May 25, 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM 25 Mayıs 1940 e —— Dün Geceki ve Bu Sabahki Elfaberler İtalyanın vaziyeti Vergi kanunlarının müzakeresine başlandı 3000 talebenin bir müracaatı - Harp)| Meclis dünkü içtimada lâyi- malülleri cemiyetinin bir kararı Roma 24 (A.A.) — Roma üniversi- tesinden üç bin talebe, Mussoliniye bir mesaj göndererek Akdenizin ve İm- paratorluk istiklâlinin kurtarılması için dövi ğe âmade olduklarını bil- dirmişlerdir. Roma 24 (A.A.) — Harp malülleri milli cemiyeti icra komitesi, Romada toplanarak bir takrir kabul etmiştir. Bu takrirde harp melüllerinin evvel gün de harbin ön safında bulunmak arzusunda oldukları beyan edilmek» tedir. Fastaki İtalyanlar çıkarılıyorlar Roma 24 — İtalyan gazeteleri Fransız Fasında bulunan İtalyanların Fastan çıkanldıklannı yazıyorlar. Gazeteler bu münesebetle şiddetli Ce vahini anlarda yaptıkları gibi bu- | neşriyatta bulunuyorlar. Amerika müttefiklere 2300 tayyare teslim etti Londra 24 — New-York Times gazetesinin yazdığına göre, müttefikle- rin Amerikaya ısmarladıkları 6,100 tayyareden şimdiye kadar 2,300 ü teslim edilmiştir, 3,800 tayyare de yakında teslim edilecektir. Bu hususta müzake- yeler devam etmektedir. Iktısadi abloka İtalya ile İngiltere ve Fransa arasındaki müzakereler neticelenmek üzere Pariş 25 — Fransa ile İtalya arasında, iktisadi abloka hakkında cereyan eden müzakerat neticelenmek fizeredir. Almanya için sıkı tedbirler alınmakla beraber İtalya iktısadıyatına halel serfolunmaktadır. gelmemesi için âzami gayret Diğer taraftan İngiltere hükümeti tarafından İlalyaya gönderilen mü- tehassıs bir murahhas Romaya vasıl olmuştur ve müzakerelere başlamıştır. İki hükümet arasında tam bir fikir mutabakati müşahade edilmektedir. Müzakerelerin müsbet neticeler vereceği anlaşılmaktadır. ; .z. Sovyet - İngiliz z ; ticaret müzakeresi B. Maiski dün İngiliz Hariciye 'Nezaretinde bir müddet kaldı Londra 24 (A A.) — Router ajansı- nın diplomatik muhabiri bildiriyor: Sov- yet sefiri Maiski tarafından geçende ti- cari müzakereler hakkında Hariciye Ne- zaretine tevdi edilen notada, zannedildi- ğine göre, Sovyetler Birliğinin müteka- biliyet ve müsavat esasına müsteniden müzakerelere başlamağa hazır olduğu fakat harp şeraitine müteallik ileri sürü- len ihtirazi kayıtlarla bağlanmamak iste- diği bildirilmekte idi. Dün Butler Avam kamarasında beya- natta bulunarak bükömetin Sovyetler Birliği ile münasebetlerini « islâh etmek için derhal tedbirler aldığını söylemi Bu beyanat son Sovyet notasının müsmir müzakereler imkânma yol açtığı şeklinde tefsir edilmektedir. Bu vaziyete nazaran, İngiliz hüküme- tinin, Sovyet hükümetinin muvafakatile, waf arasında ticari müzakerelerin bangi esaslara müsteniden başlayabilece- ğini kararlaştırmak üzere Stafford Eripp- si Moskovaya göndereceği tahmin edile- bilir. Londra 24 (A.A.) — Sovyet sefiri Maiski akşama doğru Hariciye Nezareti- ne gelerek bir müddet kalınıştır. Norveçte vaziyet Almanlar bir çok mevkileri terkettiler ve denize kadar püskürtüldüler Stokholm 74 (A:A.) — Narvik dep- hesinda müttefiklerle Norveçkiler, son günler zarfında hareketlerini inkişaf et- öirmişlerdir. Almanlar birçok o mevkiler terketmeğe mecbur kalmışlar ve denize kadar püskürtülmüşlerdir. Bu bölgede düşmanlar hatta çevrilmişlerdir. Narvik şimalindeki, ölen, esir edilen ve yaralanan Alman miktarı 600 kadar tahmin edilmektedir. Almanların İymges fiort'undaki ihraç teşebbüsleri akamete uğramıştır. Narvik civarında birçok noktalarda Almanlar paraşütlerle takviye kıtaatı al- mışlardır. İsşeleri için bu bölgelerde tayyarelerle alabildikleri ile iktifaya mecbur kalınak- tadırlar. Dün 19 Alınan neferi Norveç hatlarına geçerek teslim olmuşlardır. Alman tayyarelerinin faaliyeti, büyük neticeler vermeksizin devam etmektedir. Cenup cephesinde harp etmekte olan Norveç kıtaatı Fransız kıtaatı ile tebdil edilebilmiştir. Almanlar, bu bölgeye ekilerle müceh- hez kuvvetli müfrezeler göndermişlerse de bu müfrezeler mahsus zayiata uğra” tılmıstır. Londrada tevkifat Faşist teşkilâtına mensup iki âza daha tevkif edildi Londra 24 (A.A.) — Polis bügün Manchesterde «British Union; İngiliz faşist teşkilâlına mensupiki âzayi tevkif etmiştir. Polis Londrada Bug teşkilâtının . umumi merkezini hâlâ muhafaza altında tutmakta ve burada, elde edilen vesikâları tedkik eylemek- tedir. Bu tedkikat neticesinde Londranın muhtelif mahallerinin bazı evleri zi- yaret edilmiş ve bâzı kimseler faaliyet- leri hakkında isticvaba tâbi tutulmuş- tur. Bunlardan bazısı yeni tahkikata intizaren serbes bırakılmamıştır. Londra 24 (A.A) — Resmen bildi- rildiğine göre, Irlanda cümhuriyet or- dusu mensuplarından 76 kişi tevkif olunmuştur. Londra 24 (A.A.) — Polis yüzbaşı von Rintleni tevkif etmiştir. Büyük harpte Almanyanın Amerikadaki ca- sus teşkilâlırın şefi olan Rintlen bir müddettenberi Londrada ikamet et- mekte idi. Kraliçe Wilhelmine Hollanda Hindistanındaki tebaasına heyecan verici bir mesaj neşi neşretti Londra 24 (A.A.) — bye Hollan da Kra- liçesi Wilhelmine, Hollanda Hindista- nındaki tebaasına hitaben radyo ile he- yecan verici bir mesaj neşretmiş ve de- miştir ki: «Milletimizin uğradığı felâkete rağ- men, istiklâle sarsılmaz emniyetim var. Milletimiz mazide de Allaha imanı ve hürriyete aşkı ile dalma muvalffakıyetle başardığı büyük imtihanlar geçirmiş Onun içindir ki, sizlere ü; zliğe düş- emenizi söylemek isterim. Bu karan- ık günlerde, ne milletim, ne Nazırlar rw ve ne de ben vazife yolunu takip- te tereddüt etmedik .vwe davamızın haklılığına itimadımız sağlam bir hal- de, ayni yolda sükün ve cesaretle devam edeceğiz. Sulh, nizam, emniyet ve ada, let timsali ulan bayrağımız, imparator- luğun en büyük kısmı üzerinde şerefle dalgalanmaktadır. Ve Allahın yardımı ile dalgalanmakta devam edecektir. Meşruti makamların etrafında birleşiniz ve ağır vazifelerinde bu makamlara yar- dun ediniz. Bütün anlaşmazlıkları bir ta. rafa bırakınız. Bir tek müşterek hedefi- niz olsun. Hatırlayınız ki, Krallığın mev- cudiyeti ve selâmeti mevzuu bahi şüncem, hep sizlerdedir. Allah takdis ettin.