20 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Maarif Vekilliğince özel bir komisyon tarafından tertib edilen TÜRKİYE Duvar haritası Mikyası: 1/800.000 F.: 300 K. Diğer haritalar? TÜRK İSTİKLÂL SAVAŞI Bezli ve komeşli F.: 600 K. Türklerin ana yurdu ve göç yollan Bezli ve korneşli F.: 600 K. Satış yeri: Maarif Vekilliği Yayınevi Ankara caddesi No. 103 17 nci yıl sayı: 5966 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı: 24299 24290 Bessam SALİH ERİMEZln TARİHTEN CİZGİLER 120 resim, Bu fevkalâde eı kitabcılardan Umumî tevâ mahalli: caddesi Üntversite Persembe 20 Mart 1941 İki Hariciye Vekili Kıbrısta buluşarak Meclis kararile 3 siy asî vaziyeti bir daha gözden geçirdi ay daha uzatıldı Balkanlar cephesi Eğer her millet vatanî vazifelerini Yunanlılar gibi ifa etse bu mantıksız yeni harb elbette azamî sür'atle mukadder iflâs akıbetine vanrdı. Ve o çartm ayaklanmasile bu harbin, er geç böyle neticeleneceği şüphesiz olan, mahiyeti hâlâ bundan ibarettir. j ^ " ' " * ^ enubu şarkî Avrupa sözii yef ni cepheyi biıtün açıklığile Z^& anlatmaz. Almanya harbi Balkan ıra nakletmiştir. Alman askerleri Bulgaristanı işgal ederek Yunan bududunda toplantılaruu bitirmekte bulunuyorlar. Artık bu cephenin şimdiki hakikî adı Balkanlar cephesidir. Demek ki Almanyanın Balkanlarda sulh ve sükunun devam etmesini istediğine dair söylenilen sozler doğru değildi. Veyahud doğru idi de harbin evvelce hesaba kanlamıyan müşkulâtı Mihveri istemediği yerlerde dahi savasa sevketmekte bulunuyor. Efsaneleri bir tarafa bırakıp hakikatle karşı karsıya ve gozgöze durmak lâzım: İtalyanın Arnavudluk üzerinden Yunanistana taamızunda Almanyanın muvafakati, hatta ojle iddia olunduğu gibi malumatı yok muydu? İşi biraz daha gerije gotürerek İtalyanın Arnavudluğu işgal etmesi, denildiği gibi, Almanjaya hiç haber verilmeden mi vaki oldu? Buna ihlimal vermek şimdiki harb gibi bir hakikat faciasının Mihrer terafından maksadsız ve gayesiz bir çocuk oyuncağı telâkki edildiğini kabul etmeğe muadil olur. Hakikatin şöyle olduğunu farzetmek daha doğrudur: ÇekoSlovak parçalanmasından İtalyanın ddden malumaö yok idiyse onu kabule müsaraat etmiş olduğu malumdur. Arnavudluğun İtalya tarafından işgali elbette Almanyanın nza ve muvafakatine dahildi. Eomadaki Yunan sefirinin vaktinde gayet emin membalardan öğrendiğini söyleyerek Atinaya bildirmiş ohnasına rağmen bix Yunanistana müteveccih İtalyan taarruzundan Almanyanın malumatı olmadığı rivayetini ancak bir efsane olarak telâkki edebiüriz. Yalanın ve riyanın bu harbde birinci mevkii tuttuğunu Uk defa bu meselelerde görüyor değiliz. Yunanistanl arkadan vuracak kuvvetler Bulgar Yunan hududlannda tabasşüd ediyorlar da hjilâ Alman elçisi Atinada ve Yunan sefiri Berlinde bulunuyorlar. Daha düne kadar Alman Yunan münasebetlerinin nonnal olduğundan bahsediliyordu. Yalnız son günlerde Almanlar Yunanistanda İngiliz askerleri sezmeğe ve bundan dolayı da guya kızmağa başladılar. Yunanistana arkadan vuku bulacak hücum bu sebebe istinad ettirilecek. Eğer Yunanistana İngiliz askerleri geliyorsa bunlan oraya getiren ne İngilteredir, ne de Yunaıustan. Aünanyadır ki Balkanlara tevcih ettiği yeni taarruzî sevkiyatile bu İngiliz askerlerini rorla Yunanistana celbetmekte olacaktır. Yeni Balkanlar cephesini Almanya kendi elile açıyor. Her şeyden önce bilinmek lâzım gelen hakikat budur. Sebebini sonra araştırmak için vaktimiz çoktur. Hatta varsın bu sebebi daha geç bir vakitte tarih araştırsın, bulsun ve tespit etsin. Dünya tarihi bu harb kadar sebebBİz ve mantıksız bir harb kaydetmemiştir. Bu faciayı sadece harb için harb tabirile ifade ederek bir kör döğüşüne benzetmek yanlış obnaz. Yirmind medeniyet asrında dünyaya ve hatta Saracoglu Eden mülâkatı Orfî idare lunan ve Kütahya müstan. tıkı Mehmed Saidin hâkimler kanununun