11 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
CUMARTESİ u" ıum.mğıul 1930 4 Hncü NUSFHASI Taliin sesi Hayatın müşkülât dolu bin bir cephesi vardır. Bu müşkülâ- ti en kısa yoldan yenmesini t_ul mek lâzımdır. Hakiki hayat il- mi budur. Türkiye hergün ye- ni bir mücadeleye giriyor. Her an yeni müşkülâtla karşılaşı- yor. Her yeni iş için yeni bir enerji ister. Muhtaç olduğumuz bu enerji kaynağını nerede bu- lacağız. Bize kalırsa onu Milli mücadelemizin tarihinde ara- mak lâzımdır. Yakın tarihimiz böyle kuvvet membalarile dolu dur. İşte birinci İnönü harbinin bir yıl dönümünü — daha idrak ettik. Bu şanlı hatıralar zihin- lerimizde yeniden canlanıyor. Acaba 1921 senesinin şu gü- nümde bize bu zaferi müjdele- yen Garp cephesi kumandanı miralay İsmet B. İnönünde düşmana vurduğu ilk darbe ile İstiklâ! ve inkilâp mücadelesi- ni talif üzerinde ne büyük amil olacağını o arıda düşünmüş mi- ydi? K Düşmanm nihayeti — gelmi- yen işgallerinden, taarruzların- dan bıkmış, usanmış - olan hal- ka, birinci İnönü zaferi — istik- Hal için yeni birümit ve em- niyet kapısı açmıştı. Ruhlarda uvanan bu iman ışığı, Milli mu- hitte dalgalanan karanlık ve müphem fikirleri aydınlatmış- tr. Birinci İnönünün tarihimiz- deki ehemmiyeti nöreden gel yor? Türk Ordusu İnönünde düsmanla çok gayri müsait şa- rait dahilinde harbetmisti,Türk kuvvetleri adet ve teçhizat iti- barile Yunan ordusundan - pek- dundü. Bundan başka Milli kuv vetlerimizi kâmilen - bir nokta- da toplamak imkânı yoktu. İn- önünde mütaarrız düşmanla Çarpışan ordumuz ayni zaman- da düşman — ordusundan daha tehlikeli olan hain ve asilerle de uğraşmak mecburiyetinde- ydi. Cerkes Ethem kuvvetleri- nin imhasr da ayni günlerde ki olmuştur. İnönünde silâh- değil, kalpler ve ruhlar çar- pışmışlardır. Neticede Türkün rubu muzalffer oldu. Büyük Gazi teşhisinde aldanmamıştı. Türk milletinde yaşayan ruh, onun teşhis - ettiği gibi çok a- çık, çok vâsi bir kudret membar idi. Mühterem İsmet Paşanın, geçenlerde bahsettiği “Milli mücadeledeki ruh” işte bu ruh- tur. Bu ruhta en güç muadele- leri halletmek kudreti var. Türkiye bu günlerde yeni bir mücadeleye girişmiş bulu- nuyor: Milli iktısat ve tasarruf. Ayni ruh, yeni mücadele için de ne için bir. muvafakıyet a- mili olmasın? Bilhassa müca- delenin başında bulunan zat İnönünde ayni ruhla Türk or- dusunu zafere ulaştıran Kü- mandanın bizzat kendisidir. Sürt Meb'usu MAHMUT Türk-Yunan Müzakere ne vakit ikmal edilecek ANKARA,İ0. (Telefonla) — Yunan sefirinin Çarşamba gü- nü Hariciye vekilimizle uzun süren mülâkatı esnasında Yu- nanlılarla aramızda mevcut mu allâk meseleler etrafında itilâf esasları aranmış ve bulunmuş- tur. Yalnız bir nokta hakkında Yunan sefiri hükümetinden ye- ni talimat alacağını söylemiş- tir. Müzakerenin önümüzdeki hafta sonuna kadar — ikmaline intizar edilmektedir. M. Venizelos'un telgratı ATİNA, 10. (Apo) — M. Venizelos, Hariciye nazırı Wi- halakopulosa Lahiden gönder- diği bir telgrafta kendisinin An kara müzakeratını takip etmek tizre Atinada kalmasını müva- fik gördüğünü bildirmiştir. — Mihalakopulos, Ankara sefi- rine vaziyetin talimat verecektir. Me 1407 KURUŞTUR Türkiye 5 milyon lira Her sene giyinmek için harice gönder- diğimiz para Milli tasarruf cemiyeti dün bü tün Türk kadınlarını yerli mal- Tarı görmeğe davet etmişti.Tam saat on dörtte Darülfünun kon ferans salonünda toplanan bin lerce Türk kadını Türk sanayi- inin yüksekliğini Türk mamulâ tının kendi ihtiyaçlarını tatmin edebileceğini, Türk mallarının nefasetini gördüler ve yerli mal lardan başka şey kullanmıyacak larına ahtettiler. EN BÜYÜK ADIM.. Dün hiç şüphe yok ki -milli tasarruf ve iktisat ? Dün könferans satonumda Yerli matt giyen canlı modeller lmışıı'. Teşhir edilen elbiseler ve| Toplanıştan maksat milli ta- n en büyük |kumaşlar hep hanımlara ve kız| saruf hakkında canlı bir - fikrü adımın atıldığı 'Türk millt |çocuklarma ait olan şeylerdi. — |kanaati ve iktısadi vazifeyi ifa â.myü için bir' dönüm noktası R ı:.AM BİR FTKIR etmek olduğu halde hanımların lır. 5 iştirak eden fabrikalar hâlâ hariçten getirilmiş kürkler Yerli mallar meşherinde yer-| mahduttu. Fakat muhtelif şube içindı,vegıııhniqı::ın'elüulu li mamulâtın ancak küçük bir|lerden iştirak edildiği için yerli kısmını gören fakat derhal her| mamulât ve masnuat hakkında icabatına göre | başlıca cihetçe mükemmelliğini tasdik| tam bir fikir alma biliyordu. eden binlerde Türk kadının ettil. Hamarat zade Nedim B. in ği ahtle hiç şüphe etmiyelim ki:|çok güzel ve A nevile daha binlerce , on binlerce, mi-|ri derecesinde nefis trikotaj ma iyonlarca Türk hanmmları işti- | mulâtı, Fata trikotaj fabrikası rak ve ittiba edecektir. kostümleri, Bursa ve yeni Bur Milli tasarrul cemiyetinin te-|sa fabrikalarının gene o derece | YAMMANJETMACIDE ARUAMNILANArIN de nefis ve dayanıklı ipekli ku- Milli mücahedede maşları göze - YA sireki Dünün sumızâıg:" İBARET kadınlarımız thtısadi mü Bunlardan başka itri; ; cadelede de geri kalmı- &| kalarından bir kaç m.fıy:lv[: l;: l_-l“*f"' ııı.ır;yı ve Maadin Bankası fabrika | a mamulâtile Beykoz fabrika .ebuııılıhuırlımyuumş'mmmh & $ y | mulâtı kadın eşyalarımın hazır-| hüednm.;ı: ::ıum de teş landığı Darülfünun konferans salonunu dün erzettiği mahşe- 1i manzara bunu ispat eder. retlerinin manevi kerimeleri ha ÖĞLEDEN EVVEL — İnım efendinin Nedim B. fabrika ü GELENLER sına ısmarladığı çok güzel bir zetler tevzi edilirken Saat on dörtte açılacak olan |triko yelek bulunuyordu. Kala-|© geldikleri göze batıyordu. Ka- meşhere daha öğleden çok evvel| balık gitikçe arttı, sıralar kâmi| Ptam önünde dizi dizi otomobil hanımlar 'akın akın gelmişlerdi|len doldu. Hanımlar — arasında| ler de vardı. ve konferans — salonunun “ortalçok ihtiyar nineler, biricik cu-| - NAKİYE H. KÜRSÜDE kısmında, kürsünün önündeki|ma tatillerinden istifade ile böy| — Saat tam üçte İstanbul kız li- milli fabrikaların mamu | le milli bir tezahüre iştirak eden|sesi müdürü Nakiye hanım kür darülfünunda Paramızın memlekette kalmasını temin etmeliyiz 2 inci sakifede : z Wbıu z 3- Sou haberler - 4 Spor $ .. P H üncü sahifede : Ç2 Bi Gayrimlbadillere tevzlat V — 5li başlıyor. 