15 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

15 Tetmnuz 1940 CU*IHUKÎYEr Hftdlseler arasmda Münih tavsiyesinden sonra sükun havası Bulgar matbuatı, arazi talebleri neşriyatını birdenbire kesti Dört sahtfeye inerken arından itihaten efconomi harbintle gazetelerinizin ikişer sabifesini daha şehid veriyoruz. Bizden ayrılan bti sa hifelerin, harb içinde miimkün olmazsa. bütün şebidlcr gibi mutlaka sulhun cennetinde yeniden hayata kavıısaeağını bilmekle teselü buluyoruz. İcint'e fikir gibi bir ebediyet unsuru laşısa bile ateşe düsünce hemenrecik yanıp kül oluveren kâğıdın harb ates'me karşı mukavemeü uzaktan bile pek az dır. 'Büyük Harbde de, şimdikiııde de, muharib ve gayrimuharib metnlekctlerin çoğunda gazeteler, her endıiitriden evvel ve her endüstriden (azla bu ateşin tesirine nğradılar. Rusya gi)>i, İtalya gibi, Almanya gihi, Finlundiyaıım, İskandinavyaıun, Polonyantn, ÇekoSlovakyanın zengin «rmanlarına ve selüSoz kajiıaklarınfl yakın veya sahib nıejnleketler istisna edilirse, Avrupa nm bir <ok yerlerinde gazeteler. harbden e\velki semiz vüciMİlerini çiipe döndüren bir kâğıd kitlıği içinde günden güne eriyip similüyorlar. "Duşmanı bckleyoraz!,, "Londrayı düşmana teslim olmuş görmektense kül halinde görmegi tercih ederiz» (Bas tarafı hîrinci sahifede) Fransız donanmasının saffıharb zırh lılarını harb müddetince hareket sa hası haricinde bırakmak gibi lıazin bir vazifenin de kendisine tahmıl edildi ğini görmüştür. Compiegne vagonunda imza edilen mütareke şeraitine naza ran bu gemiler nazi Almanyanm kon trolu altına vazedileceklerdi. Bu ge milerin Hitler'e devri İngilterenin emniyetini, aynı zamanda da Ameıikanın ; emniyetini tehlikeye koyacaktı. B naenaleyh geçecek iki şık yoktu. Yapu ğımız gibi hareket gerekti. Ve derhal harekete geçmeliydi. cağı zannııu vermektedirler. Hiç bir kimse harbin genişleyip genişliyemiyeceğini soyliyemez. Muhakkak olan bir şey varsa o da, Avrupa milletleri uzun zam&n nazi gestaposu tarafından idur edilmiyeceklerdir. Dünyada, Hitler'in tahakküm ve kin incili önüude eğil miyecektir. Şimdi mücadelede yalnız kaldık. Bir zalimin kudret ve kuvve tinin yapabileceği en fena şeylere cesa retle karşı koymağa mecburuz. Henü erişilmemiş bir gaye için çahştığnnızı müdrik olarak, üstıinde doğduğumuz topraklarımızı tehdid eden istilâdan müdafaa etmeğe hazırız. Yalnız harbe diyoruz. Fakat yalnız kendimiz ieı: harbe tmiyoruz. zaman bu ordumuz olmadı. Şimdi silâh altında bir buçuk milyon askerimiz vardır. Haziran ve temmuz aylannm her geçen haftasında bunlar teşkilâtiarı, mü dafaa kabiliyetleri ve hücum kudretleri noktasından dev adimlarile terakki etmişlerdir. Bu kadar kısa bir zaman içinde bu muazzam değişikliği meydana geüren zabit, küçük zabit, erler aynı zamanda sıvillere yapılacak hiç bir medhüsena kâfi derecede yüksek değildir Muntazam ordunun askerleri arkasında paraçutçülerin ve havadan gelecek müstevlilerin aynı zamanda da aramızda bulunabilecek hainlerın ünhası için kurulan kol vardır. Hainlerin fazla olduğunu zannetmiyorum. Her halde felâket üstlerinde olacaktır. Çünkü fazla barınamıyacaklardır. Muntazam ordunun gerisinde mevzıini müdafaanm düşmana hücum etmek ve nerede gozükürse orada onunla boğuşmak ateşüe yanan bir milyon gönüllü, mÜBtevli İngiltereye gelirse başka memleketlerde maalesef gorduğumuz gibi halk mudaiaa etmeden kendisine tâbi olmıyacaktır. N A U N A 14 temmuz u yü, Fransa, 14 temmuzu göz yaşlarjle idrak ediyer. Artık, bu, milli bayram değil, millî matemdir. Gördüğüm bazı 14 temmurlar hah zanım perdesiaden bir sinema şertdi gibi geçiyor. 