19 Mart 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

HABER - Akşam Porta İLCRAEMELE KON RADYO, Almanya şimal devletle. ini himaye arzusunda Bu devletler ise şu düşüncede “ Allah bizi dost şerrinden esirgesin! ,, Sovyetlerin İsveçin garp sahi'inde hir hava üssü isteyecekleri sanılıyor. | İTE) se Mi ya, si bir vaziyette j Yüna tül itmektedir. Dün m Ri ÜÇ metre kadar ân Peşte sokakla- alar. Suler. büyük sürüklemek İN Tunanın di ss kabardığından, âpeşte - Zağrep İle durmüştür. iğ * Yapılan zamla. i m Temesi yüzünden 0 pPnig, “ge kömür madenle- ya Rrevler çıkmıştır. Koc Ya Moskova büyük tee ai Der Sehulenberg, a şerefine bir » dün Litvanya elçisi e izi | etmiş ve " üz lekeş arasındaki im e bir saat ka. e ilan alınan Ta sabık bâşvekil ie merkezi Çin hükür Se fevkalâde mu yı m olunacak ve | pi dn Çine on topraklarına inmek i ÜN Kalan bir Alman b aa dört kişilik müret- Nez | bir çiftlikte bulu. miştir, wa Kamarasında ğ şe imente muhabiri, tam A lar kama; #deceğini haber ka; e nl da Çember. bw.3 ei son ys irecek 0 yirmi Mi Beker nden de bahsede | Bere EE inlândiya me- e Mftakinden daba alâa edecektir, N dini Londra; 18 (A. A.) — Avrupa. nin üzak şimalinde diplomasi ta- aliyeti artmaktadır. Stokholme iki Alman şahsiyeti gelmiştir.Al manyanın şimal) memleketleri i- çin gelâmetin Alman himayesinde olduğuna bu memleketleri iknaa çalıştığı söylenmektedir, Fakat, Skandinavlar lisani hal ile: “AL lah bizi dost şerrinden esirgesin” der gibidirler, Sovyetlerin taleb dermeyan etmelerine mukabil - Almanya muslihane kulül yolu tutmakta- dır. Moskova sulh muahedesinin, Finlandiya simalinde bir demir|t yolu inşaasına tzalâk eden mad. desi, Isveçi kuşkulandırmakta- dır. Afton Eladet güzetesinin Mo£. kova muhabiri Sovyetlerin Isveç > sahillerinde bir hava lima- | sokulmak için yaptıkları bir te - BI tesisini istediklerine dair do- laşan rivayetlerden bahsetmek, tedir, Bu muhabir Sovyetlerin Norvecten de ayni talebde bu- lunac: aklarını zannediyor. Daha başka değişiklikler bekle. niyor ve giredi Stokholmde umu. mi kanaat Finlandiyada başvekil Ryti ile Pnasikivinin, vaziyeti çok vahim gördükleri merkezin. dedir. i Oslo; 18 (A. A.) — Norveç amirallık makamından bildisildi. ğına göre hüviyetleri meçhul ıki tayyare 1i martta Bergen üze. rinde ,pek yüksekden uçmuşlar. dir. Tayyareler Bergen kalesi ba taryalarının &teşi altına alındık. tan sonra garb istikametinde gözden kaybolmuşlardır. Romanya başvekilinin millete Bükreş, 18 (AA) — Başvekil Tataresko, dün akşam radyo ile memlekete hitaben söylediği bir nutukta demiştir ki: “— Milletimiz, sulh istiyor. Sulh meselesi bütün düşüncelerin İcvkindedir, Hukukumusa riayet esası dâhilinde sulh İstiyoruz. Zamanla kaybolmıyan haklara müsteniz irademizle bütün esaret A ip şehi Attlee, itün A Plomatil faaliyeti | Zincirlerini kırarak milli ittihadı a Sekş,, Vekilden | istizahta | vücuda getirdik. Bügün Romen ik İŞ toprağımıza sahip bulunuyoruz “tiye Müz Hazım VE Alaç, ore Be. Kii, Ndiy, fakat münhası- Ki) ği hâdiselerinden lif, ği Lordlar kama İyecekti. Püzün 71 Any ati ğe ml? inci yıl etmektedir. Yorgunjukla- ” zerinde taYyareler li Marta ii İsviç. e eni UMAŞ tuy ir, pir tayyare bu - en e hi Meka Dala Rİ nak ZATER ederek Na a dar görüş. iy. Vi a ğe Dara e e tedir, © ve onun müdafaası için en yüksek vazifemizi ifaya her an hazır. semeresini over” bugün dünden da. ve karşımıza çıkan güçlüklerin büyük bir kıs- mmr yenmiş bulunuyoruz. Bunu yalnız Kralın münevver sevk ve idaresi altında dostluk 9 #ehhati mü. | bağlarımızı kuvvetlendirmeğe ve Romaryafın beynelmilel sahada ki bütün vaziyetlerini tarsine ça Işan hükümetin gaytetlerine de. gil, ayni zamanda memleketin gösterdiği tesanüde ve yurtsever- liğe ve bilhassa istiklâlimizi ve tamamiyetimizi tekcifül eden or Üzerinde İki kere | dümuzun kuvvetine borçluyuz.” Tatâreşko, orduya verilen 30 milyar leylik fevkalâde tahsisatın iCade ettiği emsalsiz gayret mana KARAKAŞ TARZAN'ın en müthiş ve en fevkalâde maceraları... Esrarengiz ve balta girmemiş orman... Dünya hâkimleri filler.. Afrikanın TARZAN * “MAYMUN ADAM, a KARŞI TURKÇE SOZLU BÜYÜK ve MERAKAVER FILIM hitabesi mel Romen toprağının müdafaası - için: 'vazıfemizi yanmağa heran hazırız,, € dair müzake. | İ sını tebarüz ettirdikten sonra, ha. İM sükün hakkında şu sözleri emiştir: “— Sükün ve müsalemet il) etin bütün icraatında uştur. Yakın mazide vukua gelen bazı hâdiseler, sü künü seven, iyi yürekli ve kin tutmaz milletimizin kalbinde te €ssürler uyandırdı. Kin cereyan. lari ve cebir doktrinleri Römer gençliğini avucu içine almış, © nun muhakemesini karartmış ve bu gençliği affedilmez günahlara irüklemiştir. Hükümet, faaliye tinin ilk gününden itibaren bü- tün kinlerin unutulması, bütün ruhların kardeşlik duyguları için. de birleşmesi lüzumunu ilân et miş ve dahili şulhu tesisle meşgul olurken, bütün Romenlerin mesu liyet duygularma hitabetmişti. Bu hitap işitildi, barış ve bir lik arzusu kinin ve intikam eme- linin yerini aldı ve milli tesânüt muzaffer oldu. Bugün bütün göz. ler, bunu gö Bu yeni hava içinde hükümet, ittihaz ettiği istisnai tedbirlerin büyük bir kısmını ilga etmiştir. Yüzlerce genç, ailelerinin yanma, memleketlerine, işlerinin başma iade edildi ve ümit ediyorum ki az zamada bütün ruhlar, keti bir sükün ve huzura erecektir.” dev ol maymunu... İ | Musolini ile Hitlerin konuştuğu saatte İtalyan gemisini bom öa'adılar Londra, 19 — Dün garb cephe sinde Almanlarm Mozelin sarkma | gebbiis akim birakılmıştır. İngiliz tayyarolerinin cumartesi günü yaptıkları aknı#a Bork' ile Helizoland arasmda birkaç Alman karakol gemisine taarruz etti Ai İngiliz hava hezareti bildirm: tedir. Holandanın Sint Annuland kö - | mür vapuru bir mayna çarparak batmıştır. Tayfası Sehirland isim Wi diğer bir Hollanda balsker ger | #i tarafından kurtarilmestir. 5225 tonluk ""Tiberten” isminde. ki İngiliz şilebinden bir aydanberi habey almamamıstır. Vapurun bat | tığı zannedilmektedir. | Norveç bandıralı Liosra vapuru batmıştır. İTALYAN GEMİSİNE TAARRUZ | Hitler - Musolini mü'lâkatı ya- pildığı sırada, Alman tayyareleri 5.000 tonluk Tino . Primo italyan | gemisini bombalamışlardır. Almanlar geminin bir mayna çarparak battığını iddin ediyorlar. “Sovyet - Fin müzakereleri © | Fin kabinesinde yakın- da tadilât yapılacak Paris, 19 — Helsinkiden siman haberlere göre, Fin hükümetinin barış muahedesinin tatbikma ait * muhtelif teferrüati (o Soyyetlerle müzakereye memur mümessilleri Paasikivi, Vaips ve Vonoma dün Stokhalm tarikile Moskovaya ha * reket etmiştir. Müzakereler baş'ıca su İç nokta üzerinde cereyan edecektir: 1 — Yeni budütların kat'i su - retts tahdidi, 2 — Diplomatik münasebetlerin tesisi, 3 — Fkonomik rmünasebellere taallik eden meselelerin halli, Sovyet hükümeti Finlândiya ile ticaret müahedesi yapmak ta- savvurundadır, Bundan manda, Norvâçle yalnız ticari mübadeleler için deği ayni zamanda Rus #m- tlasınm İsveç garb sahili Jimanla. rınâ ve Norveçin Atlantik sahiline İransit olarak sevki için de muka- ler yapacaktır, Stokholmde çıkan Afton Biadet gazetesi Moskovadan aldığı bu haberi verirken o Rusya emrine k- w serbest limanlar tahais edilmesi i- / çin her ili İskandinav memleketi- ne müracaatlar yapılacağını söy - temektedir. Maamafih bu liman | henüz kat'i surette tesbit edilmiş değildir, Diğer taraftan (o Finlindiyadaki Arazi tahliyesine her iki taraf. ça nihayet verildikten sonra Fin kabinesinde değişiklik yapılacak - tır. Sovyelier tarafından işgal edi - len Fin topraklarında örfi idare İ- Yin edilmistir, Baş Rollerde: JOHNNY VEİSSMÜLLER ve MAUREEN O SULLIVAN & BU PERŞEMBA AKŞAMI SARAY Sita ÜN AN toprak maddeleri bilâkis hesabi —— ği —ş———Z NOT. i Cinayet ve hilekârlığa karşı şiddetli mücadele EMLEKETTE yerlimalı kullanmak, tasarruf için cemiyetler vardır, i Halsuki . bugün - j lüzum gelir?. daha mı az mühim?, zannediyoruz. $ kalmıştır.?. Bunu önlemek | içim İ şidde ti bir mücadele açılmaz?. 1 Bu, bizim halkçılığımızda en acı bir sual hanesidir. “Hayati VRUPA dünyasmın 8on çil gmlık senelerinde yabancı ve müdafaasız milletlerin toprak- larma iddia hakkmı müdafaa eden istilâ tezini kâh filosof ONiçe'nin kuvvet - hayranlığına, kâh kont Gob'no'nun “Irkçılık” nazariyesine ve kâh ham biyolojik otelâkkilere bağlıvanlar vardır. Gerçi pancer- manizm döktrinin bir iktibas ve taklid kitabı olan İnellinde doğrm- dan doğruya mütefekkir #simleri yoktur; "Müca - delem., kitabın- daki bütün ma- terynlist vecize- ler bugünkü mu. | barib ve hak #i- i da edici Almanyanm kütle mü- messili olan Hitlerin zati felsefi kanaatleri #antlır, Bunlar ötöden. beri söylenmiş, tekrarlanmış ve Alman milletinin içtimai bünye- sinde hayati mefhumlar halinde tebellür etmiş olan birtakım fel- gefe sdoktrinlerinin akisleri.ve ni. heyet hakikat sahasında &meli tatbikleridir. İşte bugün totaliter memleketlerin matbuatında ve İl. derlerinin propuganda nulukların. dan sik sık yer alan (hayatt saha) tabiri bu felsefi kanaatin siyasi i- (adesidir ve memlekete güre bu muhtelif ve ksa vecizelerle başka başkâ istikametler alır, Tâ Bis- mark zamanmdanberi Almanların “Drang nach ostem “ şarka doğ- ru,, parolalarile İtalyanların “Ma- re nostrum — Akdeniz, bulyaları bu kabildendir, Bilhassa Almanya. da hâkim olan (hayat! saha) ka- gaati, basit milletler halinde ve istilâ kabiliyetlerinden uzak ola rak yaşıyan irklarin yurdlarrmı ar. ven arkamdan olan b i ra terketmek mecb dıkları kapaatindedi harbin esas hedefini mühim sebeb budur. Hakikatte (hayati İlk defa 1798 de meşhur İngiliz mütefekkirlerinden Ma'tus'un “nü. fus prensipi hakkında bir tecrü- be, eserinde çıkmıştır, Muhskkak ki asrımızm müfrit maitusçülerine Vör kuvvetin fütuhat arzularına ilham mn bu cüretkâr İngiliz moralisti bu firrini siyasi bir mak. satla ortava attamıstı, Bu müte- lekkire güre ver Üstündeki rad deler ilânihaye coğulsaydı, O ara- da nüfus da istikrarlı bir sdedde ve hendesi bir tezayütle < istifade #-ha) fikri İ edebilecekti. Fakat esasında yara- | cülmiş olduğu gibi yerinde duran rerhangi bir toprak mmtakası mahsul maddeleri itibarile hudut. tuz bir mikyasta artamaz. Nüfuşu seyrek bulunduğu müddetce sn- tak en münbit toprak parçaları zeredilir; fakat halk günden güne rrttikça da mahsuloe daha fakir olan parçalar da işlemeğe baslar xe bu suretle randman öllser; Yendesi terayüt Ode dizginlenmiş <lur, Halbuki Maltüze nazaran Ahlâki zaafın önüne geçmek için ire en i rekli ve teksif edilmiş telkin olduğu malümdur: Eski tabiriyle irşat ve tenvir. Yeni tabiriyle sistematik pro. ji paganda, Bir defa silâh taşımayı en büyük şiddetle menetmek, sonra da, İ sehir ve köylerde halk tbakalarının emtlaka filtre olduğu ilk ve j orta #mekteplerde mütemadi irşatlarda bulunmak, İ santi bir mücadele yapılmayacak bir şey midir? Bunun için her yerde fahri cemiyetler kurmaya değer, felsefi kaynakları Yazan: De.R. Adasal zanda yapılır. İçki içmemek için, hayvanları himaye için Buna mukabil - ne tuhafdır ki - memleketin birinci derecede mübim olan umumi ahlâk rhhatini korumal: için ne propaganda, ne teşkilât, ne mesul ve vazifedar bir makam görürsünüz. veya ötedenberi, halkımızın umumi ahlâk $ sıhhatinde bariz bir bozukluğu, başlıca, fuzuli cinayetlerin bolluğu i ve hilekârlığın salgm bir hal almasında görüyoruz. Caninin ani olarak doğduğunu bugün herkes İ bizdeki cinayetleri kısa bie seri halinde takip çetmeniz, onların daha i çek cehaletten ileri geldiğine kani olmanız için kâfi gelecektir. ii Hilekârlk, halk tabakaları arasında, bugün namus ve ahlâk. Almanlar bır ij in alakası olmayan bir kâr vamtası telâkki olunuyor. Bumu bir, İi sadece, belediye zabıtasının eline bırakmak, anfdilliğiyle tedaviye j kalkışıyccuz. Halbuki memleketin neresinde bir çöküntü ve bozuk- i luk görülürse maddi ve manevi mücadelemizin o tarafa çevrilmesi bilir, Fakat Umumi ahlâk sıhhatini koruma işi hayvanları himaye işinden müessir vasıta sü velhasıl siste- Her halde halkımızın umumi ahlâk sıhhati meden bakımsız HK. Dolkılıç an mania Si sahanın , tizayütle çoğalırlar ve iki teza. yüt arasındaki tezat begeriveti az çok istikrarsız bir hayst şekline ve ıstırablara, iktısadi üzüntülere düşürür, 'Tabiatile bü ince riyaz! netice- Yerden birçok Insanlar kuskulan. di; telâşa düştü. Maltüs İsavar! bir varla bunlara imsaki, et ve. memeyi; tasarrufu tavsiye ediyor. du, Bu tavsiyeyi belki mutediller v8 kanaatkürlar dinlediler; Miks vo lilzumsuz eşya kullanmaktan; © burlukla yemek - ten çekindiler; fa kat bundan teh- likeli ve anarşist kir ahlâk neticesi çıkarmak akıl - İarma gelmedi, Buna mukabil ırkçılığın nazari- yedileri büsbütün başka manada ve haşin bir ahlâk çıkardılar, onla- ya İlham veren mütefekkir Maltü- stin aksine olarsk 'rklarımm şerefi ve #siyaneti kanaatile şöyle haykır. dılar: “Vatandaşlar çoğalmız! ve mütemadiyen çocuk üstüne çotuk meydana getiriniz! Hendes! teza- yüt bize en kısa bir zamanda Tâ. zümdir! İş başında bunun ötesi si- z8 enâişe vermesin!,. Bu meseleyi kuvvetle ve icabmda silâhla bal. Iwdeceğiz.,, Bu suretle sözlerinde durmuş olmak için başkalarıım toprakla. rında, başka dil konuşan, dinleri ve hisleri büsbütün ayrı olan ve dünya mikyasında medeni varlıklar gösteren ırklarm varlıkları içinde ne hendesi, ne hesabi kansatlere dayanan ve önha ziyade cebir manzarasını arzeden bir tezayit 8. vadılar, Böylece belki de fantazik bir Gikir ilcasile ortaya atılan Mal» tüsün meşhur nazariyesi asrımız- ön (havati saha) vesileri ve en şiddet ve onu sürenlere göre meşru bir harb vasıtası oldu, Bu- gün nüfus ölçüsü ile hayati saha dünyamızın muhtelif o yerlerinde gilgide genişlemekte, Asyada ay- Jardanberi oJaponlarla Çinlileri, Avrupada Ruslarla Finleri ve me- deniyetin en öz çocukları olan en büyük milletleri döğüştürmekteğir. Şeytan fikirli Maltüs devrinin en- dize duyan insahlarma gıda obur- luğu yerine kanaati, kısmi perhizi deva olarak ileri sürüyordu. Hal. buki yirminci asrin medeni insan- ları bolluk içinde ağız hakları olan gıdalarını keserek açlığa rarı ol- dular ve bütün varlarını yoklarmı medeniyetlerini mahveden silâkla- ra sarfetiiler... Galiba bu gidisle harbin hilkati beşerde zariri içtimal bir tezahür ve (Habil Kabil) kavgasmm bir ala mirası olduğu kanaati trnumt, leşecektir. Boreket versin ki döğü- şen iki zilmreden biri sulhün ve akliselimin mümessilidir; insanlık namına yegâne ümidimiz ve tesel- limiz budur, * Dr. R. ADASAL