16 Haziran 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 5

Firariler tutuldu! Hâdiseye g;fdi;hlanh acemiliği sebep olmuştur İzmir, 15 (Hususi) — Bugün (Manisa) hapishanesinin du: varları delinerek mahpuslar firar etmişlerdir. Yapılan tahkikata nazaran mahkümlar bir ay zarfında mütemadiyen çalışırak duvarı delmişlerdir. Evvelki sabah tamamen delinen duvarlardan birer birer çıkarak kafile ka- file kaçmışlardır. Firarilerin adedi 31 olup içlerinde 15, 7 ve 8 senelik mahkümlar vardır. Hâdiseye gardiyanların acemi olması ve uyumaları sebebiyet vermiştir. Firar mintakası jandarmalar tarafından derhal muhasara edilmiş ve birer ikişer yakalanmağa başlamışlır. Banka memurlarının maaşları kesiliyor Ankara 15 (Yarın) — Ziraat bankasında çalışan memur- ların aylıkları bu aydan itibaren 10—15 lira kesilecektir. En büyük memurlardan da ayni miktar kesilmesi, küçük memurları mütcessir etmiştir. Nisbet gozetilmemesinden şikâyet edilmektedir. a Büâyük Millet meclisinde Sırrı Bey diyor ki: “Her icra vekili yaptığı işi Meclise bildirmeğe mecburdur!,, (Birinci sayfadan devam) “Hümillerin umumi kon- feransı neticesinde bir delege heyeti - Ankaraya geldi. de- | legelerin, mali ve iktisâdi vaziyelimizi yakından tetkik ve mütalaa etmeleri için her | türlü vesika ve vasıtaları ie tifade'erine arzettik. Osmanlı | borçlarının, Türkiyenin taka- tile mütenasip bir hadde ta- yini için resmi ve hususi mü- zakerelerde bulunduk, dele- geler bundan | sonra avdet ettiler. Anladığımıza göre kati | bir neticeye varmak için kâfi salâhiyetleri yoktü. Müzake- rata bu sebeple fasıla gelmiş: tir. İnktia yoktur. Zaten key- fiyetin müşterek bir - tebliğ ile ilân olunduğu malümdur., Maliye vekili bundan sonra 28 Mayısta bu hususta tara- feynin müştereken neşrettik- leri tebliğin metnini okumuş- | tur. Vekilin izahatından sonra Sırrı Bey söz alarak tebliğ neşri kâfi olmadığını , icra vekillerinin her — yaptikları işten Meclisi haberdar etme- leri icap ettiğini söylemiş ve dayinler — vekilleri tarafın « dan matbuata yapılan beya- natın piyasadakı tesiratından babsetmiştir. Mialiye Vekili buna ceva- ben şimdise kadar Meclise izah edilmiyen — bir mesele hatırlamadığını ve M. Dec'o- sier'nin beyanatı ne mahi- yette olursa olsun imzaladığı metnin neşredilen tebliğ / ob duğunu söylmiştir. Maarif Eminlikleri Bundan sonra maarif emin- Bklerinin lüğvi ile beşioci de- receden birinci sınıf maarif müfetişleri adedinin ikiden yediye ve altıacı dereceden İkınci sınıf maarif müfetişleri adedinin altıdan 12 ye iblâğı hakkındaki kanun lâyihasımın müzakeresine geçilmiştir. Rasih B. (Antalya) söz ala- rak kanunun birinci madde- sinde maarif müfettişleri ade- dinin tezvidins nit fıkranın kaldırılmasını istemiştir. Rasih B. eminliklerin lâğvi üzerine maarif müdürlüklerinin tak- vöyesi zaruri hulunduğunu ve Burada açıkta kalacakların maarif müdür'üklerine tayin edilmeleri lâzımgeldiğini ve teftiş teşkilâtının arttırılmasına | Küzum olmadığını töylemiştir. yaben kanunun — teklifindeki sebepleri izab