muvakkat maddesinin A fıkrasına tevfikan tekaüde sev. kile müddeti hizmetine göre verilmek istenilen paranın vizesi hakkındaki Divanı Muhasebat Encüme. ni mazbatasını müzakere ve tasvib ederek cuma günü toplanmak üzere içtimaa'nihayet vermiştir. Vekîlimîz bugün Ankaraya HABEŞISTANDA Dün Ciciga avdet etmis olacak şehri de zaptedildi Keren etrafında kanh harbler 5 inci tahifede) Ankara 19 (a.a.) B. M. Meclisi bugün Şemseddin Günaltayın riyasetin. de toplanmış ve celsenin açılmasını müteakıb altı vilâyette ilân ve B. M. Meclisinin kararile üç ay temdid edilmiş olan örfî tdarenin hitamı tarihinden itibaren üç ay daha uzatıl. Örfî İdare Komutanımız Korgeneral masına müsaade edilmesi Ali Rıza Artunkal hakkındaki Baçvekâlet tez fikan kabul olunmuştur. keresi okunmuş ve mütteMeclis ruznamesinde bu ;iliz ordusu Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu ve İngiliz Hariciye Nazm M. Eden Ankara ziyaretinde görüşurlerken Alman Hariciyesi Yugoslavya ile münasebata dair sır vermek istemiyor Berlin yalnız «Yunanisfata İngiliz ihraclarına dair» haber ve hâdiseleri tetlr'u Ptınekfe olduğunu bildîriyor Berlin 19 (a*.) Yan resmî bir membadan bildiriliyor: Bugün* yabancı gazeteciler, yahancı memleketlerde çıkarılan haberler ve şayialarla alâkadar olarak Alman Yugoslav münasebetlerinin bugünkü vaziyeti hakkında Alman Hariciye Nezaretinden malumat istemişlerdir. Silâhiyettar makamlar, bu suale c°vab vermekten imtina etmişlerdir. Esasen Alman Hariciye Nezareti, Almanya ile Yugoslavya arasındaki münasebetler hakkında sorulan bütün suallere hiçbir cevab vermemişlerdir. Ankara 19 (a.a.) lngiltere Hariciye Nazın Eden'in L.ondraya avdetten evvel Hariciye Vekilimizle tekrar müdavelei efkârda bulunmak arzusunu izhar etmiş olma8i üzerine, Şükrü Saracoglu 1 7 martta Ankaradan hareket ederek Kıbnsta müşarünileyhe mülâki olmuştur. Hariciye Vekilimiz yann Ankarada bulunacaktır. (Arkası sahife 5 sütun 7 de Eritrede 40 derece hararet altında çarpışıyor Italyanlardan birçok istihkâmlar alındı Almanyaya Portekiztngütere yaoılan hava müzakereleri hücumları Berlinde Portekîzin bitaraflıktan | ayrılması ihtimalleri derin endişe uyandırdı İngillere üzerine yapılan akınlarda da binden fazla Wilhelmshaven ve Kieldeki inşaat tezgâhları tahrib edildi n m<^. ölii, 1300 yaralı var Londra 19 (a.a.) Diktatörlerin nîyetleri bakımından Balkanlardaki vaziyet büyük bir istifham noktası teşkil eylemekte devam etmekle beraber son hafta içinde kayda değer bazı karak" teristik noktalar arzetmektedir, Filhakika bizzat Mussolini'nin idare ettiği ilkbahar taarrnzu yedi gün devam eDoğa Afrika cephelerinde: den mezbuhane muharebelere rağmen İngiliz İmparatorluk ordıılan, yağmur Yunan hattınin mukavemetini kırmağa ra Meclis umumî heyetine sevkoluna mevsuni bastırmadan evvel. İtalyan do muvaffak olamamıştır. Italyanlar 120 ler aünmak üzeredir. Ticaret Vekâleti (Yazısi 5 inci sihifede) ğu Afrika İmparatorluğunu ve burada(Arkası sahife 5 sütun 2 de) bu husustaki çalışmaları bitirmiş oldu caktır. (Arkası sahife 5 sütun 6 daj ğundan hazırlanan kanun projesinin yann Başvekâlete sevki muhtemeldir. Bu proje ile Millî Konınma kanununun fevkalâde zamanlarda hükumete verdıği salâhiyetlere istinaden sigorta işlerinde bazı talik kararlarınm ilâvesi de derpiş olunmaktadır. Gözetilen nokta şudur: İçinde butunduğumuz fevkalâde zamanda hayat sigortası vatandaşlardan çoğu veya sair sebeblerle prim ve sür primlerini zamanmda veremi yecek vaziyette olabilirler. Şimdiki mevzuat bu takdirde mukaveleyi mefsuh addetmektedir. Yeni tedbirlere göre hükumetin lüzum gördüğü anda talik kararuu ilân etmesi fevkalâde ahval dolayısile taksitini ödeyemiyenlerin hakkını mahfuz tutacak mukavele ve primler ödenmiş gibi muteber olacaktır. Bundan Vaşington 19 (a^.) Roosevelt, gabaşka böyle zamanlarda harb olsun olzeteciler toplantısında beyanatta bulumasın askerlikte ölenler için mukavenarak İngiltere Ue sair demokrasilerin lelerde taahhüd edilmiş meblâğ da şir vitaminler de dahil olmak üzere yiyeketlerce odenecektir. cek maddeleri ihtiyacları içın bir *listc Diğer taraftan işçi sigortası hakkında hazırlanmasmı Sıhhiye Nezaretinden iski kanun lâyihasının da Meclisin bu tediğini bildirmiştir. Roosevelt, yiyecek toplanü devresinde kanuniyet kesbede maddelerinin çoğunun İngiltereye gondeHarb sanayii mütemadiyen kuvvetlenen Kanada silâh fabrikalarında ceği anlaşılmaktadır. Lâyiha, İktısad, rileceğini, fakat İspanya ve diğer demok ağır toplar dökülüyoı Sıhhat ve İçtimai Muavenet ve sahiie 5 sfittm 3 te İngilu toyyarelerinin şiddetle bombardıman ettikleti Kielde meshur Geımania tersanelerinden biı kısım. Londra 19 (a.a.) Hava Nezaretinin tebliği: İngiliz hava kuvvetleri şimalî Almanya limanlarına dün gece yeniden hücum etmişler ve bilhassa Kieldeki deniz inşaat tezgâhlan ile smaî mıntakayı bombardıman etmişlerdir. Wilhelmshavendeki doklarla sınaî hedefler ve Rotterdamdaki petrol depolan da şiddetle bombalanmıştır. Hava şartlarının mütehavvil olmasına rağmen karanlık ve sis, bombardıman servısine mensub fazla miktarda tayyaremızi hedeflerini bulmaktan menedemenıiştir. Ağır bombalarla bir çok yangm borflbası atılmış ve Kielde bir çok infilâklar olmuş ve büyük yangınlar çıkarılmışür. Wilhelmshavende de mfilâklar olmuş ve yangınlar çıkmıştır. Bu yangmlarm bir çoğu pek büyüktü. Rotterdam limanında petrol depolarında bir çoğu pek büyük mikyasta obnak üzere yangınlar çıkmıştır. Diğer tayyareler de Emden doklarını bombalamıs ve Tekelde bir hedefe hücum etmişlerdir. Ayrıca Hollandada iki tayyare meydanına da hücum edilmiştir. Dün gündüz, ayni servise mensub YUNUS NADI tayyareler Holalnda sahilleri açıklannda (Arkası sahife 5 sütun 1 de) (Arkası sahife 5 sütun 2 de) Askerde ölenlerin sigortalarım Amerika sularışirketler ödiyecek Fevkalâde ahvalde hükumetin kararma göre, taksitini ödeyemiyenlerin Vaşington hükumeti hukuku da mahfuz tutulacak ingiliz gemilerini hibir Ankara 19 sigor Adliye maye tedbiri alacak tası üzerinde (Telefonla) Hayattedbir ı muhtelitencümenlerinden mürekkebsonencümende göriişüldükten hükumetçe mühim Berlin 19 (a.a.) Yan resmî bir membadan bildiriliyorPortekiz Başvekili Salazarla Madriddeki İngiliz büyük elçisi Sir Samuel Hoare arasında vuku bulan mülâkata Berlinde büyük bir ehemmıyet atfedilmektedir. Alman Hariciye Nezaretinde beyan olunduğuna göre, Portekizin bitaraflığında bir değişiklik olacağmı hissettiren hiç bir alâmet görülmemektedir. Esasen Portekiz hükumeti tarafından bu mülâkat hak kında neşredilen tebligde her haJde kat'î bir bitaraflık takib edilmek istenildiğine işaret olunmaktadır. Alman • Yunan vaziyeti Berlin 19 (a.a.) Yan resmî bir membadan bildiriliyor: Alman Hariciye Nezareti, Yunanistana ingiliz ihracları hakkında bütün haberlerin ve hâdiselerin Almanyada alâka ile tetkik edilmekte olduğunu, bugün bir kere daha bildirmiştir. Maamsfih, Almanyanın bu haberler karşısındaki alâkasında son defa bildirildiğindenberi iş'ara değer yeni bir şey yoktur. Eritre, Somali ve Habeşistandaki son harekâü gösterir harita Mühim bir kanun HARB VAZ1YETI Habeşistanda harekât yıldırım gibi inkişaf ediyor ingiliz donanmasının bir gecede yaptığt ve hâlâ da yapmakta olduğa faaliyet nedir? Bir ihrac mı? Teeyyiid etmiyen bir haber daha Londra 19 (a.a.) AfiBelgradda Yugoslavya Başvekili ile Hariciye Nazırınm bugün Berline hareket edeceği hakkında şayialar devem eylemektedır. na Alman harb gemisi giderse? Yunan zaferi ve Amerikan yardırnandan sonra Balkanlarda hava değisiyor Amerikada 784 Cabrika işe hazırlamyor Amerika Avrupa işlerine karışırsa Almanya da Amerika meselelerine müdahale edecekmiş