7 Mart 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

MOTORLU TAŞITLAR 1HOTOR KÂMİL ÖÇMAN Bütün tamlr usulleri ve ölçüleri. CildU 3 lira. SERISİ: 1 Tamiri ve Bakımı D. D. Motor Şubesi Başmühendisi İNKILÂP, İKBAL ve KALİS Kitabevleri 20 nci yıl sayı: 7025 umhuriyet İSTANBUL CAGALOĞLU Telgrsl v« mektub adresJ: Cumhuryet. trtanbul Posta kutusu: Istanbul No. 346 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyetl: 24298 Idare ve Matbaa kısmı: 24299.24290 »VRNECİ Ö M E B R I Z A lost kazanmak 150Krş S<z söylemek 200 M^hur adamlar 150 «psi cildlidlr. Taşradan posta ücreti almmaz. A B ı ED H A L İ D Kital Salı 7 Mart 1944 Parti Neclis Grupu da ilk ktimaııtı ingiliz gazetelerinin silâh verme işinde yeni neşriyatı bugün öğleden sonra yapıyor Gazeteler, sevkiyatın kesümesinde İngiltere ile Amerika arasındagÖrüşbirliğiolmadığı şayialarını tekzibde telâş gösteriyorlar Bizi tazyik bahis mevzuu değilmiş! Meclis dün açıldı Bu içtimada Başvekil Şükrü Saracoğlu ile Hariciye Vekilinin beyanatta bulıınmaları bekleniyor Sürüp giden Bir heyetimizin Londraya gideceği haberi biiyük alâka uyandırdı yer siz miina kaşa üttefik İngiltere tarafmdan Türkiyeye verilmesi taahhüd olunan silâh ve harb malssemesinin tcslimlerine fasıla verU. Londra 6 (a.a.) <Bir Türk heyeti, mesi, arkasından Ingiliz basınının guya silâh teslimatına devam edılmesi mesehâdiseyi aydınlatmak Içln jirişti|i vayım lesini görüşmek üzere yakında Ankara. memleketimizde gerçekten artan bir dan Londraya hareket edecektir.» hayret nyandınnıştır. Reuter ajansı bo Ajanslar tarafmdan verilen bu tclgra. vaıiyetin Türkiyede hayretfe birlikte fı, Lcndra basım geniş ölçüde belirtmekinfial dahi yaratmış oldufcunn Anjşara tedir. dan aldıgı bir haberde blldiriyor. İngiDaily Telegraph gazetesi, Başvekil Uz ajansınm blra* mübalâgalı olan bn Saracoğlunun bugün gazetecılere bu haberini üüıeltmek Isteriı. Hayret, evet. hususta beyanatta bulunacagı haberine Hem de İngiliz basınmda belli bir dide işaret ederek: «Başvekilin Türk . İ n rektife dayanarak fleri götürülmekte giliz münasebetlerinin inkişafı hakkırda oldufru lntıbaını veren yayının dairesini beyanatta bulunması beklenmektedir, gittikçe genişletmekle beraber biıi guya demektedir. ittifak muahedesl Icablanna nymamakNews Chronicle gazetesinin Ankara la itham etmek hosusnnda her gtin şid muhabiri şunlan yazıyor: detlnl blraz daha artınnası nisbetinde tTürkiyeye yapılan teslimatın durduçogalan bir hayret. Fakat infial? Ha rulduğu, 10 gündenberi malum olmasma yır, henüz o yoktur. Tiirk efkân bn işte rağmen bu hâdise tngiliz basmı tarafm. hâlâ bir yanlış anlama ve yanlış anlat dan bildirildikten sonra bir mümkaşa ma karşısında bnlnnduğumnza daha li mevzuu olmujtur. Bu haber. evvelâ hay. yade ihtimal veriyor. Yanlış hesab Bağ> ret ve teessür uyandırmıştır. Almsnlar daddan döner meseli bir Türk atalar eözüdiir. Bnna kıyasen yanlış anlama ve yanlı; anlatmanın da yarını olamamak lâıım geldijine Tiirk efkân kanidir. Bn harb başladıktan bir iki ay «onra fanzalanan İngiliz ittifakının temelleri bn harb başlamadan dört ay evvçl negrolonan beyannamelerle knrulmnştu. Bir îki senedenberi Avrnpada olnp biten hâdiseler dünyanın bfiyük, batta şimdiki kadar büyük bir maceraya sürüklenmekte oldugunn hissettirmekte ldi, ve bnnn bütün ehemmiyetüe kavrıyan memleketlerden biri, ve kim bilir belki de birincisi Türkiye Mt Yakın blr geleccğin getirecegi bn dehşetli vaziyete karşı Türkiye dahilî ve haricl tedbirlerini alırken ileride savaşacak devletlerden kiminle el ve ayak blrliği edecegine daha bu harb başlamadan karar vermJş bulnnnyordn demektir. Müşterek ittifak dekUrasyonn 1939 yılı mayısında ilân edildikten sonra itMısırdan dönmekte olan tîfakın bn tarihten altı yedi aylık bir şileplnln blr haftaya kadar limanımıza gecikme ile akdolnnabilmesinin sebebi o taman tngUiz ve Fransızlann bütün yaz gelmesi beklenmektedir. Gemi sulanmıRnsyayı da beraber almak üzere Mos za girmiş ve Iskenderuna ugramıştır. «Trabzon>, Mısırdan harb malzemesi kovada yaptıklan neticcsiz müzakerelerin sonuncunn beklemekten fleri getirirken yolda İngilizler tarafmdan gelmişti. Bn Moskova müzakerelerinin o çevrilerelc bir limanda hamulesinin bolaman vannış oldnğn netice malumdnr. şaltıldığı rlvayet edilen şilepimızdir. O zaman Türk hükumetinin dahl MosDün aişanı telefonla tskenderunu akova ile bir temasından sonra ittifak Im radık ve bir kısım alâkadarlarla görüşzalanarak dört bnçnk yıldır iki memle tük. Onlardan aldı.Şımız malumata göre ket arasında en samimt tezahürlerle gemi mürettebatı Mısırda «Trabzon» un devam etti geldi, ve derken nihayet İn. başından geçenleri şöyle anlatmışlardır: giltereden sert blr çehre ve İngiliz ba« İskenderiyeden harb malzemesi Binmın bn sert çehreyi çerçeveliyen ve gittikçe şiddetlenen yayımı. Tiirk efkânnca hiç beklenmedik İ n . giliz siteminin sebebi şn: Bize harbe gi. rin denflmiş, bizce de bize verilmesi vadolnnan silâhlarm henüz tamam olmaktan çok nzak bulnndngn fleri sürü. lerek bn teklife mnvafakat olnnamamış. Silâh ve harb malzemesi mnkavelesintn ittifak mnahedesinden bir ciizü olduğunn bilen ve bütün knvvetile inandıği kendi hükumetinin hareket hattında olaganüstü hiç bir hal görmiyen Türk milleti, düne kadar bizl göklere cıkaracak veçhüe öven Ingflteredeki bn birdenbire değişme karşısında hayrete düşmekten başka bir şey yapamazdı. Şimdlye kadar olan bndnr. Bu sütnnlarda bu meselenln iki taraf basımnca acı tatlı münakaşalara sürekli bir konu yapılmasmdan ancak zafar hnsnle gelebileceüne işaret olunrnnştu. İngiliz basını henüz tuttujru yolda yornlmaş ve bn yoldan dönmeğe yuztntmnş değildlr. Tam tersine Daily Telegraph gazetesi petrolnn dahi harb Bialzcmesi cümlesinden sayılmakta olduğunu zikrederek bn maddenin dahi müttefik Türkiyeden esirgeneceğini ima eylemiştir. Petrol işinde tarafsız İspanyaya karşı alınmış olan tedbir henüz fcni oldnğn için bize silâh vermenin kesilmesinf takib eden neşriyatta Türkiye üzerinde bir baskı icrası maksadı güdüldüfüne inanmak lâzım geldiğl ço!: aoTktır. İşte tutulan bn yol yanlış o'duİn kadar zararhdır. İngiltere tarafmdan Türkiyenin itti fak mnahedesi gerekince harbe çirınfs' İngiliz gazeteleri hareket hattımızda seri bir değişiklik için henüz vakit geçmediğini anlatırken artık büyük bir gaye takib etmekten vazgeçmiş olmamızdan korkulduğunu da belirtiyorlar Hariciye Vekili Dün, İstanbul gazeteciterile konuştu Millî Şef dün Meclisi şereflendirdi Ankara 6 (Telefonla', Büyük. Millet Mecîlsi kısa bir tatıl cevresinden sonra bugün çallşmalarına başlamıştlr. Milll Şef İnönü bugün Büyük Millet Mecl;sinî teşrif ederek müzakereltri localarlndan takic buyupmuşlardir. Ankara 6 (a.a.) Bugtn Kefet Canıtezin başkanlığlnda topljnan Mecüs, bilumum askerî malulleris terfi:ne aid kanunun 11 İnci maddesine br.ğll enıraa cetvelinin beşınci derece maluliyetler arasina bir fıkra ilâvesi hakVmdaki kanun lâyi'hasile deniz gedikli svıbaykrının tahsisaü fevkalâdelerine yapılacak zam. Millet Meclisi toplantı halinde tarafmdan himaye edilen bazı süphell mahfillerde, Müttefikler arasmda bu hususta görüs birliği mevcud olmadığı his. sini uyandırmak maksadile gayretler Gazete basmuharrir ve sisarfedilmektedlr.» Amerikan ve tngiliz büyuk elçilerl ayasî muharrirlerini bugün rasmda hareket birliği mevcud oldugu. de Başvekil kabul edecek nu belirten News Chronicle îunları ilâve ediyor: Ankara 6 (Telefonla) Hariciye Ve«Bir zaruret icabı olarak silâh tesli. matınm durdurulması 'eesstire sayan Ise kilimlz Numan Menemencıoglu bugün de görünüşe göre, bu tedbir hiç bir veç saat 16 da Hariciye Vekâletj salorıunda hile Türkiyeyi tazyik etmek maksadile Istanbuldan gelen gazete sahib başmu Arkast Sahife 3, Sü. 6 da alınmıs değildir. Müttefik plânları ol. gunluğuna çok yaklaşmtş ve artık hiçbir şüphe âmilinin bunlar üzefinde müessir olmasma veya bunları geciktirmeslne müsamaha edilemiyeceği zaman gelmlştir. Ser! bir değişiklik için zaman henüz geçmemis Ise de Türkiyenin artık bö. yük bir gaye takib etmakten vazgeçmiş Arkası Sahîfe 3. Sü. 4 te Arkast Sahife 3, Sü. 6 da 15 bin liralık bir yolsuzluk Toprak OEisi nattıına aünan 15 ton saç levhayı başkalarına satanlar mahkemeye verildiler Mahkemeye verilenler, Toprak Mahistanbul Millî Korunma müddeiumumil.ğince bir müddettenberi ehemrol. sulleri Ofisi mubayaa memuru Adnan yetle tahkık mevzuu olan on bej tonluk Cengiz, ayni Ofis nakliyat servısi şefc saç levha meselesuıin tahkikatl, netlce Nebil Aslan, Ticaret Oflsi tetkik memuye vardınlmıştır. Zıncarleme ve Üat ru All Ökten, kumüsyoncu Hasan Şen, Salâhaddin, Abdülkadir, artlrarak satişla on beş bin liralık yo> tüccardan suz blr i» yapıldığı anlaşılmiştır. Üçü Gustav ve Eli Benyaştrr. Müddeiumumilik tahk katlle vorllan memur, beşi kumüsyoncu ve tacir olmak üzere sekız kişilik bir grup, dün. İstan. neticeye göre; Toprak Mahsuilerl Ofisi. bul birincl Millî Korunma mahkemesine nin Ticaret Ofisinden almak istediği on beş ton saç levhaya aid resmî muamele erilmlştir. tekncillend.ğı ve fatura hazlrlandığl halde memurlar, evvelâ bu malın Toprak Mahsulleri Oflsinin ihtiyacına yarıyacak evsafta olmadlğmdan bahisle bu Ofisi bu saç levhalan almaktan vazgeç:rm:şlerdir. Sonra da malı piyasaya intikal ettL rip kumüsyoncu Hasan Şen delâletile kllosu 125 kuruştan bir tacire satmlşlardir. Satin alan tacir, maîı almasile beraber geri göndererek bu işten vazgeçtığınl "Trabzon,, şilepi bir haftaya kadar geliyor Gemî mürettebatı îskenderuna varınca Mısırdaki hâdiseyî nasıl anlattılar? Dün gece telefonla aldığımız malumat ve harekete hazorlanmıştık. Tam bu sırada İngilizler hareket edemi. yeceğimizi bildirdiler. Hsmulemizi tek. rar boşaltmak emrini verdıler. Boşalttık. Bunların yerine Türkiyeye se.vkedilecpk tüccar eşyası yükliyebileceğimizi bildir. diler. Biz de bunlan aldık ve hareket ettik.> Filistin meselesi Amerikada hasıraltı Buna Genelkurmay başkanmın müdahalesi sebeb oldu Arkast Sahife 3. Sü. 5 te Almanya iizerinde dünkü hava meydan muharehesi Almanlar: «Çarpışmalar şimaL batı ve orta Almanyanm bütün bölgelerini kapladı» diyorlar Londra 6 (BB.C.) Resmen bildirildiğine göre, Amerikan hava kuvvet. lerine mensub bomba uçakları bugün gündüz ilk defa olarak Berlın mıntaka. sına büyük ölçüde bir akın yapmıjlardır. Akma iştirak eden büyük bombacı teşkillere kuvvetli av uçağı filoları da refakat etmişlerdir. Akm hakkmda henüz fazla tafsilut a. hnmamıştır. I mıştır. Düşmanm daha önceki gündüz I taarruzunun akim kalmasmı müteakıb, bu taarruz, zaten Alman hava müdafaası tarafmdan beklenmekteydi. Berlinde saat 13 ten az evvel tehlike isareti veril. miştir. Vukua gelen muharebe'erde bir çok düşman uçafınm düşürüldüğü büdırilmektedir. Bulgaristamıt vaziyeti Başvekil ve Nazırların söyledikleri nutuklar Sofya 6 (TP.) Pazar günü Varnada yapılan bir halk toplontıslnda Başvekil Bcşilof ve Nafla Nazın Vasilef Bulgaris. tanuı siyasî meseleleri hakkmda demeclerde bulunmuşlardlr. Başvekil Boşilof nutkunda memleketin içtımaî ve iktlsadî meselelerine tema» edeıek, Bulgaristanm henüz harb:n iktlsadî güçlüklerini çekmediğinl. bu husu*. ta tedbirler allnmış olduğunu ve ya 1 nız dost memleketlerle emtia mübadelesinln tahdld edılmiş bulunduğunu söylemıştir. Başvekil. Bulgarıstanln var ku\rvetil« her türlü düşmana karşı müdaiaada bulunacağlnl belirtmiş ve «Bize karşı sav Gene dün akşam Iskenderundan al. dığımız malumata göre «Trabzon, pa. Londra 6 (B.BC.) Pilistinln Yazar günü 17 de oradan limammıza mü. hudi muhacirlerine acılması ve harbden teveccihan hareket etm'ştır. Gemide sonra burada bir Yahudi devletl teşkili kahve, kakao, kauçuk ve diğer eşya bu. hakkmda âjan azasmdan Mr. Wagner lunmaktadır. Arkast Sahife 3, Sü. 8 de Amerika Geneîkurmay başkanl General Marshall Arkast Sahife 3. Sü. 5 te Kızılordu Rumeıt hududuna 18 Km. mesafeye geldi Hava meydan muharebesi Cenubdaki yeni Rus taarruzu 35 piyade tümeni ve 8 tank kolordusile yapılıyor, Odesa Lemberg demiryolu kesildi Berlin 6 (T.P.) 6 mart günü öğle üzeri, saat 11,30 dan itibaren şimal batı ve orta Almanyanm bütün bölgelerini kaplıyan hava muharebeleri cereyan et. miştir. Holandadaki Zuidersee'den Ber'.in civarmdaki Havel göllerine kadar bir sahaya yayılan bu hava meydan moharebesi, bu harbin en büyük çarpışmala. rından biri olmuştur. Mezkur bölgeye dahil olan Amerikan botnba uçak teşkillerine karşı, en kuvvetli Alman avcı ve muhrib uçak birlikleri tarafmdan devamlı muharebeler verilmiş ve düşman uçakları, yüzlerce uçakçavar bataryalsrınm ateşi yüzünden mütemadiyen yol Mrskova 6 (a.a.) Sovyet geceyarisı değiştirmek zorunda kaimştır. Almanya üzerine gelen düşman uçakları dosdoğru 'ebi'ği: B:rinci Ukrayna cephesi iuvvet^ri ta Berlin istikametinde yol almağa başla. arruzlarlna devam etmişler ve Kame. nets . Podrfsk bölges'nln birkaç idare me:k€2dni işgal etmişlerdlr. Taaıruzları esnasır.da kuvvetlerimiz Tarnopol'u Proskurov'a bağllyan ha;;atî ehemmiyette münakale yolunu kesınişlerdir. Henüz tamamlanmarnlş o'an rekamis. Londra radyosu dün gece ra göre kuvvetlerim'.z 4 mayls taarruzundanberi 203 Alman tankınl, 250 tobu milletlerden neler puru ve başka malzemesini tahrxb et. miçlerdir. Savaş sahasjnda düşman 16 beklendiğini anlattı jin ölü blrakmıştır. 3 bin «sir alinnıştır Ingiltereden Rumen, Nacar ve Rulgarlara son ihtar Yunus Nadi ABALIOĞLU 4 Arkası Sahife 3, Sü. 4 te Yeni Sovyet taarruzuna hedef olan sahavı eöstcrir hariia Londra 6 (Radyo) Sovyetler n Bal. tık cumhuriyetlerini telıd d eden tsarruz Londra 6 (B B.C.) Bu akşamki Sov larl üzerine sulh teşebbüsünde bulunan yet tebJğinde Tarnopol ile Proskuroj Finlardiyanln vereceği kararı beklıyen araslnda kesildiği bildiv.len demiryolu Macaristan, Rumanya ve Bulgaristan, Odesa Lemberg hattldlr. Bu haberi ve. Sovyetlerin cenubda yaptlkları taarruz ren Moskova radyosu Maresal Zukcf or netıcesinde Polonya İle Odesa araslndak' Ju^unun bu mıntakada 2000 mesku.ı es<îs muvasala hattmı kesme'.eri üzerine durumlarını EİH ele geçirdiğini ve ş'mdi Tarno. doğrudan doğruya kendı Arkast Sahife 3, Sü. 2 de Arkcm Sahife 3 Sü. 8 de Lemberg Ode?a demiryolu kesildi Hazırlan birkaç gün oruca efendi!.. Ne orucu?.. Kaza, kaza!.. Kızın çorabı kaçb, yerası alınacak!.,