14 temmuz 1908: Türkiye istilırfad devrinin son gurüerini yaşajor. Giıli gizli okuduğumıız ecnebi gazetclcrin den Türkiyenin 14 temmuzu da yak laştığını anlayoruz. Fakat o kadar yakın olduğunu ümid etmiyoruz. Türk münevverleri de, Fransızlann 14 temmuz bayramını kendi hürriyet bay ramları gibi kuthıluyoırlar. Nihayet 9 giin sonra, 23 10 temmuzda Türkiye. hürriyetine kavuşujor. Basrille zindanl gibi Vıldızm istibdadı da yıkılıyor. 14 temmuz 1910: Bir Fransız vapu runda Fransaya giden, ateşli bir gene Türk kafilesiyiz. Filozof, şair, doktor, mcb'us Rıza Tevfık, vapurdı, 14 temmuz bayramı hakkında mükemmel bir fransjzc» ile parlak bir nutuk söylü 14 temmuz bütün hür insanhğın bayramıdır, diyor. Fransızlar hayrct ve hajranlıkla dinleyorlar. Vapurun kumandanı, bu güzel ve heyecanh nuıka cevab vermekten âcîzim; yalnız teşekkürle iktifa edeceğim, diyor. 14 temmuz 1911: Paris, şen ve mes'ud. neş'e ve heyecan içinde... Caddclerıte mırıkalar. danslar, birbirlerini tammıyan kacîuı ve erkeklerin o gün Sçin tnubah öpüşmeleri... Fransız ordusunun Lonçchamp'da rengârenk üniformalara muazzam resmigeçidi... Zırhh sü vari alaylannuı tribünlere doğru ya hnkılıc, dörtnala hücnmları... 14 temmuz 1919: Taksim kışUtsınuı Talimhane meydannıda çirkin ve so ğuk bir resmigeçid... Bu defa ııfuk mavisi üniformab Fransızları. hâki kıyaferte yarık dudaklı zcncileri, kırmızı fesli Cezayirlileri, yalnız tatlısn frengi Beyoğlu ile Türk düşmanlan alkıslayorlar. sahte fatih Franchet d'Esperey'nin küstah azameti, her Türkün yüreginde yalnız nefret uyandırıyor. 14 temmuz 1923: Şehrcmaneti binası önünde, bir fener alayı... Kocaman bir. Fransız bandosunun arkasında. beyazar piymiş. kocaman bir Frnnsiz kin, kocaman bir Fransız bayracile geçiyor. Fransn askerleri tüfeklerinin namlu ianna küçük Türk bayraklan talonıçar; milli gururumuzu okşuyor; Franchet d'Esperey'nin Vüstahlığını affet tirmek isteyorlar. 10 gün sonra; 24 tenrmuz 1923 günü Lozan zsferi. Tttrkiyenin en büyük bayramlanndan Hiri. Türk toplarile beraber Fransız bay » raklan da müstakil Türkiyeyi selâmlay«r. 14 temmuz 1940: Mağlub ve perisaa Fransa, bayram yerine matem tura or. Marseillaise yerme hıçkırıklar ukseiiyor. Bir milletin bu sukuUına re ıstırabına acımamak kshil değildir; hele civanmerd Türkler ıçin. Zavalll Fransa! 14 temmuz 1789 dan 14 temmuz 1944 a adar geçen zaman, hürriyet, hüniyetlere tahakküm, ve nihayet gene hürriyet için mncartcle ederken hürriyet:en mahrumiyet fibi safhalar arzedca bret derslerile dolu bir tarihrir. Sofya, 14 (a.a.) Röyter: Macar nazırları M. Teleki ve M. Csakj'nin Miinihfen Budapeşteye döııdüklerinden ve Almanyanın Macaristana cenubu şarkî Avrupasmda şu sırada sulhu bozacak hiçhir scy yapmaması için nasihat verdiğindenberi, crnubî Dobrucadan bahsedeıı Buhjar mulbuatı makalclerine fren takmıstır. Gazeteler Bulgaristanın eski hudiıdlanmlan hirbir kelime bahsetmemektedirler. Fakat bu hal Bulgar hükumetinin harekâlında bir değisikliğin olduğuna alâmet değildir. Bulgar gazeteleri her zatnan ilıtiyalla hareket etmişlcrdir. Bu tedbir faalk arasınria karışıkhğm önüııe gecmek için almmışlır. Siyasî mehafil. Bulgaristanm, cenubî Dobruca mesciesini Bumanya ile dostça müzakere sııretile hallelmeği tercih ettiğini beyan etmektedirler. Bnlgarlarm intizar vaziyetinin umilleri. siyasî sebebler. ayııı zamanria da mahsulü idrak ihtiyacıdır. Mihver devletleri cenubu şarkî Avrupa meınleketleri mahsullerine büyük bir alâka gbstermektedirler. Fakat bu menıleketler, fena geçen mevsimin vereceği zayıf mahsulü kendilerine saklamak endisesindedirler. Bıılgaristanda ve Yugoslavyada son günlerde yeni tuğyanlar olmuştur. Dünkii Sofya gazeteleri su basan ınıntakpları gezen Kral Boris'i, sular altında bulunan Vidin sokaklarında araba Bir de, gazetelerimizin, bütün kıy ile dola«ırken çekilmiş resimlerde göstermektedirler. metlerini ve gurıırlarııu ka'.itclerinılen « MnnıııımiHI!Hllllıll!lllllH!ll!llllinHllimill!l!lltu«lıııiHiı» eıvel hacimlerinde aradıkları bir devirde. oknyncnya bir yığm hoyalı kâğıd sürme rekabetinin çirkin 7^ıruretine kailannrak bazan 32, hatin hazan da 48 sahifeye kadar çıktıklan o holluk günlerini hatırlayınıı. Evine dört gawîte giitürmek isteyen adamm ııeredeyse bir kiitcci çainrnıağa mppbur olduju o zamanları arayor mıısunuz? Ne yan n , ne de okuyucn olarak benim o Kahire 14 (a.a.) Havas ajansı bil giinlerin ga7etelerinden hiç birîııe hasTokyo 14 (a.a.) Niphi Nichi Shimbun gazetesi bu gün neşrettiği bir yazı diriyor: retim yok. Bir sahifcsinin yansıın bir da en büyük Japon siyasî hedefinin AlHariciye müsteşarı yapmış olduğu be sinema yildızının bacak resmile. «töki manya ve İtalya ile ittifak akdi olması yanatta, mütarekenin imza edilmiş olyansinı da hergün çalakalem sütunlar lâzım geldiği beyan edilmektedir. masının, Mısırın Fransaya karşı olan doldnrmağa memıır muharrir vc miiGazete, böyle bir itüfakm Japonya vaziyetini değiştirmiyeceğini söylemistcrcinıin şisirme, suluzırtlak, pestenkcnm şarkî Asyada iktısadî bir blok temin tir. Tani yazılarile bad.ıua eden o türlü gave cenub mmtakalarmdaki siyasetine Müsteşar sözlerioe göyle devam et zeteciliğe uğurlar olsun. devam ermesine müsaid olduğunu ilâve miştir: Eğer bu dört salıifeye iııme Tamretî etmektedir. « Fransanm bir kısmının Almanlar gazetelerimİ7İn eline. kâğıddnn ziyade Gazetenin fikrine çöre, Japonya nükumeti bu ittifakı, İngiltereye karşı Al taıafından işgal edilmiş olması, gerek keyfiyet, haciınden ziyade cevl'er aramanların yppacağı umumî hücumdan işgal altında bulunan, gerekse ifgal e tan bir te.rcihin süzcefini veıV de. saevvel akdetmeli ve bilâbare Sovvetler dılmemiş olan kısınılara karşı diploma lıifelerinden. sühınlanndan, halta sa Birli^ile münasebatını Alman Sovyet tik münasebatımızı tadil etmemektedir. iırlarından bütün şişirme. kof ve ya^an ademi tecavüz paktına uygun olarak Harbden evvel Fransayı siyasî bir vah fikir, haber, nükte, resim, tabir, kelidet telâkki ettiğimiz gibi simdi de Fran me, haşhk ve serlevha molı.zlarmı eledüzeltmelidir. Gazete bundan baska hükumete ce sa ile müstemlekeleri ve kendisine tâbi tnelerine yardım ederse. madrierc nrd nub mmtakasında azimkâr bir hattı ha olan memleketlerle olan münasebatunız bir kıflıpm manaya hirmeü hakınwnreket kabııl, Janonya ile Amerika ara mütarekenin akdinden evvel olduğu gibi dan. simdiki bııhramn me^le5»mİT. le» sındaki münasebatta rrmhtemel bir ger baki kalmaktadır • hine bir seleksiyona yaradiRinı pöreecginlikten endişe etmeksizin icab ederse ğiz. kuvvete müracaat etmesini tavsiye etKısa süreceğîni uin(hıe«muz ve dilemektedir. diğimiz bu buhran çectikten sonrıı, gaJaponyanın cenutî Çîn sa. 7ete1erimizde sahife »dedimn, takat bundan ziyade haher ve fikir kalheMhîllerindeki bahrî hücumları nin çoğaldığım eürürsek dört sahifeye Tokyo 14 (a.a.) Japon harb gemiinişimiz. daha yiiksek hir kıymrt nıerleri deniz tavvarelerinin yardımile cetebesine nkışnnızın hayırh bir baslannubî Çin sahilleri boyunca vazedilen gıc\ olacak. ablukayı sık'stırmak içm gayretlerini fazlalaştırmıslardır. Son 15 pün zarfınPEYAMÎ SAFA Roma, 14 (a.a.) D. X. B. bildiriyor: da Kuantoung vilâyetinin küçük Hmsnbir habere atfen larına. bu Hmanlarda emtia nakleden Vaşingtondan aldığı Giornale d'Italia gazetesi, Ruzvelt'in demavnalarıp harekâtma nihayet vermek nızaşırı piyasalarda milıver devletlerinin üzere hücumlar tekrarlanmı^tır. [Baş tarafı 1 inci sahifede] iktısadî nufuzuna mâni olmak için ecRumanyada polis ve birer teşrih etmiştir. Fransız büyükelçinubî Amerika devletleri imalâtı fazlajandarma birieştirildi smı Amerika Birleşik devletleri kontrolu si ezcümle hükumetine göndermiş olduğu raporda Türkiyenin bir taarruz Bükreş 14 (a a ) Neşredilen yeni altına koymak niyetinde bulunduğunu harbine değil, bir müdafaa harbine habir kararname polis ııtnum müdürlüSile yazmaktadır. M. Ruzvelt'in bu plânı şizır olduğundan bahsetmiş olduğunu ve İandarma kumandanlığım tc'hid et malî ve cenubî Amerika kıt'asında Wallgene Türkiyenin müttefikler tarafından street tarafından idaresinde hakikî bir, mUtir. Yeni teşekkülün îsmi Polis ve Iran yolile Bakuya karşı yapılacak bir devlet emniyet umıun müdürlüğü» ol otarşi tahakkuk ettirmeğe matuftur. taarruza iştirak edeceğini değil, seyirci Avrupada muhtemel açlık muştur. kalaeağmı yazmış bulunduğunu iddia etmıntakalan Yugoslav Nafıa Nazırı miştir. D. N. B. ajansı bu gün gönderNevyork, 14 (a.a.) Röyter: Vasinç diği bir telgrafla «Almanya Hariciye Sofyada tondan Nevyork Times'e bir makalesi Nezareti tarafmdan neşrolunan vesikaSofya 14 (a a.) Yuposiavva Naîıa intişar eden John Maccormack, Avru ların tercümesi esnasmda yapılan yanNpzın Krek, birkac ffün kalmak üzere pa kıt'asında aclık olacağı tahminini ile lışlıklar» kaydile Massigli tarafından ileSofvaya gelmistir. Nazır. Bulear koowri surmekte ve İngiltere mukavemet e ri sürülen değişikliklerin \Hicudünü taratiî cemive^erinin kontrrelerinde haderek Avrupayı buğday ithalinden mah mamen kabul etmiş ve mezkur vesikarır bulunacaktır. mm bu:akabileceğiıü ve açlık gayrimü yı bu sefer, esasen kopya ettiğini ilâve Norvecte büyük elektrik fab said hava şeraiti, askerî harekât ve se ederek musahhah şekılde tekrar neçretferberlik dolayısile meydana geleceği miştir. Bu yeni metinde tabiî Massiglirikaları kuruluyor ni, şimdiden, Holanda, Belçika, Fransa, nın iddia ettiği gibi, Türkiyenin bir taOslo 14 (a.a.) Troendelage. Stavanİsvirre ve İsveçte buğday stoklarımn a arruz harbine değil, bir müdafaa harger, Oldedal ve Krageroe mmtakalarınzaldığınıri kaydedildiğini yazmaktadır. bine hazrr olduğu yazılıdır ve gene 6a. cem'an 135 milyon kilovat istUral Fransız büyükelçisinin iddiası veçhile edecek kudrette büyük hidro elektrik YunanUtan 14 vapur kaybetti müttefiklerin Baku'ya karşı yapacaklan santralları insasma baslanmiRtır. Atina 14 (a.a.) «Stefani» Gazeteler. bir taaı^ıza Türkiyenin iştirak edeceği Rursada k»dınların havacıhk son aylar içinde, cem'an 62,000 tonluk 14 değil, seyirci kalacağı gosterilmiştir. Bu Yunan vapurunun battığmı bildirmek sebeble 10 temmuz tarihli bültenimizde faaîiyeti tedirler. 3 gemici ölmüştür. Massigli'ye atfen verdiğimiz şekle tanıaBursa 14 (a a 1 Türk Hava Kurumu men tetabuk eden bu yeni metni yenişubesinde teşekkül eden bayanlar kolu den dercetmeğe lüzum görmüyor, yaldün kurum binasmda yeniden bir topnız keyfiyeti kaydetmekle iktifa ediyolanb yaparak Buısayı sekîz mıntaka'a * MOSKOVA 14 Sovyet Rusya ruz. Şu kadar var ki bu vaziyet karşıayırmış ve her mıntka için birer tâli ile Litvanya arasmda sulh akdinin 20 sında bizim de bir sual sormağa hakkıyazım komrtesi Fecmiş ve komiteler nci yıldönümü münasebetile, Âli Sov mız vardır: derhal faalivete baslamıştır. yet Meclisi reki Kalenin ile Litvanya Izmirde üzü mrekoltesi Cumhur reisi Palecki tebrik telgraflan «Nimresmî bir devlet ajansı olan D. teati etmişlerdir. N. B. Massigli raporunun asıl metnini noktan * CENEVRE 14 Salibiahmerin bey kolayca elde etmek imkânmı haiz iken Izmir 14 (a a.) Gazetelere nazaran nelmüel komitesi, mütareke komisyonu nitekim bu metnin bu dakikada elinde bu yıl Ege mıntnkası üzüm rekolte=inin geçen yıllara nazaran daha az. olacağı na muıahhas olai'ak Dr. Yunod'yu Vis olduğunu D. N. B. de itiraf etmektedir acaba nasıl bir sebeble Avrupa memteanlaşılmaktadır. İncir rekoltesi hakkm baden'e göndermiştir. * NEVYORK 14 «National City ketlerine yaptığı bir neşriyatta evvelâ daki tahminler de böyledir. Üzömiin azlıgtna devamh yağmurlann ika etti§i Bank» reisi James Perkins vefat Vtmiş almancaya ve sonra almancadan fransızcaya tercüme edilmek suretile husule tahribat ve bazı hastalıklar sebeb ol tir. muytur. Vilâvetin bu seneki bakla re* MOSKOVA 14 Dün, Molotof. geîen bu yanlıçlarla dolu metni vermeği tercih etmiştir?. koltesi 12 bm tondur. I Bulgar elçisini kabul etmiştir. Diğer gemilere, bir sartla dokunulmıyacak Japonyanıtt en büyük hedefi Mısırın Fransaya karşı siyaseti Almanya ve îtalya ile Kahire, Fransa ile müsaskerî ittif ak yapıp hare temlekelerini tanımakta kete gecmek olmalıymış devam ediyor Bu acıkh vazifemiz şimdi bitmiştir. Her nekadar inşası bitmemiş oian JeanBart ztrhhsı henüz bir Fas li manında; Toulon ve dünyanın muhtelif limanlarında da harb gemıleri bulunmakta ise de bunlar, tefevvuk ve kuvvetimize halel getireoek halde değillerdir. Bu gemiler Almanyanın veya İtalyanın kontrolü altmda bulunan limanlara dönmeğe teşebbüs etmedik leri müddetçe hiç bir suretle onları ineitmiyeceğiz. Yalnız kendimiz için harketmiyoruz Donanmamızın hâkim olduğu deniz v < Okyanuslarla çevrilmiş olan adamızda üstün tayyarecilerimizin cesaret ve fe dakârhkları himayesi altında vukuu ya kin hücumu sükunetle bekleyoruz. Bel ki bu hücum hiç bir zaman yapılmıya caktır. Anî ve şiddetli bir darbeye ayn zamanda belki en çetin imtihan olan u zun bir intizara cesaretle karşı koyma ğa muktedir olduğumuzu göstermeliyiz Fakat bu imtihan ne olursa olsun, hiı bir şart koşacak değiliz, hiç bir müza kereye girismeğe tahammül etmiyece giz. Belki merhamet delilleri gösterece ğiz, fakat kendimiz için merhamet is temiyeceğiz. Hür ve Cumhuriyetçi Fransa sene doğacaktır Fransa ile olan münasebatımızm bu facia safhası bizim için sona ermiştir. İstikbali düşünmek daha doğrudur. Bu gün Fransız milh' bayramı olan 14 temmuzdur. Bir sene evvel Chamrjs Ely sees'de Fransız ordusunun vekarlı bir resmi gecidinde hazır bulunuyordum. Bir sene içinde meydana çıkacak hâdi seleri o zaman kim tahmin edebilirdi? Başka seneler zarfında olacaklan da kim tahmin edebilir? Beşer mukadderatmın açılmamış sahrfeleri önünde mütevah hiş dururkeu, imanımız ve yarduncımız ve kuvvetli neslimizdir. Kurtarılan bir Fransanın şeref ve büyüklük içinde yeniden sevinçle tes'id edeceği, bir 14 temmuzu görebileceğimizi ve aramızdan bir kısmının bunu görmek için yaşayacağından ve Fransanın bir defa daha beşer hukukunun ve hürrivetin sarrroi yonu olan milletlerin ön safında btılnnacağmdan emin oldueumu beyan ederim. O günün çevki acarken, ki, o şevk muhakkak açacaktır. Fransanın ruhu, nevede ohırsa olsunlar. en karanhk günlerde cumhurivetten ümidlerini kese miyen Fransız kadm ve erkekterine dönecektir.» Londrayı düşmana muti görmektense kül halinde görmeyi tercih ederiz Alnan ve İtalyanlara Mal vermeoıek için Şimalî Amerika, cenubî Amerikanm bütün imalâtını satın alacakmış Her köyü, her şehri müdafaa edeceğiı. Londra gibi etrafında ka lebahk bir halk kütlesi bulunan bir çehir sokak sokak müdafaa edılse bütün düşman ordusunu kolay Hitler fhndiye kadar müsavi bîı lıkla yutmağa kâfidir. Lor^drayi muti ve lnıvvetle karsılaşmamısh hakir şekilde esir düşmüş bir vaziyette Bize sempatisi olan Atlantiğin öbü görmektense harabe ve kül halinde görtarafındaki seyircilerin veya henüz tah meyi tercih ederiz. Bunları. söylemeğe rib edihnemis Avrupa memleketlerindeki mecburum. Çünkü milletimizi tasavvurmerak içindeki dostlarımızın, menabi lanmızdan hsberdar etmek ve bu suazmimizi ölçemiyerek, nazi harb maki retle onu temin etmek zarureti vardır. nesmin birkaç hafta. harta birkaç gü Hava kuvvetlerinaı rmrvaffakiyeti zarfında parça parça yırttığı bu kada Bu hafta hava kuvvetlerimiz için büdevletleri ve kraliyetleri gördükten son yük bir hafta obnuştur. Tayyareleri ra bizim hayatımız için korkmalarını ko miz, Manş denizinde düşmanın gemi layhkta anlanm. Fakat Hitler kendi ira kafilelerimize karşı vuku bulan teşebde kuvvetine müsavi bir kuvvetle ken büsleri esnasmda bize yapılan hasann disîne mukavemet eden büyük bir mil beş misli Almanlara verdirilmiştir. let henüz görmemiştir. Bu memleketler Bunlar, gelecek büyük muharebelerin den birçoğu kuvvet tarafından yıkılma mukaddemesidir. Fakat şimdiye kadar dan evvel enrriklarla zehirlenmişlerdi istihsal edilen neticelerden memnun Fransanm, Fransız ordusunun, Fransı olmamak için hiç bir sebeb görmüyo millerinin, Fransız ricalinin başına ge rum. Bununla beraber mücadele ge leni başka türlü nasıl izah edebilirsiniz nişledikçe ve dahile doğru yayıldıkça Fakat burada. adamızda sıhhatimiz, ma onları daha ziyade ıslah edeceğiınızi neviyatımız mükemmeldir. ümid ediyoruz. Fakat her şeyin fev Gafın tamiri! Fransa ile birKğimiz bakidir Düşmanın bizi mahiv için de bir kinde denizlerde yeniden fazla keşif plânı vardı gemisine mslik olan kuv^etli donan İngiIİ7İerin ne sozlerile ne de dü şüncelerile Fransaya hitabda bulım mayacaklarını teyid eden Çorçil söz lerine şu suretle devam etmiştir: « Yanımzda dövüşen ve nıüthiş bir cidale goğüs geren bir dost kendısini şaşırtan bir darbe ile yuvarlanırsa. ehn den düşen silâhın düşmanın m°nabiine lâve edilmiyeceğinden emin olmak bir zaruret halini alabilir. Bu vaziyette onun sayıklama feryadlarma intizar lıareketlerine gücenmemelidir. Onun ıstuablarmı fazlaştırmamalısmız. İııgiltere ile Fransa arasında müşareket bakidir. Dava bakidir. Kaçınılamıyı.n vazife bakidir. Hitler ve bütün kuvvetlerine karşı idame ettiğimiz harbin müljrem zaıu retleri müstesna, öyle hareket etrr.eğe gayret edeeeğiz ki her hakikî Fran^ır kalbi titreân ve mücadeleye de>'am tarzımızı görerek ısınsın. Yalnız Fransa değil Avrupanm zulüm gören bütun milletler, her İngiliz zaferinin Avrapa kıt'asında şimdiye kadar ram olduğu en denî esaretten kurtuluşumm bir merhalesi olduğu hissini alsm. Hitler'in, Almanyanm komşusu olaı memleketlerin mahvı plânlannı nasıl te ferrüatile hazırladığını gördük. Hitler'in, Polonya için plânlan vardı, Norveç için plânlan vardı, Danimarka için plânlan vardı. Almanya ya itimad eden sulhper ver Holandanm mukadderatı İçin de hazırlanmış plânlan vardı. Tabiî Belçi kalılar için de plânlan vardı. Fransızların da nasıl temelinden yıkılarak devrildiklerini gördük. Binaenaleyh esaslı ön safta gelen düşmanı olmak şerefine nail olan İngiltereyi mahvetmek için de belki senelerdenberi hazırladığı bir plânı bulunduğuna emin olabiliriz. Şu kadarını söyleyebilirim ki. İngiltereyi istilâ için iki ay evvel hazırlanacak her plân yeni yeni almakta olduğumuz tedbirleri önlemek için tekrar ve tamamen tazelenmehdir. msmız vardır. Donanmamız İmpara torluğun tehdide maruz kalabilecak hertiBngi bir noktasına kolayhkla kuvvetini nakledebilecek kabihyettedir. Donanmamız aynı zamanda mücadele kesafet peyda ettıkçe yardımı da er tacak olan yeni dünya ile muvasalalarımızı olduğu gibi muhafaza edccek kabiliyettedir. Duşman t a y y a r e v e denizaltılannın on ay suren mükerrer hücamlanndan sonra iaşe maddeleruun hiç bir zaman olmadıklanndan ve bazı ecnebi gemileri haric, bayrağımız altındaki gemi tonajmın harbin bidayetindekinden fazla bulunmaları dıkkate değer bir hal defil midir? Sonra, müdafaa harbile iktifa etmiyeceğiz Şüphesiz gayret ve teyakkuzunıızu Bulgaristana giden Türk heyeti Halk bankaları kongresine iştirak eden meb'uslarıniıza büyük misafirperverlik srösterildi Şimdi mükemmel ve muazram bir gostermeğe sevk etmek için bunlara işaret etmıyorum. Bilâkis gayreünizi arordujuaz var İki ay evvel, harta bir ay evvel esa gayretuniz en mükemmel ordumuzun Fransada idamesi idi. Bütün muntazam kıtaaümız, bütün cepane imalâtımız v tayyare kuvvetlerimizin büyük bir kısmı Fransaya gönderilmiş ve hareket haAvrnpayi trzun möddet gestapo linde bulundurulmuştu. Şimdi bütün idare etmiyecektir ordumuz topraklarımız üzerindedir. N < Ihtimaller, harbin uzun ve çetin o!a geçen harbde, ne de bu harbde hiç bi ("KISA HABERLER ) Fransız millî bayramı, bu yıl Londrada kutlandı [Baj tarafı 1 inci l raya da bir çelenk bırakmıştır. Bu iki merasim esnasında binlerce LondTah yaşasın general, yaşasm Fransa diye generali alkışlanuşlardır. General de Gaulle'a Visamiral Muselier, Fransız teknik »ervisler müdürü Labrathe, yüksek rütbede bir çok zabitler ve Londradaki Fransız mute beranı, refakat etmişlerdir. Hücum «rabalan teşekküllerine Legion Etrangere'e tayyare ve deniz kuvvetlerine mensub bir çok muharibler de mcra sime iştirak etmişlerdir. Bir çok oto büsle resmigeçide iştirak eden Frpnsız yaralılan heyecanh yaşa avazeleri yükseltmişlerdir. Fransadan kaçmağa nruvarfsk olanardan maruf Fransız gazetecisi Bayan Tabouis de merasinvie hazır buhın muştur. ra kıtaat Mareşal Petain'in ıesmigeçid yapmıştır. ömünde Fransada profesyonel spor milga Vichy 14 (a.a.) GencUk ve Aile Nazırı Ybarnegaray profesyonel spo run lağvına karar vermiştir. Nanr, iyi tanınmış olan tenisçi Jean Boroira'yı Fransız sporunu idare etmeğe memur etmiştir. Yeni bükumetle Berlin ve Romanm alayi Millî Şefimiz, Yalova iskelesinde, karşılayıcıları arasmda Londra 14 (a a.) «Observer» gazetesinin diplomatik muharriri, yeni Fr«nsa hükumetine karşı mihverin takındığı müstehzi tavır hakkında diyor ki: «Son günlerde Berlin ve Romanın, Petain Laval tarafından yapılan toteliter devlet tecrübesi teşebbüsüne başlsnan hücumlar, Fransa, Ispanya ve İtalya arasında bir Lâtin bloku teşkili gayesine matuf ve doğmakta olan bir ChurchiirİB General de Gaolfe harekete Almanyanın cevabı olarak temesajı lâkki edilmektedir. Roma radyosu bu Londra 14 (a.a.) Reuter bıMiri hususta Gübbels'ten emir almıştır. yor: İyi haber alan mehafildeki umumî kaBastilleln zaptınm senei de\Tİyesi naate nazaran. Hitlerin şimdiki hedefi münasebetile Çörçil, General de Gaulle'e Balkanlan itidale sevketmek, bir katolik aşağıdaki mesajı göndermiştir: bloku teşkilini istihdaf eden hareketi «Fransa tarihinin en büyük günle başlangtcında temelinden yıkmak, Franrinden birinin senei devriyesi oum bu sız filosunun ziyaı ile yeni bir şekil agün, felâket içinde bulunan Fransı» lan hali haztr meselesi üzerinde d"r> milletine ve 14 temmuzu tekıar hür ve rak İngiltereye karşı istilâ veya abluka muzaffer Fransanın bayram günü o suretile veya her iki suretle birden hülarak tes'id edeceğimiz ve çok uzak ol cum etmektir. mayan güne kadar mücadeleye devam Harbiye Nerareti evrakı Vicby'y* etmek kararını verenlere sempatimi taşındı bildiririm.» Cenevre 14 (a.a.) D. N. B. bildiriVichy'de yapılan merasim yor: Cenevre 14 (a.a.) Bu gün Vlchy'de Petit Dauphinois gazetesinin VichyMareşal Petain'in hükuoıet «H'kânının den aldığı bir habere göre. şimdiye kave kordiplomatiğin hazır buluniuğu dar Clennout Ferrand'da muhafaza bir âjinle 14 temmuz bayramma baş altında bulundurulan Harbiye Nezaretilanmıştır. Âyini müteakıb Mareşal Pe ne ve umumî karargâha aid evrak ve tain meçhul askerin mezarına bir ce vesaik kamyonlaria Vichy'ye nakledil j lenk koymuçtur. Bu roerasünden son, miştir, I Ankara (Hususî) Bulgar Halk Bankaları ittihadının 25 inci senei devriyesi münasebetile Sofyada yapılan beynelmilel konçreye davetli bulunan Türk Kooperatifçiliği cemiyeti) na jnına iştirak eden ve Trabzon meb'usu iırn Dayın reisliğinde ve Tokad meb3U Hasib Aytuna ile Halk Bankası Genel Sekreteri Mithat Gürsudan müeşekkil Türk heyeti murahhasası An:araya avdet etmiştir. Heyetimiz, muvasalatında Sofya ekimiz ievki Berker başta olmak üzere sefaet erk^nile Bulgar Halk Bankaları İthadının umum müdur ve müdiranı arafmdan fevkalâde bir samimiyetle :arşılanmıştır. Kongre 30 haziran 940 saat onda Scfada Balgarya salonunda açılmış, bizBu bir Milletler, haklar harbidir len maada Yuçoslavya, Rumanya, Ma^ '« Fakat şimdi her şey, İngiliz azmi aristan, Rusj'a murahhas heyetleri bunin dünyanın her kısmındaki bütün unmuşrur. kuvvet ve hayatma VE birlikte hareket Bulgar Halk Bankaları İtrihadı reisi eden milletlerimizin ve her memlekerte Go^podin Mişaykof, halk bankalannın iyiliğimızi isteyenlerin imkân dahilinde tarzı teessus ve teçekküllerini, ıttiha ve sonuna kadar gece gündüz elierinden dın doğumunu ve 25 sene zarfında bageleni yaprnalanna, her şeyi vermeleri rarılan ielerin mu\ affakiyetli semere ne,,her şeye cür'et etmelerine, her seye Içrini mufass?lan izah eden raporumı ahammül etmelerine bağbdır. Bu harb, okumasıru müteakıb başta Ticar^t Namevziî sefler, prensler ve millî ihtiras nrı olmak üzere muhtelif şahiiyetler ar harbi değildir. Bu bir milletler har ve bu meyanda ecnebi muralıhas he bi, haklar harbidir. , yetleri irad ettikleri nutuklarla Bul « Yalnız İngilterede değil. her memle j gar kooperatifçili^inin ileri muvaffa kette, isimleri. hareketleri hiç bir zaman ı kiyetlerini tebarüz ettirmişler ve kenbilinmiyecek olan kimselerin adedı ve j dilerini tebrik etmişlerdir. fa eHecekleri hizmetler büyuk olacakTürk heyeti murahhasası reisi Sırn ır. Bu meçhul asker harbidir. Herkes Day Bulgar komşulanmızın bu saha i'anılmadan gayretini iman ve vazifesine daki muvaffa!dyetlerini hayranlıkla ta•ağlarsa devrimiz, M. Hitler'in muzlim kib ettiğimizi tebarüz ve kendilenni \ musıbetinden kurtulmus olur.» tebrik ettikten sonra sözü mahalli liçana kuvTetle vâkıf arkadaşı Hpsıb Giresunda 9 uncu alayımız Aytunaya bırakmış ve mumaüeyhin bulgarca sö\lediği cemılekâr nutuk kon and içti gre üzerinde fevkalâde müsaid bir teGiresun 14 (a.a.) Dün saat 9 da iyade alayının and içme töreni gar sir buakmıştır. izon meydanında yapılmıştır. Törene andonun çaldığı İstiklâl marşile başanmış, bunu alay kumandanı Albay bdülkadir Canın kıymetli bir hitabbsi akrt) etmiştir. Bu münasebetle gece 21 e askerî mahfilde bir çay ziyafeti verilrniştir. V»li Muhtar Akmen, Belediye eisi ve daha birçok davetlılerin hazır lulunduğu bu ziyafet samimî hasbıhallerle geç vakte kadar devam etmiştir. Kongre mesaisi haricinde Bulgar komşularımız misafirlerini izaı için Bulgaristanda kaldıkları bir hafta zarfında müteaddid ziyafetler ve tetkik seyahatleri tertib etmişlerdir. Gerek kongrc ve gerek gezinriler esnasında bilhassa Türk heyeti murah hasasına gösterüen misafirperverliği fevkalâde olarak tav=if etmek lâzım dır. tırmak lâzımdır. Yalnız bu yaza değil önumüzdeki kışa, yalnız 1941 e değil ] 942 ye de kendimizi hazırlamahyız. O zaman ümid ederim ki, harb, başka bir şekle girecek ve şimdiye kadar yaptığımız müdafaa harbile iktifa etmiyeceız. Seferber ve murakabe ettiğimiz menabi, kudret ve kuvvetimizin bu un surlarına işaret ediyorum. Çünkü muhik bir davanın yaşamasma yardım eden vesaitin her zaman tedarik edilebileceğini göstermek doğrudur. Boş bir vadide yürürken daha uzakta tepeler üzerinde güneşin ziyasmı görebiliriz. Bütün partileri, dinleri, sınıflan ve efkâFiumumij'enin kabul edilmesi kabil olanlarını temsil eden bir hüknmetin basında bulunuyorum.» En son tedbirleri almak, tatbik ctmek ve onlara tahammül etmek hu suslannda milletin müttehid bulunduğunu kaydeden Çörçil sözlerine şu su ; retle devam etmiştir: