22 Ekim 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

22 Bîrînciteşrîn 1939 Bugiinkü harbin içyüzü: 77 * [ ] Heyecan bir mülâkat Berlindeki îngiliz hüyük elçisi Sir Neüil Hendersondan Hariciye Nazın Lord Halifaks'a Berlin, 28 ağustos 939 (Telgraf) 1 Her Hitler'i bu gece saat 10,30 <3a gördüm. Yarın sabah saat 10 da kendisini ziyaret etmemi istedi, fakat tercümenin daha geç hazır olacağını söyledim. Hariciye Nazın Her Fon Ribbentrop'la Doktor Schmidt mülâkatta hazır bulunuyorlardı. Mülâkat 75 dakika sürdü. 2 Her Hitler, almanca tercümeyi okumağa başladı. Kıraatin hitamında, Başvekil ve ekselânsınızla yaptığım konuşmalar esnasında aldığım notlara istinaden bazı mülâhazalarda bulunacağımı söyledim. Herşeyden evvel îngiliz hükumetinin, Almanyayı ezmek meselesine halledilen bir siyaset nazarile bakmakta olduğu hakkındaki Alman hükumetinin zannının münasebetsiz addettiğini beyan eyledim. Bu münasebetle istiklâli tehlikeye maruz kalınca Lehistan için harbedeceğimizi, bu hususta Almanyada izhar edilecek en ufak tereddüdün bizi hayrete düşüreceğini ilâve ettim. 3 Sözümüz sözdür ve hiçbir zaman geri almmıyacaktır, dedim ve vaktile Almanyanın sözünün de ayni kıymeti haiz olduğunu beyan ederek bizçat Hitler'in de okumuş olduğu bir Alman kitabından bir parçayı hatırlattım. Mareşal Blücherden bahseden mezkur kitabdan hatırlatüğım parça Mareşal Blücher'in Wellington'a yardım etmek üzere Waterlo'ya giderken askerlerine söylediği şu sözlerden ibaretti: « İleri çocuklarim! Kardeşim Wellington'a söz verdim, bu söziin yerine getirilmemesini siz de arzu etmiyorsunuz!» 4 Her Hitler derhal müdahale ederek 125 sene evvel meselelerin başka şekilde olduğunu söyledi. îngiltere için değişmiş bir vaziyet mevzuubahs olmadığını beyan ettim ve dedim ki: «îngilterenin dostluğunu istiyorsunuz# fakat^bir^ dosta karşı dürüstlük göstermeraeMe îşe başladığımız takdirde bu dost^gun ne ehemmiyeti olacaktır? Bazıları ne derse desin, başta İngiliz Başvekili olmak üzere İngiliz milleti samimiyetle Almanya ile bir anlaşma arzu ediyor.» Her Ribbentrop bu sırada müdahale ederek M. Çemberlayn'in Almanya ile bir anlaşmanın en samimî arzusu olduğunu bir gün kendisine söylemiş olduğunu beyan etti. Sözlerime devam ederek, bugün bütün îngiliz milletinin Başvekille beraber olduğunu ve Avam Kamarasmda kazandığı son itimadm bunun en bariz delili olduğunu söyledim ve dedim ki: « Her Hitler teşriki mesai ettiği takdirde Başvekil Çemberlayn anlaşma siyasetine devam edebilir. İngiliz kabinesinde ihtilâf mevcud olduğuna veyahud İngiliz milletinin müttehid olmadığına daîr Almanyada bir müddettenberi mevcud kanaat tamamen asılsızdır. Şimdi son söz Her Hitler'indir. Her Hitler harbetmek için mezkur anlaşmayı feda edecek olursa mes'uliyet tamamile kendisine terettüb edecektir. teşrin tarihli nüshalarımızda çıkmıştır. j Erkânıharbiye müzakereleri {Baştarajı 1 inct sahljede) CUMHURÎYET PAZAPDAN PAZAPA Harbe mâni olmanın çaresi Wagner'in operaları Bu ne biçim kardeşlik? Uzun bir peşrev Beyanname yerine Ingilterenin Berlin Sefiri, bütün ısrarlarına rağmen Hitler'i uzlaşmaya razı edememişti 5 Her Hitler bunlara cevab olarak Lehistanda makul veya hakikaten memleketi murakabe edecek bir hükumet mevcud olsa idi doğrudan doğruya müzakereye girişmeğe hazır olacağını beyan ederek şunları söyledi: « Polonyalılar geçen martta yaptığım âlicenabane tekliflerimi reddederek büyük bir hata işlediler. O zaman ben sadece Danzig'in iadesini istemiştim. Koridor Polonyayı tamamen tatmin edebilirdi. Bahusus ki ahalisinin yüzde doksanı Alman olmasına ve harbden evvel Almanya lehine rey vermiş olmasına rağmen Silesia. hududunun da tadilini kabul etmiştim. 6 Bunun üzerine Her Hitler'e îngiltere ile Lehistandan birini intihab etmek mecburiyetinde olduğunu ve mutedil talebler irae etmediği takdirde muslihane bir sureti hal ümidi mevcud olmadığını söyledim ve Koridorun hemen hemen tamamen Polonyalılarla meskun olduğunu ilâve ettim. Her Hitler müdahale ederek harbden sonra bir milyon Almanın Koridordan uzaklaştmldığı için bu vaziyetin hasıl olduğunu söyledi. Alman devlet reisine, Koridorda yeni bir koridor vücude getirmek hususunda yaptığı teklifin kabul edilemiyeceğini nezaketle anlattım ve kat'î bir karardan evvel iyi düşünmesini rica ettim. llk teklifi reddedildiği için yeni bir teklifte bulunamıyacağını beyan etti. Bunun üzerine mevzuubahs ilk teklifin bir nevi Diktat mahiyeti haiz olduğunu, bu yüzden neticesiz kaldığmı tebarüz ettirdim. 7 Her Hitler sozlerine devam ederek, Polonyanın hiçbir zaman makul olamıyacağım beyan etti ve dedi ki: «Lehistan îngiltere ile Fransa kendisile beraber olduğu için, mağlub olsa bile bilâhare bu iki devletin yardımile tekrar ihya edileceğini ve eskisinden daha fazla büyüyeceğini zannediyor.» Her Hitler'e Lehistanm imhasından ba1Îİedincefr^eçenr<s^ıe de Çeklerin imhasrtdan bahsetmif olduğunu hatırUtürn Her Hitler, bizim Polonyalılan makul hale getiremiyeceğimizi iddia etti. Bunun doğru olduğunu, geçen seneki ÇekoSlovak tecrübesini hatırladığımız için Lehistan üzerine fazla tazyik yapmakta tereddüd ettimiğimizi beyan ettim. Bununla beraber Almanya veya Lehistana aid meselelerde herhangi tarafın makul olduğu hakkında karar vermek hakkımızı muhafaza ettiğimizi ve bu meselede serbestii harekâtımızı tamamen muhafaza etmek istediğimizi ehemmiyetle tebarüz ettirdim. 8 Her Hitler umumiyetle Lehistana karşı tecavüzkâr bir lisan kullandığından, kendisine îngiliz dostluğu ile bu dostluk hakkındaki bütün ümidleri suya düşürecek olan müfrit talebler arasmda bir intıhab yapmak mecburiyetinde bulunduğunu beyan ettim. Bir anlaşma yaptığımız takdirde de fedakârlıklara katlanmış olacağımızı ehemmiyetle hatırlattım. Her Hitler, milletinin arzularım tatmin etmeğe mecbur olduğunu, ordusunun hazır ve harbe heveskâr olduğunu ve Lehistandaki Almanlara fena muamele yapılmasına daha fazla müsaade edemiye[*] Bundan evvelki yazılar, 30 eylul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 16, 17, 18, 19, 20, birinci ceğini ilâh.. söyledi. Üç memleketin bu yüksek kıymette vesika ile temhir edilen teşriki mesaisinin bizim için aziz olan barış ve selâmeti beşer davası için müsmir olmasını candan dileyerek bu mes'ud münasebetle sadıka ne ve hürmetkârane dostluk hissiyatımın kabulünü majestelerinden rica ederim. İsmet İnönü Ekselâns İsmet İnönü, Türkiye Reisicumhuru Ankara Türkiye, Fransa ve îngiltere arasmda akdedilen karşılıklı yardım muahedesi nin imzasını bildiren telgrafınızı büyük bir mahzuziyet ve memnuniyetle aldım Üç memleketin barış davası için müşte reken çalışmak hususundaki arzularım bu muahede kadar iyi gösteren bir delil bulunamaz. Bu muahede memleketlerimiz arasmdaki münasebetlerin müstemir bir surette mülhem olduğu samimî dostluk ve karşılıklı hürmeti tetvic eylemektedir. Dostluk teminatınızdan çok mütehassis olduğumu ve benirt de size karşı ayni dostlukla muttasıf bulunduğumu arz ve sıhhat ve saadetiniz ve Türkiye Cumhu riyetinin refahı için en iyi temennilerimi takdim ederim. Ceorge R. I. Ekselâns Albert Lebrun Fransa Rehicumhuru Paris Türkiye ile Îngiltere ve Fransa ara smda karşılıklı yardım paktınm imza edilmiş olduğunu akselânslanna bildirmekle bilhasa bahtiyanm. Üç memleketin bu yüksek kıymette vesika ile temhir edilen teşriki mesaisinin bizim için aziz olan banş ve selâmeti beşer davası için müsmir olmasını candan dileyerek bu mes'ud münasebetle sadıkane ve hürmetkârane dostluk hissiyatımın kabulünü ekselânslanndan rica ederim. Jsmet İnönü Ekselâns Ismel tnönü Türkiye Reisîcumhura Ankara Fransa, Türkiye ve Îngiltere arasmda karşılıklı yardım muahedesinin imzası münasebetile ekselânslan tarafından keşide buyurulan mesaj beni fevkalâde mütehassis etmiştir. Bu vesikanm yüksek ehemmiyeti, bu vesikada hem asil Türk milletine karşı beslemekten hiç bir zaman fariğ olmadığı itimadın mukabelesini ve hem de ayni baoş ve terajkki ülküsünün takibinde birleşmiş bulunan üç büyük memleket atasında sıkı ve aşık bir teşriki mesainin zamân ve rehinesini gören Fransız milleti tarafından sevincle selâmlanmıştır. Gösterdiği nezaket ihtima mından dolayı ekselânslarına teşekkür eder ve tagayyür kabul etmez dostluk hissiyatımın çok samimî olduğuna inanmalarını kendilerinden rica ederim. Albert Lebrun lâyemet ve cemilekârlıkla neşredilmiştir. Gazeteler, Roma'nın idaresinde bir Tuna devletleri bloku tesisi için îtalyaya hitab eden bütün sesleri de alâka ile kaydeylemektedir. Başvekilimizle Irak Başvekili arasında Ankara 21 (a.a.) Türkiye îngiltere ve Fransa arasındaki karşılıklı yardım muahedesinin imzası münasebetile, Irak Başvekili Nuri el Said tarafından Başvekil Doktor Refik Saydama göndeilen mesajla Başvekilimizin bu mesaja verdiği cevab aşağıdadır: Bay Refik Saydam Başvekil ANKARA (Devamı var) Büyük vagon (Baş tarafı 1 tnci ve lokomotif atelyesi sahifede) nm işletmeye açılması münasebetile, Başvekil Doktor Refik Saydamla Nafıa Vekili Ali Fuad Cebesoy arasında teati edilen telgraflar aşağıdadır: Ali Fuad Cebesoy Nafıa Vekili Sıvas Erzurum hattının işletmeye açılması dolayısile gönderdiğiniz telgrafı aldım. Cumhuriyet rejiminin Türk vatanma yaptığı sayısız iyiliklerden biri ve belki birincisi olan şimendifer siyasetinin bu büyük başanşısının bugün sizin elinizle açılmış olması hepimizi çok sevindirdi. Hakkımdaki hissiyatınıza çok müteşekkirim. Bilmukabele tebriklerimin kabulünü rica ederim. Dr. Refik Saydam Saym Başvekilimiz Dr. R. Saydam ANKARA Cumhuriyet hükumetimizin sürejcli çaIışmalarile inşası başarılan Sıvas Erzurum demiryolunu bugün resmen işletmeye açmakla büyük bir sevinc duymaktayız. Çok eski yıllardanberi demiryolu hasretini ceken bu aziz vatan parçasmın Ebedî Şefimiz Atatürkün rehberliğile ve Millî Şefimiz İsmet İnönünün uğurlu elile kısa bir zamanda demiryoluna kavuşması sev gili yurddaşlarımızın Büyük Reisicumhurumuza ve Cumhuriyet hükumetlerine karşı duyduklan yüksek bağlılık ve sevgi ile şükran duygularmın tezahür ve arzma yeni bir vesile olmuştur. Bu şerefli vazifeyi ifa ederken Büyük Millî ŞefiBAĞDAD mizin izinde yürüyen Cumhuriyet hükuDostane telgrafınızı büyük bir memmetimizin yüksek idarelerile daha birçok nuniyetle aldım. başarılara mazhariyetini diler, derin sayKardeş Irak milletinin ifade buyurdugılarımı arzeylerim. ğunuz takdirkâr hissiyatı bizim için çok A. F. Cebesoy :ıymetlidir. Hepimizin gayemiz olan sulh e refah Cumhuriyet hükumetinin siyaseKapıcınm üzerine saldıran tinde bir mesned bulursa bundan şüphe bir aile ok ki beraberce sevinir ve iftihar duyarız. Komşu Irakm her zaman dürüst ve Evvelki akşam Taksimde bir apartı manın 4 numarasında oturan bir Mu dostane olan politikası müşterek menfaasevi ailesi elbirliği ile apartıman kapı timizin temininde bize kuvvetli bir zahır cısmı dövmüş ve tehlikeli surette yara ,lmaktadır. Teşekkürlerimi ve hürmetlelamışlardır. imi takdim ederim. Taksimde Yerok apartımanı kapıcısı Saydam İsmail, sıcak su sarfiyatı sebebile aparttalyan matbuattnın tefsirleri tımanm 4 numaralı dairesinde kiracı Roma 21 (a.a.) îtalyan matbuaSemoille münakaşaya başlamıştır. Ankara anlaşması hakkındaki İngiliz Bu münakaşaya hiddetlenen Semoil Fransız neşriyatına ve bilhassa doğu eline geçirdiği bir demir sacayağını İsAkdenizindeki yeni nizama dair İtalyan mailin başına vurmuş, karısı Meri gırtıkumetinin düşüncesini istihraca çalışan lağım sıkmış ve kızkardeşi Ester de e \u azılara büyük bir yer ayırmaktadır. Bu lini ısırmıştır. İsmailin başından aldığı yara tehl^ke azılar, İtalyamn paktın imzasında bir mahzur göremiyeceğini aksettiren bir mülidir. Suçlu aile yakalanmLştır. Büyük Atatürkün ötedenberi tasarladığı ve Irakın pek yakından alâkadar olduğu ve bugün înönünün muvaffakiyetle tahakkuk ettirdiği büyük haricî siyasetin yalnız yakınşarka değil belki cihana temin ettiği devamlı sulh ve selâmeti umumiyenin Irak hükumet ve milletinin gıpta ve takdirini mucib olduğunu beyan ve bu münasebetle kardeş Türk Cumhuriyetine uluslar arasında bihakkın lâyık olduğu yüksek ve cihanşümul mevkii kazandırmağa muvaffak olan Türkiye hükumetini tebrike müsaraat eylerim. Nuri el Said Nuri Said Başvekil Yazan; SERVER BEOt Paris, 21 (a.a.) Paris matbuatı, çok derin akisler yapan Türk İngiliz Harbe mâni olmanın çaresi Bu ne biçim kardeşlik? Fransız paktının imzasından sonra beyAlmanlann StutGelecek sefer, bünelmilel matbuat etrafında neşriyat yapıgrat radyosunda, bitün Avrupada haryorlar. Bütün Avrupa ve Amerika matliyorsunuz , h a 1 i s bin önünü almanın buatının neşriyatı üç taraflı paktın, bütün Fransız bir spiker bir tek çaresini görüdünya hükumet merkezlerince, fevkalâde var. Fransadan kaçyorum: Memleketler mühim bir hâdise olarak karşılandığmı mış ve koğulmuş bir arasında ne kadar göstermektedir. Leon Bourgues, Le Petit serseri olduğunu Fransızlar iddia ediyorhudud varsa hepsinı Parisien gazetesinde îtalyan efkânnı meviar. Bu spiker, harbden evvel, Alman rad Maginot veya Sieg yosundan şöyle demişti: zuubahs etmekte ve şöyle demektedir: «îtalyadaki akisler iyidir. İtalya, Rus fried istihkâmlarile birbirinden ayırmak! Ben Fransızım. Harb olursa vataBir buçuk aydanberi garb cephesinin nıma döneceğim ve cephede vatandaşlailerlemesine mukavemet edecek kabiliyette ve nüfuzunu tanıtmak imkânına sahib bütün hâdiseleri bize öğretti ki, bu istih nmla bir hizada döğüşeceğim. bitaraf bir Balkan bloku teşkili ümidinin kâmlar önünde en cengâver ordular için Harb oldu ve spiker yerinden kımılyeniden doğduğunu görmektedir. Bu Bal bile sigara içmekten, şarkı söylemekten ve damadı. Anlaşılan bu sözü söylediği takan müdafaa siyaseti fikrinde îtalyanlar akordeon çalmaktan başka yapılacak şey rihte bir harb olabileceğini kabul etmiTürklerle birleşmektedirler. Türk îtal yoktur. Galiba bunu daha evvel Alman yordu. Şimdi gene ayni mikrofonun bayan münasebatı bu sayede sür'atle düze lar anladılar ki radyo vasıtasile «Fransız şından, ayni spiker: lebilecektir. Sovyet Rusyada muahede et komşulanna», Biz Almanlarla kardeşiz. Birbiri«Fransız dostlarına», rafında mütalea mevcud olmamakla bera «Fransız kardeşlerine», muhabbet selâm mize silâh atmıyalım, diyor. ber Saracoğlu ile Molotof arasında teati ları göndermeğe devam ediyorlar. NereBu ne biçim kardeşlik? Habil ve Kaedilen telgrafların samimî ifadesi de deyse tüfeklerinin içine kurşun yerine si bil arasmd?ki kardesliği andınyor. Moskova ile Ankara arasmda ileride bir Uzun bir peşrev gara, çikolata, şekerleme doldurup Frantesviye tarzı bulmak imkâmnın halen Dünyanın radyo istasyonlan arasmda, sız cephesine atacaklar. Fakat bu nesneler mevcud bulunduğunu göstermektedir.» de onlarda yok. Böyle olacağını vaktile neşriyata başlarken, en uzun mukaddeBourgues, pratik cepheden şu mütalebilselerdi mermi yerine sigara ve şekerle me yapanı hangisidir, biliyor musunuz? alan yürütmektedir: m me hazırlarlardı. 5' di bunlan Fransız Öğle neşriyatında bizim Ankara rad « «Almanya için Boğazlar yolu kapanyosu! Aman efendim, evvelâ türkçe birmış ve Almanyamn Balkanlar üzerinde komşularına, Fransız dostlarına, Fransız takım rakam, rumuz, acayib ecnebi keki tazyik vasıtalan çok azalmıştır. Sovyet kardeşlerine ikram etmek şöyle dursun, limeleri sayılıp dökülür; arkasmdan bu lere, Polonyada ve Baltık memleketlerin kendileri de bulamıyorlar. uzun tekerleme fransızca, ingilizce, alde istedikleri gibi hareket etmeleri için manca tekrar edilir; sonra program okuWagner'in operaları verilen serbesti, şark istikametinde bir kanur; daha sonra saat ayan verilir; daha Alman gazetelerizancla telâfi edilmiş değildir.» evvel veya daha sonra fransızca, ingiliznin iddiasına bakılırOrdre gazetesinde, Emile Bure, şöyle ce, arabca, farsça yapılacak neşriyatın sa îngilterede Wagyazıyor: saatleri bildirilir; nihayet çok şükür!ner'in operalarını «Türk îngiliz Fransız anlaşması Pasıra ajans haberlerine gelir. temsil etmek yasak ris ve Londrayı sevindirdiği kadar şidBen peşrevin bu kadar uzununu hiçedilmiş; halbuki büdetle Berlini mükedder etmiştir. Türkiyebir Avrupa istasyonundan dinlemedim. tün Alman tiyatronin Balkan Antantı milletlerinin hepsinBiraz, biraz değil epeyce kısaltılmasını lan Shakespeare'in den, yani Yugoslavya, Yunanistan ve Rueserlerini oynayormuş scîşte îngilterede rica edeceğim. Söyliyeni de, dinliyeni de manyadan daha kuvvetli olduğunu anlafazla yoruyor. Bu mukaddeme, alaturka hürriyet!» diyorlar. mak ve Ankarada imzalanan paktın kıyyağlı güreş pehlivanlann, alaturka mu Bu habere inanmak mümkün de olsa, metini takdir etmek için haritaya bir göz sikinin en uzun peşrevlerini de, ortaoyubundan çıkarılacak netice îngilterenin atmak kâfidir.» nunun tekerlemelerini de, Karagözle HaLe Jour gazetesinde Michel Poders, hürriyetsizliği değildir. Çünkü Wagner'le civadın ilk muhaverelerini de geçti! Shakespeare birbirlerine hiç benzemezler. diyor ki: Beyanname yerine «Bitaraf milletlerin gösterdikleri aksü Alman bestekân müthiş bir milliyetçiydi. Nihayet İngiliz lâmeller karşısında Fransız ve İngiliz hü Operalannın çoğu Cermen efsanelerinden gazeteleri de beyankumetleri, Ankara anlaşmasmı, büyük bir alınmış ve Almanlığın her şeyden üstün name atmanın lüzafer telâkki etmekte tamamen haklıdır olduğu efsanesine bağlanmışlır. Bir kaçı zumsuzluğuna dair lar. Almanyadaki akisler gösteriyor ki, nı sayalım: Reingold, Walkurie, Lohen neşriyata başladılar: Hitler, hezimetinin büyüklüğü hususunda grin, Tannhauser, Meistersinger, Von «Biz Almanlara kâhayale kapılmamaktadır.» Nürenberg. En mühimmi de bu sonuncu ğıd atıyoruz, onlar Leon Blum, Populaire gazetesinde, bizim sahillerimize Türkün dürüstlüğünü ve azimkârlığını si sudur. Wagner'in operalarını Îngilterede gelip bomba atıtayişle yâdettikten sonra, paktın Ruman oynamakla Hitler'in nutuklannı besteleye yor!» diyorlar. yaya karşı Alman taarruzuna sed çekece rek, şarkı halinde okumak arasmda ne Fakat kâğıd değini ve Avrupa cenubu şarkisinde statü f ark var ? Zaten cephelerde temsil edilen yip geçmiyelim. Bekoyu muhafaza edeceğini kaydeylemek «Kavgam» faciasını bir de Londrada, yanname, bomba gitedir. opera halinde tekrarlamağa lüzum yok. bi kafaların üstünde değil, kafaların içinMadam Tabouis, Oeuvre gazetesinde, Mühim bir nokta daha: îngilterede o de patlıyan bir dinamittir. Kâğıdın yapAlman diplomasisinin uğradığı hezimeti pera an'anesi yoktur. Wagner'in eserleri tığını çok defa barut yapamaz. Fakat ve Boğazlann Alman heveslerinden kur ni de orada Almanlar oynarlardı. Bu ha kâğıdın tesiri, barutunki gibi anî değiltarılmış olmasmın îtalyada tevlid ettiği lin harb içinde de devam etmesine imkân dir. Bu harbde ise teenni ve ağırlık mememnuniyeti tebarüz ettirmektedir. var mı ? Shakespeare'e gelince onun hiçbir todundan ziyade sür'at ve çeviklik iş göEre Nouvelle gazetesi şöyle diyor: eserinde îngiliz milliyetçiliğinin müdafa recejc. Hoş, Almanyaya beyanname ye«Hâlâ Türk Fransız İngiliz kat'î asından eser yoktur. Çünkü, rahmetlinin rine sanduviç atmak da barut kadar teanlaşmasının akdi tesiri altmda bulunan devrinde, nasyonalizm henüz bir akide sirli olabilir! Alman diplomasisi Stokholm konferansın haline gelmiş değildi. SERVER BED1 da, en ufak bir teselli dahi bulamıyacaktır.» îngiliz pakb Sovyetler Birliğinin bilvasonra şu satırları yazıyor: Mısırdaki akisler «Çemberlayn'in beyanatmdan anlaşılı sıta menfaatlerine; dokunmamaktadır. Kahire 21 (a.a.) Türk Fransız yor ki, îngiliz Fransız diplomasisi bir Pakta eklenen protokolda Türkiyenin taingiliz paktınm imzasını büyük bir memTürk Sovyet anlaşmasına bazı ümid ahhüdleri sarih surette tayin edilmiştir. nuniyetle karşılıyan Mısır matbuatı, yaler bağlamakta idi. îngiliz ve Fransız Türkiye neticesi itibarile kendisini Sovkın ve orta şarkın Akdeniz sahildan memmatbuatı, İngiliz Fransız Türk pak yetler Birliğine karşı harbe sürükliyebileketler gibi, bu paktı, harbin neticesi ve tının Sovyet Alman dostluğu için bir lecek herhangi bir harekete iştirake mecbirçok milletlerin mukadderatı üzerinde imtihan teşkil edeceğini iddia ediyorlar bur değildir. büyük tesiri haiz tarihî bir hâdise olarak dı. Bütün bu hal, Almanya ile Sovyetler Fakat nihayet pakt bir barış unsuru karşıladıklannı yazmaktadır. olarak telâkki de edilemez. Pakt îngilMüttefikler diplomasisinin muvaffaki Birliği arasına bir kama saplamak için tere ve Fransanın Türkiyeyi harbin keyeti, Akdenizin bilhassa şarkında sulh bazı hesablar mevcud olduğu intıbamı narına kadar sürüklediklerini göstermekdavasına hizmet etmektedir. Türklerle zarurî olarak hasıl etmiştir. Bir taraftan tedir. Bu oakt mucibince Türkiye AlArablar, bundan böyle müttefiklerin sa Türkiye ile Sovyetler Birliği ve diğer taraftan da İngiltere, Fransa ve Türkiye manya ve İtalyaya karşı İngiltere ve Fran fındadırlar. sanın yanmda harb etaıeyi taahhüd eyBalkan birliği, Sâdabad paktile, sul arasmda muvazi paktlar akdi suretile lemiştir. Sovyetler Birliğinin, Türkiyenin hun tanzimine yardım etmektedir. Filis Sovyetler Birliğini bilhassa Almanyaya Fransız îngiliz kualisyonile böyle bir tinde, Yahudiler ve Arablar, sevinc gös ve sonra da Fransa ile îngilterenin Akittifaktan bazı şeyler kaybedebileceğini termek hususunda birbirlerile rekabet et deniz havzasında muhtemel düşmanlansöylüyorlar. Bu şüphesiz doğru değildir. mekte ve matbuat, iri harfli başlıklarla, na karşı tevcih edilmiş bir kombinezona Sovyetler Birliği, bitaraflığını ve hareket müttefikler diplomasisinin muvaffakiyeti ithal için bir teşebbüs yapıldığı aşikâr serbestisini muhafaza ederek bu bloka ale gelmektedir. ni ilân eylemektedir. girmemistir. Bu hal, banşın muhafazası Amerika gazetelerinin mütaleaları Barış ve emniyet politikasma ve Sovbakımmdan şüphesiz iyidir. Bununla bes Nevyork 21 (a.a.) Nevyork He yet devletinin menfaatlerine sadık olan raber Türkive için de böyle olduğu söyrald Tribüne gazetesi, Türk İngiliz Sovyetler Birliği, Türkiye, ile Sovyetler lenemez. Türkive en yakın bir zamanda ransız paktını, Roma Berlin mihverine Birliği arasındaki an'anevî dostluk üze oolitika^nda akis bulmamasına imkân olındirilmiş kuvvetli bir darbe olarak tavsif rirde spekülâsyon esasına dayanan în mıyan bir mes'ulivet deruhde evlemistir. stmekte ve bu paktın, Akdenizi, bir müt giliz Fransız darbçsini zamanında ve Her haMe Sovvetler Birliginin olup biterj efik denizine tahvil edeceğini söylemek doğru bir şekilde görmüştür. Sovyetler sevden dolayı teessür ve teessüfüne sebeb iedir. Bu gazetenin mütaleasına göre, bu Birliğinin açık ve azimli hattı hareketi yoktur. istihale îtalyanın Fransa İİP îngiltereye Almanya ile Sovyetler Birliği arasmda karşı harb açamıyacağı ve Akdenizi, bu düşmanlık tohumu atılmasını tekrar tecKavgacı çocuklar iki memleket arasında faal bir el birliği rübe etmek istiyenlerin «mahirane» plânÇemberlitaşta oturan 13 yaşında İs" nin mümkün kılacak bir yol haline getire larını akim bırakmıştır. hak, 10 yaşında Bedros ve 8 yasırda ceei gibi iki kat'iyet ifade etmektedir. Yeni paktın Akdenizde yeni bir kuv Rupen adlarındaki çocuklar dün birbirSovyet matbuatımn mütaleaları vet muvazenesi iN'as ettiğini söylemeğe lerile şakalaşırken kavgaya tutuşmuş • Moskova 21 (a.a.) Tass ajansı lüzum yoktur. Karadenizin en büyük dev lardır. leti olan Sovyetler Birliği bu denizin bildiriyor: Kavga esnasında İshak, cebinde taşıfzvestia gazetesi Ankarada imzalanan mahrecine taalluk eden herşeyi dikkatle dığı çakısım çekerek Bedrosu kulağı paktın ehemmiyetini tebarüz ettirdikten takib etmesi icab eder. Türk Fransız nın arkasmdan yaralamıştır» Bitaraf memleket gazeteleri neler diyorlar?