28 Aralık 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

28 Aralık 1932 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Fırka Grupu dün uyuşturucu maddeler hakkında hükumetçe verüen kararlarî IIan tasvip ve kabul etti Milletlerin Iktisadî kudretleri <Nefsimize, memlekettn iktisadi kudret ve istikbaline itimat ederek çok hevesle çalışmak, kafî bir itimatla mncehhez olarak çalışmak, sarfettiğimiz gayretlerin mutlak ve mutlak miubet semere vereceğine inanarak çalışmak. Bizim şianmız işte ba oİacak. *"".» ISMET PAŞA Dresden: (Kâ. evvel. 1932) Bu vazı, gazetemizde çıktığı vakit, Millî İkhsat ve Tasarruf Cemiyetinin bir kaç yıldanberi tam bir sezgi ile tekrar ettigi Tasarruf Haftası geçmis bulanacaktar. Fakat biz tasarrufu yalnız, yalmz her ydın bellibaşlı günlerinde yapılan ve sonra unutulan bir bayram gibi düşünmüyoruz ve onun için, bilerek, ba mev«Jun münakasasma devam edivoruz. Tasarrufun çok genis ve bütün budun varlığmı kucakhyan bir manan vardır. Hatta bunu biraz derinleştirirsek, «a samıf sözünün modern cemîyet yapısı fle kaynasmıs bir sev oldueımu anlamakta en ufak bir güçlük çekmiş olmaya. Ç5nkS: Ken<Ti«"ni en emnîveffi bir fcukuk sistemi içinde bulan, kendisine ve o ı » çeviren kardes yığmına manan insan para biriktirir, banan mfisbet bir «ey oidufrunu bflir. Temelleri bozuk, ikhsaJî umîdi bulanık, mülkivet duygusu sarsılmıs, yarmı hic, bir budtm yapısmda tasarruf sozfi cok cabuk siTînen, boş bir delikten baska bir sey değfldir. tstîbdat ve derebeylîk TürkiyesPnde Babıali vokusunda maJîyesi însan so yan, ev basan, mfilkiyete karsi en ufak bir saygi gostermiyen bîr îstibdat dev» leti devrinde modern bir tasarruf fikrinîn. elbette, seroilme™ îmkânlan yoktur. Bövle teMîkeü ve korkunç devir lerde birîktîrflebilen paranm yeri yaînız kemer ve tonra&a bmbir dikkatle gömulen cömlek olabîlir. Türk koyü, Osmanh devrmîn rtirlS tjirîü va&ma seîleri karştsında knldıo! ha!de, Stedenberi, tasarrufun beşiğî olmnstnr. Biriktirflen para beiki kemere gomüimüstür, comieğe yerlesHrîlmiştir, belki de bir koy çekirgesinin eline geçmistîr. Fakat Turk köyü bunu yapmıstar. Osmanlı padtşahlan, Turk gihn • rüklerinin kapıiannı ardına kadar acarak Tfirk işini oldürurken Türk köyü pamuŞuna ve vününü eğirmiş, gîveee ğini elinden geldiği kadar kendisi yaptms ve para akmna karşı, çatlaMan bol büe olsa, tabiî bir duvar olmağa calışKöyOn bu icten gelen tuhım sezsrîsî olmasaydı, TürkelFnin öz kudreti çoktan erimisti. Türk kövü essiz bir enerji kaynaŞıdır. Mütegallibe, mültezim,. saray, kanunsuzluk ve nihayet kuvvetli tesküafa ile gümrüklerimîzden coşan Avrupa istihsıOi; bu srür kavnagı lcurutamamntır. Koyun bu gözle görünen düsmanlarmdan ba<ka eizli ve içîn! kemirmek istiven tehlikelî bir düvnani daha vardır: îstîbdat devrinin sc^faLgı ve dervisJiği. Dünyayı