9 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

y le b çe »' ”| et | #| Be ati N de | Pu 2 tÜğ | | İ l hti Kü | ks | Zolt İf ıl(')“ı’g No? lhlll bahsolmağa başladı. Geçen İağiımesi arzu edilmişti. Şimdi î&auun teşekkulunden Balkan Birliğı Ayvrupa birliği hakkındaki şalar bütün dünya ef- kârr umumiyesini işgal etmek- Ü olduğu bir sırda Balkan itti- meselesi de yeniden mev- Atinada bir sulh kongre- toplanmıştı. Bu — kongrede devletleri arasında da- sıkı bir tesanüt husule geti- tesi ve bunun için harekete B. nmelmilel sulh cemiyetinin imi? bürosu meseleyi ele ala- Tak Balkan birliği hakkında alâ idarların mütalea ve fikirleri- |hi toplamağa teşebbüs etmiş- h’ Teşebbüs gerek mahiyeti ve “Ğrek zamanı vukuu itibarile yli dikkata şayandır. Malüm olduğu üzere Balkan îh'ıll'ıadı fikri de pek yeni bir İey değildir. Yekdiğerini takip Men muhtelif Balkan hükümet sonra lkanlarda çarpışmağa başlı - siyasi ihtiraslar şiddetlen- h kçe, Balkan ittihadı fikri bir Mtlâh çaresi ve iltica sahası ola- Şi ileri sürülürdü. Balkanlarla tilâf ve cidal, yalnız yerli dev *tlerin ihtirasatından değil, ec bı ve büyük devletlerin tahri ından da doğmakta olduğu hariçten ve dahilden Bal- anlara “birleşiniz, kendi işini- di kendiniz görünüz,, tavsiyele- lçok yapılmıştir. Fakat kuvve tarihin, coğrafyanın yarat- I uddıyetler kolay kolay iza t edilemediği için arzular ve Mvsiyeler şimdiye kadar müs- A& bir neticeye iktiran edeme - tir. Li - .Birlik fikrinin çok söylendi- N sahalarda muühakkaktır ki, ayrılık ve zıddiyet te vardır. l, izce Avrupa veya Balkan' bir- ği olsun, herhangi bir -ittihat asıtası olmaktan ziyade bir he 3' edir, Birlik kendi sihir ve te- ile mevcut ihtilâfları derhal Mitadan kaldıramaz; ve' hatta dirlik ancak bunlar kabul edil- Wkten sonra vuzuh ve emniyet- ( teşekkül edebilir. Son bir ü- lit gibi telâkki edilen çarele- W h suya düşmesinden mütevel- | © büyük sukutu hayallere mey İ fân bırakmamak için bu cihetin | &r şeyden evvel nazari itibare |nması lâzımdır. Samirniyet ©* vuzuh bu gibi teşebbüslerin Ük şartıdır. Bundan başka kıt'a veya mın birliği olsun, müteaddit a letler arasında vücuda geti- İlecek bir ittihadın, hakiki aksadı sülhe ve medeniyete et etmek olmalıdır. Başka let veya teşeküüllere karşı| ki ak ve yahut herhangi siya ve iktısadi bir hegemonya 'sis etmek maksadile — vücut acak bir birlik mukabil ted- tlere meydan açmak itibarile T FAZARTESİ 9 HAZİRAN 1930 Sinci sene, No 1553, NUSHASI 5 KURUŞTUR T ATERJAKSLE I— Ka saımnunlacar*reivi:Sülrt NEectbucuu VEABRENEL'E DU-LUN 2 inci sahifede * 4 i— Mısırda Mehmet Ali boğuldu & 3— Önüne rasgelen gazete- 2-- Harici ve Son haberler N cilere çatıyor 8 üncü sahifede V) 4 üncü sahifede : — Halkı aldatan bir sürü , 1— Felek adamlar türedi 2— Hikâye 2— Bir motör battı, üç kişi # 3— Roman Haydar Rifat B. hakkındaki karar Perşembeye.. Adliye Vekili davasını üç saat teşrih etti... M. Esat B. diyorki: Maznun iftira etti, söğdü, saydı, fakat, artık yeter... Müddeiumumi iddianamesini okudu ve maz- nunsun 285, 188 ve 480inci mad- delerle tayini : cezasını istedi. ANKARA, 8 (Milliyet) — Anka- ra Asliye mahkemesi bugün Adliye Vekili Mahmut Esat Beyin avukat Haydar Rifat Bey aleyhindeki dava- sına devam etmiştir. Mahmut Esat Bey üç saat süren iddiasını teşrih et- mış Haydar Rifat Beyın bazı mek- ve de- miştir ki: Maznun lehine — kullanabileceği tek bir kanuni mesnet kalmamiştir. Maznun bu ane kadar istediği gibi iftira etti aklına geleni söyledi, so- kaktagaz etelerde salonlarda koridor- larda mektuplarında söğdü artik ye- ter. Zann ederim şimdi iftira söğme- ler yerlerini türk kanunlarına birak- Nalımut Esat Feyin beyanatından bir parça : H. Rifat Bey yalnız değildir; Bunlar namuslu adamlarsa arkasında gizlenenler vardır. benimle millet mahkemesi huzurunda yüzyüze gelmelidirler, sın da onları dinleyelim. Reisicum-| ( — hur Hz.rine yazdığı mektuplar — ih- barnamedir beni töhmet altına alan ihbarnameleri Millet Meclisi Reisli- ğine de göndermiştir ve — muamele mevkiine konulması için her tarafda isaa ettirmiştir. Maznunun kitapları | alınmayınca Avrupada talebeyi tef- tiş için istediği muvakkat müfettiş - lik salâhiyeti verilmeyince ve gayp etmek tehlikesine maruz kaldığı da- valar için himaye ve sehabet teklif- leri kabul edilmeyince muğber oldu- Tatbikıi istenen maddeler Ceza kanununun 285 inci maddesi iftiranın derecesine göre maznuna bir aydan üç seneye kadar hapis cezasının verileceğine dairdir. 188 inci maddedeki ceza bir seneye kadar hapis ve 30 liradan 50 liraya kadar ağır cezayı nakdidir;, 480 inci maddedeki haka- ret fiilinin cezası da 3 aydan 30 aya kadar hapis ve 50 lira dan 500 liraya kadar cezayı nakdiden ibarettir. ğunu anlatarak hulâsatan demiştir | | İ | bundanbütün bütüne gazaba Adliye Vehili Bey dün mahkhemede çok mühim beyanatta bulundu. a tantiki tahkir etti. Yal tutu- bu melmıbu bizzat Adliye — vekiline dererek bu bir sahtekarlık tecrü- besıdu-, acemice olan naktalar bağıs- lanmak simci necabetleri iktizai âlisi- dir, diyor. Diğer bir mektubunda İs- tanbul hâkimleri için müdahale isti- yerek bu Efendiler İstanbul gibi yer- de bağdas kurmuş oturmus - buluni- yorlar eskiden feyzi sarim ilâhi ve Esadullah ve saireden istimdat edilir di,c umhuriyet adliyesinin keskin ki- lincini kinindan çıkarmazmisiniz - di- yar başka bir mektubunda — Adliye vekilini üç dört gün için İstanbula davet ediyör, bende haneniz Bebek- te gayet havadardir her türlü sbabi istirahati temine çalısırız, her şey ek- sik olmaz musafir ve zairlerinizi ka- bul edecek yerlerimiz vardir, diyor. Üç- yüz bin franklik bir davasından bahisle gine müdahale talep — ettiği davası etrafında hugunkı müdafaa şahidi eski müstesar Kenan Bey hak kında bazı tezviratta,bulunuyor. Bun lardan başka daha on beş kadar mek tubu mahkemeye tevdi ol: Yeni kanundan tercümesinin serhle- rinin Avrupada talebe müfettişliği ur. larak maznun mevkiine — oturduldu, gelen Haydar Rifat Bey Reisicumhure ih- barnamelerini göndermeye başlaya- |rak bana gönderdiği mektupda ay- 'nen hakkımda müstantiki tahkirden | dolayı açılan hukuku umumiye dava sını hâkime müddeiümümiye — emir vererek kapatmazsan ihbaratta de- vam edeceğim kapatırsan yazmaya- cağım diyor, türk cumhuriyetinde şi kâyet kapıları hen kese açıktır her kes istediğini hatta aklına geleni sö- yleyebilir, fakat bütün bu ufuklar al mıyan huriyyet hakkına mukabil kü- çük bir vazife bağı vardirki o da he- sap vermektir yapanlar ve söyleyen- ,;leı' günün birinde kanun karşısında sap vermezlerse bizim hurriyyeti- mız nerede demeğe hakları kalmaz h Esat Bey iddii anlatır- — Düşününü hâkimler davalarımı k d kliğim için ba- ken samıler defatle heyecane gelerek na mekıup yazan, benim müdahale- mi istiyen Haydar Rifat Bey bugün beni mhdahılecıhlıle ittiham etmek- te iftiral dır. Baroya lk dır, musarunıleyh müd - deiyatini isbat ve tevsik için bizzat Haydar Rifat Beyin muhtelif mek- mplarmı mshkemeyc tevdi etmiştir, | bayet bir sulhü sükün gıl, bir ihtilâf ve cidal mem- t olur. Onun için milletler arasında- birlikler bir siyaset ve ya plomasi