30 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

MAARANA Kristof Kolomb'un Yumurtasına Doğru... Yazan: VASFI RIZA ZOBU 10 : der geçişimde ruhuna fatihalar - okuduğum, Peştenin “Gilibaba, 5 Üzerinde emeğimiz, uğrunda dö külmüş kanımız bulunan Peştede maalesef “Gü” “a,dan başka bir izimiz kalmamıştır. Bu sefer “Bu da,, tarafında Osmanlılardan kal- ma bir hamamla yıkık bir binaya da tesadül ettim.. Konağı yanmış bir paşazade, senelerden sonra metrik arsasında, âfetten yegâre kalan bahçe kapısını gördüğü za” man ne acı duyarsa, ben de ayni hali geçirdim.. Ceddimin, salta- natlar kurup hükmettiği bu diyar- da, kadastro. yapıp otesahüp ettiği Peştede bütün bu şan raları bekijyen canlı tek eser var; o da Gülbabadır... Peşteye i"- gidişimde, bu müba rek zatın huzuruna varınca düşünmüştüm: “Bugünkü topraklarından çok uzakta, Avru» panın ortasında bir Türk ismi i — tiliyor. Yalnız i tilmiyor dört dıvarr, tek “bbesi ve Türk “stilinde yapılmış türbesi de gü lüyor.. Kimdir, nedir? Asker mi" “dir, âlim midir, yoksa diplomat mr? © — Bilmiyorum!... Ceviz tahtasın- dan yapılmış sandukası, sanduka parmaklığı, koyun postu, yeşil ö © tüsü, koca kavuğile yatan bir in- san!,, 'Türk ismi taşıyan bir in san.. Ceddimin burâlarda at oy - mattığını, zaferden zafere (koşup “ dünyaya şan saldığını âleme © aran'bir insan!.. Tunanın karşı sahilinde, “Bu- > Ja,da yatan bu “Gülbaba,yı ziya reti, her gidişimde o urutmama şalışir;onüi'türbesini tavaf eder, © huzurunda Tatiha okurum. Onun » ayak ucunda, türbenin sükütu il © de Türk sipahilerinin at seslerini kılıç şakırtılarını duyar, Kanuni © ordusunun mehter takımını dinler, yeniçerilerin zafer nağmeleri > tirim. “ Peştenin havasını değiştiren bu - türbenin içinde Türklüğümle gu- "rürlanır, sandukanın yanı başı serefli dakikalar geçiririm. Kendi © kendime derim ki: Ta, Turan ille- © rilen kalkıp zafer kazanarak, A- nadoluya, oradan da Avrupanın o oftalarına kadar gelip (o elendilik, , beylik, sultanlık eden neslin evlâdı “Gülbaba,,nın yanındayım.. © Ben deo ırktan bende o kanm | “ taksimatından meydana geldim.. Bugüne kadar onun huzuruna çi- » kacak halde değildim.. Büyük ba- balarım, ki, onun torurlarıydı; bu kahraman nesle, ihanet ettiler., On | — ların şeref ve haysiyetlezin! cettiler.. Efendiyken köleliğe düş > tüler.. Sonra bir gün bir güneş “ doğdu. Etraf aydınlandı. Buizlar “çözüldü. Zincirler koptu!.. o İşte “ben, bu son devre yetiştim. Onun “ zamanındaki şerefli mevkie erişen bir milletin içinde yaşıyorum. Ar- tik ondan utanacak hiçbir kusu- “rum yok.. Onun ruhunu tazip et “miyorum.. Eminim ki, bu yaban: 'cı diyarda, tek başına kalan türbe- sini ziyarete gelmemle, şimdi âzü“ ii tadil ediyorum. o Çünkü ona lâyık 'bir neslin, bu köhne dünya: | da gene saltanata başlayıp şerefli | “günler geçirdiğini müjdeliyorum.. | “Ve istiyorum ki: Bize, iltiharla — yadedeceğimiz birçok