January 1, 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

1 Kânunusani 1940 AKŞAMDAN AKŞAMA ——————— AA “Bize tayyare ile çocuk elbisesi atınız!,, Böyle biranda bitirdiğimiz uğursuz harp ve felâket senesinden bahis bile etmek istemiyorum, Yeni seneyi teb- rike de, bu matem ortasında dilim varmıyor. ... İlk âfet günündenberi zelzele mevs zuunu tutturdum. Hep bununla meş- gul olduklarından emin bulunduğum .uhterem karilerim, benim de zib- nimin başka şeyle uğraşmamasını ta- receklerdir, Ayni teferrüat üz rinde durduğum için de özür dilerim. | Zira, eksik birşeyler yaptığımızı, ge- “ ciktiğimizi, toplamak ve dağıtmak hususunda fırsat kaybettiğimizi bili- yorum demiyeceğim- seziyorum. Meselâ; Dün pazar diye devair kapalıydı; memurlar, zelzele felâketzedeletine yardım için teşkilât dahilinde çalşabi- lirlerken bir yirmi dört saatin dıha heba olmasına imkân verdiler, Ve halk, evlerinde: «Bakalım lap mız çalınacak mı? Bugün hazır er- keklerimiz de işte değil...» diye bey- | hude yere bekleşti. Halbuki, kaza merkezlerinden tel- graflar geliyormuş: «Bize tayfüte ile gıda maddeleri ve çocuklara mahsus kalın giyecekler atınız!» diye indad istiyorlarmış. Eğer felâket mahdud bir kiç nok- İada olsa, yardıma civardan Çiderdi ve bu iş kolay olurdu. Fakat jokoca bir mıntakanın civarı da felâğtzede- dir. Oralarda herkes himmete muhtaç. Biz masun bölgelerin türkler varı- muzla, yoğumuzla, nakdimiz vi vakti. mizle koşmalıyız. Koşmak?... Nasıl olacak?... Elbette kargaşalık halinde bir koşuşma değil Bir orduda nasıl generaller; zabit- ler, çavuşlar, onbaşılar, nelerPr Var- sa, derhal şehirlerimizi de le bir toplama teşkilâtına ayırdığınizı bil- fül isbat etmeliyiz, General #esabo- sinde olan vali, kaymakamlar, kay- makamlar semt mümessillerir?. semt mümessilleri mahalleyi temsj #den- lere, onlar da her sokağı mu temedine talimat vermeli; fımbalı detlerler dağıtmalı, nakit ve eya ha- lindeki teberrüler, yirmi dör saat içinde toplanmalı, elden ele, Mbaşı- dan generale doğru- merkeze jitmeli, Merkez ise, eline değeni derhil yola salmalı! En seri vasıtalarla... Bundan başka: Yalnız tüçd'lara, memurlara abanmak olmaz. fengin doktorlar, avukatlar, emlâk ghiple- ri vesaire var. Onlardan da imjânları nisbetinde yüksek teberrüler /bekli yoruz. Bir defaya mahsus vergi şölinde birşey alınacaksa, faraza merfirlar- dan bir aylık maaşlarının yüzle Yir- misi nisbetinde bir kesme Yaplacak- sa, diğer kazanç erbabından gi ver. dikleri muhtelif vergilere göre Ayni nisbette eibayetlerde bulunmahdır. Bu bir defaya mahsus İlne vergi. sinin - yukarıda yazdığım "isiftte » yapılması efkâri umumiyeye Mi gelmektedir. Ben kendi Yüşaliğim muhitlerde böyle hissediyorum, Kari mektuplarından edindiğim İniipa da budur. Fakat asıl mesele, parayi taphidık. tan sonra yerine süratle ve hağkiyle ulaştırmaktır. Süratin ehemmiyeti yukarıda zikrettiğim tayyare il? im. dad talebinden görünüyor. By him. met, devlet teşkilâtından o beğlenir. amam ŞEHİR HABERLERİ 3000 ton demir sipariş edildi Konserveciler Amerikadan teneke getirtmeğe karar verdiler. Hükümet, ihtikârla mücadele tedbirleri arasında ithalât limited şirketleri kurul- masını başla prensip olarak kabul ot- miştir, Bundan maksad, icabında mesul | bir muhatap bülabilmektir. İthalât limited şirketlerinden lk kurulan demir şirkeği Ve ilk sipariş veren de demircilerdir. De» milroller, 3.000 tonluk demir sipariş ederek 15 tacir arasında taksim edeceklerdir. İthalât şirketlerine iştirik eden tacir İer, kendi hisselerine isabet edecek mikda- rın tayininde müşkülâta uğramaktadırlar, Ticaret Vekfileti, ithalâf şirketlerinin te- Gazi göprüsünün ayakları geldi Bunlar yerine takılınca nakil vasıtaları geçebilecek Gazi köprüsünün her iki başındaki mey- bu meydanlara gidecek yolların | m Cümhuriyet resmi münase- betile muvakirat mahiyette Pi ve Unkapanı başlarına & yerine Almanyadaki fabr ayaklar geldiğindi ajı n ayakların adan gönderi- , bugünlerde yapılarak yerlerine yolun Güzergühın kati surette tesbiti için Bele- diye İmar müdürlüğü tarafndan hazırla- nan plân Fen müdürlüğüne verilmiştir, Bel , Eminönünden itibaren Halice doğru yapacağı istimlâke devam etmekle beraber, yolun Unkapanından Eminönüne doğru açılmasını temin etmek maksadilş istimlâke bu taraftan da başlanacaktır, Yılbaşı sessiz Bugün resmi daire ve müesseseler kapalıdır Bu sene yılbaşı sessiz geçmiş, zelzele fe- lâketl münasebetile toplantı ve eğlence ya- pılmamıştır. Eğlence yerlerine evvelceden verilen paraların Yardım komitesine tav», diini herkes seve seve kabul etmiştir. i n en mühim hâdisesi, yılbaşı piyangosunun çekilmesi idi, çeki Piyangonun | iği Asri sinema ve civarı çok kalaba- ıklı, Fakat saat ondan sonra sokaklar tenhalağmıştır. nasebelile bugün bütün res- müesseseler kapalıdır. Liselere | pier, ve bu mekteplerin talimat- i hükümlerine tabi olan diğer ec- nebi ve ekalliyet mektepleri de sekiz gün müddetle tatik er. İlkmektepler, perşem- e günü sabahı açılacaklardır. Ekmek fiatlerini kontrol Belediyace resmen konan narhtan Kazin | ek satanların Belediyece sıkı suretle | i edir, Geçen gün rındaki ekmekçi dükkünları narhtan fazla almamağa başlamışlardır, Du suretle Bo- | lediyenin yaptığı takibatın müessir netice verdiği atılaşılmaktadır. Fedakâr hemşerilerimiz, havadan, karadan ve denizden kara, tipiye ve maalesef boşalıp korkunçlaşan mesa- fenin tehlikesine rağmen, geniş zel- zele sahasına yayılacaklar; imdada Aman intizam, aman sürat! Aman sürate mâni olmıyacak bir intizam... Ve iİntizama mâni olmıyacak bir NI Nİ (Vâ - Nü) | Vekiletile temas etmek üzere bir müddet sisi işlerinin yürümesini, takip edeceği ri kontrol maksadı ile bir (merkesi yo) teşkili etmiştir. Bu merkezi büro, mm- taka ticaret müdürlüklerine bağlıdır. Büro memurları, ithalâtçıların bütün toplantı larına iştirik etmektedirler. Konservecilerin teneke ihtiyacı Konservecilerin teneko buhranı çektik» lerini yazmıştık. Bu işi halletmek Üzet tenekesller namına bir murahhasın İtal» yaya giderek teneke kutu mübayan tmesi- no karar verilmişti, Henüz bu zat İtalyaya Karilerimizin mektupları Milli matem havaları Lâlelide, Tayyare oapartımanında 3 üncü dairede 28 umarada bayan Ayşe Ekrem, Anadolunun halk matem havaları olduğunu, bu matem günle- rinde radyomuzda - alafranga malem marşlarından ziyade - istediğimizi, tercüman olacağını yazi Radyoda karışıklık Naci Raçin imzasile aldığımız mek- tupla, biricik radyo, ri. ayni #ul& mevedeki Pransız musikisi ile ka- rıştığından şikâyet ediliyor: «Zelzöle- ye dair haberleri bile işilemiyoruz. Fransız dostlarımız bu tulü mevci de- diştirerek lütfen bizi serbes biraka- mazlar mı?» deniyor. İTİZAR Zelzele felâketzedelerine. ne suretle yardım edilmesi icap ettiğine dair muhtelif karilerimizden madde wüdde teklifleri ihtiva eden mektuplar alı- nlar ekseriyet t- ; t tatbikine im- kân görülemiyor. Dercedemediğimmiz- den dolayı Itizar ederiz. Kızılay Beyazıd şubesinin bir izahı Kızılay Beyazıd şubesinden: Sayın gamtenisin üçüncü sahifesinin tiçün- cü sütununda (Halkın şikâyetleri) kısmında nahiyemize eşya tevdii için müracaat eden bayanın kimseyi bula- madığı cihetle geri döndüğü yazılıdır. Ba gibi