6 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
YEDÎK'CI SENE N* 2 2 7 5 Hnşmuharrlrl YUNUS NADİ İDAREHANEsl: UBjuüuumuıuiye karşısında dairei mahsnsa Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta k u t u s u : N° 2 4 6 Başmuharrir , 2366 • Tahrir tnUdürU . 3236 mUdUrü 2365. Kîtao kısmı 4 7 2 * • » » • » • •••• • » • * •• » •<• •• • » » » • •• •• » • Cu m h u riyet ~.«~m.HinınıllMlinillimillllMHIIııı CUMARTESI 6 EYI.ÛL ABONE ŞERAİTt İ MÖDDET: TÜRKİYlE İÇİN | Seneliği \ 6 Aylığı 1400 Kr. HARİÇ İÇİN f 750 Kr. 400 Kr. 1 3 Ayhğı j 2700 Kr. : 1450 Kr. 8 0 0 Kr. i = 5 Kuruştur = Nfishası her yerde İZMIRDE KANLI NÜMAYIŞLER İki kişi öldü, on beş yaralı var, "Anadolu,, matbaası taşlandı, geç vakit sukunet iade edildi, Fethi Bey nutkunun iradını tehir etti îzmir Hadiseierin tafsilâtı iezahuratı Dünkü gazetelerde tafsilâtı okunmuş olacağı veçhile Serbest Cumhuriyet Fırkası lideri Fethi Beyin bazı arkadaşları ile teşkilât yapmak ve ezcumle bir nu tuk irat etmek üzere İzmir'e azimeti orada az çok mubalâğalı bir takım te zahurata vesile teşkil etmiştir. Fethi Beyi istikbal için fazla miktarda kalabahk bir halkın sandallarla vapurun etrafmı almış ve pasaport mevkii havalisinde bütün rıhtım boyunu doldurmuş olması nihayet memleketin ve milletin feyiz ve inkişafına ait ümit ve emeller etrafmdaki temenniyatın bir ifadesi şeklinde almabilir. Bu itibarla arada •vuku bulan bazı coşkun ve taşkm te zahürlere mukabil hükumetin de inzi bat ve asayişi muhafaza sadedinde kanunî vazifelerini ifa etmiş olduğıı görülüyor. Bu noktai nazardan İzmir teza Gazi Hz., Başvekil ve refikaları Do Imabahçe hüratı Avrupa'da hatta siyasî maksatlarla yapdan bazı içtimaların şekille rini ve neticelerini aynen göstermiştir bile diyebiliriz. Malum olduğu uzere Avrupa'da bu gibi içtimalar daima po lisin sıkı bir takayyüdü ile takip olu nur, ve onlardan dolayı her hangi fazla bir hâdisenin vukuuna meydan bı rakılmaz. Olacak hâdisenin nihayet rahıta kuvvetleri ile nümayişçiler arasında zuhur etmiş olacak ufak tefek vak'alara münhasır kalmış. olması orada muvaffakiyetin başlıca alâmetini teş kil e ""Telen bir an'ane hükmündedir. Zabıta kuvvetinin müdahelesini icap ettiren kanlı hadiseler nasıl oldu? Nümayişçiler "Anadolu,, ıratbaası onun^e tnşkınlıkta bulunarak cMtnları kırmışlardır • sarayına girerleken tzmir 5 (Sureti mahsusada giden muharririmizden) C. H. F v bugün saat 14 te bir nümayiş tertip etmiş, Denizli meb'usu Ha^dar Rüştü ve Ahenk gazetesi başmuİzmir'de Ahancak iskelea harriri Mehmet Şevki Beyler tara(Halk iskeleden çıkarken) fından birer nutuk irat edilmiştir. L'jnumî surette gojrduğumuze nazaran Bu nümayiş esnasında gelen serİzmir tezahüratı inzibat ve asayişin hestçiler yaşasın Gazi ve yaşasın muhafazasına muekkel olan zabıtanın Fethi Bey, diye bağırmağa başla ihtimam ve takayyüdü ile yalnız bu çerrnı«)ardır. çeve dahilinde olup bitmiştir. İzmir halHaydar Rüstü Bey, Anadolu cakının yeni fırka lideri Fethi Beye karşı zetesinin bugünkü başmakalesin misafirperverlik tezahürlerinin gazete muhabirlerince bildirilen mubalâğalı şede muhaliflere tarizatta