November 21, 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

21 İKİNCİTEŞRİN 194 l Perşembe | Üçüncü Yıl - No. 9 Mihver devletlerinin Türkiyeden istedikleri Avrupa politikasınm idare- sini derahde etmeğe gelince: Almanya ile İtalyaya bu hak- kı, bu salâhiyeti kim verdi? Biz müstakil bir devlet sıfati- le “yalmz mihver devletleri için değii, hiç bir devlet için Avrupada böyle bir hak tanı- yamayız. L Yazan: Hüseyin Cahid YALÇIN ünkü — gazetelerde yarı resmi bir kaynaktan bil- dirildiği kaydiyle Ber- linden gelen bir telgrafta Al- manyanın Ankara sefiri Von Papen'e bir ecnebi matbuat mü- messilleri meclisinde atfedilen ve pek de vazih bulunmadığı | ayrıca tasrih olunan beyanata bakılırsa “yeni Türkiye ile iyi| münasebetler idame etmekten başka bir şey istemeyen Alman- ya ile İtalyanın,, Türkiyeden hiç bir talebleri yoktur. Bu hal- de aradaki soğukluk ,itimadsız- | hk ve âdeta hasmane vaziyet | niçin? S ea Bu suale cevab aramak için uzun uzun düşünmeğe — hacet yoktur. Bu babdaki merakımı- | Mızi ayni telgraf — izale. edebi- hir: Vüzuhsuzluk. Biz buna.bir şey daha ilâve edeceğiz: Tenâ- kuzlar, birbirinmi tutmuyan söz- ler. Çünkü yukarıki telgrafta A manya ile İtalyanın 'Türkiyeden | hiç bir talebleri bulunmadığı | sarahaten söylendiği halde ağız-| da gevelenen lâkırdılardan bir | çok talebler mevcud olduğu, â- miyane tabiri ile, hapı yaldızla- mak için, böyle sudan bir temi- natın ileri sürülmüş olduğu şübhesi hasıl oluyor. Meselâ 1 — Yeni nizama Türkiye girecektir, deniliyor . 2 — Sefir Ankaraya döndü- | ğü zaman hususi meseleler | hakkında Alman hükümetinin fikrini ifade edebilecektir, deni- | liyor | 3 — Türkiye için Rusya ile evvelce idame ettirdiği dostane münasebetleri tamamen yeni- den temin etmek Tâzımdır, deni- liyor. 4 4 — Avrupa politikasının İda- resini deruhde elmiş olan mil-| letlere yaklaşmak çaresini bul- | mak Türkiye için müstacel bir meseledir, deniliyor. 5 — Türkiyenin her zaman olduğu gibi bu gün de Boğazlar etrafında dönmek- tedir, deniliyor. 6 — Rusya, Basra körfezine çıkmak arzusunu - teşdid ettiği kdirde Türkiyenin takınaca- | aziyeti tayin etmek lâzım | "i siyaseti| ği gelir, deniliyor. 7 — Açıkça da Yunan - İtalyan harbine Tür- söylenmiyorsa | kiyenin karışmaması leceği ihtar olunuyor. Bütün bunlara karşılık Tür-| lâzimge- kiyeye şu teminat veriliyor Almanya ve İtalya, Türkiye-| ain istiklâlini Avrupa muvaze- rından biri olarak telâkki ederler. Görülüyor ki Türkiye ile k kocaman, mühim bir migak ya- pılmak isteniyor ve Türkiyeye tahmil edilecek şartlara muka- bil mülki tamamiyeti temin o- lunacağı söyleniyor. Telgrafın verdiği intiba budur. Hakikat bu mize mutabık midir, lümat olmadı; kat'i bir şey kat Alman siy siyasi faaliyetlere, Mihver dev- letlerinin sıkışık vaziyetine ve telgrafın üstünde uçuşan cs- rarlı ve mânidar havaya ran Türkiye — üzerinde tazyikin ilk ciddi adımı ya gibi görünüyor. Böyle ilse bile red ve inkâr edilme si kolay bir tecrübe balonu bu zan verilmek istenilmizt Evvelâ, — Rus — meselesin bahsedelim: Bu yalnız, bizi ve Sovyetler Birliğini alâkad: decel, Burada Ru ya ü r maksad atfolumu 'yor ki çok hayreti davet etr icabeder. — Bildiğimize Sovy Birliği ile - İngilter in Cahld YALÇIN 3 cütun 3- de) İ | o 19 Başvekilimiz Dr. Refik Saydamı Son vaziyet karşısında âcil tedbirler alınıyor italyanların ricat hattıda kesilmek üzere Atina, 20 (a.8.) — Yunan baş kumandanlığının dün akşamki 24 numaralı tebliği: Görice mıntakasında Yunan (Sonu sayfa 3 sütun 4 de) diriyor: Macaristan ü iltihak etti çler paktına Viyana, 20 (aa.) — D. N. B. bil- Macaristanın üçler paktına iltihakı (Sonu sayfa 3 sütun Gda) hakkındaki protokolun imzasını mü- sahifemizde ) UMUMİ TENVİRAT BU AKŞAM- DAN İTİBAREN KARARTILIYOR ( Yazısı 2 inci Hindist: Yazan: HALİ/D Halide tedkiklerinden doğmuş bir Hindistan unda basılmıştır. Hind adiyle Ordu |i bir iki sene evvel basmı muharrir gazetemize verm zaların bir k yatı ve dünyadaki mevkiü verebilir. 2 - Birinci kânun - 1938 Edibin Hindistanı E EDİB şahede ve eserdir. “İnside İn- dia,, adiyle İngikere ve Amerikada Enderuni i akademisi tarafından Mukaddemeye — aid küçük bir kasmını Türkçe olarak bir gazete ü iştir Eserin bütününü Yakında neşredeceğimiz bu eser için İn- giltere, Amerika ve Hindistanda neşredilen ya- n arzetmek, kitabın muhtevi- hakkında bir fikir THE NEW -YORK TİMES tarihli sayısından : distana dair “Helide Edib, Şark ve Garb kültürünü kavramış, müvaze- neli, cesur ve müsamahalı zihniyeti - ile iyi tanınmış bir - müte- fekkirdir. Bütün bu kabiliyetler onun Hinde dair kitabını bil- hassa ince, malfimat veren Vve düşünce uyandıran bir eser yap- makta birer 1 namıştır. Onun gözlerile Hiade ve Hindistan |halkına bakarken onların hem meselelerini, hem de ümidlerini görüyoruz.,, Hükümetin hattı hareketi ittifakla tasvib olundu —Ş Anakara, 20 (a.a.) — C. H. Partigi Meclis grupu — bugün 20/11/1940 saat 16 da reis ve-| kili Trabzon mebusu Hasan Sa- | kamn riyasetinde hükümetin | talebi üzerine Bu hafta içinde İkinci bir içtima akdetmiştir. — | Dünya ahvalinin gösterdiği | Küzum üzerine hükümetçe alın- ması münasib ve hattâ zaruri | addedilen âcil yeni tedbirler bu | içtimain müzakere mevzüunu teş | kil etmiştir. Başvekil Dr.. Refik Sayd: kürsüye gelerek bu hususda kümetin düşündüklerini izah et- ti. Sözalan bir çok hatipler ayni mevzu üzerinde fikir ve mütale- | alarını beyan ettikten sonra| Başvekil tekrar söz alarak s0- rulan suallere cevab olarak be- yanatta bulunmuş ve hüküme- tin teklifi umumi heyetçe itti fakla tasvib edilmek suretiyle celseye nihayet verilmiştir. ALi ÇETİN KAYA sıhhi sebeblerden Vekâletjıon_çekildi* Cevdet Kerim İnce- dayı Münakalât Vekili oldu Ankara, 20 (a.a.) — Müna-| kalât Vekili Afyon mebusu Ali Çetinkaya sıhhi esbabdan dola- | yı Vekâlet vazifesinden istifa etmiş ve yerine Sinob mebusu Cevdet Kerim İncedayının ta- yini yüksek tasdika iktiran ey- Harb— Vaziyeti Mussolini askeri aziyeti nasıl görüyor Sinyor Mussolini on sekiz ikin- citeşrinde bir nutuk irad etti. Yu- nan harbinin beklenilmiyen inki- şaflar göstermesi — üzerine efkürı umumiyeye karşı vaziyeti kurtar- mak için böyle müdafaanın yapılma: uri bulunuyordu. Nut kun Yunanlılara ald kısmı hiddet ve nefret ifade eden kelimelerle doludur. Bu ufak ve mazlâm mil- letin ciğeri sökülecekmiş. Tarihte meşhür bir ciş r delen cengi var- dır. Fakat ciğer söken cengi şim- diye işitilmemişli. Sökülen ciğerlerin ne yapılacağı da — izah olunmuyor. Belki İtalyanlar Arna- vutlukta bunun — işe yarıyac düşünmektedirler. Bu cihet bi kadar alâkadar etmez Du kında mektedir lim: ı in nutku harb vaziyeti hak- kıymetli malümat ver Bunları sırasile arzede- italyanın Fransa — inbilâli tahakkuk edinceye kadar harbden uzak kaldığı ve Som - taarruzunun beşinci gününde son mukavemetin kırılması üzerine Ihtilâfa dahil ol- duğu hatırlardadır. Dünya efkârı İtalyayı düşmanını arkadan bi- (Sonu sayfa ? sütun 3 de) Yeni Saba GÜNLUK SİYASİ HALK GAZETESİ | NRNMNMNDAMYUNNNMANDAKA Hür doğdun anandan, * Düşmanlara * Türkün yüce tarihine * 3 * z - B B Gün yüz x Enterşanjabl memleketlerden yapılan idhalâttar dolayı öden- mesi üç aydanberi teahhür eden mial bedellerinin derhal dövizle ödenmesi için Takas Limited şirketine dün Ticaret Vekâletin- den emir gelmiştir. Vekâlet bu tediyenin yapılması için icab e- den tedbirleri