22 Mart 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 1
22 1980 Mart İDAREHANE İstanbul Ankara Caddesi Telgraf : İstanbul YARIN Telefot : — <. 4243 mes'elesi ortıya noktalar — Vakit sahiblerinden Hakkı Tarık B. Büyük millet meclisinde, ga- zetelere prim verilmesi hakkın- da benim - bir teklifimin müza- kere edilmekte olduğuna dair bugünkü nushanızda gördüğüm yazının haberi vakıa hükmü hak- kaniyete uygun değildir. Büyük mecliste gazetelere dokunan bir iş konuşulduğu doğ- rudur; fakat üzerinde müzakere geçen teklif değil lâyihadır hükü- metin bir lâyihasıdır yalnız görün- düğü gibi olmak lâzım gelmez; olanıda, olduğu gibi göstermeliyiz! Vakıâ benim bu mevzu için bir teklifim vardır. Geçen yıl yeni gümrük tarifesi yapılırken gazete kâğitlarının da gümrük resmi bir | Misli artıyordu o arada yeni harf- 'e geçmiş gazetelerin üzerlerine büyük zarar ve külfetleri Arttırmak reva olmıyacağını ileriye türdüm ve, tarifede gümrük res- Min; kaldırmıyor, azaltamıyorsak Razeteyi yaşatacak miktarda :::'hkn gelecek kâğıdın güm- ha Tesminden, bir kaç sene istis- _.:lıı teklif ettim. lıu'ı u::klifı | wı. encümen ve hükümet 'Nhık-u etti, Şeklini değiştirdi. a ls, hey'eti umumiyesini kabul ; lâkin maddeler çıkmadı, 5 Kuruş yalandır -Hakkı Tarık B. yalanmı söyliyor Türk matbuatına verilecek prim | ları birbirinden ayıran, eyrı tutan | ölçmüş, biçmiş; düşünmüş, taşın- | letmek hakkından yeni bir takım çıkarıyor ben değilim; birbirlerinin asltında, esasında ayrılık vardır: Harf inkilâbında fedakarlık etmek ve © yüzden himaye edilmek İstenil- mek noktasından ... Yazı inkılâbında çıkmakta olan gazeteler, bir inkılâbın bütün neti- celerile kendiliğinden karşılaşmiş olurlar; fakat bu inkılâbı göre | göre çıkanlar hal ve vaziyeti mış, girdikleri işin akıbetindeki mes'uliyeti artık şuna buna. yük- vazgeçmiş olmıyorlar mıydı? Bu noktada ferağat lâzımsa bu meselâ 14 yıllık bir müessese- den evvel daha genç yaşlılara düşer; adalet hissinin görmeğe alışık olduğu manzara budur.Mec- listekt lâyihaya gelince bu, inkı- lâp netizesi, Mmkilâp vazifesile bütçe zaruretini telife çalışanların görüşleridir. Ben bununla bera- !:er esasta mevcut bir adaletşizliği ikaldırmak — suretinde — olmıyan bu gibi inkılâplarda ferdin feda- kârlıklarına umumun ortak olma- sı hıcap ettiği kanaatinde oldu- ğum kadar neşriyatınızı umumi fedakârlıkla kolaylaştırmak lüzu- muna inanırım. Gümrük resmin- den zaten muaf olan gazete kâ- gatlarındaki bu istisna üç yıl ev- vel ilga edilirken benim yazdı- ğım encümen mazbatası meclis dosyasında olduğu kadar dostla- rımın da hafızasındadır. HAKKI TARIK ( Yarın ) #akkı Ta: rık B.in mektubunu uldık. Fakat mektupta gösterilen esasa karşı birnokta da biz söylemek isteriz. | Hakkı tarık B. in bu tek- | lifi yazdığı Meclis ruzna- mesinde vresmen yazılıdır. | Binaenaleyh icap ederse Ta-, rık Bein yazdığı bu tekli- | fin aynana neşrederiz Buna | cevap verirler mi? Aksi lak- | Harf inki olan lâbında çıkmakta öaslielerle ondan sonr çıkan- Lo"d'“dabeîıızle konfeı-a nsı dirde bu gibi şeylere bir isim | veriyorlarsa yalan! | nının halli | — Bütün Denizlerdeki suları çekip kurutmak lâzım, Bu taktirde ne deniz kalır. Ne de tahdit edilecek deniz silâhi. / 7 silâhının tahdidi. CUMARTESİ YARIN; <Arif Oruç> Beyin mes'üliyeti altında hergün çıkar » İsmet paşaya: Pisliklerini ,yüzlerine haykırınız. İsmet paşaya ithaf ai idaliğereemieır nkara '?.llBı'mııhuılrlmiıden) Bumemleketin talil yoktur. Her devre uymanın yoluu bi- len zorlü, vatandaşlar, kendi- leri için bir istifade yolu ara> mağa çalışırlar. Çirkin hareke tleri yüzlerine çarpılacak olur- sa, diğer vatandaşlar arasında, mütekabil, emniyet ve itlimal histeri kuvvetlenecektir. Bir talım tufeyliler vardır ki, dün: ki ve daha 'evvelki devrim ada- mları oldukları halde, bugün, yeni Türk inkılâbı arasına ka- rışmanın, hulül etmenin yolunu bulmuşlardır. Bunlar, o, temiz havaya çok muhtaç olan çok pak mu- bitin havasını bulandırmak- tan zevk duyuyorlar, Yahut, ondan, bir menfaat temin et- meye savaşıyorlar, Bu gibiler vatan ve millet muhabbet ve mefhumumr, kese ve mide te- lekkisi şeklinde tanımış ve bu- na iman etmiş olanlardır. Memleket dedikleri zaman, kı başka, bir şey, düşünmedikleri - muhakkaktır. Milleti — ağızlarına — aldıkları ande, mutlaka, bir çıkarları vardır. İşte, bufasileden bir takım - vatansız bedbahtların, hâlâ, şurada , burada tezvirler kalkıştıkları görülüyor, — işitis liyor. Kendini - bilenlerin, bu gibi. dürüst olmıyan ve na- mertçe dedikodua yapanlara yi vermemeleri lâzımdır. En küçük| bir hareketin, en acı şeylere dayandığı çok defa görülmüş ve tecrübe edilmiş hadislerden değil midir? Bu günün Türkiyesi, menfa- at hırslarından azade kalmış, hizmetkârlara muhtaçtır. An- cak,bu fedakâr ve ferağati larile kendine gelebilecektir. Aksi takdirde, uzun müca- deleler neticesinde, zalen ga- rip, kansız düşen vatanı hır- palamağa çalışmanın zararları da pek büyük olacağına şüphe edilmemelidir. — Kendini ve gittiği — yolu bilen hber vatandaşın — evvelâ, kendi vyicdaniına — sonra kanunlara karşı saygısı olabilir. Bu gibi- ler için şuurlu bir peıvıııılık- tan dahatabil bir şey olmaz! Bize, bugün, uyanık, sami- mi, ibiribirini sevmesini bilen watandaşlar Jâzımdır. Buna kani olmadığımız biribirimizin arkasından kuyusunu kazmağa çalıştığımız - müddetçe, mem- leketin ve medeniyetin ken- dine — gelebilmesi — imkânın! kendi ellerimizle kaldırmış, yok etmiş oluruz. İnkâr etmek niye yarar kl... Türkiye, bugün her zaman> dan ziyade ihtimama muhtaçtır. Bu ihtimam , her vatandaşın kendine düşen kısma ait olma- hıdır. Bir takım bilir bilmezle- rin bulandırmağa çalıştıkları çalışmakta faide gördükleri, millet işlerinde sağlam barar v-rmek izdirarında iyi ene, bir nefis sahibi adamların ihtimam- Yürl | |Yerli 'edilmesi lâzı. mdır.'Kömü r. cülerin bir İktasat - programında- könür Ihracatına büyük bir ehemmiyet veriliyor. Aldığımız malümala — göre Zonguldak kömürlerinin daha ziyade istihlâkini tem'a için bazı tedbirler alınmıştır. Bun- lardan biri memlektimizdeki sınai müesseselerin kömür kullanma- mdır. Son- zamanlarda devlet müesseselerinden — bazıları bile, buhar makineleri yerine benzin, mazot makineleri kullanıyor. Meselâ Rüsümal idaresi bile kömürle Mmütaharrik muhafaza çatanaları alacağı yerde saatta 17,6 kilo benzin yakan motörler almıştır. Liman #r etinin yeni Kasaplar sap cemiyeti gelerek gülünç tehdide Evvelki günkü nushamızda bazı kasapların ihtikârı yüzün- den etlerin fahiş fiatle satıldığını yazmıştık; bu haklı yazımızı öku- yan kasaplar cemiyeti kâtibi um- umisi lüzumsuz bir asabiyete ka- pılarak dün matbaamıza geldi. * İhtikâr filân yoktur, hiçbir ka- sap böyle bir şey yapmıyor. » gi- bi bazı sözler söyledi. Ve ilâve ederk eğer benim dedi. Bu xîlııkr: mı;;l:rl!ı:'cl::ıı::lıl birde hesap yaplı vt etin altmış beş kuruşa hasaba malolduğunu söy- di. Kasabın da müşteriye bunu 90 kuruşa sattığını ilâve cde- rek bu kârı meşru gördü. Biz u bu f:(ı;ı':i.k. Çok uzağa gitmeğ hacet yok arada kasabın aldığı okka Tafeyliler , fesatçılar zümresi türemiştir. Bunlar, bir. tarafa söylediklerile — öbür tarafta alay ederek, iki yüzlülük eden ahlâksızlardır. İşte işlerimizin çıkar yollar- da, emniyetle yürümesini isti- yorsak bu gibi bedbahtlara yüz vermemeliyiz; bunların sözler! dinlememeliyiz. Hatta, müfsit- ı lerin anlaşılması için biribiri- mize yardım etmeliyiz. O za- dediklerimi harfiyen yazmazsanız sözler karşısında hay- FİATI b Kuruş grogi'am kömürlerimizin | Zonguldakda Kozlu maden kömürü | | — Hayret hayret! | ihtikâr — yapmıyormuş Buna siz de hayret edin: biz de.. Ka- kâtibi matbaamıza bir İ Numara : 97 ADONE: Dahil için seneliği — 1400 Hariç memleketlere 2700 İlân tarifeye tâbidir istihlâk romorkör siparişleri yaptığı zaman mazotla kullanılan romorkörler ahyor. Anadoluda birçok bele- diy "İk - tesisatı. yaptık- ları mazotla benzinle yanan »r alıyor. Her yerde buhar makinesl . yerine benzin makinesi kalm oluyor. Bu yüzden yerli kömürlerin sarfiyatı azalıyor. Hükümet Ereğli kömür havzasının inkişafı için bu gibi müesseselerin yerli kö- mürü kullanmasını temin öde- cektir. Buna ait bir kanun lâ- yihası da hazırlanıyor. Zonguldak kömürcüler birliği de bu hususta İktısat vekâletine Ü ? bizi şekilde kalktı. başında 25 kuruşa 7,5 kuruş gibi hüçük bir para daha ilâve edesek kâr yüzde elli olur. 65 kuruş ma- liyet fiatine 26 kuruş kâr. Hadi biz buna ihtikâr demiyelim, Ey zavallı halk, ey hari! Bari sen buna bir isim bul, çünki ka- saplara göre bu ihtikâr değil cuz'i bir kârmış, Bu vaziyet karşısında zavallı fakir halk kitlesine acırken ka* sap cemiyeti kâtibine şunları da söylemekten kendimizi alamadık Mahkemeye gitmekle bizi tehdit etmek biraz gariptir. Hak uğr- unda hakikat uğrunda biz her yere gitmesini bilen adamlarda- nız. Mahkemeler ki hak ve haki- kat yeridir. Bu da kendisinin iyi — bil- mesi |Âzım gelen bir noktadır. man, hasta memleketin dolgun izdıraplarla inliyen, hırıldıyan göğsü üzerine çökmüş olan kâbuslar ortadan kalkacak, bizde rahat edeceğiz, mem- leket te selâmete erecek, mi!- let te hafiye ruhlulardan teveh- hüme düşmekten kurtulacak- tır. Her şeyden ziyâde, metin ahlâk ve zorlu seciye . . . - ARİF ORU!
