March 12, 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

HER KESİN BEGENDK HER KESEYE UYGI 5RRT 86 ıal denenmls İsviçrs Saatidir. S^fic; ,;! : EmlnSnü meydanı No. 4 T E V F İ K A I D I l f 20 noi yıl sayı: 7030 umhuriyet İSTANBUL ~ CAĞALOĞLU Telgraf v mektub adresi: Cumhui?.y«t, tstanbul Poatakutusu: tstaobut No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrtr heyeÜ: 24298 İdare ye^Matb&a kısmı: 24299.24290 t Muallim FUAD titiz ' ve müeMf 4 neşrettici İJ0 m İnanlnlz ki. gunün gükel "romanıdır. 176 sahife omaslna raâ| öen, fiatl yalnız: 100 Bütün kitabcll 1 ıbi fcâelrin beğenip irlİinden: 2 % KIZI Amerika, Nihverle olan münasebatın kat'ını istedi Duhlin hükumetî, Amerikan notasına aldığı dakikada red cevabı verdi irlandaya verilen nola Amerikada asabiyct Pazar 12 Mart 1944 Filistinde mücadeîe başladı Silâhlanan Yahudiler harekete geçti Arablar da ayaklanmağa hazırlanıyorlar Kahlr* H (a.a.) FÜktlnfo durum günden güne vahamet kesbetmekte ve yahiidüerle Arablar arasinda hergün ye. nı hâdiseler olmektadu. Son haberlere gör«, yahudller blr çok lslâm dalrelerlnl v« buralarda bulunan resmî dosyalarl yakmıçlardlr. Diğer taraftan şehirler civennda Arablara karşı tulkasdler d* devam mektedlr. Silâhlanmış olan yahudıler, 3nOmüzdekl maylsta sona erecek olan 5 senelik muhaceret devreslnı temdW e t . tlrmek lçln her vasltaya vajvurmağa karar vermişlerdlr. Anlaşmazllklar o kadar büyümektedlr ki hükÛTiet makamlan geçen senelerde cereyan etmi? olan vahim hâd'selerin tekerrürilne meydan vermemek lçln bütün gayretlerinl sar. fediyorlar. Butün bellrtller Arablarla Yahudller arasmda blr lşbirllğıni lmkân. sız göstermektedlr. Bütün Arab memleketlerl, yabancl müdahalesine karşı mıişterek blr oepbe teşkil etmek üzere birkştikleri şu «ırada ihtllâi daha vahim blr vaziyet almak istidcdınl gösterlyor. Filhaklka Aıab memleketlerl, Arablarln hak ve menfa. atltılnl korumak lçln »yaklarunağa hazır görünüyorlar. Fabrikanın kazanlari merasimle yakıldı İkinci kâğıd fabrikası faaliyete geçiyor, bu yıl İzmitte 3 fabrika açılmış olacak izmitte kurulan Klorffabrikasıbitti Ttirk dostluğu ama.nlı İmparatorlu£onun derdleri Jbüyttk; düşmanlan da alaoaklüan kadar çokta ve amansızdı. haray rejiminin köttt idare ve «akftt polıtikasile elele veren yıkıoı nnsnrlar koca Imparatorlnfu lçten ve dıştan dlWasiıln^ton 11 (a.«.) Amerika Hadiklediler, 'aömürduler ve yedller, Sarayın da, rejinünln de, ılstemlnh» rlciye NazJn Cordell Hull'ln beyan ettlde, borclarınm da, duşmanlannın da tas ğlne «öne, Amerlka hükumetî, Mlhver fijesi, İmparatorlugun yıkıntılan altın mümesslllerirdn İrlandadakı mevcudlyetlerl gerek Amerikan askerlerlnln hada kalan Türklere duştü. Bu acı akibet Te bn afcır miras Türk yat llçln ve gerek Mütteflklerln askerî lere hem blr örnek, hem jiızel blr derı hareketler llçın blr tehlıke t«îkil «tmesl dolayıslle bu mümesslllerln geri çfklloldu. »eginl taleb etmek flzere İrlanda hüku. Turk inkılâbının, akıl bocası tkl asrr metine 21 çubatta bir nota vermiştir. ardı arası kesümlyen e lnhlzamlar ve Dubhndekl Amerlka elçlsi tarafindan İrinhidamlardır. landa hükumetî relal De Valera'ya verlKurtuluştîfn sonra Bk U, rejiml delen bu noktada ezcümle şöyle denmekte mokratlaştırmak, Idareyi düzeltmek, ka İdi: nunlan millileştinnek, borclan temlzle. t irlanda hükumetî tarafsizhğının mu. mek, duşmanlan dost yapmak olda. harlb rümrelerden blrl veya dlğerl i«hlnCihanm «Türk mnelzesi» diye bcjen de tezahür eylemıyeceğini söyledlğl hsldiği ve övdüğü o 1110331 devrinin o po de bu terafsizlık Mlhver devletlerlne litik ve sosyal başanlann, diplomasl «a yaramakta ve İrlanda emniyetlnln ve ferlerinin sırn, zamamn lcabların» ve mllîl ekonomlk hayatınm bağll bulunihtiyaclanna nygnn olarak yapümıj lleri duğu Blrleşml? nıllletler aleyhlnde tezahamleler ve hareketler ve kaıanılmm hür etmektedlr. Bu vazlyetln en agır dostlokiardır. ve er. haksız netlcelerlnden blrl, İrlanda İrlanda Hüknmet BeW Sultanlarla, Çarlar düşmanhklar içln Arkast Sahife «. Su. 5 te de Valent de dii?manlıklar yüzünden devrihnlflerdl. T. B. M. M. Hükftmetl dı? polltikanna Sovyetlerin dostlugu lle başladı. Türk Rus dostlu&u T. C. Hükumetlerlnin dıj politikasına ÎJİr temel, mllletler anun münasebetlerlnde devamlı bir «Ielt motive» oldu. Tarafların bn dostluktan faydalandıklarma, faydalanacaklanna şuphe yoktnr. Turk diplomasisi devamlı ve 'dlkkatH teşebbusler ve telkinlerle bn dostlnk politikasını her devlete teşmOe çalrçtı. Devletlerle münasebet ve muamelelerinde ilkonce kendisi iyi nlyetli, temlz yürekli, durust blr dost olda. Sonra onlau da Üost yapmanm yollaruu aradı ve buldu. Bn dostlnklann her blrl ayn ve ıilrekll gayretlerln mahsnludur. Turkler dostlannın baddi zatındaki'(lntrinseqne) Moskova 11 (a.t.) Sovyet tebüği: 30 dan fazla meskun mahal işgal et. kıymetlerine bir de kendilerinin dost11 martta düçmanın mukavemetinl mislerdir. Iuğa verdikleri kıymeti flâve ederler; Uma'nm jlmal batısında ve cenu. ihanet bile görseler dostlarından ve kıran ve karşı tearruzlannı geri atan dostluklanndan hlcabsız ve hlcmnmı kıt'alarımız Tarnapol jehrinde sokak bunda taarruzlarma devam eden kıt'amuharebelerine devam etralşlerdir. larımız yüzden fazla meskun mahal ayrılamazlar. Balkan Faktı, TUrk • İngfliz lttlfab, Proskurov istlkametinde kıt'alsrımız içlnde kendilerine yol açmışlardı». Arkası Sahife t Su. 2 de duşmanlan sadece dost değil, üstellk taarruz hareketlerine devam ederek muttefik de yapmasını bllen Türk politika ve diplomasisinin, faheserleridir. Bn îttifaklann saiklert ve tarihleri birbirine pek benzer: İstlklâl Harbtnde Ttirk Ordusunnn karşısında Yunanlılar, onlann arkasında da Ingiltere vardı. Harbler ban kere savaşkanlann birbirlertni daha ryi tanımalanna, saymalarma Te hatta ıevmelerine vesile olurmnî. Türk komntan ve snbaylarının çogunda Çanakkale slperlerindeki karşılıklı kahramanlık ve civanmerdlik hatıralan taze idi. «Anzak» lann ve Conllerin dövüşgenlikleri ve merdlikleri Türk saflannda övülüjor v« begeniliyordn. Türk ordnsn tzmlre glrdiji vakit karşılannda Tnnanhlan deIstanbul Verem Mücadeîe CenıiyeÜ nun ruhunu tazlz etmek üzere ay£kta bir ğil, İngillz donanmasını bnldn. Tablatlle 1943 ylll kongresl düa topknmlştlr. Ce. daklka sükut edllmiştir. İdare beyetinin flk mütareke teması da tngilizlerle oldn. miyetln teessüsündenberl bedenen ve raponına göre, cemiyet bir yllda en ŞÜKRÜ KAYA mslen blr çok yardnnlarda bulunan aza mühim varıdatı olan pul satlşlarmdan Arkası Sahife 3. Sü. 7 de Arkast Sahife S. Su. 4 te dan merhume Bayan Nalle TevfJc Sağla Alman Hariciyesi: «Bu tazyik teşebbüsü kpanya, Portekiz ve hattâ Türkiyeye karşı yapılan teşebbüslere benziyor» diyor Floransa ilk defa olarak bombalandı Alman şehirlerine yeni hücumlar İn^satı <4»iMiiTnlııtia.ıı klor fabrikasmın haricden göriinüşü îzmh (Husus! muhablrfanizden) Sumer Bankln şehrlmizde kurduğu Klor. Alkall fabrjcasmln kuvvet santralinda montajl lkmal olunan kazanlarına ateş verilmlştlr. Kuvvet santralınm harekete geçmeslnde, sellüloz sanayli müessesesl müdürü Adnan Berkay, müdur muavlnlerlnden Nimet Baraz, Safa Ülgen, montaj şefl Celâl Becer lle bütün mühendls Arkası Sahife S. Sfl. 5 te Şark cephesinde Rus Fin sulhu Fin hükumetinin istifa etmesi bekleniyor! Sulh için UatH kararı Mareşat Mannerheim verecek Hakkımızda dolasan şayialar Ruslara verilen gemileri Karadenize geçirtmemişiz Rumen gazeteleri «Türkiye, Ingilizlerin teklifini reddetti» diyorlar Alman tebliği «düşman cenubda yeniden arazi kazandı» diyor Von Manstein Eesarabyaya harargahını nakletmiş Nepoll 11 (a.a.) Muttefik umum ka. rargâhından bugün bıldirildiğine gore Alman cephesinln en mühim münakale merkezl halırıe gelmiş olan Floransa demiryolu teslslerlne karşl İlk defa olarak bir hava taamızu yapıîmıştlr. Bu taarruz, Amerikan orta boy Marauder bomba uçaklan tarafindan lcra ed.lmiştlr. Umum karargâhm llâve ettiğlne göre, Floransada bulunan dünyanln nadir sanst hazinelerinl hasara uğratmlş olmak mesuliyetinı yüklenmek üzere Müt. Btockiıolnı 11 (a.a.) Helslnklde şuüı tefJîler ş.mdiye kadar buraslnl bonrıbardıman etmemişlerdl. Şehra mümkün ol meselesi yuzunden bir k.abin« buhranı Arkası Sahife 3, Sü. 6 da Icarşısında kalınacaÇı tahmin edılmektedir. Stockholın'e gelen son haberlere göre, Linkomies kabinesınde saf ve merkez partüerl arasmdakl münâkaşaların btttün hükumetln istıfası ve Mareşal Mannerheim'ın rlyasetinde blr koal.syon kabinesi kurulmasile neticelenmesi ihtimall kuvvetlldlr. Bazı gaaetclerin sulh aleyhlnde çiddetll blr llsan kullanmalan hükumet ü Fabrika bekçisini öldüren katil yakalandı îki hayır kurumunun dünkü kongreleri Kirayı arttırmak maksadile kaloriferi bozan ev sahibi Millî Korunma Müddeiumnmiliğine yapılan garib bir müracaat * KatU Mahir Akıllı Klra artırma suretıle Millî Korunma kanununa muhalif harekst davalarile leşgul olan İstanbul Millî Korunma müddeiumumiliğine, şinıdiye kadar bu mevzuda yapılan müracaatleıden bambaşka tarzda bir müracaatte bulunultnuştur. Millî Korunma kanunu cıktı çl. kalı ve ihtıkâr davalanna bakıldı bskılall şekli ve esası itibgrile İlk defa kar Bükreş 11 (TP.) «Curenfcul> gaze, aertnde zayıflatıcı blr teslr husule getesi, Türkiyenln, Ruslara terkedilen İ« tirmiş, buna mukabıl sulh akdının aleyhlnde bulunan politikacılann vazıyetl talyan gemllerlnln geçrnesi için Boğaalan açık bırakmaktan lmtina etmesi dokuvvetlenmlştlr. Mannerheim, Plnlandlyada da bu un layıslle İngiBzlerle Türlilerin arasmda surları susturabilecek otoritesi olan ye ger^nlik hasıl olduğu haJdnndaü şa« gâne adam sayılmaktadır. Plnlerin bü ylalan tekrarlamaktadır. Gazete bu şayük blr ekseriyetlnln Mareşalm sözlerinl yla lle llglH olarak, Türkiye hükumetinin Balkanlara karşı sadakatini tebarüa dinliyeceklerine şüphe edllmemektedir. ettlrerek diyor kl: Bununla beraber Mannerhelm'in sl«Eğer Türkiye, Mütteflklerin tm »ryasetl blr sır olmaktan çıkmamıstır. ABUSUHU te'af etseydl, bu hal Balkanlar» Arkast Sahife 3, Sü. 4 te kar?ı hasmane bir hareJset teşkil etmlş olurdu > Ruslar, Orlaşarka diplomalik ajanlar gönderecekler Verem Mücadeîe ve Çocuk Esirgeme Cemiyetlerinde bir sene içinde yapılan işler takdirle karşılandı f "Trabzon,, vapuru limammıza geldî Kazllçeşmede Zinopuiosa ald kösfle ab'ikasdlnm gece bekç si Şakir Özdilin sdasmda ölü olarak bulunduğunu ve 'abrika kasasmdakı 400 liranm çalmdlğınl dün yazmıştık. Zabıta memurlan, dün katili fabrika civarındaki evinde fa2îalaTnlşlardlr. Bekçinin katili, Mahır kllll isrmnde fabrika amelesinden blİîidir. Yapılan tahkikata göre 9 mart per•embe gecea Şaklr Özdil ameleler çlkarcen Mahlr Akılliya gece kendisine bir lesti su get.rmesinl söyîemiş ve mutadl veçhile fabrikanın muhtelif kısımlarınl dolaşarak kontrol saatlerlnı kurmaya başlamıştır. Saat 23 ü 10 geçe Mahir eün. ds bir testi su olduğu halde fa'orikaya gelmiş, kbsele kurutma odaslnda maktul Şakirle karşl karşlva cturarak sohbet îtmeğe başlamıştır. Bu slrada kat lin »özüne masanin üzerlnüe duran anahtar.ar İlışmıştir. Gözünü para hırsı bürıiyen Beyrut 11 (a a) Lübnan gazetelermden biri, Moskova radyosu ter^. fmdan yayılan bir haberi zikrederek Sovyet Yüksek Şurasının ILubnan, Suriye ve Irak'a diplomatik ajanlar tayıni Imkânmı tetkık etmekte bultınr şllaşllan bu müracaate göre; Ş.şlide duğunu bildirmektedir. Halâskârgazı caddesinde buyük bir apar. İdama mahkum olan tlmanın kalorifer tesls.ıtına, dordüncü Dahiliye Nazırı katta bir darb musluğu ilâve edilerek, bu muslukla beşinci ve aîüncı katm îsı Cezayir 11 (a.a.) Vatana İhanet tllması için giden buhar yarl yolda all suçile muhakemesi cezayirde gcrülen konulmustur. Altmcl katta oturan kıracı Viehy hükumeti eski Dahiliye N'dzırı Refik; dairesinin yetecek dererede isıtıl. Pierre Pucheu ölüm cezasma mahkum Arkast Sahife 3. Su. 1 de edilmiştir. Arkası Sahife 3, Sü. 3 te Bir İngiliz hiicumbotu sulanmıza iltica etmiş uuıt mnanunıza geldikten sonra çekilen ild resira Port Saldden memleket'mlze askerl Denizyollannm Trabzon şılepi dün akğı, Ikı tünel iayışı, Kız^tıy iç n oyun kâmalzeme alarak getlrirken İnglliz ma şamüstu limammlza gelfnlşT; r Geminin ğlolan, 12331 çuval krihve, bir mikta. kamlarl tarafından hamule^İ boşaltf.arak umumî hamuleSl 2449 touJur. Geminin ka!tao, otomobil malzemesi, Amerikan har«ket edm DevW getırdlğl mallar meyanmda makine ya Arkası Sahife | , Şu, 7 de Berlin 11 (a a.) Alman ordulan Bagkumandanlığmın tebhğinde bildırüdiğine göre, Ege denızınde Sombeki ve Rodos adaları arasın'la gemılere üç de. a neticesiz taarruzlarda bulunan bir ngiliz seri hucum botu himaye gemierlmlı tarafından hasara uğratıldıkan sonra Türk sularına jltica etır.iîtir. «Hu hu dervisler... Beş hnn ekmek yemi§ler.,. Daha var nu demi§ler.«»