insan içîh genis bir aeil ve amelî bir ahiret çeıHçeli o'arak oâreten bu benlik vaizleri, Türk kovunnn oz faziletlerini yok edememislerdir. Kov, kendi talîhini yırtıcı yobaıhgm, tembel dervisliğin istediği gibi gözfi ba?b bir kaderin eline bırakmanvs br. Koye, belki, vobazlık ve dervislik ayak basm'shr. Fakat toprak, güneş, ya«mur ve fırbna üe guresmenîn verdi&i oz hızlar dokunulmamıs bir halde kalrmslardır. Sultanlık sistemînin yıkılmasi, Cumhurive*Tn knrulması, reaiist devrin sr"'mesi ile Tiirk cem*vet> temelinden değîşmistir. A v r r v ' d a Türk'ünbu derin deinsmeshu anlamıyan yazı adamlan tab'iHerînî çok vanl's bîr noktadan yapmaktadırlar. Onlar, Türk'lüğe sonradan gelenij. Türk ruhuna sonradan kalm bir to7 gîbi sinmîs olanı öz bir halk ka rakteri sanmaktad'rlar. Halbuki: Defişen sey, bu sonradan gelen ve sflinen tozdur. Onun için Turk înkiî»bı, Türk sron Ifine yabancı değüdir. Büvük tarih güreşinin Tfirk budnmmda bıraktiğı essiz bir dîsiplin mirasi vardır. En sıkmhlı zamanlannda kendismi bulur ve bir kgvvet olabilir. Fakat Türk, gideceği yoîu îlk önce sezmelMir. Bu, onun reaKst varl'fm'n en tabiî bir neticesîdir. Taribte Türk gibi realist bir budun aram!»rsa yalnız Roma'hlar hatira gelebüir. Biz hiç bir zaman karanük bir sırrın kilitli kapısi onnnde kendimi» kaybetmemişizdir. Türk budunu kadar, varlıthnı derin duymus ve esirken bile Halifeler ve Sultaniar titretmiş ve devirmiş bir budun yoktur. Türk her vakit sağlam duygulu kalmtstır. Her Ookuzuncu sene: No. 3106 İSTANBUL CAĞALOĞLU T e l g r a f n m e k t u p a d r e s l : İSTANBUL ı«anbui post ^ ^ c™^uriyet. CAĞALOĞLU Y Telelon: Başmuharrlr: 22366. Tahrir müdflrü: 23236, Idare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 Y 0472 sahifelerünla herkese açıktır. Camnnriyette neşrettirtlecek Oânlar iein dofcroda» dogrnya idaretuuıemize dahi muracaat olunabttir. u m h u ri yet Yangın nasıl çıktı, Nereleri yandı? w \ Izmir'de güzeilik müsabakası dün yapıldı, müsabaka uzuri Mirdü ve çok hararetli oldu 1*6 Carsamba 28 Kânunuevvel 932 Ankara'nın en büyük günü Gazi'nin Ankaraya ayak bastığı günün yıldönümü tezahüratla tes'it edildi 2000 atlı ve on binlerce halk tezahürata iştirak etti, Gazî Hz. merasimden sonra mühim beyanatta bulundular Bozüyük f abrikası yangınının tafsilâtı Fabrika sahibi tbrahim Beyle sigorta cılar alelâcele Bozüyük'e gittiler Gazi Hz nin 335 senen lcSnnnuevveBnîn 28 mde Ânkara'ya mrrraaalatlanndan bir intîba: Hükumet konağı önünde yapılan merasim Ankara 27 (Telefonla) Bugün Gazi Hz. nin Ânkara'ya ilk gelislerinin 13 üncü yıldönümü idi. Ankara'lılar bugünü büyük tezahür&t ile kutluladılar. Vilâyetin bütün kaza, nahiye ve köylerinden 2000 atlı ve 4000 yaya millî kıyafetlerile gelmisler, bugünkü tezahürata istirake hazırlanmışlardı . Gelerder Ankara şehrinin misafiri olarak Belediye tarafından ağirlanmışlardı. Bugün Ankara'mn reamî, hususî müesseseleri, çarsılan, dükkânlan kapalı idi Ankara bastabasa bay1 ratclarla süslenmıstı. merasımaen evAnkara 26 (Hususî) Ankara, yaj vel saat 12 de mülhakattan gelen atlı nn Gazi'nin Ânkara'ya ayak basfağı gSve yayalar Büyük Millet Meclisinin nü tes'it edecek. Sokaklar bugünden bh* altındaki meydana toplandı. Vali ve bayram manzarası arzediyor. VöâyeBelediye reisi ile Fırka heyeti sehrîn tin kazalanndon, nahiyelerinden ve koy» misafirl«rini karsıladılar. Vali Nevlerinden gelmis ath, yaya binlerce Anzat Bey, choş geldiniz» diyerek bükara'lı miJli kıyafetleri, kılıçlan ve payük bayrama gönüllü koşan bu karIalarile önlerinde davul zurna millî kadesleri selâmladı. valar calarak sokaklan dolasıyorlar. Belediye azasından Naşit Hakkı Gazi'nin Ânkara'ya geldiği gündenBey bir nutuk söyledi. Ankara'mn beri on üç sene geçti. Bugünün şimdfye bugünkü sevinclnin çok büyük oldukadar tes'it edilmemesinin sebehjjni gunu, Rumeli ve Anadolu Müdafaai Türk'ün nümayisi sevmiven, büyük^işhukuk cemiyetini kuran, Erzurum ve leri, büyok badiseleri tabiî ve aleİMİe Sıvas kongrelerini yapan Büyük Regören karakterinde aramalıdır. r%9cat isin Ânkara'ya gelisini, halkın anAnkara'nnlSİJÜtün dünyaya karsı pW lıycağı bir dflle izah etti. fak muvafldnvetler ve zaferlerle tetevProgram mucîbince saat 14 te vüç^'«den bar iddia ile ayaklandığı, baf•.Enmiyet meydanmda toplanıldı. BuIı l£|pna tğr mana ifade etmeğe baslarada Ankara'hlar namma Kütükçü; ziyade thmal etmesi doğ Gaal Hs. nin Ankara'ya ay&k bastıkian zade Halim Bey halka söylediği bir gün Tali bulunan şlmdita nutukia ezcümle dedi ki • Ankara meb'atu Yahya Galip Bey O o n îçîndir ki gecikmiş olmakla be, < Analar, mutlu analar, o zafaber^çok yerinde bir hareket olarak yetiştirdlğiniz evlâtlar gibi evBa heyeçanlı bayrannn tafsOâtmı te5 Inct sahifede) bu b3<rtk günün tes'idi düsünülmuştfir. (Mabadi Slnci saijede) İlk Ankara Valisi Yahya Galip Beyin hatıraları İzmir güzeli seçildi • *•»» *m • Eevvelki gece Bilecik ve Bozüyükten aldığımız telgraflarla memleketin en asrî kereste fabrikalanndan biri olan Bozüyük kereste fabrikası makine dairesinm tamamen yandıgmı haber vermiştik. Dün, yangın hakkınd^ fabrika • nm sehrbmzdeki subesinaen fu malumatı aldık: • Fabrika her sabah saat altıda isbası yapmaktadır. Evvelki sabah ta gene tam altıda fabrika düdüğü "ötmüş, isciler isbası yapmışlar, ka zanlar fayrap edilmis ve makine da~ iresi faaliyete gecmistir Bir saat kadar normal sekilde mesai devam etmis, fakat saat yedide (yangm var) feryarlan üzerine herkes dışarıya fırlamıs, makine dairesinin alev ve dümanlar içinde kaldığı görülmüstür. Bunun üzerine derhal fabrikidaki itfaiye tesuatı ile söndürftıe ameliyatma başlanılmıs, ayni za manda civardan