May 3, 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

*Çen niran zade 008 0x i va ae mc a * sinif v maktadırlar, « busuat biz : üniy al ei Hünda bahri, ve Ki zat NA ler pi kuvvet ve Mem olan bir ton “ ümlrler, min - kara yete nakle, 1915 senesine ka #tmiş aümüzdeki İmanlasa “ühreler ve Yokum, İevhalar ssl » Söllmekten kız - ÜR kumandanı My Hz harbe e, Pare, Yi. an kaptan Ho, pre, Macar nazi- a Yünar Dahiliye EİN davet etmi iŞ Lo Tebebi, Macar par arasmda münakaşadır. * | ler Norveç barekâtmda bir RAESMELEKON İngiliz Başvekilinin Kam kamarasındaki nutk CHABER — Akşam Postam Gemberlayn Norveç harbinin 29 günlük tarihini anlattı Cenup hareketinde bir tabiye değişikliği yapıldı Londra, $ — İngiliz Obaşvekili Çemberlayrın nutkunda sarahaten ediği üzere inültefik kuyu Ba bir Xarar muci lerini değiştirmişler; ve e8- pta mevcut kuvvetlerini Trond- kaymın cenubunda kâln Ardelnez limanında vap irkâp cimiz- lerdir. Tahliy hefer ka» yıp vermaden bildiril. mektedir ÇEMBERLAYNIN NUTKU VE ASKERİ VAZİYETİ İZANI yn avam kamarasımla aki boyanatına gi haş- Avam kamarası &sasından sabuk vlmalarını rica ederim. Zin, hentiz bitmemiş olan plânlar ve Harekât, hakkımdaki tarsllâtı ifşa etmek im. künazdır. Bugün, sneaz İran baya. nstta Kulunabileceğim, Almanya, Servecin cenubunu taar. ruz ettiği takdirde, İsveçin garp sa- hil llmarlarını işgal içir, mahdaz wıktarda kıtdalin hazır bulunması, bundan bir ay evvel karariaştırılmız. tt. İngilterenin her hangi bir hareke, ts geçmesi, Almanyanın Norveğ bi. tarallığını İla) etmesine hâl ici, Almanyanın bize nasi tekaddim ettiği suali irst ediyor, Ru usın, müddettenbiri itine ile bezıriaran ve hiç bir şeyder şüphe etmediği için he. haiz bir millet alay. bir ikanet siyesinde mümkün clnbilmiştir. Aylardanberi Bütyorduk ki, Almanlar, Balk 4. manlarına nakliye getnlleri ve krtant Yığmakta idiler, Yeri bir tanrruz ha. eeheti tasarladıkları âşlkârdı. Almanlar, bü kuvvetleri, Finlândi. yaya, İsvece, Norvecs, andaya, yahut İngiltereye tassruz için &ul lanabilirleri", Binnensleyk, bu zem. deketlerden hangisine Karşı tanrruzda bulunacağını tahmin oelmek imkân. awdu Darlzarkâ ile Norvecin bu ta. arruza kurban olacaklarını hüseydik, vu mereleketlerin yardımı olmadıkça, bugün vaki balin önline geçezzetdik. Fakut Danlnurka ile Norveç, Miz. raflıklılarınız kedilerini kurtaracağı. mı umduklarından tedbir slmamışlar ve hiç beklemedikleri taarruz çek ı zaman bizi bundan haber- etmişlerdir. Norveç muharebesi, 7 Nisanda k0l, eti Alman deriz kuvvetlerinin No: veciz gürp gehiline doğru ierteğikle. rini haber slınamız üzerine başlatmış. tır, Aynı günün akşinı, böylica harp gemilerimiz ve ikinci kruvazör filo muz düşmanla kaagılaşmak Ümidile Sonpdar ve Kaytb'daz hareket öitiler, 8 Nisında birinci filo Kruvazörle. dimiz, Oilomuzun diğer gemilerine li, hak etmek üzere demir almışlardı. 9 Nisanda Alman ordusu Desimar. kayı işgal etli ve casuslariyle çoktan. beri hazer bulunan deniz kuvvetleri- nin yardımı sayesinde Osloyu Slaven, ger, Bergen ve 'Trondheim zaptesti, İHRAÇ HAREKETİ NASIL OLDU? Bundan sonraki hedefimiz, Norveç. Mere mümkün olan bütün yardırda bulunmak, Almasların osnubutden ayrulmamalarını geç ek ve buna muhalefet etmek, Norveç kralı ile Norveç hükümetinm selimetini ve temin eylemek olmuş in zaptı, bürün bu beder. lere süratle ulaşmanızı eümkün kı. lacaktı, Ajmanisr Trondhelm ve Norvecin cenub garbisinde yeğâne müllm tay- yare kurargöbr clan Stavengeri elle. rinde bulundurduklermdan bu bare, “m tehiükeler arzetmesine rağmen, kodefimize ulaşmak tzere bir hâmle yapmayı karar verdik. bila, Namsosa bahriye efra, dı 16 ve 1 Nisanda kılant ihraç e. dilmişlir. Birkaç gün sunra Fransız alp avcı Kıtaatı efradı Namsona va- sil oldular, Bu italarm hir kızını, Btenikjerde mevzi man o Norveçlilere yardım: etmek Üzere, süratle ormmta, kaya ilerlediler, 17 Nisanda "Trondhelm'in cenubun. da kb3ı Andalanese ihraç edilen de. niz kuvvetlerine, 18 ve 19 Nisanda kı. İnat iukak etmiştir. Bu kuvvetler, demiryolunun mühim bir iltissk xok- tas olan Dombutsa doğru İlerlemiş. lerdir, Bir Kem? kıtaat cenuba doğru ileriiyerek orada, Nocrej kuvvetlerile ülihek etmiştir. Kıtantımız Norvcce İhraç edileli. denberi ker iki cepbeğe cereyan eden muharabalar hakkında bugün size *af. silât vereniiyeceğim. ALMANLAR DAHA FAZLA KUYYET GÖNDERDİ Bu mınlakalarda müttefik kuvvet. Jer büyük müşkülâlia kurguluşmışlar. dır. Bu güçlüklerin çoğu, başlıca Lay. yare karargâhlarınm düşman eline geçmiş imlunma, an ili geliyor. du, Bu şerait dahilinde dilgman hava kuvvetlerinin mahalli üstünlüğü do. layısiyle, toplarım ve taskların karü. ya ihracı ve kıtantımızın ocenup'an gelen düşman kuvvetlerine mukave- met etmesi imkânsızlığı, birkeç gün &vvel aşikâr sürette anlaşılmıştır. İngiliz tahtelbahirlerinin ve bir Yrarsz filotilinamin tahâxkuk ettir. diği isvkaldde esere ve İngiliz tayyn. relerinin o gayretlerine rağmen, Al inanlar, Norvece, bizlm. yapabildiği- mizden dada geniş mıkyasta takviye göndermek imkhsınr bulmuş NORVEÇTE ÜÇ HAFTALIK HARB HULASASI Geçen katla Trondbeim cenubunda işgal Oksinden vazgeçmeye, bu mın. takalardan kıtaat: geri çekerek taş. ka İlmarlara makletmeye karar ver. dik. Ş Ondelenes multakasındaki bütün kuvvetlerimizi, bir tek neler zuylat vermeden geri çekmiş bulubu- yoruz. Zaylakmız hakkında meclise tafsilat veremiyecoğim, Fakat bu z2- yiktin, harekatın genişliğine misdetle ağır olmadığını zannetiren sebepler mevcullar, Trondhelmi işgal imkânı bula, aklığımıza rağrten memouhün. a, vaziyet bugüne kadar mütte, z fik kuvvetler lehindedir. Alslanların, Norvevle rkada kölayca zafer elde olmek ve Dani, idini beslediklerine şüphem yok. Norveç milletinin o şecaali ve eliklerin o gayreti, Almanların midini boşa çıkermışır. O Üç WASSERMAM'ın meşhur eserinden. Şimdiye kadar görülmemiş büyük sergüzeşt filrel, TAMAMEN TÜRKÇE SÖZLÜ İnsını hayrete dişlirecek, narak ve heyeenn içinde bırakacak maerralar Tüyler ürpertiei cinayet ovak'aları - İspanyol RAD 1 A BUGUN Matinelerden BERİ ÇAVUŞ raksları » Nefis masiki w Baş rollerde: HANS ALBERS plen sonr, ptedilmemişt MÜTTEFİK DONANMA AKDENİZE AÇILIM Bu münasebetle şu nu redebilirim ki, hir o müdrleltei Şimal . denizindeki ihtiy Akdenizdeki filon tesir olduğundan, gemilerimi 18 normal surete tevriine muvaffa- kiyet hasıl oldu. Harp kruvazörle, deniz tayynrelerinden kep bir İngiliz ve bir Fran, nsu, Akdenizin şark havza « a bulunmakta ve İşkenderiyeye uza sarı doğru yol almaklad Çemberleya tekrsr Norveç harbi, be sözü gelirerek demiştir ki: ; m) kali surelte #shmin edene yiz. Fakat bu zayiatın bir kaç bi in kişiye heliğ olmuş bulunması zım gelir, HARBİN SON BEKLİYELİM Trondheimi işgale muvaffak ola, mız keytiyelinden, aleli m çıkormek isteyenlere nek islerim: Norveç mu neticelerine ait bir mü. vapmak heniz mevsim vazene dir. Bu* mukarebenin ilk safhası henüz bitmemişti; sında Bu safha es hedeflerimiz o varmadıks, nların .da kendi o hedeflerine yıplaramızdan daha ağırdır. Meclise şn ciheti hatırlatmak 4. terim ki, Norveçin ikinci derocede bir harp sahnesi olmasına müsa - maba eimek niyetinde değilir. Fa- Kat, tuzağı düşmek te Kılgafımızın hayatı merkezde teh, Tikeli bir zana vârayacak dereci dağılmasına mani ölmek örzusun- dayız. Dilşmsnmuz mMerkeri mevkileri İşanl etmektedir. Mücuma hazir mu, szzöm kuvvetlere sahiptir, Bu hü- cum Notveçin müteaddit repbele, rinden börhangi birinde, yıldırım mille vukua gelebilir. Almanlar adayı, yahut Belçikayı veva * gamanda her ikisini birden is- tilâya hazırdırlar. Hiç bir & onlârı bu hateketler Vahsi ordularının, Ayrupa cenubü şarkisindeki masum komışulurına topraklara doğru skan elinesi de mümkündür. Almanya görpia büyük bir tanr. t İneiltereye karşı kahir islemiyöruz riste sürüklemek sevkülceyşi 1) ew müssit ndaki fik. Ta etmek delilik kaf, her an zuhur etmesi muh. mel, hayeti ehesomiyeli hoiz ve eklenmedik #ıval karşısında hare- kot serhestimizi al edebilecek şekilde, kuvvetlerimiz! dağı veya teksif etmemiz dağrn © Düşmann vazlat veri ek Norveçte,, her fırssitan istifadeye am edereğiz; Fakat bize harbi kayandıracak olan sevkilceysi #ipi gözden kaçırmamaklığımız rımdır, Çembherleyn nulkunu şöyle bitir. miştir: Bazı herekâl, halen terakki vasi. yelindedir. Bu harekâta girişmiş o- lanların hayalını tehlikeye koyabi. lecek şeylerden | İçlinap etmeliyiz. gelecek hafta yapıla- ala karlar, mülaleadan etmelerini, istizahlardan — tevskki meclis azasından rica eder önceden söyleyebilirim ki kât esnasinda hususi salı; İât zuhur elmiyecektir. im. Size, hare. elle müş onun esrarengiz batakhaneleri ZE zevk ülermleri ve awk macera, BEZ ların, efrat bakımından za. | MiLvow Yom ——...... 1) Bugünkü harbin esas ham maddeleridden PETROL Yazan: UGO MARALDİ k 1859 da Pen ada Edvin I., Drake hsal edilmiş olan leşmesinden çok de iŞ Zu için biz bu- rada, bugünkü medeniyet ölemi - mücehhez bulu boyasi, gü dip hafare daima beya ur, Depolarm dış neşin in'iki zaltrr LK defe olar iâr > petrolün ievi iki Bin ton petrol zayi olmak. tadır. Alelümum yer al şen borulardan tulumbalar vasıta sile ve depo'ardan petoller t ğ da mahrukunsa gelen bu m y ından bahsedece - ve mühim €v Biz. veya limanlara sevkedili?. Kafkasyayı kateden S0) kilo metrelik hir tahtelârz kanal Ba dan Karadenize kadar uzanmak «- tadır, Fakat Irakı Akdenize bağ yan tahtelârz borular 2000 &ilo. ü gidi ser tam yon ton petrol nak- larda petrol zamanla sıztatılar Parax daha ziyade bir kap vazilesi gören ve ka k di tarafı çevrili Yunan daha müsait noktalara a rlar. Bu petrol menbaları mesa. le ekkep olup metreyi bi Gört buçuk mil lederler, PETROL MAHSU Rİ Tasfiyehanelerde muzyyen de . tecede ısıtılıp buhar haline getiri - len petrolden 220 derecede âdi benzin ve bundan da tayyare ben * gini veya süratli motörlerde Kul - lanılan benzin istihsal edilir. (Bu- har soğutulup mayi haline getiril. mek suretile), Bundan mâada ham petrolden Naft (mazot) ve Dize: mı Ni Bu kayülık mahfazant lığı bazan birakaç e bile bulur. Petrolden çıkan gazlar bü zan Y ç ister ve bu yüzden indi falar husule gelir. Ga- suretle rı İrşkırması alları. da bera - ber sür ribizi n n ulak fışkırma © â bin almuş, vir çukur - sondaj ir, Fakat bütün maddelerin Ba ka maddeler, bitum, parafin, asiat gibi maddelerin de istihsal edildiğini unutmamak lâzınıdır. Alman petrolü ve sonra da benzini linyit kömüründen istih r ve dura muvaf - m en bir hedden aş şağıya i İ mezler, Buzür, petrol istihsali çılmış olan kuyuların en derini elarzın kutrunun 1275 d İrini geçmemiştir. Açılan ku; a borular geçiril- dikten sonra petrolün tulumbalar sal edildiğini söyledik. Fa- zama larda bu ve İn. sanların hi tiyaç göste! madenleri, likte olsa bi- birkaç kilomet. le meydana u mumiyetl b Y yılında Meks kuyudan ilk 2 i ginden tam 37.000 tor petrol çık mış ve ilk iki içinde y milyon ton gaz Petrol on bin tor! len Sstüvani şekilde madeni depo. lar inşa ed tebahhur eden pet. © Du araştırmalar umumiyetle e - rolün tazyikı tehlikeli bir hal al: lektrik cereyanından, telsiz dalga - Gığı zaman gazın arı çıkması larından ve Ke ven Aletler - için her depo sübablı kapaklarlu d Çi nkü bâzan vasi tahtelâ Iiklarm eski devirlere ait dağları gizledikleri tesbit edilmiştir. Solda: Trak ve Filistin kadınları asırlardanberi “Ebedi Ateş” adım verdik leri petrol mntakalarını gece vakti yalnız başlarına geçerek krerikiin uamağı çalışırlar. (ber o halde petrol gibi yakıcı ve ateşin olmak İğİn E.lis: Asiler tarafından sökülüp ateş verilen petrol yolları