5 Ocak 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

* urlu bir ... A : hükümetcilik (Başmakaleden mabat) den kargılaşmak — istiyorsak bu temayülü cidden tebrik ederiz , Daha doğrusu bu temayülün üzenmek ka- ız bilinden olsun — tebarüzünü K memleket ve millet, hatiâ bükümet için faideli buluruz. İz Şeurla — bir muhalefetin manasını tefsir edecek değiliz. Tefsdre şayan olan en mühim mokta, bizzat şuur kelimesinin memleketimizde ne - suretle anlaşıldığı. ve bu kelimenin ihtiva eylediği mantıktr. Biz yalnız muhaleletin bir Auuru olmasını dilimize dola- amışız? Fakat acaba, muvafık geçinen tadık bendegân içinde #yor mantığın, memleket ve amillet, — nibayet — taptığımız Cümhuriyet için bir ihtiyacı tabil şeklinde tebellür ettiğ'ni sartık anlamamalı mıyiz? Fik- :“' ge gen, ilmen, ve bazen de şe .i galti kayatiye — itibarile ihü- Jâfta — kaldığımız — insanlara İeke karşı, yüksek bir duygü ile, Jün ,necip olmağı arlık düşünme- ğ ' yecek miyiz? Sahibi verir de tellal ver- mez derler, bizm ekseriya iş'erimiz buna benziyor. Koca “hir Başvekil, İsmet Paşa gibi bir devlet adamı, hükümetin şu müşkül zamanlarında, fev- “kalâde ahval içinde bile, mat- bunt muba'eletinin hürmete şayan — olduğunu ehemm!yetle kaydediyor, — ve bu vazı siya- »eti bütün müllet a'kışlıyor da hâlâ hürmete şayan olan bu ahkkın hududunu etrafta do- laşan eyyam reis'eri mümkün yoruz. Emin olun bi milletin hakkı medeni bir celâdetle hakkını, turuktu kanun'ye üzerinde ara- mağı ve hükümeti tenvir et- meği, çek zamanlar unutması, hükümeti de çok müşkül mev- “kilere düşürmüştür. Çünkü, çok Aacılar kül altında kalmış, bilâ- hara havı'cım se çmış, hükümete Son Agrıdağ ve Menemen hüdireleri gibi hükümeti ve milleti, heplmizi tazibeden fa- clalar bep bu | abil felâketler değil midir? Bu faciaların vu- “kuundan çok zaman evvel, mmilletçe neden uyuduk? Da- &ilde ve hariçte memleket'n düşmanları kuyumuzu kazar- iken bizler neden kendi keyfü bevesatımıza — dakık, neden muvafık geçinenler alkışları: mız'la, muhalif.erimiz. keza dedi kodu ile zaman öldür- -llıılıl tiraf edelim ki şuurlu ha- rekot, şuurlu, ağır başlı, bihak- kin vatan endişesile çarpan bir. kalple Jüşünmek, bundan böyle Tür« Cümhuriyeti için, hayat ve memat meselesidir. Muvalık ve muhalif her Türkün vazifezi, Cümburiyete, kanunlara karşı tecavüzü gör- düğümüz zaman, bu faclanın bir gün bütün memleket için bir. tebl ke — olacağını takdir bükümeti leraatında bayıra — sevketmek en ziyade muvafıkların, mu- halifler kadar muvalıkların da vicdan borcudur. Gazi Haz. retlerinin Tratzon nutkunda İsmet Paşa Hazret'erinin son siyasi nutkunda, hep bu ha- kikate işaretler vardır. Bu — memleket — yalnız şuurlu bir muhalefete değil, şuurlu biv muvafıklığa, şuurlu bir. hüki e de şiddete muhtaçtır. - Bu ihtiyac, ilmin, O tarih'a, kanımu tabiatin — görtereiği ihtyaçlardır. değil tasavvur ve takdir edemi- hayatına tea luk eden mesailde, we millele uzun yara'ar açmıştır. — etmeli, ona göre kaz eylemeliyiz. Kükümeti ciddi hŞEKE R HMABERLER: Çok Şükür —— Bunada * Gayrimübadillere dün de yüzde iki nisbetindeki tevzla- ta devam edilmişlir. Üç kısma tefrik edilen gayrimübadiller- den dün 30*bin liradan yüz- bin Tiraya kadar matlup sa- hiplerine tevzlat yapılmıştır. Bu tevziat bu gün de devam edecek ve bu partliye ait tevzi muamelesi bu süretle hitam bulacatır. Derüllürunda Talebenin Atina seyahati Darülfünunun bir kaç gün: den beri işitilen Atina seya:- hati nihayet tahakkuk etti. Altmış kadar genç ve mü- nevver bir kafile önümüzdeki salı günü İzmir vapurile