4 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

T B Koövlerimizin ihtiyaçları H yıl içinde Tatmin edilecek Ilk iş olarak her köyde nüfus başına bir dönüm arazi teminine çalışılacak Köy mümessillerinin iştirakile dün Ankarada bir kongre toplandı Ankara 4 (Telefonlay — Köylünün dilek, Terini dinlemek ve arzularını — tesbit etmek üzere dün şehrimizde bir toplantı yapılmış. tır. Orta Anadolunun en üpik iktim ve ekim busustyetini arzeden — Ankara, Çankırı ve Eskişehirin muuhtelif köylerinden çağrılan altmış kadar çiftçinin iştirak ettiği bu top. Jantıyı Ziraat vekili Şakir Kasebir vekâletin Köy mevzuu üzerindeki gayelerini anlatan Bir nutukla açmıştır. Devletin köy kalkınma işine verdiği ehemamiyeti anlatan bu konuş ma şudur #— Arkadaşlar; Vaktiyle köylerin ve köytülerin balini a. raştırmak eski idarelerin âdeti — değildi. O zaman köy ve küylü deyince yalniz — ashter veren ve vergi ödiyon halk kısmı farzolunur. . » Cumhuriyet idaresi hörşey gibi bu — yanlız düşünceleri de değişlirdi. Atatürkün köylü. müzün ve köylerimizin hali ve — ihtiyacı ile ne kadar yakından alâkadar olduğunu hepi. niz zaman zaman görmüşsünüzdür. Cumhu. Fiyet hükümeti köylülerin ayrı ayrı ihtiyaç ve gikâyetlerini halletmeği kendi teşkilâtima esanir vazife olarak vermiştir. Bugüne kadar köylerin dert ve ihtiyaçlari. le fazla meşgül olunmadı. Şimdi biz buna başlamak istiyoruz.. Bunun için ük — olarak iye köyleri birer birer tanımak, onların bü. tün Gert ve ihtiyaçlarını yerinde araştırmak ve öğretmekle başlamak lâzımgelecektir. Bu iş içla bu sene flksolarak Ankara, Fa. Kişehir, Çankırı vilüyetlerinde — çalışılmağa başlandı. Bin kadar köyü bu zuretle öğren. meğe çalıştık. Orların bütün — Ihtiyaçlarını anlayacağımızı görüyoruz. Bu tetkikler bittikten sonra köylerin top- Yak vaziyeti, toprak ihtiymer, işletme ve Su. lama vüziyetleri, yetiştirebildiği ve yetiştire bileceği mahsullerin neler olacağı, — hayva, natın hali ve durumu.. Bugün bunlar hepsi birden hükümetin tetkikine arzedilecek şe. kilde hazırlanacak ve bunlar serasiyle ve bi. Ter birer ele alınarak çareleri bulunmağa ça. Hştlacaktır. Hepiniz gün görmüş tecrübeli kimanler. siniz. Bu işlerin kolay olmıyacağını — takdir edersinle. Zamana, bazan da fazla paraya nihayet çalışacak — kola — dalma — ihtiyaç güsterecek olan bütür bu işlerde sabırir ol. mağa mocburur. Şimdiye kadar bin köyü araştırdık. Bunlar arasında ancak elli . altmışmı ele âalarak ça. fişmak kabil olacaktır. , Burada fik tecrübe senesi geçince bu 50.60 mdadini 600 ze hattâ 1000 e çıkarmağa çalı. şacağtız. Memleketln hayatı üzorinde her sana BO0. 1000 köy ele alınır da davalar — halledilirse bu suretla V1 sene içinde bütün köyleri birer birer elden geçirmiş ve miümkün olan (İhti. yaçları kargılamış olacağız. Measlâ sizin mıntakalarmızı ele — almen görüyorum ki bu köylerin — bazıları taprak azlığından bahseder: Fisason köye — ayrılın Budüt dahilinde ekilebilir yarlar, — meralar muayyendir. Bazılarında arazi kâfldir; orada da faydasar bir şekilde bir kzamı boş kalmak tadır, Nazırlarında susuzluktan, — bazısında bataklıklardan,, bazısında içme