almış ve Takas Titrer balışımdan sama kem gözle bakanlar; Heybetli adımlarla yüreklerde DPostun gibi hasmın da muhakkak seni anlar: Sossiz, yumuşaksın (kuzulardan daha sakin); Hattâ daha uysal görünür dostuma, lâkin bir yırtıcı arslan kesilirsin; Ben her şeye kadir, yalmız hakka esirsin. Tarihi çevir: nal sesi, kısrak sesi bunlar; Delmiş Romanm kalbini mızrak — gi Göktürkderi, Uygurlar, Oğuzlar, Peçenekler Dünya, atanm nahları altında ezildi; Kaç Haçk sefer göğsüne çarpınca kesildi Bir gün gemler dağlara tırmandı denizden, Kudret ve zafer sizlere miras dedenizden. Artık sana bilmem daha kem gözle bakan kim? Yıllarca sen oldun koca üç kıt'aya hâkim Dağlar gibi son düşmanı bir hamlede boğdun; , safak saçlı bir arslan gibi doğdun. Titrer bakışmdan sana kem gözle bakanlar; Sarsılmaz adımlarla yüreklerde Dostun gibi hasmm da muhakkak seni anlar, Hür doğdun anandan, ebediyyen yine hürsün. yürürsün. ebediyyon yine hürsüm Hunlar, binbir zafer ekler. yürürsün. Cihad AKKAN SÜD DND DDD GA KA AD Döviz ihtiyalımız gittikçe artıyor Enterşanjabi memleketlerden yapılacak' idhalât bedelleri derha! dövizleödenecak * Cati TiEHlE Limited Şirketine tir. Bundan sonra Enterşanjab! memleketlerden yapılan idhalâ- tın serbest dövizle bedelleri der- hal ödenecek ve hiç bekletilmi - yecektir. Memleketin döviz ih- tiyatı günden güne arttığı için (Sonu sayfa 2 sütun & de) Nuruoamaniye, Nu. 84 İstannil Telgraf: YENİ SABAH İstanbul Her yerde 5 kuruş bildirmiş - | İdare Yeri TELEFON: 20795 MOLANINDAR AAA TORLARKAAAD Z Tir;;ste Rıhtımında Bir konuşma | YAZAN : AN.K. Musolininin sc utkunu oku- SABAHTAN Mihverin ilk Ric'ati eçen sene bugünler, artık or- dusundan eser katmıyan Po- lonyanın nasıl askeri bir plân batasına kurban gâttiği, öyle ol- masa bile Almanya önünde — zaten mukavemet edemiyeceği malümdu. öteki 35 milyon, Biri 80 milyon, Arkasından — Norveç 3 milyonluk; memleket, Ondan sonra — Hollanda, Belçika... Nihayet — Fransa.. Bütün SABAHA: darbeler tevali ediyor ! ğerlermmi e eağİ .Sokâeceg m Y t Ciğ — Kuru gürültüye pabuç bırakmadığımı daha anlatama- dım galiba.... Bunların birer — birer zapt ve işgali hiç te dühiyane bir plânm, korkunç teşkilât ve terlibatın - eseri olmaya muhtaç değilmiş meğer Fransanın neden mağlüi yazan sıra sıra eserler den gu çıkıyar: Bu memleket için bir kere mağlüb olmak — mukadderdi. Fransada hiç bir şey kalmamıştı. Ne Sonu sayfa 2 sütun 7 da) olduğunu akaleler- yan biri müfr Ti mutedil iki faşist, Tiryeste rıhtımındaki | kahvelerden birinin taraçasında | oturmuşlar, ellerinde “Giornale d'İtalia,, okuyorlar ve dertle- şiyorlardı. Müfrit faşist, be- esle, nutuktan parçayı okudu ir da ve çamurlu vadileri igneli flâma- larla strateji yapan nazariyat- çıların iddiaları hilâfına olarak yıldırım harbine mü ve ilâve ett Bravo Duçe! bravo! Na İkinci faşist etr | dirdi, sonra na baktı ve sesini k ki “— Affeder dem ki Epir d vadileri iğneli flâmalarla ji yaptıkları anişşılan nazaris yretle ini ama, ve çal Tüa- yha yatçılarınızın iddiaları —hilâfına yıldırım harbine müsaid değik di, ne diye gı saat üçünde Yunan Başvekilini palas pardı- ras yatağından kaldırıp - sıkba- ğaz ettiniz? Aceleniz neydi”? Sz- bahi bekleseniz, kuru — sıkıya patlatmadan evvel biraz etrafla taşınıp düşünseniz daha iyi ğil mi idi? Demek siz p yapmıyor, İtalyayı masanin ü- zerine koymuş, kumar oynuyore sunuz. Evet, şimdi — anlaşılıyor ki, boyuna kaybettiğinizi görüm- ce, sinirli kum; lar gibi, ©- yunda en çekingen, en korkalt olduğunu sandığınız blöf savurdunuz. Karşınızda İm- giltere vardı. Almanya, sağınız> da, yanı başınızda duruyordu « Solunuzdaki kestirdiniz ve içinizden “şuna bir Bonu sayfa 4 cütun 1 de)