bulun • killerine rağmen hüsnu suretle niha muştu. Bunun üzerine halktan bir yetlenmiş olması milletimizin siyasî ve kafile, Anadolu matbaası önünde içtimaî terbiyesi ile hükumetimizin bu Reisicumhur Hz. refakatlerinde menfi tezahürat yapmıştır. kabil ahval muvacehesinde dahi vazi Başvekil İsmet Pş. Hz. ile Maarif Fethi Beyin ikamet ettiği tzmir fesini «hüsnü ifaya kudretini göstermek Vekili Cemal Hüsnü, Kâtibi Uraupalâs önünde alkışlar devam edinoktasından her iki itibar ile de takdire satlarını gizliyenlerin arayai mileri Tevfik, Ruşen Eşref, Kılıç İzmir hâdiseleri hakkındaki Baş lâvık görülmemek mümkün değildir. yor. Polis, inzibatı temine çahş karışmastndan çıkmıs olacak " Ali, Reşit Galip ve Başmuharririvekil İsmet Pş. Hz. nin fikirlerimaktadır. Yer yer, çok kalabalık Fethi Bey İzmir nutkunu bugün irat tır. Kanuna muhalif olan harei ni sorduk. Şu cevabı verdiler: edecekmiş. Yeni fırka liderinin fikirle miz Yunus Nadi Beyler bulunduktezahürat devam etmektedir. rindeki kıymet ve ehemmiyeti bu nutku ları halde, dün saat 17 buçukta Er« Siyasi fikir münakaşala ketleri zabıta ve adliye bittabi] H. Fırkasının tertip ettiği nü gordükten sonra anlamış olacağız. Sı toğrul yatile Yalova'dan şehrimitakip edecektir. rının zabıta hâdiseleri ile karışmayişte iradı nutkeden Mehmet rası geldiğinde bu nutuk hakkındaki zi teşrif buyurmuşlardır. Karşı fırka liderinin ve men1 ması, bahusus bahsettiğiniz feci Şevki B.: «Gazi bizim reisimizdir. mütalealarımızı serdedeceğimiz de ta vak'alar zuhuruna meydan ver suplarımn fikirlerini tam bir »eri Gazi Hz. ve refakatlerinde bu Gazi Hz. Dolmabahçe'de rıhtıma Karşının değil» Dedi. biidir. Nihayet cümlenin maksudu vatan besti ve emniyet içinde izhar ej mesi çok şayan teessüf, çok teHaydar Rüştü B. de İsmet Pş.nm ve milletin selâmet ve saadetini temin lunan zevat, Ankara motörile yatçıkarlarken etmekten ibaret bulundukça fikir ihti tan Dolmabahçe Sarayına gitmişessürü macip bir şeydir. Müseb debilmesi iç»n bütün tedabiri cdi hizmetlerinden bahsetti. Beyler laflarından ancak hayır doğabileceği lerdir. biplerinin takip olunacağı mu malarım mnhalli makamata em\ yında ikamet buyurmaları muh sokağında küçük bir münakaşa olartık üzerinde ısrar olunmıyacak bir mü( Mahnrii 3 iivcü sahifede hak^kttr. Siiphe etmem * • bu •' temeldir. muş ise de arbedeve meydan verilReisicumhur Hz. nin Meclis açıtearefedir. ( Mabadı 3 uncu sahtfede meden dağılmıştır. hncıya kadar Dolmabahçe Sara Bizim bu münasebetle şimdiden söySokaklarda konferans verenle lenmesini lüzumlu gorduğumüz nokta de tesadüf ediliyor. Bu cümleCumhuriyet hayatımızda ve Cumhuriyeden olarak, hükumet konağı köşetin inkişaf ve tekâmülü namına girişilen sinde temiz kıyafetli bir zat, başıkarşı bir fırka teşkili teşebbüsünün esana toplanan 3040 kişiye hitaben sen vazih ve kat'î fikirlere istinat ederek ' nları söyliyordu: bazı matbuatta nişanelerini görmekte olduğumuz avamfiribane temayülât ve « Yeni fırka, bizi inhisarlar tağlitattan mümkün olduğu kadar uzak dan, fazla vergilerden kurtaracak, bulundurulmasıdır. Seciyesi metanet ve hayatı ucuzlatacak, hepimiz ona mekânetten mürekkep olmakla maruf taraftar olmalıyız. Korkmayınız, Türklüğün vakar ve haysiyetine yakışan korkmıyalım. Reylerimizi ona vebudur. Yeni fırka lideri Fethi Bey bu relim. Fakat unutmayınız ki Gazi teşebbüse giriştiği daha ilk günlerden istemeseydi yeni fırka olamazdı. itibaren bu noktaya pek ziyade dikkat Su halde yaşasın Gazi!.» olunması lüzumunu serdetmekten hali tzmir H. Fırkasmda bir içtima değildir. Nitekim gazetelerin verdikleri malumat doğru ise İzmir'de dahi her İzmir 5 (Sureti mahsusada gi türlü mesainin ancak sulh ve sükun içinden muharririmizden) Dün gede yürümesi icap ettiğini bilmünasebe ce C. H. F. İzmir merkezinde içtitekrar eylemiştir. Filhakika hangi fırkama edilerek uzun müddet görüşülya mensup olurlarsa olsunlar hayatında müştür. harikalar yaratmış ve nihayet bir halk İzmir mıntakası H. F. Müfettişi idaresi demek olan Cumhuriyet payesiZühdü B. İstanbul'dan avdet et ne kadar yükselmiş bir milletin yani miştir. Türk milletinin efradına yaraşan da Feridun Osman budur. Şu veya bu fırkada olmak yekdiğere hasım olmağı icap etmez. Fikirler İzmir 5 (Sureti mahsusada gi ve içtihatlar ayrı olabilir. Bu, miHet efden muharrimizden) Halk Fırradının yekdiğerine karsı daima hayırkası önünde Fethi Be lehine ya hah ve sevgili bulunmalarma asla mâni pılan nümayiş devam ederken değildir. Bu bahiste soğuk kanlı akli seHalk Fırkası azasından Sabri B. limin hududunu tecavüz etmek bulan ık Foto: Elm Hagro ahaliye «namussuzlar» diylnce suda balık avlamak sevdasında olacak930 Türkiye güzellik kraliçesi Mü beccel Namık H. ın son iki resmi halk binaya hücuma başladı: ların ekme&ine va£ siirmek dpmek olur Bundan kat'iyyen hazr etmek Iâ7irndır 1930 Dünya Güzellik Kraliçesi leketleri güzellerinden maada A Camlar, pencereler kırıldı, bir kamerika'lı güzellik kraliçeleri de iş za mutemedinin başı yarıldı. PoVatanın her parçasını ve aziz milletin müsabakası 8 eylule müsadif önütlrak edeceklerdir. Müsabaka her lis, jandarma ve Vali hâdise ma her heyet ve ferdini ayni kuvvetle sever müzdeki pazartesi günü Riyo dö tarafta büyük bir merakla bekleni halline geldi. Halk, «Anadolu» ve düşünürüz. İsmet Paşa Sıvas nutkun Janeyro'da icra edüecektir. matbaasına doğru akmağa başlayor. Bakahm, 1930 Dünya Güzellik da yeni şimendiferlerin güzel İzmir'imizi Paşa Sıvas'a şimendifer götürdü. Mahzun Fethi Bey Bu müsabakaya Paris'teki müsa Kraliçeliği tacını hangi güzel giye dı. taarruz olunamaz bir istihkâm haline de sana bak neler getirdim!.. olmıyasın diy« ( Mabadi 4 ÜTICÜ sahijede bakaya iştirak eden Avrupa mem cekZ İMabadi 5 inci sahijedel Gazi Hz. dün aksam Yalova'dan geldiler Hadiseden sonra Fethi Beyin İzmir muhabirimize beyanatı . İzmirdeki hâdiseye ait telğıraflar geldikleri sıra üzerine konulmuştur hadiseden evvel gelen telğıraflar üçuncu sayfamızdadır Ismtt Pş. Hz. de Reisicumhur Hz. ile birlikte Istanbul'a gf Imislerdir İsmet ve Kâzım Paşalar Izmire davet edildiler Başvekil İsmet Pş Hz. nin izmir hâdfsesi münasebetile beyan^tıj Kraliçe kim olacak? fethi Ueyin Dünya güzellik kraliçesi ey!u)ün sekizinci günü intihap edilecek