işi olmaktan - ziyade İr tarih ve tekâmül meselesidir. ler millet hayat ve inkişaf hak beynelmilel - teminatın- in kat'? surette emin olduğu yalnız mıntaka ve kıt'a bir leri değil, daha cihanşümul likler bile kendiliğinden te- kül eder. ZEKİ MESUT aglübuz İkinci maçta da 2-4 yenildik Bükreşte bulunan takımımız Sptığı ikinci maçta da mağlüp duştur. Dün gece sahaha karşı şu ka| haberi aldık: BÜKREŞ, 8 (H.M.) — r dört iki kaybettik. BZ7 iad rağmen bir rüşvet teklif ettiğini de haber aldım, mektup ları getirtip okudum işi baroya hava- le ettim. Takipden — müteessir olan Haydar Rifat Bey pürt elâş mektup yazmağa basladi, imza ve yazı takli- dinin kolay oldugundın bahisle biz- zat benim yazı ve imzamı taklit edip gönderiyor, rüşvet teklif eden mek- tubünu bu süretle taklit — olduğunu lardan birisi Eskişehir tevkif hane müdürü Kâzım Beye yazılmış- tır ve hâkimlere yirmi beş bin lira rüşvet teklifini mutezammindir, diğe ri yani Kustü efendıye yazılmıştır, bunda beşer yüz lira alarak Atanas ve-Vasil Efendiler şahitlerini degısm' mişlerdir. Sahadetini degııunrsen sa na da iki bin lira ve ayni ıııehupta hâkimler için altın dayanamiyacaklarını diyor. — Diğer bildiriyor, daha sonra rüşvet larının vekili iken muekkillerini iste- bir mektubunda Mahmut Esat Beyin diği zaman tahliyee ttirmeyii müs y vei taklit ediyor ve ; 4 a Müddeiaumumi Ekmel Bey Haydav Rifat Bey hakkın- daki ithamnamesini serdetti . kendisine verilmesi hakkında yalva- ran mektupları bu meyndadir, ikinci celsede mahkemenin taliki talebini havi olarak maznun tarafından çeki- len bir telgraf okundu mahkeme maz nunun talebi üzerine — duruşmadan vareste tutulmasına mahkemece ka- rar verilmiş olduğunda ve ne — vekil göndermiş ve ne de kendisi gelmiş bulunduğundan tehir talebini kabul etmemişstir. Mahmut Esat Beyin a- vukatları kanunu mutalealarile muek kilerinin hukukunu müdafaa ettiler müddeiumumi Ekmel Bey talepna- mesine cürumleri birer birer tahlil e- derek iftiranın gareza müstenit bulun duğunu Reisicumhura — gönderilen mektupların ihbarname oldugunu müddeinn pek çirkin bir tarzda mü- kerreren tahkir edildiğini isnat, ve i- habar olunan meselelerin Adliye ve- (Mamadi beşinci sahifede) M. Hayri Beyin telgrafı Dün gece geç vakit öğrendi- ğimize göre Haydar Rifat Be- yin şahitlerinden avukat Mus- tafa Hayri B., Adliye vekiline şu telgrafı göndermiştir: Adliye vekili Mahmut Esat Beye Ankara mahkemesinde şahit lerden bahsederken beni de zik rederek |Haydar Rifat yalnız değildir.... ilâh...) ifadenizi gazetelerde okudum. Bahsettiğiniz namus vadisin de mücahitler gerçi çoktur. Ben ise onun fedaisiyim. Vaki davet üzerine İstanbul mahkemesinde kanaatimi söyle- dim. Millet mahkemesi huzurun ıda beyanatta bulunmak üzere Ankara mahkemesine gelmekli ğimi istiyorsunuz. İstanbul mah kemesi de millet mahkemesi ol duğunu kaydile beraber tekli- finizi hemen kabule şitap eder ve mahkemeden de davete sa- bırsızlıkla intizar eylerim. İsnat eylediğiniz maske kul- lanmasını henüz tecrübe etme- miş olduğumu bu vesile ile bir kere daha teyide fırsat bulaca- gımdan kendimi bahtiyar addey lerim efendim. Avukat: M. Hayri Gazi Hz. Bu arkşnm;nka- radan haveket buyuracaklar Gazi Hz. bu akşam tireni mahsusla Ankaradan haraket bu- yuracaklardır. Reisicumhur Hz. | Bozöyükte tevakkuf buyuracak- ları cihetle İstanbulu zamanı teş- rifleri henüz malüm değildir. Mü- şarünileyh Hz. merasim yapıl- masını arzu buyurmadıklarından istikbal için proğram yapılmaya- caktır. Yalnız Vali Muhiddin B. le kolordu kumandanı Şükrü Na- ili ve fırka müfettişi Hakkı Şi- nasi paşalar Gazi Hz. ni Tuzla- dan istikbal edeceklerdir. Muha- fız taburu ile kâtibi umumilik bü- rosunun bugün şehrimize vüred: beklenmektedir. Halk fırkası mer kezinde büro için ayrılan yer tan zim olunmuştur. ANKARA, 8 (Telefonla) Ga- zi Hz. yarın gece hususi trenle İstanbula müteveccihen hareket buyuracaklardır. Ceneral Guro Marmara vupuruna çıkıyor.. Ceneral Guro ve eski muharipler Kibrit! Mukavele imzalandı —-a —— Gurup hükümete 10 milyon dolar verecektir. ANKARA, 8 (A.A.) Türki- yede Kibrit inhisarma talip o- lan Amerikan grupu ile Maliye vekili arasında cereyan etmek- te olan müzakerat itilâf ile neti- celenmiş ve mukavele bu akşam irazalanmıştır. Grup hükümete | on milyon dolar avans verecek- tir. Türk- Yunan itilâfı Atinadan mne haberler geliyor? ATİNA, 8 (Anek.) — — Ankara Yunanse firi hariciye nezaretine gön- derdiği uzun bir telgrafta Türkiye- nin ısrar ettiğin oktaları bildirmiş ve yeni talimat istemiştir. M. Venizelos siyasi işler müdürü ile badelmüşavere Ankara Yunan se firine çektiği müstacel bir telgrafta Yunanistanın yeni her hangi tadili kabul edemiyeceğini bildirmiştir. ATİNA, 8(Anek.) - Bu sabah Anka radan gelen telgraflara göre dün ak- şam Tevfik Rüştü B. ile Yunan sefi- ri arasında vuku bulan mülâkatta i- ki tırafm noktaı naıan telıf edılmış- tir. ması bekleniyor. Yunan itilâfı imza- lanamadı ANKARA, 8 (Telefonla) — 'Türk - Yunan itilâfnamesi bu- gün imzalanamadı. Bugünlerde|; imza edılecektır —.. Âli iktısat Encümenler tetkikle- r.ni bitirmeğe çalışıyor Âli iktısat meclisi kâtibi u- mumisi Nurullah Esat Bey dün An"drq'? 'a gelmiştir. T Nurullah B. yin izahatına göre, meclisin tediye müvaze nesi ve zirai kredi raporları- nı hazırlamak- la meşgul en- cümenler — bu- günlerde mesai lerini bitirecek * Ksat Bey. ve - çarşamba günü meclis heyeti üumumiyesi toplanacaktır. Âli iktisat mecli- Bugün mezarlık- larda merasim yapılıyor Türkün şerefini ve zaferini hâkim kılan Türk şehitlerinin ka- birlerine de bir çe- lenk konulacak Dün akşam saat on sekizde Topane rıhtımından hareket e- | den Seyrisefain idaresinin: Mar- mara vapurile Ceneral Guro ve maiyeti Çanakkaleye gitmişler- dir. Ceneral ve maiyeti; Seddül- | bahirdeki Fransız, İngiliz ve * 'Türk mezarlıklarmı ziyaret ede ceklerdir. Fransız sefiri Kont dö Şambron, yaveri M. Dore, erkânı harbi M. Laru, ateşemili ter M. Saro, ateşenaval M. Over (Mabadı ikinci sahifede) dün gittiler Fransız sefirile birlikte — , rihtıma inerken * G z 5 w n ı li l küşadında, İn resm, Çocuklarımızı koruyalım! Fırka, dün bir çocuk dispanseri- nın küşat resminl yaptı. K aşat resmi nasıl yapıldı ? Cevdet Kerlm ve Dr. Sami Beğlerin nutukları Halk fırkası merkezi tarafın dan Divanyolunda tesis edilen çocuk: dispanserinin dün resmi küşadı icra edilmiştir. Bu mü- nasebetle — dispanser — binasi 'Türk bayraklarile süslenmişti. Küşat resmi fırka — müfettişi |Hakkı Şinasi paşa tarafından si gelecek pazar günü son içti-| yapıldıktan sonra fırka Vilâyet marmnı aktederek faaliyetine ni- hayet verecektir. Meclis, tediye müvazenesin- deki açığın esbap ve âmillerini bir rapor halinde göstererek izalesi çarelerini tesbit eyliye- idare heyeti azasından Cevdet Kerim B. bir nutuk — söylemiş ve ezcümle: “— Harbi umumide insanla- ra kıymet verilmezken Âvrupa da çocuklara çok kıymet veril- cektir. meğe başlamıştı. Harpten son- dük muayene edilen çocuk : | çA ise her tarafta çocuklarla e & Hdi hemmiyetli surette meşgul ©- t y lunmağa başlanmıştır. Çocuk © (Mabadı ikinci sahifede) ,g *â