27 Temmuz 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2593 VtJIMIJS 1 NADİ' | : İOAREHANESh' DfıvnnırauıuıiHu kar>iMnda ılairci «alısasa Telgraf: İstanbul Cumhıırivet ? Posta kutusu: N° 2 4 6 I Başmuharrir : 22360 Tahıir müdUrü •• 23236 Idare müdürü 22365. Matbaa 20473' mhuri ^ ^ ^ ^ •• ı ~^^^*~^^^^^ ~^^^^F~^^^^^r^^B^^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ " ^ ^ ^ ^ ^ ^ • • PAZARTESi 27 TEMMUZ 1931 ABOJVE ŞERAİTt rORKİY EİÇİN | Seneligi 6 Ayhğt 3 Ayiığı • • * i HARİÇ 1450 800 İÇİN ] 1400 Xr. 750 Kr. 2700 Kr. i & 5 Kurnşinr « Nflshası her yerde 1 4 0 0 Kr. , i • Ziraat Bankası Buğday Almağa ba Istîkbalin adamları: Çocuklar ve gençler! Halin küçüklükler içinde bunalan kabiliyetsizliğinden çok sıkıldığ nız zaman gözlerinizi daha makul, daha ciddî ve daha mes'ut olması muhtemel istikbal ufuklanna çeviriniz. Şu karşıda gördüğünüz ufuk ki içinde yaşadığımz muhiti çerçeveliyor, arkasında nice âlemler saklıyan b>r perdedir. İnsan mütemadiyen yiirüyüş halindedir, perde ise daima açıIır ve değişir, gözlere yeni dünv^lar, yeni hayatlar, yeni manzaralar arzetmek için.. önünüzde açılarak karşınıza çV kacak yeni âlemlerin muhayyel ve muhakkak serilerini kavrıyabilme niz için mazi olmuş uzun devrelerin tarih kitaplarında zor tutunan gölgelerini hayal meyal düşünebiIirsiniz. Bu mukayesede siz birînin adı mazi, diğerininki istikbal olan iki Okyanos arasında, yahut iki ucu ezel ile ebede bağlı sahilsiz bir um man ortasında bulunduğunuzu göreceksiniz. Bu temaşada mazi hayal olmuş bir hakikat, istikbal ise ha kikat olacak bir hayaldir. Hale gelince ona maruf bir edibimiz son nefes demişti. Böyle mesafelerin ve zamanla n n iiatüne yükseldiğiniz zaman ve yükseldiğiniz nisbette binbir türlü miskinlikten ibaret olan her günkü maserî hayatın nihayet bir nevi kannca yuvası merhalesinde bulun duğunu da kezalik hayretle farkedeçeksiniz. Karıncanın yerden irtifaı yarım santim, insanınki bir metre 60 santimdir. İkisinin yekdiğerine nisbetini tayin etmek mümkünse de bu ölçüyü ölçüsüz olan kâinata tatbik etmekten âciz kalırız. Bmmıla beraber insan kendi cemiyeti i çinde haşrü neşir olraağa mec1' r ve ^ âdeta mahkumdur. Beşerin ferdî r« * îçtimaî saadeti karınca yuvaeınm sevki tabiiye müstenit intizamına bedel insan kütlelerinin aklü iz'an ile müterafık yükseliş v« ilerleyiş hamlelerinde tecelli eder. Eğer bu mütalea doğru ise, ki şüphesiz doğrudur, o halde insanlığın meziyetini yeni yeni ufukların ar kasmdaki yeni yeni âlemleri f ethedecek yeni yeni ordulann tertip ve tanzimindeki muvaffakiyet dere cesile ölçmekte hata yoktur. Bu orduları çocuklarla gençler teşkil e derler. Filhakika her hangi mede nî cemiyetin kuvvet ve kudretini çocuklarına atfettiği ehemmîyet de recesinden istidlâl etmekte hata yoktur. Çocuklarına ve gençlerine dört el ile sarılan bir cemiyetin isti^^a line kat'î bir emnîyetle bakılabilir. Meselâ şu fstanbul'un idarî ve beledî hayatında binbir noksan gö rerek her giin hepimiz birer suretle şikâyet etmekte geri kalmayız. Fakat Haydarpasa'dan Sarayburnu'na gelirken Üsküdar'ın kararmıs ahşap evleri arasında bembeyaz yiik«el«»n üç tane büyiik kârgir bina vardır ki insana gayriihtiyarî: Devlet dairelerinin de buğday satın alması düşünülmektedir dan mubayaata başlamak üzere Ankara 26 (Telefonla) Ziraat Bankasınca köylülerin buğdaylarını iyi bir fiatla satın ahnması esasları etrafında banka ile İktisat Vekâ Ieti arasındaki temas ve müşaverelere devam edil mektedir. Vekâlet bankaya borcu olan köylülerin hesaplanna mukabil yapılacak yardı • mın mümkün mertebe geniş bir mikyasta olmasına ehemmiyet vermektedir. Müşaverelerin hitamını müteakıp Ziraat Ban • kası sahil ve tren güzergâhı olan yerlerden sür'atle mübaya • ata başlıyacaktır. Iktısat Vekâleti Türk buğdayını muhakkak surette himaye M. Rossiter Farnun Boston konsolosumuz Türkiye'yi görmeğe geldi Altın kaçakçılığı tehlikeli bir safhada Kuyumcular Cemiyeti Reisi, şebeke hakkmda hükumete malumat verdi Kapalıçarşı'da altm mubayaacılığı yapan bir takım kimselerin yevmiye 4 5 okka altm alarak bunları erittikleri ve Istanbul'da mevcut kuyumcu ve dişçilerin yevmi istihl&kâtı bir okkayı geçme diği için mütebaki kısmın ecnebi bankaları vasıtasile harice kaçırıldığı yazılmıştı. Yaptığımız tahkikat mes'elenin pek esaslı ve mühim bir vaziyet arzettiği ve her giin memleketimizden binlerce liralık servetin elden çıkarıldığı neticesini verdi. Kendisile görüstüğümüz ku yumcular cemiyeti reisi Ferit B. bir muharrimize şu izahatı ver miştir: « Bu, yeni bir şey değildir, pek uzun bir zacnandenberi bir çok ellerin karışması suretile yapılan kacakçıhk ciddiyetle takibi icap ettiren mühim bir safhada dır. Ben kaçakçıhkla meşgul olan kimselerin isimlerini tesbit ettim ve alâkadar makamlara da bildirdim, henüz bir netice ahnmadı. pek vâsi bir şebeke tarafından yapılan ve'iktisadî noktai nazar dan bizim için hayatî bir mes'ele Ziraat Bankası sahil ve güzergâhlar Amerika'nın Boston şehrindeki Türkiye fahrî konsolosu M. George Rossiter Farnun Türkiye'yi görmek maksadile tstanbul'a gel miştir. ye ve düşkünlükten kurtarmaDün idare ğa kadar vermiş bulunduğu için| hanemizi ziyaret eden M. Boston fahri konsoloıudevlet dairelerinin de Ziraat Farnun yarın muz M. George Rossiter Bankasınm aldığı fiatla ve ban] Ankara'ya gi Farnun ka vasıtasile zahire mübayaa • derek orada da bir kaç giin kala sında bulunmaları muamelesicak, sonra tstanbul'a avdet ederek nin temini ve şeklinin tesbitini bir iki hafta oturacaktır. düşünmektedir Bu takdirde Mister Farnun kendisile görüşen muhtaç köylüden alınacak buğ| bir muharririmize demistir ki: « Evet, bilhassa Ankara'yı gördaya tahsis edilecek miktarda mek istiyorum. Çiinkü genç Türkiye da buğünkü tahmin edilen deCumhuriyetinin merkezi olan bu şereceden aha yükseğe çıkacak, ve binnetice'banka ve devlet e] hir, ayni zamanda Türkiye fnkıla bının da timsalidir. tstanbul çok giiIile tahkim olunacak buğday (Mabadi 4 üncü sahifede) piyasası; müstahsilin hukukunu sîyanete kâfi gelecek bir şekilde, muvazeneye girmiş bu lunacaktır. Berîin Müzesi Müdiri Kuyumcular Cemiyett reisi Ferit Bey Vesika öyle değil, böyle olur! Hiyanetvesikaları Arif Oruç, millî mücahedeye kundak sokmak için Eskişehir işçilerini kıyam ve isyana teşvik etmişti M. Vigand Hipodrom'da taharriyat yapacak olan bu kaçakçıhkla, bütün kuvvetimizle mücadele etmemiz lâ zımdır. Bunun aksi, bittabi aleyhimize çıkar. Ben, bu işi yapan lar hakkmda icap eden raakam lara malumat vermekte devam edeceğim. Ümit ediyorum ki va ziyet ciddiyetle karşılanacak ve lâzım gelen tedabir alınacaktır.» •••••a ••••• f Otobüslere binenlere Aliah acunış! 17 otobüsten 14 ü bozuk Bu otobüslerin hepsinin el frenlerinin tutmadığı gerülmüştür Otobüslerin esaslı surette teftiş • lerîne devam edilmekte ve bu işi bizzat Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey idare etmektedir. Dün anî olarak ilk defa Taksim ile Büyük dere arasında işliyen otobüslerin fennî muayenesi yapılmış ve maaiesef bu teftiş çok fena bir netice vermiştir. Dün öğleden sonra merkez Belediyesine merbut seyrüsefer mühendislerinden Refet ve Fethi Beylerle seyrüseer komiseri Rafet Bey refakatlerinde kâfi miktarda polis me Dünku teftişatt yapan Seyrüefer müfettişlermden Rafet ve Fethi Beyler muru bulunduğu halde Taksim Talimhane meydanına Büyükdere'den durarak muayene etmişlerdir. Bu gelen otobüsleri birer birer dur {Mabadi 4 üncü sahifede) ııııınııııııııınıııııiHMiınııınııııııiMiııııııııiHiııııııııııııııiHiMiııııiMiııiMiııııııııııııııııııııııiMtııınıııııiMnııııııııııııııııiMiHiıınııııııımıınımm h'f Berlin Müzesi Mudürü M. Vigand Berlin âsari atika müzesi müdürü M. Vigand bir müddettenberi şehrimizde bulunmaktadır. (Mabadi 4 üncu sahifede) * J &"" »V 5 A* >„, Maarif Müsteşarı Mehmet Emin B. niçin Vekâlet emrine alındı ? Ankara 26 (Telefonla) Vekâlet emri ne alınan Ma arif Müsteşa rı Mehmet E min Beyin ye rine henüz kimse tayin edil memiş ve Emin Beyin vaziyeti de tavazzuh et Acaba bunlar nedir? Diye sordurur. Bunlar iiç tane ilk mekteptir, ki o binbir noksanmdan şikâyet ettiğimiz İstanbul idaresi son seneler zarfmda yaptırmıştır, ve yalnız o üç ta> neyi değil, onlar gibi kırk tanesini. Bunlar istikbali istihdaf eden eserlerdir. Ankara'y* girerken sağınızda bembeyaz bir binanın modern bir is tihkâm gibi mevki aldığını görerek biribirinize sorarsınız: Burası nedir acaba? Orası Gazi Muallim mektebidir. O istikbale giden bir yolun iskelesidir. Beş on mekteple bu kadar huzur ve inşirah duymağa sebep nedir de' nüemez. Bir memleketi icabırda adamakıllı tek bir mekteple bile kur tarmak ve yükseltmek kabil oldu ğuna inanmız. Biz bir milleti bir tek adatnın kurtarıp yükseltmiş oldugunu kendi gözlerimizle görmiis bir nesOiz. Bu muhakeme silsilesi bizi şu ı?e • ticeye götürür: Çocuklara ve gençIere azamî itina ve ihtimamımızı ibzal etmek. Bütün çocuklarımıza ve bütün gençlerimize. Cumhuriyet i daresinin en ehemmiyetli me«"r»îesi bilhassa bu mevzu üzerinde tekâ süf etse yeridir. C. H. Fırkası pro gramında bu mes'ele lâyik oHuğu ehemmiyet mevkiinî işgai etmiştir. Bu anlayısı tatbikatta tahakkuk et • J ^Z.x a, Kazazedeler bulundu Bozburun sahillerine sürüklenen motör dün içindekilerle beraber IstanbuPa getirildi * • ' % 4rt/ Oruç rc ftcmpaZarının mı'Hî mucofte denin en tehlikeli anlannda Eskisehir haOctnı Bolşevikliğe, ktyam ve isyana teşvik için neşrettikleri beyanname Dünkü nüshamızda Çerkes Ethem »isyam hakkmda 1921 senesinde B. M. Meclisinde Gazi Hz. tarafından verilen izahatı zabıt ceridelerinden naklen kaydctmiş ve Ethem'in uşakları Arif Oruç v« herap^Urıtj.ra fmdan tertip ve tabedilen bir be yannameden de bahsederek bunu aynen neşredeceğimizi yazmıştık. ıııııiMiıımmııımııım memiştir. Müs vekâleten Musteşar teşarlık umu hk umuruna bakan runu vekâleten Maanf Heyeti Tefti Hükumet ve millet Çerkes Ethem ve heyeti teftişiye siye Reisi Rıdvan Yunan'hları tedip ile uğraşırken, oreisi Rıdvan Nafiz Bty nun uşakları da halkı ve orduyu izlâl ve isyana teşvik ile meşgul oluNafiz Bey tedvir etmektedir. yor ve memleket içinde daimî bir Mehmet Emin Beyin vekâlet •anarş^ı^jdame»! için ne kadar hi; emrine alıriması sebep'lerî hak yanet ve ihanet yapmak lâzımsa yapmaktan çekinmiyorlardı, Bu A kmdaki rivayetlere göre musteşar (Mabadi 3 üncü sahifede) ile vekil arasında son zamanlarda İstikbal dediğimize bakıp ta insiybki "bir düşünce île bunUn on on beş sene sonra gelecek seneler olduğunu zannetmiyiniz. tstikbal adım ftdım yanıbaşunızdadır. Şairin de dıği gibi: Belhi yarın, belki yarından da yakın! Bu muazzam, ciddî ve teşkilâta tâbi tutulunea çok kolay, f akat o nisbette şanlı ve heyecanlı işte hepi miz vazifedarız. Fakat gönül onda da Gazi'yi başbuğ görmek istiyor! **" (Mabadi 4 üncü sahifedef ııııııııımtıııııınıııttnıııııııiMrııııııııııııııiMi«ı«ııtiMiMinıııtırııııınııııııcııııııııınıifiııııtııııiıııiHiıuımıı ıi|m tirmeğe kat'î bir ihtiyaç ve zaruret vardır. Bu işin kadrosu kunıanda t»eyetini teşkil edecek hocalarla ço cuklardan ve gençlerden ibarettir. Bu işi nazariyeden çıkararak canlı ve yürüyen "bir hakikat haline >okmağa naecburuz. Gürbüz, şen bir Türk çocuklugu, zeki, çalışkan, kuvveHi ve manevi yatk bir Türk gençliği: Işte isrik balimizin en sağlam mesnedi bunlardır. Ama isfisnasrz bütün milletin çocukluğu ve bütün milletin gençliği. İsmet Pş. geliyor Ankira 26 (Telefonla) Başvekil îsmet Pş. bir ay kadar istirahat etmek üzere bu hafta içinde İstanbul'a hareket edecektir. Hariciye Vekili Tevfik Rüştü B. in de yakmda tstanbul'a gitmesi rauhtemeldir. günlük tehlikeli bir deniz macera&nın kahramanlanndan İkbal H. motorun içinde!.. Hayri ve Nuri Beylerle f r YUNUS NADl Çarşamba günündenberi kaybo lan motör dün sabah harap bir halde Moda'ya avdet etmiştir. Motörün râkipleri bulunan Hayri, Nuri ve Mahmut Beyler de salimen gelmişlerdir. 4 gün süren bu felâketli seyahati bir muharririmize hikâye eden Hayri B.; motörde bulunan Mahmut Beyin refikası Samiye, mîsafiri İkbal Hanımlarla küçük Sevim'in nasıl kur