imdat istenmis, keyfiyet Bilecik itfaiyesine bildirilmistir. ! İBozuyük fabrikastmn sahîbi Bilecîk *^ meb'usu tbrahim Bey Fabrika menauplanmn ve ameleainin fedakârane gayretleri sayesinde yangın saat on birde söndürülmüf, fakat makine dairesi tamamen muhterik oldugu gibi 1500 metro mikibt kadar da tomruk yanmıstır. Fabrîkamn diğer ambarları ve i' îkinci muhavvele merkezi ile mühim miktardaki tomruklar lcurtarılmtstır Yangmdan fabrikanın lstanbul 'Mabadi 5»nrt saifede) | Gazi Hz. nin Ânkara'ya ay^k bastığı gün tzmir'de dün yapılan müsabakada Neriman Numan H. intihap edildi Foto Vayinberf f 31 Seîma K. Hanım Foto Vayinberg 31 "Selma Hanımın boy resmı bakası bugün yapüdı. Saat 16 da tzmirpalas salonlannda başhyan tnü'»a.bakaya 19 güzel girdi. tki güzel beyaBİ^mazeret ederek gelmemislerdi. Hakem heyeti 52 hanım ve bey 1 den mürekkep bulunuyordu. Secme hayli münakasah oldu ve uzun siirdü Evve'â güzeller arasında en çok rey alanlardan dördü aynldı. Bilâhare ikinci bir seçme yapıldı. Neticede 20 rey ile Numan Beyin kerimesi Ne Lutfen sahifeyı çevıriniz (RwaMifn«^ııııiMuııııiMMiiMiuııuıııınıiMMinııııu)MinnniUMtıniMnMMiMiiııııııııq^ınııiıiıiıınıııııiMiııııriıııınııııııııııiMiıiMtutıtHinKiRrııınıııııı ııııtıııııııııııııııııııııııııııııuıııuıı ıtıiıııııııııııtıiııııtııııı sey ba duygunon bakımında ve serpüisindedir. Türk'ün imam, büyük realistelerin, gerçeğin rüzerine kurulmuştur. Türk neyi gerçek bilmişse, neye inanmıssa onu mutlaka yaratmıstır. Eski tran imparatorunun, savası kaybettikten sonra, dayak atfardığı denizden salla geçmesini bilmiştir. Bu kodret bizde başlangıçsız ve sonsuz zaman îah vardır. Bügün Türk, bütün kukuK vaziyeti belirmiş, yoUannı çizmiş moÇern bir cemiyet içinde yasıyor. Bu yaşayış, ayni zamanda karsüıklı bir vazife fre mes'uliyet yasayışıdır. tnsanlan ayrf ayn vect ve cezbe çemberi fle çevribnis de virle modern devir arasındaki en bSyük ayırt buradadır. Cemiye^n talihi, insanm talihi demektir. Cemiyet, büyük bir sıkıntıyı yenmek için ortaya atıldıgı vakit, büvük disiplinden aynlmamak herkesin ilk vazifesidir. Türk bu vazifeyi ötedenberi en iyi kavramışhr. Onun için ikhsadî güresimizde üste geleceeimizden hîç te işkillenmeyiz. Yüz yıllardanberi içti maî haksızlığtn her çeşitini gördüğü ve tattığı halde Türk'lük büyük bir iktısat kuvveti olmak için icap eden öz faziletlerde yıpranmamıs kalmıstır. Cumhuriyet kurulusuna kadar bütün devlet kanunlan oldugu gibi. her sey de tam bir iptidailik içinde idî. Modern bir yaratisa kavusmak istiven her hızın binbir göriinmez kavada dalga gibi erimesi çok tabîi idi. Fakat, Türk inkı'âbı, modern ve hür insanm yurdunu kurmuştur. Devlet, eski seklini büitbütün kaybederek bir halk ifadesi haline gelmistir. Onun için devletin ıktisadî yükselif programı ile halk di leklen 'arasmda çok sağlam kaynasma noktalan Vardır. Modern budunun savas kudreti yanında ondan aynlmıyan ve onu tamamlıyan baska kudretleri de az degildir. Bunlann başında iktisadî varlığı, değer yaratan kudreti gelir. Onun içîn para bîriktirme, sezgili bir yerli mal sevgisi; gelisigüzel düsSnolmüs ve bulunmuş bir sey degildir. Ük önce biriken para yalnız ferdin gelecek gunlerde dayanacagı bir sey olmakla kalmıyarak budun gücünS artınr. Biriken para, bankalarda ve îş hayahnda yenî bîr mana alır. tsliyen Turk koln ve sonunda Türk refahı artar. Budunlann iktisadî kudretleri, onun için, biriken, isliyen ve değer yaratan para fle ölrülür. Almaniaım, modern manada, çok hıtumlu olması de&fl mîdir ki onlan en fırfanalı zaman'arda büyük iktisadî uçurumiardan, vıkılışlardan lcurtarmış > br? Biriken. isliyen ve değer yaratan para cömlek inzfvasradan kurtnlmuş, içtîmaî bir mana almış paradır. Tasarruf haftalan, onun için, yerli mallan proDgandası, gene onun için, ehemmivetlî budun nAu belirisleri seklinde anlasılmalidır. Bu'haftaTar ve bu propaganda arünleri, elbette bütün vıl, süremez. Fakat biz o yılı ve o vıHan kendimirde ?ene ker^îmrâ, gene badunumuz için bütün diriliğî fle devam ettirmeüviz. Her tasarruf iç yort emnîyeti, hukuk ve mülkiyet emnîyetî ister. Osmanlılık devrinde bu voktu. Fakat biz gene tutumlu idik. Tfirk mkılabmdan sonra, bu, vardır. Ve onun içîn daha sezgîli hare^«»t edecevîz. tkhsadî yapıraızın temeldireğî de budur. M. NERMt ""~" "^ ^ ^ "~~"~^ "~~ "~" *• ^ Izmir'deki Müsabakanın|afsi!âtı BugHn güzellik müşabakamıza istirak edenlerden Selma N, Hanımın restnini dercediyoruz. şturucu maddeler yaptığı müzakerevi dün bitirdi izmir güzeli dün seçildi İzmir 27 ( H u s u s î ) İzmir ve havalisinde Anadolu gazetesi tara • fından tertip edilen güzellS müsa •IIIIIIIIIUUIIIIIIIIIIHIlHHHimHIUIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIHtlltllUiliinilllllUlllllimHM tiMMiınıııııııııııııııııııııımMimıııiHmıııiHiıiHiııiıUUIHII Nazariyat •Zabıtai belediye talimatnamesi» nin 159 onea maddest; Reisicumhur Hz. Meclis tatil yapınca seyahate çıkacaklar Ankara 27 Meclisin tatilinden sonra Gazi Hazretlerinin memleket dahihnde bir seyahat yaptnaları, bu esnada tstanbul'u da şereflen dirmeleri muhtemel görülmektedir. Basvekil îsmet Paşa Hazretleri nîn.*de bu sırada Cenup vilâyetlerinde bir tetkik seyahati yapacaklan tahmin oluramaktadır. «Bir kaza vukuunda sokaklarda huzur ve sükunu ihlâl ve sevrüse feriiçkâl edecek »urette toplanmak memnudur.» 6azi Hazretlerinin teşekkörleri Ankara 27 ( A . A.) Reisicumhur Hazretleri, Menemende KubUâym sehit edildiği günün yıldönümünde in. kılâpçı, yenilik sever halkın haklannda gösterdflderi temiz duygulan bildiren tel yazılarmdan dolayı tesekkürlerini iblâğa Anadolu Ajansmı tavsit buyurmuşlardn. Ve tatbıkah!

Bu sayıdan diğer sayfalar: