13 Temmuz 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 5

Yalancı şahit! Bu töhmetle ma teşrii masuniyeti refedildi Prag, 11 (A.A.) — Meb'usan meclisi milli birlik namile vücüde getirilmiş olan faşlst teşkilâtını müessisi sabık nazır- Stribray'nin refine, lardan meb'us teşril — masuniyetinin teşril masuniyet encümeninin talebi üzerine, karar vermistir. Steibny' nazırlık vazifele- Lise ve muallim m Ankara,12 ÇA A.) Lise ve mu- allim mektepleri müdürleri ve- kâlet müsteşarı riyasetinde bu gün öğleden evvel ve sonra toplanmışlar vt geç vakte kadar müzakerelerine devam - etmiş- ! letdir. Müzakereler çok ehemmi- yetli we canlı safhalar göster- mektedir. Bögünkü içtimada mehari talebe ve programlar meselesi görüşülmüş ve tedri- a a Muğlanın mahsulâtı Muğla, 12 (A A.) — Vilâ- | yetin zehil mıntakularında ar- pa, büğday mahsülü harman bitmiştir. — Birçok yerlerde tütün kırma ameli- ameliyatı yatının nıslı İkmal edilmiştir. Denk yapma ameliyatına baş- lanmak üzeredir. Zer'iyat ge- ren seneye nisbeten fazladır. Darı, nisır, pamuk- gibi ze- riyatın neşvüneması iyi git | mektedir. — Be sene vilâyet dahilinde mektepsiz elli köyde açılan seyyar Millet mekteplerinde 1259 kadın we 3429 erkek ta- lebe fcvka'üâde rağbet gösterilmek- tedir. Deniz kazaları Roma, 11 (A.A) — Derne valis ceneral Grarzlani'yi ha- vardır. Bu mekteplere milen Tobru'den haraket-ede- rek Rodosa gitmekte olan bir deniz tayyaresi mo'örüne-ariz olan bir sakatlık — üzerine Kandiyenin 100 mil cenubinde denize inmeğe mecbur olmuş- tur. | Bisikletle seyahat znun meb'usun rinin ifası sırasında nufuzu- nu sulistimal etmiş -olmak ve yalan şahitlikte bulunmak- la zannaltına alınmıştır. Mu- hakemesi mehakimi adiyede yapılacaktır. Hükümet mesele ile alâka- dar olarak devlet mubayaatı- nın kontrolu hakkında bir ka- nun lâyihası hazırlamakttdır. « v ektepleri kongresi. satın daha ziyade hayati ve ameli — olabilmesi — çareleri araştırılmış ve müfit kararlar verilmiştir. Diğer taraftan tep kil olunan beş komisyon'da muhtelif mes'eleri tetkik et- mekte ve raporlarını hazırla- maktadır. Bu komisyolar yarın öğlenden evvel ticaret mekte- binde ayrı ayrı içtima ederek mesallerine devam edecekler- dir. | a Affı umumi? Varşova, 11 (A.A) — Şta- line'nin sutkundan —Sovyet mehafili, Sovyet ihtilâlinin 14 üncü yıl “dönümü dolayisile, süikasten dolayı “mahküm o- lanlara da şamil olmak üze- re-bir “&ffi umumi imkânının| mevcut olduğu söylemektedir. Kont de Chambrun Moskova sefirimi olacak? Paris, 11 (ALA) — Petit Paristen sgazetesi Fransanın Moskova «efiri M: Herbettee hölef olmak'üzere Fransanın Türkiye ' sefiri"Kon de Cham- brum, “Düblin orta elçisi M. A'pharid ile M. — Bergetenün tsimlerini ileri Çekirğe hücumu Trieste (MA)— Goriş ha- valisinden gelen bir “habere göre buradaki tarlalara mu- sürmüştür. sallat folan çekirgeleri tahrip etmek üzere bulunmaktadır. Nehirde Yine bir çocuk boğuldu Tuzla nahiyesinin Çavuşlu köyünden Mehmet "oğlu Müs- lim, 9 yaşındaki oğlu Ali ile eden ,polisler Merstn, 11 ÇALA) — Mer- «ini ziyaret etmek ve bir yü- rüyüş yapmak maksadile dün Tarsus tarikile bir serkomiser, bir kom'ser ve 15 Bisikletli polisten mürekkep bir zabıta amüfrezesi me:sine — gelmiştir. Mersia zabıtası tarfından 2a- mimiyetle karşılanarak ken- dilerine bir öğle ziyületi ve- rilmiştir. Belçika - İspanya Brüksel, 10(A.A) — İspanya sefiri kral Albert * tarafından kabul edildikten sonra meç:- hul askerin mezarına giderek cümhuriyet “bayrâğını huvi bir çelenk' koymuştur. / şehre bir araba karpuz geti- rip sattıktan s#onra sarâbayı karşı yakada nehir kenarında çözmüş ve yatarak — oğlu Aliye mandalara dikkat etme: sini tenbih etmiştir. Çocuk babasının uykuda bulunduğu sırada nehre girmiş ve yüz. mek bilmediğinden boğulmuş- tur. Ceset dalğıçlar vasıtasiyle çıkarılmıştır. Kaptana :hakaret Nurtosmaniyede sakin Ali oğlu Hayri kaptana hakaret edan ve kendisine —memur #üsü “veren Vatan ötelinde sakin Cevat yakalanarak hak- kında'takibta balşaınmışr. — | Çiftçiler! İşçiler! Esnaflar! Dertlerinizi, şikâyetlerinizi,di. leklerinizi (sahsiyat olmamak şartile) «YARINA» yazınız! Sütanlerimız tamamen sizindir! — Ci e *—"Vâîî!“*»mm v WE a ea <e «a> Günün Meselesi Muhalefetin Fikirleri uhalefetin Müsbet Fikirleri Kar- ısında Halk Fırkasının Fikirsizliği Yazanı Naci İSMAİL Diyorlar ki, Halk fırkasını tenkit ediyorsunuz, fakat, Halk fırkasının yerine getirmek istediğiniz fikir nedir, söyle- miyorsunuz! Bu tddia, tamamile esassızdır. Biz, Halk fırkası gazetele- rinin arifane tecahül kabilinden bu iddizda bulunduklarını zan- mediyoruz. Çükü, Türkiye muhalefetini idare eden fikirleri herkes anlamıştır. Muhalif matbuat, kendilerinin tayin et tikleri bir yola gilmiyorlar. Belki, Türkiyede hayatiyetleşen muhalefet fikirlerinin açtıkları meşhereleri takip ediyorlar. Bu muhalefetin hareket noktasıda cümhuriyet felsefesinden başlar. Biliriz ki, her millette bir bilgi: seviyesi vardır. Bu bilgi, © milleti teşkil eden insanların hak ve menfaatlerin- den'ibarettir. Bu halk ve menfaatler ise, hayattan insana gelen kuvvetlerdir ki, bir milleti teşkll eden insanların hepsinde de —mevcuttur. Usul bilenler de Nisanla ifade olunur. Usul bilmiyenlerde de aklı selim şeklinde kalır. Lâkin, daima zinde, daima harekete müheyya bir halde- dir. Eğer böyle olmasaydı, hiç bir. inkılâp muvaffakıyetle neticelenemezdi. Türkiyeyi cümhuriyetleştiren — ve lâikleşti- ren kuvvet, bulnkılâba lâzım olan bilginin bir kısım Türk- lerdelisan ve diğer kısım Türklerde deaklı selim şeklinde mev- cudiyetiydi.Türk inkılâbı, Türk bilgisinden mahrum olan Elga- nistanda olamazdı.Bu nazariyeyi biraz genişletirsek, demok- rasi memleketlerindeki fırka mücadelelerinde de şuurlaşmış ve aklı selim'de kalmış insan kütlelerini görürüz. Ne Fran- sada ne Amerikada ve ne de Almanyada herkes darülfünun mezunu değildir. Hatta, lişe tahsili bile mahduttur. Şehir » meslek mekteplerinde kalmıştır. Köy ive, 1ptidat ile son mertebeye gelmiş addolunur. Bir milletin bu nisbetsiz. seviyesi. © memlekette İiberal, — sosyalist, demokrat ve sair fırkaların birer felsefeye müstenit tdari, içtimal, iktısadi ve harsi — sistemlerinin hayatileşmesine mâni olamamıstır. Bu yvaziyet, şu neticeyi vermiştir: *Bir memleketin şuurlu insanları, müsbet fikirlere müs- tenit bir fırka teşkil ederler, bu fırkayı “halk arasında yerleştirebilirlerse, o cemiyette bu fırkanın bilgisi mevcattur!,, Şimdi, bu nazariyeyi Türkiyeye tatbik edebiliriz. Halk Fırkası hükümeti, üç muhalefet cereyanı karşısında kaldı: 1 — Suüstimal aleyhine 'müteveccih muhâlefet fikri 2 — Serbest Firkanin liberalizme müstevit mühalefet * fikri, 3 — Çiftçi ve İşçi Fırkasının müstenit muhalefet fikri, Üç aenelik takriri sükün kanunu, Halk Firkasi hüküme- tini tenkitsiz bırakmıştı. Halk Fırkası, bu müddet zarfında kendi lehine kuvvetli bir ceryan açmak fırsatına malikti. Fakat, takrir sükünun sonu aksine çıktı. Halk firkası gazeteleri, - sutistimallerden bahsetmeğe başladı. Bu hareket, Halk fırkası hükümetine karşı bir memnuniyetsizliğin alâmeti idi. Takriri sükün idaresi, Türk milleti bünyesine bir mukavemet Rkri aşılamamış, bu bönyeyi boş bırakmıştı. O kadar boş ki, ük apse de kendi matbuatından çıktı. Bu neşriyat , Türk bünyesinde hayatileşen bir muhâlefet fikrini ilşa ediyordu. Halk fırkası, ya bu muahalefet fik. ) rini benimseyerek yeni bir fikirle Türk bünyesini aşıla-j yacaktı veya karşısına bir muhalefetin çıkmakta oldu- ğunu bilecek ve buna muvafakat edecekti. Halk - firkası, bu mühalefet fikrini benimseyemedi. Çünkü, muhalefet fikrinin menşel, sulistimallerde değil, fır- kanın idari - sisteminde idi. “Halk fırkası, ismen fırka ol mnuştu. Şeklen bir cemiyet kalmıştı, Halbuki, bir cümhu- riyette izmen değil, teklen fırka olmak lâzımdı. Cümhurl- yet, bir fikrin değil, fikirlerin idaresi demektir. Halk fırkasının fikri ne idi? Liberal mi, muhafazakârmı" de- mokrat mı, — sosyalist mi, — sasyal demokrat mi, çiftçi mi, işçi mi ? Hepsi veya.hiç birisi, değil mi? Bir Firka, Demokrasinin bütün fikirlerini cami olamaz. O zaman, buna fırka demezler. İstipdat fikri derler. Ha- kümdar, bütün fikirleri temsil ediyorum, diyerek fikirleri öldürmüş, Milleti kırmış, geçirmişti. Halk - Fırkası, fikirle- rin hepsi olamayınca, fikirlerin hiç birisi de olamazdı. Cümburiyet, mutlaka bir fikir istiyordu. Halk Fırkası, fi- kirleşmeyince, liberalizm fikri de doğdu. İzmir hintirlandı, serbest fırkayı yaratırken, Halk firka- sının İdaret maslahalçı iktısadi, mali ve idari siyasetine muhalefet ediyordu. Muhalefet fiktri açıktı: Liberal mek- tebini istiyor, — inhisarcılık — devlet ticaretciliği ve ferdin refahına zit vergi istemiyordu, Fikir hürriyetinide istiyordu. sosyal Demokrasiye | güreşçilerimiz | sesi İzmir körlez müdürü sa- Sonrta, bu muhalefet fikrinin arkasına da-bütün halk yağılmıştı. Tüccarlar, büyük sanayi ve