16 Ağustos 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

16 Ağustos 1942 CUMHURÎYET Çardak araba vapuru Kafkasya muhareke.eri İskenderiyeden Merskıe gelen yeni vapunin kal'î mahiyeü rumuza merasimle bayrağımız çekildi afkasyanın müteaddid bölgelerinde cereyan eden ınulıaıebelerjı neticesini, haıbin seyıi üzerinde tesir edecek, belki bütün harbi hangi larafjn kazanacağınj belirtecek mabiyeıte kafî bir muharcbe sayanlar, galiba yanılmıyorlar. Bu telâkkinin doğıuiuğunu " göstt'rmek için ileri sürülen mütalealar şu şekilde hjjlâsa edilebllir: Bu muharebeler neticesinde Almanya Kafkasyayı tecrid edecek ve Rusyanın şahdamarı olan Volgayı kesecektir. Bu da, Rusyayı çok mühinı sanayi oıcrkezlerinden, gıda maddeleri yetişcn sahalarından, bilhassa harb sanayiinin ve harb gayretinin kanı mesabesinde olan Kafkasya petrollanndan, bundan başka Müttefiklcrle Sovyet Rusya arasında en emin ve yaz kış işleraeğe müsaid Ortaşark muvasalasından mahrum edecek, böylece Rusyanın tabii tuvanı kesilecek ve iki şıktan birilc karşılaşacaktır: Müttefıklerle yaptığı aıüaşmaları tanımıyarak munferid sulh yapmak, Herçibadabad mukavemete devam ederek sonuna kadar mezbuhane hareketlerde bulunmak. • Biiiün bu mütalealar Almanlaruı Kafkasyada yaptıkları harekâtı muvaffakıyetle başarmalarına bağlıdır. Bu takdirde Sovyetler Birliğinin askeri satveîini kıracak bâdiselerin birbirini takib etmesi beklendiği için bu harekât en büyük ehemmlyeti kazanmakta ve kat'î mahiyeti haiz sayılmaktadır. Bugünkii gösterişlerin bu noktai nazarı teyid edecek mahiyette olduğu şüphe götürmez, fakat kat'î neticesi alııımıyan muhıv.ebcler hakkında mütalea yiiıütmenin isabetli bir hattı hareket olraadığını da daima gözönünde bulundurmak ve ihtiyatlı davranmak icab eder. Onun için bu mütalealarla bcraber makus mahiyetteki ihtimalleri de nazarı dikkate almak ve iki ihtimali de terazinin gözlerine koymak lazım gelir. Çünkü Sovyet mukavemetinin birdenbire seıtleşerek Almaıı kuvvetlcainin ileri hareketini gecıktirmesi, Alman kuvvetlerinin hedefe varmasına sed çekmesi, ve böylece Rusyanın Kafkasya ile muvasalasını kesmeğe imkân bulamanıası ihtimali variddir. Bu da Sovyet askerî satvetinin kırılmasına mâni olur ve Sovyet satvetinin kırılmasından beklenen neticelere mâni olur. Fakat yukarıda dediğimiz gibi bugünkii gösterikr daha fazla Almanya lehindedir ve Almanların hedeflerine varmak için her fedakârlığı göze almak ve bütün satvetlerini kullanmak istediklerini bclirtiyor. Bütün ihtimaller terazinin gözlerine konduğu takdirde değişmiyecek birşey vaTsa, Kafkasya muharebelerinin iki taraf için kat'î mahiyeti haiz olduğudur. Bu yüzden ya bir tarafın askerî satveti knlacak ve bu da bütün harb üzerinde müessir olacak, yahud bu hedef tahak ! kuk etmiyecek, bu da harbin seyri üzerinde ayni tesiri gösterecektir. Mersin 15 (a.a.) İskenderiyeden li bulunmuştur. Bu münasebetle Deniz manımıza gelen Çardak isimli araba \a Harb Okulu komutanı, kısa ve vcciz bir purumuza törenle Türk bayrağı çekil hitabede bulunmuş, bundan sonra gemimiştir. Törende Vilâyet erkânile Parti ye bayrağımız çekilmiş ve bir deniz kıtidare heyeti azalan ve davetliler hazır amız se!âm resmini ifa eylemiştir. ıriMMIIIIIIHIMIIIıınnıınıllllinillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllNiiıiiiııııııının Akdenizdeki mücadelenin neticesi (Başmakaleden devam) pidogeçer ve altı ticaret gemisi, Almanlar tarafından batırıldığı evvelce bildirilen Eagle uçak gemisinden başka döıt ticaret gemisi batırılmıştır. İtalyan ve Alman tebüğlerinde biri zırhlı ve ikisi uçak gemisi ol&rak diğer bir çok gemilere de isabetler kaydedildiği ve bunlardan bazılarının batmış olacakları ilâve edilmekte idi. Aldjğı darbelerle yana yatan Fuıious İngiliz uçak gemisi Cebelitarığa iltica edebilmiş ve gene borobaların tesirile içinde yangın çıkan Wasp Amerikan uçak gemisinin Maltaya yetişmeğe çalıştığı tespit edilmiştir. Hulâsa görülüyor ki kayıblar büyüktür. Taaıruza uğrıyan himayeli kafile çok şiddetli olduğu anlaşüan bu deniz hava harbinde bu akıbete uğradıktan sonra dağılarak bakiyyesi kısmen Cebelitarığa dönmüş, kısmen de Maltaya yetişebilmek için yoluna devam etmiştir. O halde bu garbî Akdeniz muharebesimn Sicilya boğazı civarlarında vuku bulduğuna hükmetmek lâzım geliyor. Ticaret gemilerinden nekadarının bu badircdcn kurtularak Maltaya ulaşabildikleri bilinmiyor. Herhalde hedef Maltaya erzak, silâh, harb malzemesi ve belki askerden ibaret bir imdad götürmekti ve anlaşılıyor ki küçük adanın buna çok ihtiyacı vardı. Beş altı ticaret gemisinin Maltaya varabildikleri farzolunabilir. Temenni etmeli ki bu gemiier Maltanın cn zarurî ihtiyaclarını karşıhyacak maddelcTİe yüklü olanlar olsunlar. Aylardan ve aylardanberi dışarı ile muvasalası kesik olan küçük adada bütün ihtiyac maddelerinin yok denilecek hale gelmiş olduğu, orada bu yüzden hayatın katlanılmaz bir duruma düştüğü ve hatta su bile bulunmadıği bazı İngiliz gazetelerinden sızan yazılarda görülüyordu. Bunda şaşılacak bir cihet yoktur. Çünkü bombardımanlar o kadar sürekli olup gidiyordu ki bunlann önlerine rasgelen herşeyi yıkıp yakan tahribleri arasında Maltadaki mahdud kuyularla su sarnıclarından bir çoğun:ın yıkılarak körlendiği kolaylıkla far/olunabilir. TÜRKİYE Tam manasile birlik kurmuş bir memlekettir! » Esasen hâdiseler de bunu gerektirmektedir. Saracoğlunun beyanatı ve proğramı Millet Meclisi tarafından ittifakla tasvib edilmiştir. Saracoğlunun nutkunda şimdiye kadar bir çok defa tasrih ve bu günkü olaylar tarafından teyid edilmiş bulunan bazı hususlardan başka dikkate değer bazı yeni noktalar da vardır. Filhakika Saracoğlu İngiliz Türk İttifakının Türk politikasile temınin esaslı bir unsuru olduğunu söylemiş ve Almanya ile imzalanmış olan paktıo İki memleket arasındaki karşılıklı anlayış ve dostluk zihniyetinı yeniden temhir etıniş bulunduğunu kaydetmlştir. Muharrir, Türkiyenin silâhlı bitaraflık politikası güttüğünü belirttikten sonra Başvekilin 5 ağustosta yaptığı beyanatta daha başka bir şey de bulunduğunu söylemiş ve bu birliğın 1939 dan çok evvel kurulduğunu ve harbdenberi büsbütün kuvetlendiğıni ilâve etmiştir. Türkiye Başvekili bu neticeyi Cunıhur Reisi İsmet İnönünün gayretlerine ve milletle kendisi arasmda yaratmıya muvaffak olduğu karşılıklı güvene atfetmektedir. Türkiye, tam manasile birlik kurmuş bir memltket olduğu ve kendini idare edenlere itimad ettiği içindir ki dürüst bir bitaraflık siyaseti takib edebilmiştir. Türk milleti arasında hiç bir ayrılık noktası yoktur. Cesur Türk milleti hububat hakkında bazı takyidleri tam bir disiplinle kabul etmiştir. Bir keliıae ile Figaro'nun makalesi Vichy 15 (a.a.) Anadolu Ajansının hulâsa etmek lâzım gelirse TürKİer Atatürk tarafından çizilen birlik ve ahenk hususî muhabiri bildiriyor: politikasını gerçekleştirmiş bulunmakFigaro gazetesi «Türkiye ve harb» baştadırlar. Türkiyenin, hududlau dışında lığı altında neşrettiği bir makalede Başherhangi bir sergüzeşte atılmak niyevekil Şükrü Saracoğlunun Türkiyenin tinde olmadığı hakkında Saracoğlunun durumunu Büyük Millet Meclisi huzu söylediği sözler tahrlkçi bazı çayiaları runda bir kere daha tasrih etmiş oldu yalanlamakta olduğu gibi Atatürkün ğunu kaydetmektedir. Doktor Retik Say vazettiği esas prensipi de teyid etmekdamın ölümü kabinede değişiklik yapıl te dir .> masını zaruri kılmış, bu da yeni hükumet reisine Türkiyenin siyasetüni bir keBir Yunan gazetesinin dostane re daha izah etmek fırsatını vermiştir. yazısı (Baştarafı 1 inci sahifedej 1 Boğazlar meselesi hakkında Montreux anlaşması, 2 1940 ilkkânununda Londra ve Parisi ziyaretinden sonra Büyük Britanya ve Fransa ile Türkiye namına imzaladığı iktışadi anlaşmalar, 3 Geçen ilkteşrinde ımzaiadığı Türkiye Almanya anlaşması. Menemencioğlunun çetin mesaiye olan kabiliyetleri ve muvaffakıyetleri çok büyüktür. Hususile ki geçen son seneierde birkaç defa ameüyat görmüştür. Menemencioğlunun Türkiye Hariciye Vekilliğine tayininden sonra Türkiyenin dış siyaseti bundan böyle şu üç şahsiyet tarafından idare edilecektir: Türkiyenin siyasetine ilham ve veçhe veren ve gerek Lausanne konferansinda gerekse onu takib eden on beş sene içinde Başvekil sıfatile devlet adamlığınm ve diplomatlığm en parlak vasıflarına malik olduğunu gösteren İsmet İnönü, Hariciye Vekili sıfatile harbin buhranlı zamanında üç buçuk senedır büyük bir isabet ve maharetle Türkiyenin dış siyasetini idare eden Başvekıi Şükrü Saracoğlu ve nihayet Türkiyenin yenj Hariciye Vekili Numan Menemeııcıoğlu. Bu suretle Türkiye bu güç anlarda geniş tecrübesi, bilgisi ve mahareti bulunan bir siyaset ekibine malik olmak gibi bir talihi vardır. Bu talih diğer bütün memleketlerin gıpta edeceği bir şeydir.» Londra 15 (a.a.) Londrada intişar eden «Hellas* adındaki haftalık Yunan gazetesi son nüshasında «Ankaranın sesi» başlıgı altında neşrettiği bir başmakalede Türkiye Başvekili Saracoğlunun Büyük Millet Mecüsinde 5 ağustosta söylediği nutku tahlil etmekte ve şöyle demektedir: «Türk şeref ve gtırurundan esssen başka bir şey beklenemezdi. Yeni Türk htikumeti, selefi gibi tam ve dürüst bir bitaraflık siyaseti takib edeceğini açıkça bildirmiştir. Bununla beraber Saracoğlu, bütün ihtimam ve gayrete rağmen Türk istiklâli veya Türk topraklan teca\üze uğnyacak olursa, son ferde kadar mücadele uğmnda bü ün millî varlığm seferber edilecegini kafî bir ifade ile beyan etmek lüzumunu hissetmiştir. Bu yüksek sözler büyük ve kahraman bir milletin duygulanna tercüman olmaktadır. Bütün meclisin hararetli alkışlan da bunu teyiö etmek'edir.» Bugün yapılacak at yarışları > At yanşlanna bugün Veliefendi koşu mahallinde devam edilecektir. Gittikçe artan bir sürprizle büyük bir alâka uyandıran koşularda bu hafta da fevkalâdelikler olacağı tanzim edilen programm şeklinden kolaylıkla anlaşıİTiak» tadır. Birinci koşu: Üç yaşmda yerli yarımkan İngiliz tayları arasında yapılacaktır. Tiryaki, Kor, Meneviş ve İkbalin gıreceği bu yarışın mesafesi 1800 metredir. İkinci koşu: İki yaşında yerli safkan İngiliz taylarına mahsustur. Yarışa; Hümayun, Destegül, Polat, Varat, Varadin ve Nilüfer gireceklerdir. Yarışın mesafesi 1200 metredir. Üçüncü koşu: Üç yaşında safkan Arab tayları arasındadır. Britan, Hızır, Rind, Dabi, Can, Ceyhun, Vecize, Bahadır v» Ceylân gireceklerdir. Yarış 1600 metrelik mesafe üzerinde yapılacaktır. Dördüncü koşu: Dört ve daha yukan' yaşta safkan Arab at ve kısrakları arasmdadır. Yarışa Tomurcuk, Tuna. Sava, Bora, Tarhan ve Murîd iştirak edecek' lerdir. 2800 metrelik olan bu yarış pro gramın zengin bir koşusunu teşkil e t mektedir. Beşinci koşu: Üç ve daha yukan ta safkan İngiliz at ve kısrakları arasırida yapılacaktır. Komisarj, Dandi, Ozde mir, Gonca, Umacı, Yetiş ve Çobankızai girecektir. İki hafta üstüste birinci olan: Özdemir için bu yarış ciddî bir imtihar» teşkil edecektir. ı, İkili bahis 2, 3 ve 5 inci koşulardadrr, Çifte bahis 23 ve 35 inci koşulardadırV Akdeniz harbi (Baş tarafı 1 inci sahlfcdel pusluk toplarla mücehhez gemiier de bulunan bir düşman kruvazör filosu Trenien denizinde toplanmış ve kafilemizin geçişine mâni olmak intıbaını verrr.ek için cenuba doğru yol almıştır. Fakat bu teşkil kafileye yaklaşmış ve tayyarelerimizin hücumuna uğraytnca geri dönmüştür. Bunun üzerine denizaltılarımızdan biri kruvazörlere hücum etmiş ve bunlardan birine iki torpil isabet ettirmiştir. Hava kuvvetlerimizin ve bah ıiyeye mensub uçaklarımızın giriştikleri geniş ölçüde harekât hakkmdaki raporlara intizar edilmektedir. Alman tebliği (Baş tarafı 1 inci sahifede) sinde çoğu ağır olmak üzere 83 tank hâlâ devam eden çetin müdafaa muharebeleri esnasmda tahrib edilmiştir. İlmen gölünün cenub dogusunda ve Volkof'ta düşmanın bir çok hücumları kısmen göğüs göğİise yapılan muharebelerde püskürtülmüştür. Pancar fiatını yükseltmek maksadile (Bastarafı 1 İnci sahifede) henüz teslim etmedikleri şekerievi teslim veya herhangi bir sebeble diğer bir Alman denizaltılarından birinin tahrib yere nakletmeleri yasak edilmiştir. 4 Ticaretle iştigal eden bütün haedildiği şimdiden bildirilmiştir. Başka bir denizaltının daha batırılmış olduğu kikî ve hükmi şahısların ticaret maksadile nezdlerinde şeker bulunduranlar ve şimdi tahakkuk etmiştir. şekeri im'al ettiği maddelerde kuUanan Eagle'nin kaybından sonra Amiralhk bilumum hakikî ve hükmî şahıslar 15. Dairesi Manchester kruvazörünün ds 8.1942 cumartesi günü akşamı tic^rethikaybını bildirmekle müteessirdir. Mü ne, mağaza, dükkân, depo, ambar, fabrettebattan çoğu kurtarılmıştır. Bir kıs rika ve imalâthanelerinde şube, komismının da Tunus sahiüne çıktıkları sa yoncu ve acentaları nezdinde ve sair nılmaktadır. yerlerde mevcud şekerlerinin cinslerini Bu mahiyette geniş ve tehlikeli hare ve miktarlarını ve bulundukları yerleri kâtm düşman üslerine yakın bir yerde gösteren beyannameleri 17.8.1942 pazarhiç bir kayıb verilmeksizin yapı'ması tesi akşamına kadar bulunduklan yerin beklenemezdi. Harekât hakkındaki bü en büyük mülkiye memuruna makbuJ tün diğer tafsilât, verilecek malumatın mukabilinde vereceklerdir. 5 15/8/1942 cumartesi akşarr.ından düşmana faydası dokunmıyacağı anlaşıldıkça hemen bildirilecektir. Düşnanın evvel satılmış olup da henüz müşteribize verdirdiği kayıblar hakkmdaki id lere teslim veya gösterdiklerı yerlere sevkedilmiyerek satıcı elinde kalrraş odiası mubalâğalıdır. lan şekerler satıcı tarafından verilecek Alman hususî tebliği beyannameye dercolunacaktır. 6 15,8/1942 cumartesi akşamından Berlin 15 (a.a.) Alman orduları evvel satılmış ve müşterilere teslim Başkomutanlığuıın hususî tebliği: edilmek üzere yola çıkarılmış yanı baMihver hava ve deniz kuvveticrinin yiin elinden çıkmış ve fakat müşteri kalıramanca müdahalesi sayesınde Akeline varmamış olan şekerler müşteriye deniz hava ve deniz meydan muharebesı vardığı günü takib eden günün akşadüşmanın tam hezimetile neticelenmiş mına kadar ikinci maddede yazıldığı tir. şekilde ayn bir beyanname İle bildiriAlınan son haberlere göre son derece lecektir. kuvvetli bir himaye altında Sıciiya bo7 Şeker satışı ile iştigal edenlerğazından geçmeğe teşebbüs eden düşman den 15/8/1942 cumartesi akşamı ellçrindçniz kafilesini teşkil eden 21 ticaret ve de safi 100 kilodan az şeker bulunan petrol gemisinden topyekun 18U.00Ü to perökendecilerle Türkiye şeker fabrimlâtoluk 15 i batırıhnışür. Kaülede^bu kalan anonim şirketi beyannameye tâbi iunan petrol vapurlarının hepsi batml değildir. 8 Akide, lokum, çikolata, leblebi mışur. Batmıyan Dir kaç ticaret vapuru kısmen büyük hasara uğramış olduğu şekeri vesaire gibi şekerden yapılmış maddelerin alım ve satunı serbest olhalde Maltaya varmıştır. duğu gibi bunlar beyannameye tâbi de22.600 tonüâtoluk Eagle tayyare gemisi, ğildir. Ü.300 tonılâtoiuk Mancnester ağır kruva9 Beyannameler mündericatı alâzörile aığer bir kruvazör, üç torpido j kalı memurlar tarafından yerlerinde muhribi de ayrıca batırılmışUr. kontrol edilecektir. İllustrious üpinde 23.000 tonüâtoluk 10 18,8/1942 salı sabahından İtibabir tayyare gemisile 22.450 tonılâtoiuk | ren şekerin gene birer kilo olarak saFurious tayyare gemileri ağır hasara uğ ı tışı serbesttir. ramış oldukları halde Cebeütanğa varömer Rıza DOGRUL mışlardır. Bunlardan başka diğer üç knıvazörle Hususî hastanelerde alınacak torpido muhribi ciddi hasar görmüştür. Bombay 15 (a.a.) Aralannda eski Alman ve İtalyan kayıbları hafiftir. ücret Bu muvaffak ohnuş meydan muhare Bonıbay meclisi azasından Munşi, merAnkara 16 (Telefonla) Vekıller besi birlikte ış gören Mihver hava ve kez kongre partisinin merkez meclisi aİHeyeti, hususi hastanelerde yatan hasdeniz kuvvetlerinın ve deniz ve havada zasından Desai gibi bir çok u.nınmış taiardan, sınıflarına göre alınacak ücresavaşlara iştirak eden erlerin tarihine Hind liderlerinin de bulunduğu Hind | n Sıhhat Vekâletinin tespit ettiği mikşeflerinin bir toplantı yaparak vaziyeti geçecek şanh bir sayfadır. J n geçmiyeceğini, bu gibi müessoselertetkik edecekleri haber alınmıştır. de yapılacak artmanın Vekâlete yapılaAlman tayyareleri Maltadaki Bu hususta eski Madras Başvekili Baja cak esbabı mucibeli bir beyanla olabileKopalşari ile istişare edilmektedir. Eğer gemilere saldırdılar ceğini, Vekâletçe tasvib edilen gündelik BerUn 15 (a.a.) Alman bomba ve bu liderler arasmdaki istişareler memücret miktarının bir sene tatbık edilnuniyet verici bir safhaya girerse gayrimeden tekrar artırılamıyacağı kabul e Stüka uçaklarmdan mürekkeb kuvvetli resmi bir mahiyette bir konferans yateşkiller dün Malta adasında düşman gedilmişür. pılması imkânı hasıl olacaktır. Bu konmilerine hücum etmişlerdir. Alman hava feransa partisizler de iştirak edebilekuvvetlerine bağlı hafif bomba uçakları İzmirin içme suyu temin ceklerdir. Bunlann arasında liberaller tarafından El Alemeyn'de İngiliz kamyon lideri Sapru ile tarafsızlar grupu reisi ediliyor topluluklarına hücum edilmiş ve birçok Jayakar da vardır. İzmir 15 (a.a.) İzmirin içme suyu tam isabetler kaydedilmiştir. ŞiJdetli ihtiyacını temin için yapılan tetkikler infilâklardan sonra yangmlar çıküğı göMahrukat Ofisi umum neticesinde vilâyet, Buca'mn Tahtalı rülmüştür. müdürlüğü köyü civarındaki suyun ve kabil olursa Ankara 16 (Telefonla) İstanbul Bir İngiliz filosu Rodos adasmı Şaşal suyunun borularla şehre getirilMahrukat Ofisi umum müdürlüğüne bombardıman etti mesi yolunda çalışmalara başlamıştır. Mersin Toros Orman işletmesi müdürü Londra 15 (a.a.) Reuter ajansının Zeki Kökgil tayin edildi. Festival muvaffakiyetle Akdenizdeki muhabirinin bildirdiğme Kızılaym felâketzedelere göre, Amiral Vian tarafından idare edidevam ediyor len bir İngiliz filosu perşembe sabahı yardımı Millî oyuncular festivaline dün akşam saat 17 ve 21 de Sarayburnu ka 12 dakika Rodos adasmı bombardıman Ankara 15 (a.a.) 12/13 ağustosta etmiştir. zinosunda devam edilmiştir. vukua gelen zelzeleden harab olan MaMuhabir, rıhtımlarda yangınlarm çık nisa Vilâyeti Kırkağac kazasına bağlı Festivale iştirak eden oyuncular halk tarafından büyük rağbet görmekte ve tığını ilâve etmektedir. Gelenbe nahiyesi halkınm banndınlhararetle alkışlanmaktadırlar. Hava kuvvetleri hedeflerin tayini hu ması için Kızılay umumî merkezi tarasusunda harekâta yardım etmiştir. Bü fından vilâyet emrine 300 çadır, acele Teşekkür tün gemi ve uçaklar üslerine îalimen masraflar için de 1000 lira gönderilmiştir. Kaza neticesi sol bacağıma ânz olan dönmüşlerdir. hastalığım esnasmda candan alâka ve Beni dinle, yavrum, sana hskişefkat gösteren ve beni şifaya kavuşturan kıymetli operatör Prof. Dr. Şinasi kati söyleyim. Seninle hayatımı birleşErele şükranlanmı alenen sunmağı tirmeği fazla arzu etmedün. Sen zannedersüı ki evimi, ailemi sevdiğıın için yüksek bir vazife addederim. Bayan Arsine Papazyan onlardan vazgeçemedim. Asıl sebeb bu değildir. Maamafih bunun da velev ki pek küçük bir rol oynadığını itiraf ederim. Asıl sebeb, Nuran, seni Merhume kendime yevmî gida yapmak istemeHüsniye Sadıkoğlunun dim. Senden ayn kalmak, seni özlemek, sonra sana kavuşmakta duyduğum saMevlidi adeti, sana yemin ediyorum, dünyada bir şey yaptım. Bak şu bahçedeki aHâtırası kendisini tanıyan ve sehenüz hiç bir İnsan duymamıştır. İsğaca. Kökü var, kara topraklara tırvenlerin kalbinden hiç bir zaman tedim ki senin şahane güzelliğini, erinak geçirmiş; gövdesi var, taşıyacağı silinmiyecek olan, sevgili kızım şilmez bir mabudeye bakar gibi. karyüke uygun bir kuvvet ve dayanıklık Hüsniyenin, birinci seneyi devriyei şıdan seyredeyim ve arada sırada sabağlamış; kalın dalları var, saşlam bir vefatı olan 16/8/942 tarihine muna kavuşmak gündelik bir saadet, bir teşkilât şebekesi; üıce dalları var, tşığa sadif bugünkü pazar günü öğle naİtiyad değil, hiç umulmadan geıen bir doğru uzanıyor. Ve en yukarıda Nura, mazını müteakıb Bostancı camii lutfu Rabbanî olsun. Gene yemın edeşerifinde Mevlidi Şerif kıraat ve rim ki. ne zaman seni kollarım arasma güneşe, bulutlara karışan zirve. Bütün merhumenin aziz ruhuna ithaf oaldımsa duyduğum fevkalbeşer bahti kökierin, dalların gayesi o zirve değil lunarak hâtırası taziz olunacağmyarlıktan tüylerim ürperdi. Bana bun mi? Ağacın varlığına tac olan münteha. dan arzu edenlerin teşrifleri rica ları niye söylettin, Nuran? Bu beninı Sen de benim hayatımda İşte busun. olunur. Babası ve kardeşi en derm, en tath ve kıymetli sırrmıdı. Bütün maddiyetlerden, çirkİniİKİe'den Gördün mü, Nuran, sen de beni anla uzak, en temiz ışıklarda pırıldayan nazlı bir buket. •^ DİŞ TABİBİ * ^ | mamışsın. Sermed yüzünü Nuranın avuclanna İkisi de ağacın akşam güneşile yalkapadı. dızlanan, rüzgârda hafif hafif oynıyan Zarar yok. Nuran, diyordu sen tepesine bakıyordular. Nuran. SermeBahçekapı Anadolu han No. 12 beni büaz sev de bana ne yapar^an din pek de sathî bir adam olmadığını, yap, ne dersen de. Benim hay?tımda bu âvare ve disiplinsiz görünen ruhta muayenehanesinde muhterem hasher şey olmak istiyorsun. Ben seni her henüz açılmadık derinlikler bulundutalarlnı kabule başlamıştır. şey yapmadım, yalnız tek bir şey. ilâhî ğunu anlıyarak sarsıldı. Bir şey söy istanbul kürek çampiyonlugtr Su Sporu Ajanlığı tarafından ha» ; zırlanan İstanbul kürek şampiyonasl bugün saat 13 te Yeniakpı ile Samaty» : arasında yapılacıktır. Yarışa iştirak e.»' decek kulübler, Samatyadaki Demirspofl kulübünde toplanacaklardır. Boğazı geçme müsabakası yapıldt Galatasaray kulübü adenizcilik şubesJ tarafından tertib edilen Boğazı geçma müsabakası dün Bebekle Anadolu HisarJ arasında üç kategori üzerine yapılmı tır. Birinci kategoride Kemal 22,12,8 kikada birinci, Salâhaddin ikinci, Rasimi üçüncü; ikinci kategoride birinci Rel 25,51 dakika, Arif ikinci, Muammer ü çüncü; üçüncü kategoride birinci Se* mih 27.20 dakika, ikinci Orhan. Figaro bu başlangıcdan sonra yazısına Son kanlı tecrübenin manası büyükşöyle devam ediyor: tür: Demek ki küçük ve kendi haline «Saracoğlu kurduğu kabinede Haricigöre kah/raman Malta adasuıa kolay kolay yardım edilemiyeccktir. Alman ve ye Vekılliğıni muvakkaten muhafaza etİtalyan deniz ve hava silâhları uyanık mektedir. Bu Vekâlet, büyük elçi sıfatile bulundukça Maltaya yardım için el atı Hariciye Umumî kâübliğini senelerdenlacak her teşebbüs büyük ziyanlarla beri ifa etmekte olan Numan Meııemenverilecektir. Menemencıoğlu akamete mnhkum göıünüyor. İmparator cioğluna Iuk yolunda emniyet dayanacağı müs Fransa için bir yabancı değildir. 1939 tahkera bir mevki olan Malta adası, hava da mühim bir ticarî anlaşma ydp.nak silâhlarının faikıyeti yüzünden bugün maksadile Parise gelen Tüık heyel.üıin kendisi yardıma muhtac bir duruma düş reisi Numan Menemencioğlu idi.' Franmüştür, ve görüldüğü veçhile bu vaTdımı sız mahfilleri o zaman bu büyük diploemniyetle ve bilhassa büyük zararları matm müstesna maharetini ve yüksek göze almaksızın yapabilmeğe de artık iktidarmı yakından takdir etmek hrsaimkân bulunamamaktadır. Bu gidişle ünı bulmuşlardı. Menemencioğlu müzaküçük adanın kendi haline ve kendi ta kerelerde büyük bir nezaketle ve tam lihine terki çok hazin bir şey olacaktır. zamanında müdahale etmesini çok iyi Kafasına hergün havadan atcş ytığan bılen değerli bir diplomattır. Türkiyenin adanın sonsuz bir mukavemet gösteremi dış siyasetini böyle bir adama tevdi etyeceği ve günün birinde ya teslim olmak mek bu siyaseti kiyasetli, azimli, bir zorunda kalacağı, yahud da istilâ ve iş devlet adamma teslim etmek demektir. gal olunacağı gözönüne gelebilen sayılı birkaç ihtimaldir. Girid macerasından itibaren uçağın deniz kuvvetlerine üstünlüğü hiç olmazsa Akdenizde hemen hemen kat'ıyetle sabit olmuştur diyebiliriz. Denizlere hâkim İngiliz donanmasının gözü önünde Almanlar havadan nakliyat yaparak Girid adasmı işgal ettiler. Şimdi gene Almanlar ve İtalyanlar Mısırın topraklarma girîp canevîne yaklaşan şimalî Afrika seferlerini hava kuvvetlerine dayanarak idame ediyorlar. Maltaya yapiıkları hava hücumlarile bu adayı nıuhasara altuıa alarak üzerinde adeta kuş uçurtmadıkları Akdenizden kendileri nakliyat yapmak suretile Mareşal Rommel ordusunu hep bu sayede alabildiğine takviye etmeğe imkân buluyorlar. Maltaya son yardım teşebbüsü bize İngilterenin Akdenizde son canlı hareketi gibi göründü. Bu dcfa kafile dört uçak, üç saffıharb gemisi ve bir hayli kruvazör ve her çeşid torpido gemilerile en kuvvetli surette himaye edilmek istenilmişti. Böylelikle ayni zamanda İtalyan bahriyesinin müdahalesi karşılanmak istenildiği aşikârdır. Filhakika İtalyan donanmasının büyük vahidlcri bu defa faaliyete geçmemiştir. Fakat Mihverin denizaltı ve üstü hafif gemilerile bilhassa tayyarelerinin müdahalesi kafileyi perişan etmeğe yermiştir. Bu kadar büyük harb kuvvetinin kesif surette mücehhez olduğu tayyarelerine ve uçaksavar silâhlarına rağmen. Çıkarılacak netice ile \erilecek hükümde tereddüde artık yer kalmamıştır samyoruz: Uçağın gemiye üstünlüğü ve Akdeniz durumunun İngiltere için alabildiğine artmış zorluğu. Salomon adalarında Karaya çıkarılan Amerîkan birlikleri mütemadiyen takviye ediliyor Washington 15 (a.a.) Amerikan Bahriye Nazırhğınin tebliği: Salomon adalarında bahriye piyadei sinin tuttuğu kara mevzilerinin kuvvet«3 lendirilmesi işi ilerlemektedir. Denijj birlikleri, muva=ala hatlarımızı koruı makta ve işgal kuvvetlerinin iaşesıni te ' min eden gemilere refakat etmoktedir. Karaya çıkarılan Amerikan ve Avus ^ tralya ordu tayyareleri Japon hava üslerine, düşman elinde bulunan limanlardaki gemi topluluklarına taarruza de • . vam etmektedir. I Hindıstanda Dir anlaşma ıhtımaİı belirdi Almanyaya giden Zırhlı yerine zırhlı heyet bugün geüyor uçak gemisi Mercan deniz harbinden sonra Amerikanın 500 milyon liralık uçak gemisi yapmağa karar verd?ği malumdur. Buna sebeb, bol tayyare gemisi olmadıkça, zırhü ve ağır kruvazörlerin tam manaGazetecilerimizin Macar ricalîle sile işe yaramadıgının kafiyetle anlaşılmasıdır. temaslan Ayni kanaat İngiliz bahiryesinde de Budapeşte 15 (a.a.) Macar a}ansı belirmiş ve zırhlı yerine. zırhlı uçak bildiriyor: Türkiyeye dönmekte olan Türk ga gemisi inşasına dair projeler hazırlanzetecileri Sofya istasyonunda kendile mıştır. rini karşılıyanlar arasında bulunan Birinci sahîfede resmini gördüğünüz Macar ajansı muhabirine Macpristanda plâna göre, bu gemiier 45.000 ton hacgeçirdikleri güzel günlerden ve Macar mlnde olacak, aynen saffı harb gemileri hükumetile Budapeşte mahfillerinde gibi ağır bataryaları ve kalın zırh t?ıbagördükleri kabulden çok memnun ol kalan bulunacaktır. Buna mukabil baduklarını söylemilşerdir. ca, kumanda, tarassud kuleleri, direkleri Türk gazetecileri, Macar ricallle yap sağ kenara alınarak güverte ortasında tıklan konuşmalann Macar hükumeti iki büyük uçuş alanı yapılmıştır. Gemitarafından şereflerine tertib olunan ye, bol miktarda orta bataryalarla uçak toplantıların silinmez bir hatırasını sak savarlar konulmuştur. Her zırhlı uçak lıyacaklarını ilâve etmişlerdir. gemisi 13 avcı ile 3 torpil tayyaresi' taTürk gazetecileri, Macar Propaganda çıyacaktır. Nazın Antal ve Macar Hariciye Nazır muavini tarafından verilen ziyafetleri Türk Macar dostluğunun bir tezahürü Maarif Vekili, kaymakam telâkki ediyorlar. (Baştarafı 1 fnci sahifede) tarafından uğurlanmışlardır. Misafirlere Svilingrad'a kadar Hariciye Nazıriığı tarafından tayin edilen mihmandarlar refakat etmişlerdir. Aleoutes adalarında tahrib edilen Japon tayyareleri Sandiego 15 (a.a.) Amerika havaCilık dairesi reisi Amiral ToWers, çok fe , na hava şartları içinde büyük Amerikan deniz tayyarelerinin Aleoutes adalarma yaptıkları akında denizde bulunan büyük 7 Japon tayyaresinin tahrib edilmiş olduğunu bildirmiştir. tptidaî maddeler tenzilât listesi Ankara 16 (Telefonla) Vekiller Heyeti kararile muamele vergisi kanununun 21 nci maddesi hükmüne tevfikan iptidaî maddeler tenzilât S cetvelrne keten ve kendirden dokunmuş mensucatın ilâvesi kararlaşmıştır. namzedlerile konuştu Ankara 16 (Telefonla) Bugün Siyasal Bilgiler okulunda ikinci kaymakamlar kursunun maarif programma başlaması dolayısile Maarif Vekili Hasan Âli Yücel, kaymakam namzedlerile bir konuşma yapmıştır. Vekil, birinci kurs neticelerinden sitayişle bahsetmiş, maari) işlerinin plânlanmasuıı izah etmiştir. Az kaldı, «babam mı söyledi?> diyecekti. Şimdi Nuran ışıksız sofanın loşluğunda durmuş Seymeni bekliyordu. Sanki çocuğun zihninden geçen şeyleri duymuş gibi cevab verdi: Kimse söylemedı. Bir rüya gördüm de. Lizol ve iyod kokulan tâ merdiven başuıa kadar vurmuştu. Bir an için başı dönen, kuvveti kesilen Nuran geri dönmek istedi. Fakat onun bir hususiyeti vardı: Zafiyeti arttığı nisbette, hatta iki misli, kuvveti, inadı da artıyordu. Oda kapısını hızla açıverdi. Müzeyyen çalgı odasının yanındaki odada, geniş karyolasında yatıyordu. Kısık sesile: Ah hemşireciğim, buyurun. Diye çırpındı. Başı tartmab ihtiyar bir kadın, sobanın önüne dizçökmüş, ateşi körüklüyordu. Nuran yataktan uzak bir iskemleye ilişti. Ne oldunuz böyle Müzeyyen Hanım, keçmiş olsun! Müzeyyen soluk pazen sabahltğmı harab göğsü üzerinde kavuşturuyor, öksürüyordu. YUNUS NADİ «Cumhuriyet» in edebî tefrikası: 55 Yazar: S A F İ Y E liyemedi. Elele. yanak yanağa, yağmurdan sonra açan akşam güneşinin, gür bir altm ihtişamına boğduğu bahçelere bakarak dalgın kaldılar. *** Seymen kapıyı açtı. Nuranı ğörünce duru buğday benzi şiddetle kızararak geri çekildi, gene kıza yol verdi. Gürbüz bünyesi gene bir ağac gibi kuvvetle serpüen. adeta günden güne büyüyen, olgunlaşan bu çocuk ne zaman Nuranla karşılaşsa, ikisi de tuhaflaşıyorlardı. Yaradılışta gene kadnıla çocuk birbirine çok yakın olmalıydılar, çünkü aralarında büyük sevgilerin başlangıcı olan tabiî bir sempati cereyanı vardı. İnsanlar sınıf sınıf ayrılırsa, Seymenle Nuran ayni hamurdan iki kişıydı denebilir. Fakat ıçten gelen bu yakınlığa. birbirini görür görmez kucaklaşmak arzulan veren bu ruh sı, EROL fBETONARME YENÎ ÇIKTI: « PRATİK N. PEŞTEMÂLCI j cakhğına rağmen her tesadüfte ikisinin de nutku tutulurdu. Seymen, Sermedin oğlu olduğu için Nurandan, Nuran Sermedin sevgilisi olduğu için Seymenden utanıyordu. Bu adam, Sermed Rifat, ikisinin de yüz karasıydı. Tabiat onları şerefli tabakalarda hüküm sürmeğe namzed İki müstesna şahsiyet olarak yaratmıştı, bunu pekâlâ biliyorlardı. Fakat biri doğum, diğeri sevgi kanunile Sermed Öifata pencekli köle verilmiş olduklarmdan birbirlerini görür görmez dilîeri tutuluyordu. Mermer döşeli küçük antrede Ntıranın adeta dizleri kesildi: Anneniz nerede, Seymen, yoksa rahatsız mı? Dedi. Seymen, sofanın camlı kapısını İterek Nurana yol açıyorckı. Evet, dedi, nereden biliyorsunuz? Çabucak kendine hâkim olup sustu. Y A Z A N : Yüksek Mühendis Z İ H N İ A R I S O V Eser 1932 Alman betonarme nizamnamesine uygun olarak betonarme inşaat aksamının kolay ve çabuk hesaplanmasına varayan kaide, forınül, ve metodlarl İhtiva etmektedir. Esere avrlca birçok örnek misallerle hesab' tablolan ve malzemeve dair kısa malumat İlâve edilmiştir. Eser, vüksek mühendis ve vüksek mimarlarla mühendis ve fen memurlarl için çok faydali bir el •itabldlr. Fıatı: 200 Kr. Satlş yeri: Üniversite Kitabevi tstanhul ' RAŞİD RIZA TİYATROSU Teşekkür ederim, hemşireciğim. Halide Pişkin beraber biraz keyifsizim ama ehemmiyetli bir Harbiyede. Belvü bahçesinın Alaturka şey değil. kısmlnda bu gece saat (21,30) da (Arkası var) K Ö R D Ü Ğ İ J H