27 Mart 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

EMIL ZOLA'nın en güzel eseri JERMİNAL Hamdi Varoğlunun kudretli kalemile lisanımıza çevrildi ve tercümesi Maarif Vekâleti tarafından takdir kazanda. 2 cild olarak çıktı. Takımı 150 kuruş. Semih Luffi Kitabevi 18 inci yılsayı: 6324 u m h ur iyet tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298. İdare ve Matbaa tosmı 24299 24290 EUGENE FROMENTIN DOM LJNİK ALI K& FevkaSİ^Dİr şaheser. Cuma 27 Mart 1942 Hilmi KJrtakbe v i <ö Anıt Kabir projeleri gozden geçirilirken Halkm, Ebedî Şefe makber olacak daha üstün big eser aradığı seziliyor Kıbrıs ve Sııriye ngiliz Ortaşark kuvvetlerine mensub deniz ve hava teşkilleri son günlerde ikide bir Yunan sahillerini ve şarki Akdeniz adalarını ziyaret ederek kendilerince lâzım saydıklan mahalleri bombardıman ediyorlar. Ingilizler Mihverin Yunan sahillerinde. Giridde ve Oniki adaların bir kısmında biiyük hazırlıklar yapmış olduğu kanaatindedirler ve bu hazırlıkların Kıbnsı, Suriyeyi ve nihayct Mısın amac tutmuş olacağını zannediyorlar. Edirnenin kara gttnu Dün, milli azim ve imanı teyid eden büyük bir ihtifal yapıldı Bulgar Krah Boris Nitıaİ karardan sonra raporunda O D Hükumetin kabul edeceği proje üzerinde bazı tadiller yapılacağı anlaşılmaktadır Jüri heyeti Bulgaristana dair yeni rivayetler Mihver Yunan sahillerinde ve adaların daki hazırlıklarile Kıbnsı, Suriyeyi ve nihayet Mısın nasıl tehdid edebilir? £1de Norveç ve Girid misalleri bulunduğuna göre bu tehdidin gerçekleşme yolu olarak ekseriyetle denizden takviye ve bavadan yürüme şekilleri hatıra geliyor. Kıbrıs bu maksada göre çoktan, tâ Giridin havadan işgalindenberi iyice takviye edilmiş olduğu gibi Suriye sahillerinde de gene bu maksadla bir çok tertibler alınmış bulunduğunda şüphe yoktur. Zaten Ingiliz kaynaklan oralara denizden ve havadan gelebilecek tehdidleri muvaffakiyetle karşılamak üzere tedbirli ve hazırlıkh bulunduklarını saklamıyorlar, hatta bu yoldaki tehlikelere karşı hemen hemen kat'î denilecek bir soğukkanlıhkla emin bile görünüyorlar. Ancak biz, İngilizlerce de pek iyi takdir olunmakta bulunduğundan emin olarak, şu fikirdeyiz ki Mihverin hazulıklan yalnız Kıbnsı ve Suriyeyi hedef tutmuş hareketlerden ibaret olamaz. Şuna «iiphe yoktur ki Yunan sahillerinde ve adalannda hakikaten Mihver hazırlıkları varsa bunlar bütün Akdeniz meselesini istihdaf eden buyük bir plânın yalnız bir parçasıdır, ve zaten onların ciddî tehlike oluşları da ancak bundan ileri gelebilir. Yoksa münferid birer hâdise olarak Kıbnsa ve Suriyeye atlamak evvelâ kolay işler değildir. Sonra da muvaffakıyetleri takdirinde bile kendi başlarına ameli neticeleri büyük ve sürekli olmaz. Gerçi vakitlerinde gerek Norveç seferi ve gerek bilhassa Giridin havadan işgali rnodern askerliğin cidden birer şaheseri olarak gerçekleştiler. Fakat bu hareketleri muvaffakiyetle taclandıran amiller Kıbrısta ve Suriyede yoktur. Zamanla ve bilhassa Norveç seferinden sonra öğrendik ki, hele bazı şartlarla uçak silâhlan donanmalara faik vaziyetler gösterebilirler. Danimarkaya hâkim olan Almanya, hasım tarafın o zamanki iddialanna rağmen, Danimarka ile Iskandinavya arasındaki bütün boğazlara ve denizlere de hâkim olmuş ve binaenaleyh Norveçe havadan olduğu kadar denizden de sevkiyat yapabilmiştir. Giride gelince burada da hemen hemen ayni hâdise: Karaya dayanan uçak kuvvetleri Girid etrafındaki Ingiliz donanmasına felâketli darbeler indirmiş ve Giridin işgalinde en rnühim amil olarak evvelâ bu kuvveti ortadan kaldırmıştır. Ondan sonra havadan işgal olunan Giridi müdafaa edecek müessir kuvvet kalmamış oluyor ve ada halile Girid daha ziyade Almanyanın işine yanyan bir vaziyet alrnış bulunuyordu. Kıbnsta ve Suriyede ayni şartlar yoktur. Buralan denizden desteklenen hava kuvvetlerile işgal edilemez değillerse de evvelâ bu işgaller Giride nispetle çok daha giiçtür, sonra da tekbaşlanna kaldıkça bu işgallerden devamh neticeler beklenemez. O halde, eğer hakikaten Yunan sahillerinde ve adalannda İngilizlerin iddia etıikleri Mihver hazırhklan varsa bunlan daha şamil bir plana bağlamak ve asıl o plânm ne olabileceğini keşfe çalışmak lâzım gelir. Bu plân ancak Akdeniz plânı olabilir, ve Kıbrısla Suriyeye Kral Boris, Rusya ile münasebetlerini kesProjelerde tadili doğmeğe ve cepheye 200 ru olacak noktalar bin asker gönderişaret edilmektedir meğe razı olmuş Ankara 26 (Telefonla) Sergievi bugün de sabahtan geç vakte kadar ArutKabir için yapılan projeleri görmek üzere geienlerle dolu idi. Ziyaretçilerin her eserin önünde ayn ayrı durarak dikkat ve hassasiyetle tetkik ettikleri görülüyordu. Bu tetkikler sırasında seziien cihet halkın umumiyeÜe Ebedi Şefe AnıtKabir olacak daha üstün bir eser aradığıdır. Esasen jüri heyeti de raporunda mükâfata lâyık gördüğü eserler hakkında dahi bazı ihtirazî kayıdlar koymuştur. Alman san'atkân tarafından yapılan projenin dahilî kısmı azaraet ve vakarından dolayı bilhassa nazarı dikkati celbetmektedir. Almanyada meşhur Tanenberg abidesi de bu sanatkârla kardeşi tarafından yapılmıştır. İtalyan projesinin uzaktan dış görünüsü de beğeniimektedir. Onümüzdeki aybaşında yapılacak tetkiklerden sonra kabul edilecek proje üzerinde bazı tadiller yapılacağı anlaşılmaktadır. Başvekil Filof'un yeni beyanatı Üçlü Pakfa katılmamız çok eski bir siyaselin netîcesidir» M. ÇÖRÇİL Genel durumu lehlerine buluyor " Şimdi dünyanın en büyük milleti bizimle yan yan a çarpışmaktadır,, I 1 Güzel Edimemizde SeUnuyemiz Edlrne 26 (Telefonla) Edirnemizin muvakkaten düşman I dikleri birer nutukla Balkan Harblni ve Edirnenin suku ' eline geçtiği günün yıldönümü olan 26 mart, her seneki I turuı anlatarak o harbdeki maddi, manevî kayıblanmıa ı gibi bu sene de Halkevinde Edirne halkının ve gencliğin I saymış ve millî birliğin ehemmiyetine işaret ettikten sonra | ~ yaptığı büyük bir İhtifalle yaşatılmış, tarih öğretmeni I Balkan Harbi şehidlerimizi şükranla anmışlardır. İhtifal, i Osman Peremeci, öğretmen Çetin İspaha ve Uluğ söyle | millî azim ve imanı teyid eden bir coşkunlukla bitmiştir. Miennin «Atlantik harbi, muvakkatetı aleyhimize dönmüştür» Londra 26 (Radyo) Mister Çörçil muhafazakâr cemiyetler merkezinin yılbk toplarutsmda bir nutuk söylemiş ve vaziyetten şu şekilde bahsetmiştir: « Felâketlerimizin sonuna geldiğimize dair size bu sabah hiçbir teminat veremem. Gözlerimizi arkaya, geçen karanlık seneye ve önümüze, bizi bekliyen imtihanlara çevirdiğimiz zaman kimse harb vaziyetimizde büyük bir salâh husule geldiğinde bir an bile şüphe edemez. (Arkası sahife 3 sütun 4 te) Bern 26 (a.a.) Bugün buraya gelen haberlerden çıkan mana JJitlerle bundan evvelki görüşmelerinde Rusya ile münasebetlerini kesmekten imtina etmiş olan Kral Borisin bu sefer Rusya ile münaEebetleri kesmesinin mümkün olduğu merkezindedir. Bu haberlere göre Kral Boris 200,000 Bulgar askerinin harbe iştirakini kabul etmiştir ve bu kıt'alar bugün sür'atle seferber edilmekte ve teçhiz olunmaktadır. Temin edildiğine göre, Almanlar, Kral Borisin Alman talebleJüri raporunda 3 eser hakkmda rine mutavaat etmekten her yeni imtinaını şimdiye kadar Bulgaristanın harbne deniliyor? (Arkası sahife 3 sütun 7 de) Jüri heyetinin Başvekâlete takdim ettiği raporda, müsabakaya dahil bütün (Arkası sahife 3 sütun 5 te) Mürjid»bad Hüttefikfe tebliği Japon taarruzu Birmanyada gelişiyor Mısırda Yefd Partisi kahir bir ekseriyet kazandı Kahire 26 (a.a.) Mısır parlamentosu seçiminin son neticeleri şunlardır: Meclisteki 264 azalıktan 216 sı Vefd partisi, 13 ü Müstakiller, 4 ü Liberal. 2 si Vataniler ve biri Sadisler tarafından kazanılmıştır. Geri kalan 28 azalık için yeni seçim yapılacaktır. Gandiıtin Crippse verdiği ıtıanalı cevab =HINT=^DENIZI BİRMANYA TOO ZOO )OO 400 Tungu şehri çevrildi. Japonlar Tuyungonu işgal ettiîer ^KİM ANDAMAN z Ç. ' laoon isamuzu. " Ben harb aleyhdarıyım, bunun haricinde görüşeceğiniz bir şey varsa geleyim „ Çin kuvvetleri, Tayland arazîsine girdi Andaman Yeni Delhi 26 (a.a.) Birmanya tebHği: Büyük bir Japon muhtelit kuvveti Prome cenubunda 65 kilometre mesafede Birmanya petrol sahalanna doğru ve Prome yolu üzerinde Kyangin şimaline doğru ilerlemektedir. Buna benzer başka bir Japon kuvveti de Minhld. Tharawady çevresindedir. PeguYomas istikametinde henüz hiç bir temas tesis edilmemiştir, Düşmanm yerli hainler arasında teşkilât yapmak maksadile paraşütçüler indirmekte olduğu söylenmektedir. Amerikalı gönüllüler grupu ve tayyarelerimiz 24 martta Chiengmai tayyare alanma taarruz etmişler, 10 düşman tayyaresini işe yaramaz hale getirmişler, diğer bir çoklarını da hasara uğratmışlar dır. Japon ve Siyamlılardan mürekkeb bir kuvvetle YetasleTungu çevresinde çar, pışmalar olmuş ve düşman ağır kayıblara uğramıştır. Kuvvetlerimizin ve bilhassa Çin sefer heyetinin şiddetli mukavemeti yüzünden bizim kayıblanmıa çok hafif olmuştur. Birmanyada Japon ileri hareketi ve işjral edilen adalannın mevkiini gösterir harita İhtiyac maddeleri tevziatı için Halk arasında birlikler kurulması için bir plân hazırlanıyor İngiliz Nazırı, idarî makamlarla nrazakerelerini bitirdi, sıra Hindlilere geldi J&pon harb tbliği Japon ordusu Eriyen karlar içînde Mandalay'a yaldaşıyor boğusmalar Andaman adalarındaki Ingilizler, mukavemetin faydasızlığından teslim olmuşlar! Kerç yarımadasında 12 fırka ve 4 tank tugayı toplıyan Ruslar çok hırpalandı Ankara 26 (Radyo gazetesi) Dağıtma Ofisinin kadroları hazırlanmaktadır. Kadrolar Vekiller heyetinin tasdikinden sonra Ofis faaliyete geçecektir. Haber aldığımıza göre hükumet, ihtiyac maddelerinin kütle halinde tevziini temin maksadile perakendeciler arasmda olduğu gibi halk arasında da birlikYUNUS NADİ ler kurulrnasmı hedef tutan bir plân (Arkası sahife 3 sütun 4 te) hazırlamaktadır. r Uzaksark harekâtında büyük rol oynıyan Japon hava kuvvetlerinden bir avcı ıilosu oçuga hazırlanıyor Düşman Tungu'yu çevirmiş ve şehrin 60 kilometre şimalinde Tyungon'u işgal etmiştir. Tungu'daki Çin kuvvetleri İyi Ankara 26 (Radyo gazetesi) JaponBerlin 26 (a.a.) Alman orduları tahkim edilmiş mevzilerde bulunduğunlar Birmanyada İrravuadi bölgesinde iki başkunıandanlığının tebliği dan kurtarılıncıya kadar dayanabilekoldan İngilizleri sıkıştırmaktadırlar. İlk Kerç yarımadasında zayıf düşman ta cektir. hatlarda bulunan Japon öncülerinin Bir arruzlan püskürtülmüştür. Çin kuvvetleri Taylandda manyanın merkezi olan Mandalay şehDonetz havzasmda, düşmanm kısmen rine 300 Km. mesafeye yaklaştıkları bilÇungking 26 (a.a.) Çin kuvvetleri Sir Cripps'in Hindistanda ilk temas tanklann desteğile yaptığı taarruzlar diriliyor. Tayland topraklarına girmişlerdir. ctliklerinden Baskumandan Alman ve Rumen kıt'alarının mukave Andaman adalarının ehemmiyeti (Arkası sahife 3 sütun 3 te) General Wavell (Arkası sahife 3 sütun % de) Tokyo 26 (a.a.) Port . Blairs'in Ankara 26 (Radyo gazetesi) Sir Japonlar tarafından işgali hâdisesinin Stafford Cıipps Hind şefi Gandi ile gö Hirıd Okyanusunun fethine doğru ilk rüşmek üzere kendisinj davet etmiş; adımı teşkil ettiği askert mahfillerde Gandi, harb bahsinde görüşlerinin ma belirtilmektedir. lum olduğunu ve değişmiyeceğini Sir Bengale körfezindeki Andaman adaCripps'e cevaben bildirmiş; buna rağ lan filhakika Malezya, Seylân ve Hinmen kendisile görüşmek İsteyip İsteme distan arasmda dikilen yegâne engel diğini sormuştur. teşkil etmekte idiler. Sir Stafford Cripps de, herhalde kenBerlin 26 (a.a.) Japonların asker disile görüşmek istediğini ve bundan çıkardıkları Andaman adalanndaki İnzevk duyacağını Gandiye bildirmiştir. giliz kuvvetleri mukavemetin faydasız Gandi yarm Sir Cripps ile görüşecektir. olduğunu anlamış ve kayıdsız şartsız Gandinin harb aleyhtan olduğu öte teslim olmuştur. denberi malumdur. Gandi kuvvet kullaBengale körfezinin doğu kıyısında bu. nılması aleyhindedir. Meşhur Hind şefi lunan Andaman adalan stratejüc ba(Arkası sahife 3 sütun 5 te) kımdan çok ehemmiyetlidir. Bu adalar İngiliz Hindistanına aiddir. Kahire 26 (a.a.) İngiliz tebliği: Şimal, cenub, orta Andaman adalan 200 Von Papen Berlinde Bu günkü perşembe günü Tmimi'nin kadar küçük adacıkla nihayet bulmakBerlin 26 (a.a.) Almanyanın Anka tadır. Topyekun mesahası 6.500 murabcenub ve Mekilinin şimal bölgelerinde düşman motörlü taşıtlarının büyük ra büyük elçisi von Papen Berline gel ba kilomeıTedir. Nüfusu münhasıran (Arkası sahife 3 siitun 3 te) miştir, (Arkası sahife 3, sütun 3 te) Şark eephesinden resimler: Tipi alUnda ilerlemdre eausan "bir motörlü k d Şimalî Afriha j harehâtı ' Bir Mihver taarruzu emareleri Mekili şimalinde; büyük ölçüde toplanmalar oluyor İngiliz topçu mevzileri geri çekilıtıeğe icbar edildi