3 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

e SAHİFE 3 I'Öış PÖUTİKA;I Ingiltere, Fransa ve Almanya Harp sonrası devrinin tarihi ya- sıldığa zaman, Münih anlaşması ehem- miyetli bir dönüm noktası olarak be - barüz edeceklir. Galip devletler hexe- monyasını ifade eden Sireze cephesi. nin yıkılışından sonta Avrüpa Muv zenesi, bir taraftan İngiliz - Fransız tesanüdüne, diğer taraftan Roma - Ber lin mihverine dayanmakta idi. Münfh itilâfının bu müyazeneyi temellerin- den Sarstığı anlaşılmaktadır. Münih Wilâfile beraber İngiltece Almanya ile bir <ebedi> sulh deklarosyonu imza - ladı. Sönra da İtalya Nle münasebet - lerini noralleştirmek için ehemmiy' N bir adım atarak Habeşistanın ilha- kını tanıdı. Fransa bir arlık siyasi yal. nuazlık içine atılmış gibi göründü. Çün. kü ayni maksatla, ayni münasebetle . rini normalleştirmek için uzattığı eli İtalya reddetmişti. Fakat vaziyet an- sızın değişti: Yahudiler hakkında Al- manyada alınan yeni ve çok şiddetli tedbirler İngilterede fena akisler u- yandırdı. Esasen ebedi sulh deklaras. yonundan sonra İngilterenin — silâh- anması ve İngiliz muhalefet partisi azalarının Nuzi rejimi hakındaki nu- tukları Alman devlet adamlarını &sa- bileştirmişti. Bu şartlar altında Al- mühyada İngiltere aleyhine birçok şiddetli neşriyat buşladı. Diğer taraf. tan Çemberlayn Fransız hükümetinin daveti üzerine Parisi ziyuret edecekti. Bu vaziyetin arifesinde bütün Av-. rüpa payltahtlşrinda heyecan uyan- dıran bir tebliğ neşredildi: Alman - yazın Fransa ile Münihte imzalanan İngiliz - Alman deklarasyonuna ben- zer bir anlaşmaya vardığı ve Alman haritiye vekilinin bu anlaşmayı im - zalamak üzere Parise geleceği bildi- rildi. Anlaşma — henüz — imzalanma- muıştır. Fakat verilen haberler, Fran. sız - Alman anlaşmasının İngiliz - Al- man anlaşmasından daha şümüllü o- lacağını bildirmektedir. Bu - tebliğin neşri, İngiliz - Fransız müzakereleri- ni âdeta ikinci plâna attı. Müstakbel Avrupa harbinde İngiltere ile Fransa arasında bir iş birliğinin esaslarım va- o müuhabirimiz. | âkadar makâam- in bugünkü şektini dirler. in idari âmirlikle. inden sonra geçen ıacnl-ı neticeler ulınmakla bera- ler uhdelerinde tevhid| İstanbul tram- vay şirketi Satın alınma müzake- releri bugün başlıyor Ankara, 2 (Hususi muhabirimiz- den: Telefonla) — İstanbul tramvay şrketi mümessilleri buraya getmişler ve Nafia vekili B. Ali Çetinkayâ tara- fından kabul edilmişlerdir. Tramvay şirketinin satın alınması müzakerelerine yarın (bugün) devam ledilecektir. Umumi müfettişler Ankarada toplandılar Ankara, 2 (Telefonla) Burada bulunmakta olan umumi! müfettiş ler, Di e vekilimiz B. Refik Say- damın riyaseti altında iki gündenbe- ri toplanmakta ve tetkiklerde bulun- maktadı ırlar. Ankara, 80 (Telefonla) — Birinci ümümi Mmüfettiş Abidin Özmen, İkin- €i umumt müfettiş Genera! Kâzım Di- k, üçüncü ümümi müfettiş Tahsin Üzer, mıntakalarını alâkadar — eden işler Vetrarında temaslar Yapmak ve