4 Ocak 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

MAREŞAL ALLENBY TENKİD İngiliz ord | G«Anavatanı koruma sistemi | miz bel bağlanacak vaziyet: Eten çok uzaktır. Maizeme ( miz noksan ve eski, Terri torial ordu çok zayıftır» İngiliz tayyare bol bol İnoiltere sulh zamanında Mareşal Allenbynin noksansız gördüğü İngiliz kara kavo: Möyö Baldrin, müdafaa. kuvvetler- hin modemleştiilmesi icab ettiğini söyle. . Bu zaninet ordu için olduğu kadar llkriye ve hava kuvvetleri iin de veniğ: dir. Bu mekalerin gayeri, bu zanuretin |h brece üü ve mühim olduğunu hıpat etmektir. Halk. ordu bütçesinin, her- sene 40 müyon ira yuttağımu görüyor ve bu pa- çok fazla görünüyor. Teksüd maaşla- e için 8 mülyon, ücretler için 10 milyon li iyaç olduğunu, elradin | & için sarfe- ince, serde. | yu medernlertimeke üzere elde bir mil İ yen li kadar birtey köldüğim balk bi by linde sahil ve hava müdafan sinemlerile muhafaza altına alınmalıdır; çünkü, de- niz kuvvetlerinin, emniyet içinde çalışma 4a ve İmparalorluğun deniz ticaret yolla. ni emniyet altına alması lâzımdır. Dahili emniyetin sağlanması, mahali düzarelin ve menfaatlerin korunması — ve bimayesi Büyük Britanya tarafından ta- ahhüd edilmiş olan bu memleketlerin mü- dafaası için, — karargâhlar — şaritr. Bü memleketlerden müred, başlıca Hindir ilinci toli, - bizret Böyük Brilanyanın müdafaası hususunda, de - niz ve hava küvsetlerile Birlik olarak ha seket etmektir. Hava hücumlarına karşı Kuvvetli bir müdafar tertbatı ve tayyı zelere karşı küvvetli peojektör teçki olmadıkça, Rayal Air Force flotilik Tamı, iyi şersit içinde çalışamazlar. Ordanun üçüncü derccede vazilesi de, hüyac halinde, deniz anın kararâhlara zakriye kot'aları ve gene lüzum görüldük- 1c. harb zamanında, kürenin herhengi bir noktanma kınvei seferiye götürmektir. Bu vazifelerden ilisini yapmak uu sandaki kifayetizlik - ökârdir. — Sahil Müdafan sistemimirin en büyük kvmı az- Şok eski usüldedir. Tayyare hücumlarına. Kat ana vatan müdafan gitemimiz it- minan verecek mahiyette değildir ve- bu Sörlemin mücesir telâkki edilehilecek ha İ gelmeti için de müazznm mesci sarf mek zararcli Ordunun üçüneü mühüm vazifesi, İm- parstorluğun, nekadar urak olurun ol - Sun herhanci Bir noktasına söratle vv | kedilmeğe ve armmlesal taahhüdlerimizi ifa etmek üzere Avrıpada müdahalede ulunmağı elverişi bir aekeri kuvvet tey kilini cab esmekledir. Askeri kuvvetlerimizin, bu çibi ahval de, müesir sarctle fasliyetre bulunma < Jan içim, bu kavvetlerim kabil olduğu ka.| dar kak bir zaman zarlında teferber ©- dllip harbe hazır bir vaziyete getirlebil. meleri lâzmdir. Fazla olarak, bu kuvvetler, n modem ve tam malzeme ile teçhiz edimekdr. Ve nihayet, yeni kur'a elredann talim devresinde, ve fabrikalarımız, kâli dere - zede sülatle barb malzemesi imaline beş salardan böyük bir kumim harb mal -| ayıncıya kadar, boğluklar doldarabi Hi inaline çabucak tahsir etmek, Bo mek üzere, gerek elrad, gerek mülzene inci yik, sen yıllar içinde, yabancı mem- | ve huseile mükimmat balımından, di ketlerde, derin tetkiklere mevzu teşki)| tiyaca