8 Kasım 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 5
& Kanım 1050 YENİ İSTANBUL Hindistan nerede biter, Tibet nerede başlar ? Assam ile Tibet arasın da “No man's land,, de seyahat Yazan : Dr. Christoph von Fürer H * Burösi ” ea d c Delay Lamamı sarayı elan Laste halesi * Dünyanın çatısında fırtına var! 'Tibet nerede başlar?”” suali mânasız bir sualdir. Çünkü Hindistan ile Ti- Bet arsamtün. biç. Kesledilmemiş, B Hintli. ne de Tibetli olan aşiretl K için bir alay hamalın taşıya- bileceği kadarını yüklenmek şarttır. Kamla Nehrine kadar her şey vı dunda gitti. Oraya kadar Apa Tani gidilemez cevabı ile karşılaşıyorduk. Vadinin öte yanında bir köy görül- üN&t zaman bile, bulunduğumuz kö- Yün sakinleri bin türlü bahane ile bu mıntakalarda çok az olduğundan, sadece silâh ve bıçak yapmakta kul: lanılır, ziraat Aletlerine yetmez. Bu köy sakinleri taş devirlerinde Sene sonundan evvel öldürüleceği Tin oturduğu dağlık araziler vardır. | kabilesiriden gümüş - rüpye ile Ödi | bizi yolumuzdan — alakoymaya çah | olduğu gibi tarlalarımı Siğır kürek Burada ancak Hint veya Tibet kül- | yehtleceğim hamallar — bulmuştüm. | şıyorlardı. Karşı köyde korkünç bir | kemikleri ile kazarlar. türünün tesirinden bahsolunabilir. |. Fakat Kamla Nehrine gelince, ha- | salgın olduğunu, komşu kabilelerin ğ Bu kültür hududunu tesbit etmek | Yatlarında bu kadar geniş ve derin| müthiş vahşetini ileri sürerek bize| , KüZeye birkaç günlük bir. yolcu. . ©.18 içindir Ki Subansiri “Nehri ve ona| bir su görmedikleri.için onları, Bi- | kilavuzlük. " etmek — İstemiyorlardı. | Tktan Sonra, manzara büsbütün de dökülen Kamla ile Khru akları- | Zimle nehri geçmiye, kandırmak| Herhalde komşu — köylere yabancı| Kisti. Hindistan ile Tibet ticaret sa. mı takip ederek bir keşif seyahatine | mümkün olmadı. Çaresiz Kamla'nın | Yolcu götürmekten çekiniyorlardı. | halarını ayıran ve hiçbirinden fay- Çıkmağa karar verdim. Bugüne ka- Gar kimse Subansiri'yi bir boydan bir iki kıyısında oturan ile ahbap olup onlar diri kabileleri lan hamal al. Çoğu zaman köyden birine öteberi ederek, onu elçi hediyeler emanet dalanamıyan no man's land'ı geçmiş bulunuyorduk. Burada kadın erkek Boya takip etmeğe muvaffak olama- | mak gerekiyordu. Küçük köylerde 0: | olarak karşı köye gönderiyor ve ©-| "trkes yün bezler örtünüyor, hattâ mış, Kamla ile Khru'nun kaynakla- | turan Miri'ler de Kamla'yı çok na- | ranın ileri gelenlerinden birkaç kişi- | Tibet Uslübunda mücevher ve «ilâh Tını da tesbit etmek mümkün oima- | diren geçerler, çünkü nehrin üze- | yi bulunduğum yere gelmeye davet | taşıyorlardı. Bunları Miriler, Tibet- mıştır. Kingdon — Wards ile — Ludlow'un Budan bir nevi sal yapmasını ve kürk ve deri karşılığfında elde et Tibete yaptıkları keşifler sayı cüman olarak — kullandığım birkaç Suyul gu ve Tsan Şu gibi bamar | Kamışlarla — onü suyün bir kıyimn- | Miriden baska kimse - bulunmadığını | / "ektedirler. Tibet astrologları 16. yaşındaki A S ae örünce, Köyden yüklerimizi almak Je enteresan müşahedeler yapa gg n BAD İ P l Mi Hi —— — F Subansiri mintikasına. girmek, şim: | Yaffak olduk ve mehrin kargı kaye | yiyoclardı. Böylece “uzun uzun dül ve muhtemel olarak Tibetiler tarar | Görci bu Kebanetin / gerçeklermesi üye kadar hiçbir. Avrupalıya nasip | Sinda bulunan Miri köylerinden bü- | dökerek bir yerden bir yere ilerle-| fından iskân olunan yüksek Suban- | için önümüzde . hadr diye kadar hiçbir. Avrupalı ip dökerek bit den biz Mertenj, ; Si MÜLAĞi cli üi C bir zaman vardır. Fakat şimdilik olmamıştır. Sebebi de, geçitsiz uçu: Tümlar ve tropikal ormanlarla dolu olan bu mıntakada yarı vahşi, cen güver kabileler oturması ve Tibet-| — khru ile Kamla'nın / birleştikleri | şayışı “üzerinde. birçok” müşanedeler | *OüA erdiği gibi. hamallarımıza ödi- | sonradan Hindistan Radyosu yalan” lerin hiçbir seyyaha bu yolculuk | mevkle gelince kuzeye — saptık.| yapabildim. — Köyden — Köye maddi | Yecek tuz ve bezimiz de kalmamış- | tamıştır. için kılavuzluk etmeğe razı olmama- | Günden güne daha muazzam, daha |— yana ASN &. Hindistana dönmekten başka ça- ları d, Astam'a yakın — oturan Dafia ve| Silasıyorduk. - 1300 metre yüksekli- | darik olunan yeter miktarda tuz | — Bu keşif — seyahatinden aldığımız | Uni ka n İarr aa AA Tani kabileleri nezdinde bir me- | Eindeki Yamaclara yapışmış köyler- | demir ve beze - Fastlandığı halde, | eticelerin başında, tÜcaret veya Kül- | işeni büen — meselelerin biri Baline nelik etnoloji — tetkiklerinden sonra, | den asağı bakınca, uçürümun dibin. | nekrin öte kıyısında bunlar hemen | türün insan nakliyesinden başka bir | gelmiştir. güneyden Kamla ve Subansiri mın- Takalarına doğru yola — çıktım. En | Karlı daflar 9000 metreye kadı kiymetli nadirattan, “bez veya kur| nüfuz edemeyişi gelir. Hindistan | — Dokuzuncu asırda kurülan Lama seliyordu. “Daha ötede Flimalaya'nın dini; Buddhizmin bir - koludur. Bu Büyük zorluk, yük. ve / yiyecekleri | Ş900 'metrelik zirveleri. gözüküyor. | — Mas ise © kadar bulunmaz bir nesne | maddi kültürünün tesiri Himalaya | dini, Budühizmin. bir. koludur. Bu ftaşıyacak hamal bulmak ve onla- rın zahmetine karşılık olaçak eşyayı Yüklenebilmekti. - Çünkü “buralarda Para tanınmıyan bir nesnedir ve tar Hicri| 1950 |Ru KASIM | züm AA P ymra, Tibet kendini — Avrupalıların TİYATROLAR Ankara ' tesirinden kurtarmak için, hudutla- c fzmir rini tamamen — kapatmış, Lhasa'yı K (21904) İSTANBUL Mmemnu şehir ilân etmiştir. Yalnız Öldüren Para (iklal GELEDİYESİ asrımızın. başında — Tibeti görmey gehir Tiyat Muvaffak olan bir. İngiliz heyeti, İSTANBUL 6 Vahşi Ko- 230 da Lhasa Hükümetine ticart imtiyazlar GELECEK OLAN UÇAKLAR — | gu, 2 — İntiraa Kurbanları. sağlamıştır. O zamanları “kıml tar 1088 P. A A CAmerikan) Bey- | KİSMET (20 1 — Kara Şeytan. EMİNÖNÜ: — Eminönü — (Emind- Tikat, . mensupları - Baş / Keşişleri ruttan, — L0 DEY. (Türk) İz Ankaradan. — 14.50 