yektifler almak üzete — şehrimizde mmaktadırlar. Başvekil Celâi Bayar, umumi mü- Fettişleri bügün ikameltgâhında husu- sİ mahiyette öğle yemeğine çağırmış-. tır. Bu saırada şehirde bir gezinti yap- makta olan Cumhurreisimiz İsmet İn- önü de Başvekil Celâl Bayarın köşkü- ne Uğramış bulunuyordu. Camhürreitimiz bu tesadüf müna- sebetile vaki ölan ricayı kabul ederek yemeğe kalmak suretile iltifatta bu- Junmuştur. timak.. Pörla müritamalasinin an-a- Hemiyetli mevzuunu teşkil edecekti Gerçi bu harbin Almanyaya karşı ya- pilacağı tasrih edilmiyordu. Fakat İn. gütere ve Fransa Avrupa kıtasında müşterek harp yapmaktan bahseder- Jereken, karşılarındaki muarız daima Almatıyadır. Bu sebepledir ki her iki devletin de «ebedi sulh> deklarasyon. larile bağlı bulundukları bir muarıza karşı müşterek tedbir almaları aktü- €«l bir mosele olmaktan çıktı. Paris gö- rüşmeleri, bir takım jeneralitelere inhisar etmiş ve Çemberlaynin Lon - draya geri döndüğü zaman avam ka- marasında söylediği gibi, İngiltere Fransaya karşı yeni tanhhütlere gi - Tİşmemiştir. Alman - Fransız itilâfi İngilterede nasıl telâkki edilmiştir? Çembetlay. nin sözlerine bakılacak ölursa, bü an. laşmanın çok müsait şekilde kargılan- dığına inanmak lâzımdır. Fakat haki- Ki vaziyetin hiç böyle olmadığı âra- dan geçen birkaç gün içinde anlaşı!- miştır. Ve İngilterenin birkaç asır - dânberi Avrupada takip etliği siyase- tin hedefleri göz önünde tutulacak o - lursa İngiliz devlet adamlarının bu & Fransız - Alman mukarenetinden pek |da bir apartmana taşınmıştır. te memnun olmumaları lâzımdır. Öğrenildiğine göre, İstanbul vi. Asırlardan beri Avrupa muvazene. |lâyetinin tahkik ve tetkik edilecek #i, Alman . Fransız siyasi rekabetine|işleri arasında Sürp Ağupu meza: dayanmaktadır. Fransanın Almanya|İlğt, Zincirli kuyu işlerile ile anlaşması pek az Fransız — devlet| otobüs mes'elesi ve Eenaf Ahali ban-| adamının havsalasına sığabilen — bir| kası işi de vardır. | imkândır. Briand hariciye nazırı iken 1926 senesine Toiryde Ştrezman e| - Madam Katina Üç sene hopis cezası dir. Cumhurreisimiz İsmet İnönü, bu.- gün saat 17 de Kastamonu valisi Dr. Avni Toğunı kabül buyurmuştür. İstanbul Vilâyetinin tetkik edi- lecek işleri le bir imkânı araştırmıştı ve mu- Yak ta olacağa benziyordu. Fakat Toiry anlaşmasından haberdar — olan © tamanki lııilüdh:hi:in vekili Aus <| ten Çemberlayn, G bir yat içine si e atlıyarak Muasolini ile erlıınen,çıhı verildi ti Toiry'deki Alman - Fransiz müka-| — İstanbul, 2 (Hususf muhabirf| Tehet teşebbüsü, Fransanın içindeki| mizden: Telefonla) — Randevücü| #İyasi entirikalar ve dışardaki siyasi| Madam Katinanın Müddeiumumi- tazyik neticesinde suya düştü. likçe devam eden tahkikatı #ona er- Umumi müfettişler, bir iki gün son-. ye - Amerika ticaret muahedesi Mu. ra memuriyet mahallerine dönecekler- elbince Amerikanın, İngiltereye beş _Iıı.nışııı, 2 (Telefonla) — Eski|amele tekrar işe gelmiştir. Bunların vali B. Muhiddin