1 hergün yeni bir mücadeleye giriyor Binlerce Türk H.1 yerli malı giymeğe ahtett Gâzi ve inkılâp — di “Adalet kanunlarla icra-edilir nunlarla icra edilir. Bu memle- kotte adaletin emniyetle, sürat- le tevzi olunup olunmadığını an lamak için bir defa da mevcut kanunlarımıza bakmak - lâzım- dır. Bu kanunların . memleket dalilindeki tatbikatına ve netyi cine bakmak lâzımdır. Bu nok- tada kendimizi zemmetmek is- temem. Herhalde istiklâlin rüknü as- Hsi olan tevziü adalette bir ecne- bi parmağı bulundurmıyacağız. Bu noktadaki kararımız kat'i- dir. Fakat ayni zamanda insaf- la, akıl ve mantıkla ve ayni kat'i karar ile kabule mecburuz ki kanuni ve hukuki müdevvena tımız fenadır.Onları esaslı suret te değiştirmek, yeni hayata ve| ihtiyaca uydurmak — lâzımdır.| (Alkışlar. .) Efendiler!.. Adliye vekâletini işgal eden bütün arkadaşlarımız toplandılar rat etti. Nakiye hanım ezcümle şŞunla Fi söyledi: 'TÂM 50,000,000 LİRA!. |üzre — Hanımlar! Avrupa ve Ame|ların neler rikaya giyinmek ihtiyacının tat mini için verdiğimiz para SO|ba mecbursunuz. milyon liradır, Bu 50 milyon li- ralık harice giden paramız Türk|çok işgal ettim. Yordum. (Esta n ülkesinin göğsüne açıları S0 mil|furullah sesleri) Bu akşam bu-| — Arkadaşlar! Bu izah etti yaradır. yml.ı,l icadelesinde Türk kadmı Gazinin yanmda bir mev|mem. Ancak bugüne kadar mil-|"Ogramı muv affakiyetle kii şeref almıştr. İktisat mücade lesinde Türk kadını ayni şeref | mevküni bihakkin muhafaza e- decektir. Hanımlar!.. Türk kadını iste dikten sonra yapamıyacağı hiç| bir şey yoktur. Sizin yapacağı- | nız fedakârlık değil biraz fera|bütün zaferler, bütün muvaf-|Yül ve tasavvur ettiğim b gattir. İSTENEN NEDİR?.. Milli tasarruf cemiyeti bizden| Binaenaleyh asıl yapılacak şey-| A!lah beni böyle bir giyinmemeyi istemiyor. Tasar- ruf tavsiye ediyor. Yemek yer- kenyerlisini aramamızı istiyor.., Nakiye hanım bundan sonra tasarrufta Bulgarları misal gös- terdikten sonra: , — En büyük umdemiz israf. tan tevakki, milli tasarrufa ri- ayet mili mallara rağbettir. di- yerek sözüne nihayet verdi. NAZMİ B. KÜRSÜDE Nakiye hanımdan sonra kür- süye Milli sanayi birliği kâtibi umumisi Nazmi Nufi B. çıka- rak çok ateşli ve sık sık alkışlar la kesilen bir nutuk söyledi.Naz mi Nuri B. ezcümle dedi ki: — Muhterem Hammefendiler!! Fabrika bir memleketin ihtiyacı nr doğuran öz uzvudur. Hangi memleketin ki semasıma doğru fabrika bacaları yükselir, hangi memleketin ki bulutlarına fabri kadumanları karışır © memleket | kurtulmuştur. Türk kadını! Sen bizi yaşat biz seni tatmın edeceğiz, Soruyorum! Türk yerli malla rını nasıl buluyorsun? Ruhunu ohaor mu? h 4 ' x ganda » Yerli malla- rın fiatleri arttırldı. diyorlar. yınız hatımlar, Bun- lar yalandır. Türk fahrikatö- lâtı güzel bir gekilde yerleştiril| mektepli hanım kızlar vardı. — İsüye çıktı ve: (Mabadı beşinci sahifede) “— Muhterem hanımlar sizin|mübim meşgaleler içinde üç bu- le küçük bir müsahabe yapaca-|çuk seneyi geçirdi. Bilhassa ğım; diye başlayan bir hitabe i-|harp gaileleri Meclisi çok işgal ayni noktai nazardadırlar. Ancak bugünkü Meclis çok etti. Onun için bu meclis, tarihi vazifesini ifa ve ikmal ettikten sonra intihap edeceğiniz mebus- yapmağa mecbur ol- iyice düşünerek intiha Efendiler!Vakit darlaştı. Sizi SFREEUYCUN < e 2— İstandal cur ati eğteniyore TÜNEN 4 uülcü szhlfede “hassalasından memleketin n |tefit olması için muayyen lek Haita etaci İni nci e.i Yazon; Sürt Mebusu Mahmul| Halbuki netice bir muvaffi| yet göstermiyor. Acaba bur sebebi nedir? Efendiler, bunun sebebi | diye kadar memlekette bir | let siyaseti, — devlet progr değil, şahst siyaset, fikirlere| ü ğ düsturu vücude getirmek lâ) dır. Bundan sonra yapacağı şey bu olacaktır. Efendiler! Bir fikir, filiy geçebilmek için en evvel o fil| müteşebbisleri olmak lâzım| Fakat bu müteşebbisler ayrı rı, kendi kafalarına göre ha ket edemezler. — Mesainin | program etrafında — toplanır, dır. Ayni fikir ve ayni içtih; bulunan insanların —ki o | ve içtihat, bugün bizim için, pimiz için bu memleketi mal etmek ve bu memleketi mali bulundurmak, müreffeh ve ») ut etmekten başka bir şey maz — bunu yapabilmek İi behemehal esaslı bir progr| ve o programın etrafında bi şekkül elzemdir. Bu arkadaşımızın evzu ği halkçılık ve Halk radan ayrılacağım. — Bu itibarla teferruat üzerinde söz söyliye- letin ve memleketin fedakârlık ve azminin mahsulü olan netice gok güzel, çok parlaktır. Fakat me yapalım ki yaşamak için, kuv vetli olmak için ve yürüyebil. mek için bu, kâfi değildir. Şimdiye kadar kazandığımız fakiyat silsilesi en nihayet baş- Tamak için bize fırsat vermiştir. ler bundan — sonradır, sulhten sonradır. (İnşaallah sesleri) Efendiler! -Bir çok âBmler; mütefekkirler, — müteşebbisler zaman zaman, asır asır bu vata- nı mamur etmiye, halâsı haki- İlkbaharda Ankara-Çankırı hattının ferşiyatına da b Anadoluda şimendifer inşaa- tile meşgul olan şirketin mü- messili esbak Nafia vekili Muh- tar Bey son yapılan inşaatı tef- tiş etmiş ve dün şehrimize geh miştir. Muhtar Bey bir muhar- ririmize demiştir ki: — Şimendifer inşaatımız muayyen olan program daire- sinde muntazaman ilerilemek- Kambiyo meselesinin bu iş- lere tesiri yoktur. Lâzimgelen Yeni demiryollarımız selesine temas edeceğim: mülâhazata binanen evvelâ program yapmak, saniyen ketin bütün evlâtlarını, ze rını, nur ve irfanlarını, ih Tarını bir araya toplamak lâ olduğu kanaatinde bulunyo Ben bir kitlei beşeriyeyi, eli fekkür, kım efkâr ve hissiyatın p sürüklemek emelinde d muhafaza buyursun! (Alkı İmkânı maddi bulsaydım, bu evsafını saydığım vatan verleri büyük ve vâsi bir kı halinde toplıyarak onların (Devamı var.) aşlanabilecektir siparişler — yapılmıştır. İli Mml-çmkın ti ray ferşiyatı ikmal ediliğii Hattın Ergani kısmı
