February 11, 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ânsiklopedisi inci cüzü çıkti Silâhları azaltma Işinde yeni nutuklar Silâhlan azaltma konferansmm umami komisyonu bir haftadanberi Cenevre'de yeniden faalîyette bu lunuyor. Yeni müzakere Te mli * nakaşalann mevzuu bilhassa Fransız plânıdir. Bu plânın esasları et rafında konuşularak asıl mes'eleye dair her tnilletin murahha* heyet • leri mensup olrfuklan devletlerin noktai nazarlannı tnüdafaa ediyorlar. Son nutuklardan bizim içîn zikre «avan olanlar Rus Hariciye komiseH Litvinof Yoldaşın izahatile Tiir kiye Cumhuriyeti Hariciye Vekili dokto<r Tevfik Rüstü Beyin beyanatıdır. Fransız plânı silâhları azalt mayı emniyet esasile meşrut kıh * yor. Litvinof Yoldaş gibi doktor Tevfik Rüşü Bey de bu emniyetin ehemmiyetini inkâr etmiyorlar. Ancak oraya nasıl varmalı? tşte mes'ele buradadır. Emniyetin kat'î surette tesisi mes'elesi tetkik ve teşrih olunduğu zaman yerine getirilecek bir takım şeraitle karşılaşıhyor. Bu şerait ten biri de mütecaviz devlete karşı diğer devletler tarafmdan ittihaz olunacak müsterek veya müttehit tedbirlerdir. Fakat tecavüz nedir ve mütecaviz 'evlet hangisidir? tşte bir türlü hallolunamıyan mes'elelerden biri budur. Litvinof Yoldaş çok *amimî olduğunda şüphe olmıyan son beyanatında bu mes'elenin kestirme bir hallini bulmuş ve bunu alenî ve kat'î ifadelerle ileriye sürmitştür. Litvinof Yoldaşa göre ilk hücumu yanmıs olan taraf mütecavizdir. tlk bakısta biraz bask gibi görünen bu ifadenin pek az bir tamik 11e eğer herkeste ayni samimivet vaısa çok kuvvetli bir esas teşkil edebilecek mahiyette olduğrunu te*lim etmemek mümkun değildir. O * nun içindir ki bizim başmurahhasımız doktor Tevfik Rüştü Bey dahi evvelki gün irat eylediği nutukta t n f;u^« ı.m«> ederken esas itibariIe Litvinof Yoldaaa iltihak ettiğini söylemekte tereddüt etmemiş, yal • nız sırası gelince bu eklife bazı ilâveler yapacağinı söylemıVtir. Doktoır Tevfik Rüştü Beyin mıtku emniyet mes'elesi üzerinde psi * kolojik teşrihlerle zayıf ve kuvvetJi noktalann nerelerde bulunduğunu vazıh surette gösteren baska bir kıymeti haizdir. Fakat netice itibarile Rus ve Türk mu^ahhasları pürüzsüz bir samimiyetin en açık ifadelerini vermekte ittifak etmişler d!r denîlebilir. Litvinof Yoldaş emniyete büyiik kıymet atfederken kapitalist devletlerin yeni Rusya'ya karşı yaptıkları muharebeleri hatırlamaktan ve hatırlatmaktan kendini alamamıştır. Em " niyet işi yeni Rusya'ya göre sıcak lığmdan korkularak üfürüle üfiirü le yenilecek soğuk bir yoğurttur. Rusya'ya göre bunu temin etmenin ; kest nsıe çaresi müteamzı tayin edebilmekteki süratle tecelli ede * cektir. Rusya'ya göre mütearnz sebebi ne olursa olsun ilk hücumu yapan taraftır. Doktor Tevfik Rüştü Bey Fransız plânının emniyet esasını o kadar kabul ediyor ki o hatta Umumî Harptenberi milletleri yakıp kavu ran kararsızlığm bir emniyet buh ranmdan ileri gelmekte bulunduğuna kanidîr. Bu buhranı bertaraf etmek lâzımdır. Ancak Fransız plânı yalnız Avrupa karesrae taalluk e derek tngiltere'vi bile hariçte bı rakmakta olduğuna göre Fransız plânının o kadar itina ile sarıldığı emniyeti tesise gayrikâfi bir alet olmasmdan bihakkın korkulur. O halde, doktor Tevfik Rüştü Beye göre, suih isini daha umumî bir sahada mütalea edebilmek için Briyan Kellog misakı esasından il ham alan mesaiye geçmek daha doğrudur. Rus ve Türk murahhasları geniş ve zahiren yekdiğerinden farkiı ifadelerle neticede birleşiyorlar detnek oltır. Briyan Kellog misakınm ruhu da harbi kanun harici kılan bir misaktır. Onda da bîlha*sa silâh çekmek yasaktır, her ihtilâf bey neimilel müzakereler ve tesirlerle halledilecektir. Efradm kendi aralanndaki davalardan dolayı mahkenj"ve gitmeleri gibi bir şey. Bu yolu terkederek harbe girisen iki veya daha zîyade mîlletten elbet dünyanın umumî vicd'anı önünde miUeamz bir hüviyetle mahkum edilen bir taraf vardır. îşte o tara fa karşı aimabiiecek bir çok tedfeirlerin şimdiye kadar bulunmuşlan ve bundan sonra da elbet daha genis bir mikyasla bulunabileceklcri 25 Ookuzuncu sene: No. 3149 fSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf Te mektup adresl: Cumhurtyet lstenbul Posta kutusu: lstanbnl No 246 Telefon: Basmuharrtr: 22366 Tahrir mödürü: 23236. Idare müdürü: 22365. Matbaa. 20472 «an sahifelerimis herkese açıktnv Cnmhariyette nesrettirilecek llântar H'n dogrudan dofrnya Idarehanemlze dahi mfiracaat olnnabilir. u m h u riyet Bir kaç gün kalacak Hayat AnsîkîopecRs! Büyük bir kütüphaneyi bfr arada evînize gefireıt en faydafı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. > Cumarfesi 11 Şubat 933 Celâl Bey dün İzmir'den "Eğer bende bir güzellik buluyorsanız, şehrimize geldi bunu tabiate uymıya medyunum !„ İktisat Vekilimizin tetkik seyahati bü((Biliyorsunuz ki Maksim salonunda müsabakaya büyük bir yük alâka ve memnuniyet uyandırdı tereddütten sonra girdim. Halk ta çok istedi..» Celâl Bey şehrimizde Ege iktreadî mtntakasile deki tetkikJerini de ikmal eden Iktısat Vekilhntz Mahmut Celâl Beyefendi, dün Sevrisefainin Ege vapurüe şehrimize gelmişıtır. Rıhtnn, Vekil Beyi karşılamağa geIenlerle hmcahmç denecek şekiJde dolmuştu. Vapur yanasır yanasmaz Celâl Bey mmiş ve kend'sim karsıbyanlarm ayn ayn elini sıkmıstır. Celâl Bev, kendîsmi îstflcbal eden bir muharrtrnmzin suaüne cevaben: TetkSc seyahatmin verdiği neticelerden memnun olduğunu beyan etmUtir. Vekil Bey, bu seyahatlermde gerek ricarî ve gerek ziraî sahada, millî iktısadiyatımız lehine bir inkisaf müsahede etmtstir. Vekil Beyle b»rlikte tetkflcata istirak eden mütehasstslar da bu inkisafı tesbk etmiş • lerdir. Vekil B. muvasalabnı muteakiD doğı BesSctas aarayma ruca BesBrtas aarayma giderek Reisi Kraliçe ile bir mülâkat Iktısat Vekilimizin tetkik seyahati Tetkik seyahatinln netlcelerlnden memnun olduğunu beyan eden İktuat Vekl»mi7 Mahmut Celâl Beyefendi cumhur Hazretlerine arn tazimat etmiş (Mabadi 2 inci sahifede) {Mabadi ınnıifnınıiHiınııiMiiHtırııııııınınıııınınıııınnııuııınırıııniHiMiıtıiHiırmııiHiınıırNiıııııınmııııtıiıiHiııiHiHNirnınınmfnnnııııniNimım 1933 Turkty* Gizel Kk Kraltçesi Nazlre Hanm TokatîiyaTİTitı f> aloda dense&erlten , öe danseden Liman Şirketi Mudiirü Hamdi Beydin Koyu kumral saçlarm çerçeveledifci süzgün, çeluk, uzunca, buğday renkli bir yüz. Çekik ve ince, yüzdeki mjuıt ürperişlerine göre knnüdıyan hassas kaslar altında, gölgeye çekOmiş, siyalı, içeriye doğru koyulaşarak sürülen, bîzi «namutenahi» üe temasa getiren flâht gözler. Gözler ki derinliklerinde bakışlanmzın yoDannı şasırmamalarma ve SUB büyük, loş mabetlerin dehlizlerinde hnişmiz gibi mistik bir urperme içinde bırakmamalanna imkân yoktur. Edebiyat yapmıyorum. Kemiği bOe balraumundan yapılmış gibi narin burun, hafif kemerlidir ve Keriman Halis'in burnunu andınyor. Ağız küçük, dişler tam ve pek muntazam. fnce dudaklann etrafında her an garip ve esrarengiz bir gülmseyişin gölgesi var. Bu gülüş, sevinç veya istihzadan daha >üksek, meçhul bir şey söyler gibidir ve çok mürekkep bir ifade halinde yüzün manasnn lurldye OüzeTUk Kralîçesl Tfaslre, Türktye ikînctst Neriman ve Türîkye üçuncttsti. zenginlestiriyor. Boy ince uzun, bel Leman Hanımlar Tokatlıyan' daki baloda masalannda dardır. Bütün endam, yukandan asağıya Bunlan saymak istemem. Umubir fiskivenin suyu gibi tabiî ve tatlı bir miyetle mflletimin beğendiği muharrir» inisle dökülüyor. leri beğenirim. Onlar eserlerile şöhret Dururken de, konuşurken de bu vülerini yapmışlar. Benim beğenmem oncut mütemadi bir ürperme halindedir: lara ne üâve eder? Beğenmesem neleri Omuzlar, göğüs ve koüar, zaptedile eksüir? miyecek kücük hareketlerle, dikkat e Sinema sever misiniz? dflmezse görülemiyecek bîr tarzda kı Fazla değil. Üstüne düşmem. İyi mıldıyorlar ve nazik bir uzviyetin defflimleri beğenirim tabiî.. vamlı hassasivetini ifsa ediyorlar. • Hangi artistleri... Sormağa başladnn: Soyledim efendim Meraklısı de Nasıl bu kadar güzel olabildiniz ? ğilim. Fîlmine göre... Ne yaphnız? Yaradılısm eserine bizzat Kendînize emniyetiniz var mi? sîz bir şey üâve ettiniz mi? Spor fflân Ne gibi efendim? yapar mısmız? Ne yer, ne içer, nasıl Istanbul 10 (A.A.) Reisi Güzelliğinize ve sair kabiliyetle • yasarsmız? Canım, velhasıl, temsil etcumhur Hz. bugün öğleden sonra, rinize güvenir misiniz? tiğiniz bu harikanın esran nedir? Veyanlarında tktısat Vekili Mabmut Biliyorsunuz ki Maksim salonunreceğiniz cevaplarda hilkatin muammaCelâl Bey olduğu halde Beyoğlu ve da müsabakaya büyük bir tereddütten lannı aydmlatacak bir şey yakalıyamaz tstanbul taraflannda bir otomobil sonra girdim. Yunus Nadi Beyefendi, mıyım? Söyleyiniz! gezintisi yaptılar. ö n c e Hürriyetierefikalan, Ruhi Vamık Bey, siz ve dibediye tepesine kadar gktüer. BuNazire Hanım dişierinin ilkbahannı ğer zevat çok ısrar etmislerdi. Gene karadan Taksim Galatasaray Büyük göstererek hafifçe gülümsüyor: ranmı verememiştim. Sonra halk ta çok caddeyi takiben Aaltıncı daire önün Hangisine cevap vceyim, diyor, istedi. Adeta sürüklendim. Biliyorsu den Bankalar caddesine indiler. Köp : eğer bende bir güzellik buluyorsanız, nuz ki halktan bir çokları beni sahneye rüden Eminönü Sirkeci yolu ile Gülbunu muhafaza etmek için tabiate uykadar takip etmislerdi. hane parkını tesrif ettiler. Parkı domaktan fazla bir şey yapmıyorum. Çok Evet, adeta emri vaki karşısında lastıktan sonra Topkapı sarayını gezsıhhî ve tabiî yasıyorum. Spor... EveL. kaldımz. diler. Bümem buna spor denîr mi? Sabshlan Demek ki fazla bîr nefsime itimamuntazam bedenî hareketler... Kah • Gazi Hz. Mecidiye köşkünden başJ dım yokmuş. Kazanacağımt benden başvaltı etmem. Her sabah bir bardak süthyarak hazine ve harem dairelerini kalan ümit ediyorlardı. Iü kahve. O kadar. Yemeklerim ekserive sarayın muhtelif kısımlannı görGördünüz ki hakh imişler. Makyetle zerzevatfar. düler. Taribî odalarla bunların misim salonu sizin ve rakibeniz Feriha Nasd yasarsmız? Meselâ sabah • marî ve tezyinî kıymetlerine ve teşHammın... lan öğieye kadar ne yaparsmız? hir edilen resimler, kıyafetler, silâh Ne srüzel kız! tşte güzel o. lar ve diğer esyaya dair Müze mü Evin bütün îşlerini ben idnre ede Cidden güzel. dürlerinden Tahsîn Bey tarafından rim. Çok severim bunu. öğleden son Onu intihap etseydiniz kendim ven'Ien izahatı dinledfler. ralanmı ekseriya evde geririrbn, çokkazanmış kadar memnun olacaktım. luk sokağa çıkmam, fakat evde de haReisicumhur Hz. gördükleri bu O da sizin gibi ince ve güzel bir reketsiz durmam. Geceleri kitap okueserler arasında en ziyade Tiirk'ün kız olduğu icin, muvaffakiy»»*inizden rum. eli, emeği ve zevki ile meydana gelsonra ayni hissi duymustur. öteki gü Hangi eserleri?. Hangi muharrirnuş olanlar üzerinde durarak izahat ( Mabadi 2 tnrı sahıiede ' ve malumat aldılar. leri beğenirsiniz? Hükümdar^nn on altıncı asırda giydikleri miğferleri bilhassa alâkatin Cenevre konferansmda olmasa vardır. Rus ve Türk devletleri va ya lâvık buldular. Bu mi*ferlerin bobile ve yahut ondan daha fazla ziyetin şimdiye kadarki inkişaflagünkü asker sapkalan gibi Öniermde olarak cihan efkânnda husule nndan çıkard'kları esaslarla ifte bu KÜnesTk vardi. Ve bugün dahi kulgetireceği güzel tesirieri şimdiden hakikî ve denebilir ki mürterek lanılabilecek bir biçimde idiler. On muhakkak saymaklığımizda hata ve müttehit noktai nazara varmış (Mabadi 2 inci sahıfede) yoktur. ve oratfa biırlesmiş bnlunuyorlar. YUNUS NADİ Sulhperverlikteki bu samimiye G. Saray 15 yenildi İlk golü G. S. yaph, Fener'liler ilk devrede 2, ikincisinde 3 gol attılar »Gazi Hz. Topkapı! [Sarayını gezdiler Dünkfl maçtan heye canlı bir enstantani Büyük Reis, Müzedeki İTürk asarını ehemmiyetle tetkik buyurdular J Maç tafsilâtı Lik maçlarmın en heyecanh mu sabakası dün Galatasaray Fener " bahçe takımlan arasında yapılmıştır. Bu rnüsabakayı Fenerbahçe 51 gibi büyük bir farkla kazanmış, bu suretle ezelî rakibinden parlak surette intikam almıştır. Fenerbahçe, dünkü galibiyeti, buyük bir müskülâta uğramadan ka zanmıştır. Galatasaray müdafaası nm hemer» yok denecek kadar fena oynaması, Fener muhacimlerine azamî bir serbesti vermiş, bunlar, bil dikleri, beğendikleri gibi gol yapmakta hiç bir mania ile karsılaştnamışlardır. O kadar ki, bu yapılan beş golden üçü Galatasaray müdafile rinin Fener muhacimlerine sanki gol yapmalarmı temin için verdiği paslarla olmuştur. Maçın heyecanı ve havanın ilkbahar kadar güzel ve güneşli olmasi stadyoma büyük bir kalabalık top * lamıştır. Fenerbahçe takımı şu se kilde sahaya çıkmıştır: Hüaamettin Yaşar, Füruzan Cevat, Fihret, Esat Niyazi, Reşat, Zeki, Muzaffer, Şaban. Galatasaray takımı da şöyle *eşkil edilmiştîr: Avni Bürhan, AsımKâmiran, Nihat, Saphi Celâl Şefik, Bülent, Mehmet Salitn, Rasih, Rebii. Müsabakayı, Vefa kullübünün eski oyuncularından Sami Bey idare etmiş ve vakıfane ve dürüst idarc sile halkın teveccühünü kazanmtftır. Oyun Galatasaray taraftarlarmı Musabakadan sonra halk Fenerbahçe oyunculannı omuzlannda taşırken sevindirecek ve onlara ümit verecek bir şekiîde başlamıştır. Galatasaray'ülar daha ilk daki kada güzei bir hücumla sağ cenahlarından Fener kalesine kadar in * dikleri halde bir favül cezasile bu akınlan akim kalcnıştır. Oyun çok seri bir c r e y a n takip ettiği için Galatasaray arka arkaya üç dört akın daha yapmış, maamafih bunlar müsbet hir netice vermeden Galatasaray aîeyhine korkulu bir frikik cezası verilmiştir. Galatasaray bu rehlî. keyi de atlattıktan sonra tekrar ileri ( Mabadi 6 mcx sahifede )