akar sahipleri —| yanında amele ve çiftçilerle küçük esanaf ta vardı. Ha'k fırkası, firka mütemetlerile bazı inhtsar memurlarından Ybaret kalmıştı. Çünkü, takip ettiği “idare — sisteminde devletçilikle fertçiliği karma | karışık bir hale getirmişti. Bir işte, inhisarla teşebbüsü şahsi karşılaşınca, teşebbüsü şühsi zarar görüyor, inhisar kazanıyordu. Fakat, liberalizme müstenit eski Türk iktisadiyatı da illâs ediyordu. Netice; halk arasındaki iktuadi muvazenin bozulması oldu. Bunun için, herkes liberalizme bağlandı. Halk fırkası, hiç bir cereyanı “idare edemiyordu. Çünkü, Tiberalizme karşı bir fikir müdafaa edememişti. Sivas nutku, bir fırka “mesleğini ifade edemezdi? Ufak devlltçi olan fırka, demokrasi sistemlerinden hangişi idi, söylenmedi Sivas nutku, vaziyete hâkim veya vaziyeti'kısmen kendi tarafına çevirecek dere- cede müessir bir fikir ortaya atmadığı için, Serbest fırkanın muhalefet fikrini önleyememişti. Serbest fırka, mühalefetin ilk guuru idi, Serbest fırka, bötün Türkiyeyi temsil edemezdi. Libe- Güreşçiler yarın giâîyor Güreşçilerimiz Atinada 6 müsabaka yapacaklardır Atinadan — davet * edilen Kumkapının kıymetli güreşçi- leri yarın saat 10 da Ege va- purile hareket edeceklerdir. Gidecek olan güreşçileri. miz şunlardır. Cafer, -Bedri, Vefik, Satm, Adnan, Mustafa. Bu altı gencin- içerisinde bulunan Salm malüm olduğu üzere düünya sekizincisidir. En- trenör Raul Peter'in büyük tak- tirlerile karşılaşmıştır. Diğer ise bu sporun heveskâr gençleridir. Müsabakalar 18 ve 19 Tem- muz — tarihlerinde bir - biri arkasına yapılacaktır. Her iki günde üçer müsa- baka yapılacaktır. Gençlerimizle karpılaşacak olan Yunan gürşcilei linos ve Etbhnicos kulüplerine mensup sporculardır. Yunan gazeteleri bu maç. lara büyük bir ehemmiyel ves rildiğini yazıyorlar, Kıymetli gençlerimiz — ise bu maçları dkhi kazanmak için haftalarca — çalışmış ve bugün ise tamamile anform bir halde bulunuyorlar. Seyyahat uzun sürmiyecek. tir. SGüreşçilerimiz çarşamba günü Pireden kalkan Ege var purile döneceklerdir. Kafileye kulüp reisi İsmall Hakkı Bey riyaset edecektir, Kafileye idareci olarek muallim Mazhar Bey iştirak etmektedir. Kıymetli — güreşcilerimize muvaffakıyetler temenni ederi eeereersesererreneesesenene Lennaş Tayyare piyangosu Bu keşide de kazanan numaralar nerelerde satılmışlardır? 200,000 — Lira kazanan 48839 numaralı Bbiletin:1/2 lik hissest (Nakden 100.000 lira ) İzmir Askeri hastahanesi sabık sertabibi Miralay Lütfü Beyin damadıl.cI mülâzım Reşit B. torunu Rüştü ve Sedat Bey- | der>kerimeleri Şayan, Semiha ve Neziha Hanımlara. 1710 Üik bir hissesi İzmir İkiçeşmalikte palamut amele- sinden Huriye Hamma. 40000 Lira isabet eden 34129numaralı biletin1/10 luk bir hisest İstanbul Ayazpaşa- da Mme. Margarit. İzmirde Telgraf muhabere başmemuru Sâabri Beye 25.009 Lira kazanan 17250 numaralı biletin 1710 luk — —bir hissesi İstanbulda Mütekatt Mi- ralay Halil Recai B. kerimesi Selma Hanıma. 