14 Mayıs 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

<e eee ae SeRER DA ; 14 MAYIS 1941 Çarşamba 4 üncü Yıl - No. 1086 Almanyanın Zayıf Noktaları Momleketler zaptetmek, Avrupanın bir ucundan öbür meuna ordular göndermek, hattâ bu orduları denizler aşırı yerlere uçurmak Nas - yonal - Sosyalizmin elinde /ancak yıkmağa yarar bir hareket mahiyetinden ileri geçmiyor. skerlik cihetinden hiç bahsetmiyeceğiz. Çün- kü bu bususta Alman- ya, şimdiye kadar muvaffak- jyetten başka bir şey — göster- Memiştir. Bunlar kendisini za- fere götürmemişse de kabahat Alman askeri teşkilâtında değil- dir. Almanyanın asıl zayıf nok- | taları, onun mağlüp ve perişan | olmasını intaç edecek kusurları | başka taraftadır. Almanya ortaya yapıcı bir kuvvet olarak çıkmamıştır. A- manların meşhur olan teşkilât- çılıkları karşısında bu söz bir- denbire garip görünebilir. Bu- rada Almanya kelimesi ile Nas- yonal Sosyalizmi kastediyoruz 've onun dünya siyasetindeki ro- lünü göz önünde tutuyoruz. İş- 'te hâdisata ve vaziyete bu nok- tai nazardan bakılırsa, nasyo- nal sosyalizmin ancak yıkıcı bir kuvvet sıfatiyle kendisini gös- terdiğini teslim etmek mecbu- riyetinde kalırız. Memleketler zaptetmek, Av-| rupanın bir ucundan öbür ucu- na ordular göndermek, hattâ | bu orduları denizler aşırı yerle- | Fe uçurmak Nasyonal - Sosya- lizmin elinde ancak yıkmaza yarar bir hareket mahiyetinden ileri geçmiyor. Bu, tarihin çok gördüğü — cihangirlik — tufanla- rından biridir. “Yıkmak,, — hiç bir zaman hakiki bir zafer teş- kil etmez. Almanya yıktıkça tehlike bazı küçük milletlere ve zayıf kalbli kimselere korku veriyor. Fakat metanetini, iti- dali demini muhafaza edebilen- | lere galebenin Almanlarda kal- | mıyacağına dair kat'i bir iman | telkin etmekten geri kalmıyor. Almanların şimdiye kadar her | galebesi hiç bir şey yapmıya | muvaffak olamadıklarının yeni | bir delilini vücuda getirmiştir. | Çünkü zaptetmek kâfi değildir. | Harabe haline getirdikleri dev. letlerden hayat kabiliyetini ha- iz bir varlık çıkarmaları lâzım- dır. Almanlar şimdiye kadar geçtikleri ve ezdikleri diyarlar- da ıztırap ve felâketten, göz ya- | #ından, yangından başka bir | gey ekmediler. Böyle bir hare- ketten hayırlı bir mahsul - biç- meğe imkân var mıdır? Lehistan bir buçuk senedir | Alman işgali altında bulunuyor, Bu Lehistanda Nasyonal - Sos- yalizm medeniyeti ne yaptı? Şeflerin ağzında bir “Yeni Ni- zam,, sözü var. Fakat bu Yeni | Nizam ancak gafilleri aldat- | mak, safderunları kazanmak ve | zevahiri kurtarmak için ileriye gürülmüş bir hülya. Nasyonal -| Bosyalizmin tatbika ve teşki-| le kadir olduğu yegâne nizam zaptettiği memleketlerde vü-| cuda getirdiği Iztırap, mahru- | miyet, esaret ve felâketten iba- | rettir. Böyle bir dünyanın ku- | rulmasına imkân tasavvur edi- lebilir mi? Bugün insanlar bel- ki mağlüp edilebilir, belki sopa | ile, balta ile yıldırılabilir. Fakat bütün beşeriyeti Cermen esare- | ti altında, Cermen menfaati uğ- Tunda idare etmek kabil olamaz. Hürriyet ve adalet hisleri bü- tün bütün sökülüp atılamıyacak kadar insanların ruhlarına nü- fuz etmiştir. Nasyonal - Sosya- lizm ecnebi bir hâkim, insafsız bir müstevli sıfatiyle girdiği ve çiğnediği memleketlerin her bi- Finde kin ve nefret ile karşılana- cak, gizli ve açık düşmanlıklara maruz kalacak, daimi bir didin- me bütün kalblere emniyetsizlik ve huzursuzluk verecektir.Böyle manevi bir hava içinde yapıcı mesaiye imkân olamaz. Nasyo- nal - Sosyalizm yalnız Alman milleti için bir ideal getirdi. Bu | ideal sair kavimlere galebe ça-| larak onları köle ve uşak ha.l»w ne sokmaktan iharettir. Bu ta- hakküm hırsı belki Alman küt- leleri için bir sarhoşluk kay- nağı, bir enerji Amili olabilir. | d. — Avrupa milletleri Alman | hegemonyasını — kendi rizalari- le, memnuniyetle, kabul ederek Hitlerin muavınıi Almanyadan ineden kaçmış ? ;İngilfz;mzi re- | #iminin tefessüh etmiş olduğunu söylüyorlar BERLİN: | Hess beyanatta |bulunursa sözleri- ne inanmamak lâzımdır, diyor Hitlerin nezdin- de mühim bir toplantı yapıldı Berlin, 13 (aa.) — Yarı res- mi bir membadan bildiriliyor: Bertin siyasi mahfillerinde, bu akşam, Rulof Hess meselesi ile alâkadar olarak bilhassa, bu mesele hakkında neşredilen Kide tebliğinde, Hessin fevka- lâde gizli tutulan bir yere gön- derilmiş bulunduğunu ve orada Bi gözmiesil (Sonu sayfa 5 sütun 1 de) Yeni Sabah 'GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Ingilteraye kaçan Hitlerin muavini Ruadoif Hess bir merasimdeHiflerle yanyana otururken Amiral Darlan Hitler tarafın- dan kabul edildi Bugün Vichy'de kabine toplantısını müteakip bir resmi tebliğ neşredi- mesi muhtemel Berlin, 13 (aa.) —D.N. B. bildiriyor: B. Hitler Fransız başvekil muavini amiral Darlanı kabul etmiştir. Almanya hariciye na- zırı B. Von Ribbentrop mülü - katta hazır bulunmuştur. Vichy, 13 (a.a.) — Amiral Darlan, refakatinde Başvekâlet gpnel sekreterleri B. Paul Mari- on ve Bencist Mechin olduğu halde, saat 18.30 da Vichy'ye gelmiştir. Amiral Darlan, derhal mare- şal Petain tarafından kabul & dilmiştir. ' — #ransız kabinesi toplanacak Vichy, 13 (aa.) —D.N. B. : Yarın sabah, bütün hükümet azasının iştirakiyle bir nazırlar heyeti toplanacaktır. Siyasi mahfillerde sanıldığıma göre, bu toplantıda amiral Darlan, B. Hitlef ve B. Von Ribbentrop ile yaptığı görüşmeler — hakkında mesai arkadaşlarına — malümat verecektir. Toplantı — sanunda Eski Bulgar Başvekilinin bir makalesi B. Toşef Türk - Bulgar dostluğu lüzumundan hararetle bahseden bir makale yazdı Sofya, 13 (aa.) — Bulgar a- jansı bildiriyor: Babık başvekil B. 'Togef bu- Eün Yora gazetesinde “Türk- ler ve biz,, başlığı altında neş - rettiği bir makalede şöyle di- ’_Buıgı.