suyunun ol mamasından bu haller vukus gelmektedir.. Bu, hom köyün sıhhatini — bozuyor, hem de istifade imkânmı ortadan kaldırıyor. Bazı Köylerde içme suyu yoktur veya yaz ayların, da susuz katmaktadır. , Hülâsa, her köyün ayrı derdi, — toplü ve müşterek dertleri vardır. Bunları gönderdi. #imiz heyetler tmkâün nisbetinde tatkik otti. ler. Bu arada bir de sizleri buraya davet et. tik, Aşıl ale aldığımız yayla — mıntakasının ilkk parçaar olmak Üzere bu köylerde alınacak tedbirler hakkında sizin şahsi teerfibeleri. nizi dinlemeyi faydalı gördür. Hepiniz kendi muhit ve işinizde — tecrilbe sahibitiniz. Bu tecrübeler gol — krymetildir. Çifteflik titgi ve teerübenin yer! olan bir iş. tr. Onun içim fikirleriniz bizi alkialandırır. Füç tereddüt etmeden mevzuymaur bekkında s#Kesden dinliycecetim Hcirleriz ehammiye'li olduğumu düşüzerek Me'derinizi izliyaceğim. Tik yapılack işler Ba matakalarda fik yapmağı — düşündü. BünÜüs işler göylece hültea edilebilir. 1 — Köylere bisaz buğcilik kurmak isti. yOTGR Bazdlarımıam köyünde — bağ vardır. HÜRM oamalama çekilince ekaeriyetle bağcı * Wk yapılamıyor. Oralara biraz bağ ve mey. va ağacı yetiştirmek imkânlarını vermek im. tiyoruz. 2 — Köylerde nüfusş baştna 1 dünüm su. lanır ârazi teminine çalışacağız. Bu sulanır arazide eğer akar su varsa onlardan iatifade ederek, yoksm kuru dereleri açtırıp gölekler yaparak ve kuyu açarak sulamayı — temine Çalışacağiz, Bu süretle nüfus — başına birer dönümlük sulanabilir arari temin edeceğiz. Bu yerde ne ekilip ne — ekilemiyeceğini biz tayin edeceğiz. Bunu serbet bırakırsak bir işb yaramaz. Çünkü bu sahâda arpa, buğday ekmek İsterlerge biz buna manl — olacağlız. Bizim memur ve teşkilâtımız bu işlerle uZ. raşacaktır. 8 — Tokum meselesini ele alacağız.—. Gö rüyorum ki bu mıntakada sürme - hastalığı pek fazladır. Bazı yerlerde yüzde 50.70 dere cesinde tahribatı varmış. Yüzde 10,20 tahri. bat ise hemen ekserisinde vardır. Bunun ö. nüne geçilecek çareler mevcuttur. — Bunları Hâçlıyarak bu işi yapacağız. « — Ankarada süt moeselesini daha munta. zam bir gekle sokmağa bazırlanıyoruz. İlk hazırlığa 4.5 yüz inekle — başlıyacağız. Fa. kat asıl maksat bu tneklerin sütü Ne Anka. ranın Ihtiyacını karşılamak değil süt işlerin de köylüyü bu iye teşvik etmektir. Büt iginde Iyi bakım eanatır. Bu biraz da alışkanlık işidir. Sütlerin toplu mrotta ser. Ki Tasımdır. Mütafarrik iş kür — etmiyeseği için işi teşkilAtlandıracağız, Bunların yazım da halli İâzımgelen — diğer birçok işler de yer alacaktır. Maksadım bu işlerin nasıl yapılacağı hak. kında fikrinizi öğrenmektir. Başka istek, leriniz varsa onları da dinliyeceğim ve çare. sini bulmak istiyeceğim. Bu toplantı bazılarınız için zahmetli oldu. Kısa zaman için uzaklardan gelmek faydalı değil gihi görünür. Halbuki bunlar pek fay. dalıdır. İleride zaman zaman bunları tekrar. damağa çalışacağız. Bu görüşmelerden köy işlerinin başlangı. cını burada kurmuş elüyoruz.. Cumhuüriyet hükümeti bütün memleketi tanryacak ve ay. rr ayrı her köyü bilecek, ona göre — alacağı tedbirler daha tanhetli olacaktır, . Hepinize hoşgeldiniz derim. Birazdan yapacağımız toplantıda mütalen ve fikirleri ayrı ayrı veya toplu olarak kar. şılamafa bazırım. Kongrede konuşulanlar Toplantının gayesini anlatan — bu konuş. madan — zanra — kangreye — rels — olarak Fakiyehir mebusu lmin Sadak — seçilmiş ve zirant vekâleti müsteşarları 'Taha'n Çoşka, All Riza Ertem, ve idari müsteşarı Nali, umum müdürler ve kombinalar kurumu AZzA. a1 hazır olduğu hakle görüşmelere — başlar. magtır. Mevzuunu köylümüzün içinde — butunduğu şartların düzelti'mesi ve kalkınması için ga, rekli tedbirler teşkli etmiştir. Bu arada bilhassa tohum ınlahmna ehemimi, yet verilerek ber vilâyetin dağ' ve ova kısımı, darmmda iklim şartlarma, kuraklık ve hasta, liğa dayanıklı tokumlar ekde edilmesi tecrü. be ve islah hareketlerinin genişletilmesi ve faaliyetin arttırılıması istenmiştir. Köylere parasız fidan dağıtmak bu mınta. kalar için büyük fidanlıklar kurulması, bil. hasan kavakların çoğaltılmazı temennisinde bulunulmuştur. Ziral Ktetleri bugünkü satış — fiyatlarının köylünün alış İmkânlarından yüksak olmusu dolayızile dnhâ ucuz satışın temini İstenmiş tamir atelyelerinin bulundurulması ve yedek parçaların kolayfaştırı!ması temenni edilmiş tir. Köylünün — kalkınması işinde en — esaslı şart olarak, kazanemı arttırmak — için &na detihsal maddesi olan bazı mıntakaların yezâ ne mahsul0 olan buğdayın Ziraat bankasınca alrş fiyatının yükseltimesi arzusu İzhar e. ditmiştir. Yaylalarda köylü servetinin — temeli olan hayvancılığın daha geniş himaya altına a. İmması ve bü arada çiftçilere — çalıtrkların menedüraemesi, bu mıntakalarda sayım ver. gisinde ucuzluk yaptırılması, hububatın nak Hye Ücsetinin ucuzlatılmanı, makine'er için mazat fiyatının tonzili üzerinde görüşmeler olmuş, devletin köylü menfaati — tçin bütün garelerini gözönünde tuttuğu bu — meseleler İ ) vmewıbuğunUn hâıbeerĞ hnadiseleri Leningratta on idam kararı Alman casusluk merkezinin adamları neler yapmışlar ? Fransızca Le Temps gazetesinde o. kuduk: “Leningradda çıkan “Leningrads. kayo Pravda,, gazetesinin yazdığına göre mezkür şehrin divanıharbi “Ges. tapo (Alman casusluk merkezi) nin emri üzerine elektrik şebekelrinde tet. hişçilik ve casusluk yapan,, on memu- run idamina karar vermiştir. Bu a . damlar elektrik istasyonlarında bir . çok kimselerin ölümünü ve faaliyetin durmasını intaç ettiren tahribat yap. mışlardır. Ezcümle elektrik Istasyonunda kaz. ten yaptıkları bozukluk Leningrad şeh rini bir gün ışıksız bırakmıştır. Fransanın Afrika müs- temlekelerinde Ecnebi propagan- dasına karşı tedbir alınıyor Parls 3 ÇALA,) — M. Albert Sarraut âün Cezair valli umumisi Lebeau, Tunus komiseri Armand Culllonla uzun uzadıya görüşmü;. tür, BSarraut, Tempa gazelesine şu beyanatta bulunmuştur: — Cezalr, 'Tunua ve Fasım idareleri birt. birinden başkadır.. Bu idareler — baki kal. makla beraber bu Üç memlekette takip edi. zairde, 'Dunusta ve Fasta Fransa aleyhinde bür takım propagandalar yapılıyor. Bu pro. Pagandanın önüne geçmek başlıca — vazifom olncuktır. Tunusta hâdiseler 'Tunus 3 (A A,) — Şeyh Taalbi, — bu gece, Bisjada siyasi bir — konferans — vorecektir. Siyasi düşmanlarından — takriben 500 kişi, gehre dört kilometre meşafede puşu kürmüş. lardır. Keyfiyetten haberdar edilen hir jandarma müfrezesi, nümayişçileri dağrıtmak — üzere vaka mahalline golmiştir. Nümayişçiler Şan. darmaları taşa tutmuşlar, sopalarla hücum etmişlerdir. Bunun üzerine jandarma devri. yesi, bir ihtarı mütsakip ateş açmıştır. Nümayişçilerden bir kişi — ölmüş, 12 kişi yaralanmışlır. Jandarmalardan dört kişi ya. ralanmıştır. Birinin yarsar ağırdır. Karadenizde batan motör Kazaya bir Yunan , şilebi mi sebep oldu Bundan birkaç gün evvel Karadenizde e. fer yapan Nimeti Hüda isimli bir motör meç hül bir gemi ile çarpışarak batmış ve tayfa. a müşkülâtla kurtarılmıştır. Motörün sahi. hi bu vapurun Agia Varvara — isimli Yunan gilebi olduğunu öğrenmiş ve derhal 7000 11. Talık tazminat iatemiştir. Vaşur acantası protestoyu, feneri — olma. dığı için kazaya motörün sebebiyet verdiği. tddlaslle cevap vermiştir. Halbuki motör aa. hibi de gilebin hiçbir tarafında ıçık görünme. diğini tddia etmektedir. Tâman kdaresi şahit olmiyan bu garip dava yı halle çalışmaktadıı. . len politikayı birleştirmeğe çalışacağım, Ce. | Filistin Araplarını sükünete davet Kudüs, * (A.A.) Camiiomara kendi arzusiyle kapanan büyük müfti bir beyanname neşrederek arapları iş - leriyle meşgül olmağa davet etmiştir. hakkında alımmakta olan tedbirler — kendi lerine unlatılmıştır. Bugüzktü toplantı Ziraat vekilimisin Türk köylüsünün kalkınması için alacağı büyük Keniş ve kökten tedbirlerin, tatbik katülyeti taşımasına ne dereceye kadar — ehemmiyet yerildiğini anlatan çok güzel bir misaldir. Bu toplantının Orman çiflliği gibi ast hir Labla, te karşı gehrin en güzel parçalarından birin!n ifadesi olan bir mevkide olması da — ayrıca bir husustyet teşkil etmektedir. Celâl Bayar kongrede Köagrenin sonunda, başvekil vekili Cclâl Bayar da gelerek, köngrenin faaliyeti hak. kında malfmat almış ve hazır — bulunan zi. Tnatçilerle görüşmüştür. Köongre büyük bir samimiyet havsas içinde nihayete ermiş ve kangrede bulunanlar neti. ceden memnün olarak ayrılmışlardır. “Bulgar m yenil gösteremez,, Bulgar Kralı sonunda bir nutuk söyledi Sofya, 3 (A. A.) — (Bulgar ajansı | bildiriyor) — Manevraların sona er. mesi münasebetiyle dün, Popovo şeh. rinde 1600 kişilik büyük bir ziyafet verilmiş ve bu ziyafette, Kral, Prens Kiril, hükümet azasşı, bütün eski baş. vekiller, eski harbiye nazırları, gene - raller, yabancı memleketler ataşemi « literleri, ordunun diğer m'safirleri ve manevralara iştirak eden kıt'aların zabitleri hazır bulunmuştur. Bu öğle ziyafetinin sonlarına doğ- ru, kral, bir nutuk söyliyerek manev. ralar esnasında gayret sarfeden kıt. alara teşekkür etmiş ve demiştir ki: *— Ordu, Bulgar milletinin sükün içinde çalışarak kendi umumi refahı. nı temin etmesi keyfiyetinin kıymet. li mesnedini teşkil eylemektedir. Milli Bulgar ordusu, ayni zamanda Bulgar milletinin bu derece samimi sürette ar Zu ettiği asil sulh davasmın hizmetin. de de bulunacaktır.,, Kral, bundan sonra yabancı memle. ketler ataşemiliterlerine hitab ederek nutkunu şöyle bitirmiştir: “— Bizim mülevazı manevralarımı. za İştirak eden yabaneı memleketle. rin şecaatli ordularınım mümessilleri. ni bugün aramızda görmekle cidden bahtiyarım. Ordumuz, sizlere, ne mu- “Endevour, Atlantikte kotranın Amerikada kotrasile yaptığı yarış - tan sonra, İngiltereye avdet ederken Atalantikte şiddetli bir kasırga esna . sında, bağlanmış olduğu vepurdan ay- tılarak baftalarca — izi bulunamıyan (Endevour) adındaki İngiliz kotrası. nın bundan bir kaç gün evvel bulun- duğunu ajanslar haber vezmişlerdi. Kotra büyük bir heyecan ve nüma . yişle karşılanmış ve bütün İngiltere, tehlikeli maceralar geçiren bu gemi ile alâkadar olmuştur. Kotranın kaptanı, en fırtınalı an - larda bile, gemisinden zerre kadar şüphe etmediğini ve onun her tehlike- ye mukavemet edecek şekilde inşa e- dildiğini gazetecilere söylemiştir. Endevour'un ne büyük tehlikeler at. lattığı bu avdetten sonra anlaşılmış - tır. Filhakikar kotra, bir gün, tam dö- kuz saat müddet nâmütenahi denizin ortasında bir ceviz kabuğu gibi sallan mış ve güvertede iş görcbilmek için bütün mürettebat dokuz saat mücddet- le, iplerle sımsıkı bağlanmak mecburi. yet'nde kalmışlardır. Bu kıymetli kotrarın biri ezcümle demiştir ki: “— Bu dokuz saat müddetle gemi - miz hakiki bir tahtelbahir balini almış- tı, Güvertenin üzeri bir Niagara şelâ - tayfalarından ! retici mahiyette yenilikler gösterecek anevraları ikler manevralar Aazam tezahürler, ne de bilhassa Öğ. vaziyette değildir. Zira, ordumuzun e. Tindeki vasıtaları dardır. Bununla be. raber, vatanına karşı vazifelerini müd Tik olan bu ordu, memleketimizin em. niyetini daha iyi surette garanti et. mek ve sulhü sıyanet arzusunda bu - lunan memleketlerin takdire şayan gayretlerine mütevazi yardımını ya « pabilmek için yenileşmek yolunda yü. rümeğe ve kendi içinde asil askerlik hâsletleri inkişaf ettirmeğe çalışmak. tadır. Manevralarımızı şereflendirdiğiniz . den dolayı sizlere teşekkür eder ve kadehimi şanlı devlet reislerinizin sıh. hat'ne ve temsil etmekte olduğunuz orduların refahma kaldırırım.., Kraldan sonra söz alan Harbiye Nezirı general Lukov bütün Bulgar ordusunun başkumandanı krala karşı olan sadıklığına ve bağlılığına tercü. man olmuştur, General Lukov'un söz. leri, keyecanlı hurra sesleriyle karşı. Tanmıştır. Kral, gerek Popovoya gelirken, ge- rek Popovodan hareket ederken, hal. kin coşkun tezahürleri ve alkışları ile kargılanmış ve uğurlanmıştır. kotrası seferde kaybolan macerası Jesini andırıyordu. Buna rağmen bat . madı.. T ! Hariciye Vekili Atatürkün refakatlerinde yı: Ankaraya gitti Hariciye Vekili Tevfik Rüştü A. ras Dün Ankaraya hareket etmiştir. Haric'ye — Vekilimiz Haydarpaşadan Cümhurreisliği hususi trenine binmiş ve o trenle Derinceye gitmiştir. Dr, Aras, Atatürkü Derincede karşılamış ve Büyük Şefle birlikte hususl! ttenle Ankaraya gitmiştir. Misafir Irak Nazırı Bu akşam Ankaraya hareket ediyor Dost ve kardeş irakın Hariciye Na » zırı Tevfik El Süveydi bu akşam An- karaya gitmek üzere şehrimizden ay- rılacaktır. Dost nazır Ankarada iki gün kalacak ve İki memleket Hariciye Vekilleri arasında bazı müzakereler olacaktır. Muhterem misafir, dün şehirde bazf gezintiler yapmıştır. i