15 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

15 Ekim 1937 tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

(Buaş tarafı 12 incide) lerden Germenciğe hârekete başlamış - lardır. Küvvetler 28 saat zarfında res- mi geçit mımtakasında-toplanmış bulu- nacaktır. Şimd'ye kada; yapılanların hepsin - den daha muazram olacağı ' söylenilen bu geçit resminin halk tarafından İyice görülebilmesi için icap eden bütün tod- birler alınmış bulunmaktadır. Halk da- ha dünden itbaren sahayr doldurmağa başlamıştır. Manevranın tenkidi Bün, Germencik ilk okulunda topla - nan komutanlar huzurunda Mareşal Fevzi Çakmak ve Örgeneral İzzettin Çalışlar manevraların tenkidini yap - mışlardır. Generalden binbaşıya kadar ölan ve manevraya ştirak etmiş bulunan tütün rütbe sahipleri bu toplantıda hazı: bu- Tunmuşlardır. Örgeneral İzzettin, krokiler üzerin- de manevranın bütün safhalarını ayrı ayrı izah ederek gördüğü — noksanları göstermiş ve doğru hareketlerden tak> dirle bahsetmiştir. General iki saatten fazla devam eden tahlillerini mütcakip şunları söylemiştir: — Her iki tarafı idare edenler, hareket Jerini muntazaman ve muvaffakryetle yapmışlardır, kendilerinden memnt- num, piyadelerin göctermş olduğu ener ji ve gayretten iftihar ediyorum, hep- sine teşekkür ederim. Bunların sevk ve idareleri umumiyetle iyi başarılmıştır. Kıtalara gösterilen hedefler daima za - manında tutularak vazife yapılmıştır. Topçu ida kendisinden istenllen va- zifeyi lâyıkiyle ifaett. Süvarinin ati: hücumları çok cür'etkârane idi. Dere - Terin yaâğmurlarla taşmış olması köprü malzemesini cepheye kadar yanaştırmak Tüzumunu isbat etm'ş oldu. Muhabere, arazinin çok kesik ve sarp olması yü- zünden irtibatı istenilen çabuklukta ya- pamadı, Motörlü kıtalar arazinin müsaadesi nisbetinde yapmağa imkân buldukları şeyin azamisini başardılar. laşe ise bazı kıtalar müstesna olmak üzere güzel galıştı. Asker hiçbir zaman iaşesiz kal- mamalıdır. En iyi kıta kumandanı, as- kerini en iyi doyuran kumandandır. Sıh hiye pek muntazam olmakla beraber, kendisine iş düşmemiştir. Hava kuvvet leri çok canlı çalıştılar. Manevrada ver- “Giğlmiz biricik kurban bu smıftandır. Kendilerine taz'yetlerimi bildirir ve va- tan? gayretlerini tebzil ederim. İ Manevralarda, 24 saat içinde bir de yeni köprü kurduk, Aydın istasyonunun tahrip edild'ği farzolunarak kitaat ken- di rampalariyle indiler. Bu hareket ka- ranlıkta yapılmış ve mavi tayyareleri tarafından görülmemiştir. Hâkemler de iyi çalıştılar. Keni - lerine teşekkür ederim.., Mareşalın tenkidi General İzzettin manevralara şeref vermiş olan Atatürke, vekillere, kemu- tan ve saylavlara minnet ve bağlılığını bildirdikten sonza kıymetli erkânı har- biye teisimiz Mareşal Fevri Çakmak, manevranın tenkidine Mareşal çok güzel bir ifade !lı mavi ve kırmızı tarafların nasıl hareket et- /—meleri lâzımgeleceğini tabiye ve strateji t B Rğreğe a aa Habeşistan hâdiseleri Nihayet Italyanlarca itiraf edlldi Roma 14 — Bugün neşredilen resmi bir tebliğde son günlerde Habeşistân- da geçen hadiselerde 90 İtalyan zabit ve askerinin ve 66 yol amelesinin lldll- Tüldüğü bildirilmektedir. Tebliğde Habeşgistan hakkında bun- dan evvel verilen habstler bu' süretle teyid edilmektedir. Bir tebliğ daha Roma 15 (A.A.) — Habeşistanda yağmur mevsimleri ğolayısile Habeşter” küçük İtalyan garnizonlarına taarruz- larda Bulunmuşlardır, İtalyan kıtaatı asayişi iade etmiştir. Bu taarruzlar esnasmda 58 gubây assu- bay ve asker ölmüştür. D CA Manevradan sonra bakımından izah ve iki taraf kuvvetleri- nin ideale ne kadar yaklaştıklarını tah- Kil ederek anlatmıştır. Mareşal, Hemiryo'u nakliyatı ve bu yolların tahrib gidi meselelerin de bu manevralarla halledildiği N istifadeler temin edildiğini tebarüz ettrerek, Karapınara kadar motörlü kıt'alar tarafından yapılan akını en in- ce teferrüatina kadar tahlil ve tenkit ve sözlerine şu şekilde devam etmiştir: " — Motörlü kıtatın idaresi çok güzel- di. Dünyanın ancak en iyi ordularında mümkün olabileceği şekilde, günde 50 —-0 kilometre yol almışlardır. Eğer kırmızı tayyareleri mavi taraf kuvyet - lerine karşı değil de kendi ihtiyatlarını korumak üzere mavi tayyarelere karşı kullanılmış olsaydı, daha doğru - olur. du. Etrafa yıldırımlar düşer ve seller akarken kuvvetlerin hiçbir şey yokmuş Efbi hedeflerine varmış olmaları emni - yet ve itimadımızı bir kat daha arttır - mıştır. Gerek erat ve gerekse sübayları candan tebrik ederim, İki taraf ta, harp fen ve san'atına uygun hareket etmiş - tir. Manevrayı tertip ve idare etmiş olan Örgenerale gösterdiğin'z yardım ve fe- dakârlıktan dolayı hepinize teşekkür e- derim, 'Tenkit saat on yedi buçuğa kadar sür müş ve bunu mütcak'p Aydını harcket edilmiştir. Dün gece Aydında, Parti ve Vilâlet namına bir z'yalet verilerek nu- tuklar söylenmiştir . Çinde harp Şanghay, 15 (AA.) — Japon hava müdafan toplarnım ateş etmesi netice- sinde beynelmilel imtiyaz mıntakasın- da 17 kişi ölmüş, 53 kişi yaralanmış - tır. Bunların hepa! de Çinlidir. Hindli bir polis mumuru da yara - Tanmıştır. Central News ajansının bildirdiğine göre, Japon tayyarelerinin Penghuyu bombardıman etmeleri neticesinde sivil ahaliden 30 kişi kadar ölmüştür. Şanghayın Çinli mahallesi olan Cha- pei'in bombardımanı esnasında bir Ja- pon bombası: beynelm'lel imtiyazlı mın takada bir tramvayı düşmüştür. Telef ve mecruh olanların miktarı mühimdir. İmtiyazlı mımtakanın bütün sıhhi o- tomobilleri vak'a mahalline gönderil - miştir. Bir ygenç delirdi Italyan tahşidatı | Roma, 14 LAA,) — Trablusa İtalyan tak. viye kıtaatımın süratle gönderilmesine devam #ediliyor. Daha şimdiden Trahltustaki İtalyan Oordusunun — mevcudü, Misır ve — Tünustaki kuvvetlerin mocmrundan histedilecek derece “dâ aşmıştır. Yeni sevkiyat Tondra 16 — Dün akşam Napoliden Trab Tuza yeniden 3000 İtalyan aakeri — gönderil. miştir. Bunlarta Trabhasa gönderflen İtalyan Hakerlerinin miktarı 60000 olmuştur. Habeş Harbindenberi ilk defa olarak İtalyadan Afri kaya mühizi miktarda bir naker gön. deritmektedir. Mısırda ihliyat tedbirleri Londra 14 (ALA,) — Dritich United Pres- sin İskenderiyoden aldığı bir habere — göre, Mizir iataatında Trabiua hududuna — doğru Tmühim hareketler göürülmektedir. San gün. Terde asker ve harp levazımı dolu birçok kam yon köllart Trablus hududü — İstikametinde Dekbar köyünden — geçmiştir. Bu kollardan bizi 140 kamyondan mürekkeptir. f Ingiliz Bahriye Nazırının Mısırda temasları İskenderiye 14 — İngilterenin bahriye na. Zırı bugün İskenderiyeye gelmiş ve — orada İngüterenin Akdentiz amirmi İle buluşmuş. tur. Yarın sabah general Corç Vay ve general | Mak Lenin iştiraki ile bir toplantı yapılacak | tır. Bu toplantıda Akdenizin şimdiki vaziyeti ile İtalyanm Trablusta yaptığı aakerl tah. Hidata karşı Masırin — eriniyeti için nlıhacak