10 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Dâhi Dün bütün Sinan memlekette hürmet ve tâzimle anıldı Dün büyük mimar Sinanm 350 inci ölüm yılıydı. Bu münasebetle bu yük- sek dehanm mezarında candan bir ih. tifal yapıldı. Saat daha on beşi bul - madan Süleymaniye camiinin avlusu döolup taşmıştı. Bunlar arasında güzel sanatlır akademisi, yüksek mühet - dis Mektebi talebesi, mimarlar, mü- hendisler ve buna katılan yüzlerce ki. #i vardı. Köcx Slinanın mezarı etrafı bir çi gek Bahçesinden farkaız bir hale ge- tirilmişti. Yüksek mühendis mektebi, teknik okulu, mühendisler - birliği, Türk mirarları, vakıflar başmüdür . lüğü, halk partisinin ve diğer mücs- seseler namitna gönderileri çelenklerin süslediği mezar bir bahar gününün rengine bürünmüştü. İhtifale iştirak edenlere Süleyma - niyede, mimar Talât Özişik, akademi mimart tubesi talebesinden Saim iza- Hat vermişler ve dâhi Sinanm ölmez eserlerinden decin bir hararetle bah, setmişlerdir. BSaat on #itiya doğru mezarı başm- da toplanan ihtifalciler söylenen nu- jbukları ve sözleri dinlemişlerdir. Kemal Elâgözün nutku » Güzel sanatlar atademisi mimari ,Bubesi talebesinden Kemal Elâgöz ilk 'I_ alandır. Bu genç ateşli hitabe . sinde: “—e Sinan sanıât tarihimizin bir ie- tisnası değildir. Biz, İvazlarla, Kema- Tedâinlerle, Hayreddinlerle ve daha birçoklarile de öğünebiliriz. Yalnız Sintn başlayıp devam eden bir silsi- lenin en yüksek zirvesidir. Bu itibar. la, © nisanı Türk sanat &leminin bir Bünü ve Koca Sinanı bu âlemin bir sembolü sayıyoruz.,, « Demiş ve ilâve etmiştir. "i Son ssırların iİhmal! o kadar cok, tankörlüğü o kadar fazla ki, ma- alesef, S'nanımızın, Sinanlarımızın bir gök aserlorini tanmmıyacak kadar ha- rab vaziyette bulduk. Onlara lâyık ol. dukları itinayr göstermek Sinanm bu- rada ismini sadece plâtonik bir aşkla anmaktan çok daha mukaddes bir va- sifedir. Bu vazifeyi mazinin ihmal İz- lerini gidermek gartiyle ifaya —mec. bur bulunan bugünkü kadirşinas Ata- türk çocukları atalarından aldıkları Yüksek I!hamla, elbette başaracak- lar.,, Diğer nutuklar Bundan sonra söz alan yüksek mü. hendis mektebi talebesinden Faik ve üniversite namına söz alan Abdülka- dir Karahan da büyük bir muvaffa - kryetle Sinanm büyüklüğünü tebarüz ettirmişlerdir. Gençleri mühendis Abdürrahman Nacinin hitabesi takip etmiştir. Ab dürrahman Naci demiştir ki: “— Aziz yurddaşlarım. Yaşamağa hakizı olan yüksek milletler daima il. mİn, irfanım, faziletlerin meftun ve takdirkârıdırlar, Herhangi sahada o- lursa olsun, memleketine hizmet et - maiş şahsiyetleri tebell ve takdir et. rüiyen milletler, hiçbir zaman yüksel- meğe ve beynölmilel şerefli bir mevki sahibi olmaya lâytk dağillerdir ve o- lahfazlar. Mimar Sinan büyük kudretini ne reden almretır. Hangi mektebde oku. müuştür? Onun mektebi - fitri varlığı ve zekâsı ve yaptığı yüzlerce eseridir. İlim de, fen de, mekteb de hepsi onun gahsında, varlığında tecessüm etmiş. Bana f b yi HIR muşlur. Ve Çinla asıl küvveti gelmektedir. Kuvvetli hükümet, milll birliğe dayanan hükümettir. Fransada hükümetlerin birl. biri ardı sıra düşmeleri Fransada — milli birliğin teesshs edememesindendir. Parti kavgaları o derece had ve keskin bir şekll almıştır ki, bu kavgalar mllli — bir birlik kürmaya engel ölmaktadır. MiM Birliğin tecssüs etmemesi de Fransayı Mmülemnadi. yen zasfa düşürmektfedir. Onun zaafı düş- manlara küvvetlenmek ve hamleler yap. mak firsalimı vermektedir. Onun için bit memlekette en büyük kıy. met, dahilde ve bütüh milli — meselelerde mailli bir birlik tesididir. 'Türktye büyük Niderin'a etrafında milli bir Birlik tesis ettiği gündenberi kuvreti. ni düymüş ve duyurmaş ve yeni bir ha. yata kavaşmuştur.,, Turadan HABER — A pe” TORK Mevsimin en muhteşem eseri DELi PETRO 30 yıldız, 200 ârtlet, tir. Bir #vvolki eseri bir #sonrakine | kartSiN aiT myı aa Tmagayt — KÖrülecek büyük tarih! film. rehber olmuştur. Mimar Sinan, tabi- atin zâman zaman yarattığı harika- lardan birisidir. Sayın dinleyiellerim. Mimar Sinan | uzun süren bu feyizli bayatmda, ken. | disini istihlâf eden Davud ağa gibi, Mimar İsa ve Yusuf gibi, Mimar Ra. mazan Ağa gibi birçok hayrülhalefler yetiştirmiş ve bu kıymetli şahsiyetler, Mimar Sinanım ölümünden bir asır sonraya kadar memleketfe güzel ezer- Jer vücuda getirmişlerne de saltanat devrinin bu gibi fen erbabını himaye etmemesi yüzlinden yakın tamanlara kadar Türk mimarisi ve mimarlığı meflüç bir vaziyeta düşmüştü. Mukaddes cümhuriyotimizin lânm. dan sonra Tilrk mühendis ve mimar- larında yeniden görülen kudret v yükseliş harekâtını Iftiharla kaydet - mek isterim, Büyük dâhi Mimar Sinanrı tebell ve takdis ettiğimiz ve ruhunu şadetmeğe çalıştığımız şu dakikada Büyük Baş- buğumuza bin minnet ve şükran hiz. lerimizi sunarım. Kendisine sıhhat ve afiyetle daha pek çok seneler milleti. nin başında kalarak, gimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da her saha- da milleti zaferden zafere ulaştırma- | sını temenni ederim ve hepinizi kalp. | ten gelen yüksek sesle (Atatürklimliz sağ ol) temenniyalımızm tekrarıma davet ederim.,, Abdürrahman Nacinin sözleri “A- tatürk sağ ol!,, avazelerile karşılan- mış ve merasime sant 17 de nihayet Verilmiştir. Mimar Sinan ihtifaline Iştirak e - denlere halkevi tarafından hazırlanan Mimar Sinan rözetleri dağıtılmıştır. Mimar Sinan, şehrimizin ve mem. teketimizin muhtelif yerletinde yapı. Tan toplantılarda da anılmıştır. Bu &- râda Patih Halkevi saat 9 da başlı- yün'bir Sihân göcesl yapmıştır. — Ankaradı Ankara halkevinde dün saat 15 de yapılan toplantıda Mimar Sinanın ha. yat ve eserlerinden bahseden könle - ranslar veri?miş ve Trakyadaki Sinan eserlerinin sineması gösterilmiştir. | Edirnede Edirne, 9 ÇA, A.) — Sinan günü bu Bene de Edirnede 'parlak bir surette | yaşatıldı. | — Öğleden sonra başta umumi müfet- tiş, başmüşavir, vali ve belediye reisi olmak Üüzere orta okullar muallim ve talebeleri, memurlar ve büyük bir halk kütlasi, halkevi salonlarını dol- durmuş bulunuyordu. Törene saat 15 de şehir mızıkasmım çaldığı — istiklâl marşı ile başlanmış ve bunu mütcakip kürsüye çıkan mimar Sedad Çetintaş, Sinan hakkmda heyecanlı ve parlak ,bir nutük söylemiştir. Mimar Sedad . dan sonra tarih öğretmeni Osman Pe, Temeci ve nafia başmühendisi Kemal Ölçer de büyük sanat dAhimiz koca Sinanın hayat ve eserleri hakkında kıymetli bir hitabede bulunmuşlardır. 'Törene bütün halkm iştirakiyle cüm- huriyet margı söylenerek nihayet ve. rilmiştir. Bugün, Edirneden maada, Trakya- nın Lüleburgaz. Babaeski ve Tekirdağ gibi Sinanın eserleriyle bezendiği 5e hir ve kasabalarda parlak törenler yapılmıştır. Çankırıda Çankırı, 9 (A. A.) — Mimar Sina. nn ölümünlün 350 inci yıl dönümü mü. masebelile bugün Sinanm eseri olan büyük cami çevresinde ihtifal yapıldı. Sinanın eserleri hakkında nutuklar söylendi. | Guraba hastahane- sinde dahlliye anfis! Tib talebesiin mevcudu seneden bo. | nı,yo ağttığından bir kistra bastanele- rin Ünivorsiteye bağlanması akabinde | yapılmış olan tesisat kâfi gelmemeye | başlamıştır. Bunun için talebeyi istiab edebilecek tesisatın vücuda getirilme- | #i takarrlir etmiştir. Bu meyanda ilk | olarak Gurabu hastaneninde ikinci bir dahiliye anfisi vücuda getirilecektir. SKD AD Meşhur Opera Lirik şantözü LGA SOMOGY'İ Yunan oöperası tenörü BAKEA ve TENOR YUNKA NOVOTNİ'de ' Mo. KEMAL orkestrası iştirakile KEYCTENLGEE CA Vilâyet merkezlerince Resim ve hey- kel müzeleri Açılması için tetkikler yapılıyor Güzel sanatlar akademisi maarif vekâleti tarafmdan verilen çok mü- him bir vazife ile moşgul bulunmak- tadır. Geçen sene Büyük Önder ÂAta- türkün verdikleri yüksek emir üze- rine Dolmabahçe sarayının eski ve.- Hahd dniresinde Bbüyük' bir resim Mmüzesi vücuda getiren Maarif vekâ. Teti gene ayni yüksek irşattan fibam alarak İstanbalun an işlek bir ye- Tinde bir daimi resim sergisi âçıl- ması ve yilâyetlerin hepsinin mer- kezlerinde birer resim ve heykel mü- ze&i vücuda getirilmesi işinin tetki- kini güzel sanatlar akademisine ha. vale etmiştir. Maarif — vekill Saffet Arıkan son defa şehrimize esnada güzel sanatlar akademisine gureti mahausada yaptığı ziyarette bilhassa bu mühim iş üzerinde aka- demi direktörü Burhu 'Toprakla gö- Tüşmüştür. Öğrondiğimize — göre bu gergi ve müzelerin tetisi için veni bütçe pro. jesine Maarif vakAleti bütçesina tah, “Bisat tonulmüuştür. Du suretle şimdi- ye kadar yalnız İstanbulü inlilsar e. den sanat hareketleri bütün — yurda toşmil edilmiş olacak ve güzel sanat. Jar müntesiplerine geniş bir çalışma fmkânı verilmiş olacaktı?, * Romadakt yeni Alman böyük elçişi ve bayan Makenzen bugün Romaya vyarmış. Tardır. Elçi bugün Ciyanöyn riyaret ede. cek, yarıa da kral tarafından kabul edilç. rek ilimat mektubtunu verecektir. * Kudüste fteftiş yapmakta olan iki A. rap memuru pusuya — düşürülmüştür. Ne. murların yanında bulunan üç polis memü. ru elvar tepelerde gizlenen çeteler tarafın. dan öldürülmüştür. Bir İngiliz polis ko. miseri ağır surette yaralanmıştır. * Senatör Ettore Koni'nin — haşkanlığı altında İtalyan endüstrisinin bülün mü. hlm şubelerinin mümessillerinden mürek. kep bir İtalyan ekonomi heyeti dün Ja- ponya ve Mançukoöya bareket etmiştir. * İngilterenin pelrol kumpanyaları me- selesi hakkında Meksikaya verdiği notanın şiddetli lisanı Amerika politik mahlille. rinde a7 çok endişe İle — karşılanmıştır. Halırlardadır ki, Vaşington hökümeli Ta- gilterenin müşterek teşebbüs hakkındakl tekliflerini Feddelmişti. * Bötün İngilterede dün gece sant 2 de yaz senli başlamış ve bülün saatler bir saat ileri ahmmıştir. * Yugoslavya niyabet meclisinin kararı ile, Yazotlav Sokolları şefi muavini Cura Punkoriç ve sabik Kotar Dr. Lâta. reviç Ayan azalığına tayin edilmiştir. * Polonya İle Almanya arasındaki eka- nomik ve ticari muahedelerin Avusturya. ya da teşmili bususunda Berlinde Alman. yâ ile Polonya heyelleri arasında mürake. relere başlanmışlır. # Muzolini garbi Afrika nezaretl müzste. şarının buzurile dün akşam Cinma sul- tanını kabul etmiştir. * Resmi statiştiklere göre, Avuştralyada altın istihsali, 1937 senesinde, 1917 sene- sindenberi IIk defa olarak 10 milyon lira. lik kıymeti bulmuştur. HABER İIstanbulun en çok satılan hakiki akşam gazetesidir. İlânlarını HABER'e verenler kâr ederler. Bugün 20000 figüran, baştan başa heyecan, zevk ve takdirle BAHÇE SARAY | Şark opera filmi. SAKARYA “szml Müntehap, muhteşem, sengin — ve emsalsiz bir şaheser Kraliçe Viktorya Fransırca sözlü film. Baş rollerde: ANNA NEAGLE ve ADOLF WOLBRUCK ROMEO JULYET'inkinden dâha — kuvvetli bir aşk y Sonatlr: 11 (tenzilâllı) 2 - 415 - 630 suvare 9 da Mısır kralı Hariciye vekilimizi Kabul etti BU Baştarafı 1 incide dediye ıııı.ııım kumandan, liman kumandanı, hariciye nezareti tarafın- dan mihmandarlığına tayin edilen Ya- sin ile Kahire elçimiz, İskenderiye kon- solosumuz ve Romanya ve Yugorlavya konsolosları, İş Bankası kirektörü ve gazeteciler tarafından — karşılanmıştır. Rıhtımda doktor Arasa bit polia müfre- zesi selâm resmini Ha etmiş ve vekili- mizi selâmlamak üzere toplann Türk- Terle Misirlılarım alkışları arasında oto- mobile binen doktor Atas ve maiyeti Antoniyadis parkr köşküne gitmiştir. Burada bir müddet istirahatten son- ra doktor Rüştü Aras ve maiyeti, İş Bankasını, konsoloshaneyi, müzeyi, vi. “lâyet dairesine ve belediyeyi ziyaret ete: miş ve İş Bankasının Snlinde Türkler ' ve Misırlılar tarafından büyük tezahü- rat yapılmıştır. . Hariciye vekilimiz ve maiyeti, saat 12 de İskerideriyelilerin candan tezahü- ratr 2raşında trenle Kahireye doğru ha. reket etmiş ve Tesmi merasimle uğur- Janmıştır. Yunanistannın Kahire elçisi de İstasyonda bu merasim centsnde ha. zır bulunmuştur. İskenderiyeden lıhlnyı kadar yol- da bütün duraklarda Türkiye cumhuri- jyetinin mümessiline tezahürat yapılmış ve buketler takdim olunmuştur. Doktor Arası hâmil olan tren gant 15 de Türk ve Masır bayraklariyle do- nanmış olan Kahire istasyonuna girmiş ve Hariciye Vekilimiz burada Mısır Ha- riciye Veziri, Kahire Valisi, Hariciye müsteşarı, Hariciye erkânr, polis mü « dürü, Balkan memleketleri sefir ve kon. solosları tarafından selâmlanmıştır. Bir kıta asker selâm resminl ifa etmiş ve muzika iki memleket milli marşlarını galmıştır. Tstasyon ve civarını dolduran halk, Hariciye Vekilimizi coşkun tezahürat. la alkışlamıştır. Buradan otomobiller- le yollarda halkın alkışları arasında 'Türk beyetinin ikametine tahsis edilen otele gidilmiştir . Doktor Tevfik Rüştü Aras evvelâ, saraya giderek hüsust defteri imzala- mıştıt, Bunu mütcakip, Başvekil ve Ha- riciye ve-irini ziyarct etmiş ve bu ziya- retler iade olunmuştur. Akşam, Türkiye elçisi, sefarette dok. tor Tevfik Rüştü Aras şerefine husustf bir ziyalet vermiştir. Gazetelerin yazıları Hariciye Vekilimizin Mısıra gelişi münasebetiyle bütün gazeteler Türkiye cumhuriyeti ve bunun büyük yaratıcısı Atatiirk hakkında uzun ve hararetli ma- kaleler yazmakta ve “Türk — milletinin ve Büyük Şefinin güzide mümessiline çandan hoş geldiniz.., demektedir. “Almtıkattam,, gazetesi, her tarafta Bempati uyandırmış olan Türkiye Ha- riciye Vekilinin bu ziyareti Türk - Mı- Bir mÜncaebatmda mühim bir hâdise teşkil edeceğini kaydettikten sonra iki ı temleket münasebetlerinin bir tarihçe- #ini yapryor. Mısırlıların asfl Türk mil. İ Tetini hayranlıkla takdir edil ve onlara karşı derin bit beslemekte olduklarını yazıyor ve küz ziyocetin Türk — Mısır mün tında bayırir bir merhale olmasını ©? taenni ediyor ve diyor ki: | “Aras, Mısmrda kendini memleketi de gibi bulacak ve umum şarkın y fazsına yardımcı olan kardeş Türkiy Misırın candan dostluğuna şahit caktır.,; Hükümet gazetesi olan “El Kemalist Türciyeyi medhettikten sonra diyor kit “Misır da Şark Paktına iltihak eti Bi çok iaterdi, Fakat bir takın; hacici tWf ahhütleri bugün buna müni olmakta ııç.muuâ.wm mezkür o M ia beraber Türkiye ber zaman dostluğuna güvenebilir. Rüştü Aras olduğunu tebarüz ettirci Miısır devlet adamlariyle yapacağı masların feyizli semereler vereceği naatini izhar eylemektedir. * N ÇA | Bir kadın başka bir kadımın laşla başını yardı Dün Eyüpte bir mahalle kavgi olmuş. Münzevi caddesinde otu Delektrikçi Arifin karısı — Safiye İ7 ayni sokakta oturan arabacı medin karısı Huriye, — biribiri kavyga etmiye başlamışlar ve 14 zışınca, Huriye Safiyanin başına taş fırlatmış, yaralanmasına biyet vermiştir. Yaralı Balat hastanesine gÜ rilmiş ve zabıta İşe el koymuştur. Sarboşluğun sona ! Fatihde Çinillhama — odalarti oturan sobacı Niyazi leminde bif kendini bilmiyecek — kadar sa! olmuş, arkadaşı Şükrü dasına getirilirken ari Kkaygaya başlamış ve bıçakla Ş yü elinden yaralamıştır. Ba kızan Şükrü de leııiıl başıl yaralamıştır. Çalarken yakalandı Boğazkesendea bir kahvede kalkan 35 yaşlarında Hüseyin haddin isminde birisi, dün Şehi ni Karabaş mahallesinde İnekçi gidin mandrasımdan palta ve Ç gir çalmağa cıııur_loı cürmü hut halinde yakalanmıştır. Mi Ingiliz - talyan müzakereleri Roma, 9 ÇA.A.) — Kont nun perşembe günü İngiltereniğ ma elçisi Lord Pört ile yaptığı 9” mülâkatta, gzelecek hafta orti da imza edilmesi muhtemel bul İngiliz - İtalyan anlaşması hazırlandığı hildfri!mektedir.