okahraman- İlk menkibeleri, zafer hikâyelerile dolu şanlı şerefli günler hediye akan bir devrin yegâne mümessi- “lini Peşteye giden her Türk ziya” etsin, onun sandukası önüne ir çelenk koysun, ayak ucunda el “açıp Allahtan ona rahmet istesin. Ruslar, Ayasatafanosa kadar gel diklerine işaret olarak bir Ozaler kulesi yarmıslardı.. İngiliz Çanak- kaleye Abideler diktiler. oOBuna dünya yüzünde Ohesaptız Türk alar vardır.. Halbuki, Peştede, HARAMA AANANAARA Gülbaba türbesi Türkün zaferlerini ha &er kendiliğinden haz: da, bundan ik tan tek duruyor bulmağı bir tarafa b ret edenleri ayıplamıya kalkan rotum. Nedir bu bizdeki ? Nedir bu bizdeki "Mazimiz şereflidir!, deriz, Bize o şerefi bahşeden eser- lerin yıkılmasına seyirci kalırız. “Ayinesi işdir kişinin fa dbakık- Mia, rülbei > aklı, eserinde! ,, Adam sende! yürt da de yas tan büyüklerini bileihmal eden bizlere, uzaktakilerden bahsetmek manasız V Ama, neylersin ki: Gönül dürtüşler durur işte... Vasji R. ZOBU Herkes muharebeyi düşünmiyor | "Şakşın, görünür Janet Gaynor Bütün dünyanm endişe ile ge- girdiği bu gü , her ehdişe- vi ve her derdi unutup da diklerinin derdine düşen âşikla, pek az değildir. Bunla- başında gelenlerden biri de güzel film artisti Janet Gay- nordür, Janet Gaynor 1934 sene- #inde avukat Lydel! Puh'dan bo. sanmıştı. Ve uzun zamandanberi meşhur terzi ve moda Gilbert Adriyan Üe nişanlanmıştı. Gilbert Adriyan Holiyudun en büyük moda mucididir, Çizdiği modeller artistler arasmda ade- sev ressamı Temsile tom sa: Hurlu kız. Yeni | şe; : ile. ucuz fiatter. | eimede geldi). (Görsem seni | Lo Janet yada kıyamet kopsa bile bususi dedikodularını umutmıyan ve Holivudds en son mevzu olmuş - tur. ii HABER — Akşam Postası BİRDE MA | Gürültü etmemelisiniz... Yazan Dr. G. Kendiniz, belki, gürültüden rahatsız olmazsınız ve kom şunuz radyosunu en son per. deye kadar açtığı halde bile aldırmazsmız. İçinizden de, şebrin iMülerini yok et- mek yalnız belediyeye düşer. Belediye bu işini gördükten sonra hâlkın yapacağı bir şey kalmaz, diye düşünebilirsiniz. Fakat insanın yalnız ken, di duygusuna göre düşü: si haksızlık olur.» Gür anların çoğunu rahatsız eder, Fikir adamların iş çıkarabilmek için daima Gür bilenlerin de çıkarabilecekleri mahsul az rahatsız olmadığı için gürültü eden, fikir işi, işlerinin kirleriyle çak; hepsi iyi bii rükü içinde ç . Kendisi nin ehemmiyetini takdir edemiyor demektir. yüksekliği bilhassa bu Mi bir kişinin zekâsı temin eder. kün ararlar, Fikir harp zamanmda pek iyi beli olur: arca İnsan boğuşur. Fakat orduların muvaffakıyetini Fikir işinin yüksekliğini kabul etmeseniz bile, gürültü. den rahatsız olanların da rahat yaşamağa hakları olduğunu Gürültüden rahatsız olanlar belki Fakat bir şehirde hastaların da ya- teslim etmek Jâzs birer şamağa hakları vardır. inir hastalarıdır. İlkin, çok söylemesini seve: çek söylemek (bazıları için bir keyif olur. Fakat hiç kimse için * bir marifet sayılmaz: Bir milyon insan bir araya gelip te bir buçuk saat orta derecede sesle hep bir ağızdan konuşsalar da, onlatın sarfettikleri kuvvet hararet line çevrilse bu hararet ancak bir fincan kahve pişirebi öz söylemek bu kadar az kuv- vete İlizum gösterdiği için, başka hiç bir & W kalmamış ihtiyarların ancak çeneleri işler. insan evindekileri rahatsız eder, apartımanda oturanların rahat çalışmalarına ehgel olur. Bazı hayır sahipleri, taksitle bir radyo alınca onu her akşam &on perdeye kadar açarak radyosu olmıyan komşuları- na işittirmeği bir iyilik sayarlar. Komşunun sük muh, taç bir hastası varsa, derslerine çalışacak mektepli çocuğu varsa, ekmeğini fikriyle çalışarak kazanacak bir kim se ise onları radyouzun sesiyle rahatsız etmek âyıp olmaz mı? Radyonuzu ancak kendi işideceğiniz (kadar açmalısr” HAZ... görmeğe meca, Çok söyleyen yakınlarında ızdakilerle yüksek sesle konuş- mak sokağın gürültü bir çok desibel arttırmak demek, tir. o Kameriyenin altında fısıldayarak aşk duygusun o ha ber vezanek 10 desibel olunca! iki üç kişi yüksek sesle konu- şunca 74 desibele pek çabuk yaklaşırlar. O kadar desibel çıkaran sesin ne kadar şirkin gürültülü olduğunu bilir Hele geceleri birahaneden, bardan dönerken bağırarak konuşmak, kahkahayla gülmek evlerinde fikirleriyle çalı, ganları, uyuyan hâstaları uyandıtır. Pek ciddi hekimlerden bazıları şehirlerin halkını dejenere eden bir alkol, birde gü“ itü diye düşünürler. İkisi bir araya gelince, başkalarına ehemmiyet vermeseniz , kendinizi düşünmelisiniz. Sokakta giderken yanı İNİZ. Evlerinde köpek besliyenlere bunun sebebi sorulduğu vakit - Kırlarda oturup ta bekçilik için köpek tutanlar müs- tesna olmak üzere - çoğu haklı bir sebep gösteremez. Sade, ce köpeği seviyorum, sanır. Halbuki köpek sevenler , kendi- leri farkına varmadan - köpeğin kokusundan &hoşlartdıkları için onu severler. “Tabiatten bahsedilmez, kimisi gül koku- sundan hoşlanır, kimisi de köpek kokusundan. Fakat düşün, melisiniz ki köpek insana türlü türlü hastalık getirir, getir mediği vakitlerde de her gece haykırmasiyle (gürültüden bütün bir apartmanı, komşuları rahatsız eder. Şehir apartı- manlarında, evlerinde köpeğin yeri clmamsalıdır. Gürültü inikroplar gibi zararlı bir şeydir. İnsan kendi. ültüye karsı tabiatten aşılanmış olup ta ondan zarar göremese bile, gürültüde çalışamıyanları, ondari rahatsız 6 lanları düşünmek bir medeniyet borcudur. Tepebaşı dram kısmında 50/9/B9 Cumartesi ak. 81) İyi “İl x13l caddesi komedi Kısmında 0/9039 Cumartesi okşamı saat da: İKİ KERE İRİ üç Aşkım: 1 — Dohnanyi RAŞİT RIZA E. SADİ TEK TİYATROSU 2/10/939 Üsküdar, da kışlık Hale sinemasında SAÇLARINDAN UTAN da dün Valsi sarın etraf rla Thomsen; Dun. iştirâkiyle — Celâl Toksex. Memleket saat ayarı, 2044: 2040: le a0? Mar, 00: TÜRK MÜZİĞİ: Oku Hals Opereti temisillerine dıyor, İlk ope, La Müsket,, ş Erer, Osman cihe Daryal Kam. 0 — K Müsle ey 2 ret? 3 — Müstear şarkı n ey derdi rana) limü bendetti olm #rer — Keman Taksi mi Hey «- Müslear şar saki yarab tazelendir). 7 kapışdlır. ynorun İzdivacı dün - kendi mma). $ — Şakir Müstear sarkı: (Ey toti), 9 — Mü tenr Yörük semai: (Sana dil mah tahin). 10 — Küçük Osman yalnız onuniz meşgul olan Wilhelm | - |bu tip gok nadir bulunur. ; (İnce sax fas, Safiye Tokay'ın 20.00: Temsil, Ajans ve meteoroloji baber, Muzaffer Tikar. Çalanlar: Ve, ” Ruşen Hey — - Müstear bes, (Gönül ey mahı ro aşkınla aram (Gel ey Musta, Müstear şarkı: (Beğenir. ARa* Onuncu Balkan oyunları yarın başlıyor Atletlerimiz dün Atinaya gittiler Yarm Atinanın tarihi stadın -, iyacak olan onuncu Ba'- kan oyunlarına iştirak edeçek o. lan atletlerimiz .dün Romanysir atletlerle beraber Yunanistarı hareket etmişlerdir. Müsabakalara 7 teşrinievel cu- martesi günü devam edilecek, $ teşrinlavvel pazar gülün yapıla . cak müsabakalardan Sonra E kan oyunları kapanmış olacaktır. Atletlerimiz bu mevsim iyi de recolerie güzel bir form Üzerin- de olup Bulkan oyunları vesilesi, le daha iyi hazırtanabilmek mak #ndile de kampa girmişlerdi. Sebebi henüz malüm olmıyan bir karar üzerine kampı terke - den atletlerimiz, Yunan federax. yonunun teşebbüsü ile son gün - lerde tekrar toplanılarak soya - hate çikmis Yazivettedirler. Atletlerimiz şöyle bir kadro ile gitmişlerdir: Talük. Nazmi, Zare, Riza Melih, Galib, Maksud, Gören, Ökkeş, Adi Füruzan, dnan, İstanbul lik maçlarına bugün baş.an'yor İstanbul ilk maçlarma bugün - den itibaren oKadıkö; Şeref ve Süleymaniye stadların” da birinci ve ikinci küme takım- ları arasında “başlanacaktır. İstanbul futbol ajanlığı klüb lerin Msans muamelelerini ikmal ettiremediği için klübler oyun - Cuların İsimlerini liste ile hakem. lere bildireceklerdir. Hakemleri pek müşkül va: te bırakacak olan bu Tistelerde Tisnslı olmıyan oyuncuların İs - mi yazılması ve başka bir oyuncu oynatılması ihtimaline (binaen, futbol ağanlığı her takımın maç- tan evvel resimlerini çıkartmaya karar vermiştir. Oyuncu listelerini kontrol, takımm birib iki lerine İtiraz ve râ, sim çıkarmak gibi bir takım p0“ İ rasim yüzünden maçların ilân € dilen saatte başlaması mümkün olmıyacaktır. Bu o mevsim Ji&X maşlarının iyi bir şekilde geçme” sini temenni ederiz. ş Mustafa, Polat, Jerfi, Süreyy& Ateş Ibrahim, Arat, Yavru, Ab” durrahman, Faik, Vasfi, Muzafe © ter, Muhiddin, Halid, Şevki, Ali, Yusuf, Kömalden mürekkebdir. Atletlerimize kafile reisi ole” Dr, Adnan, refakat etmektedir. Semih ve Nalii Moran da bera » ber gitmişlerdir. Serbest güreş B'rincilikler.ne | bugün Ankarada başlanıyor Ankara, 29 (A.A.) — Anki” yarm başlayacak (clan güreş © birinciliklerine (| iştirâk © edecek güreşçiler | şehrimizde toplanmışlardır. Aralarında milli takım gü resçileri de bulunan güreşçil€” rin yapacal 1 müsabakalar n© ticesinde yeni serbest güreş mili İ takım kadrosu tesbit olunacak ” tır, Haber aldığımıza göre, güre$ federasyonu bu müsabakalar için eski tanımış güreş idarecileti Vehbi Emre, Seyfi Cenap, İsmail Hakkı Vefayı hakem olarak An4s raya davet etmiştir. Hava yağmüklu olduğu takdir” de müsabakalar Sergievinde y#” pılâcaktır. Kongre Beyoğluspor klübünden: Klübümüzün senelik kongresi” 610-980 cuma günü saat 2130 da Parmakkapıdaki merkez idar€ “ binasında içtima edeceğinden # zalarımızm hazır bulunmaları Fi” ca olunur. rada Küçük sinema haberleri * Stanley ve Livingston flimi - nin Holiyutta ilk gösterilişi yapıl . miş ve oldukça iyi karşılanmıştır. istirahat Ho- * Vatanı olan Osloda etmekte bulunan Sonya Heni, Tivutlan aldığı bir telgraf üzerine Norveşin çamlarmı ve kızaklarını terkederek (o Holivut eshennemine gitmek üzere hazırlıklara başlamış- tır. Yıldız bir eylülde Holivutta bu- lunacaktır, Orada “Geceler gebe » dir,, isminde bir filme başlıyacak, tır. Bu filmde (o petinaj sahneleri çok az olacaktır. * Ameriksir Edgar Po'nun meşhur yatını fi hikâyeci almak üzere hazırlıklara başlanmıştır. Fa-| i İkat bu rolü yapacak aktörün bu - lunmam çok güç olacaktır. Çünkü Edgar Po zayıf, hastalıklı bir a - damdı, Amerika gençleri arnsında * Holivat bartarından o birisinde müşterilerin viski içerken arzu & » derlerse bar duvarlarında eski za. manm meşhur sessiz filmlerini gö- rebilmeleri işin lertitat yapılmıstır. Sessiz filmlerin isimleri ması Üze- rindeki düğmelerde yazılıdır. Fil - mi duvanda görmek için düğmeye basmak kâfidir. * Sinemada fena adam rollerini oynıyarak şöhret kazanan Karol Neş hayatımdan çok memnundur, Müstear saz semaisi, 71.40: Konuş ua, k (Neşeli müzik - PL) 22.00: Konuşma (Ecrebi dil, lerde), 22.30; Müzik (Dans müzi. Ai — Pİ) 7800: Son Ajens haber. leri, zirant, Esim — Televilât, kam, biyo “- Nükut borsası (Fiyat. 0: Müzik (Cazband — PL) 23 Bey: — 2400: Yarınki program, JAmerikani filmleri netleclerin akli” ki olmasına dikkat ettikleri İÇİN” gangster filmleri daima baydud93. ölümüyle neticelenir. Son aylar İ çersinde altı' büyük filmde baydii rolünü oynamıştır. * Nevyork tiyatrolarmda oyna nan birçok piyeslerde rol alan F" 40 Ton, Holivuda dönmüştür. Bir © kaç haftalk bir istirahatten sonr# tin çevirmeğe başlıyacak ve çevi” receği filmde eski karımı olan Jo Kravfordla berahar oynıyacaktır. * Şapkalara vusal koymak © medast geçmektedir. Bunda sonrâ tsmarlıyacağınız şapka vualsiz yapınız, * Çabuk soğumasını istediğiniz bir yemek tenceresinin kapağı rine bol suyla ıslanmış bir havi koyacak olurtanız yemek gayet © buk soğur... ya cm Alemdar Sineması CASUS AVCISI KIRIK HAYAT MrszERsisaz sasi asama manaRLsı Naş Vakıt Kitapevi Dün ve yarın terü- me külliyatı 31-40 4 cü seri Rasin küllüyatı IV Metafizik İskender Kadın vo sosyalizm Demokrit Dinler tarih! Filozofi ve sanat Etika No, 31 *32 33 J