November 23, 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Sevr ile Lozan arasında 77 Ginevre — Sğee harbi ortadan kaldırmak tabudunu bütün dünyada hâkim fikri vahi bir hayal ise, şimdi- Şek iyi bilmeli ki, kle tey medeniyetinin yeni bir har- ihammül etmesi de o kadar boş Biyaldir!, v G5 samimi çalışanlar, bey- il davalarına candan bağ- işte bu fikirden ve hakikat- alıyorlar . Söphe yok ki, sulh fileri yürüyor, liye kadar alınan mesafe, az değildir. Fakat alman netice kadar parlak olursa olsun, milletle) Kiden nevmit etmiyecek, onlara ve âdalet hissini verecek mer! henüz çok tuzaktır. | muhakkak ki, sulh yapmak Yapmaktan daha güçtür. Harbin muzaffer olmaktır. Bazı kuyut itten sarfınazar, muzaffer ok İçin ise her vasıtanın mübah sa- h bir devirde yaşıyoruz. Onun in ve muzafferiyetin vasıta- İğ, Savvet âmilleri Hal #ulh için ayni imkânlara malik iz. Hele herkesi memmun edecek nilel sulh meselelerinde kuv- en ziyade adaletin hâkimiyeti, her in hususi menfaatlerinin adalet Umumi maksatla telifi çolk zor gok bariz farklar vardır. sulhü kendi menafii cephe- tetkik ve öyle halletmek sev- . Bu tetkiklerde ve hüküm: | ie yalnız milletlerin maddi men- i değil, hattâ milli gurur, bu killi hodbinlik gibi sırf manevi- İK ahasında kalan bazı konferansların bu havayı her vakit hissetmek 9 ile tatmak mümkündür. Mese- ettiğimiz şu tahdidi tesli- le ın takip ettiği cereyan beynelmilel münasebatın dere- pek maile pere i hususundaki mesainin tali ve! yet dünyada biribirine bağlı veya N ; a birin ile gösteriyor. İtiraf etmeli ki, Manzara da, milletlere emniyet ve| tan ziyade onlara dikkat ve ba- ilham eden derin mânalar var) ... Havazmda ve içinde yapım hudut erir İlmamen anlamak müşküldür. Me- (Sevr) ile (Lozan) arasındaki! İl anlamak için malüm olan zaman İçüsü kâfi değildir. Bu iki muahede- Arasındaki mesafenin azametini, yni zamanlarda ve ay- e ml altnda yapılmış Versay, Triyanon, Sen Jermen, Si ve ink e Gir bilmeli, bu devletleri beynelmilel temsil eden murahhas irlerinin bile na- Ke uyu olan fikirlerinin Ale bu murahhaslar, tekliflerinin tikleri zaman: Fakat bak, müsavat, adalet. N için karıştırıyorsunuz? Umu arbin bir mağlübu olarak. . ilân deyi imzalamadınız mı? Mev- İN munhedelerin esasmı değiştirecek Jeklifi aslâ mevzuu bahsedemez- İN sulh istiyorlar, doğru... İ* bir sulh ki, mevcut maahedele- “İk suhunu asla rencide etmiyecek, İni harbin mağ'üplarının İchine bir tâdile cevaz vermiyecek... Hal İÇ Yalnız mağlüplar değil, galipler tsinden meselâ İtalya bile sulh lerinin yeniden tetkikini is- > Fransaya gelince: O mevcut in olduğu gibi idamesine ta- olanların başındadır. Hattâ ba- #hülrit Fransızlar, borçlarını ko- la ödeyebilmek için Almanlara Ve siyasi sahada yapılan bazı mü eri bilehoş görmemekte ve hükümetini Versay muahede- Tuhundan ayrılmakla itham et- dirler, Versay muahedesinin ha Sayılan Klemanso, muahedenin ve kelimelerine ilişmemek me de müfrit bir taassup ve asabi- Bösterirdi. Ona bugünkü sulhten Dehededen bahsettikleri zaman: “Hangi sulhten ve muahededen' orsunuz? Benim yaptığım) ve temin ettiğim sulh baş- İş» Şimdiki Fransanım tatbik eti eden doğan sulh te büsbü-! Batkeadır!,, derdi. g ... İ| İSE bütün bu münasebetlerle AL Macaristanın, Bulgari De politika vasıtalarile ka- rebildiklerini görüp işittikçe Mücadele tarihimizin bazı saf- Ne fasılları gözlerimin önünde, e erene var i ve gayri resmi bazı ecne- Marafından bir takım sulh veya! tavassut teklifleri gelirdi. Bun şahiyetini ve ihtiva ettikleri ye PAZAR 23 TEŞRİNİSANİ 1930 5 inci sene, Ne NUSHASI 5 KURUŞTUR milletlerin, sulhü anlayışla- Büyük Reisimiz, 1719 Reisicümhur Hazretlerinin seyahat ve tetkik buyurdukları şehirlerden Amasya Gazi Hazretleri dün Amasyadan Samsuna geçmişlerdir Samsunda, istasiyona biriken binlerce BİLİN Rİ asın mrriri: Siiri Molu WA EE UNU -| Hemen istifa edelim. Bugün İzmi-) .İre bir muhtariyet vermek, İstanbul halk tarafından candan ve gönülden alkışlandılar Reisicümhur Hazretleri Samsunda kendi evlerinde ikamet edecek ve Samsunda en az iki gün kalacaklardır kala teşrif ettiler. Aziz misafi- rimizi istasyonda fırka, kolordu Vilâyet erkânı karşıladı. Hava- nın muhalefetine ve gece olma sına rağmen İstasyon ve bütün caddeler kesif halk kütlelerile dolu idi. Büyük misafir, hazıru- na: — Merhaba, nasılsınız, cüm- lelerile iltifat Buyurdular, Halk samimi ve sürekli (alkışlarla: “hoş geldin, yaşa Gazi Babamız, diye payansız sevinçlerini izhar ediyordu. Otomöbile Binerek halk fırkasını teşrif buyurdular, Diğer misafirler ihzar edilen Samsun palas, lüks park ve Sa- bilpalas ötellerine inmişlerdir. Şehir büyük bir sevinç içerisin- dedir. Her taraf bayraklarla si lüdür. Kendilerini Vali paşa fır- ka ve jandarma kumandanları Vilâyet hududunda istikbal et- mişlerdi. Gazi Hz. memleketin ilk mukavemet plânlarınt Bu toprak özerinde ve bir karanlık evde kurmuşlardı. Şimdi bu karanlık evin arsası üzerinde gördüğünüz bu güzel bina Memleket hastahonesidir TOKAT, 22 (Hususi) Gazi |çukta Turhala gelmişler ve hu- Hazretleri sekiz buçukta Tur-|susi trenle Amasyaya hareket bala müteveccihen hareket bu- | buyurmuşlardır. Turhal : halkı yurdular, kadın erkek istasyonda bekliyor AMASYA, 22 ALA, — Rai, | du. Amasyadun gelen Vali me- sicümhur Hazretleri saat on bu- (Devamı altıncı sahifede) Terkos şirketi telâşta | S.Fırka Şehir meclisinin kararı dün Nafıa Vekâletine tebliğ edildi Şirket müdürü mübayaa için 2 ve fesih için 27 sene lâzım geldiğini söylüyor Senelerdenberi israr ile takip olunarak nihayet belediye reisi- nin azimkârane teşebbüsatı ve şehir meclisinin ber tarafta çok memnuniyetle karşılanan hayır- ı kararile sonu gelmesi yakla- şan Terkos şirketi telâş içinde- dir, Uzun müddet susuz bıraktı- ğı İstanbul halkının nefretini bi hakkın kazanmış olan bu şirket Çİ ucubesi hâlâ halkı ihmal etmek tedir. Emanet şiddetli tebligatta bulundu Dün yeni bir takım şikâyet- ler dolayısile belediye şirketler komiseri Muzaffer B. şirketin müdürü M. Kastelnoyu ziyaret etmiş ve şiddetli tebligatta bu- Tunmuştur. Evvelki günkü şehir meclisi maneviyatı bozuk ve ruhen zayıf o-| — “Memleketin selâmetini, lan bazı vatanperver rical ve zevat hemen Gaziye müracaatle rica eder- erdi: — “Hazır böyle bir teklif gelmiş... üzerinde bazı hukuk tanımak, Anado- Tunun bir kaç vilâyetinde hususiyetler' kabul etmek bir felâket olmaz. Bir| defa sulh olsun, ondan sonra takip e- deceğimiz dürüst politika sayesinde büyük devletlerin adalı insaf biz- h kazanmak ve şii ızahyaca» | ğumez muahedeyi tâdil ettirmek ko-| caatlere verdiği cevap hemen | dajma İ idamını istiyoruz. Yarım tedbirlerle,! İ tutarak konuşmak, en büyük dev.) Tasfiye başladı ve mobilyeler : : | sahiplerine verildi Fethi B. tasfiyenin tesrii için tamim gönderdi Mefsuh $. C, fırkası İstanbul merkezinin tasfiyesine dün sa- bahtan itibaren başlanmış ve fırka salonlarındaki muhteşem) mebilyeler kaldırılmıştır. Esa- cen bunlar evvelce sabık lider Fethi Beye bazı dostları tarafın dan verilmiş olduğundan dün sahiplerine iade olunmuştur. Tasfiye