25 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

.—. ç Ankara, 24(A.A) —B.M.M gugün doktor Mazhar Germenin başkanlığında yaptığı toplantıda 1939 yılı bütçesi üzerinde müze . kereye devam edilmiştir. Celse açılım açılmaz Dahiliye Vekili Falk Öztrak kürsüye ge - lerek dünkü toplantıda Dahliiye bütçesi üzerinde hatipler tarafm. dan serdedilen mütalealara ve te. mönnilere cevap vermiştir. Bu Izahatı müteakip Dahiliye Wekâleti, Matbuat, Emniyet iş leri genel direktörlükleri, jan . darma genel kumandanlıği büt çeleri kabul edilmiştir. Hariciye Vekâleti bütçesi üze. rinde hiç bir hatip söz almamış ve bütçe aynen kabul edilmiştir. Sıhhat ve İçtimaf Muavenet Vekâleti bütçesinin müzakeresi. ne başlanırken söz slan hatipler bilkassa verem, trahom ve sitma milcadele işleri, yerli seromlar, muhacir ve iskân işleri üzerinde durmuşlar ve Sıhhat ve İçtima! Muavenet Vekili bu mütalealara cevap vermiştir. Bütçe tasvip edilmiştir. Adliye bütçesinin adliye ista . tistikleri içine ve adliye kâtipleri maaşlarına dair temennilerde bu. ret Sılayın cevabını dinlemişler. dir. Dahiliye vekilinin izahalı Ankara, 24 (üre) — Dahiliye bütçesinin müzükeresi mıinanebetiyle Dahiliye vekili Falk Özirak gu izs- hatı verdi: — Eraniyet ve asayiş meselesi Uze, zinde arkadaşlarım müllefikan bizi taltif edecek sözler söylediler, Eherimira verdiğiniz e kanunların ahkâmı: dairesinde kurduğunuz Cum. hüriyet liaresine yakışacak srette memlekelle emniyet ve asayişi dalma mütekâmlil bir surette temine çalışı. cüğımızı vandetmek (benim için bir borçtur, Jandarma ve polislerin vazife gör. dükleri yerlerin ıslahı ve dabe Iyi yer, lerde oturabilmesini temin için bütün gayretimizi sarfedeceğiz, Bu senenin emniyet bütçezlade nazarı dikkati cet, beden nokta saratoryom ve provan. toryomlar inşastdır, NÜFUS TEŞKİLATI Arkadaşlarım nüfus © teşkilâ- nin darlığından ve memurların ma, Aş'apınn azlığından (şikâyet ettiler, Hakisrı var; fihakika bu — teşkiint takviyeye, mnaşlar tezyide muhtaçtır. Bu hususta yakında bir kanun tkdim edeceğin. Dahiliyede yalnız nüfus me. murlarının deği, diğer birçok memur. Jarım ds maaşlarının arttırılmasına ih. Uyaç vardır. Yakmda taşra teşidlât kunumu projesini (beyetinize verece, giz. Nüfus defterlerinin zajahmı da göz. dnünde tutuyoruz. Bir nüfus yardımı. nü ihtiyaç vardır. Bunun da kanmu bazırlanmakladır. FAHALALIĞI Wvienme işlerinin. biraz pabalılığın. dan bahsedildi, Mectise verdiğimiz M. yiha ile evlenme masrafı 685 kuruş. ok çocuk Tunmuşlar ve adliye vekili Pik -| tan 261 kuruşa indirilmek haddi gü. dülmektedir. NAHİYE MDÜRLERİNİN İSTİKMALLERİ Vekâletimiz nahiye o müdürlerinin gerek istikballerini ve gerek vazlfete. rini daha iyi Bir hale girmek için tedbirler sramaktadır, Yeni barcınde pahiye müdürlerinin zonaşı biraz da. | bu yükmi çutulmştar, Nahiyalarda imünhaller fazla değil. dir. 25 valinbslden ibarettir, Poll ve) İandarmayı tevhit ederek bir idüre al, tında toplamanın daha faydalı ir Meri #ürüllü. Zaheta kuvvetlerinin Sev. hdi geniş bir et0d mevzuudur. Biz ba iki teşküüte Dabiliye Vekâ, Jeti emri altında toplamakla tevhidi temine çalışıyoruz. Bir arkadaşmız toeiurlir. ösvlet paramı kendi paraları gibi sürfetme. Meri bakkında tebligatta bulumulması, © mı tavsiye etti. Biz bu keyfiyeti yap, J İ gestipi günün B.M. Meclisinde bütçe müzakerelerine devam olunuyor lu ailelere cahil ve fakir insanlar arasında rastlandığı doğru mu ? Bir saylav: Hayır, diyor, çok çocuklu aileler vatanperver insanlardır; bizim bu topraklarda bol vatandaşa ihtiyacımız vardır Dünkü müzakere erden © Evlenme masrafı 655 kuruştan İ 26l kuruşa indirilecektir. © Dahiliye Vekili, Istanbulun et derdile ehemmiyetli surette meşgul olmaktadır. © Köylerde zirai asayişi temin için bir kanun lâyihası hazır- KIRTASİYECİLİK AFETİ Kırtasiyeciiğin çokluğundan ve iş. leri uzattığından bahsettiler. Bu baki. ölarak küllanmaları lâzum geldiği va. kıt mesuliyeti oOkabul etmesi o işin önüne geçocek en kestirme çaredir. Hava tehlikelerine. karşı elimizde mevcül İmkân ve vasıtaların müsaa, desiz nisbette işler yaptık. Hâlâ da yapmakta, bu Iş için Genel Kurmay. la dalma hali demaslayız. Husus Jöarelerden (şikâyet edildi. Bunların Cumhuriyet devrinde başara. bildikleri işleri anlatayım. mektep, 8 milyon 283.611 lira sarfede. rek 5338 kilometre göse yapılmıştır. 2 milyon 526.000 ira sarfiyle 48 hastahane binam (yapmışlardır. 131 bin lira sarfiyle Uç tane doğumevi yapmışlardır. Ve bu süretle hepsini sayarak sizleri meşgul ve rahatsız et. miyeyim. Bu idarelerin tvuğüne kadar faydalı müasseselers sarfetlikleri para 90 milyon Mradır, Bu, gü çok kısa devreye en tayı zamanlarına tesadüf etmesine rağmen istihfaf edilecek kadar küçük olmasa gerektir. Valllerin o meclisi urum! haklarını bir darbe (le İptal ettiklerinden gikâ. yet eden bir arkadaşımıza cevap ola. rak eöyliyebilirim, ki O kanunlarımız velilere böyle bir seltiüyet vermediği| dul belediyesine devrettiği lanmaktadır. raşıyor. buraya sarfettiği emeği şu rakamlar, ia ifade edebilmek millmkündür. Suyun bedeline kırk para zamme, didiğinden bahis buyurdular, Pilhaki, ka şehir medlisinin böyle bir kararı miştir. Binsentleyb tezayut yoktur. Kadıköy cihetindeki Elmalı suyu 937 de hükümet salın ık İstan zsman gibi kazuna istinat etmeden böyle bir) 9508 metre sarfediyordu. Belediye. şey ds yapılmaz, İdare umumiyi vilâ. yet kanununun 195 inci maddesi vali. Yer Umum! meclllerin o tcükarreral sleyhinde Devlet Şürasma ftirdz bik. kıax. vermiğir. Yol mükellefiyetinin adeletsizliğin. den tahiş buyurdular, Bunun üzerine gök konuşulmuş ve her vasfı tebarüz etmiş bir iş olduğu için buna bir tek kelime ilâvesine Yüzum görmüyorum. İSTANBULUN ET MESELESİ Istanbulun et meselesi mevzuu bah. #0'du, Bu işin işinden kalay çıkılacak bir iş olmadığını bundan evvel tskip ettiğimiz safhalar tebarüz ettirmişler. dir, Ve sihayet &z çök memnuniyet, siztiği