1 Ağustos 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

PAZARTESİ ü AĞUSTOS 1949 Sahibi : D. P. icap ederse 48 saat içinde büyük bir miting yaparak İnönü'ye cevap verecek D. P. İstanbul İl Başkanı: “Milli iradenin tecelli edeceği iyi bir u yapılmazsa milli husumet tecelli edecektir,, di& seçim kanun İngiliz siyasetinde Nazik safha ngiliz politikasının, çok na- zık ve hassas bir. devreye girdiğini gösteren belirtiler çoğalıyor. İktidarda bulunan İşçi Partisi, kendi iç siyasetinin, tablatiyle e- siridir. Geniş işçi kütlelerinin rey leriyle Işbaşına gelmiş olanlı gelecek yıl, belki de daha evvi tekrar ayni kalabalığın itimadı- mı istiyecektir. Binaenaleyh, dört yıl evvel, vâdetmiş olduğu proje ve ıslâhatı tatbik etmeğe mecbur- dur. Bu vâidlerin başında bir çok sanayiin millete mal edilmesi var- dı... Böylece büyük işletmelerden maden ocakları, şimendiferler, hava nakliyatı devletleştirilmiş- tir. Milyonlarca işçiyi " bağrında barındıran bu endüstrilerin milli- leşmesi, gittikçe Iştihayı kabart- mıştır. Şimdi çelik sanayiine de el konulmak Üzeredir. Bir taraftan bu devletleştirme işi hızla ileri götürülürken, diğer taraftan İşçilerin mukadderat ve hayatını düzenliyecek ve İngili- zi daha rahat ve mesut bir sevi- yeye yükseltecek tedbirler de ka- nunlaştırıldı. Bütün — İngilizlerin bedava muayene ve tedavi edil melerine dair kanun bu aradadır. Bir Amerikalı gazetenin dediği gibi, Birleşik Devletlerin yardı. mından faydalanan İngilterede sosyal kanunlar, Amerikadan da ha ileridir. Yâni Marshall plânı İle muavenet gören İngiliz amele kükümeti, İngiliz halkına, kendi- sinden lane istediği “Amerikalı- lardan fazla bir. rahatlık sağla- maktadır. Bu vaziyetin, az çok, anormal olduğunu kabul etmekte | kimse zorluk çıkarmaz. | İşte Amerika Hazine Nazırı ile İngiliz Maliye Bakanı arasında Londrada yapılan konuşmalar bu zaviyeden incelenince, mükâleme- nin ne kadar sert olduğu tahmin olunabilir. Londrada sterlinin mu kadderatı hakkında kesin bir ka- rara varılmamış ve İş, olduğu gi bi, Eylülde Amerikada toplana- cak konferansa — bırakılmıştır. Amma şimdiden İngiltere hükü- meti, Vaşingtonun mukavemetini kırmak üzere, bazı tedbirlere baş vurmağa başlamıştır. Bu tedbir- lerin başında Sovyet Rusya ile geniş bir ticaret anlaşması yap” mak ve böylece dolar sahasından asgari mal satın almağa çalışmak da vardır. Moskova ile Londra, bir buçuk yıldır, bir ticaret uzlaş- ması için uğraşmaktadır. Bazan uygun, bazan uygunsuz cereyan eden temaslar, birdenbire, — can- lanmıştır. Sovyetlerin böyle - bir durumdan azami fayda temin et- mek istemelerinden daha tabii ne olabilir? Amerikalılar, Londranın bu kaypak hareketini - görünce, gok ihtiyatlı olmak lüzumunu du yacaklardır. Marshall plânından yapılacak yardımların öyle yağ- mur gibi serpilmemesi İlk akla gelecek müdafaa tedbiridir. Kaldı | ki İngiltere, kendisine, Marshall plânına ek bir yardım daha yapıl- Masını ister görünüyor. Amerika ile konuşmalar zorlaş- tıkça İngiltere, Batı Almanya ile de münasebetlerini daha kuvvetli ve sıkı bir hale sokmağa temayül ediyor. Böylece bir nevi yeni mü- yazene belirtileri seziliyor, amma bütün bu teşebbüs ve hareketler benüz katılaşmış, şekillenmiş de- ğildir. Vaşingtonun isteklerine karşı dayanma noktaları — aran- maktadır. Bu hareketlerin — sırf İdaret Nurücsmaniye Not 17 Tel adreslı «YENİ SABAH> İSTANBUL Teletoni 2öTOE—AS1ES Safa Kılıçlıoğlu İzmir 31 (Telefonla) — Cum- hur Başkanı İsmet İnönünün geh rimizi ziyareti büyük akisler yapmakta devam etmektedir. Demokratlar bu seyahati, sa- kin ve soğukkanlı karşılamakla beraber, İnönünün bu seyahatte takip edeceği hareket tarzının, ne olacağını dikkatle müşahede etmekten de geri kalmamışlar - dır. Bilhassa Cumhur Başkanı - nın İzmirde kalacağı müddetce Devlet Başkamı olarak mı, yo sa C. H. P. Genel Başkanı ola- rak mı hareket edeceği, günün mevzuunu teşkil etmekte ve â- deta Demokrat Parti ile C. H. P. arasında siyasi bir meydan muharebesi başlayacağı emare- leri gözükmektedir. Bu akşam kendisile görüştü ğüm Demokrat Partiden yetkili bir zat bana şunları söyledi: «— İnönü. — şayet ikinci Çi bir 12 inci Yıl, No. 3719 Dün Beşiktaştaki toplantıya ihtimale göre hareket edecek ve) ele alacak olursa, İzmir Demok- iktidar partisince Demokrat Par| ratları, Partileri aleyhine tevcih tiye kargı son zamanlarda takı- | edilecek bu gibi tarizleri karşı- mılan giddet politikasına muva- “bir lisanla Demokrat Partiyi lamak Üüzere 48 saat zarfında (Devami Sa. 5 Sü. & da) * S sahne olan ilçe merkezi Atlantik Paktı memleketle: ya gelen Amerikan kurmay baş- me: kanları Londrada yapacakları zi- müdafaası için iki karşılaşacaklardır. Londrada Yenikapı ist Dün Yenikapı müessif bir hâdise olmuş, istas-| yon gefi ve gişe memurlarından hakaret gören halk, istasyon bi- nası önünde toplanarak: «— Biz, sizi, bize hakaret ede- |nü Biniz diye beslemiyoruz!» - diye tir T rikan kurmay başkanlarına, Rusya siyasi tazyik yerine, aske- |ta müdafaanın kuvvetli hav: yaret esnasında, Batı Avrupanın|ri tazyike kalkıştığı zaman Batı | likleri ile takvi - İhizatlı bir ordunun kurtarabile-|cağı kanaatindedi asyonun- .. . . A . da müessif bir hâdise AA |Bir gişe memuru, halka “hâyvan,, deyince yolcular “ biz, sizi, bize hayvan diyesiniz diye beslemiyoruz, mukabelesinde bulundu istasyonunda | bağırmışlardır. Hâditp göyle cereyan — etmiş- Saat 10'a doğru Florya istika metinde gidecek tren için gişe Ö- inde toplanan kesif kalabalık (Devamı Sa, 5 Sü. 7 de) Amerika, bir harbi kaçınılmaz görüyor Avrupanın müdafaasına karşı tertiplenen . . h F konferansların ilki bugün başlıyor n halen birbuçuk milyonluk ordusu vardır Londra, 31 (A-P) — Avrupa-lunan bir kısım askeri liderler A- ceğini ileri süreceklerdir. Diğer taraftan diğer bir grup- bir- 'e edilmiş 250,000 ayrı plânla|Avrupayı 1,5 milyonluk tam teç-| kişilik bir ordu ile mümkün ola- ve mühtemel olarak nihaf netice de bu iki gö- rüşün bir ortalamasından ibaret Şolacaktır. Atlantik paktına dahil Avrupa memleketlerinde halen 1,5 mil yonluk bir ordu mevcuttur. —F kat bu kuvvet herhangi bir t cavüze karşı koyacak kadar mo- dern silâhlarla teçhiz edilmiş de- ğildir. Küvvetler göyledir: Emniyet bakımından Jüzumlu görüldüğü için bazı hallerde bu amlar tahminden ibarettir. Her üç ra- kam sıra ile kara, hava ve deniz kuvvetlerine — tekabül — etmekte- dir; Belçika: 60.000; 8.400; 1000. Danimarka: — 20,000; — 2,500, 3000. Fransa: 469,000; 68,000; 53 bin, (Dovamı Sa. 5 Sü. 4 de) g Yeni Dünyayı uyandırmak ve İn- | Billerenin her şeye razı olmıya” cağını hissettirmek için yapılmış olması ihtimali çoktur. Fakat son | gönlerin bu bareketlerini görme- Mmek kabil değildir. Amma buna mukabil Amerikalıların da - Sov. Şoti geg görternceri Te | Ümali vardır ve.güphesiz Mosko- | , Vaşingtonun bir tebesstmüne un kahkahasını tercih e- | ada sıkmtıda bir hüükü- met, Vasingtonda kudretli tömert bir İdare vardır. Bu ikisi arasında Moskova, hiç tereddüt Polltikanın