5 Ocak 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

, | İtalyan'lar yeniden (5000) — panya hükümetine l Sayfa6 | Milisler bazı şehirleri aldılar. Âsiler bir Fransızl vapuruna ateş açmışlar ANADOLU asker daha gönderdiler " — Başı Tinci sahifede — gelen — kulabalığı dağıtmağa karar vermiştir. Dışardan gelmiş olan Madrid'li vesmir yerlere mensub halk köylerde ve sayfiyolerde iskân edilecektir. Salamank 4 (Radyo) — Hükü- met kuvvetleri Madrid cebhes'nde Beotya Delmonte de ihata edilmiş- lerdir. Endülüs cebhesinde Asi kuv- vetler Jahen istikametinda ilerliye- vek yeni merkiler işgal etmiştir, Son müsademelerde hükümet kuv- vetleti 200 maktul birakmışlardır. Bunların çoğu yabancıdır. Toledo, 4 (Radyo) — Bil- dirildiğine — göre Madrid'in teslimi için general Mangar'a teklifatta bulunmuş — fakat bu teklif kabul edilmemiştir. Paris, 4 (Radyo) — Köniks berg Standar açıklarında İs- mensub Marta Bongera vapurunu tev- kif etmişlerdir. Bu vapur 670 tondur. Bu vapur Standardan Bilbao'ya patates götürmekte idi. Valâns, 4 (Radyo) — İs- panya hükümeti bir tebliğ neş- rTetmiş ve Balos vapuru hâdi- sesi hasebile Alman harb se- finelerinin İspanyol ticaret se- finelerine yaptığı — taarruzlara nazarı dikkati celbetmiş ve bu hâdiselerin muhtelif sahillerde tekerrür ettiğini bildirmiştir. Bugün Alman amiralı, İs- panya hükümetine ültimatom mahiyetinde bir nota vermiş ve: * Zaptettiğim — üç ticaret vapurunu iadeye ve bu taar- | ruz hareketlerini hemen dur: | durmağa hazırım, şu şartla ki Balos — vapurundan — alınmış olan İspanyol ile hamule ia- de edilmelidir. “ Bu hususta Gönigsberg kruvazörü — üzerinden cevab bekliyorum. ,, Demiştir. İspanyol hükümeti, bu tek- lifi kabulden istinkâf etmiş ve hattâ cevab dahi vermemiştir. Bu teklif, İspanya hükümeti tarafından hukuku hükmürani- ye mugayir görülmüştür. Ayni tebliğ, müsellâh bir ihtilâf tehlikesinin büyüdüğünü ve çıkacak herhangi müessif hâdise mes'uliyeti kabul edil- miyeceğini ve diplomasi tari- kile bazı teşebbüsatta bulu- nulduğunu bildirmiştir. Londra 4 (Radyo) — Deyli Meyl'in yazdığına göre, Ga:- laskovda bir vapur Skoçya komünistlerini ve mühim mik- tar mühimmat almış ve İspan- yaya gitmeğe hazırlanmıştır. Paris 4 (ALA) — Milletler , cemiyetinin İspınyn'yu gön- dermiş olduğu doktorlar he- yeti dün Madrid'e varmıştır. Meksika, 3 (A.A)—İspanya sefiri M. Orgaz zevcesi ve kızı — ile birlikte tayyare ile Vaşington'a gelmiştir. Sefirin M. Delosrios'a iltihak ederek M. Ruzvelt'ten İspanya'ya si- lâh gönderilmesine müsaade edilmesini ve bazı memleket- lerin âsilere yaptıkları yardım | hakkında tahkikatta bulunmak üzere İspanya'ya bir heyet gönderilmesini istiyeceği zan- medilmektedir. Bayonne, 3 (A.A) — Âsi: lerin aç gemisi İlanchevein takriben beş mil açıklarında — sefer etmekte olan bir Fransız ee el z z man etmiştir. İspanyol gemi- leri yirmiden fazla top atmış- lardır. Hükümet tayyareleri mes'eleden — haberdar edilir edilmez hemen bunları araş- tırmağa çıkmışlardır. Cebelüttarık, 4 (A.A) — Sevil'den bildirildiğine göre son üç gün zarfında İtalyan harb gemileri Cadiks'a 5 bin- den fazla asker ihrac etmiş- lerdir. Bunlar derhal Sevil ve Cordoba cephelerine sevke- dilmiştir. Bu haber resmen teyid edil- memişse de dün Cebelüttarık'a giden Jurez ahalisinden birkaç kişi Cordoba ve Sevil'e git- mek üzere Cadiks yolunda Jerez'den geçen İtalyan kıt'a- larına rastgeldiklerini bildir- mişlerdir. Berlin, 3 (A.A) — Diple- masi mahafili Königsberg So- ton hâdisesi dolayısile son de- rece endişe izhar etmektedir. Bu mahafil bu hâdisenin Al- manya'nın İspanya dahili har- binin beynelmilel bir ihtilâf haline gelmesine mâni omak için diğer devletlerin izhar et- mekte oldukları arzuya iştirâk etimek — istememesinden kork- maktadırlar. Madrid, 4 (A,A) — Madrid cephesinde, Valdemorilis ve Pozucla mıntakalarında âsile- rin şiddetli bir hücumu hükü- metçiler tarafından püskürtül- müştür. Bayonne 4 (A.A) — Pcher Ronge ismindeki Fransız va- uru Santander açıklarında rıpınyol hükümetine mensub bir. harb gemisi tarafından aranmış ve bazı sualleri mü- teakib yoluna devam etmesine müsaade edilmiştir. Vaşington 4 (A.A) — Mek. sika hükümeti Amerika'dan satın alınan tayyarelerle harb malzemesinin İspanya'ya sev- kedilmiyeceği hakkında Ame- rika hükümetine resmen temi- nat vermiştir. Londra 4 (A.A) — Daili Mail gazetesi önümüzdeki cu- ma günü yeniden bir takım İngiliz markisistletinin İspan- yaya nakledilecekleri haberini vermektedir. Bunlar Glasgov- dan harçket edecektir. Bu işi İskoçya komünist fırkası tertib etmiştir. Berlin 4 (A.A) — Königs- kruvazörünün Blakehil ismin- deki İngiliz yük gemisini tev- kif ettiği hakkındaki haberler resmen tekzib edilmektedir. Madrıd, 4 (Padyo) — Âsi- lerin yeni hücumları püskür- tülmüştür. Cumuriyetçiler: sev- külceyş mühim kıymeti bulu- nan sadanares mevkiini zab- tetmişlerdir. Beş âsi tayyaresi düşürülmüştür. Eski cumur re- isi Zamora'nın oğlu, komünist partisine girmek için müracaat etmiş ve kabul'edilmiştir. Milletler cemiyetinin İspan- ya'ya gönderdiği murahhas doktor Laşir Madrid'e gel- miştir. İspanya sosyalist genç« leri, batırılan Sovyet vapuru yerine yenisinin inşası için ara- larında para toplamağa baş- lamışlardır, Valansiya, 4 ( Radyo ) — rülen Fransız posta tayyare- sinin âsi tayyareleri tarafından düşürüldüğü Fransa hüküme- tine resmen bildirilmiş ve bunun tahkiki için bir komis- yon teşkili istenmiştir. Berlin, 4 (Radyo) — Alman- ya'nın Künisberg kruvazörü- nüön büyük bir İngiliz vapurunu zabtettiği haberi yalandır. Yalnız geceleyin iki gemi biri- birine rastlayınca mors işaret. lerile adlarını bildirmişlerdir. Paris, 4 (Radyo) Al manya ve İtalya hükümetleri şu ana kadâr gönüllü mes'e- lesi üzerine İnğiliz ve Fransız notasına bir cevab vermemiş- lerdir. Jurnale Ditalya'nın dün neş- rettiği makaleye göre: İtalyan notası 11 kânunsa- niden evel verilmiyecektir. Şu vaziyete göre Almanya da ancak bu tarihte cevabını verecektir, Paris 4 (A. A) — Journal gazetesinin. Roma muhabiri Cadikse ihraç edildiği iddia edilen 6000 İtalyan askeri hakkında selâhiyettar resmi bir şahsiyetten izahat istemiş- tir. Bu zat şu cevabı vermiştir: “Bu mesele hakkında hiçbir şey bilmiyoruz. Bu gibi ha: berlere inanmamak lâzımdır. Moskova, 4 (A.A) — Öğ- renildiğine göre Alman kömü- rü yüklü olarak Bremen'den Napoli'ye gitmekte olan Kras- siy Projintern adlı Sovyet ge- misi 1 İkinci kânunda Cebe- lüttarık boğazında bir İspan- yol âsi harb gemisi tarafından durdurulmuştur. Gemi Centa limanına götürülmüş ve bir saat sonra serbest birakıl- mıştir. “ Londra, 4 (A. A) — Bah- riye Bakanlığı Blackhil vapu- runun Alman kruvazörü Kö- nigsberg tarafından tevkif edil- diği haberini kat'i surette ya- lanlamakta ve Fcarless dest- röyerile Blackhil vapuruna ha- len Santanderde bulundukları bildirilmektedir. Valansia, 4 (A.A) — Hari- ciye vekâletinin matbuat kale- mi tarafından neşredilen bir tebliğinde Alman Königsberg kruvazörünün bu ayın üçünde Punta Ajoks açıklarında 600 hamule ile Bilbao'dan Santan- der'e gitmekte olan bir İspan- yol vapurunu tevkif etmiş ol- duğu bildirilmektedir. İspanyol sularındaki Alman filosuna kümanda eden amira- hn Valence hükümetine bir telgraf göndererek Bask hü- kümeti tarafından tevkif edil.- miş olan İspanyol yolcusile Bask gemisine aid hamulenin müsadere edilen kısmı iade edildiği takdirde Aragon yük gemisini serbest bırakacağını ve aldığı mukabelei bilmisil tedbirlerinden — vazgeçeceğini bildirmiş olduğu bu tebliğde teyid edilmektedir. Saton ve Aragon vapurları- nın Alman harb gemileri ta- rafından tevkif ve aranması hakkında tebliğ şunları yaz- maktadır: Hükümet düvel kâidelerine muhalif olan bu hareketler ay- 5/1/937 Bi Ingiltere-İtalyane gibişart- larla anlaştılar? — Başı T inci sahifede — Roma, 4 (Radyo) — Roma | İtalyan | ve Landra'da İngiliz - Akdeniz uzlaşması neşredil- miştir. Uzlaşma beş madde: den mürekkeptir. Bunlar: 1 — Alâkadar menafiin Ak- deniz'de tanınmasından. 2 — Akdeniz'de seyrisefer emniyetine riayetten; 3 — Akdeniz'de — sulhün müdafaa ve muhafazası - için her vasıtaya başvurarak çalış- maktan; 4 — İki devlet tarafından Akdeniz'in statükosunu — tanı- mak, mukabil menafie hür- metten; S — Mukavelenin bazı te- ferruatından ibarettir. Maamafih, uzlaşmanın ayrı bir protokolu ile İtalya'nın Balear ve Yugoslavya sahille- rinde hiçbir. hususi maksad takib — etmiyeceği de temin edilmiştir. Hayfa, Oniki ada üssü bah- rileri hakkında iki dost ve bu uzlaşma — dahilinde anlaşa- caklardır. Fransız siyasi — mahafiline göre, bu uzlaşmayı bir Fransız- İtalyan uzlaşması takib ede- cektir. Roma, 3 (A. A) — Stelani ajansı bildiriyor: İtalya dış işleri bakanı Kont Ciyano; dün büyük Britanya büyük elçisini kabul etmiş ve büyük elçi; M. Ciyano'ya M. Eden'in kendisini İngiliz - İtal- yan anlaşmaşmın imzasından dolayı memnuniyetini ve ayni zamanda imza edilen bu an- Taşmanın istikbalde iki hükü- metin sulh ve beynelmilel em- niyet lehindeki işbirliğine bir başlangıç teşkil eylemesi hak- kındaki ümidlerini bildirmeğe memur eylemiş olduğunu teb- liğ eylemiştir. Kont Ciyano; bu lütufkâr- lıktan dolayı büyük elçiye te- şekkür etmiş ve M. Eden'e bu memnuniyetle bu ümidlerin ayni zamanda ve tamamile faşist hükümetinin de memnu- niyet ve ümidlerini teşkil ey- lemekte olduğunu bildirmesini büyük elçiden rica eylemiştir. Paris 3 (AA) — Fransa dış bakanı B. Delbos Havas Ajansının - kendisine - İngiliz- İtalyan — anlaşmasının — imzası hakkında. sorduğu — suallere cevaben şu beyanatta bülun- muştur: — İngiltere hükümeti - ile ua miyetine bir tecavüzdür. Cum- huriyet hüxümeti vaziyeti ted- kik ettikten sonra Alman ami- ralinin tazyikine boyun eğme- ğe karar vermiştir. — İspanya hükümeti Königsbergin radyo telgrafına esasen devletin hâ- kimiyetile kabili telif olmiyan rolü dolayısile cevab vermi- yecektir. Beynelmilel bir ihtilâf teh- likesinin gittikçe artmakta ol- duğu hakkındaki İspanya hü- kümetinin tezi tamamile te- eyyüd etmektedir. Hükümet ihtilâfin sebepleri sür'atle iza- le edilmediği takdirde tamiri kabil olmıyan neticeler karşı- sında kalmaktan korkmakta- dır. Bunun içindirki Valancia hükümeti bu hususta icabeden İtalya bükümeti kendi arala- DARTES A LO TEREMA ATRAT AUK rındaki münasebetlerin dosta- ne mahiyetini tebarüz ettirmek hususunda — mutabik — kalmış görmekle bahtırıyarım. Fran- saya sıkı menfaatler ve anane- lerile bağlı kalmış olan bu iki büyük devletin anlaşması bizde Fransada daima Akde- nizde bir nizam unsuru ve bir sulh unsuru olarak telâkki edilmiştir. Londra hükümeti tarafından bu mes'ud müzakerenin esası ile ana hatlarından malümat- tar edilmiş olmakla Fransa hükümeti son Roma anlaşma- sının bütün Avrupa'da doğu- racak sempatiye tam bir şu- urla iştirak edebilmektedir. Londra 4 (A.A) — Royter tebliğ ediyor: Roma'da İmzalanan İngiliz- İtalyan beyannamesinin metni şudur: *Sulh ve emniyeti umumi davası menafiine kendi ara- larındaki münasebetlerle bütün diğer Akdeniz devletleri ara- larındâki münasebetlerin iyi- leşmesine gittikçe daha fazla surette — yardım -etmek arzusu ile mütehassis bulunan ve bu devletlerin hukuk ve menafii- ne hürmete azmetmiş olan Büyük Britanya ve İtalya hü- kümetleri Akdedize giriş, ç- kış ve transit — serbestisinin Büyük Britanya imparatorlu- ğunun muhtelif aksamı için ve İtalya için hayati bir menfaati haiz olduğunu ve bu menfa- atlerinin hiçbir. suretle birbi- rile gayri kabili telif olunma- dığını kabul ederler. İki hükümet Akdeniz mın- takasında milli veyahut arazi tamamiyeti mülkiyesindeki sta- tükoda herhangi bir değişiklik vücuda getirmek veyahud alâ- kadar bulundukları takdirde herhangi bir değişiklik vücu- da getirilmesini görmek hu- susunda her türlü arzuyu red- dederler. Bu mmtakada heriki tara- fin bukuk ve menafiine hür- met etmeyi taahhüd ederler. Ve bu beyannamenin takvi- yesini hedef tuttuğu iyi mü- nasebetleri -haleldar edebile- cek her - türlü faaliyeti boşa çıkarmak için en iyi gayret- lerini sarfetmeyi — tekarrür et- tirirler, Bu beyanname sulh menafi- ine hizmet etmeyi istihdaf ey- lemektedir. Ve hiç bir başka devlete karşı müteveccih de- gildir. Ayni zamanda 31 Kânunu- evvelde İngiliz büyük elçisile İtalya dış işleri bakanı âra- sında teati edilen noktaların metni de neşredilmiştir. Bu notalarda B. Ciano İtalya'nın alâkadarlığı takdirinde halen İspanya'ya aid arazilerin ta- mamiyeti mülkiyesinin masun kalacağını ve hiçbir şeraid al- tında değişmiyeceğini teyid eylemektedir. Londra, 3 (A.A) — Lond- ra'da çıkmakta olan Observer gazetesine göre, İngiliz-İtalyan itilâhi aşağıdaki hususları ih- tiva etmektedir: 1— Şarki Akdeniz devlet- lerinin menafiine riayet. 2— İtalya'nın Balearos ada- ları üzerindeki her türlü emel- zge hassa şark ve yakın şark ta- rafından emisyonları alınmakta olan Bari istasyonunun İngil- tere aleyhindeki neşriyatına hitam vermesi, 4 — İtalya'nın Mısır'ın Mil- letler cemiyetine — girmesine muhalefet etmemeği vadetmesi, 5 — Mısır'da'kapitülâsyon- ların ilgası hususunun İtalya tarafından kabul edilmesi, 6 — İtalya'nın bilâhare Montrö muahedenamelerine ve Londra deniz muahedesine iş- tiraki nazarı dikkate &lınması, 7 — Milletler cemiyetine karşı yapılan hücumlardan vaz- geçilmesi ve Cenevre müesse- sesi ile tekrar teşriki mesai edilmesi, Londra, 4 (Radyo) — İtal- ya - İngiltere arasında aktedi- len Akdeniz misakından bahse- den gazeteler, bu anlaşmanın yakında iki memleket arasın- da yeni ve mühim bazı mü- zakerelere yol açacağını yazı- yorlar. Habeşistan'ın iktısadi inkişafı için İngiliz hazinesin- den - İtalya'ya bir istikrazda bulunulacağı haber - veriliyor. Taymis gazetesi, bu hadisenin mazideki ihtilâfları tasfiye ede- ceğini, Habeşistan'ın — zıyaı, buna mukabil Strezenin tak- viyesi fikrinin M. Laval'a ait bulunduğunu yazıyor. Paris, 4 (Radyo) — Fransız gazeteleri, Akedeniz misakına makaleler tahsis etmektedirler. Lö Jurnal gazetesi, bu işte Fransa'nın ne rol oynadığını soruyor ve gafil avlanmamak için acele etmek lâzımgeldi- ğini ilâve ediyor. Populer gazetesi, bu anlaş- manın statükoyu muhafaza ve daimi ihtilâfları halletmekten uzak bulunduğunu yazıyor. İstanbul, 4 (Hususi muha- birimizden) — İtalya - İngil- tere arasında akdedilen Ak- dediz anlaşması esasına tevfi- kan İtalyan'ların Montrö bo- ğgazlar konferansını imza ede- cekleri bildiriliyor. Deniz saltanatı rekabeti —Başı Tinci sayfada— Japonya, busene geçen se- neden başlanmış sefineler bi- tirilecektir. Fakat inşaat hu- susunda büyük bir ketumiyet vardır. Yalnız — Japonya'nın kuvvetlerini Birleşik Amerika kuvvetleri derecesine çıkarmak için çalıştığı malümdur. Paris, 4 (A.A) — Babhriye bakanı M. Gasnier Dupare bugün on gün için Cezair ve Tunus'a hareket edecek ve orada bahri üslerin müdafaa tertibatını teftiş edecektir. Londra, 4 (Radyo) — Lord Çurçil, 1937 senesi iptidası münasebetile neşrettiği bir ma- kalede: *Şayanı şükrandır ki Fransa hükümeti, İngiltere'nin vesaya- sını dinlememiş ve silâhlan- mağı bırakmamıştır. Bu sayede Fransız ordusunun kıymeti gö- rülmektedir. 1937 de Sulhün bu kuvvet sayesinde idame edileceği görülecek ve hiçbir diktatör Fransa'yı tehdid ede- miyecektir.. Demiştir. Paris, 4 (RaJyo) — Bahriye bakanı, amiral Darlan ve bah