13 Haziran 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
YEDİNCI SENE N 2190 Başmuharrlrl YUNUS NADt İDAREHANESİ: Düyuflunmaraiye karşısında dairei mahsusa Telgraf: tstanbul Cumhuriyet Posta kutusu: N° 2 4 6 Başmuharrlr : 2366 • Tahrir rnUdürü : 3236 dare müdürU 2365. Kitap kısmı; 4 7 2 Cu m h u r ıvet ıırıııııınıU'lulııııııvnııııiMiMiııııııtıııiııııııııi'tiKi ' 1 CUMA 13 HAZIRAN 193 ABONE ŞERAİTİ MÜDDET: İTORKİYE İÇİNİ HARİÇ İÇİN j \ Seneliği : 1400 Kr. 2700 Kr. : 6 Ayhğı \ 750 Kr. 1450 Kr. \ 3 Ayhğı | 400 Kr. 800 Kr. Nüshası her yerde 'iıııııııııııııınıııııııınHntıııııııiMiMiınnıiMiıiiitıınııııııiHitıııııııtııııiMiıııııııııınıııııııııııııııııııiHiınıı Devlet Bankası rar Okundu: H. Rifat B. © © g s c y ı <dJ©ğoD ınnifl Dün karar okundu 111 hkum! ıır... • • • . . . . • ı m . ........,.*, = = 5 Kur*nstıır = «Devlet Bankasımn iktisadî hayattmızda çok büyük ve o nisbette hayırkâr bir rol oynıyacağı muhakkaktır.» Mide bulandıracak bazirgânhklar!... j . Devlet Bankasını teşkil edecek olan ve aylardanberi tetkikatı icra kılıntnakta bulunan kanun lâyihası nihayet evvelki gün Türkiye B. M. Meclisinde müzakere ve kabul edilmiştir, ve Maliye Vekilimizin pek haklı olarak söylediği gibi bu banka ile iktisadî hayatımızın en Tayyare piyanko müdiriyeti büyük ve yepyeni bir cihazı tesis bayilere satılmak üzere tevzi olunmuştur. dilen biletlere satış hakkı $ Devlet Bankasımn bir memleket na mukabil muayyen bir kumisf hayatında ne kadar ehemmiyetli yon vermektedir. Bir bayi olsa|| ve hayatî bir mevkii haiz olduğu olsa iticareti demek olan bu ku|$ nu anlamak için umumî harpten misyondan vaz geçebilir. Hal :' sonra devlet hayatını ihraz eden buki bayilerin, iki lira kıymetinbir takım milletlerin ilk işlerden deki bileti bir liraya satması, biri olarak birer Devlet Bankası kendi kumisyonundan maada,f vücude getirmiş olduklarını göz cebinden de (76) kuruş dahaf önünde bulundurmak kâfidir. feda etmesi demektir. Piyankof Memlekette para kıymetinin ve müdiriyetinin, bayilerin son keff servet tedavülü şekillerinin nâzı şidedeki fazla ikramiye, mükâw mı bu müessesedir. Beşeriyetin tefat ve amortileri nazarı dikkateff rakkisile para cidden seyyal bir alarak bu tenzilâtı yaptıklarımt madde haline gelmiştir. Bugün ve bu zarara katlandıklarını* 10X20 santim eb'admda bir kâğıt beyan ve iddia etmesi halkımızı parçasile dünyanın hazinelerini bir *tatmin edecek mazeretlerden^ taraftan diğer tarafa nakletmek amaz. Halk bir buçuk, iki? artık kolay olmuştur. Bu iş böyle Reisicumhur Hz. leri dün saat ira kıymetinde olan biletlerin^ olabilmek için makaniztnanın ne birde Ertuğrul yatile Yalova'yı teşç yarı fiatına satıldığını gördük f Haydar Rifat Beyin ilk 20 günlük hapis kararı üzerine hapisaneye kadar incelmiş ve dünya işlerinin rif etmişlerdir. ten sonra bu kadar ince hesapf giderken alınmış resimlerinden... ne kadar terakki etmiş olması lâ Reisicumhur Hz. lerine maiyetlan düşünmez ve bilâkis bu pif Ankara 12 (Telefonla) Avu diği karar bugün öğleden sonra zım geleceği derin derin düşünüle leri erkânı refakat etmektedir. yankoya olan itimat ve rağbetif kat Haydar Rifat B. hakkında An mahkemede kıraat ve tefhim olunErtuğrul yatt cek bir mes'eledir. Gazi Hz. Yalova'ya çıktıkları yapılan yeni tesisatı ve inşaatı gez azalır, hatta kalmaz. Memlekef Bir zaman para altın idi. Şimdi zaman Sadullah B. halk ve köylü mişler ve köşklerinde istirahat bu timizdeki Tayyare piyankosunaf kara asliye ceza mahkemesinin verpara vazifesini kâğıda ifa ettiriyo ler tarafından büyük tezahüratla yurmuşlardır. Gazi Hz. dün akşam iştirak edenler bir baht ve talih ruz, ve kâğıdın muayyen bir kıy ve hararetli surette istikbal edihniş geç vakte kadar Dolmabahçe sara oyunu oynadıkları kadar, bin ' met ifade ettiğini, bütün servetleyına avdet buyurmamış bulunuyor netice vatanî bir hizmet ifa etrin bu kâğıt parçalan ile tedavül *i *~ ğ p l | «rdır. miş olduk'arı k%naatindedn4er. lardı*. " * ,.«... Mfiş&rünileyh Hz. Kaphcada yîedigin; görüyoTUZ.' Eger arka Bu itibarla Tayyare Cemiyeti sında çok esaslı teşkilâtın müte Merkezi Umumisi piyankonun imadi ve nafiz dikkat ve takibi oltibarını kıracak, azaltacak her masa o kâğıt parçalarının bu ka türlü hareketleri saiki ne olurdar miihim bir vazifeyi bu kadar sa olsun ehemmiyetle tetkik? muvaffakiyetle ifa etmesine im etmeli ve bir daha bu gibi midel kân bulunmazdı tabiî. Beşerin habulandıracak bazirgânlıklara yatını yapan iktisat kanunları birmeydan verilmemesi için seri' biri üstüne yığıla yığıla, denile kat'î tedbirler almalıdır, diyo bilir ki, Devlet Bankasında gidip ruz. tu ehramın zirvesini teşkil ediyorlar. Kanunun birinci maddesindeki Tayyare piyangosunun keşidesi tarifte gösterilmiş olduğu üzere bidün ikmal edilmiştir. 50,000 lira zim Devlet Bankamız dahi ihraç lık büyük ikramiye 8440 numarah salâhiyetini haiz olarak tesis edilbilete isabet etmiştir. mektedir. İhraç bankası demek, Bu biletin 4 parçası İstanbul'da mütedavil parayı kendi uhtesine birer parçası Konya'da, İzmir, Esalmış olan, yani icabı hale göre kişehir, iki parçası Adana'dadır. bunları çıkaran ve çeken banka Galata'da Azapkapı'da kahveci demektir. Tedavül eden kâğıt paHüseyin Efendi isminde bir zata anın hakikî ve şüpheden ari bir [Reisicumhur Hz. ile birlikte geldiğini ömer Rıfkı Uğur gişesinden aldığı kıymeti olabilmek için onun haki yazdığımız sabık Sofya ve yeni Varşova bilete 50,000 lira isabet etmiştir. Maliye Vekâle cî kıymetlere malik bir mesnedi sefirimiz Ridvan Bey oglu Hüsret Beyi Hüseyin Efendi ikramiyesini almıştinden dün Def »ulunmak lâzımdır. Ondan dolayı ziyaret ederek Bulgaristan ahvali ve tır. bilhassa yakında alâkadar olduğumuz terdarhğa gele lır ki Devlet Bankasımn teşkili oradaki Türk kardeşlerimiz hakkında işaretli büyük ikramiyeyi ka\ 20,000 lira kazanan «2044» nubir emir üzerin .tolay bir iş değildir. Bu teşkilin malumat rica etmiştik . . . . zanan kahveci Hüseyin Efendidirl marah biletin 3 parçası İstanbulDefterdarhk mu bizde gecikmesi dahi bu güçlükten Efkân umumiyeyi tenvir etmek varida, bir parçası Ankara'dadır. Bi 10.000 lira kazanan «2599» nuj hasebe müdür ve buna nazaran bütün şeraitin ye fesini bihakkin müdrik bir diplomat orer parçası İzmir ve Samsun'da, 4 maralı biletin 4 parçası İstanbul'da j Ahmet, muhase rine getirilmesi için çalışılmasın lan Husrev Bey, seyahat yorgunluğuna ILutfen sahiieyî cevirinız} parçası bayilerden iade edilmiştir. beden mümeyyIIIIMIIIItllllllllltlll lllllllllllt IIIİIIIIMIMIMIIHIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIiniMIIIIIMIIIIIIIIIIIHIIinimj dan ileri gelip duruyordu. Nihayet rağmen, muharririmize atideki izahat Galip,Nevzat, R< bir ihraç bankası olarak vücude ve beyanatta bulunmuştur:] şit Beylere işte getirilen «Cumhuriyet Merkez Ban « Siyasî sahada Türk Bulgar dostcihan el çektirilmiştir Maliye Müfettişi kası» ilk teşekkülü anında ilk işluğu Balkan'ların ve dolayısile olarak millî Türk parasının mu sulhünün en hayırlı ve istikbal için pek Sefirimiz Ridvan olğu Hüsrev Bey Muhasebe müdü Nazım Ragıp B. kıymetli bir âmildir. Şüphesiz her iki ayyen kıymetlerle tedavülünün te milletin temayülâtı umumiyesine isti sit işin hallü fasledilmiş olması zama rü Ahmet Beyin yerine Sıhhiye munıdır. Hatta maalesef geç bile kalmış hasibi mes'ulü Şevki Bey tayin eminini deruhte eylemiş olacaktır. nat eden bu dostluk, yapılması lâzım tır. dilmiş ve dünden itibaren vazifeye Maliye Vekilimiz Türk evrakı müteaddit muahede ve mukavelelerle Bu geçikmeden eshabı emlâk bir çok başlamıştır. Bunlara işten el çektinaktiyesinin şimdiye kadar devlet sağlam ve iki tarafm menafiine uygun ırkdaş ve tebaamız müteessir olmak IMabadi 3 üncu sahifedei itibarı altında olduğunu ve bundan esaslara raptolunmuştur. Yalnız bildi «•nnıııiMIIMUIIIIIimillllllll • " tadır. Bulgaristan hariciyesinden bekleğiniz veçhile dostluk muahedesi proto sonra Devlet Bankası itibarı altıkolunu bir an evvel ciheti kat'iyyesinin mekte olduğumuz cevabın almmasile na geçeceğini söylemiştir. Bu sözü tefsiri müzakeresi vardır ki artık bu baIMdbadi 4 üncu sahifede] biraz tefsir ve teşrihe cevaz olursa IIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIItl IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIMIMIIMIIIIIIIIIIIII Türk evrakı naktiyesinin asıl iti mızııi miktarı pek az idi ve kat'iy alfabesi hükmünde olan bu esas bar ve teminata ancak bundan son yen mahdut idi. Ve biz en akılh iş ile başhyacaktır. Zaten başlamış ra malik olacağını ifade etmek ik olarak en müşkül zamanlarımızda tır bile. İşte devlet kendi elindeki tiza eder. ttiraf etmek lâzımdır ki dahi yeni para çıkarmaktan en altın ile altın kıymetli evrakı bu Türk evrakı naktiyesi şimdiye kakat'î surette ictinap ettik. Paramı kanun ile bankaya tevdi eylemekdar ciddî bir esasa istinat etmiyezı itibarî bir kıymetle ayakta tutan tedir. Evvelâ bu iş yoluna girecek, karşıhğı yoktu. Devletin alıp ver âmillerden biri de bu oldu. Işte yeni para ihracına ise sonra sıra rek adeta havada bir para idi. Hiç gelecektir. mesi ve tedavül vasıtası olarak iş şimdi bu itibarî vaziyet hakikî teMaliye Vekilimizin dediği gibi görmesi ona itibarî ve adeta zarurî minata inkılâp ediyor. Devlet Bankasımn iktisadî hayatıAdı ihraç bankası olmakla Dev mızda çok büyük ve o nisbette habir kıymet vermekte idi. Hakikat te Türk parasının kıymeti bu mem let Bankası yarın para çıkarmağa yirkâr bir rol oynıyacağı muhak Ieketin sâyi ve sermayesi idi diye gidecek değildir. Her şeyden evvel kaktır. Her halde bu eseri Ismet biliriz. Her hangi bir kanun ile Devlet Bankası mevcut parayı kar Pş. hükumetinin kuvveden file çımükellefiyet altına alınmadıkça şılıklı ve hakikî kıymetli bir vazi kardığı büyük ve çok esaslı işlerise bir milletin sâyi ve sermayesi yete geçirmek vazifesini ifa ede den biri addedebiliriz. Başvekili Şube binasına levha asılırken mecmuunun para gibi mühim bir cektir. Tedavül eden paranın altın mizi bu vesile ile de samimiyetle Delilik talâk için bir sebep o labilir mi? Türkiye İş Bankası günden güne maddeye esas teşkil edemiyeceği veya ona muadil bir karşıhğı ol ve hararetle tebrik ederiz. Avukat Bilâkis Hf. delilik ancak evlenmek için bir sebep teski! mesaisini tevsi ve tezyit etmekte şüphesizdir. Bereket versin para malıdır. Devlet Bankası ise onun YUNUS NADİ eder... IMabadı J uncu saiııjedeı Z Tayyare piyanko biletlerinin uiüzerlerinde mevzu fiattan çok knoksanına satıldığına dair mü |,teaddit şikâyetler oldu. 14 ünihCÜ keşide biletleri 7580 kuruşa kkadar satıldığı gibi fiatı 2 lira ||olan beşinci keşide biletleri de| 4bir çok yerlerde birer liraya sa Haydar Rifat B. 2 sene hapse ve 370 lira ağır cezaya mahkum edildi Hakaret, sövme, tehdit, iftira cürümleri mertebei sübutta görülmuştür Gazi Hz. dün Yalova'ya teşrif buyurdular Yalovalıların hararetli tezahüratı ReisicumhurHz.Kaplıcada yapılan yeni inşaatı ve tesisatı geztnişlerdir Keşide dün ikmal edildî Sofya Sefirimiz Hüsrev Beyin mühim beyanatı Doslluk muahedesi protokolu müzakeratının gecikmesi emlâk sahiplerini müteessir etmektedir 50,000 lirâİıîTikramiye bir kahveciye çıktı Büyük ikramiye "8440,, a çıktı Defterdarlıkta Bulgaristan'daki ırkdaşlarımız Muhasebe müdürü ile üç memura işten el çekliriJmiştir Iş Bankası Beyoğ^ lu'nda şube açıyor