bu günlük oyunları v birer nevi naz, İstiğna v tırma mahiyetini aşar mı memul değildir. Çünkü böyle bir © Bovyetlerin ekme- iino yağ sürer. YENİ SABAH e ; Ordu gemi mana sonra yeni yolcu salonunun — ö-| | nünde demirlemiştir. Müteaki -| t ben başta Deni ri Umuml li 126 metr. nda 406 ktir, Denizyolları - tarafından N ? Ordu vapuru dün geldi ; öğretmenler İîkalkınma Partisi Genel Kongresi ğ 3 günlük mesaiden $ sonra dün kapandı Üç gündenberi devam eden Mil- li Kalkınma Partisi genel kongre- Bi dün saat 14 de kapanmıştır. Kongrenin dünkü oturumuna sabahleyin saat 9 da başlanılmış, ruznamenin, dilekler ve bütçe kıs- mı görüşülmüştür. Dilekler kısmında konuşan ha- tiplerin ekserisi, iktidar partisi ile hükümetlerine şiddetle hücum etmişler, parti teşkilâtının geniş- letilmesi için muhtelif — teklifler ileri sürmüşlerdir. Bu arada söz (Devamı Sa. 5 Sü. 2 de) Avrupa konseyine dâvet edildik Dün Ankaraya dönen dışişleri | B'nın beyanatı Bir müddetten beri şehrimiız- de bulunan Dışişleri Bakanı N. Sadak, dün akşamki ekspresle Ankaraya gitmiştir. Sadak, hareketinden — evvel Haydarpaşada kendisile görüşen bir arakadaşımızın sorularına u cevapları vermiştir — Türkiyenin Avrupa kons yine iştirâki kat'i midir? — Avrupa konseyine Türki - (Devamı Sa, 5 Sü. T de) Kıbrıslı İstanbulda Ankara, 31 (Hususi) — Kıb- rıslı Türk öğretmenleri heyeti bu- | gün saat 19,20 treniyle Ankara-| dan İstanbula hareket dir. Öğretm balık bir öğretmen grupu tara- fından san heyecanla ler hi lemişlerdir Tren xa lerin göz! etmişler nler istasyonda kala- ardır. en öğretmen i hâlâ yaşlı idi sonra Bur decekler, oradan da Kıbrısa gideceklerdir. Kıb vi dan | yapan lunmakta idi, (Devamı Sa, 5 Sü. 3 de) | çisi mezunen İtir. Yeni Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜUDAFİİYİZ Sayısı : 10 Kuruş Ne ekersen onu biçersin. Bir tahvil seni, 1040 yılı birinci tertip istikrazının Şubat ve Ağustos hesapları- DA ortak eder, —n132 — Halk at yarışı yerindeki tribünleri parçalıyor. Dünkü at yarışlarında müessif hâdiseler oldu 20 bine yaklaşan seyirci kütlesi, hâkem kulesini ve tesisleri taşladı, yaktı ve yıktı Veliefendi at yarışı sahası,| yarıştan doğan ihtilâftan gale-| yarış sahasınâa 20 bine yaklan dün müessif hâdiselere sahne ol| yana gelerek, gişelere hücum e-| şan bir kalabalik vardı. muştur. : At yarışlarını takip ve müşte terek bahislere İştirâk için ya- rış sahasına toplanan halk. bir dip kırmış, sonra da bütün ya- rış sahasında — fesisleri ateş vermiştir. Bu hâdiseler cereyan ederken Hâdise nasil çıktı? Dünkü müessif hâdisenin nap aıl çıktığını ve ne şekilde cere (Devamı Sa. 5 Sü, 7 de) Sus vapurunun Marmara ortasında geçirdiği kaza İstim boruları patlayınca vapur hareketsiz kaldı- Atlatılan yangın teklikesi - Gemide çıkan panik- Mânâsız hetümiyet gağyreti - Bir kRayık yarım saatle indiriliyor - Nihayet kurtuluş Cumaresi günü saat 1 danyadan Istanbula müteveccihen hareket eden Zeki kaptanın idare. sindeki Denizyolları — Idaresinin «Sus> vapuru, hereketinden bir sa at sonra Çorum faclasını hatırla tan büyük bir yangın tehlikesi at latmıştır, 700 kadar yolcu ile seyreden Sus vapuru Tirilya açıklarına geldiği #ırada, ateş ocaklarına yakın yerden geçen 4 istim borusu pat . lamış, borulardan çıkan 20 atmos. fer tazyikli ve 220 derecede buhar| lar, kömür dumanı ile karışık bir halde, bir anda geminin anbarını, kamarasını ve 1 ci mevki ön güver tesiyle makine dalresinin kenarın. daki koridorları bir anda istilâ e . divermiştir. 'YANIYORUZ! Boğucu ve yakıcı bir duman ha- linde buharların yayılması, — gemi yolcuları arasında panik yaratmış, yolcular, derhal geminin arka ta fafına geçmişlerdir. Bu arada, «Ya niyoruz> «ikinci Çorum faclası> diye bağrışanlar, etratı büyük bir telâşa düşürmüşler, can yelekleri bulundukları yerlerden çıkarılarak (Devamı Sa. 5 Sü. 1 de) C. Sait Barlas Ankaraya gitti Bayram tatilini şehrimizde ge- çiren Devlet Bakanı Cemil Said | Barlas dün akşamki ekspresle Ankaraya hartket etmiştir. Barlas kendisiyle görüşen bir arkadaşımıza, Amerikalıların di- ğer devletlere yaptığı - yardımla beraber, Türkiyeye yaptığı yar- dımdan da biraz kısıntı yapacağı geklindeki — haberlere — temasla; «Biz böyle bir gey arzu etmediği- miz için bu kısıntı kelimesini te- âffuz etmek istemiyoruz> demiş- _Amthyst gemîsi— kaçıp kurtuldu Kaçışm heyecanlı tafsilâtı Moskovaya gitti 1 31 (ALA.) — k Lavriçef, dün a mp mezu-| hen memleketine gitmişlir. övyet Londra, 31 (A-P) — Komü nistler tarafından 20 Nisanda top ateşine tutularak Ya nehri- | ne kapatılan Amthyst gambotu | martesi günü bulunduğu mev-| den kaçarak İngiliz Uzakdoğu ( donanmasına iltihak etmiştir mthyst'in kaçtığının farkına İtutmuşlar, fakat Amthyst hasara uğramaksızın komünistlere —mu: £Devamı Sa. 5 Sü. 1 de) ( de Mu .—— İ Bırrı Bellioğlu, Cezaevi:den KARA! Çıktıktan sonra konucurken. . Sırrı Bellioğlu, 9 yıllık hapsini bitirdi Dün, tahliye edilen eski Iktisat vekili, bundan böyle de inandığı yolda yürüyecegini söyledi © zamanki hükümet aleyhinde faaliyette bulunmak ve bazı yük- sek makamlara siyasi ve imzasız mektuplar yazmak suçundan 9 NDEN BİR YAPRAK: TAK sene & ay hapse mahküm olan eski iktisat vekili ve Kocaeli mes busu Sırrı Bellioğlu mahkümiyet (Dovamı Sa, 5 Sü. 1 de) Lutuf yüzünden kahır vvelki günkü «Yeni Sabaha, bugünden İtibaren dalreler- de tatbik edilecek olan yeni saatlori hakkında verdiği — haberin sakat taraflarını pek güzel belirt. mişti. İçtimal hayatımızı temelin- den sarsan böyle bir karar «Yanlış hesap Bağdattan döner» — kavlince hemen kaldırılmalıdır; zira bu, sa- dece «lutuf yüzünden kahır» dir. Tasavvur edilsin... — Memurlar. bus Bün memuriyetlerine sabahın sekiz buçuğunda başlıyacaklar. On bir buçukta son - verecekler; / öğleden sonra üçte başlıyacaklar, altıda hi- tam verecekler. Ortada İki buçük saat bir fa- sıla var. Bizde memur «Vur — Abalıya.» dir; İdare - sisteminde ne — kadar kötülük varsa memurun omuzları- 'a yüklenir; kırtasiyeden mesul yi- n9 memurdür; şikâyot büroları ku- rulur... Bunlar, memurları şikâyet içindir; velhasıl kimin aklına ne Belirse bunu memurun sırtında teo- Tübo eder. ULUNAY Evvelii sabah sekiz buçukta İşe başlamak Için Beykorda, yahut Panp dikte oturan bir memur uykudan kaçta gözünü açmalı? Kaçta yatı Bından kalkmalı? Kaçta sokağa fır« Tamalıt Yol İki saat çektiğine gö mur beşte ayakta olacaktır. Bu, çekilir mit— Aman efendim. O da, v kadar uzakta oturmasın. Öyle ya... «Ev sahibinin bir evl varsa kiracının bin evi var.» dere der; fakat zavallı momur o bin evin bir tanesine razıdır; öyle bir şey bulsa da bir senelik peşin, yahut hava parasını nereden bulup vere- cek? Burada yine bir itiraz var: M demki Kâfi derecedo kazanamıyor g başka iş tutsun; göbeği momurluk- da kesilmedi ya... Bunlar lâftır! Her kes tüccar olamaz; herkes şahsi t şebbüsle hayatını kazanamaz; son ra, biraz da itiyat vardır. Bazan momuriyet de öyle atavik bir yol dur. Memur, mahdut bir dalre için. (Devamı Sa. 5 Sü. & da)