D.H.Y. (Türk) dana, Ankaradan, —— 1800DHY Sen. yoktur, sandal denilen at bam rinde köprü nesneyi de tanımıyorlar. Fa dan öbür kıyısına geçirmesini bil Yük “miktarda tuz ve beze karşılık yüklerimizi Bir günlük yol boyun- Ca taşıyacak adam. bulabildik. göz kamaştırıcı bir manzara ile kar- de Kamla görünüyor. tepemizde de karlı dağlar 3000 metreye kadar yük. dü. Birçok problen coğrafya ve — etnografya rini — çözebileceğimiz — bu Ahiret Yolcuları (ikiai ediyordum. Onlar da merak edip ge- liyorlar, yanımda karımdan ve ter- mek imkânını buluyorduk, Müri köylerinde diş dünya bir bağı olmiyan bu. kabilelerin ya- kültür seviyesi — değişiyor, — mesı Kamla'nın güneyinde Assam'dan te- hemen hiç yok. Bu köylerde tuz çok ki, kadınlar ottan etekler ve bir ne- vi palmiyenin göğüslükler — giyiyorlar. - Himalaya Dağlarının buz gibi ıkliminde bu kı- SÜREYYA FAVIYONU izsıtn Tepanyol TAYYARE Anama A Tennesse - Wültama yapraklarından da İllerle doğrudan doğruya temasa gec- meden komşü kabileler vasıtasiyle, siri boğazlarına beş, altı günlük bir mesafeye gelmişken, dönmek icap - etti. maalesef geri Yiyeceklerimiz remiz yoktu. imkâna sahip olmıyan mıntakalara Dağlarında ancak — 60-70 kilometre- lk bir sahaya yayılır, ötesi dünya- dan tamamen ayrılmış no man'a land halinde kalır. Beyoğlu G64 Ankara 00 Btanbul M2zü Tamir vez ALEMDAR SSD 1 — Kalçların | inmamı Vaküdar 0018 K.köy tarikatın” baş ke MELEK 1 — Harrov Kumarbaı Kartıyake 1505 adı. veriliyor Anbap ” Çavıalar | LALE Ateşlen Gömlek. İçerde müstakli yaşamakla bera- sinde TAN Ataşlen Gömlek KULULILA ber, Tibet sıra İle Moğolistan ve Çin DRrAS Gasin Bir Yoti | — YENE Allah Kerim İn tesiri altında kalmıştır. Hindis. Al Ruza (Alemdar) (Çarsıkapı) acaba Tibetten kaçtı mı ? Dalay Lama'nın 1961 yılından önce “Memnu sehrin” hükümdarı Mao Tae Tung'un baskımı altında Lhasa Ka- lesinden ayrıldı diyorlar. Bu haberi Bir müddetten beri Himalaya Dağ- Jarının karlı zirvelerine hâkim Tibet, leketin tarihi sıkidan sıkıya onun gelişmesine bağlıdır. - Lamatst mu Rastırlar 15 inci asra kadar “kızıl” tarikatın hakimiyeti altında kalmış- fir. O zamanları kurulan "Sarı ta- rikat” isimli başka bir zümre La- Mmalzmde bir inkılâp yaratarak, ke derin evlenmemesi — esasını tesbit etmiş, büyücülüğü ortadan kaldır- Miş Ve anlâk — düşkünlüğüne karşı Mücadeleye girişmiştir. Bu tartkatın baş keşişi Budaha'nın ruhünü taşıyan — yeryüzündeki mü- üi — sayılıyor ve e halen yürür ratik İdare kurulüy tanın İngillmler tarafımdan işmalnden Pantşen Lama'yı takip ederek Çine çöçmüşler ve Kumbon'a — yerleşmiş. Terdi. bulunan Pant: Bügün 12 yaşındı “yeni gelen bu fotoğraf, Tibetin 17 yaşındaki r hükimi Dalay Lamayı kudretinin nişanesi olan yıldırıı yant ve dünyevi armasının Üstünde 'GEDECEK OLAN UÇAKLAR 'Üe Ahbap Çavuş- YENİ ses İhangir (Takslm) şen Lama, Mao Tse Tüng'ün elinde | otururken güsteriyor. 