15.000 Lira kazanan33962 numaralı biletin 1/10 luk bir hissesi İstanbulda gümrük ko- misyoncusu Yonto Efendiye, 10000 Lira kazanan35129 numaralı biletin 1710 huk his- bıkı Cemal Beye. 200.000 Lira kazanan 48839 numaralı biletin mısıf bir par- çası ve Saymea LlOluk bir parçası İzmirde, diğer parçası Kastamonuda satılmış bir par- çam İstanbulda satılmıyarak iade edilmiş, iki parçası satıl. mamıştır. 50.000 Lira kazanan 5741 numaralı biletin üç parçası İstanbulda birer parçası Mu- danya, Ödemiş ve Tarsusta satılmış üki parçası İstanbulda satılmuyarak iade edilmiş ve iki parçası da satılmamıştır. 40.000 Ltra kazanan 34163 mumaralı biletin beşte birlik bir parçası ve ayrıca 1/10 lük Üüç parçası — İstanbulda, birer İzmir ve D ve iki parçası Bursa, yarbekirde — satılmış parçası satılamamiştır. 22.000 Lira hazanan17250 numaralı — biletin bir -parçası İstanbulda, beşte birlik bir parçası Zarada satılmış, birer parçanı İstanbul, Akşehir, ve İslâhiyede satılamıyarak tade edilmiş ve mütebaki parçaları satılamamıştır. 15.000 Lira kazanan 33962 numaralı biletin üç parçası İs: tanbulda, birer parçası Adana, İzmir ve Merzifonda satılmıs, bir. parçası Merzifondan, bir parçası Sındırgıdan - satılımya: rak iade edilmiş ve-iki par- çası satılamamıştır. 10,000. Lira kazanan 35129 numaralı biletin dört patçanı İstanbülda, birer parçası Anka- ra, Torbalı, İzmir ve Zongul- dakta satılmış ve iki parçası satılamamıştır. Hapishanede Şeytan merdivenini kim yaptı? Trabzon — hapishanesinde yapılan arama neticesinde ha. pisten kaçmak için hazırlan- mış olan bir şeytan merdiveni bulunmuştur. Bor cıkçu İsmail tarafından yapılmış “olan bu —merdiven sağlam bir şeydir. Boncukçu İsmail daha - evvel gardiyan Mustafaya dayak atına suçun- dan bir ay kadar * serçe bendi- me vurulmuş ve o süretle tecij ziye olunmuştu. Bu cezadan kurtulduktan sonra İsmatl ha- pisten kaçmaya niyet' ederek bu merdiveni »yapmaş ise de merdiveni yakalandığı için ka- çamamıştır. ralizme, müspet nmazariyelere müstenittir. Bu gückü iktı- sadi dünya ise liberalizrm karşısında Çifiçi ve işçi naza.- riyeleryine Tmüstenit tosyalist leklerine doğru — veçhe almıştır. ve demökrat sosyal mes- Serbest Tirkada müha- lefet fikri etrafında toplanan insanların Çiftçi ve işçileri de çiftçi ve Işçi mühalefet fikirleri - yaratacaktı. . Halk fırkası, Serbest fırka karşısında Çifci veİşci fırkası şekline girseydi, tabil bir müvazene teşkil edecekti. Fakat temamile statik kaldı. Serbest fırka fikrine, bir fikirle- mü- kabele edemedi. Bunun içindirki İşçi ve Çiftci nazariye- lerine müstenit bir muhalefet fikri doğdu. Türkiye mühalefeti, Liberal ve Sosyal demokrat fikirleri. ne istinat ediyor. -Fırkaları ve programları “vardır. Var olan yok edilemez. Bugünkü muhalefet , bu membadan kuvvet alıyor ve budur! Fırkaların kapanmasile — fikirler — ölmüş müdür, zannediyorsunuz? Fakat, Halk fırkasının isnat Biz de bunu öğrenmek fstiyoruz fikir nedir ? Naci İSMAİL