sahlbi hamiyet kardeşlerin tevdiatı behemehal aynan eşya mak- buu mukabilinde kabulü nizamname iktizasından olup bu hususta faallye- te başlanması hakkındaki tenizin de yazdığı gibi cu edilmiş ve nahiyemiz de bu erari te- bellâğ etmiş ve cumartesi gününden hiye merkezinde bir memur urulmakta bulunmuştur. KUÇUK HABERLER: X Belediyeye ait işler hakkında Dahiliye evvel Ankaraya gitmiş olan Belediye Rels B, Rifat ile İstimlâk müdürü B. 14- mail Hakkı dün şehrimize svdet etmişler» dir, X Avrupada fazla kış olduğundan yollar kapanmıştır. Bu yüzden dünkü Semplon ekspresi mutad saatinden beş saat teeh- hürle saat on İki otuzda, konvansiyonel de 13 sant rötarla 19,39 da şehrimize gel- miştir. # Enver ve Faruk isimlerinde Iki kişi derecede sarhoş olarak sarkıntılık €derken polisçe yakalanarak mahkemeye yerilmişlerdir. A Tüberküloz Cemiyeti yedinci senesinin ilk toplantısını 3 ikincikânun 1940 çarşam- ba günü saat altı buçukta Cağaloğlunda Etibba odası salonunda yapacaktır. İ — Bütün millet, yardım için, Me X* bir işarete bakıyormuş bay mea... «.. Memleketin her fından Kir zlaya uzatılan yardım ellerine... ... Dört taraftan yağan para ve ep ya çokluğuna bakıyorum da... İ hepsi sağlam olarak bodrumdan gitmemiştir. Bazı ecnebi ithalâtçılar, kon- srveeilere Mürncaaş ederek mal istemişler, mukabilinde teneke kutu gündermeği tek- Uf etmişlerdir. Bu teklif, reddedilmiştir. AAmorikadan daha ucuza mal olacak tene- ks kutu gelirmek mümkün olacağından konserveciler bir müddet beklemeği tercih sâlyorlar. Konserve oşyamıza, talep giltikçe art- maktadır. Bühassa Fransadan külliyetii talepler geldiği söylenmektedir. Yedisi İstanbulin olmak üzere bütün Türkiyede 11 konserve imalâthanesi vardı, Asfalt yerine mozayik Bazı caddelerin asfalt yapıl- masından vazgeçiliyor İstanbulda yol ve saire Inşaat malzeme- #inden bir kısmı piyasada tedarik edile- mediğinden, bazı müteahhitler Romanya- ya giderek oradan malzeme mübayaa et- | mişlerdir. İstanbulda ihale edilen caddelerden bie kısmının asfalt, bir kısmının mozayik par- ke taşından inşa edilmesi kararlaştırılmıştı. Hariçten gelin hem pahalılarımış, hem de azalmış olduğundan, evvelce asfalt olarak inşası düşünülen bazı caddele mozayik parke olarak inşası düşündüm tedir. İstimlâk parasından mütevellid davalar Belediyece tesbit edilen istimlak bedeline #irasen açılan davaların bin kadar tuttu- ğunu yazmıştık. Bundan başka Belediye aleyhine açılmış iki yüze yakın da idari da- va vardır. Bu davaların hemen hepsi Şü- rayı deylele müracaalle ikame edilmiştir. Bu davalardan çoğu, vergi kıymetleri yü- zündendir. Mükelleflerden bir kısmı, tar- hedilen bina veya erazi vergilerine itiraz ederek, Itiraz. Temyiz komisyonları karar- larını da kabul etmediklerinden, Şürayı devlete mürapaat ediyorlar. Devlet Şürast- nın vereceği karar. verginin miktarı ve ta- hakkuku etrafındaki her türlü itirazları varid görmek voya bertaraf etmek mahi- yetinde olduğundan, mükelleflerin açtık- ları bu kabili davalar için Belediye ava- katlarından bir zat müstemirren çalışmak- tadır, Belediyenin muamelâtı genişlemiş olduğundan, tabintile darlar da artmıştır. 539 bütçesile Belediyenin Hukuk işleri kadrosu da genişletilip takviye edildiğin- den, ve Belediye avukatları hariçten dava kabul etmediklerinden, Belediye avukatları arasında mesat taksimi yapılmıştır. Bir evin döşemesi çöktü Bodruma düşenlerden bir kadın ağır yaralandı Arnavutköyünde Sarrafbumunda oturah | Kahveci Vikri, evveliki gece ölmüş, dün ce- hazesi kaldırılacağı sırada eve bir hayli kimse gelmiştir. Soğuktan dolayı bir oda içine alınan bu cemaat, bir aralık, tahta- ların çatırdadığını hiseetmiş ve az sön- ra odanın taban tahtaları âni olarak ki- rlınış ve bu cemaatten on kadarı, odar altindaki bodruma düşmüştür. Ev halkı, derhal bir taraftan zabitayı, diğer taraftan da itfaiyenin tahlisiye teş- Kilâtını haberdar etmişlerdir. Düşenlerden çikarıl- muşlarsa, da, yalnız Fatma İsminde bir ka- | dın vöcudünün muhtelif yerlerinden ağır surette yaralanmış ve Beyoğlu haslanesine nekledilmiştir. AD ALA / 00 UZ ) .. Enkaz haline gelen yerlerimizin çarçabuk imar edileceğine İnanıyo- (sar çarmman | Biribirimize karşı bağlılığımız Büyük zelzele felâketi, bize biribiri- ze karşı olan bağlılığımızı, vefamızı gösteren bir imtihan geçirtti. Felâket haberi yayılır yayılmaz, bütün mem- lekette büyük bir faaliyet başladı. Herkes âdeta yardım seferberliği ilân etti. Bunun derecesini anlamak gazetelerin ilk sahifelerine şöyle bir göz atmak kâfidir. Halkevlerinde ka- dınlarımız felâketzedelere çamaşırlar dikiyor, fanileler örüyor. Hususi mek- tepler felâketzedelerin yetim kalan çocuklarını bedava ve leyli okutmak için kapılarını açıyor. Zelzele mıntakasına gidecek dım eşyası için uncu uhundan, Lelve ci helvasındanğ fanileci fanilesinden, fabrikatör o batianiyelerinden ayırıp veriyor. Herkes yapabileceğini, onla- ra nasıl yardım edeceğini düşünüyor ve buluyor. Haftalardanberi hazırla- nan balo ve eğlence programlarını tatbik etmek kimsenin aklından bile geçmiyor. Bu, bizim birihirimize ne kadar bağ h insanlar, bütün bir milletin ne ka- dar yekpare bir varlık olduğunu ne açık bir surette gösteren bir fanliyet- tir. Bu yekpare varlığn bir tarafına elini süren felâketin ıztırabı her kö- şeye ve hemen ayni tesirde yayılmış tır. . Her evde onlar konuşuluyor. O ka- dar ki sıcak bir odaya girdiğimiz za- man, sanki hakkımız olmıyan bir iş yapmışız gibi: — Ya onla karda, kiyamette altı bulamazken!... Sofra başlarında gene onlardan bahsediliyor! Çatallarımızı âdeta hak kımız olmıyan yemeklere uzatır gibi diyoruz, bu kışta, ığımacak bir çatı | sıkılıyoruz Gece yatağımıza girerken büyük zelzelenin fecaatini bir kere daha ha- tırlıyoruz. Duyduğumuz bu derin alâ- kanın bizi son derecede teselli eden bir noktası var: Milletin bir felâket karşısında gös- terdiği bu slâka bize, her şeye karşı sigortalanmışız gibi, ilerisi için ümid veriyor. İnsanda: «Demek bir gün be nim de başıma böyle bir şey gelse, ayni alâka karşısında bulunacağım.» düşüncesi uyamıyor. Felâket karşısında bütün bir mille. tin bu kalkınması bizde içtimai si- gorta, içtimai muavenet teşkilâtının genişletilmesi o ve umumileştirilmesi bakımından çok iyi bir başlangıç da olabilir. Böyle biribirinin derdini he- men paylaşan, biribirine son derece bağlı, vefalı insanlar her fırtmayı sa- vuşturur, her felâketi alt edebilir.. | Almanyanın hiç bir mümes- : sili Rum patrikhanesini ziyaret etmedi Sensinod Başkâtipliğinder Polonya ve Çekosler; lunan orto- doks kiliselerinin kil yi hiyetlerinin m ve tesbiti için Almanya Mezahip mreti tarafından Rum Patrikhanesine mümessli gönderilmiş olduğuna dale tereşşüh eden şayiat ve bilhassa «Paris Solr. da ve bundan iktibasen eJoumal dOrlenti gazetesinin 23 birinelkânun nüs- hasında görülen neşriyat hakkında, Rum Patrikhanesi, Almanya hükümetinin hiç- bir mümessili Patrikhaneyi ziyaret etinedle Bini ve bu bapta hiçbir güna temas ve mu- amelede bulunmadığını ve binmenaleyh ga yiat ve neşriyatı mezkürenin biaslü esas ol- duğunu katiyyen beyan eder. Almanya, N bir B.A. — Bibette!... Zeten biz bir saltanat enkazı üzerinde mamureler yükseltmiş milletiz,