1938 de tahta geçmeden önce adı Pa Mo Ton idi. O #00 DALY, VTürk) Ankara, Mia NaK Peşinde, * ni İnta) ” Ziya Boyer bir Alet olmuş Ve Tibeti kurtarmak, | - zamandan beri Dalay Lama bir çok unvanlar kazanmıştır: Allah Şen Re Zi- istya, Elâzığ, D. Bakıra, (Bakırköy 16-136) 1 — a ark. Merkez (Şişli) hürriyete kavuşturmak — için komü- | min 14 üncü tecessümü, yaşayan en büyük Buda, Allah-kıral, kıymetli koru: Frankturt, Brükae New-Yorkar — Tikil Fedsileri, 2 — Aşk Bentesi. RANIKÖY SİNEMA / (Uskdar) 24 de 16 inci GŞleli» <— Hahictoklu " Cit FATİR: Muharrem Tanır (Şehza- nist Çinin yardımına başvurmakta- dır. Pekin Radyosu ile yayınladığı me- yucu, mukaddes, sözü kuvvetli geniş aklı saf, Hâhi zekâya sahip ve okyanus kadar İman sahibi gibi. Dalay Lama yedi yaşında iken 1940 da tahta geçti. Gelecek sene on sekiz yaşına girdiği zaman tam hâkimiyet haklarına sahip Teaan dakandı saflarda 'Panigen 'Tama, Mao TTep |/ cincak, Şimdi naltanat TaMi, Gört kişlik bir Kabinenin yardımı lle memleketi GSi iamine RATE Gadön 1— Atk Adam, | — YALNIZ İK RARTA 1çin — İ tü Tüngdan Teti kurtarmasını rice | Mdare sünektedir. Dönyanın ea böne memkstlerinden Biri slan Tit şamdi SA SOT KS PK y K ç ERELERİCE. HORRORACA Ü Seyer earğamrük Hzmlikin. ea işlkabii, het mal Kömünlet Çinlilerin tetllâsına ağramlştır. Sirale GEE GCERE 'e | STT L Dt e Arclala Ürenen dünyaya pek - düyüranayan — Tibet e Radyosu gu cevabı. verdi: lt çeşit ibadet yerleri, bir) kaybetmemiş küçük — kulübeler sar- 1000 Ankaraya (Motöriün. arkara, Ekapreni. — 220 Öye Baba N aZ Süh İsliyoruz. — fakat buna / ganastır ve Budüha inine ait Bör| maktağır. Her mlbadin - kendi vek GELECER OLAN EKSPRESLER | Minu ORRŞA Göztlaşle z Taran. gon adamımıza kadar çarpı. | tün neşriyatı ihtiva eden muazzam | Samları vardır. Bunlar Buddha mito- 450 Ankarıdan. — 019 Ankara. MUAMMER KARACA Yütköy) irkez (Bebek) Mad srtakllmizin aet ölee | — vir Külüylmen Va ojisini Çin resminden — mülhem re- Ha lt 16 CEBECİ (13546) Kaliforniya Fati- Yazan: Refik Kordaz sebepten çok itibar gören bir yak sığırı, Tibetlilerin bütün varı Asırlardan beri dünyanın en müt- n00 B Kalbil mâbet hâkimdir. Bu mâbet aynı za: İngllk Yinü öa ai n olett SE ekansaüi — gel Ş manda Dalay Lama'nın 490 husust | aiçat ganati bir hayli — gelişmiştir. | birkac ay evvel memleketine dönü ak) Yeni — (Eşrefpaşa) herkese kapalı, gizli odalarında Ti-| Yüksek zirvelere hükim, kocaman | sünd İki ço 'bir milleti ikiye AkLANAm Gamab 1 —e  İalye ayıran d görün Tmete de'n AB (04300) M Mıntaka, len zirvelere kadar — ulaşabildi. de- KTLAS Tn "lren Tn KA DY <0 L A Höküir eai Ça valükleri Tneam BEREEL ŞND . gae kapilarnda ballemektedirler. Ti » i ANKARA lilerin ordusu yoktur. Onların en bü- 12.28 Açılış ve progra 230 M. 8. Ayan. : yılda bir ay geçide elverişlidir. kestrasından melodiler (pl.). — 13.90 Öğle gazotesi. Na Bu vaziyet karşısında — Mao Ts: Üinü n '5e Ykkanka d | n an e mocan D ALOO M A F SE L e K A Salr SDt İA yöklerie BKRE GSkk 1 — zater Yaran | İ ci M Kösişe KA B ain beli Tekmün Ürrenliesiğe erabtüz,
