26 Temmuz 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Silimi ami lay taşy HABER ve Filiştm, postası Hâdiseler ve fikirler... Japonları biz niçin severiz ? Yazan: Nizamettin Nazi/ Bu ağuslosun dördünde, Jâporya talim ve terbiye filosuna mensup iki geminin İstanbula geleceği haber veri. | liyor, Kontır Amiral Kağa'nın kumanda sıaltmda Japon deniz talebelerine ve mühendislerine bir yarı devriâlem seyahati yaptıran bu filo Boğaz sula- rmda fiç gün kalacak ve bu müddet zarfında İstanbul festivali de başlamış bulunacağı için sym yedinci gecesi Japon sanatına tahsis edilecektir. Japon gemicilerinin spor ve sanat nümayişlerinde ne derece muvüffak olduklarını, bundan on bir yıl önde gözlerimizle görmek fırsatını elde et. miştik. O zaman da gene uzak şark imparatorluğunun genç denizeilerini dünyada dolaştıran bu gemiler, İstan. bula gelmişler ve Hamidiye kruvazörü müzün yanı başında, kızıl güneşli ban- dıralarmı dalgalandırarak birkaç gün denizcilerimize ve şehrimize misafir olmuşlardı. On bir yıl evvel Japon talim ve ter. biye filosunu getiren kumandan, Ami. ral Yamamuto idi, Kısa boylu, tıknazca, başı usturay- Ja kazınmış, gözlerinden zekâ fışkı- ran, güler yüzlü, şakacı ve fevkalâde şık ve sempatik olduğunu hatırladı. ğim bu amiral, admı unuttuğum bir nişanı, üniformasınm kalbinden dört parmak aşağıya tosadilf eden bir yeri. ne iliştirmeği asla ihmal etmezdi. Amiral gemisinde verdiği çok parlak bir danslı çayda konuşurken bana "İs. tanbula bir defa da Abdülhamid dev. rinde geldiğini, Ertuğrul korvetinin feci akibetinden sonra müteveffa Mi. kado Motso . Hito'nun Osmanlı impa. ratorluğu ve Rus — Jüpon harbinde Cosima adlı büyük deniz zaferini ka- zenmış ölan-baş amiral'Togo donan. masmın”harp subaylarından olduğu. Du,, söylemişti, Birkaç gün evvel Cumhuriyet ga- zetesi, bu amiralm memleketine dön. dükten sonra İstanbul ve Ankara zi. yarstlerinden bahseden bir yazısını tercüme ve Beşrelti, Onu okuyanlar amiralın doğruyu olduğu gibi yazdığı. nı, burada halkım tamamtle kendiliğin. den izhar ettiği samimi ve saf dostluk ların ve İstanbül gazeteleri tarafmdan güstreilen dürüst dikkat ve hassasiye- tin kıymetini unutmamış bulunduğu. nu ve bu hakikatı vatandaşlarına bil. direrek, vatandaşlarını tenvire çalışa. Yak ödemeği düşünmüş olduğunu el- bette anlamışlardır, Amiral Yamamutonun o Üzerinde, Mili Şefimiz ve ilk izleri çorak top. raklan yeni yeni fışkırmağa başlamış olan Ankara büyük bir tesir yapmış. tr. Kısa boyu, tombul Yücudu, nişanı eksik olmayan üniforması ve gözleri- ni dalma çekik, ağzımı daima açık bu. lunduran ebedi tebessümü ile İstanbul halkma pek sempatik geldiği için ga. zeteler Ankara dönüşünde onun inti- balarma büyük ehemmiyet vermişler ve birçok muharrirler Pendiğe, İzmi. te kadar gitmek fedakârlığında bulun müuşlardı. Hiç unutmam, Erkenden uyanmış, bizi küçük siyah üniforma. sile kompartımanında kabul etmişti, Ve bermutat nişanmı &ol elile okşaya okşaya söze başlamıştı. Sonra “gi- yın,, ları keskin bir “hır, sesi İle gırt. lağından çıkararak: “ “ Gazi. Gezi. Gezl,., , Demiş ve mütemadiyen Mill£ Şeften bahsetmişti. * Biribirinden romantik etmiş olduğu büyük adamın kendisine tamam bir saat bir çeyrek hasretmiş ol masını nasıl bayramlıyacağını bilemi. yordu; “ Mareşal İvao Oyama'dan bü. yük ve modem bir asker... Ateş gibi ve genç. diyordu. Ona karşı gösterdiğimiz alika o gün ayni trenle İstanbula dönen Fran. Sanın on bir yıl evvelki Ankara büyük elçisi Alber Saro'nun (bilâhare başve. kil oldu, şimdi nazırdır) gözünden kaç. mayuştı, Haydarpaşaya yaklaşırken: Amiral Yamamoto — Doğrusu kıskandım... . demişti - Acaba bu kadar gazetecinin Fransa 86- O soracak hiç bir susileri yok muy ur ” Amiral Yamamuto'nun gemisinde ki ziyafetlere ve danslı çaylara, bu gi- bi davetlere gitmemeği itiyat etmiş o. lan İstanbulun bütün birinci smıf ga- zetecileri yani güzete-sahipleri başmu- harirler ve tahrir müdürleri iştirak etmişlerdi. « Allah rahmet eylesin Siirt mebusu Mahmut, Hakkı Tarık Us, Yunus Na. di, Asım Us, Daver amiralle şalısan temas etmek nezaketini göstermişler. di: Birlikte resimler çikarmışlardı ki'bu resimlerden biri Yunus Nadinin amiralden Üç parmak üzün boylu ol. duğunu tesbit etmiş bulunmaktadır. Amiral Yamamulonun makalesini okumak bana bütün bunları hatırlattı. Şimdi gelecek olan yeni deniz talebele. ri ve yeni mühendislerle yeni amiral burada hem şeflerden, Rem hükümet. ten, resmi hüviyetlerden, hönt de halk. tan ayni güler yüzü, ayni iyi ev sahip. liği, ayni misafirperverliği görecekle- rine emin olabilirler, Bu dostluk ve alâkanın mahiyetini tahlile kalkışırsak şu Üç büyük bâdi. senin Japon milletini Türk milletine sevdirmiş olduğu neticesine varırız: 1 — Müteveffa Mikado Motsohito- nun büyük irade ve azmile “yeni Ja. ponya,, nm uzak şarkta, belirmesi. 2 — Batmasından evvel ve sonra Ertuğrul harp gemisine ve onunla be. raber Türk denizellik tarihine giren bedbaht vatandaşlarımızın feci seren. camlarına ve hatıralarma Japonyada gösterilen yüksek misafirlik, siyasi a. lâka ve insani dikkatler. 3 — Mikado ordularının karada ve Mikado donanmasının denizde çarlık Rusyasını büyük bir mağlübiyete uğ. ratmış olması. Vie Bu sebeplerden ikincisini Japonya geçenlerde şehit 'Türk denizcilerine ya. pılan güzel abideyle bir kat daha kuv- vetlendirdi. ' Japon amirali Togonun Coşima'da çarlık baltık filosunu imha ve general Nojinin PPort Artur'da general Stos- sel'i mağlüp ettiği ve mareşal Oyama. nın Mukden meydan muharebesini ka- zandığı günleri Türk evlerinin Tokyo sokaklarından çok daha büyük bir neşe ile tes'it ettiklerini hatırlarız. Ben o siralarda küçük bir çocuktum. Dramada Nazifi adli ilk mektebe de. vam ederdim Mektebin baş muallimi rahmetli (o “İbra. him efendi, sarıklı iğf ama Tuna bo- yunda harp etmiş ve orada bir karde. şini şehit vermiş bir eski askerdi de. Derse birer girmez İlk işi Moskof. larm harbi kaybedeceklerini söy. lemek olurdu. Ben ve arkadaşlarım o sırada bunları anlıyacak yaşta değildik ama, hocada Çarlık Rusyasma karşı öyle dehşetli bir kin vardı Ki bu kini tav. da tutmaktan vazgeçmiyor ve bize telkine çalışmaktan kendini alamıyor- du. Eve döndüğüm zaman İse hocam- dan az şiddetli bir Çarlık ve panıslâ- © Nizamttin NAZİF (Devamı 4 üncüde) Din ticareti! Filistinde ayrı dinlerin ve mez- heplerin ayrı iman simsarları Yazan: Dinler hak mıdır değil mi? Hangi gin bak dinidir? Kim dindardır, kimlere dinin Nü. mamu yoktur? İnsanlık ve onun büyük £i. lemofları, daha on binlerce yıl, bürsunllerin başında buluşarak dibinde ayrılacaklardır., Yakat Filistinde, ba suailer Üzerinde uzun boylu düşünmeğe, büyük mütefekkir ve flo. zf olmağa Iörum yoktur. Çünkü Fülstinde dinlerin kendileri gitmiş fössilleti kalmıştır. Peygamberler susmuş, din çarşılarının Bim. sarlarr konuşmağa başlamıştır. Beytillâhimde İsa doğmuş derler, Halilür. rahmanda İbrahim peygamber yatar, İsa Yahudidir. İbrahim yani o Abraham, keza Yahudidir. Fakat bu İki mukaddes (o yerin biri hristiyanlara birl müslümanlara nitür. Kudüste Kamame kilisesi, “Agıama diya. ri, ve “Taremi Şerif, Adeta o yanyanadır. Hepsinin kapım Allahın Cennetine (Ağır Fakat, Yahtdi, Müslüman ve Hiristiyan, bi, ribirini doğramak için, bu kapınin . önünde fırsat bekler. Kamame kilisesine, hiçbir bristiyan meze hep fazin kandil asamaz. Hiçbirimi, kendine bir kapı sçamaz, Katolik maruf, kıpfi, or. todoks, ermeni ve daha ne kadar — Krisliyan mezbep varan, bu kilisenin içine, ihtirsaları. nr ve eğolemlerini de berster getirmişler. dir, Kilisenin İçinde öyle kavgular etmişler. dir ki biribirine emniyet o edemedikleri icin mabedin anahtarımı bir Müslümana (teslim eylemişlerdir. Katıame kilisesi ile Beytillânim Kkilisesir. de, kandiller sayıtıdır. Hiç bir © mezhep bir tek kandil daha yakama. Hiç 'hir mezhebin papazi ötekinin kandiline el liremez. Böyle bir din ocağına yaklaşmıya görü. müz, Etrafımzr rehberler, o kartpostalerlar, dilenciler #arar, Eski Galata rıhtımma ayak basan yolcu, Hümeller tarafndan oparslan. mak tehifkeni geçirirdi. Galata o rhtımmın Bamalları nizam altına alındı. Fakat Filia, Ürdeki mukaddes binalara sokulacak yolcu, bii tehlikeden kenüz kurtulmamıştır. Bunla, rın içinde ve kapısında öylesine bir din ton. reti yapılmaktadır ki, bunun işportacdarm. dan kenenizi veya canmızı kurtarabilirsiniz. ama, dine ve Allaha olanı İUkadmızı bu para, ya uzanan kevrik tarnakiz eller, mutlaka ör. seleyneek'er va, pisleteceklerdir. Esasen, bu in dediğimiz avuç iç! Va daf yarda dirler ve dzböpler, tam Kadrolu olarak tömei olunurlar, Hepsinin mabetler! Ayinteri, papazları, hahamları ve © hocaları, kitapları ve mukaddes eşyalari orâân mev. cuttar, Yillar ve Ihliraslar bu moza'ki, azami çe, gitliğe götürdükten başka, o zeminin Üzerine kinin harcı ile de perçinlemiştir. Filistinde şehirler biribirine o küskündür. Ve evler, biHikirine düşmanen ve İğrenerek bakar. Bir yahudi, müslümanın aldığı dük, kândan #eytinyağı teğarik etmez, oFırınm kapısı önünde birleşen milelüman ile bristi. yan, kasabın önünde biribirlerinden ayrtim. Jar, Şu lokantağı yalnız yahud! yemeği ye. pir, Bu küçük dükkünda yalnız müslüman karnımı doyurabilir. Ve oruç denince, müs. Iman, yahadi ve hristiyan, çene biribirin. den ayrılırlar. Arkasından, kendi aralarında bir kere daba ayrılırlar. Allahım oruçlu Ka. tolik İle oruçlu Ortodoks için knbul saştleri ayrt olduğu gibi sün'i müslüman ile şii müs. Yiman için de farkhdir. Bütün bu insanlar, hep ayni Tünrıya tap. tıklart balde, onun adıma biribirinden hefret eder, Halbuki, çoğu aynı di konuşur, Ve çoğu, ayni kandandır, Dinler ve mezhepler #nsanları Tarrmin önünde brleştirecekleri yerde, onları kendi din ticaretleri yüzünden dağıtımışlar ve ayırmışlardır, . » ” Filistindeki Insinlık, en çirkin ve er tali. Biz İnsanlıktır. Yahudi, “Ağlama diyarı,na kafamı dayıyarak yukarda duran “Haremi perif., yanl Salamonun vektile inşa, (ettir. miş olduğu mabede ait saba tokrur yahudi. lerini eline geçsin diye dua eder, Müslüman bu sahadan kendinden başkası geçmesin di. ye ali aopalı bekler, Yiristiyana gelince, © da bütün “Arzı mukaddesş,in o müslüman bir devlet” elinden Alınarak briatiyan bir derle. tip etine geçmesine sevinir. Bu ne haldir Ve bunün zeresinde Tânrı sevgisi ve dindar, ik dediğimiz derin gönül ürpermesi vardır? Hâle, bir Kemalist için! Bizin Şefimiz, or. todöks hristiyanlık ie sinsi müslümanlık arasındaki lüzumsuz bir kavga dursim diye, Ayasötyayi cami olmaktan — çıkarmış ve “mize, Yapmıştır. Bütün Plistini, insanları da beraber olmak Üzere, “milize,, lân etmek. ten başka çare yoktur. Çünkü orada sayınız Ayamiyalar meveüttür, Ve din için kavgn. iki kömyü arasmdaki tavuk yahud otlayan inek kavgası kadar ucuzlamış, (o sefilleşmiş ve manaamdan uzağa düşmüştür. #alâbaddin İle Aslan yürekli Rişarm bir zamanki karşılaşmalarında o kadar destani Bir heybet vardı ki, asırlarca seara bu mev. Yu, Lassing gihi bir adama Na'han ibi bir eser yazdırabilmiş ve insanlık (o edebiyatina tolerans fikrinin en değerii anıtlarımian bi, Tin! kazandırmıştır. ys manın bu dağ bavasından, şimdi eser bile Burltan Belge Kudüste “Ağlama Muvarı,, ! ,: önünde yahudiler bulamazamız., Bütün akldeler, bir — çukura yuvarlanmıştır. Bu çukurda taaf/ün etmiştir Bu tenffün, orada yaşıyan insanların bakış. larında muhabbet bırakmamış, siğerlerinde.. ki çalışma ve yaşama arzusunu kurutmuş, ve, Musanın adalet getirmek iatediği, İsarm çarmıba gerildiği ve Muhammedin taze L YANA aşıladığı hir toprak © Üzerinde, gimdi, çirkin dikenler gibi çirkin ihtirsalar ve kin. ler bitaniştir. Filistinde, yahudi ile müslüman, Wibasn. da Maruni ie müslüman, O biribirine hayat bakkı tanımamaktadır. Biraz daha © ötelere glderâeniz, kıpli ile milsiliman yahut gil le sünniyi gırtink grılağa © Miütyurlik. İşle dinlerin Gemeyeceğim fakat öinlerin tek. retini. ellerine ainn hahamların, paparlırn, ve yobazların marifeti bu olmuştur, Halbuki, bu talitiz inagnlar, eğer din kav. gosmi yapmasaydılar, daha (doğrumu, eğer menfaat ayrılıklarndan doğan kavgalarını Tanrının huzuruna kadar (o taşımasaydılar, medeniyetin; refahm ve baktiyarlığn hakiki sahipleri olncaklardı. Din işlerinde kaba sofu olanlara, / itikat, Ve imanı Lasasupla karıştıranlara tavsiye 6. derim, Filisuini yezsinler, Karlsbadda nasl yağlar eriyorsa, Kudüste de sofuluktan ve tansmuptan eser kalmıyor, Ve insan, iikliğin hem hsyat bem Tanri sevgisi o bakımından, yüksek manasmı aliyor. Filistin ve Lütbnanda yaşıyan İnsanların din ayrılıldarı yüzünden çektikleri ıstırapla. T: gürdükçe ve şikâyetlerini dinledikçe, bana öyle geldi ki, önubun şimale ve şarkın gar. ba göndereceği hiçbir şey kalmamıştır, Şim di, aksine şimslin cenuba Ye garın o garka yeni bir hayat düstürü göndermeleri Jâzım, dir. Ru da, Tikliktir. Ta ki o gönülleri boğan taafrün dağılsın ve hayat namına esen taze rilzgürlar, insun. Yarın gönüllerinde, kayat için de Tanrı için de yeni ve hem temiz hem geniş sahalar ha. zırlasın, o (Ulus'tan) m . ki vapur İli vapur hiçbir iskeleye uğramaksızın B imahma githek Üzere A Ilmanmdan bare. ket ettiler, Bu iki İman arasmda 6000 kilo. râetre mesafe vardır. Ve her ikili de Bl, manmda 7 gün duracaklardır Birincisi gi, derken saatle 40 İdlermetne ndvelte de sa. atle 50 kilömetre yol almaktadır. İkinelei #se hiç değişmeksizin #aatte 45; kilometre yol yapmaktaysa da makinesinde tir bozukluk dolayınile 5 saat yoldan kalmış ter. Bu İki vapurdan hangisi A limanma da. Ba çabuk dönecektir. ? Bu bilmecemizin cevabı yarın nüahamiz. Gadır.. Puro cığgaraları 20 temmuz tarihli Arap saçının ballidir; İşte meselenin halli, ve bey kardeşin aldığı kutuların Kıymetleri le adetleri: 4 liralık 1,50 Miralık Birinci kardeş 3 İkinci kardey 2 Üçüncü kardeş 2 Dördüncli kardeş 3 Beşinci kardeş 4 â s Bu bilmecemize gelen sevâpların biç biri. si doğru değildir, . 2 2 liralık AYLA gibi, bilardo sisi olmayıp düşünceye mi te dayanan oyunlar hiç bir tekiler kadar revaçta değildi” yi” dukları için mi? Şüphesis Ky rmm da tesiri var. Fakat a5 gö larının sebebi bence yalnız b # O oyunlarda yenilmek, ötekileri! ya nilmekten daha ağırdır. günki talihsizlikten bilmenin mke pi Yenilince, kendinizi iy v ii takım sözler bulursunuz; ların pek yerinde olmadığı! er lirsiniz, ne kadar söylersen niiz o kâdar ârtar, j Damayı, satrancı sizden yi i yan herkesin, sizden akıllı olgun” g zam gelmez; hattâ akıl bus halli denecek kimselerin de Karal” da usta olmalari kabildir. gl bir tek yere bağlamışlardır; Dİ gf lere bakmağıkları için OLU yi ilerlemişlerdir. Fakat bunu “gel de, mağlübiyetlen duyduğunu 5 # azaltmaz; çünkü o adama, mi kuduğunuz sahada mağlüp “yö nuzdur, o anda haysiyetini gg Mefsinizin asıl eheminiyet veri ta da budur, Başka sahalar gi ne kadar Üstün olursanız olü da değilsiniz: Bunu kendi itirafa mocbur olursunuz Ve Vi le duyduğunuz acı sizi, ölekİ ai da belki muhakkak olan ü nizden bile şilphe ettirir. A Dama, satranç, bilardo e ceye, maharete dayanan oy ; le insanı alçaltan bir tal Günkü, “combinaison,, ların yi tenahi dönecek kadar çok olduğu edilmesine rağmen o oyunlar di mahduttur. B'rkaç yıl oyn hep bildiği, birkaç kere karf duğu zorluklarla karşılaşır: seferinde - bir fark vardır, fark o kadar küçüktür ki - verilmeğe değmez. Zaten el içinde hailedilecek yeni zorl ) yanlar pek azdır; çoğu oyun. 4 beri alışık oldukları, ve K9 muvaffakıyeti . kolaylaşır N dökmeğe çalışırlar. 4 Talih işi oyunlar ise, bir La Kadar poker istisna edilirse bü 4 tün malıguttur. Kendin! onlar? 4 Onlordan zevk alıp onlarla pe * mak istiyen adam, hayalini P” yö” mak istemiyor demektir. Poker di receye kadar müstesnadır dedi kü pokerde - bütün zavahire 4 kâğıdın rol azdır; daha G0 kâğıt ancak bir vesile, bir “ gi asıl oynu. elinizdeki kAĞItİ? iü karşmızdakinin ruhu, hile bele kabiliyeti ile oynarsmi büyük bir mükyasta, irade isi nun içindir ki onda rini # sını bilen, suzisleri kuvvetli ©" Jar, kazanır. Cn le oynamalı diye kaide ka yy değildir! Her oyuncu, ssl nızdakinin kğılmdın ziya hali sizin ve karşmızdakinin ruh Ve bağlıdır. Fakat buda bir kadar. ;. ye Oyunur fena olduğunu meli hiç bir faydası ya vi f niyanların hemen hepsi b şikâyet eder, < Iptiliden Kİ yö isterler. İptilâdan kurtul si mi? La Rochefoucauld nu” gibi biz onu bırakamayız, 4 bırakır, . sküdarda yan” Bu sabah Üsküdarda Sek al desinde 387 numaralı Kirko” r vi yanın mutasarrıl olduğu evdi çamaşır yıkarken baca birdi tuşmuş ölevler kaplamayı 11” esnafla Üsküdar itfaiyesi yeti. gın büyümeden söndür ülmüs' og (AS , Bulgar alfabesi sadeleğii v Bulgarlar, Bulgar yazıs* ii mek teşebbüslerine girişme arif nezaretinde bu işle me bir heyet teşekkül etmiştir: 4 bazı tashihler o yapılacaktı” wi heyette Bulgarların mühim gs ları, dileileri vardır. Bu ârada geçen sene dil ip muza Bulgaristan namına ei rak etmiş genç Bulgar âV”. " heyete iştira ettiği sanılıyor