> “hanın 70 nci maddesine kadar müzakeresini bitirdi Ankara 24 (A.A.) — Büyük Millet Meclisi bugün Necmettin Günaltayın başkanlığında toplanmış ve celsenin açıl- masini müteakip Zonguldak mebusluğu- na intihap edilen Atıf Kuyucak and iç- miştir, Ruznameye geçilirken söz alan Mali- ye Vekili Fuad Ağralı ruznamede bulu- nan kazanç ve muamele vergilerine ait kanunların bütçe müzakerelerinden önce çıkarılması zarureti dolayısile bunların müstaceliyet kararile müzakeresini iste» miş ve bu talep kabul olunmuştur. Milli müdafaa encümeni reisi, Mil Müdafaa Vekületinin müstacel inşaatı için Meclise tevdi edilmiş bulunan lâyi- hanın havale edilmiş olduğu encümen- lerce seçilecek azadan mürekkep muhte- lit bir encümen tarafından müzakere edilmesini milli müdafaa encümeni adı- na talep etmiş ve bu talep de kabul edil- Mmüâştir. Türkiye ve İngiltere ticaret ve tediye Anlaşmasının tasdikine sit kanunun mü- zakeresi münasebetile ileri sürülen bir ya karşılık olarak vetdiği izahat- et Vekili Nazmi Topçuoğlu İngik tereye yapılanı ihracata mukabil alınacak serbes dövizin miktarile İngiltere ve im- paratorluğun diğer aksamından yapılacak ithalât miktarları hakkında izahat ver- miş ve bu karşılıklı müamelenin bugün- kü ahval ve şerait altıhdaki seyrine na” zaran bir para terakümü © mevzuubahis olumıyacağını işaret eylemiştir. Bu izahatı mütenkip anlaşmanın tasdi- kine ait kanun kabul edilmiştir. Bundan sonra müzakeresine geçilen müamele vergisi hakkındaki kanun lâ- yihası üzerinde bazı hatiplerin poktai na- zarları dinlenmiş maddelere geçilerek lâyihanın yetmişinci maddesine kadar müzakeresi ikmal ediluriştir. Meclis pa- zartesi günü toplanacaktır. Elmalıda yangın 54 dükkân, adli; dairesi, 1 cami ve daha bazı binalar yandı Elmalı 24 (A.A.) — Gece yarısı El- malıda zuhur eden yangında elli dürt dükkân bir cami bir hamam, hava kurumu şubesi ve adliye dairesi, elek- trik şirketi idare binası ile mağazası yanmıştır. Alınan kuvvetli tedbirler sayesinde yangının daha ziyade te- vessüünün önüne geçilmiştir. Nüfus- ça zayiat yoktur. Kamyon - Tramvay çarpışması Vatınan Ömerin idaresindeki Maçka - Beyazıt seferini yapan tramvay arabası dün akşam saat on sekize doğru Sul tanahmed parkı önündeki kavisten dön- mekte iken, ayni amette ilerliyen; golör Mustafanın idaresindeki kamyon tramvayı geçmek istemiş, bu serada kam» yonla tramvay arasında bir çarpışına vukua gelmiştir. Çarpışmada kamyonda amele siddetli saramtı e hafif su- rette yaralanmışlarsa da pahsımanı müte- akip hastaneden çıkmışlardır. Kazayı yapan kamyon şoförü, vakayı müteakip kaçmıştır, aranmaktadır. Mısırda gizli bir . telsiz bulundu Birçok ecnebiler tevkif edildiler Kahire 24 (A.A.) — m Alinan propa- ganda servislerine, Misir ve Yakın Şark hakkında malümat veren gizli bir telsiz verici cihazı polis tarafından meydana çıkarılmıştır. Ecnebi tabiiyetine Omen- sup birçok kimseler tevkif edilmiştir. Mısırı terkeden İtalyanlar Roma 24 (A.A.) — Mısırı terkeden bir kaç İtalyan ailesi Erco vapurile İskenderiyeden Cenovaya gelmiştir. Akhisarda şüpheli bir adam yakalandı Akhisar 24 (Akşam) — Akhisarda şüpheli bir adam yakalanmıştır. Bunun ayakkabısı içinde iki istiklâl madalyası, koluna sarılı bir bez içinde 1600 lira, bazı kâğıdlar, bir sürü bıçak ve ustura bulunmuştur. Tahkikata ehemmiyetle devam edilmektedir. Yunanistanda haftada yalnız 2 gün et yenilecek Atina 24 (AA) — Rt istihlâkinin hafta» nım Iki gününe yani perşembe ve pazara hasredilmesine karar verilmiştir. bulunan üç İngiltere Kralı milletine hitap etti “ Düşman yalnız erazi fethine değil dünyayı fethe kalkıştı. ,, “ Açık konuşuyorum. Mesele hepimiz için bir hayat ve memat mücadelesinden ibarettir. ,, Londra 24 (A.A.) — İngiltere kralı bu akşam İngiliz milletine bir hitabede bulunarak ezcümle demiştir ki: 4Kati bir mücadeleye girmiş bulunu- yoruz. Sizinle açıkça konuşacağım. Çün- kü, şimdik n devresinde başka türlü konuşmaklığımı arzu etmediğinizi, biliyorum, Hiç kimse aldanmamalıdır. Düşmanlarımız artık arazi fethine deği bu imparatorluğu, bizim imparatorluğu- muzu ve onu teşkil eden her şeyi kati #urelte ve tamamen tahrip ve bilâhare dünyayı fethetmeğe kalkıştılar. Düşman- larımızın iradesi tahakkuk ettiği takdirde bu iradenin yerine getirilmesi için larımız izhar etitkleri bütün kini ve gad- darlığı yeniden göstereceklerdir Bu kadar menfur tasavvurların insan fikrinden doğabileceğine inanmak için müşkülüt çektik, fakat şüphe etmek za- manı çoktan geçmişt Bu imparatorlukta biz, İngilizler. he- pimiz bütün basiretli ve hüsnü niyetli sanlar, kendi gözlerile meseleyi görüp anlıyorlar, mesele hepimiz için bir hayat veya memat mücadelesinden ibarettir. Mağlâbiyetimiz bizim ksa bir zaman için ortadan silinip, müteskiben “yeni bir kuvvetle meydana çıkmamızı intaç et- miyecekti (Devamı 5 nci sahifede) Amerikada yükselen sesler Müttefiklere yardım edilmesini istiyen cereyan kuvvetleniyor Amerika perşembe günü, İngilterede tatbik edilen geniş salâhiyetler kanununa benzer bir kanun kabul edecek Nevyork 24 (A.A.) — 1913 den 1916 senesine kadar Reisicümhur Vilson zamanında Harbiye Nazırı muavinli- ği yapmış olanı B, Henry Brecken- bridge, söylediği bir nutukta demiştir ki; «Amerika Birleşik Devletlerinin, emniyetini tehdit eden insaniyet düş- manı nazilere harp ilân eylemesi lâ- zımdın. Fransâ ve İngilterenin tahri- bi, Amerikanın mevcudiyetini ve İs- tiklâlini tehlikeye koyacaktır. Zira, böyle bir felâketten sonra, dünya fa- tihine karşı yalnız başımıza karşı koymak mecburiyetinde bulunacağız. Nevyork 24 (A.A.) — Birleşik Ame. rika çok ileri gelmiş 28 kişilik bir pro- testan grupu tarafından neşredilen (Devamı 4 üncü sahifede) Şiddetli hava muharebeleri oluyor İngiliz, Fransız ve Hollandalıların son on gün içinde 1000 den fazla alman tayyaresi düşürdükleri bildiriliyor Londra 24 (A.A.) — Hava nezareti bildiriyor: 11 tayyareden mürekkep bir hava filomuz bugün öğleden sonra Fran- siz sahilleri üzerinde uçarken düşmanın adetce pek üstün olan bir hava filosuna raslamıştır. Tayyarelerimiz hücum ede- rek Messerschmidt tipi 1 tayyare dü- şürmüşler ve üç tanesini de ciddi hasara uğratmışlardır. Tayyarelerimize hiçbir şey olmamıştır. Londra 24 (A.A.) — Hava Nezare- tinin tebliği: İngiliz hava kuvvetlerine mensup muharebe tayyareleri; dün, bü- tün gün, muharebe o muntakası üezirnde keşif ve refakat uçuşları yapmışlardır. Alınan ilk raporlar, aralarında bir çok Messerschmidt avcı tayyareleri de ol- duğu halde 20 den fazla tayyure düşü rülmüş, asgari 25 tayyare de ciddi hasa- ra uğratılmıştır. Ingiltere - Ispanya İngiltere sir Samuel Hoar'u sefir gönderiyor Londra 24 (A.A.) — Eski Hariciye Nazırı Sir Samuel Hoar'un memuriyeti mahsusa ile Madrid'e sefir tayin edildiği resmen bildirilmektedir. Londra 24 (A.A) — Sir Samuel Hoar'un Madrit büyük elçiliğine tayi- nini bahis mevzuu eden Timcs gazetesi diyor ki: Sir Samuel Hoare, İspanyaya karşı lord Halifax tarafından tesbit edil miş olan ve halen iki memleket arasında mevcud bulunan siyaseti takibe kati su- rette amli bir halde, Madrid'e gide cektir. Breslau sergisinde Türk malları Breslau 24 (A.A.) — Dün burada açılan ve büyük elçi Hüsrev Geredenin resmen bulunduğu beynelmilel Breslau sergisine Berlin Türk ticaret odası mu- vaffakiyetle iştirak etmiştir. Sergideki standımız bilhassa büyüklük intizam ve ihracat mallarımızın tenevvüü bakımın- dan umumun takdirini kazanmıştır. « 8 tayyaremiz, düşürülmüştür veya ka- yıptır. Diğer 4 tayyaremiz de mecburi inişler yapmışlardır. Mühim bombardıman filolarımız, ye- niden Almanyada ve meydan muhare- besi civarında düşmanım münakalâtına şiddetli hücümlar yapmışlardır. Fransanın merkezinde bir Alman tayyaresi düşürüldü Paris 24 (A.A.) — Bir Fransız avcı tayyaresi bu sabah Fransanın merk de bir Alman tayyaresini düşürmüştür. Tayyarenin içinde bulunan beş kişi ya- Tal oldukları halde esir edilmişlerdir. Alman zayıatı 2000 tayyare londra 24 — Almanların Belçika ve Hollandaya taarru?larındanberi okaybet- tikleri tayyare adedinin 2090 e baliğ ol- duğu kuvvetle tahmin edilmektedir. | Yunanistanda Hükümet # öonebilere karşı yeni tedbir alıyor Atina 24 (A.A.) — Bugünkü mat- buatta inlişar eden yeni bir kanuna ne- zaran, Yunanistanda bulunan her cc nebi, sıkı bir kontrole tabi tutulacaktır. Yunanistana gelen veya evvelce Yuna- nistanda bulunan ecnebiler, 48 saat zar- fında makamata müracaat etmek mec- buriyetindedirler. Ancak Yunanistanda doğmuş olun veya 1936 danberi Yuna- nistanda yaşamakta olan ecnebiler bu mecbüriyetten muaftırlar. Bu yeni karar hilâfına hareket eden her şahıs, ya mem- leket haricine çıkarılacak ve yahut tevkif i edilecektir. B. Mussolini pazar günü bir nutuk söyliyecek Roma 4 (AA) — B. Mussolini pazar günü, bir asırdanberi ziraat işlerile şan ve bu suri k rını almış olan ailelere d #r. Daçenin bu münasebe mahiyette bir kaç öz söylemesi varit sörüle mektedir,