16 Kasım 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KaraçGi Kardeşler Izmir ve Ankarada olduğu gibl İstanbulda da büyük bir M OB İ L Y E Mağazası açtılar. Salonlannı bir defa görünüz. Adres: Fincancılar Rızapaşa yokuşu No. 61 İZMİR ANKARA İSTANBUL 17 nci yıl sayı: 5845 umhuriyel adresi: Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahriı heyeti: 24298. İdare ve matbaa Gtîaokulda TÜRKCE Okuma kitablarında yazısı bulunan sair ve muharrirlcrin hayatı ve resiraleri. okuma parçalarındaki. fikir. kelime ve cümleler. YENİ TÜRK GRAMEBİNE göre gramer dersleri. Ezber İnşad öğretimi. Ortaokul talebesine yardımcı kitab Fi. 25 ÎSTANBUL CAĞALOĞLU ÎSTANBUL CAĞALOĞLU *• 24299 24290 246 Cumartesi 16 ikincitesrin 1 9 4 0 Yeni uç bııyıık elçı İran, Fransız ve Japon sefirleri dün Reisicumhurumuz tarafından kabul buyurularak itimadnamelerini verdiler r " > "İspanyada kıyafet değiştirmiş bir Alman fırkası var!,, Amerika Bahriye Nazırı Cebelüttarıka yakın bir taarruzu muhtemel görüyor Boston 15 (a.a) Bahriye Nazırı Knox, Boston'da söylediği enerjik bir nutukta ezcümle şöyle demiştir: « Bu harb, her türlü banşı bertaraf eden bir savaştır. Ve sonuna kadar mücadele etmek lâzımdır.» M. KnoX, harbin cenubî Atlas istikametinde bir inkişaf göstermek ihtimalini haber vermiş ve demıştir ki: « Yahıız kıt'amız harb haricinde kalmıştır. Ancak başhca vaziyetimiz olan millî müdafaamıza gayret edersek harbe mâni olabiliriz. Bu gün Amerikanın denizde kudretli bir donanması vardır. Bu donanma yalnız kudretli değil, Allaha şükür ayni zamanda hazırdır da. İspanyada tebdili kıyafet etmiş bir Alman fırkası vardır. Cebelüttarıka karşı yakında bir hücum yapılması muhtemel olan bir hâdisedir. Mihver devletleri Cebelüttarıka doğru yapacakları hücumda muvaffak olurlarsa cenubî Afrikaya bir hamle yapmalan mümkündür.» Reisicumhurumuzun evvelki gün Tarih Coğrafya fakiiltesini ziyaret lerinden canlı bir levha Millî Şefimiz bir suııfta talebe karnelerini tetkik ediyorlar İlhaklar başladı mı? Loren fransızlan tehcir ediliyor Trenler dolusu halk hergün cenubî Fransaya gönderiliyor Viçhy bükĞmeJti bu harekete itiraz edecek! Hava harblerinin feci tahribatı: Bombalanan bir şehir yamyor! Unutulatı yıldonumu nutuldu gitti: On bir ikincitesrin pazar günü, öteki harbin mütarekesi imzalanalı tam yirmi iki sene dolmı\gtu. Geçen haftaya gelinceye kaiîar Î91Ö denberi her sene o gün galib devletlerin nTîrkezlerinde fevkalâde merasim yapılırdı. Pariste «Etoile» meydanı halk ve askerle tıklım tıklım dolar, başta Cumhur Reisi olmak üzere Fransanın erı yüksek mümessilleri zafer takının altında yatan meçhul kahramanın mezan öniinde hürmetle eğiKr, oraya en Dün, İstanbuldan muhtelif memleketgüzel çiçeklerden öriiimüş çelenk lere 4,000,000 küsur liralık ihracat yaler bırakırlardı. Bütün Frans.e ruh. pılmıştır. Bu meyanda Isveçe, Norveçe larında, kazanılmış bir zaftrin a ve