yetecek kadar ihtiyat bulundurmu nt biyiz. Bununla beraber, takriben 1700 kişi: lik bir hücum arabanı ivasım teçhiz - ve yedek malzemesini temin etmek, en az 3 “müen liraya bağhdır Okuyucular, motörleştime, tehiz işa - bücumlarına karaı müda. aa ae i yeni teknikleri bi İfakat, küçük İnçiliz ordusunu öleki ©r Guların seviyesinde bulundurmak için oekadar azim masraflara ihtiyaç olde - “Bunu belki tahmin edemez. T Ordumuzun madem bir tensika — tabi Vatulmanı için gereken tahidatı / vernek Tnçiine kadar inlümniz görüldüğü falde. Btcki milletler, ordularını nizama sokmak |sin yür milyonlarca Ti sartetmişlerdir. Ordumuzun, sulk zamanında vazilei-| hi yapmağı fazlarile - kâfi- olduğunu ve 'da, Harbi Ümümide ol - bi diilerden mürekkeb muazcam alar teşkil etmenin daima — münkün li harekete geçmeği — icabi bu da, ezaman Amilis ni da- e kiymetli bir hale getirmektedir. Mü -| immat imali / çapraşık bir iştir ve yola ir ara Ömitevakkıftır; - topların, kların, ve barb . zan yarlı eat elan Cemni âletlerden çoğumun | nlinde de, ayni mülâhazalar yer bulur. Banda iki hal çaresi vardır. Muazzam niyat stoklar bulundurmak, yahud. fab- nn muvakkaten mülileştirilmesi için Jünlar bazırlıyarak, Tüzümu — balinde, B v önte ai “'W tiyat ordusu ve bu ihtiyat orduya yar -| 5 İlim edecek olan Tertitorüa erdume (la -| Halihazırda Büyük Britanyada bulu- 'nan Muntaza ordu, birçok süvari ve pi yade alaylarının. Büyük Harbin sonun 'da İüğvedilmesi dolayısile, 1914 dekine azaran histedilecek - derecede — ufaktır. Denizaşın memleketlerdeki karargühlar, meselk Filitin ve Singapurda olduğu gi bi son derece artmıştı. Şu halde, anavatan ordumuz, icabın - da, 914 te ihtiyac görülen sayıya mü Savi nisbette fırka çikaramaz. Fakal, ar H ördular . ve makindeştnlniz sakliye vasıtaları sayesinde, bu tayı azlığımı, bi n etmektedir. yük bir taarruz kudreti ve hareket kabi Muntazam ordunun başlıca rolü, bu İlyetile, geniş bir mikyacın, telâfi od İ? aşın karargâklara lâzım clan efrar liriz sülamaktır. Özsübahtiler, icabi yek -| — Maamafih, bu çekildeki cüzütamların | Ölterenin bir nevi ihtiyat ordusu) gözönü. getirilecek lihazırdaki” ihtiyaçlar çür olarak görülür. 210.000 kişiyi bulan muntazam ordu. iz, kürenin dört tarafına dağıtıımıtır. funun takriben yarısı İnçilterededir; ö di yara, Hindistan, Misı, Çin, Ma - vya, Malla ve diğer &münlemleke ka | gâhların için lüzum olan kuvveti te Kaf derecede CUMNURYET EDİYOR! usu, İmparatorluğu müdafaaya kâfi değildir! gemisi Furioustan uçan filolar 1 silâhlanmalıdır vetlerinden tank ku'aları modern vesaite malik düşmanlarla harbe- dildiği takdirde zafer kazanabilmeleri i: çin, modern ve tam teçhizata, kâfi dere < gede ihtiyat malzemeye - sahib elmaları şartır. Muntazam ardu teşkili ihtiyacla - sımıza kâfi değildir. Kolordularımızdan Turing Kulüb zere hir rapor hazırlandı Memleketimizde —türizm içini — esanlı bir şekilde halledecek tedbir ve kararlar kofie ve Turing Kulüb delegelerinden te yekkül ederek Ankarada. Toplantlarına deram eden turizm umumi komisyomu & hümüzdeki bafta içinde son içtimanı yar| Pecaktır izm heyeti bayramdan evvel yap- İbür bir toplantida türütlere. görlerlecek İkalaylıklar: memlekete fazla turim eeibi için alıman tedbirler, turittk şehirlerimiz İde yapılacak tevisat ve teskilâr hakkında | Türkotü tarafındın hazırlanmış olan v İçoru erkik etmiş ve tenelerdenberi ta < İrizm itile yakından mesgul olan Türkiye Tarig Kulübünün de bu vadide bir pr ie hazılamasıaı da katarlaştırmıtı Bu karar üzerine yehrimize dönen Tu İfing Kulüh murahhası Şükü Â vazi yetiidare / heyetine anlatmış ve kulüb İtarafından da turizm meselemizin evanın İdan halli için bir rapor hazırlanarak ko İiziayon azalarına gönderilmintr. | Süktü Ali önümürdeki Ankaraya eödecektir. HALKEVİNDE Bakırköyünde Halkevi açılacak Bu yal Bakırköyünde de bir Halkevi açılması takarrür elmişti. Bu maksadla pazar günü Aılatı bu işe tarledilmek İV inci günü Bakırköy bez fabrikan a: 'onlarında bir balo verilecektir. dur, Daha başka zarart - birçok slühlar hakkında da ayni vaziyet vardır. Müztazam ordumuz. - ancak, seferber bir İngiliz ordusunun ileri - kumunt teşkil İedebilecek ve sadece dört veya beş fir. kaden ibaret olduğu için, mahdud bir mildet dayanımaktan başka birşey yapa bi seleberli bahide Daliee a T aa ol kabil olduğı kadar olarak temin edemiyecektir. Malzemeye gelince, son on sene zar fında alâka uyandıracak birçok tecribe. ler yapılmış olmasına — ve teknik noktai nazarından, Tan ileride - değilsek bile onlara müs seviyede olduğumuzu çekinmeden söyli - yebilecek Yaziyette bulunmamıza — tağ » men, orduda, acele çaresine bakılması (. b eden bazı noksanlıklar görülmek di Son senelerin —aekeri / manevralarında hazır bulunanlar, meselâ henüz kullamı: mağa başlanmıyatı tayyare topları gibi birinci derecede — ehemmiyetli ” silâhları gösteren filimaların çokluğunu biç şüp - hesiz gözden kaçırmamışlardır. Eftad sayın ” bakımından, — yabancı milletlere yetişmek veya onların derece düne çıkmağı ümid - edememekle bar hdlise, elimizde bulunabilecek mah dud vücudlerin malzemesini modernleş - türmek keyfiyetinin nekadar ehemmiyetle telikki edilmesi lâzım geldiğini göster - mektedir. alâsa, ordumuz, kabil olduğı Mülehamik ve kebi olduğu kadar Kadetine sabib olmak lânmdı. Buşün, hareket / kabiliyei, hadkatın Bizi kabule medbur emiği motörlerme mankineleşme sözlerile müzeredik. olaniş tur. Üzun yülardanberi - akeri sabliye tekilâtmin belkemiği olan baff nakli ve hayvanları, gigide binbütün kaybal - baktadı Ordumuzda. aeketi nakliye ileri beyairle vapmak sizemini şimdi mubafi za tecrüberine Kalkşacak oluma, her ay, bihasa bu içe varıyan - tinten 6000 İ 60000 beygir seitmeniz İsak ede < cektir ki. bu de, beyer vür'rinin ferkin de birir olur. Çünkü, dünya beyeir niya. *t gügide daralmakta ve hayvan nakli içim bilbası iaça ediler gamiler, pek pek 500 beygit tapıyabilmektedir. Orduyu makineleşimek. - bizim için birinci derecede zaruretlerden birilr. F kat, bu da, Başlibaşına Kaf bir iş değil d, Arımlinal konterannlarda imbi ei Ten vübetlere uyan teçhizati harb ara — balarının, ktükbal harblerinde mühim bir zel oynuyacaklarına tünte yoktar. Kifi miktarda tak. tederik etnemiz şarlır. Hücüm arabalar bölüklerimiz kazandıkları şöhretle iföhar evler y vidir. Elimizdeki hücum arabılanının p. leri, bütün diğer devletlerin kabul cti leri üplere müsavi, belki de onlardan ör bindür. Fakat, bücüm araban - firtalarmını o, Barb zamanında ne dereceye kadar ile yarıyacaklar Şipheli makinderle te- Tim gözeceklerdi. Bandan başka, anti - bak tüfekler ve| toplar da yaptımalıyız. Son büyük ma. zerralar catasında da görüldüğü üzere ördl bu ilâhlardan tamamen mabram < viye etmek için lertibat almalıyız. Şimdi, Tenitorial — orduya geliyoruz. Bu erdu. bugün. - nazari mevenidlünden otuz ve Büyük Harbden evvel ran yüzde elli aşağıdır. Muntazam ordu malzeme - cihetinden M sıkıntda, fakat Territorial ordı; daha be, der bir vaziyettedir. Territorial orduda bugün tek bir tsk yaktır. Nakliye - vastaları ve silâhları, Sulh zamanında talim yapabilmesini sağ Jamağa ancak yetecek kadardır. Bugünkü şersit dabilinde, Territorial ordunun, sadece sefere girmeğe değil, ferde kalmağa da elverişli. baştanbaşa mücehhez ve kâfi derecede ihtiyata ma- lik bir tek firka” çikarabilmesi aylara mütevakkıftır. || Bu orduya daha ebemmiyetli yardım Jarda bulunulacak olursa, askeri teşkilâ. fımızın yapıtını sen derece blah edecek terakkiler elde elmesi temin edilmiş ola- Ve sihayet, mühümmat, silh ve teçhi- zat ibtiyatı meselesine geliyoruz ki, bu, harb zamanındaki endüctri teşkilâtı me selerine sıkı sürette bağlıdır. Bu memleketle, derhal - harb malze mesi imal edebilecek müesseseleri - beş parmakla saymak kabildir. Bunların & malütının mecmuu, bir harb ilân edildi Rinin evtesi günü, muntazam ordumuzun Güz'i bir koumunı teclih edebilir. Su halde, yapılacak yezâne il, senm izinde yürümek ve barb malzemesi imalâtını, sulh zamanında yoluna kay maktır. Esasen, Almanyada, Amerika da, daha doğrusu, endüstriyel bakımdan inkişaf eden bütün memleketlerde, asga. İ zaman zarfında ve makinelerde asgari tadilütle, başka eşya imal etmek siddem Jerinin tetkikine girişilmiştir. Bizim de bunur yapmamız lâzımdır. Bu kabil plânlar meveud elmadıkça, harh malzemesi imalini intizama sokmak için aylar, hatta seneler kaybetmek teh - Tikesi vardır. Harh zamanında, İngilte - zede ihdas edilen Mühimmat Nezaretinil İrarihçesini okuyanlar, Nezaretin veni mü-| himmat fabrikalarına verdiği ilk sipariş <| Terin tarihile, işe - yanyacak — miktarda mmermi çıkmağa başladığı tarih arasında bir seneden fazla zaman geçtiğini - gör müslerdir. Son n sene zarfında adkeri teçhizat| ve hazırlık için sarfetiğimiz para Cem- bi Amerikanın küçük bir cumhuriyetine ya yelişir ya yetişmezdi Biz asker bir millet ” değiliz ve sulh zamanında, bilyük bir orduyu seferi hal - de tulmağa e niyetimiz - vard vesaitimiz müsaiddir. Fakat, hiç elmaz < sa, elimizdeki ordunun, kabil olduğu ka- İdar yi teşkilâtli - ve kuvvetli olması ve ünün birinde, genc askerlerimizi, tarihte kanşmış bir devirden — kalma teçhiznti harbe göndermek mecburiyetinde kalma: maklığımız için ne yapmak lâzımsa ya palım Bakırköy Halk Partisi tarafından ha - İ: Tarih araştırmaları luda nasıl Komlsyona verimek i/Haçlı ordusunu Niyebo: yenmiştik? Üaik dzre elf Vekilelele Tür Fransız şövalyelerinin mağlübiyel guna tam bir boz- inkılâb etti, biraz sonra Haçlı ordusu 20,000 ölü bırakarak kaçıyordu - lite O gün Macar Kralı Sigiimundun ma-| iyetinde 20.000 kişi vardı. Kral, Tarjan köprüründen Tunayı geçti. Vidin tara -| 'ma döndü. Ve burayı zaptetti. Kaho -| ada da Türklerle zorlukla reuharebeyi kazanmağa muvaffak oldu. 12 eylülde bütün Haçlı ordusu Niye - bolu kalesinin - siperleri — karşımda idi Kaleyi Türk serhad - beylerinden yar Toğan Bey müdafaa ediyordu. Mar iyetindeki erler de kendi- dilâverleriydi. Macar Kralı, kalenin kuşatılmasını em- retti. Birçok hücumlar yanıldı. Hiç biri para etmedi. Hiritiyan ordusunun. Bal. kana doğru yürüyüşünü — ihtiyar Toğan Bey durdurdu. 27 eylülde, iristiyan ordunmun ka -| rargâhina kerküne bir habar geldi: Ber yazıd Bey Niyebaluyu - kurarmak. içi zeliyordu. Buna kimte inanmadı. Fakat tonunda bu haberin doğru olduğuna kene ileri de inandılar, Beyand Bey, Bizans - İsmparatoruna gönderilen bir mektubu ele- geçirmişti. Bu mektubda Macar Kralı Sigirmundun tanbul / üzerine “yürüdüğü - yazıı idi. Bizanı, Beyazıd Bey için, çantada kek. lik mesabesinde idi. Ordusunu — derhal İstanbul önünden kaldırdı. Balkanlara doğru yol aldı. Şipka geçidinden geçti. Nivebolu yolunu tuttu. Bu müthiş tehlike - karşısında - Macar Kralı şaşırdı. Çünkü orduda jhtlâf h- küm sürüyordu. Sigismund bütün serdar lan topladı. Bir harb meelisi kurdu. O- tada muharebe nizamı ve muharebe plâ- m görüşüldü. Kralın Mizçe kendi. asker rebeye - başlıyacaktı karşı durdular, ik safta savaşmak şere - finin / kendilerine — verilmesini inediler, Vakıü Mareşal Boucicaut görmüş oldu u tecrübelere güvenerek buna itirez et e ilkevvel mubu « de. Fransızların - çeğu - ezcümle dö Eu ve Nevers birdenbire par - lar ve ilkönce muharebeye başka ax ker sokulacak alura, bunun Franmiz ve Burgönya erkânma Cai - Bir Rakaret alacağını ileri sürdüler ve Sihayet onların Jedikleri oldu. Müharebe nizamı - şöyle tertib edildi Bitinci safta — Fransz ve Burgonya ö - velyeleri, ikinci safin / Rehemyalılarla) Boşnaklar, üçüncü safta Alı carlar. İngilirler ve saire, Sağ c Rumenlerle Mirçe, sol cenahta Hırvat- beraber Stefan - Laskoriçi. Emirde) göyle deniyordu: nizamında Türklerin Tuna ile Özna suyu| araandaki düzlüğe — gelmesini bekliye <| cekler. 27 evlül akvamı, Böyazıd Beyin o —| dusu Nivebaludan yedi kilemetro uzak -| ta, büvük bir ordugühta toplanmıstı, Sar bah olür olmaz muharebeye — hazırdı. Bevazıd Bey 20 - 30 bin Yeniçeri ile muharebe nizamısın tam merkezinde idi |EFirafı 30,000 sipahi ile çevrili idi. Arkı sındaki sıra tepelerin gerisinde 25.000 atlı saklı id Fransız şövalyeleri - kabadayılıklarını görtermek istediler. Birdenbire - coştular. Hücum emrini bile beklemeden şiddeti bir sevletle Türk süvarilerinin ilk sıra - Tarına hücum etiler. Gözlerine 8 noktayı kestirmişlerdi. Öyle bir şevkle ileri anb dalar ki, Türkler birdenbire - geri çekil - Giler. Şöralyeler, bundan - cesarete ge —| Terek, atlarını geride bıraktılar. Bu sefer yaya ilerlemeğe başladılar. Kazık siper- Teri yıktılar, Yeniçerilerin — üzerine öyle bir vavletle atıldılar ki, Yeniçeriler ge - İnilediler. Türk ailları da çekildiler. Franaz şöralyelerinin — yapacakları Şu gördüğünüz manzara Şimal Kut da hâsil olmuştur. Yazandaki gemi ile dÜstü munrram bir kemer şeklinde kal İlğinden gayet kolaylıkla vücude getiri Frantızlar buna | kadar büyük olduğu pek mükemmel meydana çıkmaktıdır 1 büz adasının ortasını yalaya yalaya bu deliği husule getirmişler ve adanın. | Yıldırım Beyazıcın Viyana mü- zesinde bulunan bir resmi detli bir takib hareketi yapmaktı. Fakat onlar kör körüne, yaya olarak, ileri abl- dlar, Beyazıd Bey, uzaktan, bu aranakça ilerleyii - gördü ve hoşuna - gitt. Bütün ihtiyat kutvetini peşine takarak üzerle vine alıldı. Hepsini sıkı bir çember içine almak ve tek bir nefer kalınayıncıya ka- dar kilcdan geçirmek kabildi. -Beyazıd Bey bu fırtatı kaçırmadı. Mağrur Fran- vız zadegâmı muharehe meydanında yer Tere serildi. Kont d Nevem, Kont d Eu ve Maresal Bonciesut Türklerin eli- e geçtiler. Sehiltenherger de beraber. Zaten arık Macar Kralını muha - Tebeye devam etmesinin — imkânı yaktı. İlk savletin Türk yumnuğu altında par- çalanması Almanları, İngilizleri, İtal - yanları, - Bohemyalıları ve — Hırvatları dehşet içinde bıraktı. Pu sefer sipahiler. onlar üzerine atıldı. Mirçe karşı durayım diye çok vğraştı; fakat birşey yapamadı. Sal cenahta Harvatlara / kumanda eden Stefan Laskovici bütün Hırvatları peşi - 'ne takarak müharebe meydanından kaç Yi ve'Mücat Könlma karer yf Tallesle Türdir T Macar Krali Sizimund' Macarlar, Bahemyalılar ve - Almanlarla - beraher başını kurtarmanın ceresine — bakıyordu. İmkânı var miydı? Türkler, yıldınm gi bi üzerlerine anldılar. Savaş azimlerile heptini yere serdiler. Boğaz bağaza bir ortalığı kana beyadı. Binlerce hi töstiyan süvarileri yatağanlar altında yere lere serildi Türkler, düşmanın - bütün muharebe saflarını parçaladılar. Macar Krahı Si gismunda hücum ettiler. Önu tamma - dllar, yerine başka bir kontu yere ver - diler Türklerin hücumu müthişti. - Macar Kralı nasıl - kurtulacağını / düçünüyordu. Haçlı ordusunun işi bitmişti. Bozgunluk, tamdı. Haclı şöralyelerden 20000 kişi yerlere serilmiş yatıyorda. “Türklerden 'de oldukça telefat vardı. Beyazıd Bey buna dayanamadı. Bütün evirlerin kıliç- ten geçirlmesini emreti. Yalmız, bu fe- lüketler - Kont dö Meremi ve Konne - table dö Euyü ve Mareşal Boucicant ile Sehillenbereri affetti ve bunları Miba: lice gönderdi. Macar Krah W Tunaş öbür konilar, güç belü. bindiler ve bir Venedik gemiine atlıyar 'rak Dalmaçya kiyilerma çıktılar. Örü » dan, bin müşkülât - içinde Macarisana elebildiler. İşte, Türkler Haçlı seferini Niyebolu- 'da büyle püskürtüler ve bütün hıristiyan ölemini yaşlar içinde bıraktılar. 'AHMED REFİK buna yakın Grüenland arazlsi kıyılarıa- ölçüküğü zaman bu buz adasının e Sicak sü cereyane dmiştır. Mahsas yapılmak istence nit yetsiz müşküllere tesadüf edilecek olan böyle bir harikayı bazan tabist kendi..