11 Temmuz 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

İngiltere, mıntakalarını ilân etti Iki Leh harp gemisi Fransız Afrikası| kaldirilmasini masini tavsiye « etti limanlarından İngiltereye kaçtı Londra 19 — Fransız barp gemilerin- den yedisi artık Alınanların eline düş- mekten tamamile kurtarılmış bulunmak- tadır. Londra 10 (A.A.) — Fransız Afrika: m limanlarından kumandanlarının cesur rane kararile kaçmağa O imuvaffak olani iki Leh harp gemisi İngiltereye gelmiş- İerdir. Fransız makamatı bu gemsilerin ik de denize açılmaktan menetmişti, Dakarda bulunan birincisi Stalowa Wo- la limanındaki Fransız projektörlerinin ziya hezmesinden korunarak denizaltıla- ra karşı kurulan ağların üstünden geç miştir. Konakri'de bulunan ikincisi, Pu- Baski, iç limsndan ve sabil bataryalarının mteşinden zurar görmeden Şimdi her ikisi de İngiliz Tananlazında bulunan gemilerin kaptanları, İngiliz de- ve makamatı tarafından tebrik edilmiş- edir. Tehlikeli mıntakalar Londra 10 (A.A) — Revter: Amiralığın bildirdiğine göre, dökülen maynler dolayı- sis Oreades ile İklande ve İsinnde ile Gro- erland arasındaki denizler tehlikeli mnta- kadız. Bhetland le Groenlan4 #ahilleri ara- #andaki denizlerden geçerek Allantikten bir Avrupa llmanına gitmek istiyen gemiler tahminen 59 derste 7,5 dakika şimal ve 5 detece 50 dakika arz dereceden Northrona'- »ın çenubundan Şimal denizine yaklaşa- carlardır, Bu gemiler Northrona Ile Wartn burna arasından Pentland Firih'e kadar doğru geçecekler ve orada yollarına de- vam etmek için yeni talimat glacaklardır. Baltık denizinden Atlantiğe geçmek isti- yen gemiler, Stokholm, Helsinki, Tallin, Riga veya Kovno'daki İngiliz konsolosluk- Yarına hareketten asgari 4 gün ervel mü- racaat ederek talimat istiyeceklerdir. Şi- mal Buz denizindeki Finlândişn ve Sovyet Ymanlarından atlantife gitmek istiyen gemiler 10 derece şimal noktaanm çenu- buna geldiklerinde 1 derece 30 dakika tw! derecesinin garbini takiben &piizberg Kirk- 'wal/'e gelerek takip edecekleri yol hakkın- da orada talimat alacaklardır. Bu talims- ta riayet etmiyen gemilerin zarar ve ziya- Bı kendilerine atitir. Amerika, Avrupa harbine asker iştirak ettirmiyeceki B. Roosevelt'in kongreye mesajı Vaşington 10 (A.A.) — B: Roose velt bugün gönderdiği hususi bir me- sijla kongrerin milli müdafaa için # mil- yar B4€ milyon dolarlık munzam sarfi- yat icrasına müsaade istemiştir. B. Roosevelt mesajmda diyor ki: Silâhlarımızı bir tecavüz harbinde kul. lenm'y. cağız. Erlerimizi Oo Avrupadaki harplere iştirak etmek üzere göndermi- yeceğiz. B. Rooseveltin yeni talebinde silâh- lanmak için bu içtima devresi zarfında kongreden istenilen meblâğin yekünu gösierilmiştir. B. da tahminen 10 milyar dolardır. B. Roosevelt, mesajinda «bu kadar yüksek meblâğen ifade ettiği mana devam edilmektedir: Ba kadar geniş bir program çetin bir vazife ifade eder; Bütün memleketin, memleketin tam müdafaasına öştiraktir. (Devamı 7 nci sahifede) Ingiltereüzerinde büyük bir hava muharebesi Muharebeye iştirak eden 150 Alman tayyaresinden bir kısmı düşürüldü, bir kısmı da üslerine dönemiyecek derecede tahrip edildi Londra 10 (A.A.) — (Reüter): Bu gün, İngilterenin cenubu şarki mıntakam Ezerinde büyük bir hava muharebesi ol- muştur, Bu hava muharebesine, yanların- da avcı tayyarelerile otuz kadar Alman borbardıman tayyaresi, iştirak etmiştir. Alman bombardıman tayyareleri, hava dafi bataryaları ve Spitfire sistemi İngi- İngilterenin harp masrafı Günde 7,5 milyon İngiliz lirasına yükseldi * Londra 10 (A.A.) — Maliye Nazır Kingıley Wood, harp masrafları için A- Yam kamarasından bir milyar İngiliz K- zası tahsisat istemiştir. Nazır bu münase- betle söylediği mutukta harp masrafları- Bin son 4 hafta zarfında günde yedi bu- çuk milyon İngiliz Tirasina yükseldiğini bildirmiştir. Bunun 6 milyonu ordu, do- anma ve hava kuvvetleri için, müteba- üarfedilmiştir. Avam kamarası istenilen bir milyarlık #ahsisatı ittifakla kabul etmiştir. Yunan - Yugoslav ticari mübadelesi Belgrad 10 (A.A.) — Ticaret Namri Andres, elyevm Belgradda bulunan Yu- man iktısad heyeti murahhaslarile Yunan elçisini kabul etmiştir. Mezkör heyet, ikl memleket arasındaki ticari mübadelele- rin sureti tediyesi hakkında bir itilâfoa- me müzakere etmektedir. Buğday ve arpa ihracatının mürakabesi Anlınra 10 (Telefonla) — Buğday ve Arpa ihracının mürakabesine dair nizam- Bamelerin muvakkaten meriyetten kal- aş de pps e İz avcı tayyateleri tarafından dağıtl- mnişter. İngiliz avcıları, bunu müteakip geri kalan Alman avcı tayyareleri ile muharebeye tutuşmuştur. Muharebenin anrih neticeleri henüz malim değildir. Fakat müteaddit Alman tayyarelerinin düşürüldüğü sanılmaktadır. (Devarm 4 üncü sahifede) Mısır ordusu İngiltere, ver verdiği | bir kısım silâhlari geri istedi Kahire 10 (A A.) — Misir milli müdafaa pezaretinden tebliğ edilmiştir: İngiltere hükümetinin Mısır ordusunun #ilâhtan tec- ridi ve bu orduya alt #lâh ve mühimmatın İngiliz kuvvetlerine devrine mütadair ola- rak teklifta bulunduğu hakkımda bit şayin çıkmıştır. Bu şayla henüz tetkik edilmekte Gan bazı teklillerin yanlış tefsirinden mü» tevellittir. Tetkik edilmekte olan bu talep- lerinde İngiltere hükümeti Mısıra fare et- tig! malzemeden bir kısmının geri verilme- gini ve bunların yerine #ontadan daha mo- dern tipte yen! malzeme verilmesini teklif eylemiştir. Bu munmele yapıldığı zaman muvakkat olacak ve Mısır ordusunun #ade- ©0 bir kısmını alâkadar edecektir. Bundan Misir bududunda dövüşen müttefik kuv- vetler istifade edeceklerdir. Pekinde bir gazeteci öldürüldü Pekin 10 (A.A) — (D.N.B.): 8 tem- muz gecesi Hsin Min Pro gazetesinin sa- hibi Wu - Chu - Sew meçhul bir şahıs tarafından katledilmiştir. Maktulün ka- tasıma iki kurşun isabet etmiştir. Çok çocuklu ailelere 30 ar lira dağıtılıyor Ankara 10 (Telefonla) — Sihhiye Vekâleti çok çocuklu ailelere yardım için bütçesine konulan 70 bin Hirayı aile ba- şna 30 Jlira vermek Üzere tevzi etmek- tedir. Çok çocuklu analara verilmek üze- re yaj olan madalya tamamen dağıtılmıştır. eee irene de ha birçok analar bulunduğunu Sike Yönel He tehlikeli deniz | Kayseride yıkılan evler yenilen yapı yapılıyor Vali, ekinlerin elbirliği ile Kayseri 10 (MA) — Vak — Valimiz, yanında Bıhhat, Zirnat ve Nafin müdürleri olduğu balde Develi kayaşına giderek yer saraın- tısından yıkllan köylerin yeniden yapılaca» Bı köy yerlerini, köylünün hazırlığını ted- kik etmiştir. Bu inşaat için dağıtılacak olan kerestelerin tevzii şekli de tesbit olunmuş- tur. Köylüler bu evleri, biribirlerine yardım etmek suretile yapacaklardır. Askerde bu- Yunanların evleri de köy emecesi le yapı- Jacaktır. Vali, bu tedkikleri esmasında' kazanın nahiye ve köylerinde de ekinlerin biçime. si ve bü muıntakaya ayrılan orak makinele rinin işletilmesi işini gözden geçirmiş ve Bu arada köylüden askere gidenlerin kinle. rinin köylü tarafından biçilmesi ve bu İş- Jetin sıkı bir kontrola tabi tutulması için kararlar almıştır. 'Nâhiye köylerinin muhtariarile Parti Ocak Yolslerinin iştirakile yapılan bir top- lantida, vaz, köylüye, dünya bidiseleri karşısındaki durumumuzu anlatmış ve bü- kümetin het türlü tedbiri almış olduğunu söylemiş ve halka düşen vazifeleri anlata- Pak ekinlerin el birliğile kaldırılmasını «bemmiyetle tavsiye AMA, Cinayet mi? Ankaralı bir fabrikatör yirmi gündenberi meyda meydanda yok Frm 10 | (Telefoğla) - — Ankarada marangoz fabrikam sahibi Mehmed Başlangıç bundan yirmi gün kadar evvel husus? muhasebeden 400 li- ra alacağını tahsil etmek üzere Çankın- ya gitmiş ise de hâlâ dönmemiştir. B. Mehmeslin o gün Çankınıya giderek ba- #wi muhasebeden slacağını tahsil ettiği ve treni kaçırdığı için Ankaraya döne mediği tesbit edilmişse de bundan son- ram anlaşlamamıştır. Dürüst bir adam olarak tanınmış olan Mehmedin kendi isteği ile bu kadar uzun müddet işinden uzak kalacağına ihtimal verilmediğinden bir cinayete kurban gittiği zannolunmaktadır. Ailesinin müracaati zerine zabıta e rarengiz görülen bu vakayı tamik et- mektedir. Keep Başvekil, B. Cemil Bilsel'in riyasetindeki heyeti kabul etti Ankara 10 (A.A) — Rektör B. Cemil Bi- selin Yiyaseti altında memleket dahilinde bir tedkik seyahatine çıkan ve Erzurum haftasını açacak olan, İstanbul Üniversi- tesi profesörler heyeti büzün Büşrekilet- te Başvekli Dr. Refik Saydam tarafından kabul edilmişler ve kendilerile bir saat kn- dar süren bir konuşma yapmışlardır. Bu konuşma esnasında Maarif Vekil Hasan AN Yücel de bulunmuştur. Belçikadaki talebelerimiz Ankara 10 (A.A.) — Hariciye Ve- kâletinden bildirilmiştir: Belçikadaki ta- lebemiz hakkınd: buğün Vekâlete gelen malüma. asağıdadır: Behzat Balkaya, Vedad Özgen, Fikri Tuncer. Brükselde; Mahmud Kirazcı. Mons'da: Kemal Kerpişçi. Charletoi'da; "Atam Keletyan. Pas de Calais'de sıhhat- tadırlar, Krom işletmeleri müstahza- ratının memleket dışma ihracı Ankara 10 (Telefonla) — Krom iş- letmeleri müstahzaratının memleket dı şma ihracı işlerini tedvir etmek üzere Etibanka verilen 300 bin lira mütedavil #ermayenin 1 milyon liraya çıkarılması, her türlü inşaat müstesna olmak kaydile işletmekte olduğu çifliklerdeki faaliye- tini genişletmek ve yeni ziraat işletleme- leri tesis etmek üzere devlet ziraat işlet- mesine 400 bir. lira ikraz edilmesi hak- kındaki koordinasyon heyeti kararları- nin meriyete konulması Vekiller heyetin- ce kabul edilmiştir. Koordinasyon heyetinin diğer bir ka- yarı ile ipekböceği tohumu yetiştirmek mübayaa, muhafaza ve tevzi etmek Üze- ve Zirant Vekâleti emrine 50 bin lira tahsis edilmektedir. Devlet Şürası âzalıkları Ankara 10 (A.A) — Büyük Millet Meclisinin bugünkü toplantısında Devlet Şürasında münhal iki âzalık için yapılan seçimde. bu âzalıklara İktismmd (Vekâleti oObaş müfettişi Fevzi Ergin, Devlet Şürası baş mu- avinlerinden İhsan Aktürel intihap olunmuşlardır. Fransızca İstanbul gazetesi kapatıldı Ankara 10 (Telefonla) — İstanbulda intişar eden Fransızca ( ) gazete- ke kn iiee bu ea ilk iş, Fransayı yeniden kurmaktır « Kanunuesasinin tadiline dair kararın esbabı mucibesinde “Fransa boşu boşuna ağlayıp dövünmiyecektir,, deniyor Vieby 10 (A.A) — Havas ajansı bildiri. yor: Kanunvesasinin tadil hakkındaki karar suretinin esbabı mucibe lâyihası diyor ki: Bahis mevzuu olân, evvelâ, Fransayı ye- Biden kurmaktır. Memleket boşuboşuna ağ- layıp dövünmiyecektir. Başka memelket- er, yeniden yaştmak ve yükselmek kud- retini, askeri mağlübiyetlen ve dahilde iğ- Üşaştarnı almışlardır. Fransa, bir milli inkı- Yâbın lüzumunu anlamalı ve kabul etmeli- dir. Pariimento, istikbalin kapılarını sç- mağa ilk teşebbüs etmekle tarih önünde gere alacak ve milletin şükrenıni kazana- caktır. Hükümet, kurtarılması lizım her şeyi kurtarmak, tahrip dilmesi lâzım her şeyi tahrip etmek ve inşa olunması Jâtım ber şeyi inşa eylemek için tam salâhiyellere mislik olmalıdır. Bu sebepten dolayıdır ki, hikümet, mit asamble halinde toplamış olan parlimen- todan, Fransız devletinin kanunwesasisini kendi Imzasi ve mesuliyeti altında neşir ve ân için Başvekil! mareşal Pötaln'e itima- dını bildirmesini taleb eyler. Lâmmgelen ilk şey, devleti hükümran- hığı ile ve hükümet kuvvetini istiklali ile yeniden tesis eylemktir, Meşrü otorite, oli- garşilerin tazyikinden kurtarılacaktır. Hü- kümet, memleketin mukadderatına devam- hı surette riyaset edecek ve Fransız faali- yetlerinin heyeti umumiyesini müşterek menfaat yolunda sevk ve idare edecektir. Bu hükümet, milleti temsil eden bir he- yetin iş birliğine mazhar olacak ve bu he- yet, hükümetin yanında normal rolünü ifa edecektir. Hükümetin dövizi, sslâbet ve kuvvet ola- caktır. Fakat hükümet, otoriteyi Tüzumlu hürriyeğlere hürmet prensibi e uzlaştır- mağa çalışacaktır. İdari ve adli müesseseler, modern ve sa- de esaslar üzerinde yeniden teşkil oluna- caktır. Mini kültür ve gençliğin yetiştirilmesi, hükümetin en başta gelen endişesini teşkil eyliyecektir. Hükümet, doğumun inkişafı- na ve ailenin himayesine çalışın müessese. lere geniş yardım yapacaktır. #ransarın ekonomik hayatına yeni bir ye verilecektir. Memleket, her şeyden er wlü iraat memiketi olacaktır. , ge wder kalite #nanelerine dö- kuracaktır. Meslek teşekkülleri, devletin kontrolü altında, pararın ve piatokrasi'nin dikta- Wirlüğünü bertaraf eğecek ve diğer taraf- tan sefalet ve işsizliğin önüne geçecektir. Her sahada kıymet Üzerine müesses hierarşi kurulması, en mübrem iş olarak ele alınacaktır. Bir tok asalet, zekâ asale- tU, bir tek fazilet, çalışma fazileti tanma- caktır. Bu suretle, Frensu, geçirdiği felâketle nevmidiye düşeceği yerde, gayretlerile ve ananeleri dahilinde, ırkımızım yüksekliğini yeniden bulacaktır. Fransız mebusları harekete hazırlanıyorlarmış Cenevre 10 (AA) — D, N. B. bildiriyor: Vichy'den verilen tir habefe nazaran bir kanunue: salâhiyet veren projesini kabul etmiştir. Üçüncü Cümhu- riyetin sori parlimentosi bu tasvibname ile beraber istilasım ; da imzalamış oluyor. Mebusların çoğu hareket hazırlığında bus Munmaktadırlar. Ayandan Urre'bel ve bus Tixier Vignaneourt'un ü iki zas hükümetten, be teşvik edenlerle harbi W Jer aleyhine dethal dâva açıl etmektedirler. Şimdi teşebbüs hükümetin rn Şimdi Vichy'de yalnız mesaisinde hüküme- te yardım edecek parlâmentö encümenleri kalacaklardır. B, Herriot'nun beyanatından Vichy 10 (A.A) — Havas ajansının bil- dirdiğine göre, B. Herrlot, dün Mebusan meclisinde söylemiş olduğu bir nutukta, ezcümle şunları söylemiştir: Büyük bir felâketin fordasında mesuli- yetlerin tesbitine çalınır, bunlar birkaç evidir ve yavaş yavaş tavazzuh tmekla- dir. Adalet saati gelecektir. Pransa bu ada- letin sıkı ve bitaraf olmasını ister. Islahat yaparak Fransuyi vükür bir Cümhuriyet haline getirmeliyiz B. Herrlot, 8€si hiçkirıklarin boğulmuş oarak, efendiler, yaşasın Pransa, diye ba- Bırmıştır. Mesuller hakkında takibat Yichy 10 (A.A) — Senatonun içtima es- masında B. Relbel, harbin çıkarılınasında, yesaitin kifayotsizliğinde, harekâtın idars- sinde, askeri şeflerin imkânsız gördükleri zamanda mukasamağın devamındaki bü- tün meşuliyetlerin aranmasile cezalandı- rüması hakkında hükümeti takibata da- vet eden bir karar sureti teklif etmiştir. Bu teklif Milli Müdafaa encümeni tarufın- dan tedkik edilecektir. Uzak şarkta |Serbes Irlandanın kararı Japon gazeteleri İngiltere ve Amerikaya hücum ediyorlar Tokyo 10 — Japon gazeteleri, Şing Kay Şeke silâh göndermekten vazgeç mediği için İngiltereye şiddetle hücum ederek müzakere devrinin geçtiğini ve Japonyanın şimdi harekete geçmesi lâ- zım geldiğini yazıyorlar. Miyako gazete- si de Şanghayda Japonyaya karşı yapı- lan hareketten dolayı Amerikaya hücum etmekte ve Je ijini müdafas etm ini ist, Yeni bir hadise Şanghay 10 (A.A.) — Tientsin imt- yaz Bintakasındı cephane yüklü olarak iden bir İngiliz gemi- | gemileri: tarafından durması için verilen emre aradın bir saat geçtiği halde itaat etmemiş olması dolayısile Japon deniz makamları hâdi- seyi Şanghaydaki İngiliz deniz makam- ları nezdinde şiddetle protesto etmişlet- dir. Tass ajansının bir izahı üçüncü yıldönümü mlnasebetile Japon Domci ajansı neşrettiği bir tebliğde Man- çuku - Dış Mogolistan hududunda Japon tayyarelerinin 1340 Sovyet tayyaresi dü- şürdüklerini, kendilerinin 138 tayyare kaybettiklerini bildirmiştir. 'Tass ajansı bu rakamların hiçbir süretle o bakikate tefavuk etmediğini bildiriyor. 15 mayıs 939 da Japonların zayiatı 660, Mogol- Sovyet hava kuvvetlerinin zayiatı ise 143 tayyaredir. Çinin bir mesajı Çenking 10 — Japon askeri taarruzu. na karşı Çin mukavemetinin üçüncü yıl- dönümü - münasebetile Şang Kay Şek dost devletlere bir mesaj göndermiştir. Bunda Çinlilerin 3 senedir mukavemeti- nin Japonların Avrupa variyetinden is- tifade ile bütün Büyük Okyamıs sahille- rinde kendilerine bir hak temin etmesi- ne mani olduğunu beyan ile © Japonlar Hindiçiniye veya herhangi bir baska Asya toprağına tecavüz ederlerse Çinli- erin bunu karylamakta tereddüt etmi- İ olarak kalacak Moskova 10 — Çiğ fiyilğ habllp İa yay ile Yapılacak bir | istilâya karşı son nefere kadar mukave- met edilecek Dublin 10 AA) — Mühimmat ve Levazım Nazırı B. Sean Lenass, radyo ile neşredilen bir nutkunda, önümüzdeki meydan muharebesinin belki de serbes İrlanda devleti arazisi üzerinde netice alacağını bildirmiş ve demiştir ki; «Biz, harp mıntakasında bulunuyoruz. Vakıa bitaraflığımızı ilân ettik ve bita raflığımızı son neferimize kadar müda- fan azminde olduğumuzu bildirdik. Fa- kat, bu deklârasyonlar bizi bir hücuma uğramaktan tenzih etmek, Yapılacak bir istilâya mukavemet edi- Tecektir. Bizim kendi gayretlerimiz disin- da, böyle bir istilâ ikinci bir istilâya se- bebiyet verebilecektir. Bunun üzerine arazimiz kati netireye kadar, önümüz- deki meydan ruuharebesine sabne teşkil eyliyebilecektir. Eğer bu hâdise vukva gelirse, memle- ketin birçok kısımları, muhakkak surette uzun bir müdde! için rabıta “kesilmiş ndir ki, bu mıntakalarda mühim miktarda gidi madde stokları vücuda getirilmesi lâ- zımdır. Diğer mintakalardan gelebilecek muhacirleri de göz önünde tutmak icap eyliyecektir.»> Annam imparatorunun öldürüldüğü doğru değil Saigon 10 KA) — Annam impa- râtoru Bao Dai'nin öldürüldüğü hakkın da gazetelerde çıkan ve teyid edilmemiş bulunan haberin aslı ve esas olmadığı bildirilmektedir. e Refakatinde : Fransız memurları bulunan imparator Towarne yakınında bulunan Thu Sai tayyare mey” danmı teftiş etmiştir. Yeni Erzincan şehri Ankara 10 (Telefonla) — Yeni ku- rulacak Erzincan şehrinin imar plânını hazirlamak üzere Nafia Vekâletinden bir heyet yakında Erzincana gidecektir. Yeni Erzincan şehrinin haritasını vap” makla meşgvl olan nafin heyeti vazifesi” 4