Mısıra yaprak tütün, Japonyaya cıkislerini uyandırması beklenen bu va, Bratislavaya kuru erik, Isviçreye yıldönümü, öyle zannedildiği ka keten tohumu, ÇekoSlovakya, Macaristan, cenubî Afrikaya fındık, Ameridar parlak olmaz, hatta hazin ge kaya mavi haşhaş, Yunanistan, Bulgaçerdi. ristana bahk, zeytin, Almanyaya tütün, Zafer takını süsleyen teferrüat Yugoslavyaya incir ve pamuk satıl tan bir parça imiş gibi her mera mıstır. simde orada resmi çıkan tek kollu General Gouraud'dan itibaren meydanda yer alan insanlar arasında «öteki» harbin ıstırabını vücudünde ve ruhunda duymamış bir kimseye rastlamak hemen imkânsız gibiydi. Kolu, bacağı, yahud çenesi kopmuş insan kusurui;a ben»zeyen eski muharibler, görmiyen gözlerile hayatı bir şşilte kayıdsızlığı içinde sçyreden maluller, <rzafer» in acısıni etlerile haykırırken, meydanı çınlatan mızıka nağmeleri bütün ihtişamını kaybeder, hazin bir milti olurdu. Ne zaman, nerede, hangi muharebede vurulduElen kıt'aları cenub ğu bilinmiyen rneçhul kahramanın mezarı önünde eğilmiş genc, ihcephesinden de Artiyar her insan kalbi şu feci sualin navud topraklarına burgusile sızlardı: «Benim oğlum mu?», «Benim kocam? Dayım? girdiler Kardeşim?», «Benim bnbam mı v / acaba? » Atina 15 (aa.) Rö>i;er: İtalyan Londrada Westminster kilisesinin müphem ışıklarla titreyen şre Yunan cephesinin her üç kısmından geniş avlusunda, meçhul bi» Ingiliz len son haberlere göre, Yunanhların yapmış oldukları müteaddid mukabil askerinin mezarı başında aynl duytaarruzlar neticesinde umumî bir ilergular duyulur, aynı sahneler yaşa Ifme kaydedilmiş ve mahallî üç İtal nırdı. yan taarruzu tareddilmiştir. Yirmi iki senedenberi ilk defa Yunanhların bildirdiklerine nazaran olarak mütarekenin yıldönümü kut büyük bir hava muharebesi esnasıpda lanmıvor. Zafer takının altında ya 10 İtalyan tayyaresi düşürülmüştürtan Fransız askerinin başucunda Yunanhlar yalnız üç tayyare kaybetbugün süngülü bir Alman neferı mişlerdir. nöbette. Ne zaman, nerede ve na Yunan kıtaatı Görice kapılarında Bu gün sabaha karşı, Yunan piyadesi, sıl vurulduğunu bilırediğimiz bu meçhul kahramanı belki de şimdı İtalyan mevzilerine şimdiye kadar yapıbaşucunda nöbet bekleven Alman lanların belki de en şiddetlisi telâkki gencinin amcası öldür.nüştü. Yıı edilebilecek bir hücum yapmıştır. Yunanhlar, Göricenin şimali şarkisindeki mi iki sene evvel şu y<»H« yatan tepelerden süngü ile hücuma kalkmışadamın kanile kazanılan bir za lardır. Esas hedef, Göriceye hâkim buferi sonraki Fransız nesilleri hiç f Arkası sahife 3 sütun 3 te] olmazsa böyle bir ihtiraali önleyecek kadar yaşatmalı değille. mıy\ di? Westminster'de yatan kahramanın çocukları mukadde.» sayJıkları o mezarı düşman çizmelerine ezden dirmemek için harikulâcîe fedakârEttki şiirin rüzgâriyle: lıklarla çalışıyorlar. Fakat y'mi şu kadar yıl evvel evlâdının rahatı uğruna ölen şanlı asker. hic olmazNADİR NADİ Ankara 15 (aa.) Yeni Iran büyük elçisi Ekselâns Anuşirvan Sepahbodi l u gün saat 17,30 da Çankaya köşküne gelerek Reisicumhur Ismet Inönü taraiından kabul ve itimadnamesini takdim eylemiştir. Ekselânsın muvasalat ve hareketi eson haftanın harbe aid ne nasmda bir askerî müfreze tarafından fes tıkayıcı canlı hâdiseleri ihtiram merasimi yapılmıştır. arasında bir yıldönümü u Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu büyük elçinin kabulü esnasında hazır bulunmuştur. Fransız elçisi Ankara 15 (a.a.) Fransanın yeni Ankara büyük elçisi ekselâns Jules Henry bu gün saat 15,15 te Çankaya köşkünde Reisieumhur İsmet Inönü tarafmdan kabul edilerek itimadnamesini takdim etmiştir. TArkasi sahife 3 sütun 6 da] Bir günde 4 milyon liralık ihracat İngiltereden nanifatura eşyası getirmek üzere teşebbüsler... Dün Bulgaristandan 49 bin kilo mangal kömürü, Rumanyadan kereste ve soda gelmiştir. Piyasarun ham kauçuk, teneke, kalay, otomobil lâstiği ve pamuklu ihtiyacının oldukça mühim bir kısmı tatp)in edilmiştir. Ayni mallar üzerinden yolda mühim partiler vardır. Mıntaka Ticaret müdürlüğü dünden itibaren otomobil lâstiği ve teneke tev(Arkası sahife 3 sütun 2 de) Yunan ordusu Taranto'da bütün cephede tahrib edilen taarruza geçti İtalyan gemileri Göriceye hakim tepeler süngü hücumile alındı Üç zırhlınm tamamen battığı tesbit edildi İtalyan tayyarelerinin Korfu sularına attığı bombalardan bir çok bahk öldü Almanlarla müzakerelerinde nelere karar verildiği meçhul olan Vichy hükumeti Hariciye Nazırı Laval Vichy 15 (a.a.) Mareşal Petain'in riyasetinde toplanmış olan heyetin içtimsmı müteakıb neşredilen tebliğ şuniarı bildirmektedir: «Lorraine'deki Alman makamatı, ana dilleri Fransızca olan ahalıyi gönderileeekleri Polonya veya Fransadan birini seçmeğe davet etmiştir. Halk Fransayı intihab etmiştir. 11 ikinciteşrindenberi bu ahali ile dolu vasatî günde 5 ilâ 7 tren garba doğru tahrik edilmektedir. Salâhiyettar olmıyan mahiillerde bu tcdbirin Fransız ve Alman hükumetleri arasuıda kararlaşmış olduğu söylen mektedir. Fransız hükumeti ise keyfiyeti şiddetle tekzib etmiştir. Fransız Alman görüşmeleri esnasında böyle bir tedbirin bahis mevzuu olmadığı beyan edilmektedir. Fransız hükumeti bu tedbir hakkında Alman mütareke komisyonunun nazarı dikkatini celbetmiştir.> ^ J Muhacirler cenuba gönderiliyor Lyon 15 (a.a.) Havas bildiriyor: Londra 15 (a.a) Amirallık daireYerlerinden çıkarılan altı bin Lorenli, sinden tebliğ edilmiştir: İtalyanm Taranto deniz üssü üze cenub ve cenubu garbî eyaletlerine gitüzere, pazartesi günündenberi riııde yapılan yeni bir istikşaf, 11 12 mek teşrinisani gecesi İngUiz tayyareleri ta Lyondan geçmektedir. (Arkası sahife 3 sütun 2 de) [Arkası sahife 3 sütun 6 da] ArnavudKık. oephesinden. gft\en haberler, harbin ilk iki haftasında mütearrız vaziyetinde bulunan İJft. talyanlarm şimdi müdafaaya çekildiklerini ve Yunanhların cephenin merkezi ile her iki cenahında ağır da olâa ilerilemekte öldukiarım bildırmektcdir, Bu arâda italyanJarın.. Yunan taârruzlarını durdurmak igin yaptıkları üç mevziî mukabü taarruz rardedilmiştir. . ", Sağ ceriahta, efzun alsfylarr Göriceyi hemen hemen muhasara etmiş' ierdir. Şimali garbi isUkametindeki gediği de kapadıkiarı takdirde bu^şehir Coyeırtry ; şehri ihata.edilmiş oiacaktır. İtalyaniarlnbu b«ı /gece şiddetli bir taarruza uğramışmıhtakayaiki takviye tümeni göndertif.i ,Pu:'.'hiicQm' Ijbndra üzerine yapilan dikleri btldirüiyor; Bünlar, Göriceyi en mühim hücumlafla mukayese edile'cek derecede şiddetli olmustur. Tay kurtarhiak için bir mukabil taarraza geçeöekler, yahtıd " da yerii bir hattayare" defİ/bataryaları jiddefîe mukabeyerleşip mndafaada kalacakteifdır; le ederek, 'düşman tayyarelerini çok Sot canahta, İtalyanl'arı geriye, Aryüksekte kaîmaya meçbur etmiş ve bu suretle sanayi hedeflerine tam nişan" vudluğâ dofru süren Yurtanhlar Kalamas ırmağuu geçmişlerdir. Bu'nehir almaiarına mâni olmuşsa da nefsi şehir hududdan 10 11 kilometre mesafeçok ağır hasarlara uğramıştır, Gelen ilk haberler ölü ve yarah adedinüi' belki b i dedir. ni bulacağı merkezindedir. Taarrus:, büYunanistan üzerjndebüyük bir hsLr, yük miktarda yangın bombslan saçılva muharebesi olmuş, 10 İtalyan masile başlamış, birçok nokta!srda..yan3 Yunen tayyaresi düsmüştür. Bungınlar çıkmıştır. Müteakıben biitön şeh dan İngilizlerin Yunarıhlara, yeni sfe' rin gelişigüzel bombardımam başlamıştem tayyareler verdikleri de anlaşıtır. Geniş mikyasta hasar vukuundan lıyor. " , > ve kilise de dahil olduğu h'alde bîrçok"" İtalyanlar, gene açık şehirleri bombinalarm yıkılmış olmasından korkulbalamışlardır. maktadır. .' İtalyan resmî tebliği, cephede top17 Alman tayyaresi düşürüldii çu faaliyeti olduğuhu ' söyledikten Londra 15 (a.a.) Resmen bildîrilsonra, ' İngiliz ^ bombardımanlarınm dine göre. bu gün 17 düşman tayyamuvaffakiyetini tekzibe çalışıyor. Iresi düşürülmüştür. İngiliz zsyiatı bir talyanlar, 9 " 10 ikincitesrin gecesi • avcı tayyaresi ve bir pilottan ibarettir s Caproni denizaltı gemilerinin Sicilya. kanalında İllustriouS tayyare gemisine Alman tebliği refakat eden üç İngiliz harb gemisin'Berlin 15 (a.a.) Tebliğ: Şiddetli kaden 29,150 tonluk Ramillos zıthlısma sırgaya rağmen, 14 teşrinisanide Alman üç torpil isabet ettirdiğini söyleyor ' hava kuvvetleri metodlu bir surette Isrda da gemiyi batırdıklarını iddia ekeşif ve hücum uçuşlarına dtvam etdemiyorlar; İngilizler tarafından temişlerdir.. yid edilmedikçe bu tebliğe inanmak İrlandanın 500 kilometre garbmda bir caiz değiidir. Röyter ajansının İngiağır muharebe tayyaremiz 5000 tonluk liz filosundaki muhabirinin verdiği bir İngiliz ticaret vapurunu tahrib ettafsilâtta böyle bir hücumdar. dahi (Arkası sahife 3 sütun 2 de) bahsedilmemektedir ve hesabca İngiîiz gemilerinin o gece Sicilya kanahnda bulunmaları ihtimali vok gibidir. Alman akını Dün Coventry j^şehrini ^ aladılar HARB VAZIYETI Berline hücum Pekçok askerî hedeHer tahrib edildi Tersane ve fabrikaIarla Hmanlardan başka 26 ta^yare meydanı taarruza ugradı i Londra 15:(a.a0 İngiHz hava ^knvvetleri tarafından evyelki gece AlnÂri» ya üzerine yapılan taarrüzları mevzuu bahsöden Hava Nezaretinin ' istihâbrat dairesi, bombardıman tayya'relerinden mürekkeb küçuk bir teşekkülün saat 20den birsfe• sonfa'Berlin üzerine vardığmı ve birçok hedeflere hücumlar yapıldığını bildirmektedir. • • ' 20 dakika. s<İTe4ı, ktfa. bir taarruz esnasındaşehrüı.merkizendehedefltre ve keza Berlinin Schlesischer garma, Potsdam mjStakaşuıâ,. demiryolu iltisak hattına ve Grüneyald'a. gidçn tevzi istasr ypnurra, bpmbalarabpıştır. Buİutlar, bu taarruzların netiçelerini görmek imkânını pilotlara yermerrüştir. Fakat.CchJesişcher garında;.. büyük infüâklar ve ya"ngmlar, muşahede edilmiştir.. TeanpelhoİMgarmda'. da. büyük bir yangıır çık* •Petsdam'da büyük lokomoüf depolan • civarSıdaki ütisak J ı â t ^ a .Jıarşi yjrçnlan taarruz neticeleri kesif duman sütunlafl' yükselrMştir.% •• ' : " . ' % '' Grüiıewldî garmfla: altı ? fiüyuk • yan^ gîn çıkarılıfiıştır. ~f..' *'•'' . !. T ; Gece akınlarınını en büyüÖerîJiŞerı bff ri de Leipzig'in' aafbında i e u n a 'büyül^ petrol. tasfiyehanesiçe, kerçj T y ainrbm ışiuv Birbiri ardjndaıj hücumlar., iki .saat sur*. müş ve büyük.yangihlar, çıkmıştuj. .... Kölrg Hanovr'e ve 'Gelsenkirchen'ıöekiş mühim petrol tasfiyehanelerine. de miif vaffakiyetli taarrüzlar yapü.mıştır. Kbin2* de çıkarılan böyük'y^ngmlar 30 kifo^ , metre mesafeden, '^îrüIüyoTdu^. '"'*' Bunlardan başka AlmanyadŞ. JîSîJ fşy< yare meydamnar'Stavangerlderı t o ı ' kadar limanlara hücum edilıniştiK Bombaların çoğu halk arasına atıldığı için binden fazla ölü yar V Yarın Yahya Kemat Perestiş [Arkası sahife 3 sütun 5 te] yeniden cephelere sevkolunan'Yunan kıt'aları tccemmu yerlerinde Atina 15 (aa.) Şarkî Akdenizdekı 12 adadan Atinaya gelen haberlerden anlaşıldığına göre, İtalyanlar, her gün bu adaların İngiliz ve Yunan kuvvetleri tarafından işgaline intizar etmekte dirler. İtalyan makamları bu adalar İngiliz ve Yunanhlar tarafından işgal edildiği zaman İtalyan rejiminin ne kadar insanî olduğunu soylemeleri için Yu nanlı halktan ricada bulunduklan söylenmektedir. Adalarda ikamet eden balıkçıların kayıkları kumsala çektiril mekte ve ingiliz gemilerile temas et memeleri için gece karada alıkonul maktadır. Oniki adalarda İngiliz işgali r HİNDICİNIDE bekleniyor Fransa ile Siyam arasında harb dün *** J Tokyo 15 (A.A.) D. N. B. Ajansının hususî muhabiri bildirivor: Hanoi'den Tokvo Nişi Nişi gazetesine gelen en son haberlere eöre, Fransız Hindiçinisinin şimal hududunda Siyam kıtaatile Hindiçini kıtaatı arasır''^ musademeler vuku bulmuştur. İki mem'eket arasında nmhasamatın başladığı bildirilmektedir.