tedbirler görüşülecektir. Minorka adasınınm işgali meselesi Berlin 14 ÇA A,) — Rerliner Nachtangabe Büzetesi, Tapanyadaki gönüllülerin geri alın. mâsr mesşelesi kısa bir müddet içinde balle. dilemadiği takdirde İspanyaya <it Minorku Adasınm Fransa ve İngiltere tarafından İş. Kal edileceğine ve Pyrenes budutlarınıa Va. lansiya hükümetine açılacağına datr Paris ve Londra matbuatmın neşriyalını mevruu. bahts ederek diyor ki: 'aris ve Londra — hükümetleri — pektit bilirler ki İtalya ve nasyonallat İspanya Mi. norka adasının herhangi şekilde olursa olsun işgalini İspanyanın istiklâlina ve Akdenizin hürriyetine kargı bir tecavliz telâkki edecek. derdir. Bu, çok yahim baynaltmilel tdir Ihtiâr olacaktır.,, İtalyan donanması Loadra, 15 — Gelen haberlere göre Ttalya donanması Balear adaları civarında tahşit edilmiştir. Londra komitesinde Pariz, 15 (ALA,) — İyi bir membadan alı. nan haberlere göre Lopdra — komitesindeki beyanatlarında Fransız ve İngiliz mümeseli. yeri alâkadar devletlerden kamiteye samimi bağtılıklarının bir kısmınt geri çekmek #i retile gönüllülerin geri çağrılmasını prensip itibarile kabul ettiklerini te . yid etmolerini istiyeceklerdir. Tki devlet filhakika dalma ihlâl e . dilen vaitlerle artık iktifa etmiyerek müsbet deliller istemektedirler. Ingilterenin tebliği Londra, 14 (A. A.) — Röyter bildi. z.vı"'. eezabaneden, #iyer: Fransa ile İngiltere delegeleri. Tıbbıadliye gönderildi Dün akşam bir genç Cağaloğlu ecza- nesinde delirmiştir. Saat yirmiye doğ- | ru eczanede ilâç yaptırırken birdenbire | | hemmiyet verdikleri hususunda hıc bağırıp çağırmaya başlayan bu genç ec- zacı kallasına ve etraftakilete saldır - mış, güçhalle tutularak elleri ile ayak | Tart bağlarıp Tıbbiadliye gönderilmiş- | tir, Zabıtanım tahkikatına göre bu gencin adı Ahmet Muzafferdir. Yirmi yaşındadır ve Terkos İdaresinde mü - hendis Fevzinin oğlu olduğunu söyle miştir. Eczacı kalfası bu vak'a şunları söylemiştir; —— — Geçen hafta sarışın bir genç e< - zaneye geldi. Sinir ilâcı yaptırdı. Reçe- teye göre ilâcın iki saatte bir katık a- lınması icap ediyordu. Ben daha ilâç gizes'ni eline verir vermer, bu genç. Wşeyi birden dikti. Hepsini içti. Sonra çıktı, gitit. Bu genç dün akşam gene geldi: — Tanıdığınır bir dahil'yeci doktor var mı? dedi. 'Tavsiye ettim. Ona gitt? Bir reçete alıp geldi. İlâcr yaparken — oturcuğu yerden seslendi: — tiğcr çabuk şişeleri kırarım!. Bundan sonra bağırıp çağızdı. Beke; çağırlık. Ona da hücum etti. Nihayet polisler yetişti, alıp götürdüler.,, hakkında yapın, Yoksa, bütün gnin adami müdahale komitesinde Cu. martesi günü yapacakları beyanat bü. tün devletleri müstacelen teşriki me salye davet edecek ve fakat gönüllü. ler Meselesinin süratle halledilmesine Fransa ile İngilterenin hayati bir e. bir şüphe brrakmıyacaktır. Mhııkcre. lerin devamı için bir hat tayin edilmi. yecektir. Burunla boraber bu yeni gay-s Tette akima " alacak olursa bugünkü Vaziyetin | vam edemiyeceği husu - sSunda F . .casa ile İngilterenin muta - bik bulundukları kaydedilecektir. ——— Bir tren berhava edildi (Baş tarah 1 inciğe) kurbanlarının adedi yüksektir. Tafsi- lât alknamamıştır. Kudüste ör/1 idare ilân edilmiştir. llk ge'en ma'ümal Kudüs 14 (A.A.) — Hayfadan Lı'- İ varta gitmekte olan bir tren Yafanın Otuz kilametre kadar şimali şarkisinde | bir sulkast» uğramıştır. Tam tren ge- Çerken Tayların altında kazılan bir lâ- ğim patlamıştır. İnfilâktan sonra tre- nin Üzerine tüfek ateşi açılmıştır. Müsademe Kudüs 15 (A.A.) — İki İngiliz poli- si, bu sabah Beytüllaham civarında bir Arap çetesi ile vukua gelen bir müsa- demede telef olmuşlardır. (Baş tarafı 1 incide) len yen! bir haber, Uzak Şarkta pıL İyan yeni bir bomba, Londra ile Pa. Tis arasındaki yeni bir anlaşma, İtal. yadan gönderilen yeni bir nota, Ber. lin gazetelerinde çıkan bazı makale. ler, Orta Avrupada göylenen bir nu « tuk, Moskova radyosundan yayılan yeni bir haber İnsanı sersem ediyor ve dünya, her taraftan esen kasırgala. rın uğultusu içinde kıyamete yakla - şılmış gibi bir vehim uyandırıyor. İnsan gelen haberleri kafasında iş. leyip haritaya tatbik edince doğrusu tedehhüş ediyor, Hele patlıyacak bir harbin Akdenize vereceği manzarayı pek korkunç buluyor, Deniz kuvvetleri Nyon ve Paris anlaşmaları muci. bince üç devletin Akdenizde kontrol vazifesi alması bu üç devlete, en ufak bir sızıltıya meydan vermeden, deniz kuvvetlerini seferber etmek imkânmı bahşetmiştir. İngilir, Fransız ve İtal. yan donanmaları gu anda istim üstün. de ve bu üç devletin stratejik plânları. na uygun birer mevzide bulunuyorlar, İtalyanın İngiliz donanmasını ikiye ayırmak ve “tam tecemmü” den mah- rum etmek plânt bugünkü vaziyette suya düşmüş gibidir. lugiliz donanma. #i şarki Akdenize mühim bir kuvvet toplamış olmakla beraber, gerek şarki Akdenizde, gerek garbi Akdenizde hi. kim bir kudret olmak imkânlarını da temin etmiştir. Bununla, Fransız ami.- rallığının İngiliz amirallığı ile birlik. te ve tam bir askeri illifak cerçevesi içinde hareket edebileceklerini tah - min ettiğimizi söylemek istiyoruz. Pantelarya kıymetini kaybediyor Siçilyanım cenubu garbideki en siv. ri noktasiyle Tunusun şimsli şarkide. ki en sivri noktası arasındaki Pante- larya adası bu suretle, stratejik kıy. metini kaybetmiş oluyor. Balear adaları Balcar adalarında İtalyan işgalinin devamma taraftar olmadıklarını açık. ça söyliyen İngiltere ve Fransanm bir muhasama başlar başlamaz bu adalar. da İtalyayr tutundurmak istemiye- cekleri muhakkaktır. Demek ki ilk a- ğızda bu adalar etrafında, deniz şöyle bir karışıverecektir. Bu adalardaki İ. talyan işgalini mildafaa edecek İtal - yan hava ve deniz kuvvetleri Sardon. ya adasındaki üslerden bilhassa isti. fade edebilecektir. Fakat bu üslerden büyük bir fayda memul değildir. Gar- bi Akdenizdeki İtalyan kuvvetleri muhtelif tehditler altında bunalıp Ba. kcarları tahliyoyo mecbur kalacaklar. dır. Bu mmtakada İngiltere ve Fran. ga, bütün İspanyol kıyılarından isti. fade ettikleri gibl Avrupa ve şimalt Afrikadaki bütün Fransız üslerinden de istifade edeceklerdir. Ve zaten et. mektedirler, Cezayir, Tunus, Fas, İspatya ve Fransa kıyıları ile üç taraftan çevri. len bu sahada İtalyanın kımıldanma. sına imkân yoktur. Tunusun şarkı i. ge Trablus ve Bingazinin Maltayı teh. dit edişine kuvvetli bir mukabele te. min etmiş bulunacaktır. — Siçilya - ile İtalyan yarrmadasınm hava ve deniz üsleri karşısında —Akdenizin cenubu şarkisi ve Mısır kıyıları İngiliz donan- masmı kuvvetlendirmiş oluyor. Deniz altı Bununla beraber buğün dört beş korsan denizaltının dölaştığı yerlerde yarın birdenbire yetmiş Seksen İtal . yan, 150 Fransız ve #ltmış yetmis Tn. giliz denizaltısı mekik dokumtya baz. laymca bunlarım iki taraf donanmala. rı tarafından imhası da kolay olacak sanılmamalıdır. Mevcut vaziğyet müttehit bir İngiliz Fransız donanmasiyle İtalyanın açık deniz harbi yapmasına ve hattâ İtal. yadan kolonilerine ön ufak bir yar. dımda bulunmasma niüisdit olamaz. Bingazi - Mısir Tunus - Trablus Bör harp olacak? 'Tekrar ediyoruz ki bunu bâlâ uzak bir ihtim2l addedenlerdeniz. Fakat İtal- ya, Japon ve Alman dostlariyle birlikte İngitere ve Fransa karşışında — (şaka- Harp patlarsa . cıkun değil) hakikaten ve bilfiil keri baş direme vaz'yetine girdiği ? kolonilerin ana vatandan yardım #” mamalarını şimdiden temine çalı tadır. Gelen haberler gösteriyof Trablustaki hava ve kara mütemadiyen arttırılmaktadır. — İtalyan gürültüsü esnasınkla 4 hudutlarına tahşit edilmiş olanı fif” nrn tam mevcutlu bir. kolordu. Hi konulduğu İtalyan erkânıharbiyesi rafından teyid edilmel , Bunü harp vukuunda en az üç kolordu Bâ” de kabul etmek mümkündür ve 1W? nın, (ister bir netice versin, ister mesin) hem Tunusa, hem de Mısıfâ * vadan ve karadan saldıracağı m& kaktır. Mistr bu #htimal karşısında # den kendisini bir hayli laıvwd miştir. Gerek Misır hava ku! gerek İngiliz hava kuvvetleri göle kadar *> dahilde muhtelif larda tamamiyle seferber bir halde Tundurulmaktadır. Rövayetlere bdF sa Mısır silâhlanması, Mrsız parlâf tosundan hükümetin aldığı tahsiff bir kaç misli fazla para sarfedilerek #41M30) — KAVUNZ — FAÇAŞDAKDAŞE ŞAYEA IX AIŞUDA VÇ — İtalyanların Tunustaki nı, bir harp vukuunda Tunusta & kargaşalıklar çıkarmak ve bura'da şılaşacak Fransız kuvvetlerini ayn manda arkadan vurmak ve men” bırakmak hedefne atfedenlere hak " direcek sebepler de ge değildir. “ j F Fransız Fasının harp başlar b Frankocularla İtalyan ve Alman * wetlerinin istilâsında'bulunan — İsl yol Fasına saldıracakları da — tab Bu hal Pirene hudutlarının ıqıui Bask sahillerine asker çıkarmaklâ anda başlıyacaktır. Müttefiklerin tekizin bitaraflığını cebren temin © ğe çalışacakları tahmin edilebilir. —— Akdeniz — kıyılarındaki bu Fransız — Alman hududunda W“l mamast imkânsızdır. Demek ki atef ” hal oraya da sıçrayacak, bunu ç lovakya ile Rusyanın hareketi decektir ve dünya cayır cayır tır, İşte Mülletler Cemiyeti dü Akdeniz meselesi ve İspanya m ve Uzak Şark meselesini bıllod teyenler bunun için harp yv!ım“ zak kalmaktadırlar. Mukabil cephe için lcılyıyı vi manyayı ve Japonyayı barp ile 1 etmek, çocuk oyuncağı gibi bif 5 Lâkin bu üç kuvvetin mahvolduğt S dünyatla da eler tutar yer kalmağ maz amma, hâdiselerin tesiri ile * yanın bugün aldığı seyirde gene yolu işaret etmekte değil midir? Siyaset dünyanın müzmin bir lıkla mahvolmasını, hâd bir b 7 mahvolmasma tercih ediyor, işte F — dar.. ü Bursada kaf “ dı 4 yağ Üç gün evvel başlayan yağmıf Ç Talr bir şekilde devam ediyor. F bayli soğumuş bulunmaktadır. rın sürati saniyede 11 metreye Ö7 tür. Yıldır. poyrazından ” et Hararet de günden güne dü Dün azami hararet 13, âsgari 9,5 derece idi. Dün sabah yedi' sabah yediye kadar yağan miktarı 33 milimetredir. — | Evvelki göeki fırtmada Kâ' varında Niyazi kaptana ait bir kayalara çarparak battığını y Aldığımız malümata göre, bu MT'y tayfalarından İsmail, Hüseyin * yi deşi Hasan, ve Ali isminde göft î boğulmuştur. ü Fırtına yüzünden Türkân .;ı Mudanyada karaya oturmuştu?" gf zede gemi 800 ton kömür hati (f Mudanyaya gitmişti. Vapurat * — rafı hasara uğramıştır. Bursada kar — 4 Bursa 14 — Şehre üç n yağmur yağıyor. Uludağa kar * für. t

Bu sayıdan diğer sayfalar: