10 Mayıs 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
YEDiNCi SENE No. 2515 'Baamuharrlri YUNUS NADİ İDAREHANESh | Plİvunuunıuıni^ Urşısında <laim Htalısosa ^Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta k u l u s u : N° 2 4 6 • Başmuharrir : 22366 . Tahrlr müdürü ,• 23236 Idare müdürü 32365. Matbaa ' 20472 umhu Ismet Paşa yeni hükumetin neler yapacağını vüzuhla anlattı • Dünkü Meclis içtimaının tafsilâtı ^^^«^^^^ PAZAR 10 MAYIS 1931 ABO1SIE ŞERAİTİ | MÜDDET: |TÜRKİYE İÇİNj HARİÇ İÇİN j : Seneligi { 1400 Kr. j 2700 Kr. ! 6 Aylığı \ İ 3 Ayhğı j w 750 Kr. } 1450 Kr.. , 400 Kr. | 800 Kr. Nüshası her yerde = 5 Kuraşinr = MUstakiller de Ismet Pş.ya Rey Verdiler Ismet Pş. dün Mecliste yeni hükumetin programıEyüp telgrafanesinden ıı okudu ve 294 reyle müttefikan itimat kazandı İzmir'e çekilen telgraf! Ismet Pş. Hükumetinin Beyannamesi Ankara 9 (Başmuharririmizden, telefonla) Yenilenen intihabat neticesinde içtima eden yeni Meclisin faaliyete başlaması icra cihazmın da tazelenmesini icap etti. Yeni Meclis kendi Riyaset Divanını intihap ettikten sonra Reisicumhuru intihap etti. Reisicumhura kabinesinin istif asuu takdim eden ve tekrar yeni hükumeti teşkile memur edilen tsmet Pş., yeni hükumetile Meclisin karsısına çıktı ve bir beyanname ile siyasetinî izah ederek itimat istedi. Meclis dün 294 kişilik mevcudu ile bu itimadı tsmet Pş. hükumetine müttefikan verdî. Meclis yenilenince icra makam • Iannın da bu suretle tecdit ve tas • fiyesi halkçı Türk idaresinde hakkın ve hâkimiyetin menbaı millet ve o na izafeten Meclis olduğu hakikatini tabiî surette tebarüz ettiren ve bizim teşkilâtı esasiyemizin ruhu aslisini teşkil eden pek mühim işler dir. Başvekil dahi dün Mecliste okuduğu beyannamesinde Türkiye'de devlet sıyasetinin sarsılmaz bir kanaat halinde bu temeltaşına istinat ettiğini çok kuvvetli sözlerle if ade etmistir. Başvekil diyor ki: « Yaim* B. M. Meclitinin ira den Türkiye mukadderatt için hat'\ bir hükmü ihtioa ettiğinin sarstl max bir kanaat halinde bulunması Cumhuriyetin serbest ve feyizli ida ren'nin her türlü inkişaflart için te meltasıdır. Anarşist cereyanlardan uzak ve vatandaşlartn haklannı ve hürriyetlerini temin eden bir hayat tarzt bu suretle idame olunacağt kanaatindeyim. Kuvvetli devlet otoritesi, kuvvetli hükumet mefhumlarmı bu suretle anlıyoruz.» Başvekilin bu sözlerinde Türk teşkilâtı esasiyesinin tatbikata nak lolunmuş ana hatlannı okuduğumu za şüphe yoktur. tsmet Pş. nın beyannamesinde hükumet siyaseti olarak üzerlerinde tevakkuf edilmek suretile temas olunan noktalar bilhassa malî ve iktisadî mevzular oldu. Cihan buhranından bizim memleketimiz de teessür ve ıztırap hisselerini almıştır. Ancak hükumet bu buhranlı devreyi mümkün olduğu kadar sarsıntısız geçirmek için ihtiyat ve basiretle tedbirler almaktan hali kalma mıştır. tşte bu defa yeni Meclisin huzuruna eskisine nisbetle otuz milyon lirahk kadar eksik yapılmış bir bütçe ile geliyor. Bütçenin geçen seneye nisbetle bu noksanı kısmen iktisadî vaziyetin icabatı neticesi ise, kısmen de vergilerin icrası mev'ut ve lâyihaları hep Meclise sevkedilmiş tadilât kararlarının mahsulü dür. Hükumet bu dar senelerde mükellefin sırtındaki vergi yükünü hafifletmek istemiş, bunun için de umumî devlet masraflarında azamî tasarruf yolunu takibe azmeylemiştir. Her hal ve ihtimale karşı Türkiye'nin sağlam muvazeneli bir Mit çesi olacaktır. İşte İsmet Pş. hükumetinin musırran ve adeta asabî bir dikkatle takip ettiği esaslı bir si yaset mevzuu da budur. MiIIî paranın millî istikrarı ve t>evlet Bankasının tesisi İsmet Pş. îdaresindeki Cumhuriyet devrinin haklı bîr iftihar ile söyliyebileceği büyük muvaffakiyetlerdir. Başvekil kesif beyannamesinde vergilerden, çiftçilerimizden, ticaretimizden, sanayiimizden ve maden lerimizden söz olsun diye değil fakat her birine teveccüh eden kuvvetli hükumet alâkalarını herkese anlata cak bir canhlıkla bahsetmiş ve ni hayet pek yerinde bir ifade ile Meclise ancak yorulmaz ve yılmaz meAnkara 9 (Telefonla) Fırka grupu saat 1 de içtima ederek dörde kadar miizakerata devaın ettiği için Büyük Millet Meclisi ancak saat 4 te toplanabilmiştir. Celseyi Reis Kâzım Paşa açtı. Samiin locaları ve hususî mahaller kâmilen dolu idi. İsmet Pasa ile arkadaşları kabineye ait koltuklarda oturuyorlardı. Celse açılınca geçen içtimada tahlif edilemiyen bazı meb'uslar kürsüde yemin ettiler. Bundan sonra meb'usların intihap maz bataları tetkik edilmeğe başlandı. Hafize Süzan H. bulunamıgor istanbul zabıtası hâdise kahramanını harıl harıl aramakta tzmir'den buraya gel diği anlaşı lan Hafize Suzan Ha nım mes'ele si gittikçe me rakh bir safhaya girmektedir. Suzan H. m Beyoğ lu'nda Şerbetane sokağınHâlâ Istanbul'da izi bulunamıyan Hatice da oturduğu Suzan H. hakkında alınan bir ihbar üzerine İstanbul zabıtası taharriyat yapmış, dün geceye kadar hiç bir ipucu elde edilememiştir. Polis müdiriyeti dün akşam merkezlere yeni ve sıkı bh* tamim yaparak takibin teşdit edil mesini em retmiştir. tzmir mu habirimiz den aldığı mız bir tel graf Suzan Hanımla Fa~ dıl Beyin ts tanbul'da ol duklarım teyit etmekte tKr. Telgraf şudur: Müstakillerden Sırrı B. hükumetin beyannamesini tenkit etti, fakat ikna edici izahat alınca "Yaşasın Ismet Paşa,, dedi Suzan Hanımm kardeşiriin zevcesi Hidayet H. beraber • Izntir 9 (Ha. Mu.) İstanbuVa Hafize Suzan Hanımla giden Fadtl Beyden buradaki akrabasına «valdem neden gelmedi, ( Mabadi 6 ıncı sahifede ) M. Meillet'nin konferans Yeni Meclisin içtima halinde ahnan ük resmi ve Başvekil İsmet Pş. bepaniumetini okurken» Molla oğlu Cemal (Af yon), Rıza Yesari(Ak saray) dok tor Emin Cemal (Bo lu), Cevat Abbas (Bo lu), Falih Rıfkı (Bolu), Hasan (Manisa), Hulusi Sinop) B. lerin mazbataları muallel görüldüğiinden nizamname mucibince 30 kisilik bir heyet tarafından tetki • kine karar verilmiştir. "Lisanı en kuvvetli olan milletler en payıdar medeniyetleri kurmuşlardır,, 3 e îsmet Pş. kürsüde Bundan sonra Başvekil tsmet Paşa umumî alkışlar arasında kürsüye çıktı. Hazırladığı yeni kabine programını ağır ağır okumağa başladı. Başvekil yeni bir meclise karşı mesu'liyet alarak der'uhde ettiği işleri izah eder • ken mazideki eserlerinden kuvvet alan bir sesle söz söylüyor ve hemen her cümlesinde alkışlanıyordu. {Mabad. 4 üncü sahfede) Sırrı Bey Cemil (Bolu), Şükrü (Bolu), Halil (İzmir), Ahmet Tevfik (Kayseri), Coşkun Osman (Kyseri), Hakkı (Kütahya), Mustafa (Kütahya), Feyzİ (Kütahya), Halil Tetkik edilecek mazbatalar Mazbatalar tetkik edilirken Fırka kongresi bııgün açılıyor Içtimaı Gazi Hz. açacak ve bir nutuk söyliyecek Ankara 9 (Telefonla) fırka grupu bugün Afyon meb'usu Ali Beyin riyasetinde toplanmış, on dörde kadar içtima devam etmistir. İsmet Pş. içtimada yeni kabinenin programını okumuş ve Fırka grupu H. Fırkası hükumetinin yeni beyannamesini ittifakla tasvip etmistir. Yarm saat ikide ve Meclis salonunda Gazi Hz. tarafmdan açılacak Fırka umumî kongresi istihzaratı ikrnal edilmiştîr. Fırka kongresinde münakaşa edilecek yeni program tanzim edilmiştir. Programm birinci kısmı «vatan, millet, âmme hukuku, devletin esas teşkilâtı»" gibi dört maddeye ayrıl Bugün Fırka kongresini bizzat kuşat edemıştır. Programm bu kısmı şu ta • cek olan Fırka Umumî Reisi Reisicumhur rif ile başlamatkadır: Hz. (Meclisin küşat günü alınan resimleri) 'Vatan Türk milletinîn eski ve hafaza eden eserlerile yaşadığı buyüksek tarihinde ve topraklarının IBirinci Sahifeden Mabatt) derinliklerinde mevcudiyetlerini muıııııııııııııııııııımııııiMiıımıııınııııııııııımı MIIIIIIIIIIIMII IIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIMIIIIIIII1IIIIIMIIMIIMIII bütün kalbile tevdi etti. Bu netice sai sayesinde muvaffakiyete erdi tsmet Pş. için hakkedilmiş çok şerefrebilecek mevzulara temas etmiş li bir zaferdir. Kendisini bu yeni meolduğunu söyliyerek bu çetin vazisai merhalesinde tebriklerimizle teşfelerin kendi hükumetine emanet eyi ederek muvaffakiyetler temenni dilip edilmediğini sormuştur. Meclis bu emaneti hakikaten o • ederiz. nun hakikt ehliolan tsmet Pş. ya YUNUS NADİ Anketimlze cevap Yusuf Akçora ve Yusuf Ziya Beyler ne diyor ? Hazırlanan programda kadınların intihap hakkı da var Eskişehir meb'usu İstanbul meb'usu Yusuf Ziya B> Akçura oğlu Yusuf B. Yazısı 4 üncü sahifede IIIIIIHIIIIIimilllMIMIIllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIII Profesörün konferannnı dinliyenler (köşede Profesör Meillet) Vaki olan davet üzerine şehri Lisan medeniyetin ifadesidir. mize gelen College de France ve Müterakki ve medenî olan kavimler Sorbon darülfünunu müderrisle • o derecede mükemmel bir lisana rinden M. Meillet dün saat 17,30 ta maliktirler. Türkiye'nin garp harfHukuk fakült esi konferans salo lerinden Lâtin alfabesini kabul etnunda (Dil ve medeniyet) unvanmesi şark medeniyetinin, garp medeh bir konferans vermiştir. Konfe niyetine doğru attığı büyük bir adımransta, Darülfünun Emini ve mü • dır. derrisler, Fransız sefareti erkânı, Eski medeniyetler, çabuk mahvoDarülfünun talebeleri ve bir çok luyorlardı. Bunun sebebi tekâmül zevat hazır bulunmuşlardır. ve terakkilerinin az olmasıdır. HalEdebiyat Fakültesi reisi Mehmet buki buna mukabil lisands. çok kuvFuat Bey profesörü hazıruna takdim vetli esaslara istinat eden Lâtin, Yuederek ilminden, ve beynelmilel nan medeniyeti bugün bile devam mevkiinden bahsettikten sonra sözü ediyor ve her medenî millet atacağı M. Meille t'e bırakmıştır. ilk medeniyet adımını bu Iisanları Profesör dünyadaki mevcut li taklit ederek atmaktadır.» sanların çizdiği tekâmül safhalarını Profesör bundan sonra Lâtin meanlattıktan sonra demiştir ki: deniyetlni kabul ve tekâmül eden « Vakıa yer yüzünde sayısız liFransa'yı bir misal olarak gösteresan ve sayısız alfabe vardır. Fakat rek konferansına devam etmistir. asıl lisan medenî bir kıymeti, âlemProfesör bugün de «ilk Hint ve şütnul bir ehemmiyeti olan lisan deAvrupa dilleri» mevzulu ikinci bir mektir ki bu da pek mahduttur. konferans verecektir. Ankara'da ilkbahar at yarışları başladı tlk bahar at yarışlarma evvelki gün Ankara'da başlanmıştır. Yarışlar heyecanlı olmuş, pek çok seyirci hazır bulunmuştur. Beş koşu yapılmış ve muvaffakiyetli neticeler alınmıştır. Resimlerimiz yarışlardan bir intiba ile hazır bulunan seyircilerden bir grupu göstermektedir.