Üstündağ, bugün|tabrikalara girmelerine müzaade edil- vilâyet konağından Zafer sokağın-İmemişse de binlerce kişi kapıları zör- (ANADOLU) edilmiş bulunan bazı valiliklerin vazi. | — Yakında fevkalüde toplantıya çağrı yeti, bu yoldaki tetkiklere mevzu teş- lacak olan Cumhuriyet Halk partisi ku- kil etmektedir. rultayı hazırlıklarına devam edilmek- Bu gibi vilâyetlerde parli reislikle-. tedir. Kurultayda bu meseleler görüşü- rinin vali uhdesinde kalmas fakat lecek ve müteakiben parti umumi reisi Muamelâtta kuvvetli vali muavinleri-| seçilecektir. hin tavzifi ciheti de şimdilik bir müta.| — Diğer taraftan bu tetkikler cümle- len olarak İleri sürülmektedir. sinden olarak, parti genel sekreterliği Bukovinde Yahudilerin Rumenceden başka dil konuşmaları yasak edildi Bükteş, 2 (A-A) — Bukuvin valisi|gin çıkmış olması dolayıslla umumt irk meselesine taallük eden bir ka-İnizamın muhafazası için aşağıdaki farname neşretmiştir. Bu Katarname codbirin | ildiği bildirilmek- kalbüsirda tatbil sdilen greriler y) SNiT tetibüm edildiği. bila lmek- jim makamlarından birinin Yahudi-| CdT Eki'i ler aleyhinde ittihaz ettiği İlk tedbiri| — Bükuvinde bulunan — Yahudilerin ihtiva etmesi itibarile şayanı dikkat- |Mağazalarda fabrikalarda ve endüst tir. Kararnamede son zamanlarda iri müesseselerinde Rumenceden baş- Yahudilerin toplu bir halde bulun-|kâ lisan kullanmaları memnudur. dukları bazı mantakalarda Yahudi-|Yahudilerin bu kararnameyi tatbik lere aid fabrikalarda ve evlerde yan-|etmediği mücsseseler kapatılacaktır. Balkan devletleri “Genel kurmay başkanları, dün de toplanmışlar, uzun müddet konuşmuşlardır Atina, 2 (Radyo) — Balkan ıe-l Başvekil gyeneral Metaksas, yarın nel kurmay başkanları, bugün Yunan genel kurmay başkanları şerefine genel kurmay başkanı Papasosun ri- mükellef bir ziyafet verecektir. iyaselinde tekrar toplandılar. Ve| Müzakerelerin, yarın soöna ereceği! uzun müzakerelerde bulundular. — |tahmin olunünyor. Yeni Dünya İngiltereye buğnay veriyor Vaşington, 2 (Radyo) — İngilte|yüz bin ton büğday satmarı takarrür etmiştir. Grevciler Zorla iş almak istediler, fakat.. Patlı, 2 (Raüyo) — Creve iştirük |bYArak İçeriye girmişlerdir. ettikleri. işlü işlerine nihâyet verilün Fabrika .!nndurhıri hükümete mül esatla fabrikaların tehliyesini istemiş. lerdir. Derhal gönderilen poli kuvvet- fek hâdiseler olmuştur. Son dakika Korsika halkı heyecan içindedir talebile mahkemeye |Yarın Korsikada muazzam bir miting :n mistemlekdler. teşmiline akdolunacak ve İtalya protesto edi- lecektir. Fransız sefiri izahat istedi (müyen Yeirekür Paris, 2 (Radyo) — İtalya hari-|miting akdölunacak ve İtalya tekrâr| Ve şimdi dikkate lâyik olan nakta,|mştir. Müddeiumumilik, Madam |ciye nazırı Kont Cianonun parlâmen-|protosto edilecektir. yehi mukarenet teşebbüsü üzerine baş|Katinayı bir teneden üç seneye ka-|toda irad ettiği nutuktan sonra bazi. Korsika halkı, dündenberi heye. Vekil Çemberlaynin derhal Romayı zi-|dar hapis cezası talebiyle mahkeme |İtalyan mebusları tarafından Korsi-|candadır, Yaret etmeğe karar vetmesidir. Aca-|ye verilmiştir. ba bu defaki teşebbüs te Toiry'de Bri- ——— aa aai İKorslkada ahd ve Ştrezman tarafından yapılan|mihveri olduğuna göre, yeni muvaze-|tır. Korsil teşebbüsün akibeline mi uğrıyacak? - Fransız münasebetleri bü -| killeşecektir. Bün enternmayonal — münasebetlerir ika ve, Tunus için koparılan Vaveyla,| Roma, 2 (Radyo) — Fransiz sefi-. HABERLER C. H. Partisinin bugünkü şekli alâ- kadar makamlarca tetkik olunuyor C. H. Parti genel sekreterliği ile Dahiliye Vekâleti hizmetlerinin, 1936 yılından evvel olduğu gibi biribirinden ayrılacağı söyleniyor leri ameleyi dışarı atmıştır. Ufak te.| aç meb'uslarından Noel Bıhı’:: 3 Birincikânun Cumartesi 1938 K SN | Düşündüklerim | Huriyet Orkun Rakmi Gökçe * Dün, Namik Kemal hakkındaki kü- çük fıkrayı karalarken, <huüriyets mevzuu ile karşı kârşıya geldim ve bir Meti hürmet ve huşula o mevzu kar şısında durdum: Huriyet mücadelesinin çok uzak tarihlerden gelen kanlı safhalarını ve hüriyet için ölenlerin hizaya hayaletlerini görür gibi oldum. Bence, Kore yarım adası ile Afri- ka ormanları ortasındaki bir yarı vah- şinin açacağı huriyet bağrağını, in- saniyetin müştereken alkışlamak mee- buriyetinde bulunduğu büyük bir İn- sanlık, mükaddes bir ruh ve kafa ha. reketidir. Her hüriyet iştiyakmın tüttüğü di. yar, Müşeri viedanın müştereken te. veceüh edeceği yerdir. Kamçatkadı görebileceğimiz her hangi bir huri yet Mtilâli, dünyanın öbür köşesinde İle dahiliye vel i hizmetleri, 1906 yılından evvel olduğu gibi, biribirin- den ayrılacağı söyleniyor. Bu haber lnoğru çıktığı takdirde, parti gencl sek- reterliğine Ankara valisi B. Nevzad Tandoğan getirilecek ve Ankara vali- liğine de, Kastamunu valisi B. Avni ilııiın tayin olunacaktır. Başvekilimiz ::lurbıwımı;l-::;?u ;tığiııe:: Ankaradan İstanbula |vaşka utukdar açar . gidiyorlar ee ha aei Ankara, 2 (Telefonla) — Baş- vekilimiz B. Celâl Bayar, bu akşam- ki eksprese bağlanan husust kom- partmanla İstanbula hareket etmiş- tir. Ankara, 2 (Telefonla) — Ta- sarruf ve yerli mah haftası, bu ayın D1 inde Başvekilimiz B. Celâl Ba- yarın bir nutku ile açılacaktır. Onun medent oluşu, vatandaşlığa ta- allük eden bir şeref ve hak mevklin » de bulunuşu ikinci bir plânda kalız Evvelâ insan, evet insan olarak hu tiyeti isteriz. Ruhumuzun, dimağımızın — zencin vurulamıyan asıl hüviyetinin mayası, tabiatin Muhteşem ve taaerpz kabul etmez bir kuvvetle bizim içimizde it lediği huriyetin tâ kendisidir. Hur. yet, ferde öolğunluk unsurlarını top « yekün veren yeğüne kaynaktır. Hü tiyet zevkini tatamamış, içindeki hu riyet tezahürlerini tatmin edememiş insan, korkak olur, faydasız olur, mağe Ankara, 2 (Telefonla) e BAD eözlünlme Göknca Türkek Ve lüp olur, hayat , Vatan ve millet aşkın- gün İstanbul valiliğine tayin edilen|da> Kafada, vicdanda, herşeyde yarım Dr. Lütfi Kırdarı kabul etmiştir. — Jolur. Yeni İstanbul valisinin yarın (bu-| — Büyük milletler, huriyet gıdalarını g:.) İstanbula gitmesi muhtemel | tamam ve kendi karekterlerine uygun şekilde almak bahtiyarlığına — ermiş Istanbulda mülletlerdir. Eaasen, ferdi bu kadâr se- mirten, bu kadar olgunlaştıran kuv. Bir taksi otomobili aşırıldı vetin, bir cemiyeti - yükseltmümesine İstanbul, 2 (Telefonla) — Ev- imkân var mıdır? velki gün, polis müdürlüğü binası ——— Daladiye önünden bir taksi otomobili çalın- miştir. Otomobil; iki gün devam Kabahatsiz grevcilere eden araştırmalardan sonra, Fatihte/Nüsamaha gösterilme: yangınlar içinde, bütün aksamı 8ö-, Si b j külmüş olduğu hakle bulunmuştur. sini rica ettt ü Paris, 2 (Radyö) — Başvekil İden Daladiye, büğgün mesai nazırı Örna: Ruzveltle konuşmak re ile uzun müddet konuşmuş ve müteakiben muhtelif fabrikalar sa- üzere Vaşingtona gidecek Reisicumhurumuz İstanbul valisini kabul etti hiplerine müracdat ederek, umumt? greve sürüklenenler hakkında müm- kün olduğu kadar müsamehakâr öl- Londra, 2 (Radyo) — İngiltere #a-|malarını rica eylemiştir. bik hariciye nazırı İden, bu ayın 18. ——— üncü günü Vaşingtonda bulunacak ve Amerika cutmhurrelsi Ruzvelt ve hâri- General An- tiye nazırı B. Kordel Hulta konuştuk- k tan sonra, ertesi gün dönecektir. tonesko v AŞEE Ç Hükümetlu emrile tevkif Müstemlekeler edildi , » Bükreş, 2 (Raâyo) — H ükümet, mes 3188[ üçüncü kolordu kumandani — general Antüneskonun tevkifini emretmiştir. Alâkadarlar; generalın, demir mu. rafından tevdi edilen ve Avam ka-|hâfızlar teşkilâtına mensup olduğunu marasında ilkkânunda müstemleke| tesbit etmişlerdir. mes'elesinin tetkiki esnasında mü-| Zabıta, demir muhafızlar teşkilâtı zakere edilecek olan bir takrirde| tüesasını takip için kat'i emirler al. ve manda — altın- | Mıştır. daki memleketlerde oturan halkın| General Antünesko tevkif edilmiş- muvafakatı alınmadan — bu toprak- Roma, 2 (A.A.) — Amele itilâf el Londra, 2 (Radyo) — Frankistler, ni teklif etmektedir. Bu itilâf muci| PUEdAY dolu olarak müsadere etmiş ü - oldukları iki İngiliz vapurunu, İngil. bince itilâfı mza T_m terenin protestosu üzerine bugün ser best bırakmışlardır. —e Fransız sporcuları Napolide İtalyanlarla karşı- laşacaklar Yeni büyük zırhlılar yapacak Nevyork, 2 (Radyo) — Bahriye derin akislor uyandırmış-|ri Fransuva Ponse, bugün hariciye|natırı, $6 bin tönluk yeni bir zırhlinin| — Paris, £ (Radyo), — Bir spor ekibi lilar, bugün Kortikanın |nazırı Kont Ciâanoyu ziyaret etmişlinşasını emretmiştir. Bununla 988 se-s|maç yapmak üzere bugün — Napoliye me bu teşebbüsün neticesine göre şe -|her tâarafında nümayişler yapmışlar|ve: (Tunusu isteriz) diyerek dün nü- İnesi içinde İnşasına başlanarak 86 bin|hareket etmiştir. Fransız sportuları, ve İtalyayı protesto etmişlerdir. Pa-|mayiş yapan saylavların — hareketi| totilük zırllı adedi dörde baliğ olmuş-| pazar günü İtalyanlarla maç yapacak- A. Ş. ESMER |zar günü, Korsikada —muazzam bir|etrafında izahat istemiştir. tur.