6 Ağustos 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Hasekide 6 ev tamamen, İ ev kısmen yandı Yangının ne Vo çıktığı tahkik ediliyor Dün gece sabaha karşı Hasekide Hobyar mahallesinde bir yangın çıkmış 6 ev tama Men, bir ev kısmen yanmıştır. Yangın Gü- zelsobzeci sokağından çıkmış ve kule tara- fından görülerek 9,27 de itafiyeye haber ve- rilmiştir. İtfatye derhal yangın mahalline yetişmiştir. Fakat bu müddet zarfında ateş büyümüş ve binanin ahşap olması yüzün. den birkaç ere sirayet etmişti, İMalye bü- yük bir gayretle çalışarak ateşin bir feld- ket halini ulmasına mani olmuştur. Yan- gında Güzel sebzeci sokağında B. Cemalin 10, avukat Şevketin 12, polis müteküldi Mus- tafnın 14, B. Şâkrünün 16 numaralı evleri, bu sokağın arkasında Helvacı çıkmazı 60- kağında Imam Hüseyinin 23, B, İsmallin 25 mumarâh evleri tamamen, helvacı çıkmazı sokağında bakkal Şükrünün evi kismen yanmıştır. Yangının ne suretle çıktığı tah- kik ediliyor. irikadeki muharebeler İtalyan tebliği hava muharebeleri bildiriyor İtalyada bir mahal 5 (A.A.) — İtal yan umumi karargâhının 57 numaralı tebliği: Şimali Afrikada hücum ve avcı den mürekkep bir filomuz $ hududunda hareket bali: e Ubyalı kıtalarımıza şebbüs eden kuvvetli bir d ile şiddetli bir muharebeye girişmiştir. Tayyarecile..mizir son derecede gi giriştikleri bu muharebe esnasında düş | manın yedisi Gloster ve üçü Blenheim olmak özere on tayyaresi düşürülmüştür, Bundan Laşka düşmanın on kadar nak- i meriniler isabet etmiş wda yangınlar çıkmıştır. ir İkgiliz avcı tayyaresi Mar. sa - Matreh civarını müessir surette bombalayan bombardıman tayyareleri- miz tarıfından © düşürülmüştür. “Bütün tavyarelerimiz üslerine dönmüşlerdir. Şarki Afrikada düşman kuvvetlerinin yukan Sudanda kâin Rodolf gölünün sahilinde #Namarapst3 a yaptıkları bir taarraz kalkın yardımile geri püskürtül- müştür, Hava filelarımızdan biri Ber. bera İimanmı bombardıman etmiş ve bir gemiye tam “isabet vaki olmuştur. Düşmü; ın <Massauab üzerine o yaptığı bir hava akını neticesinde liman ehem- miyetsi. hasara uğramıştır. Bu akın ne- ticesinde dört kişi ölmüş ve on biri as- ker olmak üzere otuz. kişi kadar yara- İanmıştır. Düşmanın iki tayyaresi. mu- hakkak swrette biri de eğlebi ihtimal düşürülmüştür. Kasaba'da hava dafi ba- taryaları terafından bir düşman tayyare- si düşürülmüştür. Hindiçini Japonlar fiili kontrolları altına almışlar Nevyork 5 (A.A.) — New-York Ti- mes gazetesinin Şanghay muhabirine gö“ re, Japonya, Fransız Hindiçini'sinin ful kontrolenu aşağı yukarı tamamen elde etmiş ve Cenubi Çini sıkıştırmekta bu- lunmuştur. Muhabir ilâve ediyor: Japonyanın Hanoi'deki Fransızlardan gizli taleplerde bulunduğu ve bu arada Çin ordumu Yunnan hududunda görül düğü takdirde Hindiçini yolile kıtaat naklini de istedikleri bildirilmektedir. Amerikada askerlik 2 milyon askerin silâh altına alınması kanunu Meclise Vaşigten 5 (AA) — Âyan meclisi ordu encümen! 3 reyo-karşı 12 yeyle iki milyon askerin silâh sllma davetine dair olan kanun projesini meclise seyketmeği ka- yar altına almıştar. Harbiye Nezareti sözcüsü bu projenin birinei sene zarfında tahminen 21 ve © etmiştir. Amerikada Alman faaliyeti Nevyerk 5 (A.A) — Neryorkta otamobil- lerin seyriseferini tansime memur komiser Mezley, Alman ticaret müşaviri Dr. Gerhard Abiş Westrlek'in faaliyeti hakkında tahki- kat yapılmasını istemesinin muhtemel ol- duğunu bildirmiştir. B. Mealey yanlış ma- lümat vermekten suçlu olan Westrlek'le bir gürüşme yapmıştır. Nevyork matbuatı birkaç gündenberi Westriek'in faaliyelile alâkadar bulunmak» tadır. Herald Tribune gazetesine göre, West- Yek Amerika endüstrisine mensup şahsiyet- derle sıkı münasebetler tesis eylemiştir. Ingiltere zamanı gelince taarruz edecek «Hitler şimdi harekete geçmezse projesini tatbik etmeğe imkân bulamiya- caktır» deniyor Lonöra 5 (A.A) — Şimal orduları karargâhı nezdindeki Revterin muhabir ti şunları yazmaktadır: Büyük Britanya bir mevki müstahkem olmakla beraber, yalnız bir müdafaa hareketi için değil, bir taarruz hareketi için de müteyakkız bulunmaktadır. Ordu ve donanma şun- dan emin bulunmaktadır ki, Hitler te- reddüt etmekte devam edecek olursa, belki de mahvolacaktır. Eğer istilâyı önümüzdeki bahara bırakacak olursa, projesini tatbike imkân bulamaması muhtemeldir. İngiliz bombardıman tayyereleri, düş- mana kendi arazisi üzerinde gittikçe kuv- yetli darbeler indirmeğe bazırlanmak- tadır. Gittikçe uzamakta olan geceler, düşman toprakları üzerine şimdikinden daha vasi ve daha şümullü akınların ya- pılmasını müsait kılacaktır. İngiliz hava kuvvetlerinin şimdiye kadar yapmış ol. duklar bombardımanlar, düşmanın ba- va müdafaa tertibatının dağılmasına se- bebiyet vermiştir. Bu kuvvetler, Ruhr gibi mühim mıntakalarda tekâsüf ettiril- miş bulunmakta idi. Maamafil. Almanyanın pek çok mal- zemesi vardir. Bilhassa projektör adedi çok fazladır ve bunlar iyi grup haline getirilmiştir. Evvelce hiç gece hücumla- ni yapmıyan Alman avcıları şimdi de ez gece uçuşları yapmaktadır. Karada ge- ce ışık söndürme neticesi. elde edilen karanlık mükemmeldir. Sabit işıklar kartondan yapılmış fabrikalar üzerine konulmaktadır. Harbin bidayetindenberi çalışm: kta olan mürettebat yavaş yavaş yenilesile tebdil edilmekte ve eskileri de Yenilere talim göstermektedir. Almanyaya hava hücumları Bir İsviçre gazetesine göre halk arasında korku uyandırmış Londra 5 (A.A.) — Tribune de Gene- ve İsv'çre gazetesine göre perşembe gü- nü İngiliz tayyarelerinin Hanovtaya ta- arruzları halk arasında büyük bir korku uyandırmıştır. Rbenanle'de Rhur'da Almanyanın garbindeki İngiliz hava taarruzlan ma- reşal Görinzin Almanyaya düşman tay- yaresi yaklaşamıyacağı iddiasının doğru olmadığnı göstermiştir. Berlin halkı, Berlinin de bir hava taarruzuna uğrama- sından korkuyor. Düşürülen Alman tayyareleri Londra 5 (A.A.) — Hava nezareti bildiriyor: Bu sabah cenubu şarki mın- takasında üç düşman avcısı düşüzülmüş- tür. Bir tayyaremiz kayıptır. Londra 3 (A.A.) — Hava nezareti btihbarat servisinin bültenine nazaran dokuz Spitfires avcı tayyaresi bu sabah üç Messerscmidt 109 düşürmüştür. Bunlardan ikisi Fransanın Manch sa- hillerinde keşif yaparken cereyan eden hava muwharebesinde, diğeri da hemen eyni zamanda İngiliz sahilleri civarında düşürülmüştür. Al tebliği Berlin 5 (A.A.) — Alman başku- mandanlığı tebliği 4 ağustosta hava kuvvetleri re ve yada, ay- ni zamında e İskoçya sahilleri açıklarında keşif ali yapmışlardır. Bu harekât esnasında Pembrokeo'nun yüz kilometre cenubu garbisinde St, Jorj kanalı methalinde bir şilep batırılmıştır. 4/5 ağuston gecesi muharebe tayyarele- depolarına, tayyare dafi batarya mevzilerine, Phamesthaven tayyare dafi mevzilerine hücum etmişlerdir. Gece 4 İngiliz tayyresi garbi Alman- ya üzerinde uçmuşlar ve bombalar at- mışlardır. Evlerin maruz kaldığı cüzi ha- sardan başka Orot Croken civarında bir çiflik yanmış ve bir sivil ölmüştür. gi parası vermek İstememektedirler, Alâ- kadarlarca alınan karara göre, her hangi sebeple olursa olsun bekçi parasi vermek- Paraşütçüler Dün sabah ekok İnne Ankaraya döndüler Münakalât Veki Vekil Dün apinik Anl Ankaraya Meclis yarın toplanacak Ankara 8 — Büyük Mület meclisi çar- gamba günü toplanacaktır. Parti grupu bu- Gün öğleden sonra içtima edecektir. İzmirde müthiş bir cinayet Kavgacılardan biri tabanca kurşunuyla, diğeri de kafasi taşla ezilerek öldü ii yaralamıştır. de tabancasını çekmiş Sıdkıya ateş elmiş ve öldürmüştür. Kavga esnasındâ Sidkının yanında bu- Yunan Ik! kardeşi 16 yaşında Kemal ile 14 yaşında İsmet yaralı bulunan kasab Ah- mede höcum etmişler, Ahmed yere düştü. Eü bir sırada çocuklar büyük bir-tap Ah- medin başına atmışlardır. Bu büyük taş Ahmedin başını ermiş, yaralı tedavi için kaldırıldığı hastanede ölmüştür. Kemal ve İsmet adlarındaki iki kardeş yakalanarak adliyeye teslim edilmişlerdir. Tahkiket yapılıyor. 12 yaşında katil İzmir 5 «Telefonle) — Bucada Tahta köyünde 12 yaşında Hüseyin adında bir çocuk bir bağ kenarında sekiz Fethi isminde diğer bir çocukla kavga et- miş ve Fethiyi boğarak öldürmüştür. Kü- gük katl yakalanmıştır. Ergani ballesri niadeni malzeme deposundaki yangın tahkikatı Ankara 5 (Telefonla) — Ergani bakır madenleri malzeme deposunda çıkan yangın hakkındaki adli tahkikat devam etmektedir. Mahallinden bildi- rildiğine göre yangın akabinde sorguya çekilerek neraret altına alırmış olan malzeme deposit meniuru ile odacın hakkındaki tahkikat mevkufen cereyan etmektedir. Zelzele felâketzedelerine şimdiye kadar yapılan yar: Ankara 5 (Telefonla) — Başvekâlet müsteşarı B. Vehbi Demirelin riyaseti altımdaki müsteşarlar komisyonu #on toplantınnda zelzele (felâketzedelerine şimdiye kadar yapılan ve bundan sonra yapılacık olan yardımları tesbit etmiş- Verilen malâmata göre yalnız mesken ve temirat için şimdiye kadar zelzele felâketzedelerine yapılar! para yardımı İ milyon liraya yakındır. Kızılay tara- fından yaptırılan barakalara sarfedilen paralar bu vi yekünü dahil değildir. Isveçte Stokholm 5 (A.A) — Reutor: Başvekli B. Nansson dün Malmö'de söylediği iki nu- tukta hülâsatan şöyle demiştir: «İsveçin mevcudiyeti halen yeni bir siyasete ibti- pa göstermemekte ise de şimdiki wewilerin mülletinin demokratik hissiyatma uy- gun bir tarzda inkişaf ve tadiline ihtiyaç a B. Hansson'un bu nutukları bâzı Alman Pivayetlerine ve ezcümle Almanyanın zafe- See leme yi en biz bir istikbal der- Diş etmekte olan üçüncü Releh nazariyeci- #i Dr. Rosenberg ile Mün'hte çıkan bir Nazi gazetesinin iddlalarına cevap olarak telik- Xi edilmektedir. yaşında | Ticaret Vekili diyor ki... at mürakabesinden müsbet neticeler” alınmağa başlandı Jthalât eşyasından sonra yerli mani- fatura fiatleri de kontrol edilecek nazar etimek gibi maksatları ye görmek mümkündür, Bunun İçindir & nevi baberler Karşısında küçük bir yi ve temyiz halası matbualımızı flat mü © rakabe “komisyonlarının safmdan - gayri © meşru #urette kazanç temin etmek yenlerin safına atabilir, Fiat mürakabe komisyonları mesajle- rinde matbuatımızın bilhassa yardımına muhtaçtır. İhtikir hâdiselerini meydana Koymak, alınan tedbirleri tekemmüle ser- tahiline müstenii tenkitler yapmak gibi Buretlerde bu Yardım ifâ edilmiş olur. İthalât eşyasına müteallik mesalyi yeri manifatura fiatlerinin kontrolü esasları- mın besbili takip edecektir. Sümerbank müessesetinm mamulâtı, satışları İktisat Vekâletince yerli mallar pazarları vasıta- sile teşkilâtlandırılmaktadır. Bu elbet, flat mürskabemiri kolaylaştırıcaktır. Ani Korunma kanununa müsteniden yapıl maki olan mürakabeden henüz teşkilita matlüp genişlik verilmemiş olmakla bera" bre, müsbet neticeler elde edilmektedir. Piatlerin başı boş olmadığı kanaatI piya- sada yerleşmiştir. Geçen sene teşrinlerde şahidi olduğumuz hâdiselerin bundan aon- Pa tekerrür etmiyeceğine emin olabiliriz.» Bursada sebze ve meyva bolluğu Domates 30 paradan, fasulye 2, bamya 3 kuruştan kantara vuruluyor Bursa 5 — Bu sene havaların mü- sait gitmesi Bursada sebze ve mey- va bolluğu meydana getirmişi Müs tahsil geçen seneye nisbetle iki misli mahsul almaktadır. Fakat gerek nakil güçlükleri, gerek iç ve dış piyasaların bareketsizliği fiktleri iyice kırmıştır. Piyasanın ekstra domatesi otuz para- dan kantara vurulmuştur. İstanbulun Ayşekadın dediği Gelin fa- selyesi, Ferasetsiz fasulye sebze halinde 2 kuruştan gitmektedir. Bamya bu mev- simde hemet. hemen domates ve patlı- can ayarında sarfedilen bir gıda mad- desi olduğu halde 3 kuruşa zor satılıyor. Diğer sebzelerde de bu bolluk ve ucuzluk, aymidir. Bu düşüklük yalnız dö- küm halinde olan mahsul için varid de- gildiz. Turfunda sebze ve meyvalar için de böyledir. Kavun, karpuz yeni çıktığı halde 5-6 kurus tutmaktadır. Şeftali normal bir seyirde ve nisbeten 'İ iyi Vir Sattedir. İstanbul şeftali, patlıcan, kavun çek- mektedir. Hâlde mahsul fazladır. İç A- nado.luya mal gönderilmemekte, İstan bul yormal vaziyette işlememektedir. Bu vaziyetten halk memnun, satıcı ve süre mütezarmırdır. Kış mahsulâtı, meyvalar dolgundur. Bu sene sebze ve meyvaların Bursada bu kadur düşmesine en kuvvetli ve mü- essir sebeplerden biri de konserve fabri- kasının. teneke müşkülüh yüzünden ça- İişmammasıdır. Könserve fabrikam (işlerken günde her cins maldan 2000 - 2500 kilo ka- dar istimal etmekte idi. Bugün e bu miktar tamamile iç pazarda sarfedilmek zor şimendifer hattına olduğuna kadar büyük sermayeli geniş ve sağlam teşkilith bir konserve fabri- kasına da ihtiyacı vardır. Bu takdirde Bursanın yüzü gülecek mahsul ziyan ol- maktar kurtulacaktır. Memleketimizin bağcılığa müsait bu- Yunan muntekalarında olduğu gibi Bur- sa ve çevresinde de üzümcülük inkişaf etmaktedir. Kütükler hastalıktan uzak, asmalar dolgun ve mahsul bereketlidir. Bulgaristandan yeni getirilen Misket ve Razakiler çok iyi bir Re- kolte ve kalite bakımından iyi olacak özürülerimiz zürram yüzünü Me tir. Dört büyük elektrik santralı kuruluyor (Baştarafı 1 nci sahifede) tiyazının tesbiti için elektrik işleri etüd idaresi tarafından yerinde etraflı etüdler yapılmıştır. Bu etüdlerin verdiği ve elek- triklendirme plânına esas olacak netice- ler bu mıntakanın enerji mevzuunda ne kadar inkişafa müsait olduğunu bariz su- rette göstermektedir. Eye mıntakasında linyit kömürleri var- sa da, bu mintakanın ilk ihtiyaçlarının hidrolik kaynaklarından karşılanması dü- şönülmüş ve Gediz ile Büyük Menderes ve kolları üzerinde etüdlere girişilmiştir. Birinci merhale olarak su kuvvetinden is- tifadesi kararlaşan Gediz nehri üzerinde Adala civarında seçilen Baraj yerinde topoğrafik etüdler bitirilmiş, jeolojik etüdlere geçilmiştir. Tasarlanan projeye göre 30-40 metre yüksekliğinde inşa olu- nacak bi gerisinde toplanacak su, 90 metreden akıtılarak senede takriben 80- 90 milyon kilovat saatlik elektrik elde edilebilecektir. Adalada kurulacik bu santraldan enerji, yüksek voltajı hava hatlariyle, bir taraftan Akhisar - Soma « Edremit, bir taraftan Turgutlu - İzmir, bir taraf- tan da Ödemiş - Nazilli - Aydın ve Tire - Bayındır istikametlerine götürülecektir. Bu suretle Nazilliden Edremide kadar bütün Ege mıntakası elektriklendirlmiş olacaktır. Memleketin diğer bir zengin köşesi olan Adana - Kayseri mıntakasında da, Egede olduğu gibi bugünkü enerji istih- vardır. Bu elektrikten 3 milyon vat elman Benelimii mzik ee iie biti için yezinde etüdler yapılmıştır. Bu mıntakada yalnız su kuvvetlerinden is tifade edilebileceği görülmüştür. Esasen mıntakanın Toroslardan akan suları, mü- him hidrolik kuvvet ilade etmektedirler. Bu sulardan en elverişli olanı da Seyha- nın Zamnak koludur. Burada vaziyet fevkalâde müsaittir. Kolaylıkla ve ucuz tesisatla geniş mikyasta istifade temin edi- İebilecektir. Bu saydıklarımız. üzerlerindeki etüdler olan kaynaklardır. Bunlardan başka, orin ve şark Anadolunun zengin enerji istihsal yatakları vardır. Anadolu- nun İnkişafa çok müsait ve muhtaç olan bu mıntakasında, Kızılırmak, Yeşilirmak, Kelki, Fırat, Murat ve Tortum gibi ne- hirlerimiz üzerinde elektrik işleri etüd idaresi mütemadi bir çalışma halindedir. Bugün, bu mıntaka hakkında kati plân lar yapılmamış olmakla beraber, veziye" tin çok müsait görüldüğü söylenebilir. Elektrik işleri etüd idaresince topla” nan istatistik malâmatına göre 1923 se nesindenberi, yani cumhuriyet devresin- de, memleketimizdeki elektrik santrallar rinin adedi 22 den 242 ye çıkmış, mecmi takatleri de 30,000 kilovattan 203,000 kilovata yükselmiştir. Yani yedi misli artmıştır. Memlekette elektrik 152 milyon kilorattan 343 milyon kilo- Mike çıkmış, yani iki minlinden fazla “ Buzün, 26 vilâyet merkezinde, 107 kaza merkezinde ve 21 nahiyede elektrik i isti