July 2, 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Hayat Ansiklopedisi inci cüzü çıktı 35 umhuri 86(18* nO. 3 2 8 7 M # M | M Hayat Ansiklopedisi Biyik W kfilophaneyi ilr f tSTANBUL CAĞALOGLU Telgraf re mektup adresi: Cnmhurlyet, tstanbu] Posta kutusn: lstanbul. No 34fl PdZSF 2 TBIllinUZ 9 3 3 TürkFransız münasebatında yeni bir devre Dış ticarette Deniz nakligeeiüği Ukenderiye seferleri mSna$ebetile, Basvekil Hz.ne maruzattmız ç senedir gemicilik noktasm • dan hakikaten büyük muvaf • fakiyetlerle idame ettiğimiz tskenderiyc teferleria her sene bne birkaç yüz bin Hra âyan ve • regehnisler diye kaaamak arifesinde bulunduğumuz şu sırada vaayeti bü • tfin sümul ve ehemmiyetile ve bütün bir ciddiyetle bir daha tetkke değeri olduğunun takdir bavurulacajanda şüphemiz yoktur. Dünya buhranı en ziyade eshas ve esya münakalâtını azalttığı ifin ondan en ziyade den.ı te kara nat'ıye va • sıtalan müteessir oldu Avfipayt her isb'kamette bastpnbaşa lcateten birçok ekspreslerin çok defa yahvz birkaç yolcu ile sefer ettikleri bu üç sene tarfmda sıksık müsabedesine alıstı ğımız vak'alardandır. Geces gün ts tanbuldan Viyınaya giden ekspres vagonu bir tek y»lcu götürdn, ve ora • dan buraya gelen diğer bir vagon • eğer Sofyadan buraya gelpek için flfa'hak eden adaaı yanm yojeu sayılır • •a bir buçuU yolcu ile eel«ıi> oldu. Ayni hal birçok defa Londra Paris ve tstanbu? arannda aynen boyle ol makta ve bundan dolayı bo seferlerin tatili hatıra gelmemektedir. Deniz b*careb*nra buhrandan teessürü ise daha ziyade mahsustur. Dünya tonajı hemen yarıya yakın bir nisbetle issiz fraldı. İyi günlerin gelmesine in tizaren gemicilik bütün dunyada en müfkül bir devreyi yaşamakta îken bazı devletler bir takım muavven hatlar üzerinde olsun seferlerin bütün. bü • tün durmaması için büvük büyök fe • daktrhkTar ihtiyannı adeta bir zaruret ve Tbu zaruretht icatoma nruba n eylçtncktedirler. * Fransanın Transatlantik kumpanva• bir iki senedir Fransız hükâmetlerini ı ve m»clislerini ciddî surette işgal edi yor. Geçen sene bu kumoanyaya hü kumet kefaletile milyonlarca Iıra te muı olunmnş olması vaıheti» ıslahına kifayet etmedisri için bu tene daha e sash yeni feeîakârhklarm ıktitıamı der piş olundu Bu meselevi tetkık eden bir yazıda esbabt mucibe olarak su eümleler vırdır: «Devlet için kumpanyanm müşkulâtinı bertaraf ef'erek yaşamasını tenin etmek msbetle eh ven bir kiilfettir. Çünkü bu kvmpanya batarsa hükumet yenisini yeai bas tan kendisi vücude getirmeğe mecbur olacaktır!» Arzedelim ki Transatlantik kumpanyası bühassa Fransa ile Am(rika arasmda muvasala temin eden kususî bir şirkettir. ' Fransanm Mesajeri Maritin vapur kumpanyası ise oldum olasıv hüku metten tahsisat alarak çalısagfelmekte dir. Bu buhran senelerinde Mesajeri Maritime hükumet yardınlannın bir kaç misli artinlmış olduğura süphe yoktur, ve ne kumpanyarın defterle • rinde, ne de Fransrz büttesinde bu tahsisatlarm ziyan hanesire '«•ydedil diği de yoktur. Çünkü hatiki bir usulü defteri muhasebesinde \vg, ojasrafiarı 4yan mahiyetile telâkkiyı imkin gö rilmemektedir. ttalf«n gemiciliği son senelrrde bu rçm en açık misallerini vsriyor Buh • rana rağtnen Faşist ttalyt hem«n her memlekete faik bir saralat ve kat'i yetle her hatta muntazan v» temiz postalar işletmek düsturtnu tereddütsüz tatbik ediyor. Orada masra ve ziyan az olsun diye muhteif denz tica ret şirket ve müesseseled bırletîrfle • rek yeni teşekküllere vücut veılmekle beraber bu muntazam ptstalam ida mesi için Italyan devlet bütçesiıin katlandıği yardım külfetleri yüzlece milyon lirettir. ttalyada dahi zâhiıde fazla gibj görünen bu masraflann.adı ziyân değüdir. Çünkü ttalyada «hi bu m e v n seyrüsefer yapan gemılf ola Mık değil, miltî ttalyan iktisaff sek • tinde mütalea ediliyor: , 1: Muhtelif hatlarda temirj ohman muntazam seferler bugünün njüskülâti içînde dahi ttalyan iktısadiyatıns az çok mahreç temin etmekte devamlederler, bu ihmal olunamaz bir kârdır, bir. 2 : Bu muntazam seferler mllî iktı sadm bhmez yannlannı tesbit ı e tak viye «derler, iki. Ve bu daha »z mü • hhn «e daha az hayatî değildi diyorlar Genri şuphesiz millî iktuatjaa bir euz o'makla beraber mahiyeti ve rolS daha ziyade vasıtalıktır. Asıl raye i • YUNUS NADt Mabadi 2 inci D O Telettm: Basmnnarrlr: 22366 Tahrlr mndurtt: 23236. Idare müdüru: 22365. Matbaa: 20472 arada tvînlze gefiren •» faydalı eserdir. Her evde bfr iane bulunmak lâzımdır. Gazi Hz. Galatasaraydaki Beş devletin Amerikaya imtihanlarda hazır bulundular yaptıkları teklif Londrada işler karışıyor H|HlllMIHIfHnilllTllllMllUfllllll1lll1l|llllll1||||||||||||||F|||||||||t||l1IIHIIIItHII Reisicumhur Hz. Lise talebesinden bir çocuğu tarih, coğrafya ve yurt bilgisinden bizzat imtihan ettiler Büyük Reis dör de çeyrek kala Ga latasaray Usetini sereflendirmisler ve mü • dür Tevfik Beym o • dastnda birkaç dakika •oturduktan sonra re fakatlerinde Afet Hanmnefendi, Seryaver Celâl, mektep müdürü Tevfik, ikincı müdür tzzet Beyler oldugu balde orta knım son smıf tarih, coğrfaya, yurt bugisi imtihanla • rmın cereyan etmekte fmyrtrmJârhen olduğ» salonu tesrif etmişlerdir. Buraya bilâhare Medts Reisüniz Kâzım Pş. da gelmiştir. Reisicumhur Hz. imtihan salontma girdikleri sırada imtihan edilMabadi 3 üncü tahifedm e ı sıeum• r Hz. nin şeh raaizi sereflendirrreden evvel ver d ğimiz Ankara haierleri Büyük Rer ujn hükumet mer kizmde Hse v« yiktek mektep ler imti^nlaril* fasla ali ydar ol dkklarmı *ldiri ywdu. Hatyı Gazi Hz. şehrimüe harebet ettikleri giınun de mühim bi* kısmmı AnkaReuicumhur Hz. Gtdata$arayiiakî'tmtthan!an talnp ra Hukuk FakülteBU büânçosu demek olaa imtihanlarma • imtihanlaruıda geçirmişlerdi. i alâka göstermişler, v« 5ğleden sonra 3 Evvelki gün tstanbulu tetrif buyu • boçuirta Saraydan çıkarak GalataMray ran Reisicumhur Hazretleri dan dc sehK«e«mi şereflendirmiflerdir. rimndeki irfan mBessetelc Amerika heyetinin ültimatom dedigi bu teklif Mr. Ruzvelti alelâcele Vaşingtona döndürüyor Hariciye Vekilimizin Konferanstaki Nutkunun metni Londra 1 (A.A.) Paralan al hn ölçüsüne bağlı devletler mümessil leri albn meselesinde anlaşmışlardır. Hazırlanan bu teklif projesi M. Ruz velte gönderilmiştir. Kendisinden cevap bekleniyor. M. Bone, kendisine bu hususta sual soran gazetecilere paralar albn ttlcüsüne bağlı devletlerin neticesini gayet mühim telâkki ettikleri müsterek bir teklif yaptıklannı söylemiştir. Murahhaslar hazırladıklan mukavele metnini dikkatle tetkik etmisler ve tamamen anlaşmışlardır. Sonra Ame rika ve gene tngiltere murahhaslannı görmüşler, netice olarak bu metin ü • zerinde Amerika heyeti de dahil oldugu halde bütün heyetUr mutabık kalmıslardir. M. Bone şunlan da ilâve etmistir: « Amerika heyeti bu metni M. Seker meselesi ı Verdiğimiz kararı dün konferansa bildirdik Londra 1 (A.A.) Anadolu Ajantımn husuti muhabiri bildiriyor: BagSn konferantta şeker meselesine temas eden heyetimiz Tarkiyenin ihracat için yeni fabrika yapmamağı kabul ettiğini, fakat kredi ihtiyacım temin için terbettii harekâtım muhafaza eyltyeceğini bildir miştir. ^ Ruzvelte göndermistir. Şimdi kendi • sinden cevap bekliyoruz. r Teklif Londra 1 (A.A.) Paralan alttn ölçüsüne bağlı devletler taraftndan ya • Mabadi 4 üncü »ahifede Mısır seferleri ilga edilmemelidir Yalnız biz değil; rakiplerimiz deJ»oyle söylüyor «Bugün kâr getiren hat yoktur. Bütün hükumetler dışhatlarm zararlarını kapatmaktadırlar» Seferler bir hafta daha temdit edildi Seyrisefain idaresinin ilgasile beraber ihdas edüen tefekküllerden deniz yolları isletrnesi müdürlğü, dün, memleketimiz için çok haytrlı bir kararla ise başlamıştn. Yeni müdür Sadettin Bey, günler denberi yaphğtmız neşriyatla haricî ticaretimizdeki lüzum ve ehemmiyeti herkesçe anlasılmı» olan tskenderiye seferlerinin inkıtaa ugramastnın zararla rmı nazan Hibara alarak kat*î bir ka rar verilmciye kadar bir hafta daha »eferlere devam edilmesini kararlashrmıstır. Sadettin Bey, bu hususta tktnat Vekâletme müracaat ederek, tskenderiye hattı hakkmda Seyrisefainin yerine geMabadi 3 SncS Mahifede Görülmemiş Bir hava seferi 24 Italyan tayyaresi birden Amerikaya hareket etti Orbetello 1 (A A.) Bh tayyar* sabaha kars Alp dağlan üze rindeki hava vazi yetini oğrenmek 5 zere uçmnştu. Şa • fakla beraber do • nen tayyare ha vamn iyi olduğu • nu bildirdi. Balbc hareket #nrini veı di ttalya filosn esk) çizdiği yolu takip edecektir. Yani Ce /enevaZ SaTbo neve, Miiano, Bâleden geçecektir. Bir Fransız filosu filoya Alsas 3zerinde refakat edecektir. Saat 4 te Balbo ile erkâni W b i yesi sahaya gediler. Daha evvel g e l Mabadi 4 üncâ »ahifede Tevfik Rüştü Bey M. Pol Bonkur ile görüştü Hariciye Vekilimiz dün tayyare ile Londraya döndü, yann tekrar Parise gidecek Fransız gazetelerinin Mühim neşriyatı Parif 1 (A.A.) M. Pol Bonkur, dün öğleden sonra Türkiye Haricîy* Vekih Tevfik Rüçtü Beyi kabuT et • miştir. Tevfik Rüştü Bey, uzun zaman«hr beklenen Türkiye Fransız dostluk muahedesinin taAdiki îçm M. Pol Bonkurun gösterdiği faaliyett*n dolayı memnuniyetini bildirmiştir. Frannz gazetelerinin neşriyatı Paris 1 (A.A.) Hemen hemen bütün gazeteler, Fransız Türk förüşmelerini uzun uzadıya mevzuu bahsetmekte ve iki memleket ara sındaki iyi munasebet bağlarının kuvvetlendtrilmiş olmasından dola Haytrlt bir hararla işe baılamtş olan Dtşhatlar Umumî Müdürü Sadettin B<?y Buğday için yeni kararlar Türkiye, Ru«yadan sade İş Bankası Kadıköy ce makine alacaktır Ziaat Bankası alacaklarını buğday olarak istifa tâli şubesi açıldı edecek, mubayaa mahalleri fazlalaştırılıyor Ahm fiyatı nasıl Takdir edilecek? Ankara 1 (Teiefonla) Ziraat Bankası bu sene ma*lubatmı aynen vermek istiyen zürraa kolayltk olmak Szere para yerine bogday kabulüne karar vermistir. Buğdaylar zahire borsası bulunan yerIerde borsa fiatlan. borsa bulunan schirlere yakın olan yerlerde gene borsa fiatlan üzerinden almacaktnr. Ancak bütün mahsîılün bulunduğu yerden depo merkezme kadar olan nakliye ücreti tenzfl edilecektir. Depo merkezlerinden ozak yerlerde mahalli rayiç nazan dikkate almacaktnr. Diğer taraftan Ziraat Vek&leti de yeni mahsul setıesi için 5 agustostan muteber olacak bir kararname projesi hazvlamaktadır. Yeni kararnameye göre buğday mubayaa mahalleri 122024 e çıkanlacak, yumusak ve sert buğdaylara her ild nevi buğdaym piyasadaki fiat lan arasmdaki farka göre ayn ayn fi • atiar takdir olımacaktır. Maahaza her 3d bugdy fiahnm »im • diki fiattan daha az olmıyacagı tahmin edilmektedir. Bundan baska vekilet Adanada bu«Deyli Ekspres gazetesmin diplomasi nraharriri, Londrada bulunan Sovyet hariciye komiseri M. Litvinofun tesebbüMtı hakkında mühim malumat veriyor. Bu malumata göre Rusya, ihraç edilecek bütün petrollan beynelmilel bir konsorsiyoma vermegi teklif etmis, buna mukabii üç senelnc ve 25 milyon tngiliz lirahk bir mukavele yapılmasmı şart koymustur. Müzakereye itotirak için Amerika da bir murahhas gonder mksta'r. Deyli Ekspres moharriri bundan başka diyor ki: «M. Lhvînof, Sovyetlerin Türkiyede taahhüt ettikleri işler için malî bir serik aramaktadv. Bir sene evvel Sovyet ve Türkiye hükumetleri Rusyadan verUe cek levazım, mühendisler ve para ile Türkiyenin sanayi dhetinden mkisaf bulMabadi 4 üncü tahifede İngiliz gazeteleri Balon uçuruyorlar! Hartdvt VtkBimiz Fransvs Hariciye NaTeftk Rüıtü Bey ztn M Pt* Bo«*ttr yı izhari memmıniyet eylemekte • dirler. Le Jurnal bu münasebetle diyor ki: Mabadi 4 üncü »ahifede Hakkı Şinasi Pş.nm açtığı yeni şube, tasarruf, cari hesaplar ve havale muamelâtı yapacaktır Ziraat Vekili Muhli» Bey day fiatmın çok düskün olduğuou görerek Ziraat Bankasmca burada derhal mobayaata baalanılmasım karar altma almış, karar bankaya tebliğ edilmiştir. Bnka bir iki güne kadar mubayaata başkyacaktır. Ziraat Baakasmın kuvvetli bir alıcı olarak piyasaya çıkmasmm fiatlan artı • rarak zSrra lehine müsait bir fiat mu • vazenesi tesisinde amil olacağı tahmin •dOmektedir. SPOR ve MİLLET Spor mu? Spor! Bolu meb'usu Hasan Cemil Beyin gayet güzel bir yazısı Yarınki nüshamızda J , Banham Kadıköy tâli fubetimn k&şat merasiminden iki inf»« ba. Yavarlağın içind* tş Bankatınm tttanbul şuben müdürü kıymetli bankact gençlerimi*' den Ytuuf Ziya Bey ts Bankasmm dön jreni^İMr muvaf • fakiyetine şahit olduk. Bankarun Kadıköy tâli sobesi açıldı. Tethinde Ban kanm tstanbul şubesi mfidarü kıymetli bankacı gençlerimüden Yu»uf Ziya Beym de büyük himmeti sebkat etmiş olan bu tuı şubenin küşat merasimi, dün, akşam saat 17 de yapıbmştır. Açılma merasimmde Belediye, Ticaret Odası er kanüe tş Bankasmm tstanbul şubesi erkftnı ve birçok zevat hazır bulunmuş Mabadi 4 üncü tahifedm 1