davet eden her iş gibi bunun elrafında da şikâyetler devam ettikçe hakiki Kusurları olduğundan çok faz. In göze çarpıyor. Şunu arzedeyim ki, Istanbul mezbahası işi ile meşgulüm. ye geçlikten sonra sarfiyat 8100 met- ce mikâbına çıktı, Sirket zaman) da sarfiyat nüfus başına 985 Titre #di. Bugün 62 Hitreye- çikarıliiştığ, Miktarın bu hadde; çıkarılmasında zaylatın önlenmesinin de tesiri var- dır, KİRKÇEŞME SULARI Ranların menedildiğinden labse- dildi, Ba süyun kullamlmasını mene» den sıhhiye komisyonlarıdır. Bunu hesabını Sıbhiye Vekili arkadaşım daha iyi verecek ve İzah edecektir. Bu maruzstım suların belediye e line geçmesinden sonra İdarelerinde sevinilecek Kadar selah olduğunu gös termek için zannederim kâfidir. İs. tanbulun su İşlerinden bahseden ar- kasdşımız İstanbul belediyesini bu xu İşinde emniyetsizlikle tavsif bu yurdular, İstanbulun bir büyük şehir meclisi vardır. Bütün belediyeye ve iş ir merada Bugüne elan biç Jebre ait işlerin sahibi odur, Bila: hedkp vermek imkânmi (bulabiirim,| bi bu böyük meclisi arkadaşım sa- Belediyeler et işi ie kenliscek hayvan. | mirniyetsizlikle tavsif etmek isleme: larm mezbaha kapımna gelmesinden | iler. Bu meclis samimiyelsiz olanı. kesilen etlerin küsap dükkâninda sa. | tıldığı zamana kadarki safhadan mes, üldür. Ordan nt tarafının hesabı bi, tahi belediyelere ait değildir. İstanbul belediyesinin mezbaha Ücreti olarak başına aldığı biş kuruştur. Bun. başka boran Ücreti diye 10 san. almır ki, ba kırk para oluyor. Perakende ciye de bey kuruş kür veriliyor. Mir, bayaslmecmu mezbahadan tâ sutdaca, EEE ; yacağ: gibi, kendi mürakabesi al lihda çalışan şahısların ve heyetlerin de bu yola düşmesini elbelle mene decektir, Zannederim ki arkadaşım İ böyle bir manayı kasdetmeyerek ifa de buyurdular, Köy idareelrinden de bahis buyu belediyenin değildir. | ruldu, Ve zirat asayişin eksikliğin- den şikâyet edildi. İtiraf edeyim ki, biz de bundan möştekiyiz. Bunu ön. lemek İçin asayişi ziraiye kanunu di- ğı zamana kadar et tistüne kiolda 11.5 | ye bir kanun lâyihası hazırlanmakta kuruş biniyor, Binsenaleyh bü mevzuu yürütürken ba hesap elimizde bir kata etmemek için rehber olabilir. ISTANBUL SULARI İstanbul suları: Terkos suları bele. diyenin eline geçtiği zaman yani 933 te güni 29 bin metremikâbı su ve. riyordu. Bugün 41 in metremikâuma Çk. muştır. Yapılmakta olun bazı tesisat ikmal edilince yani bir hazirandan iti. baran 60 bin metre mikAbına çıkacak. lir. Bu miklar yani belediyenin eline bi miatinden, fazlaya çıkmış olacaktır. Terkos ve Kadıköy sularının aylık teşkilât masrafı şirketten belediyeye geçi zaman 72449 Hizn idi o Hugün belediyenin elieda 20298 İlyarır, Yani işletme masrafı (ki mlalire gekriıg ol. maşma rağmen eskisinden azdir. Abone adedi 6 zaman 28 bin fen buzün 82 bine çıkmıştır. Şirket gama. umda nüfus başına hi İlise iken bu. gün 93 litredir. Ve haziranda 108 Vit. reyi bulacaktır. Zannediyorum ki, be. Jediyeye devredidiği günden itiberen er. Yakında takdim edilecektir. « kanun bu İş için ümarım ki kâfi mık' tarda çareleri ti ve köylüyü tat min etmiş olacaklar, Köy mulıtarlarına devlet bülçesin de bir ücret verilmesinden bahsedil. di, Bu işin maballi bir iş olduğu ms iümunuzdur. Binaenaleyik, Oo bunun ücreti de ancak mahalli bütçelerle görülebilir, Hatiplerin sözleri: Ankara, 24 (Hususi) — Bugün Mec üste malbuat umum müdürlüğü büt çesi müzakere edilirken Ahmet İl sah Tokgöz: Bu matbuat bülçesi, dedi, ufuk bi rşeydir ama, içinde büyük bir ra-) Xam ver, Bu pars neşriyat, propa snnda, telif ve tercüme, film, kağıt, slise diye sıralanmıştır. Ben bu pa. AABER — Akşam Posim, ansaama öğrendiklerimiz : © Hükümet memurlar için küçü evler yapmak mevzuu İ İş | baretlir. Bu para bunlara sarfeditir. Çamhuriyetin sevgili Dahiliye Veki Jlerim. BERÇ TÜRKERİN TEMENNİLERİ verdiği cevaplar dinlendikten sonra keresinde Berç Türker söz “Wlörs saneloryormun nerede lesis edileceği. ni sordu: şekle bağlamasını kendilerinden di Dahiliye Vekilinin bu tenkitlere emaiyeli umumiye bütçesininsMmürs” tahsisat olduğuna işaret ederek bu “— Eğer Ankarada tesis edilecek. se diğer yerlerin, İstanbulun da, İz. mirin de, sair yerlerin de buna (bii Yacı vardır. Temenhim gelecek sene bunları tevsi etmeleridir,, dedi, Küçük memurların karşılaştıkları mesken buhranına tekrar temas ede rek Dahiliye Vekilinden bu hususta izahat istedi, MESKEN BUHRANI man kira yüksekliği manasını anla. mak lâzimigelir. Sanıyorum ki ucuz kiralık evler yapmak ve bilhassn kü. çük memurlar için evler yapmak çok faydalı ve lüzumludur. Hükğ. met birkaç senedir bu mevzu ile meşgul olmaktadır. Hakikaten bn iş bükümet için bir ukde olmuştur. İm kân bulunca bir çare bulunacaktır” cevabını verdi. POLIS VE JANDARMA ; SANATORYOMLARI Abdülhak Firat 4Erzincan); polis) ve jandarma karakollarının ıslahı ile saratoryom Üzerinde (o mütaleaların: söyledi, Polis ve jandarma için de husuni bir sanatoryom açılmasını İs- tedi. Sırrı İçiz (Yozgat) Ankarada hazır sanatoryom binası olduğunu ifade e- «lerek Keçiörendeki bir binayı hatır. İatlı ve dedi ki; “— Orası merhum Büyük Atamı- zın da nazarı dikkatini celbetmiş bir) İ binadır. Rüzgâr vaziyeti tesbit ediz imiş, raporları alınmıştır, Elyevm İ- (darei hususiyelerin bekçileri elinde İgelen giden köylülerin kayvanlarına ahi vazilesi - görmektedir. Eğer Sihhiye Vekâleti burasını kullanm- yacaksşa ercniyet memurları için İsm bi rsmaleryom olabilir.” Bundan #onra İariçiye İbütçesi müzükere ve kabul i Sıhhat ve İçtimai Maavenet İeli bütçesinin müzakeresine landı, SITMA MÜCADELESİ İlk sözü Meliha Ulaş (Samsun) al- «b, çok çocuklu ailelere yardım ve Vekâleti edildi. Yekü- baş çede sanaleryom için 51 bin Jirgj.tin döke rayı mereye sarfediyorlar diye &re|emracı efrenciye ve sitmu haslalık. dım, Ayın Tarihi diye, ekseriya ta-|Jarını ele slarsk Izahattin o bulundu. rihinden dört ay sonra bir kitapiçok çocuklu ailelere yapılan pek #r r, bir de La Türki Kemalist diye| yardımın bile vaktinde yapılmadığı. sizca bir mecra var, o da sen&-İni, bu kimselerin ekserisinin köylü de 3-4 defa intişer eder, güze! Tellerin teskil ettiğini, senelerdenberi simleri vardır, dört beş sayfudan i- istikkaklarinı ellerine geçirsmedikie- rini, bu sre bülçemizde ayrılan 75 bla liracın ihtiyaca kâfi gelmiyere Mini, gelecek yıllarda bu işe dahı anla tahsisat ayrılmasını İstedi. Dayan Meliha, bundan sora sıt- ma hastalığı hakkında Sıhhiye Ve. «âletinin o yaptığı mücadeleyi kik sörmiyerek: “ Bunlar hakkında ciddi, esaslı iakipler ve tedbirler alınması lözım tr, sına bâlğ nüfusumuzu tahrip ediyor, kemiriyor” *dedi, HAZIR İLAÇ REKLAMLARI Osman Şevki Uludağ Sıhbiye Ve. “dletinin bunların icrnatında tama miyle muvaffak olduğunu iddia ede miyereğini söyledi ve bazı kusurler; olduğunu ire eli, Bütün verem mücadele teşkilâtının 8 dispanser ve bir sanaleryonudan ibaret bulundu- Runu, memleketin daha kalabalık verlerinde bu müesseselere yer ve- rilmesi lâzımacidiğini, Hybelladad bulunan saanloryomun o memleketi en uzak köşesinde bulunduğunu Şark viliyetleriude bulunan bir has tapın İstanbulu kadar gelemiyeceği ai ve binsenaleyli, bu #untakalarda la bu müesseselerin kurulmasının zarari olduğunu söyledi. Bundan sonra tıbbi flinlardan »ahseden doktor, gazelelerde tesadül Atiği İlânları o Dalkın aldandığını Onun için devletin, milletin malina | “iseler hakkında “ağız, diş, kulak, kendi mahı gibi bakmasını hakiki bir| mide, baş ağrılarını 'dindirir, soğuk doklorin olarak kabul etmiş olan algınlığı, romatizma, nezle İçin en si) Wâç budur” şeklinde yapılan rek” li İşin başmıda yeni bulunuyorlar, Bu) zimların eski zamanlarda muska sa- - pişleri daha düzgün, daka esaslı bir! şan dervişlerin reçetesine benzediği- ni ve bütün bu ilânların yalan ve uy- durma olduğunu söyledi. Vekâletten oyaları meydan verilmemesini, ted bir alınmasımı istedi. HALA DOKTORSUZ KAZARA, olduğunu, uzâk yerlerde Geğii, eni kın yerlerde ve ineselâ Yalovadın oto. mobile yarım #nat mesfede bulunan 90.009 nüfusu Orbaneli kazasında bi. le doktor bulunmadığını, Ankarnda Keçlörende bir verem (#anatoryomu Aytmasının çek yerinde olacağını, bu Gğini, vetiyatm önünü almak için ©. sasi; ve vasi bir teğkilâtm lüzumunu söyliyerek: — Doğum meselesi, nilfus meselesi, Gir. Nüfus meselesi de millet ve ai Hilmi Kavaç (Kayseri) — Nüfüs meselesi ve göçmen işleri hakknda Vekületten hezr temennilerde buluz. du. Bu arada bir İstanbul gazetesinin çok çouklu allelelere yardım yapd. | masmın muvafık ve müsbet bir neti. © vermiyeceği, çünkü çok çocukların ancak cahli ve fakir İnsanlarda ola. İurahim TAN O çDiyarbakır) — İş kanımundan bahsetti, Bazı müşahede, derine göre bugün Karabükte sıtma. am almış yürümüş olduğunu, İstan, bulda tir çok fabrikalana hâlâ dok. tozsuz bulunduğunu, sıhhi şerallin bo. 0k *olduğumu, sihhi mhklme vwhtayi tallmainamenin hâlâ tatbikine geçil, — Ankaranm birçok servet görülü mahallerinden bugün kirden geçlimi, yor. Buza en pis memleketlerde bile rasılsamaz, Bu iy ne zaman temizle. secektir, dedi, MUHACİR MESELESİ, DULAI BİR DAVADIR Ziya Gevher (Çanakale), Muhacir işlerini aslattz. Bunun büyük bir elif m MAYIS — we yaz ni satıp buraya gelmek istiyen ikta larımızın orada ne halde bul tetarüz etürerek: — Arkndaşinr! Bu öyle bir will de. vadır ki, burun geçikmesine mül edemem, Bu iş bütçe işi oarak değil, baylı bazına bir iş olarak ya gelmelidir, Bundan sonra #5“ i İğiyle behemehal uğraşmalıyız, değ ADLİYE KATİPLERİ TERFİH EDİLMELİ. Aâtiye Vekâleti biltçesinin müs” esınde Tstamat Özdamar ( aba aldı. Şöyle dedi: — Bendeciz adilye bütçesini okü Ken tömit ederim ki, iaramı kaypiıiğ maaşlarına zam yapılmasına deir Vİ paranın tefrikina rastgeleyim. gözmemekle son derece rewrtarişı #İ duma, Yinalnlm İki, aiz de benimle DÜ ber izlırap duymuşsunuzdur, (© kadef değil, eseleri), 12 senelik adliye tumda bu kâtipicrin başımda &nm. Bunların mami vazife göl tina gahit oldum. Tarbi umumide Hİ watan! vazi/eletinin başımdan aj diler. Her sınıf memur az çok Feti | Ksvuştarılmuşsn da adliye kariyi hakkında bir şey yapılmadığım GÖZ mekle meyuzum. Adliye o Veko. den ederim. Bunlar hakkımda geli tedbir bulsun. Nevaat Abbas (Bursa) — ASİ istatletikderinin ahlâli | hayatımı seviye ve inkiyar sahaları belge bir tetkike müsait olacak çekilde ahırı temenni ett. Bundan sonra Hye Vekili Tevfik Fikret kürsi geldi. ADLİYE VEKİLİNİN BEYANATI Ahllkı ümümiyenin yapılan v ler peticesinda tadan Aymı izahirta nazaran böçanıma ları ön adet itibariyle 1037 de 16İÜ iken 938 de 13.000 © düşmüştür. Adiye Vekil bu Büdiseyi i takâir bir manzara olarak Ve metres hayati siren Val “ işine temas ederk şunları söyledir çi — Metres hayatına gelince, bu Bibi mukaveleteri tasdik etmerdeti O çin soterlere direkti? verilmiştir. — de ttirar edeceğiniz. moklalar Vİ. bunlar halkında da derhal emmi yetler tedbirler alırız, biz bunun © Teamişle aleyhihdeyiz., > AEütenkiben diye katiplerali Kap aşlarının cidden az olduğunu eden, Adliye Vekili Düve etmiştir? — Bu iş bütçe imkâzilariyle ml yetiir. Son zamanlarda çıkar bir nurla toütlğatı pasta laraninr 4 Giktan sonra mübaşir tabatsatt WE. lığı olarak kalacak mebiiğr 1040 bunlara vermeyi “iy Ankara - İstanbul arasınae yeni bir katar Ankara, . İstanbul arasında yi bir yolcu kaları ikdes edimi. Yarından itibaren Ankersdr” cumartesi gününden ilibarci Haydarpaşadan işlemeğe besl9” | cak olan bu katar Haydarp$# 14,05 de kalkarak 0,55 de AMİ, ya varacak, Ve Ankaradan 16.65 a hareket ederek ertesi sabah 8.29” Haydarpaşaya gelecektir, er ZAYİ .— Sandalmm geti dava olduğunu, bu mesele. hakkında | 4128 No. hu plâkasmı zayi © ep turrda uzun uzadıya söz söyliyesek | Yenisini çıkarlacağımdan olurm bütçenin Eyltlde o ç'kacağmı,| hükmü olmadığı, 19 bin aileye hAlA ev yapılmadığını, Bulgaristanda evini bariımı, ber geyi,