6 Ağustos 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

6 Ağustos 1940 SON Hâdlseler arasında CUMHURİYET Hamburg 54 defa taarruza uğradı Sofyada Dobruca için müzakereler Bahsi kapatıyorum Hâdiseter önünde Rumanyanın Roma Bir îsviçre ğazetesi, lngiliz akınlarının Al sefiri de Transilvanya manyada yeis uyan için Macarlarla temasa dırdığını yazıyor geçmek üzere... Londra 5 (a.a.) AJmanlar Ham Sofya 5 (a.a.) Rumanyanın Bel burg'un 14 mayıstanberi 54 hava ta grad sefirile Bulgar Başvekili ve Haarruzuna uğradığıru tasdik etmektedir riciye Nazırı arasında yapılan bir teler. masla Dobruca meselesinin halli için Gazetecilere Hamburg gezdirildi Rumen ve Bulgar hükumetleri arasında ilk müzakereler başlamış bulun Londra 5 (a.a.) Amerikan ga maktadır. zetecilerinden bir grup, Alman ve İGörüşmeler mütekabil bir anlaşma talyan gazetecilerile biriikte, guya şehhavası içinde cereyan etmiştir. rin İngiliz hava taarruzlanndan musRumanyadan Rusyaya 12 bin tarib olmadığına ikna edilmek üzere, kişi geldi tayyare üe Hamburg a gotüriilnıüştür. Bükreş 5 (a.a.) Şımdi Sovyet kıtAmerikah gazeteciler, iki buçuk saat ve süratle kendilerine ziyaret etti alarının işgali altında bulunan eski rilen şehirde yalnız bazı hasar izieri Rumen arazisine Yahudilerin muhacegördüklerini. söylemişlerdir. Lâkin ge retine Rumen makamlarınca artık müne ilâve etmiçlerdir ki kendilerine ne saade edılmediğıne dair ecnebi mem Hamburg'un modern mahalleri, ne de leketlerınde dolaşan haber, neşredilen sanayı tesisatı bulunan mıntakaıaıı şos resmî bir tebliğle tekzib edilmektedir. terilmemiştir. Halbuki İngiliz akınîarıBu tebliğde, şimdiye kadar Sovyet nın tahribat yaptığı yerler buraUmydı. lerin işgali altında bulunan araziye 12,000 kişi sevketmek imkânı hasıl olAlman halkı a r a s ı n d a fiitur Londra 5 (a.a.) La TnLune de duğu tasrih edilmektedir. Geneve isimlı îsviçre gazelesıne guie, Rumanyanın Roma sefiri Macarlarla temasa geçiyor İngiliz tayyarelerımn perşembe gunu Almanyada Hano\re üzerine yaptık Bükreş 5 (a.a.) Stefani: Rumanları akınlar, Alman halkı arasında ye yanın Roma sefiri Bossy, bu akşam is ve fütur saçmıştır. Ren, Rur ve şi Bükıeşe gelecektir. Sefir, fevkalâde mali garbî Aimanyaya İngiliz hucum murahhas sıfaüle Rumanya hükumeti ları Mareşal Göring tarafından, Al tarafından Macar hükumetile resmen manyanm düşman tayyare taan uzları temasa geçerek iki memleket arasında na karşı mahfuz buiunduğu iddiasını muallâkta kalan meselelerin halli için yıkmıştır. Berlin halkı da, payitahtın Rumanya ve Macaristan arasında başbir hava taarruzu tehlikesine maruz layacak olan ilk müzakerelerin esasını bulunmasından çok endişededir. tespit etmeğe memur edilmiştir. isanınuzda arabca ve tar;>ça kelimeler pek çok. Niçin I»ÎJlahlarınıız da arabca olmaMiı? Bunu muhterem muanzım soruyor. Cevabımız şu: Çünkü ıstılah beynelmilelılir. Eğer eskisi gibi Arab medeniyeti tesiri altında yaşamağa razı olsaydık, islâm beynelraileünde müşterek ıstılahları muhafaza ederdik. Garb kültürü aıiesine katıldığımız için garb beynelmilelınde müşterek ıstılahları kabul etınelıyiz. Arkaı'aşımız bu bahse Halk Partisinın adını karıştırmamızı da doğru btılnıadı«jını tekrar ediyor. Bir fikir münakasaBugünkü Rumanya Kralı Karol'un asında bu adi politika silâhını kullaninı nası Kraliçe Marie, güzelliğile nam alyacağuoı kendisinin herkesten dalıa ivi makla kalmamış, zekâ, bilgi ve siyasî iakdir etmesini beklerdim. Halk Parti ferasetile de şöhret kazanmıştır. Onda, sinden. Vekâletlerden ve münevverlerin derin düşünme kaçoğundan bahsedişim, millî îstıklâlimiz biliyetile görüş ve iıstünde çok hassas teşekküllerin ve inhüküm doğruluğu da sanların da eski Yunan ve Latin siı/levardı. lini benimsemekle hemen efendiliçinıizi Bir gün, Kraliçe kaybetmiyeceğimize inandıklarını anlatile pek samimî ve ınak içiudi. O Halk Partisi. ki unvanısırdaş olan bir İnnın iki kelimesinden birile iezimize agiliz diplomatımn cıkça iştirak etmiş oluyordu: «Par<i. karısı, aile hususikclimesile. Bu kadar aşikâr bir maksadı yetinden bahsederpörmıyen veya görmek istemiyea arkaken, kocasile arasındaşımızm benim yazımda alçakça kina • da >hissi bir yakınyeler bi'lunması ihtimalinden süphelenhk> olmadığından şi mesi, eğer bu zannını kolayca lashıb ekâyet edince, Kradecek kadar beni yakından tannîıçına liçe: emin olmasaydım. bahsin mecrnsını fena Hayat, öyle kadeğişlirirdi ve bundan da bcn nıcs'ul rışık bir san'at esesayılmazdım. rine benzer, ki hey L Birkaç tarih notu Rumen Kraliçesi Mari Demirmuhafızlarıtı bir gün iktidara geleceklerine adeta isaret etmişti karyola yoktur. Derhal, şahane bir karyola ısmarlarur, ona göre de yatak, örtü hazırlanır. Kral, gelir.. dairesine yerleşir ve birinci geceyi geçirir. Ertesi sabah, bir deniz sporcusu kıyafetile otelin bahçesine indiği zaman, takdire mazhar olmak ümidile yanma yaklaşan müdürün kulâğına: Daha küçük bir yatak bulamaz mıydınız?.. Yattığım yatak o kadar, haddinden fazla büyük ki! Deyince müdür şaşalar ve meğer gayretkeşlerin kraIm boyunu mubalâ Kraliçe Mari galı tahmin etmeleri yüzünden karyolanın, boyu üç metroyu da geçmiş imiş! İHEM NALINA MIHINAİ Bir zayiat listesi karşısında ılanda, Alman taarruzu kar« jisıııda dört gün bile »ürmifca bir mukavemetten sonra, silâhlannı bırakıp teslim olduğu zaman, buna sebeb olarak gerek ordunun gerekse sivil halkın yüzbinlerle sayılan azim zayiata uğradığı ileri sürülmuştü. Ben, o zaman, bu süturıda, büyük müstemlekelerini istismar edcrek zengin ve müreffeh bir hayat geçiren Holandanın nazünaim içinde, rahat yaşamağa alışmış ve gevşeraiş olduğunu. teslimiyet ve esareti ölütne tercih ettiğini yazmıştım. Bizzat Holanda ka> naklarından gelen şu aşağıdaki telçraf, yanhş düsünmemiş olduğttmu gösteriyor: Lahey 1 (a.a.) Holanda ordusu nun mayıs ayı zarfındaki harb hare kâtı esnasında uğradığı zayiat rakamları kat'î olarak bu gün neşrecblmiştir. i Bu rakamlara gore, 2890 Holanda as keri ölmüştur, 6889 asker yaralanmıştır. 29 Holanda askeri kayıbdır. Bundan başka, Roterdam belediyesi tarafından şimdiye kadar tespit edil miş olduğuna nazaran, 79 kişi askerî harekât esnasında ölmüştur. 400 500 bin kişilik bir ordu, üç buçuk gün çarpıştıktan ve 3000 kişiyi bile bulmıyan telefat verdikten sonra teslim olursa, bu ordunun elbette kahramanca harbettiği iddia olunamaz. Şimalî âtlasda tayyare seferleri Londra 5 (a.a.) «British Oversas Airways» korporasyonuna mensub Clare deniz tayyaresi Şimal Atlasını geçerek dün Tereneuve"deki Botvvooda muvasalat etmiştir. Bu uçuş geçen yazki "tecrübe servisinin devamı olarak ya pılan ilk kısa uçuştur. Tayyare, Montreal ve Nevyork'a doğru uçuşuna devam etmektedir. Sefir, bundan sonra Macar heyetile müzakereye girişecek olan Rumen murahhas heyetine dahil olacaktır. M. Filoti'nin ziyafeti Sofya 5 (a.a.) Rumanyanın Bulgaristan sefiri Filoti, burada bulunmakta olan Rumanya büyük elçilerinden Cadere şerefine bir ziyafet vermiştir. Ziyafette Bulgar Başvekili Filof ile Hariciye Nazırı Popof da hazır bulunmuştur. Niçin <efkân umumiye» diyoruz da «mansulâh ardiye demiyelim, ikisi de aynı terkibdir. Bunu da muhterem muanzım soruyor. Cevabım şudur: Çünkü scfkârı umumiye. nin yakışıklı bir lürkçosini hâla bulamadık; •umunıi rfkâr» di.\emiyoruz; fakat .ınahsulâtı aıdiye» nin Türk izafet terkibile ifadesi mümkün: .Toprak mahsullcrinıiz». Toprak da türkçe bir kelime. Yanmda dalgınlıkla •mahsulâtı ardiye» nin izafet terkibi olduğunu ya7mışım. Çünkü biraz ev\el zikri geocn «toprak mahsulleri» terkibi zihnime takılmış ve beni şaşırtmıştı. Bunu iîiraf ederiın. Nitekim, bu arkadaşımız da «maLsıılâh ardiye» nin vasfı ferkibî olduğtınu yazarken aynı gaflete düsmüs. Çünkü ^mahsulâtı ardiye» vasfı terkibî değil, lerkibi tavsifî yahud sıfat terkiludir. Arkadaşımız iki prensip teklif ediyor: .1 Türkçede mukabili bulunabilecek hiç bir frenkçe ıstılah lnıllannıanıak, «2 Iiüzumsuz basit frenkçe kelimelerı Iırrjrün yazılarımıza sokııp ifadolerimizi Beyoğlunun (Levantin) şive.ine ben7c(ınemek.» Bu iki esasın ikinrisinde kendisile bcraberiz. Olsa olsa türkçemize giren bazı yabancı kelimelerin lüzumu bahsiııJe ayrılabiliriz. Meselâ biz «kongre» veya • klâ^ik» kelimelerini lüzumlu buUıruz da Bikadaşımızı bu zarurete ikna edenıej iü. İki esasın birincisinde ayrılıjoruz. Meselâ .futuriste» kelimesini .istikbalci», «cubiste» kelimesini de .mik'abcı» diye türkçeye çevirmek mümkundür; (akat buna taraftar değilim. Çünkü lıcr (tarb memleketi, bu enteraasyonal tabirleri benimseyor. Nitekim, işte arkadaşımi7in sahib ve âmir olduğu gazetenin 3 iuıcü sahifesinde «felâketten sonra» i serlevhah terciime makale içinJc de «surrealiMe». futııriste». «unanimiste» ilâh .. l:climeleri aynen kullanılmış. İınlâlan tiırkçeleştirilebilirdi ki bu bile japılınamış. Bahsi tamamile kapatıyorum ve muhata7knrlığmın esasından değil. deıccesinden baska aramızda fikir ilıtilafı olmadıüır.ı zannettiğim bu meslektasımua ^r7i ihlâs için mücadelâtı kalemi\ei fadılancsinde hergün biraz daha zindeçii aklü ivfan ile şebabı vatanı tenvire devatnı nnıvaffakiyetini niyaz idüh hatmi kelâm eyleyorum. Transilvanya halkı 4 Ağustos bayramı Bir karış bile toprak Yunanistanda yeni rejivermemek için kat'î min 4 üncü yılı büyük tezahüratla kutlulandı karar vermişler Londra 5 (a a.) Transilvanvanın başlıca mıntakalarım dolaşan Times'in Balkanlar muhaoiri, Rumanyadaki lıâdiselerin inkişafını tahlil etmektedir. Muhabir, Transilvanya halkının, araii fedakârlığı yapmamağa kat'ıyetle karar vermiş olduğunu yazıyor. Tıansilvanyalılar bu maksadîa M. Maniu'nun etrafmda toplanmışlardır. Times mııhabiri. mukemmel teçhizatlı Rumen kıtalarılc, fena giyinmiş Macar müfrczeleri arasındaki tezada dikkat etmijtir. Yazısını Transilvanya halkının, İngiltereye merbut olduklarını yazarak bitirmektedir. Birçok kimseler kendisins şöyle demiştir: «İngilterenin bir zaferi, Rumanyanın da zsferine delâlet edecektir.» Atina 5 (a.a.) 4 ağustos yıldönümü. bütün memlekette şevk ve heyecanla tes'id edilmiştir. Genclik tesekküilerine mensub 100,000 kişi Başvekil Me taksas'ın önünde geçid yapmış, kiliselerde âyinler yapılmıştır. Bütün gazeteler milletin hissiyatuıa tercüman olan yazılar neşretmekte dirler. Stadyomda büyük spor tezahüratı yapılmıştır. Stadyomda yapılan şenlikleri stad yomun içinde ve dışında biriken muazzam kütleler ve bütün Yunanistan takib etmiştir. Bu tezahürat radyo üe de neşredilmiştir. Akşam muhtelif teşekküllere mensub 200 bin kişi Ziraat Bankasının balkonunda bulunan Me Hindistanda bir tiren taksas'ın önünden geçmiş ve bu su kazasında 17 kişi öldü retle 4 ağustos 4 üncü yılını kaparak Kalkuta 5 (a.a.) Kalküta Daccar aşağıdaki beşinci yıla girmiştir: posta katarı, Kalküta'ya 79 mil mesa«Kralın idaresinde, Metaksas'la bir fede yoldan çıkmıştır. 17 kişi ölmüş. I likte yeni başarılara doğru daima ileri!» 40 kişi yaralanmıştır. Kaza, bir sui Her tarafta millî havalar ve halk kasda atfedilmektedir. Hattm bir ra yının vidasının çıkarıldığı tespit edil şarkılan söylenmiş, bütün şehirler domiştir. nanmışür. Metaksas lehindeki şevk ve heye canlı tezahürat gece geç vakitlere kaLordra 5 (a.a.) Fransadaki İngiliz seferî kıt'alarına kumanda etmiş olan dar devam etmiştir. kel ile kaidesini hiç Oir zaman, birbirine uygun düşürmeğe muvaffakiyet imkânı vermez. Demiştir. Kral Kristiyan Bir gün de, Fransada romanları ve konferanslarile büyük bir şöhret kazanmış olan, Rumanyah kadın muharrir Helene Vacaresco, Polonya Hariciye Nazın Becque"in: Kapını açtığın zaman. girecek olan îimse düşmanmdır.» Dediğini hatırlatınca. Kraliçe Mari: Becque, düşüncesini tamamlamaji unurmuş. «Pencereni açtığın zaman, oradan bir dost çıkar.> diye ilâve etmeli idi. Demiştir. Kraliçe Marie, Rumanyada .Demir Muhafızlar» cemiyeti teşekkül ettiği zaman, reİEİ •Godreanu» bulunan bu te;ekkülün ileride büyük bir tehlike unsuru olduğunu oğluna ihtar edince, Kral Karol: Hiç merak etme! Godreanu'yü bilirim, mühim bir şahsiyet değildir. Diye cevab vermiş, ana Kraliçe de: Ondan sakınman için, işte bu da bir sebeb.. Asıl ehemmiyetsiz ve zayıf .örünenlerdir, ki daima. en tehlikeli hareketlere girişirler. Diye cevab vermiş ve adeta kehanet göstermiş; çünkü Godreanu, iki sene evvel, tevkif olundu ve kaçarken jandar malar tarafından öldürüldü, ama onun eseri olan «Demir Muhafızları teskilâtı» bugün. Rumanyada iktidar mevkiindedir. «Pek sevgili Louis» Haşmetpenahın yatağı Bugünkü Danimarka Kralı Christian, üç sene evvel, yaz safası sürmek için meşhur «Cannes» şehrine gitmeğe karar verir. Saray Nazırı. bu karar üzerine, haşmetlinin yerleşeceği otel sahibire. bir daire ayırmasmı bildirir. Haber. otel idaresini telâşa düşürür. Siz, bu telâşın. bir kral geleceğinden ileri geldiğine hükmederseniz yanılırsınız. Kral Christian. Voltaire'in «en büyük krallar. bazan en büyük vücudlü krallar olabilecesi» şekündeki iddiasma uygun. tam iki metro boyunda bir kral olma?ı jüzünden otel idaresini telâşa düşürmüstür: çünkü. mükellef otelin hiç bir odasmda. hasmetpenahın boyuna gore Gazeteler, halkın krallarına, hükümdarlarma karşı besledıkleri sevgi ve hürmeti, yaza yaza bitiremezler. Bu idYukarıda bahsettiğim yazım çıktık diaya inanıhrsa, Fransa Kralı XV inci tan sonra aziz okııvucularımdan dokLouıs de bu bahüyariardan biridir. Ot»r Kemal Şakir Saracoğlu bana bir nun, Pariste ev\relce «XV inci Louis nıeydanı» olan bugvmkü Concorde mey mektub göndermişti. 3Iuhterem doktor danında bir de muazzam heykeli var mekUıbunda, beni teyid ederek «Bu rr.em'eketlerin çoğu kuçücük cusselerindır. den kat kat fazla servetlere nail ol Bu heykel dikildikten sonra, «pek muslar ve ıstırabı tanımamışlardır.» sevgili Louis» hakkında, kaidesinm diyor ve meşhur Fransız şairi AUred mermerine bir çok mülâhazalar yazıldıde Musset'nin, ğmı gören meraklüar. bu yazılarm en İnsan bir çırak, ıstırab onun ustamühimlerini toplamışlardır. ! sıdır. Istırab çekmiyen kendini bil Bu mülâhazalardan biri, kralm bir mez.» suikasde uğrayarak bıçaklandığı günün Diye tercüme edebilcceğimiz iki mısferdasında, kaideye yazılmış olan şu veraı ile gene aynı şairin, cizedir: «Büyük bir ıstırab kadar hiç bir şey «Darbhanenin kararı: Ayarı bozuk bizi buyütmez» darbedilmiş olan bir Louis'nin tekrar Diyen diğer bir mısraını kaydederek darbedilmesini irade ediyoruz.» ıstırabm terbijetkâr faziletini ifade ediAnlaşılıyor ya: Meçhul adam «Louis» yordu. kelimesini, hem «Louis» altını, hem de Muhterem doktorun haklı olduğuna, Kral Louis olan iki manalı, «darb» keişte bu zayiatsız Holanda teslimiyeti de limesini de hem para basmak, hem de bir misaldir. Gerçi, Almanların büyük vurmak manasmda iki yüzlü kullanmışsavleüne Holanda, boyuna mukavoınet tır. Bu tercümenin fransızca ash şudur: edemezdi amma, 10,000 i bulmıyan ölü «Arret de la Cour des monnaies: ve yaralı verince «eh çok kan doktuk, Ordonnons qu'un louis mal frappe soit yeter artık!» demesi de, maddî oiınakrefrappe» tan ziyade manevî bir bozgun ifade Diger bir gün de, aynı yerde, şu beyit eder. görülmüştür: Türk ordusu, İstiklâl Harbinde, 23 <İ1 est ici. Comme I Versailles, gün süren Sakarya meydan muharebeSans Coeur. sans âme et sans entrailles» sinin her gününde bundan fazla zayiata Manası: ujjramış, Çanakkaledc bir tek tünıeni«Burada da, Versay'da olduğu gibi. miz, yalnız 2 3 saat süren bir taar kalbsiz, ruhsuz ve barsaksız» dır.» ruzda, bu kadar şehid ve yarah ver Fakat dikkat etmelidir, ki «entrailles» miştir; fakat bu kahraman soyun yigit kelimesi, fransızcada hem «barssk», evlâdları, aslanlar gibi, döğüşnıüşier ve hem de «şefkat» manasmadır. muzaffer olmuşlardır. İşte diğer bir beyit daha: Zafeıin maddî ve manevî sebeblerini • Grotesque monument! İnfâme piedestal! sa\an kıymetli bir Türk generali, «ruh, Les vertus sont a pied; le vice e^t â maneviyat. azim, irade karakter» diye cheval!» manevî sebcbleri en başa almakta neManası: kadar hakhdır. «Kaba abide! Rezil kaide! Fazilctler Yurd ve istiklâl için ölümden jıbnlayak altında.. Rezalet at üstünde» dir. yan Türk milletinin bu seciyelcıini, 1772 senesinde, Neuilly köprüsünün küşad merasimi yapıldığı zaman, On daima. daha kuvvetlendirmeğe çahş beşinci Louis'nin kimse tarafından alkış malıj.u. Silâhın kıjmetini inkâr ermelanmadığını gören Napoli sefiri, bu bale mekle beraber unutmamalıvnz ki harbeden silâh değil insandır. Sulhta da, hayret edince, muhatabı: Kral sağır olunca, milleti di'sizdir. harbde de yüksek azimli ve yüksek irnanlı bir millet olarak yaşamah ve Demistir. ölmeliyiz. M. S. Ö. PEYAMİ SEFA Lord Gort'un bir nutku Lord Gort dün akşam radyoda süylediği bir nutukta ezcümle şöyle demiştir: , İngiliz milleti her hususta vazifesini yapmış mıdır? Ekseriya şahsî hodbın mulâhazalarm zaman zaman demokratik ınedeniyetimizin yüksek ülkülerine tercin edildiğini herhalde müdrikiz. Maddî bir fayda aramak ve mebzul eğlenceler ve çok uzun olmıyan mesai «saat'.erile hoş bir hayat sürmek sureüle İnşilterenin geçmişte Allaha, memlekete ve hemcinslerimize hizmet itibari'.e olan k'jvvetini unurmağa mütemayiüz. Son vak'?larda gördüklerim bana öğrermiştir ki penc nesil çok cesur ve uğrundT mücadele ettiğimiz büyük dava için her şevi fedaya amadedir.» Serbest İrlânda Memleketi müdafaaya hazırlamak için var kuvvetile çahşıyor Dublin 5 (a.a.) Waterford'da bir nutuk söyleyen Posta Nazırı Little, Eire askerlerinin sahilleri, karaları ve bütün milleti mütearrıza karşı müdafaa edeceklerini söylemiştir. Müdafaa hizmetleri için kaydediîenlere hitab eden nazır, her ihtimale karşı hazır olmanın hükumet ve m'llat için vazife olduğunu ve ordunun maneviyatının hiç bir zaman bu günkü kadar yüksek olmadığını bildirmiştir. Bingazi hududunda 10 İleri sürülen yeni Japonların istilâ emel Avrupa nizamına uya tngiliz tayyaresi düşü Şehrimizdeki müzakerüldüğünü bildiriyor releri bitirerek dün leri gittikçe kuvvetlen mıyacağı kanaatinde akşam gitti meğe başladı İtalyada ibr mahal 5 (a.a.) İtalyan Stokholm 5 (a.a.) Reuter: BaşveNevyork 5 (a.a.) Nevyork Times gazetesinin Şanghay muhabirine göre, Japonya Fransız Hindiçinisinin filî kontrolunu aşağı yukarı tamamen elde etmiş ve cenubî Çini sıkışürmakta bulunmuştur. Muhabir ilâve ediyor: «Japonyanın Hanoi'deki Fransızlar dan gizli taleblerde buiunduğu ve bu arada Çin ordusu Yunnan hudunda görüldüğü takdirde Hindiçinî yolile kıtaat naklini de istedikleri bildirilmektedir.» kil Hansson dün Malmö'de söylediği iki nutukta hulâsaten şöyle demişür: « İsveçin mevcudiyeü halen yeni bir siyasete ihtiyac göstermemekte ise de şündiki usullerin İsveç milletinüı demokratik hissiyatına uygun bir tarzda inkişaf ve tadiline ihtiyac vardır.» Hansson'un bu nutukları bazı Alman rivayetlerüıe ve ezcümle Almanyanın zaferinden sonra İsveç için yeni bir istikbal derpiş etmekte olan üçüncü Reich nazariyecisi Dr. Rosenberg'le Münih'te çıkan bir nazi gazetesinüı iddialarına cevab olarak telâkki edilmektedir. umumî karargâhının 57 numaralı tebliği: Şimalî Afrikada hücum ve avcı tayyarelerinden mürekkeb bir filomuz Bingazi hududunda hareket halinde bulunan Libyalı kıt'alarımıza taarruza teşebuüs eden kuvvetli bir düşman filosr.e şiddetli bir muharebeye girişmiîtir. Tayyarelerimizin son derece şiddetle giriştikleri bu muharebe esnasında düşmanm yedisi Gloster ve üçü Blenhcim olmak üzere on tayyaresi düşürülmüş!tür. Bundan başka düşmanın on kadar nakliye otomobiline mermiler isabet etmiş ve bu arabalarda yanguılar çıkmıştır. Diğpr bir İngiüz avcı tayyaresi MarsaMatrtlı civarını müessir surette bombalayan bombardıman tayyarelerimiz ta rafmdan düşürülmüştür. Bütün tayyarelerimiz üslerine dönmüşlerdir. Şarkî Afrikada düşman kuvvetlerinin yukaıı Sudanda kâin Rodolf golünün sahiünde Namaraput'a yaptıklan bir taarruz halkın yardımile geri püskürtüimüştür. Hava filolarımızdan biri Berbera limanını bombardnnan etmiş ve bir gemiye tanı isabet vaki olmuştur. Düşmanm Massauah üzerine yaptığı bir hava akını neticesinde liman ehcmmiyetsiz hasara uğramıştır. Bu akın ne ticesinde dört kişi ölmüş ve on biri Asker olmak üzere otuz kişi kadar yaralanmıştu. DüşmI''nın iki tayyaresi muhakkak surette biri de ağlebi üıtimal düşürülmüştür. Kasaba'da hava defi bataryaları tarafından bir düşman tayyaresi düşürül n:üîıür. Ankarada yeni bir ticarî mukavele imzaladıktan sonra şehrimize gelen Yu»oslav heyeti burada yaptığı temaslan da ikmal ederek dün akşam Yugoslavyaya hareket etmiştir. Dün öğleden evvel Toprak Mahsulleri ofisi müdürlüğünde Yugoîlavya tarafından alınacak hububat üzerinde son müzakereler cereyan etmiş ve 5000 ton mısır verilmesi, bunun 3000 tonunun ağustosta. nuitebakisinin de eylulde teslimi üzerinde mutabakat hasıl olmuştur. İki taraf da klering bakiyesi olarak mevcud 1C5000 Türk lirasının Yugoslavj'aya susam ve keten verilerek itfasında mutabık kalmışlardır. Yalnız bu miktarın ne kadarının susam ve ne kadarının kcten olacağı bilâhare Belgraddan bildirilecektir. Dün müzakerekrin sonunda Toprak Mahsulleri ofisi müdürü ve zahire ihracat komitesi reisi Nuri Orak tarafından Yugoslav heyeti şerefine Yolcu salonu lokantasında bir zivafet verilmiştir Fransız Hindiçinisi Demokrat Isveç Italyan tebligi Yugoslav heyeti Mr. Greenvvood'un yann söyleyeceği mühim nutuk r Londra 5 (a.a.) Parlamento mahfilleri, Devlet Nazırı Arthur Greenwood tarafından çarşamba günü malî projalerin müzakeresi esnasmda Avam Kamarasında irad edilecek ve hükumetin iktısadî siyasetin» müteallik bulunacak olan nutku alâk3 ile beklemektedırler. Malumdur ki Greenvood bilhassa iktısadî meselelerle meşaul olmskta ve 'Istihsal meclisi» reisi bulunmaktadır. Avam Kamarası bütçe kanununun müzakeresine perşembe ?ünü başlavacaktır Eğede tütün mahsulü İzmır (Hususî)) Gelen haberlere göre, Ege mmtakasında tütün mahsulü, hem rekolte, hem de nefaset itibarüe çok lyidir ve satışlar da normal giderse, müstahsil iyi kazanacaktır. Ancak. üzüm nıaysuıünün pek az olduğu ve bazı mıntakalarda ise hiç mahsul kalmadığı anlasılmaktadır. Hava Kurumuna aza kaydedilenler N Sigorta şirketleri ilk partide 2,270 lira verdiler Türk havacılığına vatandaşların yardım ve alâkasmı daha yakından temin etmek için birkaç gün evvel Valınin riyasetinde Parti binasında bir toplanu yapümıştı. Bu toplantıda verilen karaılar üzerine Hava Kurumu Istanbul şubesi, cemiyete yeniden aza kaydı için faaliyete geçmiştir. İlk olarak sigorta şirketleri kayjedilnnş ve aşağıda yazdığımız teberruda bulunmuşlai'dır. Hava Kurumu, şehrimizdekı zenginler başta olmak üzere bütün vatandaşları yardıma davet edecektir. Hel Vety 150, Federal 75. Şark 100 Riünyone Adıryatika 75, Nasyonal 25. Föniks 25, Baluaz 100. İstanbul Umum Sigorta Şirketi 150. Asi Kürczyoni Jenerali 100, Millî Reassürans *>00, Arıpdolu Sigorta Şirketi 300, Ankara Sigorta Şirketi 150, Ünyon Sigorta Şirketi 100, Güven Sigorta Şirketi 100, Danüp Sigorta Şirketi 50. Nordioter Sigorta Şirketi 50, Ahen ve Münih Siporta Şirketi 120. Tüccardan Tevfik Yılmaz 100. Y''jn: 2270 îiıa. Nevyorkda Alman müşaviri hakkında tahkikat yapılıyor Nevyork 5 (a.a.) Nevyork'ta otomobillerin seyriseferini tanzime memur komiser Mealey, Alman ticaret mü şaviri Dr. Gerhard Alois Westrick'in faaliyeti hakkında tahkikat yapılmasını istemesinin muhtemel olduğunu bildirmiştir. Mealey yanlış malumat vermekten suçlu olan Westrick'le bir görüşme yapmıştır. Ne\york matbuaü bir kaç günden berı Westrick'in faaliyetile alâJtadar bulunmaktadır. Herald Trıbune gazetesine göre, Westrick Amerika endüstrisuıe mensub şahsiyetlerle sıkı münasebetler tesis eylemiştir. Amerika Sovyetler Yeniden geniş bir ticaret muahedesi imza ediliyor Vasington 5 (a.a.) Hariciye Kezareti müsteşarı Vels, yarın müdde'î biten SoN'yetlerle mevcud ticarî onlaşmanın yerine yakında bir yenisinin akdedilmesinin muhtemel bulunduğunu beyan etmiştir. Kanadada Polonya kıt'alan teşkil sdiliyor Londra 5 (a a.) Kanadada yeniden Polonva müfrszeleri teşekkül stmektedir. Bu müfrezelere Amerikadaki Polanyalı muhacirler almmaktadır. Birçok kimseler gönüllü yazılmaktadır Müfrezelerin zabitleri şimdiden Kanadava aelmişlerdir. Eğede bulunan tarihî eserler İzmir (Hususî) Tirenin Hisarhk mevkiinde yapılan hafriyatta yekdiğerine muvazi direkler, plâka ve bazı âsar çıkmıştır. Müze müdürü, mahaüinde tetkikata gitmiştir. Turistik yolların inşasmda Gerenköy, Ulucak ve Belevi cıvarında tesadüf edilen eserler, me zarlar ve içlerinde bulunan paralar, bunlar'n Roma ve Bizans dev'rîerine aid olduğunu göstermektedir. Ne>killeri kabil rianlar, İzmire getirilmivlerdir. Asıt mühimmi, Menemenin Süzbeyli köyünde bir tarlada çıkan meınıer levhadı.v Bu levha ince ve süslü bir mermerdir Üzerinde kabartma olarak cen«jâver bir İran süvarisi gözükmektedir Elser cok eski ve kıymetlidir, İran Şahı Dârâaın Anadolu istilâsı zamanınn aid olduğu tahmin edilmektedir. Levhamn çıktığı yerin etrafmda da araşürmalar yspılmaktadır. Artık Maltaya taarruz edilemiyor Malta 5 (a.a.) Düşman nvcı tayyareleri bu gün Malta üzerinde çok yüksekten uçnvışlaıdır. Top sesleri işitilmisse de bomba düsmemiştir. Macaristan, Yahudilerin ara. zisini ellerinden alacak Budapeşte 3 (a.a.) Stefani: «Ujbaızda» gazetesinde neşrettiği bir makalede Ziraat Nazırı Kont Michel Te leki, yarım milyon dönümden fazla Macar arazisinin takriben 20,000 Ya hudinin elinde bulunduğunu kaydet tikten sonra bu arazinin Yahudiler hakkmdaki yeni kanun, mucibince tedricen, ziraî istihsalâta sekte vermiye cek surette hıristiyan Macar çiftçilerine terkedilmesini teklif etmektedir. M. Laval'in siyasî faaliyeti Cenevre 5 (a a.) D.N.B bildiriyor: Vichy'den bilditi'diğine göre, Fas unuraî valisi Goner^I Noşues ve Fran" sız hükumetinin Faristeki salâhiyettar murahhası Noel. bu gün Başvekil muavini Laval tar^fmdan kabul edümi} ve uzun müddet Vels, Sovyetlerle carî olan ve Sovyetlerin Amerikadan senevî 45 milyon dolar muadili mal almasım derpiş eden anlaşmanın mı temdid edileceğini ifşa etmemiştir. Vels, Vaşington'da aynı zamanda Moskovada imza edildiği bildinlecek " olan anlaşmayı beklemek lâzım olduğunu ilâve etmiştir. Moskova 5 (a.a.) Bu gün öğre Ankara 5 (Telefonla) İmtiyazı Eti nildiğine nazaran Sov}etlerle Amerika Baıık uhdesinde olan Divriki demir ma arasmdaki ticarî anlaşmanın tecdidi deni (Divriki demir madenleri işletme için yapılan müzakereler hemen he men bitmek üzeredir. si» ne devredildi. Divriki demir madenleri işletmesi