12 Mart 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Alman Hariciye Nazırı dün Romadan Berline hareket etti Sene 22 — No. 7682 — Flati her yerde 5 ovyet Rusyanın Yüksek Müdafaa Meclisi ruznamesine Finler S kuruş AKŞAM Bahibii Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam şartlarını kabul etmedi, müzakeredevamediyor Sovyet Rusya tavassut için iptida Ingiltereye müracaat etmiş İngiltere bu şartların Finlândiyayı, kendini müdafaa edemiyecek hale koyacağını görerek tavassutu kabul etmemiş Fin siyasi mahafili: “Haysiyetimizi kıracak şartları kabul etmiyeceğiz,, diyor Rewter ajansı muhabirine şu beyanatta bulunmuştur: «Sulh müzakereleri devam #tmektedir ve murabhaslarımız henüz Moskovadadır. Fakat Sovyet Rusyanın vartlarını kabul etmedik.» Başka bir habere göre, Finlândiya murahhasları Moskovayı terketmişlerdir. Moskovadaki görüşme Helsinki 1i (A.-A.) — Moskovadaki Finlândiya heyeti bugün saat 14 de tek- rar Molotof tarafından kabul edilmiştir. müz hiçbir karar verilmemiştir. Öyle zannediliyor ki, görüşi mese- lelerin içinde en nazikleri Vüpuriden Sovyet hududuna giden demiryolu ile müstakbel Finlândiyanın siyasi ve askeri rejimi ve nihayet Hangö yarımadası me- seleleridir Moskovaya giden Fin ricali arasında yapılan görüşmelere dair benüz hiçbir haber alınamamıştır. Fin heyetinin, içlerinde &oneral Mannerheimin müşaviri ve çok İtimad eitiği general Valdenin bulunma- #ına rağmen, geniş salâhiyeti olmadığı bildirilmektedir. Anlaşma yapılırsa an- cak parlâmentonun tâsvibinden sonra imzalanacaktır Sövyet Rusyanın © istekleri © geniştir. Kareli berzahını, Hangoe üssünü, Şima- Wi Laponyayı (Petsamo ve nikel maden leri dahil), Ladoga gölünün şimalindeki araziyi istemektedir. Fakat bunlarda ta- dilât yapması ihtimali vazdır. İsveç Fin- Yândiyayı ne bahasına olursa olsun sul- ba sevketmeğe çalışıyor. Finler ise esa- aa p- my beyan ediyor. » Fin gazeteleri buni açığa Yazmışlardır. 2 Diğer taraftan Dagena Niehter İsveç Bazetesi de diyor kit «Ne bahasına olur- Gayda'nın bir makalesi «İsveç, Noreaçla müdaha- leleri bu memleketleri harbe sürüklenmek tehli- kesinden kurtaramaz» Roma li (AA) — Virginio Gayda, Voce d'İtalia gazetesinde Rus - Finsulh müzakerelerini bahis mevzuu eden bir makalesin- de ezcümle diyor ki: «Finlândiya ile Rusya arasın- da sulh, ancak, iki muharip mem- leketi alâkadar eden bir mesele dir, Halen, yapmakta olduğu kah- ramanca mücâdeleye devam için karar vermek hâkkı, yalnız Fin. lândiyaya aiddir. İsveç ve Norveçin müdahaleleri bu memleketleri harbe sürüklen- mek tehlikesinden kurtaramaz ve ne Rusyayı, ne de Almanyayı bu memleketler aleyhine mukabele- bilmisilde bulunmaktan vaz ge çiremez. sa olsun sulh kabul edilemez. Finlândi- I ya ezilirse sıra bize gelecektir. Memle- ketimiz işgal edilmese bile yabancı ta- hakkümü altına gireriz.» Milli korunma kanununa tevfikan alınan kararlar B. Hüsnü Çakır, iktisad Vekâletine taalluk eden işlere dalr beyanatta bulundu Kömür havzasında iş mü salin tanzimi - Yeni hatlar - ve tanz: Ankara Vi (A.A) — Ik etine alk masvmlar Gzarlnde sany ki Funma kanununa tevfikan alınan karıp İst hakkında kendisinden izahat rica eğ tiğimiz İktisnd Vekili Hüsnü Çakır A, Badolu ajansı muharririne şu beyanatta lunmuştur #İktsad Vekâletine taalluk eden ka- farların en mühimleri kömür havzasında İş mükellefiyetinin tatbikine ve istihsalin tanzimine ait olan kararlardır. Biliyor- Şenuz ki bütün memleketlerin dahilde St nevi istihsali iktisadi ihtiyaçlarını karşılayacak bir hadde tulmak mecburi. kekini hissettikleri fevkalâde şartlar ine Yaşıyoruz. Esasen istihsalin milli © hayati ehemmiyeti üzerinde Cümhu- alt hükümetinin ötedenberi gösterdiği 4 milli korunma kanunu ile hususi imi “ Şeker fiatlerine yapılan zam — sever fiatlerine yapı ve istinat bir mahiyet iktisap etmiş bu- lunmakta, Kömür ihracı cümhuriyet senelerinde mütezayit bir istihsal seyri takip etmiş olmakla ve 939 senesinden evvelki seneye nazaran yüz bin tonu | geçen bir fazla ile bir milyon sekiz yüz | bin tona varmış bulunmasına rağmen dahili istihlâkin daha büyük bir nizbet- te artması bu mevzu üzerinde esaslı bir takım tedbirlerin alınmasını zaruri kıl- | a ij | , Bu tedbirler havzadaki ocakların birlep-! tirilerek istihsalin devlet elinde iri ması, lavuarlar, dekovil ve havat hatlar tesisatı tahmil ve tabliye hacmini tas rılması, liman meselesi ve nihayet bütün bu tesisatın ve kömür işletmelerinin muhtaç oldukları büyük mikyastaki küv- (Devamı 5 inci sahifede) Finler haysiyetlerini kıracak sulh şartlarını kabul etmiyecekler Hehsinki 11 (A.A.) — Fin siyasi ma- bafili, Finlândiyanın her zaman olduğu gibi şimdi de istiklâlini haleldar etmi- yecek olan makul bir sulh akdi için mü- zakerelerde bulunmağı âmade olduğu nu beyan etmektedirler. Fakat sulh şartları, haysiyeti kesredecek mahiyette olursa harbe devam edecektir. Bu tak- dirde Finlândiym son neferine kadar mü- eadelede bulunacaktır. Fin mahalili, Moskova müzakeratı neticesinin pek yakında malüm olacağı mütalâasındadırlar. Bu mahafil, bizzat Başvekilin Moskovaya gitmesinden an- İaşılacağı veçhile bu müzakerelerin pek ziyade mühim olduğunu kaydetmekte- ir. Finlandiyanın sulh şartlarını kabul ettiği doğru değil Stokholm 11 (A.A.) — Londradaki Finlândiya elçiliği, Finlândiyanın Sovyet sulh şartlarını kabul ettiğine dair olan haberi tekzip etmektedir. İngiltereye yapılan müracaat Londra 11 — Bugün Reuter ajansı tarafından bir tebliğ neşredilmiştir. Bu tebliğde deniliyor ki: «Sovyet Rusyanın Londra sefiri B. Maiski, 22 şubatta İn- giliz Hariciye müsteşarı B, Butleri ziya- Sovyet - Fin harbine nihayet vermek üzere İngilterenin Utavassutunu | istemiş ve Sovyetlerin sulh şartlarını bil- dirmiştir. İngiltere hükümeti bu şartla rn kabulü Finlândiyayı tamamen ken dini mildafaa edemiyecek bir hale koya- cağını görmüş ve tavasutta bulunmağı kabul etmemiştir. (Devamı 6 ncı sahifede) Amerika : müttefiklere çok süratli tayyareler satıyor Newyork 11 (A.A.) — Nevyork He- rald gazetesinin yazdığına göre, Ame- rika harp leyazımı ihracat kontrol komisyonu, müttefiklere «Curtiss 40» tipindeki avcı tayyarelerinin satılma- sına muvafakat etmiştir. Bu tayyare- ler Amerika ordusunun en seri avci tayyareleri olup saatte 040 kilometre yapmaktadır. a — a m m me kellefiyetinin tatbiki - İstih-| mikkmatler: K Ki elektrik santralı ve havai Kok kömürünün istihsale göre tevzi Alacağına şahin, vereceğine karga! Bundan dört sene evvel şekerin flati indirildiği zaman şekerciler, tat- kcılar ve helvacdar «ellerimizde eski fiatten şeker var!» behanesiyle şeker, tatlı ve helva fiatlerini indirmediler. O vakit nane şekeri, esanslı, meyvah şekerlerin kilosu 50 kuruştu; helva- Dın kilosu 40 ve tatlılar da 40 - 50 ku- İ ruş arasında İdi, Şimdi şeker eski fia- tine çıkarıldı, yani bundan dört sene evvelki halini buldu, fakat şekercile- rin, tatlıların ve helvâcıların elle- rinde ucuz fiate aldıkları şeker de bu- kunduğu halde, derhal malları bun- dan dört sene evvelki seviyeye yük- selttiler, «Alacağına şahin, vereceğine karga!» diye buna derler... Moskovadaki Finlândiya heyeti dün Molotof tarafından kabul edildi dahil işlerin tedkikini bitirdi Memleketin müdafaa hazırlıklarının ve tertiplerinin memnuniyeti mucib halde olduğu görüldü Ankara 11 (A.Aâ.) — Başvekâletten tebliğ edilmiştir: Yüksek müdafaa meclisi 7,8,11 mart 1940 tarihlerinde Reisicümhurun reisliğinde toplanarak ruznamesine dahil işleri bitirmiştir. Meclis, bilhassa memleketin müdafaa hazırlıklarını ve tertiplerini tedkik etmiştir, Bunların memnuniyeti mucip bir halde olduğu görülmüştür. SULH PLÂNI? B. Ribbentrop bu plânı hazırlamak için Romaya gitmiş, plân Amerika Hariciye müsteşarına tevdi edilecekmiş B. Ribhentrop Berlina hareket etti Londra li (A.A.) — Daily Sketch, gazetesinin Kopenhag muhabiri yazıyort Söylendiğine göre Ribbentrop, Ameri- ka Hariciye müsteşarı Sumner Welles Romaya dönmeden evvel Almanyanın geniş bir askeri taarruza başlaraadan ev- vel yapacağı «nihal ve mutedil sulh teklifleriniz o hazırlamak üzere | İtalyan ükümet merkezine gitmiştir. Alman Hariciye Nazırı İtalyayı coğra- fi vaziyetinin icap ettirdiği gayri muha- riplikten uzaklaştırmak niyetinde değil- dir. Almanyanın bir iki güne kadar Rus- ya ile Finlândiyanın uyuşacağım ümid ettiği söylenmektedir. Rus « Fin ihtlâfının hallini müteakip İngilte- rede ve Fransada hükümetin değişece- ğini ve bu suretle üç memleket arasında yapılacak müzakerelerin kolaylaşacağına ümid eylemektedirler. (Devamı 5 inci sahifede) İngiltere ve Fransa Finlândiyaya daha geniş yardımda bulunacaklar Müttefiklerle İsveçin münasebetlerinde bir gerginlik hasıl olduğundan bahsediliyor Londra 11 — Başvekil, bugün Avam kamarasında sorulan bir suale cevaben | demiştir ki: — İngiltere ve Fransanın Finlândiya- ya kıymetli maddi yardımları devam ediyor. İngiltere ve Fransa, Finlândiya- ya ayrıca bir muavenete ihtiyaç hissetti- ği takdirde, ellerinde olan bütün vesait- Ie bunu müştereken yapmağa hazır ol duklarım da Finlândiya hükümetine bil- dirmişlerdir. Bu yardımlar Cemiyeti Ak- vam mukavelesi dahilindedir. Bir mebus — Böyle bir hareket bizim» — Seninki hâlâ uyuyor mu?... — Ne yapsın?... Dün gece genç misafirler ettiki... le Sovyet Ruiya arasında harp hali il” daa etmez mi? Başvekil — O kadar ileri gitmiyoruz. Londra 11 (A.A.) — Başvekâlet ta- rafından aşağıdaki tebliğ neşredilmiştir: Müttefiklerin Finlândiyaya yardımları hakkında buğün Başvekil tarafından Avam kamarasında yapılan beyanatın suitefehhüme meydan verdiği görülmüş olduğundan Başvekil, şimdiye kadar Finlândiyadan “kendisine yardım edil mesi için yeni hiçbir talep vukubulma- dığını tasrih eder. (Devamı 5 inci sahifede) vardı, poker poker...