ı-mm milti sevincine, H B & miş olmasından mütevellit 2e- yinci inrimam etmektedir. (Sonu sayfa 5 sütun 4 de) Japonya Alman - Sovyet yakınlaşmasından kuşkulanıyor 'Tokyo, 13 (a.a.) — Japon or- dusunun gazetesi olan Kokumin Şi BU Sovyetler Birliğinin Alman- (Bomu sayfa Sasitun 2 de) Sonu sayfa 5 sütua 3 d Fakat yıkılacak dünyayı yeni baştan kuracak bir zemberek olamaz. Nasyonal - Sosyalizm ezdiği memleketlerde kendisine kalbler kazanamaz. Etrafına toplayacağı vatan hainleriyle yeni bir sosyete bina edilemez. Bu yalnız mantıki bir muha- keme ve istidlâlden çıkarılmış bir netice değildir. Göz önünde ki realitenin bir ifadesidir. E- ğer Almanlar gimdiye kadar ele geçirdikleri memleketlerde hakikaten bir yeni nizam kura- bilmiş olsalardı, harbin gin- dan fazlasını kazanmış olurlar- Almanya ile hakiki bir elbirliği | yapsalardı, İngilizler Almanya- | ya karşı mücadelede devam e| debilirler miydi? İngilizlerin bü- tün kuvvetleri Almanların yal-| maz yıkıcı bir kuvvet olmaların- dan, bütün — Avrupayı kçndi- lerine düşman yapmalarından ileri geliyor. Almanlar zaptettikleri mem- leketlerin hiç birinde gönül ka- zanacak, küçük bir jest bile yapamamışlardır. Fransaya hâ- kim olduktan sonra, Fransızla- rın güya gönüllerini kazanmak için Napolyonun oğlunun ke- miklerini Viyanadan Parise ge- tirdiler. Fakat vatan ve istiklâl aşkiyle coşan genç Fransız ta- lebesinden yüzlercesini idam et- | meğe kalktılar. Bu zavallı genç- | leri ancak mareşal P&tainin müdahalesi, ölümden kurtara- bildi. Yunanistana giren Al- manlar Rus Çarları kadar bile Alicenap olamadılar. — Çarlar Plevne müdafii Osman Paşaya kıhemı - birakmışlardı. Alman- lar ise, ganlı Papagosu tevkif ettirdiler! İşte Almanların en zayıf nok- taları bunlardır. Şimdiye kadar bu yüzden harbi kazanamamış- lardır, — bütün bütün mağlül yetleri de gene bunlardan ileri gelecektir. Hüseyin Cahid YALÇIN RESM FEHARP — TEBLİĞLERİ hiç bir değişiklik yoktur. Sol - ham mıntakasında düşman, şar- ka doğru beş küçük kol halinde ilertiyerek kuvvetli bir heşif yap mıştır. Düşman, Sofifinin garp, ve cenubundaki mıntakada mo- törlü kuvvetlerimizin ileri un - Burları ile karşılaşması üzerine, geri dönmüştür. Ricat eden| düşman, hava kuvvetlerimine gok iyi bir hedef teşkil eyle - miştir. Habeşistanda, AmbarAlagiye | doğru yürüyen İngiliz kıtaları, yeniden 200 İtalyan 3siri almış- 'tar. Bu mıntakada harekât şaya- ma memnumiyet bir tarzda inki - şafta devam eylemektedir. Ce- nupta, kuvvetli yağmurlara rağ- men, kuvvetlerimiz, bütün man- takalarda — ilerlemekte berde- vamdır. Addis - Ababanm cenu- bunda göller mıntakasında kıta- | larımız, bir düşman — mevziine| muvaffakiyetli bir hücum yap-| meş, düşmana büyük insan kay-| (Sonu sayfa 6 sütun 5 de) —HARP VAZiYETi YAZAN: Emekli General Be kazanan tayyareciler için gece bombardımanları emni- yetlidir, fakat Vvuruşlar is: betli değildir. Nokta he lerine karşı gece bombardı- manlarından - hasılat bekle- mek, talihe bağlanmaktır. Gündüz bombardımanların- dan kaçınmıya mecbur eden sebep, zayiatın Önüne geç- mek düşüncesidir. (Bonu sayfa 4 sütun 4 de) İnhisarlar Vekâletinde yeni teşkilât projesi Ankara, 13 (Telefonla) — Devlet memurları aylıklarının tevhidi hakkındaki hanun bü- kümlerine uyarak İnhisarlar U- mum Müdürlüğünün mevcut teş kilâtı ve vaziyetlerini gösteren yyeni bir kanun lâyihası hazırla- narak Meclise verilmiştir. Alâ- kalı encümenlerin — tetkikinden geçen ve yakmda umumi heyet- te müzakere edilecek olan bu kanun projesinin tatbikatından alınan neticeler esas tutularak hâlen mer'i kanunda bazı tadil. ler yapılmaktadır. Bu yeni projeye nezaran U mum Müdürlükte tamamen ihti- gasa dayanan bütün tuz satış fişleri namile birer müdürlük bu hmacak, hukuk müşavirtiği, mu hasebe, inşaatı, levazım, müba- yaat, nakliyat ve evrak gibi şu beler de doğrudan doğruya U mum Müdürtüğe bağlanacak ve müstaki! birer şube halinde fa- aliyette bulunmryacaklardır. Ha len mevcut kanımna istinaden fa- aliyette bulunan idare kısmı mü dürlüğü Hğvedilecektir. Ayrıca İnhisarlar Umum Müdürüne yardımcı olarak iki umum mü- | dür muavinliği ihdas edilmek- tedir. Umum Müdürlüğün İs - tanbuldaki fabrikalarında ayrı ayrı mevcut bulunan tamir atöl- yeleri birleştirilecektir. Memur- lara intihap, tayin, tebdil — ve taltif gibi işlerine bakmak Ü- zere de Umum Müdür muavin - lerinden birinin reisliği altında (Sonu sayfa 6 sütun 6 da) Müsabakaînî? Haa Bahar müsabakamıza gelen cevapların tas- nifi nihayete ermiş ve fişler İstanbul AltıncıNo teriBay Galip Bingöle tevdi edilmiştir. Hedi- ye kazanan karilerimiz yarın noter huzurunda çekilecek piyango ne: ticesinde belli olacaktır İAT ANEK Sa Pa t İDARE YERİ Nuruosmaniye, No. 84 İstanbal Telgraf: YENİ SABAH İstanbul TELEFON: 207196 Her yerde 5 Kuruş , Parti Meclis Grupunda Başvekil ve Hariciye Vekilimi- zin izahatı alkışlarla karşılandı Ankara, ]â(ı_ı.) —C. H.. hüdize ve vakiğlara müteallik Partisi Meclis Grupu umumf izahatım umumi heyet dik- heyeti bugün 13.5.1941 gah gü- takip etti. Harici nü saat 15 te Relsvekili Trabzon | vate Si y mebusu Hasan Sakanm Reisli- ğinde toplandı: | Gi Ruzname( Hariciye Vekilimi- , Başvekitimiz Doktor Refik Say- zin umumi heyete vereceği iza- ' dan Söz alarak verilen izahatı hattan ibaretti. Bu maksatla hülâsa ve teyit eden beyanatta Hariciye Vekik Şükrü Saraçoğ- | bulundular ve umumi heyetin | kanlı ile Berlinli altınsaç M ilk defa söz alarak kürsüye Devam Beyanname verip te hendi ar-| zasu ile İstanbulu terketmiyen- Malüm olduğu üzere hükü- met İstanbuldan ayrılacakları vapur ve tren yolile sevketmeğe | karar vermiş ve bu hususta alâ- kadarlara emir vermişti. Vapur ile nakliyata evvelâ Ka | radeniz bölgesinden sonra da| Marmara ve Akdenizden başlan | miştir. Marmara hattı yolcula- Yanm nakli bitmiştir. Karadeniz hattına son kafile 16 Mayısta (Cuma günü) kalkacak! 14 Mayıs | Vaziyet nazikleşiyor Bir gün evvel vahim olan va- ziyet 14 mayısta fevkalâde cid- dileşti, vehamet kesbetti. Solda (Berg - op - Zoom) noktasında şiddetli bir tazyika | maruz kalan dokuzuncu Fran- z ordusu (Anvers) müstah -| kem mevkiine ricat etmek mec-| buriyetinde kaklı. (Anvers) de ve (Malines - Lowain) hattı ü- zerinde yerleşmiş olan Belçika- | klarla Almanlar o sıralarda he- nüz temasa gemiş değillerdi. FIKRA Zıtların birleşmesi Yazan: Aka Gündüz Çok defalar birtbirine zt o- lan şeyler birleşebilirler, İster- Be muvakkat olsun, Gün olurki bir kara mahlüku olan anaç hindi su mahlüku olan ördek civcivi çı- karır. Palazlar suya dalıverince üvey ana gerçi hayretle yayga- ra ederse de çok sürmez. Gün olur kara barut ateşte kurutulur. Ama sonra ateşe ya- naşamazmış, ne çıkar? Gün olur yüz kiloluk bay, pi- liç siklet bayanla baş göz olur. Bunun aksi de vâriddir. Gün olur Kongolu zenci deli- fro- layn dünya evinde mes'ut olur- lar, Aksi de, pek (olur) denile- mez. Gün olur bir hararetli faşist- sürekli alkışlariyle içtima niha- geldi. Türkiyeyi alâkalandıran | yete erdi Anadoluya Nakliyat Ediyor Gidenlerin az olması yüzünden meccani yolcular normal katarlarla sevk olunacaklar Ankara vapuru ile gönderilecek 'tir. Bu vapur, Ordu vilâyetinden Pazara kadar olan meccani yol- cuları alacak ve Karadeniz hat- tındaki meccani yolcu nakliyatı Bon bulacaktır. İzmir meccani yolcularını 15 Mayıs Perşembe günü saat 13 te limanımızdan kalkacak Ka - deş vapuru götürecektir. 'Tren yolu ile nakliyata gelin: ce, bu, dün de devam etmiştir. Ancak Devlet Demiryolları U- mum Müdürlüğü, tren yolcuları nin hususi bir katarın tahrikine (Sonu sayfa 5 sütun 7 de) BİR HEZİMETİN TARİH Fransızlar için 14 mayıs şeametli bir gün olmuştur ÇESİ İngiliz ordusuna gelince bu kuvvet (Wavre) — mıntakasına doğru Almanlarla temasa gel- mişler ve şiddetli hava bombar- dımanlarına göğüs germekte bulunmuşlardı. Birinci Fransız ordusunun - cephesinde - bulun- makta olan süvari kolu 13 - 14 gecesi (Peruwez) üzerine çekil- Miş ve 14 mayıs sabahı şafak- la beraber çok şiddetli hücum- lara maruz kalmıştı. Bu vazi- yet — karşısında kumandanlık bu süvari — kuvvetlerini cephe gerisine, (Gembloux) — mevzi- lerinin arkasına çekmişti. Birinci - Fransız ordüsu düş manla temasa geldikten sonra (Sonu sayfa 4 sütun 3 de) le bir kızıl komünist canciğer kuzu sarması biçimine - girive- rir. Gün olur bir Münihli nazi, bir Balatlı yahudi ile Ankara çar- gesında ticaret ortaxlığı eder. (Olmaz ,olmaz. Deme “Ol - maz! olmaz!,, - güzelim, âlemi imkândır bu.) İşte zıtların birleşmesine bir kaç misal. Bunun bir de nikbin- lik ile bedbinliğin, bu iki zattın birleşmesi vardır. Şu devirde beni kim tantanar h bir nikbinliğe sürüklemek is- terse kızarım ona: Ya o burnu- na bir pembe gözlük takmıştır yahut beni budala sanıyor. Ve beni kim kapkaranlık bir bed- binliğe yuvarlamak isterse şüp- helenirim ondan: Ya o bilerek gafildir ya bilmiyerek. Yahut benim sinirlerimi, karar almış fikirlerimi değiştireceğimi umu- yor. Bunun için iki zıttı kafam- da ve sinirlerimde birleştirerek bir itidal ve metanet hamuru yoğuruyorum. - Tavsiye ederim, Biz de böyle yapınız.