Ati- naya müteyeccihen hareket edecektir. Genç kızlarımızında iştirak edeceği bu öz'ü ve duy- gulu kitle Yunan” gençliği ve Yunan maarifile daha yakın- den temasta bulunarak avdet edeceklerdir. Hiç şüphestz ki bu. yakın- dan tanışma ve anlaşma iki memleketinde iatikbal ve terak- kisi için bu günden atılmış bir adım mesabesindedir. Se- yahat on gün kadar devam edecektir. Kafilenin başında Hukuk Fakültesi umum kâtibi Etem Akif B. bulunacaktır. Hazırlıklar - şimdiden — ikmal edilmiş gibidir. Rapor hazırlandı Geçenlerde Darü!funun Fer Fakültesinde bir ecnebi Profe- sörle bir. muallim — arasında hadise çıkmıştı. Bu müesssif vak'ayı tah- kik eden Fakülte roisi tahki- katını ikmal etmiştir. Hadise- mes'ul ve müsebbipleri hak- kında — mufassal bir. raporda hazırlamıştır. Mezkür rapor br #y sonunda içtima edecek olan Fakölte meclisine tevdi edile- cektir. —— Betsüiyodle: Mezarlıklar ıslah ediliyor Belediye mezarlıklar gu- besi müdiriyeti yeni bir karar bazırlıyarak Belediye riyase- Üne vermiştir. Mezkür kar- arda mezarlıkların hüsnü mu- hafazası için korucuların ta- yinine lüzum gösterilmektedir. Yalnız bu korucuların ta- yini bir bütçe meselesi oldu- ğundan Nisanda yeni bütçenin tanziminde nazarı itibare alı- nacaktır. Numarataj ikmal edildi Şehrimizdeki — numarataj ameliyesi — bitmiştir. — Bütün mahallelere 140 bini müteca- viz numara ve 12 bin küsur da lâvha takılmıştır, Yalnız yangın yerlerine Jâvhalar ta- kılmamıştır. -Takriben Jâvha- lardan bazılarının kırık olduğu Belediyece tesbit edildiğinden bu husus hakkında Encümeni Vilâyet bir kazar ittihaz ede- cektin Gazi Hz. (Baş tarafı 1 inci sahifede teşkilâtimin — faaliyeti - hak- kında izahat almışlar ve ayrılırken Bursa şehrinin güzide şahsiyetleri ve inkılap- çıC.H.Fırkasınin muhterem fzası ile karşı karşıya bulun- makta büyük bir haz duy- guklarını ve bu derin hazı ifade etmeği vazife bildik. lerini beyan buyurmuşlardır. Reisicömhur Hazretleri, belediye meclisi âzalarını ka- bul ie şehir işteri hakkında | konuşmuşlar ve ipek tanayi» | ile alâkadar olarak iki men- snacat fabrikasını gezmişlerdir. Fabrika sahiplerinin verdikleri izahat ipek sanaylinin az bir “zeman içinde mazhar olduğu , seri iakişafı ve bilhassa par- lak bir istikbali — tebarüz ettiriyordu. Reisicâmhur — Haz.etleri #saat 19 da dairelerine avdet etmişlerdir. Tüalemk GA DLTANI. DAT İktisadi haberlor: Ticaret odası hongresi| Kerk mı yoksa bir mi? İstanbul ticaret odalarının yapacağı kongre İçin ticaret müdürtyeti hazırlıklara bap lamışlır. Kengreye 32 oda iştirkk edecektir. Varidatı pek az olan ©- dalar — kongreye — murahhas göndermiyeceklerdir. Bu gibi odalar kendilerine civar alan edalardan birinin murahâ&ssını kendilerine murahhas olarak kabul edeceklerdir. Sofaratlerda — Fransız sefareti müsteşarı geldi İki aydanberi — mezunen mem'eketinde bulunan Fram- z selareti müsteşarı M. Bar- biye dünkü ekspresle İstanbu- la gelmiş ve garda sefaret memurinl tarafından — karşı- lanmıiştir. ... — Sis — Ibün akşam orlalığı kap> ladı. Vapurlar işlemedi. tanbul'un —havası ron haftalar ;zarfında tamamile kışa könmüştür. Soğuklar fazlaca hisse- dilmektedir. Geceleri sis or- talığı kaplamakta, gündüz- leri de yağmur göz açtır: mamaktadır. Evvelki gece saat yedi- den sonra orlalığı kaplıyan sis, dün gece de aynı saatle ve daha şiddetle zuhur et- miştir. Kadıköy ve Üsküdara va- purlar işleyememiş, bu yüz- den pek çok kimseler köp- rüde beklemişlerdir. Sis gece yarısından sonra yavaş yavaş zail olmağa başlamıştır. Rasathanenin verdiği ma- lümata nazaran sis bu ak- şam da olaacaktır. Bugünkü hava mütehav- vil olacak, Tüzgür muh- telif istikametlerden esecek- tir. Hava ekseriyetle bulut- ta olacaktır. Kaimder K AA ea e L 5|Su Yolları Düzeliyor Şehir haricinde —mevcut slup bemen hemen hepsl künk borulardan ibaret ve kıtmı azamı “hardp 'olan ve yollar —üzerinde belediyece esasli surelte tamirat yapılan Kkünklerin dökme borularla tebdiline karar verilmiştir. Bunun için su mühendisle- ri tetkikat icrasına başlamış lardır. — Tetkikat — neticesinde bir keşifname tanzim edecek- lerdir. Tepdili 1cap eden bo- rülların miktarı pek çok olup binlerle metroya balğ oldu- ğundan pek fazla — masrafa ihtiyaç göstermektedir. Binaenaleyh bu ameliyat tedricen bir program dahbilin- de yapılacak ve her sene bütçeye muayyen lahsisat ko- mnacaklır. En evvel de barap aksamın tebdilinden başlana- caktır. Hütelenikr — Bazı gazeleler, tekkelere mem — diktik'erinden — dola- yı kuk kadının tevkif edil. diklerini we haklarında taki- batı kanımiye yapdacağını yazmışlardı. Dün bu meseleler etra- fında tahkikat yaptık. Vali muavini Fazlr Bey Hâdisenin pek mübalâğalı olduğunu ka- ydederek şu izahatla bulun- dular: ğ — Tevskif edilen kadınlar 40 değil, bir tanedir. Mum dikenlerin - mürteci olması lâzım” gelmez. Yalnız bu hareket kanunlarımıza mu- halif olduğundan hakkında müddelumumilikçe — takibata başlanmıştır. Hakkında takibat yapılan kadının Menemen hâdisesile alâkadar olduğu bakkındaki neşriyat ta asılsızdır., —a — Dofterdarlıkda * Veraset Verğisi etrafında Veraset ve İntikal verğisi kanununun 22 inci maddesine göre (Mükellef tarafından verği miktarını havi bir meb- lâğ verği idaresine emanetten tevdi edilmiş, olmadıkça bir ilicaz verğisi tahslline mani olmaz.) Fıkrasına nazaran bazı memurince emaneten alınacak verğinin emvali menkule ve gayri menkuleden her ikisine terk olunan verğiye mi yoksa yalnız emvali menkuleye isa- bet edon verğiyemi ait oldu. ğunda — tereddüt — edilmesi üzerine keyfiyet Defterdarlıkça tetkik —edilmiş ve mezkür fıkrada yazılı (Verği miktarı) tabirinin mirascılara intikal eden menkul ve gayri menkul emval üzerinden tahakkuk et- tirilen verğinin umumuna teş- mil icap edeceği bötün Maliye gübelerine — tamimen - tebliğ edilmiştir. Bu söz asil bir insanın ağzından çık- maz. Münevverlere yakışmaz. - *Yarın, gazetesi İzmit Vae- | olmuyan yerlerde nurda yok- lisi Eşref Bey hakkında elde ettiği bazı malümatı gazete- sine geçirmiş ve mesele mah kemeye intikal etmiştir. Ada- let keyfiyeti tahkik edecek, hükmünü — verecektir. Bizim vazifemiz bu âdil ve bitaraf hükme intizar etmeklir. Davalar ve karşı taraf tezlerini müdafaa etmek, hak- larını istihsal etmek için el- lerinde mevcut bütün kozla- t meşru ve —makül olmak yartile ortaya atacaklardır. Buraya kadar bir fevka- lâdelik ölmadığı gibi diyecek bir şeyimiz de yoktur. * Fakat —ibret alıp derin derin düşünmeğe İlâyık bir nokta vardırı Bir şahsi da vayı kazanmak için veyahut |bir hakaret da- yasında müekkilini tenzih için hukuük tahaili görmüş münev- ver bir zatın Mencmende ce- reyan etmiş kanlı, hicapaver bir harekeli bu memleketin tertemiz ve mefküreci bir evlâdına, asil ve mert bir insana te'mih etmek çok çir- kin bir Jernalcılıktır. Bunu bir avukaltan yük- sek tahsil görmüş bir insan- dan, hem de Sultan Hamit tacı sernügün olduktan yirmi üç sene sanra işilmek derin derin düşünmeğe ve ağlamağı lâyıklır. İdari yollar ve muvaffakiyet amilleri Menemen hâdisesi üzerine hükümetin giristiği icraat ve bu icraatla takaddüm eden gödetli beyanatlar bize bir haleti rubiyenin el'an berde- vam olduğunu ve bir zihnli- yetin henüz — değişmediğini gösterdi. Bu, şiddettir. Cümhuriyet rejimi ve dev- let otoritesini tehdit eden ber hangi bir hâdise muvacehe- stinde hükümetlerin ittihaz et- tikleri tedbirler ne kadar zecri ve gşedit olursa olsun onu bir vazife gibi görmek mecburiyelindeyiz. Yemen ve Asirde, Suriye ve Filistinde, Hicazda ve Ar- navutlukta yer yer ve zaman zaman zuhür eden hâdiseler, isyanla, daima bir tek muke- — Tenkil, Şiddet. Bir çok Türk evlâdına ve bir çok paraya mal olan bu kıyamlarda gösterdiğimiz şid- detten bize kalan fayda ve netice nedir? Hutran ve Hicran. Bugün o yerler elimizden çiıkmış, döktüğümüz kanlar, verdiğimiz — şehitlerin hazin hatıralarından başka bir m- ras kalmamıştır. Niçin ? Çünkü muvakkat tedbir- ler ve her bâüdise akabinde gösterilen şiddet zamanla te- sirini kayıp etmiş, unutulmuş, tazelenmiş ve her fırsatta alevlenmiştir de ondan. Miyonla Türk evlâdının mezatı olan Yemen, mütead- dit ıtyan geçirmiş ve bir çok canlar yemiş olan Suriyeden ve diğer yerlerden elimizde kalan nedir: Hiç. * Zira maarif, refah ve «ây tur. Zülmetler — mikropların sütresidir. Bunüun için böyle hükümet otoritesine, üme ve insanlığa teyan şeklinde nazarlârımızda canlanan korkunç heyulanın i1lâcı sadece şiddet değil: — Müarittir. Bu bizim en kuvvet'i direktifimiizdir. Hayattan ve tarihten misal ve ibret alma- dersler bize ülkeler, milyonlarla şehitler bahaşına mal olmuştur. Onun için bastretimizi el- de tutarak kendimizi muhiti- mize sevdirmek, halkı kendi. mize ısındırmağa çalışmalıyız. Mektepler açmalıyız. Nur saçmalıyız. Halkın sıhhatile, ahlâkile alâkadar olmalıyız. Hulâsa teknik ve medeni ucüllerle kendimize Avrupal bir yürü- yüş vermeliyiz. Böyle plursa ozaman ne yatandaş kanı dökülmesine, ge düşmanların - sevinmesine imkân kalmazdı. Çükü: Maarif, refah ve iş olan yerlerde ne irtica olur ne dı isyan. Covat Rifat Ü ARR ai Baş tarafı I inci sahifede) yaya bihakkin büyük bir hü- kümet adamma lâyık yüksek bir idrakin şayanı hayret bir numunesini köştermiştir. Avus. turya - Yunan dosluk muahe- detine musaddak nüshalarının satidl iki memleket arasındaki dosluk rapatlarını bir kat daha takviyeye yardin edecektir. M. Venizelos buna şu ce- vabı vermiştir: “İki memleket- münasebetleri harp esnasında ancak tesadüfi bir takım ve- kaylin bir araya gelmesi yü- züaden inkitaa uğramış oldu. gundan — harbin — yükselttiği setlerin yıkılmasile bu müna. sebetler tekrar tecssüs eyle- miştir. Tabit bir hale avdet etm'şo'an Avrupa da şimdi tekrar muslihane ve samimi bir ksan kullanılmaktadır. A- vusturya — Yunan dostluk muahedesinin tasdiki git gide daha vasi bir mikyasta kabul ve tatbik edilmekte olan mvs- Abane üsüllere — merbuü'iyeti ifade eder. Mütekabil bir hu- us zihniyetile imzalanan An- kara Tülâfnameleri düsyada sulhu Jade etmek imkân dahilinde olduğuna dair kana- at verici bir hüccet teşkil edebilir. , Viyana,4(A.A.) — M. Ve- ntzelos, Başvekil M. Edner ile aynı zemanda har.ciye nazırı olan Başvekil muavini M. Sc- hober'i ziyaret etmiş ve bun'ar ile Yunan- Avusturya dost'ek muahedesinin musacdak nvs- halarını teati eylemiştr. Bu muameleden sonra - siyazi bir müdavelel efkârda tur. Bunun neticesinde, harbin tasfiyesindön doğmüuş — olup, Yunan- Avusturya münaseba- tına temaş ve tesir etiniş olan bilcümle muaallak mese'elerin temamen bertaraf — edildiği yve iki hükümetin var kuvvet- lerile cihan sulhımun takviye- sine çalışmaktan bir an hali kalmadıkları ve kalamıyacak- ları tesbit - edilmrştir. — — : 1 Venizeles Avrupada —