derek mmarif emtolikleri teşklâtı lâğvedilir- ken bunlara ait teftiş salâhi- yetlerinin ipka - edildiğini ve bu itibarla kanunun toklif edil: diğini söylemiş ve Uk tedrisat haricindeki mekteplerin sene- de hiç olmazsa üç defa teftişe tâbi tutulması zaruri bulundu- ğunu ve bunu çocuklarımızın gerek terbiye ve tedrisleri ge- rek ahlâki vaziyetleri noktai nazarınc'an mühim telâkki et. tiğini ilâve eylemiştir. İsmail Kemal bey(Çorum) eskiden teftiş vazifesinin ma- arif müdürlükleri tarafından yapıldığını ileri sürerek maarif müdürlerinin takviyesile . bu vezaifin onlar tarafından ya- pılmasını teklif etmiş, Bu su- retle hem — tasarruf edilmiş hem de teftiş vazifesi ifa edilmiş olur, demiştir. Maarif vekili bü mütaleaya | karşı Maarif müdürlerinin yal- naz ilk tahsile ait olan kısım- larüzerinde teftişte bulunduk- larmı ve bunların yüksek tah- sil üzerinde teftişte bulunma- Tarının müşkü'ât mucip ola- cağını beyan etmiştir. İbrahim Alâettin Bey (Si- nop), Maarif eminliklerinin ihdasındaki sebepleri izah ede- rek bilâhare çıkarılan kanun- larla eminliklerden beklenen faidenin ortadan kaldırıldığını söylemiş ve bunların müfet- tişliğe kab'dilmelerinin iyi neticeler - vereceğini ilâve ey- Temiştir. Rasih Bey (Antalya), bar- cirah tahsisatının mevcut mü- | fettişlere bile kâfi ge'mediği ve müfettişler kadrosuna 11 Mmülettiş. daha ilâve edildiği takdirde müfettişlerin harcı- rahsız kalacağı nokt. te- mas ederek demiştir ki *Şuhzlde yapılmıyacak bir vazife ihdas ediyoruz, onun | için heyeti celileden istirham ediyorum; maddeyi arzettiğim şeki'de tadilen kabul buyur: sun,, Maarif Vekili Esat Bey, müflettişlerin ifa ettikleri vazi. feleriizah ederek müfettişliğe taydın — edilecek olan maarif eminlerinden azami derecede islifade edileceğini söylemiştir. Reşit Bey (Gaziayıntap), maarf eminliklerinden bekle- ven hizmetlerin elde edilme- diğini söylemiştir. Bu müzakereyi mteakip kanun lâyihası tadil tekliflerile beraber encümene tevdi edil- miştir. Bunda. ora 1930 mali senesi bütçesine merbut olup 1931 senesi haziran ve Tem- KSN EAİĞİ z | Haa eT EORLRR SKĞ () cetveline, işe başladıkları ta- rihten itibaren #stihkakları tes- viye edilmek zere kukar lira ücretli 750 süvari mübaşiri ilâvesi hakkındaki kanun mü: zakerr ve kabul edilmiştir. Meclis Cumartesi günü top- lanacaktır. İ j HNŞ Dert dinleyen kalmadı mı? Liman müdürünü utan- dıracak cevap ! Mavunacılar muhasebecisi neler anlatıyor? Liman şirketi, gün geçmi-: | yorki yeni bir haksuızlık yap- masın veya yolsuzlukları teza- bür etmesin. Geçenlerde de, liman şirketi müdürü Hamdi bey Liman Şirketinin teessüsü- nden evvel tahmil ve tahliye ücretlerinin daha ucuz olduğu nu iddiaya kalkmıştır. Hattâ, hakikatı değiştirerek aksi ka ziyeyi bile müdafaa etmek istemiştir. Böylelikle Hamdi B. bir taşla iki kuş vurmak yolunu tutmuştur. Biri, acentaların za- manındaki ücretlerin şimdiki za | mandan daha ucuz olmadığımı tespitdiğeri mavna ve romorkör kollektif şirketi muhasebecisi Hüsamattin Beyin hakikat olan beyanatını Tekzip sevdası! Hüsamettin bey cevap veriyor Hamdi beyin hakikatle alâ- kadar bulunmıyan - sözlerine Hüsamettin bey âtideki müdel- lel ve mufassal cevabı veriyor: — Cumhuriyet gazetesinde intişar eden beyanatıma Hamdi Bey mukabele etmek - iste- miş Vakıa ne söyledigini okumadım. Yalnız bana an- lattıklarına göre Hamdi Bey dediklerimi ret ve cerhederek şahsımın Liman İnhisarı düp- manı olarak göstermiş. Filha- kika ben Liman İnhisarının müfrit — aleyhtarlarındanım . Fakat bu aleyhtarlığım L- manın inkişafına matuftur. Gazetelerde — okunduğuna göre Hükümetimiz İstanbul Hmanının — islâhina bir hatve atmak doğru istiyormuş, amnıma İimanın islâhı için neler İ düşünüldüğü meçhulümüzdür. Liman şirketi lâğvedil- meli Fikrime göre İlmanın iş- lâhına inhisarın lâğvından baş- lamalıdır. Ben Liman inhisar şirketinin tahmil — ve tahliye tarifelerinin eski acentalar za. manında olan ücretten yüks k olduğunu cumhuriyet güzetesine | beyanetmekle bu tarifelerin tadi | romorkâr lile Kman işlerinin düzeleceğini kastetmedim. Bu İnhisar şir- keti bir vakit nakliye mar- raflarını fazlalaştırdı ve son gönlerde azalttı. Fakat İlma- nin vazlaeti gene eski halini muhafaza ediyor. Bu mesele hiçte bu kadar basit bir ta- rife işi değildir. Mükâfat verilse yine | nafile Tahisar Şirketi tahmil ve tahliye tarifelerinin ümilçel meerese Ingiliz hatta gelecek | vapurlara mükâfat verse gene bu günki limanın faaliyetine bir nihayet esas nokta Türkiyenin 5- 600 senlik makanizmasının pren- sipsız. ve İdaresız ellere geç- miş olmasıdir. Bu büyük hatanın kahre- manı Hamdi Beydir. Eğer ar- zu ederse ben bunu ispata muktedirim. Şimdi gelelim Hamdi Bey | yin beni tekzip etmesine: Beyanatını resmi vesikalara istinat — ettirmiştim. — Fakat Cumhuriyet gazetesinde nok- san olarak — çıktı. Hamdi Bey de beylik ve indi cümlelerle hakikati istedi. Wesikalar bizzat şirketin tarifeleri Bunun üzerine Hüsameddin Beyden mezkür vesikaların nelerden ibaret olduğunu sor- duk şu cevabı verdiler: — Ne vesikası istiyorsunuz bunlar bizzat Liman şirketinin tarifeleridir. Bakınız izah edi- yorum: Müli servetimizin en mühimini teşkil eden ihracat eşyamızın kömürlerimizin ha- rice satılmasına imkân bırak- mayan inhisar şirketi maaden kömürünü vapur ambarların- dan mavuna ve romokör ile depa mun nhtımına nakli için beher tonundan elli ve gemilerin an- "barından alınarak mavuna ve ramorkörle deponun rıhtımına yanaşması 'çin behertanundan 70 kuruş almaktadır. (Tarife: Sahife 11 madde 4) binaenaleyh Zonguldaktan vü- rut eden meselâ 3000 ton maa- den komürünü vapurdan rıh- tıma nakl için birinci şıkta 1500 ikinci şıkta da 2250 lira alınıyor. 925 lira yerine 2825 lira Liman Şirketinin teessü sünden evvel bu ameliye için şu para sarfedilirdi : Amele ücreti 450 lira, elli mavuna yevmiyesi 375 lira, cer Ücreti beher mavuna için iki liradan 100 liraf ki minhayselmecmu 925 lira. Şu halde — birinci şıkın vukuunda ohisar — Şirketi aynı miktar kömürün nakli ucuz yapsa, | vukuunda da 1325 fazla ücret alıyor. Bu açık hesap karşısın- da Hamdi Bey ne Bbuyuru- yorlar? Bu izahatrmızın Flütlen — verebilirler mi? areseaesekA AAA AAA AAA AAA AAA LA AAA AALAAEA AAA kabinesi Avam kamarasında mağlup olarak akalliyette kaldı Londra, 15 (A-A) — Avam kamarasında hükümet bütçe | kanan lâyıhası hakkıeda muhafazakârlar tarafından verilmiş olan tadil teklifinin 208 raye karşı 232 reyle kabul edilmesi | üzerine ansızın akalliyette kalmıştır. M. Mac Dona'd . bu tadil teklifinin kanun lâyihasının esası-$ İğ na teallük etmediğini ve kamaranın müzakerelerine devam, l edeceğini söy'emiştir. Binaenaleyhi hükümetin uğradığı mağlübiyetin siyasi hiç bir neticesi olmıyacaktır. Muhafazakârların Bu kanuı patılm: redder 'mişli İspar'ı;ya'da halk m İüyibasına ait müzakeratın ka- « hakkındaki diğer teklifleri 232 veye karşi 243 reyle | biribirine giriyor! Badajaz, 14 (A.A.) — Montemonlin'den bi'dird ğine nazaran halk, yeni intihap olunan bek sinde işe başlamalarına mani idiye azasının dün belediye dalre- olmuştur. Bunun üzerine bir ara- bede çıkmış ve bir polis memuru halk tarafından linçedilmiştir. Hüdisye zabita kuvvatleri mudahale ederek halkın üzerine ateş açmıştır. İkt sivil ölmüş ve bir çok kişi de yarlanmıştır. Zabıla Buzı tevkifatta bulunmuştur. Japonyada kasırga koptu! Tokio, 14 (ALA.) — Kurasaso adasında — bir kasırga o Uluştur. vermez. Çünki | için 578 lira ve ikinci şıkın | liza | cevabını | Sovyet ticaret Reisinin Türkiye 'intibar Ticaret Reisi mühim şeyler söylüyor! Türk çiftçisinin hayret veren işini görmekle mahzuz oldum 8. S. C. İ Ticaret mümes- sili ve Sovyet heveti ticariye relsi M. İ. Hodorofakinin şa- yanı dikkat beyanatı: * S.S. C. İttihadının Tür. kiye Cümhuriyetile olan ticarl ve iktisadi münasebatını tan- zim ve idare eden S. S. İ. T- caret heyeti reisi olmak mü- nasebetile Türkiyenin gerek kendi mallarını bize satması gerekse mallarımızı — bizden satın alması hususunda her an için haiz olduğu kabiliyet- le tabiatile fazfa alâkadarım. Bunun içindir ki ikâ memle- ketin yekdiğerile olan ticaret devrinin vüs'atini ltayin ve tahdit eden başlıca avamil- den sayılan yeni mahsulün idraki arifesinde, Türkiyenin iktisaden en mühim olan mım- takalarından bazılarını gezip bir fikir edinmeyi muvafık gördüm. Tetkikatımı İzmir, Manisa, Adana, Mersin, Konya, Ak- şehir, ve Eskişehir mınta- kalarında icra ettim. Mezkür merkezlerden memleketin en içerlek köv ve tarlalarına ka- dar uzandım. Seyahatim e- nasında gerek hükümatı ma- halliye (Vali, Kaymakam, Ti- caret Müdiriyeti erkânı ve sa- ire)gerekse müessesatı ictima- iye (Tıcaret odaları relsleri, banka ve kooperatif müdür- | leri ve ilh...) mümesslllerile mülâkatlarda bulundum. Bu fazla nazari dikkatimi celbeden iki şeydi, birincisi bu seneki hububat mabsulünün bereketi, ikincisi ahalinin Sowv. yet iktisadiyatma ve Sovyet mallarına kargı gösterdikleri büyük alâkadır. Türk çiftçisi nin mucibi. hayret çoalışkanlı- ğının semerelerini görmekle çok — mahzuz oldum. Adana mıntakasındaki buğdayın kıe- Mt azamı hasat edilmiş ve çok mebzul mahsul alınmıştır. He- nüz hasat edilmemiş yerlerin” de ekinler başrkiarının dol günluğua boylarımın uzunluğu ve — kesafetlerile göze çarp Muharrıri : Mütercimi : Bu mımtakanın yulaf tar laları dahi aynı manzarayı irne etmektedir. Diğer mmn- takalarda ise (Konya, Akçe- hir ve Eskişehir) hasada an cak 20-30 güne kadar başla- nacaktir. Bu mıntakalar mah- sulü de memnuniyetbahş gö- rülmektedir. Bol —yağmurlar (Seyahatim esnasında bir çok defalar yağmura — tutuldum) toprağı mükemmelen işba et- miştir. Bu hale nazaran ge- rek küçük çiftçilerden gerek. se büyük arazi sahiplerinden alâtı ziraiyeye bilhassa hasat makinelerine karpı görülen canlı alâka çok tabildir. Pamuk tMahsulünü ehem- miyetle telkik etmek niyetin- de idim; fakat bozuk havalar yüzünden zeriyatın geç İcra edilmesi dolayısile ben orada iken mahsulün derecesi he nüz belli değildi. Türk pa. muklarına olan alâkamız asıb sız değildir. Türkiyeden ihraç olunan pamukların mühim kısmının tarafumızdan muba- yaa edildiği herkesçe malüm- dur. Türk yapağılarına karşı olan alâkamız da aymı mer- kezdedir. Nitekim bu sene mühim miktarda yapağı mu- yaa etmiş bulunuyoruz., Bir yarış kazası Le Mans, 14 (ALA) — 24 | saatlık mukavemet yarışına iştirak eden otomobillerden biri lâstiğinin çıkması üzerine tstikametini değiştirmiş ve se- yircilerin arasına girmiştir. Şoför hafif surette yara- Tanmıştır. — Seyircilerden bir kişi ölmüş, Bir diğeri ağır surette, iki kişi de hafif surette yaralanmışlırdır. Satılık Ciıhangirde Komrulu cad. desinde 343 arşın arsa sahibi tarafından satılıktır. Müracaat Beşiktaşta Az- ziye caddesinde 132 namaralı dükkânda Asım Beye mü- E. Laboulaye Hüseyin Cahit Nüşiri : Kaneat Kanplesee Garbın en mühim muhalledatını İlsanımıza nakil ve tercüme ile “Oğlumun kütüphanesi, gibi bir stlsilel neşfiyat meydana getiren Pöizeyin Cahit Beyin son zamanlarda bu çok müfit ve hayırlı mesaisine yeniden başladığını gör- mekle memnun oluyoruz. Geçenlerde Et. Vacherot'nun iki etltlik demokrasisinin tercümesi e başlıyon buw silsilef neşriyata Hüseyin Cahit Bey ikinct bir kitap olarak ( Valandaşım kitabı ğın ilâve eyledi. *Vatandaşın kitabı, Fransanın hürriyetperver muharrir- lerinden E. Laboulay'ın (Devlet Hudatları) ile (Liberat Fırkası) namındaki iki eserin muhte iyatından bizi alâka. dar eden ve bizlm için pek şayanı istifade olan mevzuları aynen diğerlerinin de şayanı dikkat mütaleaları havi bazı parçalarını kasmen ihtiva eder. Pu eser her zaman için bi- vecize kaymetini muhafaza edecek ve bize bir takım huki- katler öğretecek mahiyettedir. Laboulaye Fransada Liberal mektebimin derin kanaatli ve ateş'n müdafilerindedir. Yazıları kiymes ve teravetini kiç bir zaman gaybetmez. Hürriyet mücadelesiae girişen kuvvetler tçin her vakit canlı kalacak olan böyle bır eserin Hüseyin — Cohit Bey tarafından Hsanımısa zakledilmiş olması onun kıymet ve ehbemmiyetini bır kat da2a aritir mıştır. *Vatandaşın kitabı, bir vatandaş ruhu taşıyan her fend'a her zaman ve her yerde okuyabileceği bir eserdir. FİATI 150 kuruştur