1 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

1 Mayıs 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

2 CUMHURİYET 1 Mayis 1940 Satie davasında son [ Şehir ve Memleket Haberleri Siyasî icmal Valinin tetkikleri îngiltere Rusya İtalya Balık günü Son gece müdafaalar dün yapıldı Denizbankın eski umum müdürü Yusuf Ziya Öniş, Belediye, bu işin kabil bir buçuk saat süren kuvvetli bir müdafaa ile olamıyacağmı anladı Belediye İktısad müdürlüğü yaptığı bu davanm iç yüzünü teşrih etti tetkikat neticesinde lstanbulda haftanın «Satie» nin Fındıklıdaki binasının Deniz Bankça satın alınmasından çıkan davaya aid muhakemede, tstanbul birinci ağır ceza mahkemesinde dün müdafaalara devam edilmiş ve saat on dörtten on sekiz buçuğa kadar süren celsede müdafaalar tekmillenmiştir. Dünkü celsede «Jerans» şirketi direktorü Meteos Temel'in vekili lhsan Mukbil Ben ve Deniz Bank idare meclisi azasından Cemal Şahingiraym vekili Abdürrahman müdafaalarını yaptıktan sonra, avukatların müdafaalan bitmiş, söz sırası dava edilenlere gelmiştir. beraetimizî istedi. Mazisi lekesiz geçmiş benim gibi bir vatandaşa böylece manevî bir tarziye verilmiş oluyor. 1 emenni olunurdu, ki iddia makamı, beraet isteğini diğer cihetlere de şümullendirerek, adalet yolunda attığı bu adımı tam bir adım olarak tezahür ettirsin.» Yusuf Ziya öniş; «Bomonti» bıra fabrikasının satın alınması etrafında geçrnde Inhisarlar Vekilinin verdiği izahata da temasla, bu izahatın, dolayısile «Satie» binasını satın almakta Deniz Bankın hareket tarzındaki isabeti teyid ettiğini, mukayase edilince her iki işte de aynı vaziyetle ve benzerlikle karşılaşıldığını, kıyasî taYusuf Ziya önişin müdafaası llk olarak Deniz Bank umum müdü rikile her iki işin gözönünde tutulması rü Yusuf Ziya Öniş bu noktadan söz söy lehlerine olduğunu söyledi. Ve devam etlemiş, hüzünlü bir sesle, arada bir ha ti: raretlenerek, canlı, özlü ve heyecanlı bir lngiltereye ısmarlanacak vapurlar ifade tarzile yaptığı müdafaasında, vazimeselesi yeti esaslı ve etraflı surette anlatmıştır. «Denizbank> ta geçmiş bir hâdiseYusuf Ziya öniş; umum müdürlüğe getirildiği zaman mazinin tasfiyesi ve ls yi arzetmek isterim. lngiltereye II va tanbul programının hazırlanması işleri a pur sipariş edecektik. Eksiltme yapıldı, rasmda bilhassa iki mühim mesele ile idare meclisi tasdik etti, Başvekilin, İktıkarşılaştığını, bunlardan birincisinin mü sad Vekilinin, Deniz Müsteşarının tasvi bayaat usullerinin tensiki ve merkez le bine iktiran etti ve ihale emri bana verilvazım binasının hazırlanması olduğunu, di. Böyle olduğu halde, kimsenin haberi ikincisini ise mavna ve antrepo buhranı olmadan sırf kendi teşebbüsümle mem nın ortadan kaldırılması teşkil ettiğini, leketime 840,000 lira kazandırmak imbirîncitinin hallile her sene asgarî yanm kânını buldum. Böyle çalışmış bir vatanmilyon lira kazanc temini ve ikincisinin daşa «rüşvet aldın, irtikâbda bulundun> hallile de gene her sene mavnalar için denilemez, denilmemelidir. Aksi takdir. sarfedilen yüz binlerce liranın tasarrufu de bu iddialan işte böylece, hâdiseler düşünüldüğünü izahla sözlerine çöyle de tekzib eder. Ben bu gibi bir suiniyet ve suihareketi, tekrarla ve kat'iyetle reddevam etmiştir: diyorum. Ecnebi artistler bu günden itibaren çalışamıyacaklar Barlarda ve içkili eğlence yerlerinde çalışan kadın ve erkek ecnebi artistler, dün gece son defa olarak çalışmışlardır. Bu karardan yalnız Konservatuardan diplomalı ecnebi müzisyenlerle tiyatrolarda oynayan bazı ecnebi artistler istisna edilmiştir. Çalışmaktan menedilen ecnebi artist Iere, mensub oldukları konsolosluklar memleketlerine dönebilmeleri için yar dımda bulunacaklardır. Esasen son 7a manlarda şehrimize gelen Macar artist . lerinin konsoloshanede kırkar liralık yol parası depozitoları bulunmaktadır. Ec nebi memleketjerinde konsolosluklarımıza Türkiyeye gelmek isteyen bu vaziyetteki artistlere vize verilmemesi hususunda tebligat yapılmıştır. Yalnız tiyatro heyetlerile, beynelmilel şöhreti haiz olan bazı artistlere müsaade edilebilecektir. Şehrimizde bu vaziyetteki artistlerin mecmuu kısmıazamı kadın olmak üzere 162 dir. Bunlardan yirmi kadan son iki gün zarfında vizelerini almışlardır. 80 kadarınm da bitmiş bulunan ikamet tezkerelerinin müddeti temdid edilmiyecektir. Mütebakisi de bu ayın ilk günlerinde icab eden muameleyi bitirerek memleketimizden aynlacaklardır. Lutfi Kırdar dün şehirde uzun bir gezinti yaptı Vali ve Belediye reisi Lutfi Kırdar, dün refakatinde Belediye fen müdürü Nuri, İmar müdürü Hüsnü, Beyoğlu kaymakamı Ahmed olduğu halde şehirde umumî bir tetkik yapmıştır. Şişhaneden Gazi Köprüsüne kadar olan saha tetkik edilmiş, bu yolun yeni yapılacak çocuk bahçesi hızasından itibaren düzeltilmesi, Köprü başındaki demirci dükkânlarının kaldırılması ve buradaki istimlâk işle rinin Beyoğlu kaymakamı Ahmed tara fından idaresi kararlaşmıştır. Heyet buradan Gazi bulvarmın Gazi köprüsüne müntehi olan kısmını tetkik etmiş, Unkapanından itibaren Gazi bulvanna kadar plan sahadaki istimlâk iş lerinin Fatih ve Eminönü kaymakamları tarafından intacı karar altına ahnmıştır. Unkapanından Pertevniyal mektebi önüne kadar olan kısımdaki istimlâk işlerinin de bu seneki bütçeden yapılması için Vali emir vermiştir. Heyet buradan Beyazıda gelmiş, Kapalıçarşı karşısındaki Kara Mustafapaşa medresesinin ortada bırakılmak ve tanzim edilmek surerile arka tarafından açılacak yol ve burada yıkılacak dükkânlarm vaziyeti pözden geçirilmiştir. Eminönünden îş Bankasınm arka kısmında da tetkikat icra edilmiş ve çok islek yollardan biri olan Mısırçarşısmın Sultanhamamı cihetindeki kapısının karsısına tesadüf eden çıkıntıdaki dük kânların kaldırılması muvafık görülmüşrür. Buradan Sultanahmed meydanına gelen heyet, Sultanahmed, Ayasofya meydanlannın eüzel bir surette tanzimine ve muhterik Adlive sarayı enkazınm ortadan kal^ırılmasına karar vermiştir. Yann toplanacak bir komisyon, Sul .tanahmed mevdanının asfalt veya mozaik parkeden hangisile insasının muvafık olaca&ını tetkik ve bir karar veTecektir. Vali öpVJ<?n «onra Kuduz müessese sîne orirlerek bu müessesenîn ihtiyaclarile olmustur. muayyen bir gününün balık günü olarak intihabı kabil olamıyacağmı tespit etmiştir. Fîlhakika yapılan tetKiklere nazaran Istanbulun bir günlük et ihtiyacı 43,000 kilodur. Bunu karşılayacak balık bulmanın imkânı yoktur. Vasatî olarak haftada şehre çıkarılan balık 150,000 kilodur. Bunun ne günü nekadar çıkacağı malum değildir. Filhakika son zamanlarda fazla miktarda torik tutulmakta ise de Istan bulda halk bu balığa fazla rağbet göstermemektedir. Torik ani olarak fazla miktarda çıkmaktadır. Nitekim iki gün evvel fazla miktarda torik çıkmış ve balık almağa gelen ttalyan vapurları da dol muş olduğundan 40,000 çift balığın denize dökülmesine mecburiyet hasıl ol muştur. İktısad müdürlüğünün yaptığı tetkik ler yukarıki sebeblerden dolayı bu işin yapılmasına imkân olmadığını meydana çıkarmıştır. Balıkçılar ne diyor? Diğer taraftan Balıkçılar cemiyeti erkânından bir zat, dün bir muharririmize, demiştir ki: « Bir balık günü ihdasında, ben şahsan amelî bir fayda görenlerden değilim. Haftanın veya ayın muayyen bir gününde bütün lstanbul halkînın balık yemek mecburiyetinde kaldıklannı farzedelim. Normal zamanlarda bile herkesin aradığı ve sevdiği balığı bulamadığı Bahkpaza rındaki üç beş perakendeci onbinlerce müşteriye, nereden ve ne suretle balık yetiştirecek?.. Türkiyenin en büyük istihsal merkezi olan lstanbulda iyi balık bulabilmek, zuhurata tâbidir. Hemen her mevsimde avlanan torik ve palamutları istisna edecek olursak; halkımızın hatta mevsiminde bi. le, tercih ettiği balığı, bulabilmesi tesadüfe bağlıdır. Balık, gününe göre fiatı, mevsimine göre kalitesi değişcn ve çeşidi daima azalıp çoğalan bir gıda olduğu icin, «balık günü» olarak tespit ve ilân edilen günde, gayet az balık çıkması pekâlâ mümkündür. Bu takdirde ne yapılacak? Balık günü şerefine, sofrasında taze balık bulundurmak hevesine kapılan vatandaşlara hangi vasıta ile balık yetiştirebileceğiz? Balık sarfiyatını çoğaltmak için propagandaya ne hacet?.. Halk iyi cins balığı ucuz ve bol bulduğu zaman, adeta kapışıyor. Fakat senelerdenberi en fakir halkın bile, tiksinerek yemeğe başladığı yağsız ve yavan palamutu biricik «bahk»' nev'i olarak öne sürecek olursak, halkın balığa rağbet etmediğinden şikâyet et .mek hakkını kazanamıyacağımız tabiidir. Halk, balık yemiyor değil ki... Bu gün, meselâ barbunyanın kilosunu otuz kuruşa indirmek mümkün olsa, halkın bunları adeta yağma ettikleri görülecektir. Her şeyden evvel, balık avını, bu günkü iptidaî şekillerinden kurtarmak ve bu suretle istihsalâtı artırmak lâzımdır. Sonra da asıl mühim mesele şudur: Balıkları taze olarak muhafaza için, frigorifik tesu satımız yoktur. Fazla çıkan balıklardan mühim bir kısmını, bu yüzden denize dökmek, yahud da yok pahasına elden çıkarmak mecburiyetinde kalıyoruz. Mısırçarşısı «hâl» haline getirildikten ve burada balık satıcılarına mahsus bir yer tefrik edildikten sonra, asrî ve sıhhî şartları haiz frigorifik tesisat sayesinde, meselâ bu günkü balığı üç dört gün, hatta bir haftaya kadar tazeliğini muhafaza etmek şartile saklamak ve müşteriye yedirmek mümkün olabilir. Fakat bu günkü avlanma ve satış teşkilâtı esaslı biı te kemmüle mazhar olmadıkça, balık günleri ihdas etmek, balık lehinde propaganda yapmak, broşürler çıkarmak yahud şu veya bu şekilde bir takım tertibler yapmakla «balık» lar denize dökülmek akıbetinden kurtulamazlar. Biz, şimdiki halde, hükumetimizin hazırladığı su mahsulleri kanununun bir an evvel mer'iyet mevkiine konulmasını bekleyoruz. Türk deniz ve göl mahsullerini çoğaltmak ve bunları istihsal edenleri refaha erdirmek gayesini takib eden bu kanunda bir çok mühim maddeler vardır. Kanunun tatbikatına geçilmesile, memleketimizde ba . lıkçılık san'atının seri bir inkişafa mazhar olacağmda şüphe yoktur. Bu takdirde ise, aynca, halkı balık yemeğe teşvik etmeğe hacet kalmıyacaktır. Bir «balık günü» ihdas edilmesi şimdilik bir fantezi olmaktan ileri geçemez.> Eğlence yerleri için yeni tarife hazırlanıyor Lokanta, kazino ve sair eğlence yerlerinin fiat tarifelerinin bu günün icablarına ve halkın kazanc seviyesine göre ve yeni esaslar dahilinde tanzimi için şehrimizde Belediye İktısad müdürü Saffet, Mıntaka İktısad müdürü Haluk Belsan, Borsa komiseri Mahmud, Ticaret müdürü Avni Sakman ve Ticaret Odası Umumî Kâtibi Cevad Düzenliden mürekkeb bir heyet teşekkül etmistir. Bu heyet dün akşam Ticaret Odasında ilk toplantısıni yapmıştır. Dünkü toplantıda, halihazırda eskisine nazaran çok farklı bir vaziyet arzetmesi lâzım gelen lokantalarla eğlence ve istirahat yerleri ücret tarifelerinin nasıl değişmesi ve ne gibi esaslar dahilinde yeniden tertibi lâzım geldiği hakkında evvelâ bir prensip ittihazı münasib görülmüş ve bunun üzerinde müzakereler olmuştur. tçtimada lokantalarla eğlence yerlerinin fevkalâde sınıfla aynca üç sınıfa ayrılması takarrür etmistir. Belediyenin bu mevzu üzerinde evvelce yaptığı etüdler tetkik olunmağa başlamıştır. Bu heyet toplantılarına devam ede cektir. Satie binast niçin mübayaa edilmişti? « Istanbulun imar plânını yapan Prost, açılacak büyük bir cadde için lstanbul tarafındaki antrepolarımızın otuz metre geri alınmasım isteyordu. Bu sahada yaptığımız fedakârlığı, Galata tarafında telâfi icab ediyordu. Deniz Bank kurulmadan evvel lstanbul limanının ıslahı projesini hazırlamış olan Ingiliz mütehassıslarla buna bir çare aradık ve şunu bulduk: Denizyolları binasının Tophanede bulunduğu sahadaki bütün binaları yıktıracak, antrepolar yaptıracak, saha önüne inşa edilecek mendireğe vapurlarımızı yanaştırarak malları makineli vasıtalarla antrepolara nakledecek ve her sene mavnalar için sarfettiğimiz yüz binlerce lirayı tasarruf edecektik. Bu arada malzememiz çok fena şartlar içinde, yıkılacak olan pek iptidaî bir ambarda bulunuyordu. Gerek bunları, gerek yeni gelecek vapurlanmızın yedek malzeme ve eşyasını hüsnü muhafaza zarureti bizi iyi bir bina aramağa sevketti.> Yusuf Ziya öniş, birçok safha geçiren bu malzeme binası işine geçerek, Satie binasını ele aldı: « Deniz Bapk kanununun 2 1 inci maddesine göre, Deniz Bankın behemehal istimlâk yoluna müracaat ederek Satie binasını alması lâzım gelirdi, deniliyor. Bu madde, bu kadar kat'î bir ifade ile kestirilip atılamaz. Çünkü prensip itibarile, istimlâk hükümleri, mülkiyet hakkına karşı konmuş istisnaî bir hükümdür. Ancak ve ıstırar halinde tahdidî bir çekilde tatbiki icab eder. Hakkı mülkiyet, teşkilâtı esasiye kanunumuzun tanıdığı en esash bir haktır. Vazıı kanun, istisnaî hüküm olarak, ancak menfaati umumiye mülâhazasile ve değer pahası peşin verilmek suretile cebrî istimlâke cevaz vermektedir.» Değiştirildigi bahis mevzuu raporun tahrif değil tashih edildiğini, sahifeleri biribirine karıştırılarak mahkemeye aevkedilen raporun sahifeleri mahkeme ri yasetince yerli yerine getirilince «kendisinin de raporda imzası vardır» iddiasımn yeri kalmadığını, bununla beraber had dizatında bu işte hiç kimsenin bir MIÇU olmadığını »öyleyip, «şimdi bu işin na sıl, neden ve nereden ortaya çıktığını anlatacağım» dedi ve şunlan ileri sürdü: MÜTEFERRİK Millî Şefin Darüşşafakalılara iltifatı Darüşşafakanm 67 ncî yıldönümü münasebetile cemiyet reisliği tarafından çekilen tazimat telgrafına, Riyaseticumhur Umumî Kâtibliğinden şu cevab gelmiştir: «Darüşşafakalılann izhar ettikleri temiz duygulardan dolayı Reisicumhur lsmet lnönünün teşekkürlerini tebliğ ederim.» Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Renda da cevaben bir tegekkür telgrafı yolla . mıştır. =•• • • ' . Denizbankın kurulufundan memnun olmıyanlar Bankanın kuruluşunda onun bün . yesine giren müesseselerden bazıiarının başında bulunanlar, nihayet istediklerine muvaffak oldular ve büyüklerimizin suinazarlannı üzerimize celbettiler. Mânizade antreposunu pazarlıkla bankaya al dırmak için önayak olanlar, pazarlığı ya. panlar, yani Liman lşletmesinin o günkü ve bu günkü müdürleri, Satye binasının yalnız istimlâkle alınabileceği, pazarlıkla alınamıyacağı iddiasını yüksek huzuru nuza kadar getirdiler. Bir zamanlar, «Denizbank» a hücum moda olmuştu. Ingil tereye ısmarlıyacağımız vapurlar için de neler söylenmedi. Neticede telâfisi im kânsız zamanlar kaybettik. 1 1 vapurdan 6 7 si bu gün teslim edilmiş ve bu çetin zamanlarda Türk ticaret filosuna iltihak etmiş olacaktı. Aradan bir buçuk sene geçti. Bu gün bu vapurları ayni müesseseye memleket zararına 3 . 4 milyon lira farkla ısmarlamak vaziyeti karşısındayız. Şu bir kaç milyonluk hakikî zararla Hazineye verdiğimiz söylenen 100,000 li ralık mevhum zararın mukayesesini mahkeme heyetinizin yüksek vicdanına bırakryorum. 1 mayıs bayramı ] mayıs bahar bayramı dolayısile bu gün mekteblerle resmî devair ve müessesat tatil yapacaklardır. KÜLTÜR ÎŞLERİ Talebeye zorla mecmua aldırılmıyacak Bazı muallimlerin, çocuk mecmuası ve gazetelerinin mübayaası için talebeleri tazyik ettikleri, yapılan şikâyetlerden anlaşılmıştır. Talebeler tarafından okunmasında fayda tasavvur edilen mecmua ve gazeteler yalnız tavsiye edilecek, bunların satın alınması hakkında ne talebeler ve ne de veliler tazyik edilmiyeceklerdir. Elektrik müessesesi hukuk işleri müdürlüğü Siimerbank merkez hukuk müşaviri Münib Hayri Ürgüblünün lstanbul Elektrik müessesesi Hukuk İşleri müdürlüğüne tayin kılındığını haber aldık. Mumaileyh, meşrutiyet devri Şeyhülislâmlarından Hayri Efendinin oğludur. lstanbul Hu kuk Fakültesinde tahsilini bitirdikten sonra Cenevre Hukuk Fakültesinde doktorasını yapmıştır. Bu memuriyetinde de, muvaffakiyetini temenni ederiz. Vazifeleri başına gelmiyen muallimler Maarif Vekâletince yapılan tetkikat neticesinde, bazı muallimlerin mazeretlerini bile tasrihe lüzum görmeden, tezkere göndermek suretile vazifelerine gelmedikleri ve mekteb idarelerinin de bu tezkereleri kabul etmekte oldukları anlaşılmıştır. Vekâlet, mekteblere bir tebliğ göndererek müdürlerin ancak iki günden fazla sürmiyen devamsızlığı kabule salâhiyettar olduğunu, bu hususta da azamî dikkati göstermesi lâzım geldiğini, tezkere göndermek suretile vazifesine gelmiyen muallimler hakkında takibat yapılmasını bildirmiştir. Denizbankın kârı Yusuf Ziya Öniş; ticarî maksadlarla kurulan «Denizbank» ın kendileri ora dan ayrıldıktan sonra başkalan tarafın 113flOO liralık raporu imzalıyanlardan tanzim edilen 1938 bilânçosunun bir Yusuf Ziya Öniş, Büyük Millet Mec milyon, iki yüz bin lira kâr gösterdiğini, lisinin bunu teyid eden 1926 tarihli bir bu bilânçonun Büyük Millet Meclisinin tefsir kararına işaretle, binanın kıymetine salâhiyettar encümeninin tetkik ve tas vibinden geçtiğini söyleyerek, sözlerini geçmijtir: şöyle tamamladı: « 11 3,000 liralık raporu imzalayan Eğer çürük vapurlar için eskiden lann, yüksek huzurunuzda ne feci vaziDenizyollannda olduğu gibi bütçe mü yetlere düştüklerini tekrara hacet yoktur. Sıkışmca «alım satım kıymetini değil, is lâhazasile hareket etseydik, yani bir miltimlâk kıymetini yazdık» gibi tevillerde yon liradan fazla tamir parası sarfetmebulundular, «maliyet müsavi kıymettir» seydik, bu kâr daha da fazla olurdu. Fagibi iktısad prensiplerini bozan nazari kat ne bu gün seferler yapılabilir, ne de yeler çıkardılar, «ahvale, şeraite, zaman son günlerin mühim nakliyatı muntazam ve mekâna göre kıymet değişir» diye başarılabilirdi. Bu neticeden vazifesini yazdıklarını kendileri bozdular, en insaf yapmış olanların huzur ve iftiharmı dulısı «Ben bu işlerden anlamam, komis yuyoruz. Bu vesile ile en küçüğünden en yonda bulunduğum için imzaladım» de büyüğüne kadar bütün Denizbank mendi. İstimlâk kıymetinin 106,000 lira ol sublarının, modern Türk deniz ticareti duğu da hakikate muhaliftir. Bu parayı ideali için heyecanlı çalışmalarını burada tapulu kısım hakkmda bir an kabul et minnet ve şükranla yadedeceğim. Satye sek bile, bunun dışında kalan 1560 met binası alımı keyfiyeti binlerce iş arasında re murabbaı arsayı, 1 1 0 metrelik rıhtımı, yer almış suitesadüflerin yarattığı, suinasilolan, vincleri, şofaj santral ve asansör zarların büyüttüğü bir hâdisedir. Dedikoleri ne yapalım? 2644 numaralı tapu ka dudan ilham alan haksız isnadat birer binununun 9 uncu maddesi, bize bir formül rer inceden inceye tetkikinizden geçtiğine gösteriyor. Bu formüle göre haseb eder göre, hakikatin meydana çıkacağında sek, dolma yerin kanunî kıymetinin 93 şüphemiz yoktur. Bir buçuk senedenberi maddî ve manevî ıstırablar içinde ezilen bin liraya vardığı tezahür eder. mevcudiyetimizin yeniden canlandığını Adliye Vekâletinden Müddeiumu görmek isteriz. Memleket içinde her zaman olduğu gibi, açık alınla yürümek immiliğe gönderilen tezkere kânını bize verecek olan muhterem heYusuf Ziya Öniş, tahkikatın başlaması yetinizin âdilâne kararını sevincle beklive geçirdiği hazırlık ve sorgu safhaları yor ve bunun masumiyetimizin ilânından üzerinde durdu, bu arada davanın açıl başka bir şekilde tecelli etmiyeceğine emasına tekaddüm eden safhada, bu hu min bulunnvorum.» »usta Adliye Vekâletinden MüddeiumuDiğer müdafaalar miliğe gönderilen bir tezkere mealine işaretle, burada 10 madde üzerine yazılanYusuf Ziya önişten sonra Tahir Kevlara birer birer cevab vermekle bu dava keb, Neşet Kasımgil, Atıf ödül, Ziya daki müdafaasını yapmış olacağını be Taner şahsan da müdafaalarını yaptılar. Iirtti ve bu sırada şöyle dedi: İsmail Isa Caniş, Malik Kevkeb, Hamdi « Sorgu hâkimliğinin kararnamesin Emin Çap, Sadun Galib Savcı, Sedad de «maddî delilim yok, fakat devlete Erol, Cemal Şahingiray, Meteos Tamel, 100,000 liradan fazla zarar verenlerin bu başka bir diyecekleri olmadığını söylediişten irtikâbda bulundukları, alımsatıma ler ve en son söz söyliyen «Millî Reassöfesad kanştırdıkları hakkındaki suizan rans» umum müdürü Refi Bayar, «hiç bir nımız kat'idir» deniliyor. Şayanı şükran delil ve emare yokken, boşuna buraya dır, ki mahkemede iddia makamı bu ka kadar getirildim. Aleyhimde söylenen naatte olmadığını söyliyerek bu noktadan sözler, siyahla beyazın birbirinden farkh Bükreş tstanbul hava seferleri Bükreş lstanbul tayyare seferlerine 3 mayıs cuma gününden itibaren başlanacaktır. llk yolcu tayyaresi cuma günü saat 8,35 te Bükreşten kalkacak ve 9,50 de Yeşilköy hava meydanına gelecektir. Pazartesi ve çarşamba günleri Bükreşten tayyare gelecek, buradan cumartesi, salı ve perşembe' günleri Bükreşe tayyare gidecektir. Buradan giden tayyareler Yeşilköyden 9 da hareket edecektir. Tayyareler. posta ve ticarî eşya da kabul olunacaktır. Yalnız, Bükreş hava seferlerinin tarifeleri bizim tayyare seferlerine uymadığı için Ankaraya gitmek isteyen veya Adanadan Toros ekspresile yollanna devam edecek olan yolcular bir gün şehrimizde beklemek mecburiyetinde kalacaklardır. Rumen tayyarelerinin, tayyarelerimizin hareket saatlerine uygun zamanda buraya gelmeleri suretile tarifeler arasında irtibat ve ahçnk temini için teşebbüslere girişilmiştir. D ngiltere ticaret muahedeleri akdi için evvelâ Rusyayı ve ahiren de ltalyayı davet etmişti. Îngiltere her iki memleketi iktısadî cihetten zorluğa düşürecek vaziyette bulunuyor. Çünkü Almanyanın sahillerini abluka etmekle iktifa etmeyip bitaraf memleketler üzerinden de Almanyaya pamuk, kauçuk, kalay ve petrol ve hububat gitmemesi için bütün dünya denizlerinde ve bahusus Akdenizle Çin denizinde sıkı kontrol vazetmiştir. Bu suretle Rusyanın Amerikaya ve Büyük Okyanusa bakan kapısı şarkî Si berya sahillerine ve bunun merkezi Vladiyostok'a Amerikan limanlanndan ve Felemenk Hindistanı gibi Uzakşark memleketlerinden gelen mallar lngilizler ta rafından şiddetle muayene ve şüpheli olanlar zaptedilmektedir. Birkaç Sovyet vapuru tevkif edilmiştir. Îngiltere Sovyet Rusyayı bu gibi kayıdlardan kurtulması için teklif ettiği ticaret muahedesinin abluka icablanna muvafık olmasını şart koşmuştur. Şöyle ki; Rusya haricden alacağı ham maddeleri Almanyaya vermiyecek ve kendi ihtiyacını haricden gelecek mal larla temin edip de dahildeki istihsalâtını Almanyaya göndermiyecektir. Yani Rusya Almanya ile ticaretini son derecede darlaştıracaktır. Dün gelen telgraflara göre Sovyetlerin Londra sefiri Maiski Îngiltere Hariciye Nazırını ziyaret ederek Rusyanın Almanyaya ihracatını asgarî miktara indiremiyeceğini ve ancak harb iktısadiyatı haricinde Îngiltere ile ticarî anlaşma yapmağa hazrs> bulunduğunu bildirmiştir. Ingilterenin bütün gayesi Almanyayı denizde olduğu gibi karada dahi haricden mal almaktan menetmek olduğuna göre Sovyet hükumetinin alelâde ticarî anlaşma yapmasını kâfi görmiyecektir. Ingilterenin Rusyaya yaptığı tekliften bir maksadı da Sovyet hükumetinin Almanya ile ne derecede bağlı olduğunu öğrenmektir. Binaenaleyh Rusyanın verdiği cevabdan dolayı müzakere kesilmiyecek olursa Moskovanın hakikî politikasını öğrenmek için Îngiltere hükumeti sonuna kadar çalışacaktır. lngilterenin ltalyaya yaptığı teklife gelince geçen martta Îngiltere bir daha böyle bir teklifte bulunmuştu. Fakat ltalyanın Belçika tarikile Almanyadan kömür almakta devam eylemesine tngilterenin mümaneat eylemesi üzerine müzakere yapılmamıştı. Îngiltere o tarihtenberi Italyanın bahrî ticaretine karşı çok şiddetli tedbirler almıştı. Cebelüttarık boğazın dan ve Süveyş kanalından geçen her Italyan vapuru tevkif edilerek tngiliz kontrol istasyonlarına gönderilmiştir. Hr ? . Burada bir kısmının hamuleleri Almanyaya gideceğinden şüphe edilerek zaptedilmiştir. Bugün 33 ttalyan vapuru mevkuf bulunuyor. Akdenizdeki iki üç günlük mesafelerde işleyen ltalyan vapurlart kontrol dolayısile on gün denizde kalıvorlar. Îngiltere ltalyayı bu zorluktan kurtulması için harb iktısadiyatına uygun bir ticaret muahedesinin akdini teklif etmistir. Londra ltalyan sefirile Lord Halifaks arasında bu teklif üzerinde uzun görüşmeler yapılmıştır. Röyter Ajansı diplomasi muhabirinin istihbarına göre bu görüşmelerin neticesi olarak bir tngiliz ticaret heyetinin Romaya gitmesi muhtemel bulunuyor. Rusya ile görüşmelerde olduğu gibi İtalya ile ikî aradaki ticarî münasebatı tanzim vesilesile Îngiltere Italyanın Almanva ile ne derecede bağlı olduğunu ve ttalyanın ne yapmak istediğini öğrenmek istiyor. Binaenaleyh zâhirde ticarî mahiyette olan bu temaslar hakikatte cihan politikasının mühim hâdise ve hareketlerinden birini teşkil edecektir. D KISÂ HABERLER * Şehrimizde almanca olarak intisar etmekteyken geçenlerde hükumctçe kapatımuş olan Türkişe Post gazetesinin tekrar intişarına müsaade edilmiştir. * Armatörlerin yeni kuracağı ticarî bi'lik 'çin düıı de bir toplantı yapılnuş ve birliğin is ievziau üzerinde görüşülmüştür. Basın Birliği lstanbul mıntakası reisli. inden: Arkadaşlarımızdan Cemil Süleyman Alyanağı dün sabah kaybettik. Otuz yıldır Türk gazetelerinin edebiyat sahifelerini zenginleştiren Cemil Süleymanla fi kir âlemimiz değerli bir uzvunun daha matemini tutacaktır. Cenazesi bu gün öğleye doğru Cer rahpaşa hastanesinden kaldınlarak Top kapı dışındaki aile mezarlığma nakil ve defnolunacaktır. Arkadaşlarımızın cenaze töreninde bulunmalarını rica eder, kendisine rahmet dileriz. Bir arkadaşımızı kaybettik ŞEHIR İŞLERİ Gıda maddelerinin yüzde on dördü bozuk Mart ayında Belediyenin piyasadan topladığı hayvanî gıda maddelerin»n yüzde on dördü bozuk, mütebakisi nümuneye uyğun çıkmıştır. HAVA RAPORU Yeşilköy Meteoroloji istasyonundan aunıaı malumata göre dün hava yurdun Akdeniz saıillerile cenubu şarkî Anadoluda çok bulutlu, iğer bölgelerde kapah ve yer yer yağışlı geçmiş, rüzgârlar orta bölgede, Akdeniz sahilktinde garbî istikametten orta kuvvette, diğer böl;elerde şimali istikametten, orta Anadoluda orta, diğer bölgelerde kuvvetlice, Marmara ve Ege denizlerile Karadenizin garb sahıllerinde iimalden mutedil fırüna şeklinde esmiştir. Dün Tstanbulda hava kapalı geçmiş, rüzgâr imalder saniyede 6 9 metre hızla esmiştir. Saat 14 te hava tazyikı 1016.3 milyardı. Sühunot en yüksek 15.5, en düşük 10 santigrad olarak kavdolunmustur f Beyazıdda yapılacak şarkkâri kahve J Belediyenin satın aldığı heykeller Belediyenin Alman İmparatoru tara fından Enver Paşaya hediye etmiş olduğu dört heykeli satın alacağım yazmıştık. Bu heykeller, 8,000 liraya satm ahnmıştır. Bunlardan geyik, karaca, boğa heykelleri Taksim bahçesine dikilecektir. Aslan heykeli de Fenerbahçe stadyomuna dikilecektir. olduğu derecede mütenakızdır. Eğer bunlar delil veya emare ise, ben bu gibi delil ve emarelerle maznun mevkiinde kalmaktan iftihar duyarım; çünkü, bunlarla ve bu vaziyette bir kimsenin maznunken bile masum olduğu, elle tutulur derecede barizdir» dedi. Mahkemece karar hazırlanmak üzere, muhakemenin devamı 5 haziran saat 16 ya kaldı. CUNHURİYET Abone seraıtı Ntnhast 5 Inınıştur. Fürkıye Haric için tçtn Senelfls 1400 Kr. 2700 Kr. Alb aylık 750 » 1450 üç aylık 400 » 800 » Bir ayhk 150 » Yoktur Belediye Beyazıdda yaptıracağı şarkkâri kahvenin maketini hazırlatmıştır. Dikkat Bu kahvenin yanında görülen bina Bevazıddaki eski medrese (şimdiki înküâb müzesi) dir. Bu medrese de etrafı temizletilecek, oradaki diğer ahşab binalar Gazetemize gönderflen evrak ve yazılar kaldırıJacaktır. Yeni kahve şehrin jnuhtelif mahallerinde tesadüf edilen sebiller ne«redflsin, edilmesin iade edilmez ve nyamdan mes'uliyet kabul olunmaz. stilindedir.

Bu sayıdan diğer sayfalar: