11 Mart 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

bıh!fe z YARIN Türk kadını 11 Mart ı BAKIŞI ’KUŞ |Suat Devriş H. Al- manyada bir seyya- hate çıkmıştı. | Kıymetli müharririn kadın kulübünde ver- | diği bu konferansı, bütün Hanımlarımızı alâkadar edeceği ci- hetle dercediyoruz:| Kıymetli meslekdaşların Muhterem hazirun. Söze baslamadan evvel hakkımda göstermekte ol. duğunuz teveccühli nezake- te ve memeleketim inkılâbı ve terakkiyatini öğrenmek için muhterem memleketi- nizde izhar edilen alâkaya teşekkür etmek isterdim. Fakat naçiz şahsiyetime karşı gerek yüksek cem'yeti- mizden gerek bütün Alman matbualı ve diğer meslek- daşlarımdan gördüğüm sa- mimi hüsnü kabulün bende yarattığı heyecan okadar küvvetli ki. Şaşıyor ve hislerim! ke- lime şekline koymaktan âciz kalıyorum. Benim için sizin kıymetli ve münevver huzurunuzda sevgili memleketim hakkın- da konuşabilmemin sonsuz bir zevki var.. Bunun için sizi fena ve anlaşılmaz Almancamla böy- le rahatsız etmeğe cesaret ettin. Beni İğtfen musama- ha ile dinleyiniz ve almanca iyi ifade edemiyeceğim şöz- leri kendiliğinizden — anla- maga gayret ediniz. Her fertte, her fırsatta sevdiği şeylerden bahsetmek başkalarına — anlat: mak zafı vardır değil mi7. İnanınız. bana ki - her Türk kadını için en büyük zevk sevgili memleketinde vuku bulan harikulade ye- niliklerden bahsedilmek bu yeniliklerin onun hayatını nasıl baştan aşağı — değiş- tirdiğini ve mes'ut ettiğini anlatabilmek imkânıdır. Türkiyedeki bu değişik- likler o kadar yeni ve mu- hayyerilukuldur ki bu mev- zua her temas edişinde Türk kadının yeni bir se- vinç, bir heyecan ve bir gurur duymaması mümkün değildir. Türk kadını — inkiılâbi son senelerde dünyanın en mühim hadiselerinden biri olduğu için onb kesiz ki şim- diye kadar hakkında bir çok şeyler yazıları ve söylenildi onun için bu 'gün size yeni bir şey anlatamıyacak olur- sam beni affetmenizi rica ederim. Dünkü. Türk kadını- nn hayatının ervinin - için- de — ve'kapalı bir halde geçtiğini bütün dünya bilir. Kafesli — pencerelerinde güneşin ışıkları - oldürülen eski Türk evi eski Türk ka- dinınin vcağı dünyası ve mahbesi idi. Bu günkü Türk kadnıl evinde — mahpus değildir ve dünyası bütün medeni insanların dünyası gibi geniş ve büyüktür. Fakat bu günkü Türk ka- dınından bahsetmekten ev- vel şunu burada zikretmek istedimki eski Türk kadını hiç bir zaman Avrupa mu- hayyelasinin yarattığı harem hayatı yaşamamıştır. onları Sedirlerde üstünde yari çıplak yatıp, gül tatlısı yiye- rek, nargile içerek vakıt geçiren o şişman ve tembel | kadın hiç bir zaman Türk | haremlerinde yaşamamıştır. Eski Türk evleri iki kıs- ma ayrılırdı. Bir. kısmında evin erkekleri yaşardı; evin efendisi orada çalışır, erkek misafirlerini orada kabul ederdi. Bu kısmın ismine ( Se- lamlık) derlerdi. kadınlara ait olup harem denilen kısımda ise evin hanımı çocukları ve cariye- leri ile yaşardı. Bu kısma hiç bir yabancı erkek gire- mezdi. Esaretin cari olduğu de- virlerde bile Türk kadinı cariye —olarak — satılamaz. Bunun için odalık olmazlar, ancak meşru bir zevce sıfa- tile Türk erkeğine hayat arkadaşlığı ederlerdi. Ve Türk evlerinin hariminde ancak meşru bir zevce hür- mete İayik bir anne, (bir hemşire olarak yaşarlardı. Bugün Türk kadını aile için- deki vezaifini ihmal etme- mekle beraber hariçte de erkeğinin iş arkadaşı, mes- lekdaşı olmuştur. Hemen, hemen bir asra yaklaşan bir maziden beri evlerinin içinde birer Avru- palı kadın kibi yetişen Türk kadıuları ananelerlar ve taar- surları yüzünden kabiliyet ve kıymetlerini gösterecek fırsal bulamıyorlardı. Türk inkılâbını | hazırla- mış bir vaziyette — idiler, onun İçin vatanın halaskârı büyük Gazi onu "taassubun zalim boyundurağından kur: tarınca o inkılâbın yardımcı bir uzvu oldu ve hürriyetini iyi idare etti. Fransız- !talyan itilâfı Tokyo, 10 (A.A.) — Ja. ponya'nın Fransız - İtalyau deniz itilâfı hakkındaki ce- vabının kayıtsız. ve şarlsız bir tasvip mahiyetinde ol duğu haber alınmıştır. Lon: dra'ya gönderilmiş olan bu cevaba - ait tafsilât henüz neşredilmemiş olmakla bera- ber Japonya'nın bu cevaba metalip mahiyelinde bir ta- kım mütalaalar ilâve ettiği öğrenilmişlir. Japonya hü- kümeti bilhassa Fransa'nın malik olacağı — ve olduğu tahtelbahirlere ve muhafa- za edeceği eski harp gemi- Terine ait tonilâto miktarla- rının fazlalğina ve büyük harp gemileri meselesine dikkati celbetmiştir. Roma itilâfının muaddel bir şekilde yeniden tasdikı- na lüzum hasıl olmasından korkulmaktadır. — 1936 da toplanacak konferadsta bü: yük harp gemilerinin orta- dan kaldırılması hususunda beslenen ümitlerin de boşa çıkacağı zannedilmektedir. Bu mütaleaların — gelecek sene Cenevre'de içtima ede- cek tahdidi teslihat konfe- ransı - tarafından nazarı iti- bara alınmak üzere derme- yan edildiği zan ve tahmin olunmaktadır. Evkafta : Ticaret âleminde: ŞEHIR HABERLERİ | Maritte: Mektum vakıflar| Berlin Türk | Çocukları Evkaf idaresi mahlü' âtın tasfiyesi işinin ikmali için icap edenlere emir vermiştir Bir çok yerlerdemektum mah- lüller vardır. Ekserisi arsa ve tarla halinde olan bu mahlüller başkaları tara- fından kendi arazilerine il- hak edilmiş bulunmaktadır. Evvlce tapu senetleri mun- tazam olmadığı için bu kabil mektunı mahlullerin mahlüli- yetini ispat etmek pek müş- kül hattâ bazen olmaktadır. Evkaf bu kabil mektum vakıfların tesbiti için de bazı mükarrerat ittihaz et- mek üzeredir. Mahkemelerde : Hafi bir dava Ağırceza mahkemesinde hafi olarak devam, eden bir izalel bekir davasında yalan şehadette bulunan Çingene Elife tevkif edilmiştir. Borsada Ticaret borsası Varidat ehemmiyetli surette azaldı Ticaret borsası varidatı- nın azaldığından evelce ba- setmiştik. Bu mesele son zamanlarda daha mühim bir safhaya girmiştir. Bundan iki sene evel 140 bin lira varidat temin edilirken şim- di bu miktar 80 bin liraya inmiştir. Varidatın azalmasına se- bep fiat düşkünlüğüdür. Borsa, satışlardan bin de iki almaktadir. Evelce buğ- day 15 kuruş Afyon 40 liray satılrken varidat pek tabit olarak fazlaydı, ve ona göre bir masraf bütçesi tanzim edilmiştir. Bu sene satişlardan alı: nan varidat az olduğuna göre masrafta — tenkihata ihtiyaç vardır. Bu tenkihat memur maaşlarından mı, yoksa başka masraflardan mı olacaktır? Bu mesele hak- kında tetkikata devam edi- liyor. İngiliz kaçta Dün borsada İngiliz 1030 Dolar 212,25, Altın 921,20 Fransız Frangı 168 kuruşa satılmıştır. Cemiyetlerde: Tütüncülerin İstanbul ve bilümum tütün mivetinden: 11-3.931 tarihine müsadif çarşamba günü sasa 2 de Galata topçılar caddesinde Kasım Bey hanı birinci kat cemiyet merkezinde kongre halinde ictima ve heyeti idare intihabı icra edilece- ginden bilümum tütün işçi- leri — çalışdıkları depo ve imalâthanelerde kendi im- zalarile tayin edecekleri ka- dın ve erkek birer murah- hasın gelmeleri. Istanbul erkek lisesi cemiyetinden İstanbul erkek lisesi ce- miyeti koöngre riyasetinden: Kongremizin ikinci cel- sesi cuma günü saat 14 de erkek İisesi konferans sa- lonunda — akdedileceğinden bilamum — azanın — teşrilf- leri rica olunur. imkansız kongresi mülhakatı işcileri ce- ticaret odası Senelik kongresini aktetti Berlin Türk ticaret oda- sının senelik kongresi ge- çen hafta içinde toplan- miştir. Köngrede Berlin se- firimiz Kemaleddin Sami paşa, Berlin ticaret mümet- silimiz Necdet B., sefaret erkânı, Almanyada bulunan Türk tacirleri hazır bulun- muşlardır. Bundan başka nizamna- mede bazı tadilât yapılmış sonra idare heyeti intiha- batına geçilmiştir. İntihapta âzalığa tüccar- dan Riza, Edip, Fâzlı, Naz- mi, Mehmet Remzi beyler seçilmişlerdir. Kongre ikinci defa olarak toplanmıştır. Bu içtimada Berlin'de bulunan banka müdürleri, iktisat, hariciye, maliye, ziraal nezaretleri mümessilleri fabrika müdür- leri, gazeteciler bulunmuş- lardır. Umumi kâtip Ömer Celâl B. odanın bir senelik mesaisi hakkında hazıruna bir nutuk irat etmiştir. Berlin sefirimiz Kema- leddin Sami paşa da Türki- ye- Almanya arasındeki ik- usadi münasebati hakkında almanca bir nutuk irat et miştir. Yumurta alacaklar Yunan hükümeti İstanbul Ticaret odasına müracaüt edecek memleke timizden Yumurta almak istediğini bildirmiştir. Ancak Yunanistana ithal olunacak — Yumurta- lar üzerine Ihraç iskelerini gösteren damgalar vurulma- sını istemektedi himaye Bu namda bir cemiyet yapılacak Mektep müdür ve hey- eti talimiyesinden iki kişi ve çocuk velilerinden 3-5 ki- şi olmak üzere şu mektep- lerde birer çocukları hima- ye cemiyetleri teşekkül ede- cektir İstanbul: 1,2,5,6, 10, 11 12, 13, 15, 19, 27, 28-29 33, 45, 38 inci ilk mektepler. Beyoğlu: 21, 3, 4, 9, l1, 13 *14 15-1617 -18, 19, 20. 21, 24, (25- 26 ) ıncı ilk mektepler. Üsküdar: 1, 5, 6, 8. 10, 11 13.44 15, 17, 19, 19, 20, 21, 22, 24, üncü mek- tepler. Yeni mektepler Eyyupte ve Nişancıda yaptırılan ilk mektebin in- şaatı bitmiştir. Mektebin tesellüm muamelesi bugün- lerde yapılacaktır. Diğer taraftan — gene Eyyupte Akarçeşimede bir ilk mektep daha yapılacaktır. Bu ilk mektep diğerlerin- den daha büyük olacaktır. Belediye kışın çocukla- vın mektebe gidip gelme- sindeki müşkülât — nazarı dikkate alınarak gerek Ra- mide yeni yakılan mektebe, gerek Nişancı moktebine giden en kısa yolların ye- niden inşasına karar veril- ıı;_ıılir. Âli ticaret mektebin de bir şube Âli ticaret mektebi ulü- mu âliyei ticariye kısmının üçüncü sınıf talebeleri için bir kooperatifcilik şubesi tesis! edeceğini yazmıştık. Mektebin müderrisler heyeti şubenin yıkındı açılacağını söyle- lerdi Fabrikatörler dün toplandılar Yeni muamele vergisi projesi sanayicileri kat'iyen tatmin Dün Milli sanayi birliği umuümi heyeti toplanarak yeni muamele vergisi ka- nunu projesini tetkik et- miştir. Müesseselerinde 15 bey-İ) girlikten fazla kuvvei mu- barrike kullanan fabrika- törler — kendilerini — dört seneden beri tazyik eden bu verginin sınıf suretile - bile olsun — alınmasından müte- esairdirler. Ancak kanunun 5 inci maddesinin, şimdiye kadar tatbikatında binlerce ihtilâfa sebep olan müşki- lâtı kaldıran tarih ve kat'ı ifadelerin teessürleri kısmen talifif etmiştir. Mamafih verginin 931 senesinde kaldırılacağı — va- dedildiği halde kısmen bile olsun kalkması fabrikatörleri tatmin edememiştir. proje- nin 931 haziranından evvel kanuniyet kazanması için teşebbüsatta bulunulacaktır. Muamele vergisinin yeni şeklinin nefayici hakkında Nazmi Nuri bey bir muhar- etmemiş ririmize şu izahatı vermiş- tir; “Yeni kanun projesi tam değilse bile kısmen olsun muamele vergisini tahfif et- tiğinden erbabı sanayi ve sinal inkişafımız hakkında iyi neticeler doğuracaktır. Bazı esbap dolayısile tamamen ilga edilemeyen bu vergi hali hazır şekliyle fabrikatörlerimiz'n — iflâsını mucip olmaktan uzaklamış- ttr. Bu günden sonra sinaı inkisafimızın daha ziyade artacağından şüphe edile- mez. Fabrikalarımızın va- ziyeti müemmen bir hal alaçağından — fabrikalarda çalışan ve onların yüzünden ekmektyiyen 100 — binden Fazla amele istikbalınden emin olabilecektir. Amelenin — tokluğunun faydesi aşıkâtdır. Son projenin kanuniyet kesbetmesi için lâzım gelen tedabiri — olmaktayiz. Bu hususta makamat âliye nez: dinde teşebbüslerde buluna- cağız., Kari Ve Leylek Bir tamıdığım — vardır Kendisi ne siyasidir, ne mü* nevverdir, ne de — okumül yazmış... Yeni harfleri bile bü sene güçhalle öğrenebildi Epeydir görmediğim bt adama dün tranvayda fl’ geldim. Kolunun altına bir sürü gazete sıkış urmış ve bir dip" lomat gurürile yatar gibi ” turmuştu. * Meğer — işin varmiş... Hazret gazetel okumak için değil |Iylnıl'İ için alıyormuş... Eh, artık değme ılw keyfe... Tepeden tırnağa kadif maatle şıklaşmak “işten bilt değil.. Hatta üstelik ceplt altınla dolarsa .. p * Hİ İnerken! l Niçin — gazeteleri — yük lendiğimi anladınya dedi: — Gayri ihtiyari cevap dim. Leyleğin ömrü lakla geçer. içinde İf BÜRHANETTİN İsmail Hakkı bey İzmirde müüşer “Y' 5 Aıır,İ refikimizin başmuh riri İsmail Hakkı bey şehrimile gelmiştir. Hl* bey bereyi tedavi Viya! gidecektir. Arı..d..ı-i' acıl şifalar temenni ederif | Tayyare . piyango Bugün çekiliyor Onuncu tertip ta: piyangosunun ikinci k g öğleden sonra Darülfüt” könferans — salonunda Y#] lacaktır. Bu keşidenin büyük | ramiyesi 35 bin liradır: bin liralık mükâfat ket nin — hitamında — dolap”, ayrıca çekilecek 25 nuf| arasında biner lira © taksim edilecektir. — Beynelmilel zir0" kongresi — d Onbeşinci — beyneli 4 ziraat konferansı bu #iç| Perağ'da açılacaktır. rans 5 hazirandan 8 rana kadar'devam ed Bizim de iştirak gimiz bu konferansta itt teşkilâtı ve zahire masraflarının - tenzili leleri görüşülecektir. Poliste: Bir ahlâkııl de birinin oğluna söğüt telgraf fab çalışan Nazım tari iki ay evvel bir yapılmış, fakat çocuk tuğu için — bunu haber vermemiştir. Babası tecavüzü #” evvel haber alarak lise şikâyet etmiş, musyene ettirilmiş, 167 raporla sabit olmu; zım hakkında taki pılmaktadır.