5 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Cumhartyet 5 Ey!ul 1930 Serbest insanlar ülkesinde. MUHARRIR1 AĞAOĞLU AHMET Sehir ve memleket haberlerî j Siyasi icmal Yeni idare Komünist tahkîkaîı Çöller Kralı Kazalar teşkilâtı hitam buldu 7 inci müstantik tevkif edilenlerin isticvabları ile meşgul oluyor Komünist maznunlanna ait tahkikat ve takibata devam edilmektedir. Bir taraftan yedüıci müstantiklik yeniden tevkif edilenlerin isticvaplanna devam ederken diğer taraftan zabıtaea, lfadelerine müracaat lüzumu hasıl olan bazı kimseler celp ve malumatları alındıktan sonra serbest bırakılmaktadır. Bizzat polis müdürü beyin alâkadar olduğu tahkikat birinci şube müdürü İbrahim ve muavini Ziya Beyler tarafından idare edilmektedir. Tekrar aranmalanna lüzum hasıl olması muhtemel olanlar, teminata rapten tahliye edilmişlerdir. lbni Saud Necit Sultanı ve Hicaz Kral'ı ibni Saud'un Londra'ya sefir tayin eylediği Hafız Vehbe mahalli memuriyetine gelmiş ve itimatnamesini Kral Corc'a vermiştir. İngiltere hükumeti İbni Saud'un neadiıje evvelce sefirüü tayin etmiş idL Çi<Jd.e'deki ingiliz sefiri bize yabancı bir na değildir. Uzun müddet İstanbul sefaretinde baştercüman olup bir çok siyasi intrikalarda ismi kanşan diplomat şimdi Sir Rıyan namile Vehabi hükumeti nezdinde İngiliz imparatorluğunun diplomasi mümessili bulunuyor. Hafız Vehbe uzun müddet haricl işleri idare etmiş ve iktidarı malum bir siyasi olup Necit Sultanımn mutemedidir. İngiltere Şark işlerinde en vukuflu ve en mücerrep siyasî memurlannı ya Vehabi'ler hükumetinde yahut bu devlerin yakından temas eylediği memlekeüerde istihdam ediyor. Meselâ Amanullah Han'a karşı isyan vuku bulduğu vakit Kâbil İngiliz fevkalâde komiseri bulunuyor. Siyasi iktidarı maruf bu diplomaün başlıca vazifesi İbni Saud'un harekâtmı yakından takip eylemektir. İbni Saut ile Kral Faysal yekdiğerine can düşmanı oldukları halde Sir Humfri ne yapıp yapmış bu iki hükümdan geçenlerde bir İngiliz harp gemisinde buluşturmuştu. Bu suretle sabık Kâbil sefiri iki Arap hükümdarınm arasını telif için ilk mülâkatı yaptırmağa muvaffak olmuştur. Bu mülâkatta neler görüşüldüğü hâlâ meçhuldür. Gene îngiltere'nin en büyük müsteşriklerinden Sir Filby bir kaç senednberi Cidde'de bir memuriyeti mahsusa ile bulunuyor. Bir kaç gün evvel Sir Filby'nin İslâmiyeti kabul ettiği telgrafnameler ile ilân edilmişir. Bu maruf İngiliz siyasetinin Mekke'ye, Medine'ye gitmesine ve Vehabi rü esası arasına girmesine artık hiç bir mâni kalmamıştır. Çünkü Müslüman olmuştur. Eğer meşhur Miralay Lorens Hicaz Kral'ı Hüseyin ve oğullarina vaktile fazla taraftarlık yaparak İbni Saud'un infialini bais olmasaydı bunu dahi şimdi Arabistan'da görecektik. Efgan isyanında Sir Humfry Kâbil sefiri iken Miralay Lorens tayyare zabiti sıfatile Efganistan hududunda bulunuyor İdi. Şimdi de Lorens'ln ırak'ta Sir Humfri ile birlikte bulunduğu rivayet olunuyor. İngilizierln İbni Saud'a ve devletin bu kadar ehemmiyet verme <*• leri tabil manasız dğildir. Çünkü JSaş» . tanbaşa Arabistan ve Haremeyn'i zapteden bu Arap reisi hükumetinin Fas'tan İran'a kadar olan sahada büyük nüfuzu vardır. Sarkı karip'te hiç bir hadise yoktur ki İbni Saud'un malumatı ve dahll olmasın. Filistln ve Cebeli Duruz kıyamlannda erbabı kıyam rüesasının İbni Suat il edaima temasta bulunarak sık sık talimat aldıklan malumdır. Şarkıkarip'te hlç bir İngiliz fevkalâde komiseri ve valisi yoktur ki İbni Saud'un isminl işittiği vakit suratmı asmasın. Irakta, Fillstin'de, Suriye'de, Arabistan sahlllerinde hiç bir Arap yoktur ki İbni Saud'u yeni bir seyfi islâm addetmesin. Arapiar milll İstiklâl ve istikballerlnl ve ümitlerlni İbni Saud'a bağlamışlardır. Bugün İbni Saut Avrupa'nm büyük devletleri İngiltere, Fransa, İtalya ve hatta Almanya ile sıkı siyasi mtinasebatta bulunuyor. İbni Saut cihan poltikasında bir âmil oluyor. Hususî bir evde verilen müsamere musikiye nakletmiştir. O tufanı an Vilâyet encümeni ve muhaÜstat beni tenvire devam edi dıran birinci parça beldenin efsasebcai belediye binasına yor: ne devrini terennüm ediyor. Oradft nakledilecek İşte size; kontroldan azade, hususî dediğiniz hayatm neticele belde tabiatla uğraşıyor ve tabUtj VUâyetle Belediyenin tevhidinde gö ri! lşlerini bu gibi adamlara ve kadar azametlidir. Ikinci parça beldenin teıekkül rülen noksanlarm itmamına çalışılmakren ve onları kontrol etmiyen bir belde mamur ve bahtiyar olabilir devrini tasvir ediyor. Kâh süku tadır. Yeni teşkil edilen Beşiktaş kazasının belediyesine ait hazırlıklar da bitnai? Zaten istibdat zorbahğma a netli ve ahenktar, kâh helecanlı ve mek üzeredir. Dün bu daireye lüzumu olışkın olan yerlerde hususî hayat mütemevviç olan makamlar belde lan memurlar tayin edilmişlerdir. Bu bahanesile memurlar bu gibi kon nin geçirmiş olduğu mücadeleleri memurlar cumartesi gününden itibaren troldan azade oldukları içindir ki gösteriyor. Nihayet saadet ve sü vazifeye başlıyacaklardır. Beşiktaş ka vazifelerine bakmazlar, kanuna kun içindeki bugünkü devri ilk ba zasma Beşiktaş polis merkezi binası tahhürmet etmezler, sui istimale dö harın sabah rüzgârını andıran o sis edilmiş ayrıca merkezin arkasmda külürler ve neticede memleketi ha aheste mevceler terennüm ediyor. ve belediyeye ait bulunan büıada buna ilâve edilmiştir. Ah! Bu ne ilâhî bir deha! Bütün rabiye doğru sürüklerler. Yeni belediye kanunu mucibince Dahiliye Vekâletinin beledîye bütçesini 1 Serbest insanlar ülkesinde haya belde bu ihtiyar adama tapar!» Fakat ne gariptir ki burada da eylulden itibaren tasdik etmesi lâzım tm bu gibi sun'î ayırmalara tahamhi bir tek alkış çıkmadı ve gelenler dır. Fakat İstanbul belediyesi 1930 bütmülü yoktur. O bir birliktir, ayırçesini 31 ağustosa kadar ikmal ettlğinma kabul etmez. Memur ve cemaat salonu sükut içinde terkettiler. Bir müddet sonra yeni bir zil bi den bu seneki bütçe Dahiliyece tasdik adamı, Lütün hayatını cemaate edilmiyecektir. Vekâlet bademaki büt verir ve cemaat te bu hayatm mun zi tiyatro seyrine çağırıyordu. O çeleri tetkik ve icap ederse tadil ede tazam olmasında alâkadar oldu yun basladığı zaman bir de ne gö cektir. ğundan onu daima kontrol eder, reyim? O gün kadınlık hakkında Kaymakamlar işe başladı Yukarıda söylediğim misal seni parkta nutuk söyliyen hanımla, Kadıkoy kaymakamı ibrahim Bey de yanlış bir zanna götürmesin. O mi mitinglerde söz söyliyen efendi dün gelmiş bu suretle Usküdar kaymasal ile ben demek istemedim ki ül ler şimdi artist rolunü yapıyorlar kamından maada bilumum kaymakamlar gelmiş ve işe başlamış bulunmaktakede memur ve devlet adamı tica dı. Hayret ettim ve arkadasıma: O kadar ciddî insanlar sah dırlar. ret ve muharrirlikle de uğraşabi Yanndan itibaren Encümeni Daimil neye çıkıp oynuyorlarü Dedim. lir! Hayır, bunlar da yasaktır! Vilâyet, Muhasebei hususiye belediye Evet! Burada böyledir. Bun binasına nakledilecektir. Bütün dimağım, bütün faaliye larm hususî aile eğlenceleri böyle Açıkta kalan polis merkez tini beldeye vermek, bu ülke oluyor! memurları memurunun borcudur. Ticaret ve Hayret ettim. Yeni teşkilâtta açıkta kalan polis muharrirliği bir misal olmak üzere Oynanan piyesin mevzuu şu idi: A merkez memurlan şunlardır: gösterdim ki zihnindeki hurafenin ralarındaki anlaşamamazlık dolayısile Osman (Eminönü), Saffet (Fener), ne kadar esassız olduğunu kolay • kan koca birbirinden ayrümak istiyorFahir (Ayasofya), Murat (Büyükdere), ca isbat edeyim. lar. Meydanda ciddl bir şey yok, fakat Şükrü (Arnavutköy), Cemal (Pangaltı), Üstat! Gene kafam altüst ol iş inada binmiş, her iki tarafça izzetl Mehmet Ali (Dolapdere), Ihsan (Fatih), 'du. Müsaade buyurunuz da bugün nefls mes'elesi olmuş ve mahkemeye Sadık (Müteferrika), İhsan (Galata), düşmüş. Hâkim mes'eleyl anlamış ve 1 Atıf (Kasımpaşa), Kemal Sadık (Kadıbu kadarla kifayet edelim. şi kanunun tabil akınüsına dökse ay köy) Beyler. Nasıl isterseniz azizim! rılmaktan başka çare olmıyacak. Fa •** Ele geçen faşırttcı mühürler ve listeler Âli'nin odasında. bulunan liselerdeki isimlerinin çoğunun uydurma olup derdeat edilmesi mtimaline mebni zaöıtayı şaşırtmak için evvelden hazırlanmış bulunduğu tesbit edilmiştir. Ele geçen mühürler de kısmen mevhum ticaret firmalarma aittir. Postada mazrufun nazan dikkati celbetmemesi için beyanname gibi evrak gönderilirken bu mühürlerin istimal edlldiği anlaşılmıştır. Âli Bey, doktor Şefik Hüsnü'nün eski arkadaşı olup istiklâl mehkemesince 15 seneye mahkum edilmiştir. Yeni tevkifat yok Dünkü nüshamızda isimlerini yazdığımız Âll, namı diğer Halim, Remzi ve Mehmet Emin Beylerden maada kimse tevkif edilmiş değildir. Bunlardan başka iki Kmm'lmın bilfiil tahrikâtta bulundulkarı tesbit ve isticvap edildikleri yazılnuz ise de haklannda tevkif müzekkeresi kesilmiş başka kimse yoktur. Mektepliler arasındaki yeni propagandalar Bunların, muhtelif zümreleri, bu meyanda bilhassa mektepleri propaganda hususunda ihmal etmedikleri, gönderdikleri mektuplarda ve beyannamelerde, gençleri komünizme ısındıracak cümleler istikbale ait vaitler ve bugünün cihan kumluşundaki aksaklardan bahis kısımlar bulunmasından anlaşılmakta ve blzzat Âli de bu hakayıkı tasdik etmektedir. Yeni yakalanan ve Türkiye'de komünizm faaliyetinin nâzımı mevkiinde bulunanlarm muhakemeleri, evvelce tstanbul'da ve İzmir'de tevkif edilen dokuz kişl ile birlikte cereyan edecektir. Âli'nin hüviyetine ait yeni malumat Mevkuflardan, üçüncü enternasyonalde Türklye birinci murahhası bulunan ve sık sık memleketimize gelip giderek bir çok isimler değiştlrdiği anlaşılan Âll Bey, tıbbiyenin son smıfından çıkmıştır. Ede edilen resimlerl, hep gençlik zamanma ait olduğu için, memleketlmizde komünizm faaliyetini İdare eden bu zatın gimdiye kadar derdestl gecikm.is.tir. Ali Beyin, Cevdet isminde hiç yanından aynlmıyan bir arkadaşı bulunduğu, fakat şlmdi Kafkasya'da bir sanatoryomda tahtı tedavide olduğu anlaşılmıştır. Polis müdürü ne diyor? Polis Müdürü Ali Rıza Bey, vaki olan sualimize cevaben demiştir ki: < Tahkikat devam ediyor. İslmleri yazılan iki üç kişiden başka tevkif edilen Mmse yoktur. Lâzım gelenler, ifadelerlne müracaat edlldikten sonra serbest bırakılmışlardır.» Üstatlar gittiler. Ben gene te fekküre daldım. Bu beldede yaşamanın çok zor olacağı her gün daha ziyade anlaşılıyordu! Ben ne yapacağım? Düşününüz: Daima vatandaslar ile alâkadar olacak mışsin! Memurları murakabe e • decekmissin! Devlet adammın hususî hayatı olamazmış! Bu nasıl isler? Nasıl düşünceler? Ben ki, ömrümde kendimden başka kimseyi düşünmüş değilim! Ben ki, devlet memuru görürken korkumdan yedi mahalle kaçarım! Ben ki, devlet adamı olsaydım bütün dünyayı kendim yaratmış gibi zannederdim; bu beldenin bu a detlerine nasıl alışacağım? Bu sualler beni helecandan he lecana atıyor, şüphe ve tereddüt içinde kıvrandırıyordü. Bereket versin ki o akşam hususî bir evde verilen bir müsamereye davetli idik. Biraz sonra arkadaşlar beni almak için geldiler. Ev sahibesi bizi salonun kapısı önünde nezaketle karşıladı. Salona dahil olduk. Davetliler toplanmışlardı. Sahne salonun bir ucunda idi. Perde kalktı. Güzel bir kız serbest ülkenin nağmesini okumağa başladı. Hazır bulunanlar ayağa kalktılar ve nağmeyi beraber okudular. Sonra sahneye uzun saçlı ve gözIüklü bir zat geldi. Ve piyanonun öniine oturarak üç parça çaldı. Bütün salon dinî bir sükut içinde dinliyordu. O ne ilâhî sesti?.. Duyduğum zevki, geçirdiğim he yecanı izahtan âcizim. Sanki me lekler beni kanatları üzerine al • mışlar, göklere çıkarıyor ve orada hayalî bir âlem gösteriyorlardı. Yanımda oturan arkadaş bana doğru eğilerek: « Beldenin en meşhur artisti! Bu üç parça onun kendi eseridir. Bu parçalarda beldenin tarihini imam Tevfik Efendinin kendisinden bahçesine giren köpekleri zehirlemek için istriknin hapı istediğini ve kendisinin de hocanın şahsına ve cübbesine itimat ederek zehiri verdiğini söylemiş«r. Şahit Mehmet Selim Efendi de maz nunun zehiri aldıktan sonra Üsküdar'da şekerci Zekeriyya Efendinin dükkânına girdiğini ifade etmiştir. Şahit Şerife Hanım, kayınvalidesi Hacer Hanımm evine geldiğini ve orada Behçet'e zehirli badem ezmesi yedridiğinl söylemiştir. Bundan sonra tevkifanede bulnnup maznunun müdafaa şahldi olarak gösterdifi balıkçı Hüsnü ile bahçivan Hamdi dinlenmiş, bnnların şehadetleri varit görülmemiştir. kat hâkim işte bunu istemiyor ve kurnaz bir yol bulmuş: Elaltmdan kan kocanm çocuklannı çağırtmış ve kendilerine muayyen sa atte mahkemeye gelip ana babalarının boyunlanna sanlmağı öğretmiş. Hâkim mahkemeye devam ediyor, iki tarafa öğüt veriyor, nasihat ediyor ve onlan banşmağa çağırıyor. Onlar da içlerin den ayrılmak istemedikleri halde bir birine kafa tutuyorlar, inat ediyorlar. Nihayet hâkim hüküm vermek üzere olduğunu ilân ediyor ve dinliyenlere dikkat etmelerini söylüyor. Kan kocanm renkleri saranyor, dudakları titriyor, fakat inatlarında dunnaktadırlar. Hâkim başlıyor: «Kanun namma> derken iki melek gibi çocuk sahneye atı lıyorlar ana ve babalarına sarılıyorlar, altm sesleri İle sahneyl çınlatayorlar: Baba anne artık dayanamıyarak ço cukları birbirinden kapışmağa başlıyorlar. Hâkim de bu dakikadan istlfade ederek kocanm elini kadının eline yanaştırıyor ve onlan banştırıyor. Piyeste kan koca arasındaki anlaşa mamazlık, birbirlerine karşı gösterdikleri inat, birbirleri hakkında döktükleri çocukça suçlar, o kadar gülünç bir tarzda tasvir edilmişti ki salon mütemadi yen kahkahalar ile çmlıyordu! Mekteplerden mezun olan ço! cuklarm velileri evlâtlarını gönrecekleri mekteplere dair malumat almak hususunda bazı müş* Polis şube müdür muavmlerı ı kîilâta tesadüf etmektedirler. arasında tebeddüiât "Maafîf'Vekâleti muhtelif mekPolis 3 üncü şube müdür muavinliği 1 teplerin kabul şartlan hakkında ne 1 inci şube başmemurlanndan Şinasi Beyin tayini üzerine 3 üncü şube mua ' tenevvür etmek istiyenlere icap vinliğinde bulunan Celâl Beyin eski va [eden malumatı gönderecektir. zifesi olan 4 üncü şube muavinliğine taArzu edenlerin vazih adres ve yini kararlaştınlrruştır. Polis M. Ali Rıza B. bize, zabıta erkânı jtaahhütlü mektup pulu ile «Anve serkomiserlerle komiserler arasında Ikara Maarif Vekâletine» müra tebeddülât yapılacağı rivayetlerinin a lcaatları tavsiye olunur. sılsız olduğunu beyan etmiştir. Açıkta kalanlann listesi Emniyeti umumiyeye gönderilmiştir. Haklannda emir beklenmektedir. Üsküdar kazası merkez memurluğu na Osman Zeki B. tayin edllmişse de, hakkında mülkiye müfettişliğince tahkikat yapıldığından yeni vazifesine baçlıyamıyacaktır. Merkez mmeurlanndan Macit B. in 1 inci şube 3 üncü kısım başmemurlu ğuna tayini üıha edilmiştir,, ı . „ MekCeplere dair malumat afmak istiyeo velilere Gümrükte Yeni ve büyük bir sahtekârlık! Beyannameleri tahrif ederek fazla resim almak yolunu bulanlar İstanbul Belediyesnn mührü yok! Zehirli badem ezmesi Vak'a nasıl olmuş? Bundan sonra muhakeme kâfi görülerek müddeiumumî iddiasını dermeyan etmiştir. Mısır'lı Prenses Zeynep Hanım merhu mun Darülfünunumuza vakfettiği paranın tahsili için Mısır'da açılan dava lehte neticelenecek gibi görülmektedir. İbrahim Şahin B. isminde bir Mısır'lı avukatın takip ettiği dava kazanüırsa Darülfünun bir milDiğer taraftan dtinkü Heyeti Vekile Müddeiumuminin mütaleasına göre yon lira alacaktır. içtimaında paramızı koruma kararnaAnadolu'da jeolojik tetkikat (68) yaşında bulunan maznun Tevfik mesinin 11 inci maddesinin ilgası kayapacak Darülfünun muallimleri rargir oldu. Bu ilga keyfiyeti; müesseEfendi bir para ve aile mes'elesi ile katli Darülfünun madeniyat muallimlerinden tasmim etmiş ve zehirli badem ezmele sat arasında ecnebi kambiyo ve nukut rini kayınvalidesi Macer Hanımın evine Hamit Nafiz B. Kayseri'ye gitmiştir. Malik esası üzerine yapılmıs ve yapılacak daB. de Garbl Anadolu'ya gidecektir. Bu ze getirmiş, ve Hacer Hanımla üvey oğlu vat, Darülfünun hesabma jeolojik tetkikat hill alım, satım ve ikraz, istikraz muaBehçet'i çağırarak iptida Behçet'e ba yapacaklardır. melâtından mütevellit borçların döviz dem ezmesi verdikten sonra üç ihlâs ile 449 uncu ve 450 inci maddeleri mucibin olarak tediye olunması memnuiyeti kalüç fatiha okumasını ve bu okunmuş şece idamını, ancak (65) yaşını ikmal ey dınlmıştır. keri aspirin yutar gibi yutmasını söylemi; oldugundan 56 mcı ve (62) inci Bir de buraya gelmiş iken maliye helemiştir. Behçet badem ezmesinl yuttukmaddelere göre Hacer Hanımı da zehir yeti teftişiyesinin elinde bulunan mes'etan sonra maznun Hacer Hanıma da lemeğe kasit fiilinin faili olarak tayini lelerle de meşgul olacağım. Bunlar hezehirli badem ezmesi vermiş ise de Hacezasını istemiştir. nüz tetkik sahasındadır. cer Hanım oruçlu olduğunn söyliyerek Bundan sonra maznuna ne diyeceği reddetmiştir. Biraz sonra Behçet ıztırap Maliyeye yeniden intisap ve terfi edesorulmuş, maznun da: «Gören varsa isiçinde kıvranmağa başlamı; ve hoca da bat etsin» demiştir. cek memurlan sıkı bir imtihana tabi telâşla evden çıkıp gitmiştir. tutuyoruz. Bundan maksat, Devlet teşMüteakiben heyeti hâkime mfizakere kilâtında mühim vazife alan maliye meMüddeiumumî vak'ayı bu suretle izah neticesinde kararı tefhim etmişir. liyakati haiz ettikten sonra cürmün şabitlerin şehaBu karara göre imam Tevfik Efendi murluklanna icap eden detleri, Tıbbı adlinin kimyahane rapor müddeiumuminin talebi vechile idama. kimseler getirmektir. Iarı ve tahkikat, evrakı ile sabit olduğu ancak (65) yaşını bitirdi?inden (28) seBurada iki, üç gün kalacak ve ağlebi cihetle maznunun Türk ceza kanununun ne (2) ay ağ?r haose mahkum edilmiştir. ihtimat pazara Ankara'ya döneceğim.» celer ile mukayese ederek hem sadeliğine ve hem de sağlamlığına hayran oluyordum: Arkadasıma çevrilerek sordum: Bunlar daima böyle mi eğleniyorlar? Evet! Kumar, rakı meze ve saire olmaz mı? Asla! Hanımlan poker, filân bil mezler mi? Burada kendine hürmet eden kadın kumara ve rakıya yanaş maz! Erkeklerin elbiselerine, kadınların tuvaletlerine dikkat ettim. Hepsi sade yerli malından yapılmıs fakat pek ince ve zarifti. Zinet ve tecemmülâtıan eser yoktu. Kendi kendime: Hem sade, hem yüksek! İşte yaşamak san'atı! Yarın devam edecek Şehremanetinin lâğvı üzerine İstanbul Belediyesi yeni mührünü kazdırmamıştır. Halbuki bir çok eshabı mesalihin belediyeden aldıklan mazbatalarda mühür olmadığından alâkadar devair ve mehakim bunlan kabul etmemektedir. İstanbul Beledlyesinin yeni mührü kazBen bu eçlenceyi bizim eğlen dırılmak üzere emir verilmiştir. Darülbedayi artistleri dün akşam Karadeniz vapuru İle Samsun'a hareket etmiş lerdir. San'atkârlar Samsun'da 10 temsil verdikten sonra hemen dönecekler ve ayın 18 inde şehrimizden geçerek Atina'ya gi deceklerdir. Darülbedayi hey'etl Atüıa ve Selânlkte beçer temsil vereceklerdir. San'atkârların 20 eylulde Atina'da bulunmalan lâzım gelmektedir. 1 teşrüıievvelde İstanbul'da kış temsil lerine başlanacaktır. Darülbedayi artistleri Samsun'a gittiler Yol mükellefiyetini bedenen ifa etmek istiyenler yakmda Beykoz yoluna sevkedileceklerdir. Yol mükellefiyeti Darülfünunun Mısır'daki vakfı Gümrükte büyük; bir sahtekârhk keşfedîlml| ve vazıyet eden gümrük hey'eti teftişiyesinin daha ilk tahkikatmda bir çok mal sahibi eşhas ve müessesa tın dolandırıldığı anlaşılmıştır. Bu sahtekârlık şu suretle vaki olmuştur: Bu sahtekârlığın failleri olan Havyar harunda muameleci Danyal ve rüfekası Sadrettin ve Nuri Beyler, müşterilerinin gümrük tarlfesinde muharrer resim miktannı bilmemelerinden billstifade beyannameleri lstedikleri gibi doldur muşlar ve kenflilerine bu suretle lmza ettirmişlerdir. Bunlar; bilâhare mua mele yaptırmak üzere gümrüğe müracaat ederlerken müşterilerinden bir kaç misli fazla tahsü ettikleri resim mik tannı (ofort) eczasile miktan aslisine tenzil etmişler ve bu beyannameleri o suretle tevdi etmişlerdir. Bu hal senelerdenberl devam etmiştir. Nihayet sahteAli Riza B. sterlin rayici kârlık Perapalâs oteline ait bir muamele hakkında Hey'eti Vekilece yaptırılırken meydana çıkanlmıştır. Galata gümrüğü başkâtibi beyannamelerdeki silintiden şüphe etmiş ve tetkiittihaz edilen kararı kata girişmiştir. Sahtekârlar bu tahrifi izah ediyor Perapalâs sahibine atfetmişlerse de zarar ve faydası kendisine ait olan bir Mallye Müsteşan Ali Rıza Bey dünkü ekspresle Ankara'dan şehrimize gelmiş miktar için tahrifat yapmakta bir se bep olamıyacağmdan bu iddia nazan ve öğleden sonra Tütün inhisanndaki hu itibara alınmamıştır. susl dairesinde meşgul olarak baa ziyaMuameleci Danyal ve şürekâsına ait retleri kabul etmiştir. Müsteşar bey; kendisinl ziyaret eden diğer sahte beyannameler de çıkanl bir muharririmize §u beyanatta bulun mış ve cümlesinin müşteriler zaranna tahrif edildiği anlaşılmıştır. Bu dolanmuştur: dırılanlar meyanmda Hasan ecza depo« Seyahatim müstemirren kamblyo su, matbaacı Alâettin Bey ve mobilyeci lşlle alâkadar değildir. Fakat vazifem Kalinikos ve saire gibi bir çok eşhas dolayısile bittabi konsorslyom ve kam vardır. Beyannameleri yazan ve tahrif biyo işlerinl de taklp edeceğim. eden kâtipleri Mişel tagayyüp etmiştir. Bunların dercip ettikleri miktar kaKambiyo vaziyeti görüldüğü üzere çok normal, hatta mükemmel bir şekildedir. lem, kalem tesbit edilmiş ve 10 bin lirayı idaresi tngillz lirası rayicinin bugünkü seviyesi geçtiği anlaşılmıştır. Gümrük Danyal Efendi ve şeriklerinden muameolan 1030 1035 kuruşlardan aşağı tesle vesikasını istirdat etmiş, diğer ta biti hakkında şimdilik verilmiş hiç bir raftan soyulan ticarethaneler de bun karar yoktur. Bu mes'elelerle Nurullah lar hakkında ikamei dava etmişlerdir. Esat Bey meşgul olmaktadır. Maliye musteşarı Ali Rıza Bey şehrimize geldi MUHARRFM FEYZt S. Nazlı handa dün tenhalık vardı Yeni fırkanın îstanbul hey'eti dün de toplandı Serbest Cumhuriyet Fırkasınm Nazlı Handaki merkez hey'eti, pazar gününe kadar Taksim'deki Kahnis apartımanının ait katına nakledilecektir. Dün lâzım gelen mefruşat mubayaa edilmiştir. Fırka lideri ve erkânmdan çoğu İz mir'e gittiklerinden Nazlı Handa diğer günlere nisbeten kalabalık ve faaliyet azalmıştır. Yeni fırka, Tanin idareha nesini isticar İçin uyuşamadığından neşredeceği gazeteyi başka bir yerde çıkaracaktır. Serbest Fırkanın İstanbul merkez ocaçı hey'eti dün saat 17 de sabık icra reisi Refik Beyin riyasetinde toplanarak İstanbul teşkilâtının bir an evvel ikmali etrafmda görüşmüştür. İstanbul'da kaza teşkilâtına bir haftaya kadar baş lanacaktır. Müskirat idaresi, badema somanın ida reye teslim 18 kuruştan almacağını Murefte Müskirat memurluğuna bildirmiştir. Piatm bu suretle tenzili kararı Murefte şarapçı larını düşünceye sevketmiştir. Soma fiatı indirildi 150 liklerden Konya'h Zeynelâbidin İs gönderildi kenderon'da yeğeni Kutsi zade Ali Ef. ile Yeni fırka, bazı vilâyata teşkilât İçin bakkallık yapmakta, belinde kuşak müştesarfı icap eden miktarda para gönderrilere yağ, şeker satmaktadır. Marsilya ticaret mümessili gitti miştir. Marsilya Ticaret mümessili Şerif B. ma Bir Fransız tayyarecisi Nevhalli memuriyetine gitmiştir. Devlet Şurası Reisi Nusrat B. Ankara'Nevyok'tan verilen bir habere göre dan şehrimize gelmiştir. 1015 gün kadar bir Fransız tayyarecisi Nevyork'tan nistirahatten sonra Ankara'ya dönecektir. çarak hiç bir yerde durmaksızm İstanTicareti hariciye mümessilleri bul'da karaya inmeğe ve bu suretle en Ankara'ya çağırıldı uzak mesafeye uçuş rekorunu kırmağa Hükumet Ticareti hariciye mümessillerlni Ankara'ya davet etmi§tir. Kendilerinden karar vermiştir. Bu seyahatin tarihi henüz naalum değildir. izahat almacaktır. 150 liklerden Zeynelâbidin Bazi Vilâyetlere teşkilât için para Devlet Şurası reisi şehrimize geldi york'tan îstanbul'a gelecek