ile meşgul heyet dün de toplanmış, merkezdeki tasi Ye işini bitirmiş ve mesdut şube lere git hesabatla meşgul olmuş tur, Fethi B. merkeze merbut mef suh İrka ocaklarının reislerine dün akşam bir tamim gön- dererek tasfiye o muamelâtmi mümkün mertebe çabuk bitirme lerini tebliğ etmiştir. Bu tamim de deniliyor ki: 1 — Ocaklarda mevcut eşya Terkos şirketinin telâşa. düşen mâdürü içtimamda Terkos mukavelesi- nin fesih veya mübayaa suretile belediyeye devri hakkında veri- (Devamı altıncı sahifede) edilmek üzere tesbit edilerek e ai Z| muhafaza altına. almmalı ve a i t ve kuvvetimizden i ildiri ÇAN <kdiyebiliriz. Biz Se) munhedesk- ez müfredatı bildirilmeli Şe ye SA değil, amellere Gngre vi seki idarei maslahat usullerile bu zi edilmiş olan makbuzlar mer- memleketi kurtaramayız!,, İkeze iade olunmalıdır. İşte Gazinin ve can yoldaşlarının o| 3 — Fırkaya ait evrak mü- mukaddes be iyen be ein bu: rlenerek sür'atle merkeze gün ki may derilmelidir. beynelmilel muhit gönderilmeli vm ber tarafında büşisizi yakarda| 4 — Ocakların borçlarımı ve letlerle ayni seviyede hak ve şeref alâcaklarını ve tahsilâtını gös- sahibi olmak imkânın: veren (Lo-| teren hesabı kat'i raporları da merkeze irsal olunmalıdır.,, zan) 1 bize kazandırmıştı! Ocaklarda mevcut eşyanm, Sirt Mel'usu iC.H.F. Tahkikat ilerliyor Bugün ve yarın kaza ve nahiye reisleri toplanıyor Halk fırkası teşkilâtı hakk da tetkikatta bulunmak. üzere şehrimize gelen heyet mesaisi- ne devam etmektedir. Dünde fırka vilâyet merkezinde içtima) edilerek vilâyet idare heyetinin tarzı mesaisi hakkında tetkikat Heyet azasından Hüseyin B. Ostanbul) | kalan emlâkin iadesini istemek yapılmıştır. Heyet bugünde top lanacak kaza teşkilâtı hakkında tetkikat yapacaktır, İçtimaa ya rın de deva medilecek ve bu içti maa kaza ve nahiye mutemet- leri de iştirak ederek kaza ve na hiyelerin tarzı mesaisi hakkn- daki tetkikata devam olunacak tır. Yusuf Ziya, Bürhan, Muvaf- fak ve Ahmet Fuat Beylerden mürekkep bir heyet dün fırka merkezinde Ali B.i ziyaret et- miştir. Bu temasta son ihtilâf.|daşlık hakkı ve Türk tabiiyetin hsolmuş ve Alijden B,, spor işlerinin kardeşçe ve| aleyh bu davaya bakmak mahke hüsnü suretle idare olunması menin salâhiyeti haricinde oldu tavsiyesinde bulunmuş, erkânı ğunu söylemiştir. Mazilyah E£. lar mevzuu hükümetin de bu işe yardım ede ceklerini ilâve eylemiştir. —— — e — Çirkin bir teca tecavüz etmiş ğe Bununla da kalamyarak kadını sokak ortasında dövmüş.. Şehrimizde bulunan Macar kadın gazeteci Madam Elize Konyati evvelki gece yarısın- dan sonra Beyoğlunda çirkin bir tecavüze maruz kalmıştır. Madam Konyati evvelki ge- ce Macar klübünde verdiği kon feranstan sonra bir muhibbesi ve iki Macar tanıdığı ile birlik- te Elhamra sineması önüne ka- ? m ş3 ç ? ç ; i ) ç ) wii A ji ) 5 | & i 5 v9 Macar gazeleci dar gelmiş, yanında (bulunan Macar sefareti Başkâtibi M. Selle ile arkadaşı kadın gazete- İcinin muhibbesini o civarda o- İlan ikametgâhıma götürmek üze re muvakkaten ayrılmışlardır. Madam Konyati, kendileri- nin dönmelerini beklemekte İken karşısına çıkan Refik B. minde bir genç serhoş bir halde olduğu için öpmek üzere üstü- ne atılmış ve kadının mâni ol- mağa teşebbüsü üzerine yüm- rukla vurmağa başlamış, başma BUGUN Misir - büyük bir 2 nel sahifede : 1— Tarihildirika: Sultan harlı 2— Marlet ve son haberler. 3 ür. : sahifede i İhsan Ziya ri bulunamadı le cemi saliyeti 1— Felek 2- Neşri 3- Hikâye Sinci sahifede : Gazi Hazretleri Samsuna vâsıl oldular Abdülhamit veresesinin M. mahkemede davaları İngiliz vekili davanın reddini talep etti ve dava karara kaldı Verese, İngiltere hükümeti tarafından müsadere <., | faza eylediklerini, bu itibarla da| Barba bir genç, Macar|esinin 65 inci maddesi mucibin edilen mülklerinin Muhtelit Türk - İngiliz mah- kemesinde dün Abdülhâmit ve- resesi tarafından İngiliz hükü- meti aleyhine açılan davaya bakılmıştır. Verese, hazinci has saya ait olup Irak ve Filistinde tedirler. İngilizler bu oemlâke Lozan ahitnamesinin altmışın- cı maddesi mucibince bilâ bedel temellük ettiklerini iddia etmek tedirler. İngiliz hükümeti vekili de verese vekili Nesim Mazil- yah E£. nin vereseyi temsil salâ hiyetine itiraz ir. Nesim Mazilyah Ef, de yeni vekâletna meler ibraz etmiştir. Bunun üzerine İngiliz vekili başka bir noktaya itiraz etmiş Abdü it veresesinin : vatan- iskat edildiğini ve binaen- ise weresenin filhakika vatan- daşlık hakkında iskat edildiğini ve fakat Türk tabiiyetini muha va mahkemenin salâhiyeti dahi linde olduğu gibi Lozan muahe Mi iadesini isteyorlar ce de emlâkin iadesi lâzım gel- diği müdafaasında bulundu. İn giliz vekili bunun 65 inci madde ye giremiyeceğinde ve ademi salâhiyette ısrar etti, Mahke- me, karar verilmek üzere talik olundu. Dün ayni mahkemede daha bazı davalarada bakılmıştır. 'Hiristo Veraygonis tarafından İngiliz hükümeti aleyhine müsa dere edilen 650 kilo sigara kâğı dının tazmini hakkında açılan dava reddedilmiş, 25 lira masari fi muhakeme müddeiye tahmil olunmuştur. Mm. Kristin Baltazar tarafın dan emlâki metrükesinin işga- linden dolayı bedeli icar talebi- Je Türkiye hükümeti aleyhine deiye tahmiline karar verilmiş tir, Kigork Jorj Ekserciyan ta rafından müsadere edildiği id dia olunan emlâkinin iadesi ta lebile Türkiye hükümeti aleyhi ne açılan dava reddedilerek 66 lira mahkeme masrafinın müd- deiye tahmiline karar verildi. (Devamı altıncı şahitede) Küçük mektuplar Fethi Beyefendiye - le Hürriyet kelimesinin irfan ve vic-| olur. Bunda şüphe var mı? Vektile dan serbestliği düşmanlarının eline| söylediğimiz gibi gene tekrar edelim; bir bomba gibi vermek. İşte meşruti- böyle bir hareket tıpkı yaralı sargısın yettenberi bazı kalemlerin bu mefhu-| dan cellât kemendi, hastane gliserinin ye kadar muhalefet gibi den ihtilâl dinameti yapmağa benzeri, ehemmiyetli bir siyasi teşekküle en) irfan ve vicdan borcu teşkil “etmez büyük zararı ve fena mânayı verdilmi?. ve verdirdi. Hiç unutmamalıyız; ber tekâmül merhalı bizim o aziz duygu ve prensiplerimiz. den birinin adıdır. Ve biz milliyetimi ze onu behimi bir başı boşluk, küs- tah ve okur bir zekâ ve duygu haydut luğu olarak değil, irfanla, terbiye ve ilimle mücehhez bir faaliyet ve düşün ime muhtariyeti halinde temin etmek isteriz!, Ne yazık! Bu hakikatı dai- ma pek çabuk unuttuk! Hürriyet gibi büyük ve kutsi bir! mefhumu, küçük ve asaletsiz mak- satlar hizmetinde uşak diye kullnn- her devrin, | dınlatmak gürbüzleştirmek için gay» esinin kendisine) ret ve zekâsinin usaresini kalı göre muknddesatı vardır.; hürriyet| den döken kibar ve şerefli Vatandaşların zihnini, ruhunu lemin- fasliyete umumi şükran elbette mevcuttur. ma bu faaliyet hükümeti İster tenkit (için oleun ister, teşvik ve taledir içini İ Ancak irticni ve mikroplu fikirlerile ihtiras ve tamadan baş tutmuş hiddet İlerinin zehirini hallın vicdan ve zeki İsma akıtmak isteyenlere mmahada bulunabiliriz?. Veya, verem ve saire ile mücadele eden me deni cemiyet, bu nevi irtica haşreleri ni de tahtakurusu gibi filitlemez de ne yapar?.. i musa Frengi,