27 Nisan 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SEKiSNCi SENE No. 2862 Sahip ve Başmuharriri »YUNUS NADİ y><»•» UIJ ıııııııııııııımni'»"'»! ~ı f Telgraf: Utanbul Cuoıburiyet Posta kutusu: N° 246 T A I A I A M İDAREHANtSİ: j tırşıuBda iaırn ııalısusa \ • Başmuharrtr T 22360, '" 20473 ı eıeron. dare müdürU 22365. Matba» ,g rir roü döru N 2323* Cu m h u riyet Varidat Lâyihaları Yeni lâyihalar bugün azalara tevzi ediliyor Ankara 26 (Telefonla) Mec lise gelen varidat lâyihaları alâkal dar encümen azalarına dağıtılmak üzere tabolunmaktadır. Lâyihalar yarın tevzi edilecek ve derhal tet kikata başlanacaktır. Bütçe Encümeni bugün de geç vakte kadar 932 bütçesinin mü zakeresine devam etmiştir. Mü • zakerat varidat bütçesi etrafında yapılmaktadır. Maliye Vekili bugün bütçe hakkında encümene izahat vermiştir. Bütçe tetkikatınm encümende 15 gün kadar süreceği tahmin olunmaktadır. . ÇARŞAMBA 27 NiSAN 1932 ABONE*ŞERAITÎ l MÖDDET: JTÜRKİYE İÇIN ! HARİÇ İÇİN!: : Seneliği \ 1400 Kr. f 2700 Xr.il ! I 6 Aylığı : 7 5 0 Kr.' 1450 Kr.t: : 3 Aylığı : 4 0 0 Kr.*; 800 : l Aylığı: 150 Kr. 1 "ffitshası h e r y e r d e Kuruştur^ Ismet Paşa Rus Toprağına Ayak Bastı Başvekilin ilk beyanatı:" Türkiye'den Rusya'ya selâm ve muhabbet» İctimaî sahada En kuvvetli manivelâ: Kooperatif! Devlet maliyesile halk iktisarfiyatının yekdiğerile ne kadar sıkı sıkıya alâkadar bulundukları, içinde bu Iunduğumuz buhran zamanları ka dar hiç bir vakit bu derece açık lıkla görülüp anlaşılmış değildi. Meğer hakikaten haznenin »ervet ve kuvvetî balkın zenginliği ve faaliyeti ile mütenasip imiş, ve bu hiç şaş maz bir kaide imiş. Devlet haznesini ve umumî surette devlet müessesesini malen kudretli kılmak için milleti zengin etmekten başka çare yoktur. Bu hakikati son vaziyetler vesilesile bir daha ve bu defa daha açık bir surette tekrar görüp takdir etmekliğimiz ise asla kıymetsiz bir görüş ve anlayış değildir. Hakikatleri iyi kavramakta insanlar için salâh ve selâmet temelleri vardır. Halkın zenginliği de dikkatle bakılsa müphem ve hcr halde izaha muhtaç bir tâbirdir. Herkesin zen ginlik halini anlayışı başka başkadır. Türkçemizde zenginin malı züğürdün çenesini yorar diyen meşhur bir tabir vardır. Âmmenin telâkkisinde zengin malı veya parası çok adam demektir. Bunun da tasavvur olunabilen bir hududu filân da yoktur. Halbuki berkesin huzur ve refaht namına halk zenginliğinden bizim anladığimız içtimaî mana halkın hayat ve mttişetimn nramkün olan aıami emniyet ve kolaylık şartlarına mazhariyetinden ibarettir: Halk faydalı surette çalısarak hayatını kazanacak iş bulabilmelidir, bu bir. Halkın kazandığını sarfetmek şartları da en faydalı şekillere irca kilımnış olmalıdır, bu iki. Birinci maddenin tatbikat saha • sında alacağı mesafeler bir çok tetkikler ve az çok zaman işi olmakla beraber mes'ele haddi zatında daimî bir ısrar ile takip olunmak istiyen çok muğlâk bir mes'eledir. Bizim bugün mevzuumuzu ikinci maddenin bilhassa kooperatifçiliğe taalluk eden çok mühim bir kısmi teşkil ediyor. Memlekette kooperatifçilik fikrinin yürümeğe başlaması lüzumunu şimdi herkesin daha büyük bir ihtiyaç ile takdir edebile ceğine hükmediyoruz. Buhran umumî olduğu kadar ferdî hayatımızı da tazyik ediyor. Devlet hayatının ni zamına halel vermemek mecburi • yetile maaş ve ücretler üzerinden buhran ve muvazene vergileri alı yoruz. Bu zarurî vergilerin maaş ve ücret sahipleri için az çok zorluk hissi doğuracakları meydanda bir hakikattir. Kazanç, buhran ve muvazene vergileri memurların haya tında cem'an %2S nisbetinde bir tesir icra edeceği hakikatine karşı düşünüyoruz kî eğer derhal istihlâk kooperatifleri tesisine imkân bulunsaydı, ayni adamlarm hayatlarında hiç olmazsa %20 nisbetinde bir kolaylık temini mümkün olurdu. Hayatî ihtiyaçlarınız için çarşı dan pazardan ne alırsamz son satıcıya mutlaka ve asgarî olarak %1012 nisbetinde bir kazanç payı ve riyorsunuz. Halbuki aldığınız esya son satıcıya gelinciye kadar bir kaç elden daha geçmiş ve bu diğ er mu tavassıtlar dahi bu esya üzerinden kendilerine ayrıca kazanç pavları çıkarmışlardır. Eğer satın aldığınız eşyayı size veren evler, sizin de dahil olduğunuz bir kooperatif müessesesinin evleri olsaydı arada mutavassıtlara verilen bu kazanç paylarım vermeğe mahal kalmamış buluna • caktı. İcra ve İflâs kanunu nasıl bir şekil alıyor? +~+++^r , . İsmet Pş. Rusya'da.. Odesa'da parlak istikbal merasimi yapıldı, ilk ziyaretler teati edildi Adliye Encümeni tetkikatmı bitirdi, kanunda mühim tadilât yaptı Lâyihanın Mecliste Müzakeresine başlaniyor Ankara: Nisan (Hususî) Adliye Encümeni icra ve iflâs kanunu etrafmdaki tetkikatını bitirerek ha zırladığı lâyihayı tab'a vermiştir. Lâyihanın bugünlerde Mecliste mü zakeresine başlanacaktır. Yeni kanun lâyihası hükumetin teklifleri, muhtelif müessesatın ve alâkadar meslekî teşekküllerin mütalea ve temennileri de nazari dik kate ahnarak mevcut kanunun yeri ne kaim olmak üzere vücude getirii* Encümeni reisi Mustafa Fevzi Bey miştir. Lâyihaya şimdiki kanunun iManisa) müphem hükümlerini tavzih ve noknunun heyeti umumiyesi yeniden tassanlarını ikmal edecek hükümlerden nif e tâbi tutulmuştur. başka alacaklıların haklarını daha Bununla beraber yeni liyiharâ• emin ve seri bir tarzda almalannı temin ecfecek ahkâm konmuş ve ka( Mabadi 2 ind sahifede ) Mıntaka Boykot edildi Federasyon çok yerinde bir k a r ^ verdi Profesyoneı Macar (B) takımının millî ta Odesa'nm 200 iasa makît meşhur merdiveni kım olmadığı hakkında garip ler. Grouzia vapuru yavaş yava? ilerliyordu. Kruvazor 20 «e!âm topu attı. ve m<ın&sız bir İki gemi birbirine yaklaştı. Şalupalar iddiada bulu nan ve bu iddidenize indirildi. Sovyet Rusya mümessilleri şalupa \sını gazete Odesa 26 (A.A.) Sababın »a«t fere gönderdiği larda yer aldılar. M. Brodovskî, Uksekizinde Prefintern kruvazörü Tür ranya hükumeti namına; M. Pastubir tebliğ ile kiye'nin Moskova Büyük Elçisi Hüilân eden İstankof, icra komiserleri reisi M. Malotof seyin Ragıp Bey ile Ukranya hüku bul mıntakası ve Hariciye Komiserliği namına mi meti ve Hariciye komiserüği mümesmerkez heyesafirleri selâmladılar. sillerini hâmil bulunduğu halde Nihayet gemi, Odesa limanı rıh • hakkında Fut Btitfkot edilen 'itcul'r ı Türk Başvekilini istikbal etmek ütımına yanaştı* Misaf irler Sovyet hü bol Federasyo nmtakası reisi Oıhan B runca muvakkat boykot kararı ve zere sür'atle ilerlemeğe başiadı. kumeti erkânı ile beraber karaya çiktılar ve kendileriai rıhtımda eyalel rilmiştir. Biraz sonra ufukta Grouzia vapuFutbol Federasyonu, Macar ta runun geldiği görüldü ve kruvazörde ve belediye erkânı istikbal etti. kımının (B) millî takımı olduğunu Ismet Paşa Hz. kendilerini istik«hazır olv kumandasımn verildiği müteaddit vesikalarla isbat etmiş ve hale memur kıt'a kumandanının hoişitildi. bu asılsız iddianın tekzibini de Is (Mabadı 4 uncu sahıfede) Topçular toplarının basına geçtitanbul mıntakasından istemişti. Mıntaka merkez heyeti hâdiseyi tekzip etmiyince Federasyon bir içtima aktederek vaziyeti tezekkür etmiş ve nizamnamenin 200 üncü maddesine tevfikan Mıntaka merkez heyeti hakkında boykot kararım vermiştir. {Mabadi 4 üncü sahijede) Millî Talebe birliğinde.. Muslihittin Âdil Beyin riyasetinde nizamnamenin esasları hazırlandı Rus gazetecilerinin Hararetli neşriyatı Halka ucuz erzak! açılmasına karar verildi Belediyece istihlâk kooperatifleri Gürbüz çocuklar Bugün de Halkevinde müsabaka yapılack Belediye İktisat müdürlüğü tarafın dan yapılan tetkikat neticesinde hayatı ucuzlatmak, Belediye memurlarına ve halka yardım etmek maksadile Bele diye şubelerinde birer istihlâk kooperatifi teşkiline karar verilmiş, bunun hakkında bir de nizamname tanzim olun mustur. Nizamname yakında Dahiliye Vekâletine gönderilecek ve tasvibe iktiran eylediği takdirde hemen faali yete geçilecektir. Belediye tarafından ucuz yemek satacak lokantalar açıl ması kararlaşmış ve bunun için yeni sene bütçesine tahsisat konmuştu. Bu iş te yenî yapılan nizamname ile alâkadar dır. İstihlâk kooperatiflerine Belediye memurları ve halk arzu ettikleri nisbet dahilinde iştiralt edebileceklerdir. Aza, kooperatiften ne kadar fazla istihlâk yaparsa temettüden de o nisbette isBdediye İktisat Müdürü Astm Süreyye B, tifade edecektir. Kooperatifler bilcümle mevaddı gıdaiyeyi ucuz fiatla sata caklardır. IMI1IIM1I tlMl Mll II Ifll 11M111M111 • IIIIM11MI) 1111111M11M M1 < 11111IIIII11M M111111111MIM11111 • 11 • 11111111 III tll IIII1111IIIII lltl MII If llltllill lltl II» Düvkü Içtimadan bir inttba Talebe Birliği nizamnamesini hazırlaTıbbiyelüer bayramı mak üzere muhtelif fakülte ve yüksek Tıp Talebe Cemiyeti her sene olmektepler murahhaslanndan teşkil e • duğu gibi bu sene de «Tıbbiyeliler baydüen komisyon dün aksam 5,30 da ramı» ni on iki mayısta tes'it edecek • MflH Türk Talebe Birliği binasında mü tir. derris Muslihittin Adil Beyin riyaseti O gün gündüz fakültede merasnn ya< altında toplanmışhr. pılacak, gece de bayram şerefine bir Bu içtimada nizamnamenin esas nok balo verilecektir. 12 mayıs, bundan beş asır evvel Tür» taları tesbit edilmiştir. Komisyon me • kiye'de tıp tedrisinin bayladıgı güne saisini ikmal için bir kaç içtima daha tesadüf etmektedir. aktedecektir. llllinilMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIUllllIimillllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllNIIIIIIHIIMMII Profesör Malş hastaneleri geziyor kuruşa almış bulunacaktı. Aradaki farkın ne kadar büyük olduğu dikkate lâyıktır. Bir istihlâk kooperatifinin mağazası o kooperatife istirak edenlerin kendi mallarırfır, ve o mağazayı idare edenler kooperatifin memurları dır. Bu işte hiç zarar yok, sadece kâr vardır, ve bu kâr kooperatife işBir istihlâk kooperatifi demek, o tirak edenlere. yani kooperatif dük kânlarından ahşveriş edenlere aittir, na iştirak eden insanların tedarik tabiî aldıkları eşyanın miktar ve etmek ihtiyacında bulunacakları eşkıymeti nisbeti ile. yayı heraen henven ilk elden alır casına en ucuz surette tedarik etmeKooperatif dükkânlarında her çege imkân veren teşkflât bir demektir. şit mal en hakikî etiketlerile bulunur. Malın cins ve mahiyetinde hic Eğr mensup olduğunuz istihlâk koaldamlmıyan mağaza yalnız ve biloperatifi etinizin koyununu binnefis Erzurum'dan alıp gethen bir mü hassa kooperatif mağazasıdır. Oraessese ise şimdi pazarda 7080 ku da bir malı olduğundan başka su retle göstermekte menfaattar hu ruşa satılan koyun etini kooperatifci susî şahıslar yoktur. Mağaza koo • mutlaka 40 ve nihayet nihayet 50 peratifçilerin, yani umumundur, ve onun şiarı her şeyi en doğru ifade sile söylemektir. En büyük faydası ise alâkadarlarının sarfiyatını lâakal %20 nisbetinde kıymetlendirmektir. Hı nayeietjal Cemiyetinın bırincilıği kazanan Harika Kapanct H Bu hesaba nazaran bugün aylık maBugün öğleden sonra saat ikide işetini meselâ 60 lira ile görebilen Halkevinde bir gürbüz çocuk mü bh adam, ayni ihtiyaçları yalnız 52 lira ile görebilecek demektir. A sabakası yapılacak, kazananlara mükâfatlar verilecektir. Dün Kadri radaki 8 lira fark, senede 96 liralık Raşit Paşa tarafından verilmesi mubir yekun yapar ki çok büyük bir karrer konferans gelecek haftaya tasarruftur. Kooperatif yapmanın söylenildiği tehir edilmiştir. Himayeietfal Cemiyeti tarafından kadar kolay bir şey olmadığını ve Maksim'de tertip edilen gürbüz çoher halde bugünden yarına bütün memleketin kooperatif sistemine ir cuk müsabakasında Harika Kapancı Hanım birinci gelmişti. Bu mini mini caı mümkün bulunmadığını biliriz. 1931 senesi Türkiye Güzellik Kra Hiç olmazsa lâfını ederek o fikre liçesi Naşide Saffet Hanımm yeğe daha ziyade ahşalım diye bu satırları nidir. Harika Haıumın bir resmini yazmıs bulunuyoruz. dercediyoruz. YUNUS NADİ Profesör Malş Bakırköy Emrazi Akhye hastanesinde öğle yemeğinde Darülfünunun ıslahı için bir rapor ihzarma memur edilen profesör Malş bir taraftan rapounu yazmakla diğer taraftan da henüz görmediği ilim ve fen müesseselerimizi ziyaretle meşgul olmaktadır. Profesör bu son günlerde Tıp Fakültesindeki hastane teşkilâtı ve hasta miktarile diğer hastanelerin vaziyetini mukayese etmek maksadile Şişli Çocuk hastanesini, Cerrahpaşa, Gureba ve Haseki hastanelertni ve Bakırköy Emrazi Akliye hastanesini gezmiş ve öğle yemeğini Bakırköy'ünde yemiştir. Resmimiz profesörü bu yemek esna*m4a yostermektedir. X işaretli zat profesör Malş'tır.
