13 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

| No: (10 Bunun üzerine “Pirikyar,, m İstanbulda bulunduğu sıradaki meşguliyeti hakkında malümat istihsali Beyoğlu mutasarrıflığı na yazılmış ve mutasarrıflıkta: kâin “Losadoviç' mektebindemu Zaptiye Nazir Şefik Paşa mer- | huma Paristen gelen son mektup Paşa Hazretleri, Hükümeti Osmaniyenin de- vam eden mezaliminden müte- essir olan Ermeni ihtilâl komi- tesi yakında kendi maksadını istihsale muvaffak olacaktır. Zaptiye Nezaretinizin bize karşı ittihaz ettiği bütün tedbir- leri günü gününe haber almak- tayız. Bir takım boş sui zanlar ve iftiralar ile hiç bir şeyden ma lümatı olmayan yüzlerce Erme nileri beyhude yere tevkif ve iş raatını sureti mahsusada izam edeceği bir hey'eti icraiyeye tevdi etmiştir. Bunların İstan- bula girmesine mâni olmak ka- bil olamıyacağını şimdiden za- tı âlilerine bildirmekle hürmet- lerimizi takdim ederiz efendim hazretleri, mas ederek tevhidi amâl ve ef al teşebbüsünde bulunmuşlar ve en son defa kongre halinde içtima etmişlerdi. Hariciye bazı hususi membalardan bu hu susta başkitabete malümatı mu- SultantHamit ! Tahsin Paşanın, Hatıratı. (Tercüme ve iktibas hakkf mahfuzdur.) Zaptiye nazırı Şefik Pş.yal Tavassut (Harbe karşı | İngiiz başvekili | Meşhur âlimin i araya giriyor nuiku | Kina takbel idare | Nevyork 11 (A.A.) — Eins- şeklini müzakere etmek üzere |tein, Belgenlend'dan Londrada bir konferas toplan- evvel telsiz telgrafla şöyle bir mış, hemen bir aydanberi konu- nutuk neşretmiştir: Militarizm şulup duruyor. Hindistanın söz|deniler ifriti öldürünüz. Siya- de müstakil olan hükümdarları) © e $ ile diğer anasıra mensup mu- ” rahhaslar Londarada bulunu-| madan vasıtasil Ha "Tasarruf haftası başladı Bir ziyaret IB. M. M. Reisi Kâzım Pş.nın radyo| Ika hitabesi Yugoslavyanın Atinâ sefiri Başvekili, reisicümhuru ziyaret Atina, 11 (A.A) — Yugoslâf l Paristen gelen mektup yor. Fakat bu konferansm en) (ğe mühim noksan: şudur ki, Hint © millicileri böyle bir konferans ne tanımışlar, ne de oraya bir ANKARA 12 A.A.) Milli ta- | sevmek mecburiyetindeyiz. En sarruf ve yerli malı haftasının büyük ve çok zengin milletler başlaması münasebetile Büyük |bile buna riayet etmekte ve bu Millet Meclisi Reisi Kâzım Pş. | sayede memileketlerinin iktisa- ya hariciye nazırı M. Marinkt viç Hariciye nazırı M. Mihal opulos ile mülğkatta b Abdilhamide yapılan sulkast tahkik ıtı neticesinde dinamit kapsoarı W elektrik takımlar gelen cevapta mumaileylı Pirik yarm mukaddema Beyoğlunda memurlarımız ile! Ermeni komiteleri Cenovada, Pariste bir kaç defalar Ahmet Rıza Bey ve arkadaşları ile ne konuştular? ele aR mevdana çıkarılan hinde olur, muhteris ecnebi dev etlerini kendi elimizle kendi e- vimize musallât etmek isteye- mem,, diyerek mezkür içtima- dan müfarekat etmiştir. Sultan Hamit bunu istihbar edince çok memnun olmuş ve Rıza Beyi tekrar davet etmiş ise de gelmemiştir. (Bitmedi) öve amme Tekaüt kanunu kencelere maruz bırakmadan si! Atıkara 12 (Hususi) — Teka- ze fayda Yoktur. Komitemiz ic'üt kanununun dördüncü madde- sindeki cetvelin 20, 21 ve 22inci derecelere ait kısmının tadili hakkında bir lâyiha hazırlana- rak meclise gönderilmek üzere Başvekâlete tevdi olunmuştur. 'Tadilât yapılmas istenilen cet velde gösterilen derecelere âit emsalin hasılına tetabuk etme- mekte olması hasebile 20, 21, 22 inci dereceler için asıl maaşları dahil edilmeksizin tahsisatı fev |kalâde karamamesi mucibince ıbu gibi memurlara verilmekte lolan tahsisatı fevkalâde emsali | basılı olarak kabul ve tesbit edil Bu hal, kanunun on birinci maddesi hükmüne tevfikan bir eksiklik ârzetmekte olmasma ve devlet memurları maaşlarm- da teadül esasları gözetildiği halde ömürlerini devlet hizme- tinde geçirdikten sonra tekaüde sevkedilen bu gibi küçük me- tek adam göndermişlerdir. Hindistanda üç sene kadar) İtetkikat yaptıktan sonra döneri ve raporu geçen haziranda neş-| İredilen Simon hereti bu cesim Jkıt'anın idaresi için bir takım İ vesayada bulunmus, bazı tedbir) # östermişti. Simon heyeti Hindistan dahilinde muhtariye- ti haiz hükümetlerden mürek- | müttehit hükümetl > he, fakat İngilizler" elinde bulünan merkezi idare 5 Hz. Ankara radyosunda bu ak- şam atideki hitabeyi irat buyur. ışlardır: Aziz vatandaşlarım; Milli İke- jtisat ve Tasarruf Cer etinin | tertip ettiği tasarruf ve yerli ma| ihr haftası bu gün başladr.Büyük| ! Reisimiz Gazi Mustafa Kemal “55 | Hazretlerinin himayeleri ve fah ri riyasetleri altında bulunmak-| ,Ja mübahi olan bu cemiyetin re- -r. Einstein se iktisadi vaziyetiniz milita-|isi sıfatile muhterem vatandaş: nin takviye edilmesine devamla rizmi tamamen tahrip edebilme İlarıma hitap etmek fırsatına na. memleketin müdafaa tertibatı- !nizi temin edebilecek şekildedir. | iliyetimden dolayı bahtiyarım. nm daima İngilzler elinde kal) o Meşhur âlim, bundan yüzler-| Bugün Türkiyenin her şehrinde | masını ileri sürmüştü, Fakat Si' ce gazeteci ve fotografçı ile gö-|tasarruf ve yerli malı haftası mon raporunda asıl şayanı dik- rüşmüş ve kendilerile lâtife et-|milli bir bayram gibi kutlulanı- 1 1! kat olan şey Hindistandaki mil miştir. yonlarca nüfusun arasindaki! ———— i Fransız buhranı din ve dil ihtilâfları, milyonlar ca halk kütlelerini biribirlerin. | “Paris, 11 (A.A.) — Reisi den ayrılığı olmuştur. İciüümhur tarafından “kendisine Simon raporunun Hindista-| Yeni #ühnenin nın müstakbel idaresi için ileri ökk #akifeni sürdüğü fikirler acaba netice iti tevdi :edil barile Hintliler arasmdaki ihti-! olmu 3E lâfları daha ziyâde arttırmak LE Ki yoluna imir çikıyordu?. i Steeg : Nenür Bu cihetin tetkikini bir tara- GEAR ne fa bırakıp bugün Tondaradaki | miştir, Muma- Kenferanstan bahsetmek lâzım ileyh, bir çok geliyor. Bu konferansta bugün şah siyet lerle Hintli ve müslüman ihtilâfı di- görüşmüş olup ye bir şey var, Bu ihtilâfın yeni; cevabını yarın olmadığın ısöylemeğe “hacet vermesi muhte yoktur. Hindistanda müslüman meldir. İar ekalliyettedir. Eyaletlerin Paris 11 (A teşrii mecliselrinde mecusilere | A.) M.Ma karşı müslüman ekalliyetinin| ginot, M. Ste- temsili uzun uzadıya münakaşa M. Steeç egile görüştük edilmektedir. Fakat Pencab ve! ten sonra şu beyanatta bulun. Bengal eyaletlerinde ekseriyet muştur: b müslümanlardadır. Buradada| $ i : mecusilerin temsili meselesi | anma kendir ie m siye şmünskaşaya yol açıyor. ve şerait altında arzu-ettiğimiz Konferansın bir neticeye va- | kilde bi çar sil olması İngilterede Mac Do-| Yerde bir uzlaşma kabinesi teş nald hükümeti izin pek ziyade |iline imkân görmediğimi söyle iltizam edilen bir meseledir. A- | im. Grupumun kendisine mü- sağıki telgraf İngiliz başvekili. Zaharet edeceğini zanhetmiyo- in ile vura, Yinyadıl Şakran nin i raf ırasında tevassüt edeceğini haber veriyör. Yalr-z bu tevassut ne şekilde olaca. İtr?.. Konferans toplanırken bü-. tün mürahhasların fikirlerinde| #* hür oldukları, İngiliz hükümet) ç adamlarının her hangi bir taz-|* yık icra edemiyecekleri söylen-| $ mişti. Onun için başvekilin bah) sedilen tevassutu ne şekilde o- &; Incağı nazarı dikkati celbedi-| 4 “Şi iilila) i Şunu unutmamalı ki, rı yatıştırmak için araya giren- $ » ler neticede daima kârit çıkma-! ğı düşünenlerdir. 4 Londra, 11 (A.A) —M.Mac Kğ. Donaldın Hintli müslümanlarla )mecusiler arasmdaki ihtilâfla- İf rn halli için girişilmiş olan mü İzakeratta mütevassıt vazifesini ifa etmeğe fevkalâde taraftar ol "8 |sermaye vücuda gelebilir. Onun yor. Bu bayram bir hafta süre- cektir. Bir hafta orduda, mek- tepte, camide, sinemada, radyo da, gazetede ve sokakta halka tasarruf ve yerli malı propagan- dası yapılacaktır. Ayni gâyeler ayni fikirler uğrunda bütün mil- letin seferber haline gelmesi | mes'ut bir muvaffakıyettir. Bu haftanm en büyük kıymeti bize milli vazifelerimizi canlı bir su. | rette hatırlatmasıdır. Filhakika tasarruf etmek ve yerli malı kul lanmak milli vazifelerimizin en | mühimlerindendir. Tasarruf medenilik alâmetidir. Her mil let medenileştikçe daha fazla ta sarruf ediyor. Halbuki müsrif Osmanlı saltanatı devrinden ka lan bir ihtiyatla milletimizin bü yük bir ekseriyeti hesabımı bil- mez, ayağmı yorganma göre u- zatmaz. İşte biz bu kötü itiyat- la mücadele etmek mecburiye- tindeyiz. Yalnız düşünmiyen, e line geçeni gelişi güzel sarfeden adam iyi bir vatandaş değildir. Tasarruf çok kazanmakla değil hesaplı harcamakla olur. Yüz ka 99 sarfeden bin kazanıp binbirsârfedenden muhakkâk ki daha zengindir. Bunun için her kesin her gün kaç para sarfetti- gini bilmesi lâzımdır. Parasını nereye sarfettiğini bilmeyen hiç bir vakit tasarruf edemez. Tür- kiyede günde beş kuruş arttıra- bilecek her halde iki milyon in- sarı vardır. Bu iki milyon kişi günde beşer küruş tasarruf etse senede 36 milyon lira birikir. Damlaya damlaya göl olur de- dikleri hâkikaten doğrudur, Se- nin benim onun hepimizin gün- ide biriktireceğimiz beş kuruşla bir senede muazzam milli bir | İ için beş kuruşu hakir görmeme- yapmak mecburiyetinde olduğu muz bir çok işler vardır. Böyle duğu müstahberdir. Bu ihtilâ- fat hali hazırdaki konferans mü zakeratının terakki etmesine wöni teskil etmektedir. Hindi: vaz geçilmez. Londra, 11 (A.A) — M. Chur chill, irat etmiş olduğu gayet heyecanlı bir nutukta Britanya milletinin Hindistanı müessir bir surette kontrol altında Tandurmaktan vaz geçmediğini beyan etmiştir. Hindistana do- minyonlar imtiyazatına müsa- bih fedakârlıklarda bulunulma- sına aleyhtar kuvvetli bir ekse-| riyetin mevcut olduğu müşahe- de edilmiştir. Bu ekseriyet a- vam kamarasmdadır. Hindis- M. Titulesko tâsarruf edilmiş sermayelere Londra 1 (A.A.) — Burada |cidden mühtacız. Milli iktisadi- bir nutuk irat etmiş olan Cemi- | yatımızın inkişafı milli tasarru- yeti Akvam büylik meclisi reisi | famuzla elele gidecektir. Bu ha Romanya ricalinden M. Titules) kikat artık bizde de anlaşılmağa ko Cemiyeti Akvamın cihan ikti başladı. Eskiden tamamile yaba sadiyatı buhranı hakkında tetki|cr olduğumuz milli tasarruf ha- kat icrasına teşebbüs etmesi tek İreketi bu gün memleketimizde lifinde bulunmuştur. Mümaileh yakında Cemiyeti Akvamdan pmumi bir mali konferansın iç- timaa daveti hususunun talep e- dileceği mütaleasında * bulun- de bir vakıadır: Bu gün artık Türk vatandaşları da biriktir- meğe başladı. Bankalarımızda- ki küçük tasarruf hesapları git- tikçe artyor. Bu hareket devam maktadır. Beynelmilel bir teş- letmelidir. Büyük Rehberimiz riki mesai husule gelmediği tak | Gazi Hazretleri tasarrufun mil- dirde bütün cihanm mutazarrır|li ve vicdani bir borç olduğunu olmasını intaç edecek bir felâke|her vesile ile beyan buyurmuş- | yerlere tin vukuu mümkündür. lardır, Tasarruf yerli malı haf- di vaziyetlerini yükseltmekte- dirler. Bütün medeni milletlerin vatani bir vazife ve en tabil bir hak olarak tatbik edegeldikleri yerli malı kullanma © kaidesini biz de memleketimizde tatbike başladık, Eskiden bir şey alır- ken yerli mak aramak aklımıza gelmezdi. Fakat bugiin soruyo- ruz ve yerli malımı tercih ediyo- rüz. Yerli malı kullanmanın memleketimizde şuurlu bir hare ket haline gelmasi cidden mü him bir inkılâptır. Bu inkılâbm en büyük neticesi eskiden yerli mâlau kapılarından içeri sokmı yan mağazaların milliktisat ve tasarruf cemiyetinin tertip etti- gi'yerli mallarile vitrin müsa- bakalarına büyük bir hevesle iş- tirakleri ve yerli malı yapan ve satan müesseselerin günden gü ne tevessü ve tezayütleridir. Â- nadoluda eskiden hiç yerli malı getirmiyen tacirler bu gün milli fabrikalarımızla iş görmeğe baş lamışlardır. Bu hareket netice- sinde milli sanayimiz gittikçe inkişaf ediyor. Bütün dünyada sınai istihsal. gerilediği halde Türkiyede sanayiin yükselmesi cidden dikkate şayan bir hâdise dir. Türkiyede smai istihsal yuz. Bunu daha parlak bir hale getirmek bizim elimizde- dir, İşte b»ylece milli paramzın kıymeti artacak ve milletin refa hı yükselecektir. Türkiyeye se- nede 100 milyon liralık yiyecek, ve içecek ithal ettiğimizi unut- mayalım ve daima bir şey alır- ken yerli malı istiyelim. Ve yer; li malmı tercih edelim. Hami: yet vatanperterlik icabı da bu- dur. Yerli malmdan herhangi bir şikâyeti olanlar derhal milli iktisat ve tasarruf cemiyetinin Ankaradaki umum merkezine doğrudan doğruya müracaat et- melidir. iyet' bu arzü ve şikâyetlerin ait olduğu miles. seselerle temas ederek İâzım ge İlen tedbirleri almağı milli bir vazife addeder. Tasarruf ve yer| 1i malı haftasmda milli tasarruf ve iktısat vazifelerimizi bir iti- yat haline getirmeli ve gelecek seneki tasarruf ve yerli malı haf tasına daha iyi neticelerle çık| mağa çalışmalıyız. Beni dinli- yen aziz vatandaşlarımı hürmet İe selâmlayarak sözlerime niha- yet veriyorum. Şükrü Kaya Bey yarın egliyor Ankara, 12 (Milliyet) — Da- hiliye vekili Şükrü Kaya Bey cumartesi günü İstanbula hare- ket edecektir. di. Zelzele bir Kaç saniye sür- müştür, y O esnada şehirde panik yap- mış, Halk çığlıklar içinde açık “ “Bomba hâdisesinden iki ay fassala varit olmuştu ki bunla- rn hikâyesi uzundur. Ancak! bahsimize taallük eden ve mer-| hum Ahmet Rıza Beyin milli, | vatani pik hissini ifade eyle yen bir hatırayı kaydetmeden evvel vukubulan bir içtimada Ahmet Rıza Bey Ermeni komi tesinin esas mefküresi Osman: ir hey'eti içtimaiyesinden ayrı! bir hükümet teşkil olunduğunu! ve bunu istihsal için memleke- tin bir çok yerlerinde mücavir, gayri mücavir ecnebi devletle- sin fili müdahalesini davet ede- cek şekilde isyan ve iğtisaşlar| murların maaş tahsisinden Yir-|çan, kendi haline bırakılacak minci dereceye kadar olan me- a Çinin bugünkü murlar gibi yapılan muamele) vaziyetine düşer. Hindistan po pirensibine riayet edilmesi ve | itikacılarile bunlara taraftar 24 on liradan dun maaşlı memurla |bin kişi hapiste bulunmaktadır. ra böyle bir hak verilmemesi mu | Yapılacak her türlü fedakârlık vafık görülmemiş ve haklarının | Hint ihtilâlcilerinin yeni müta- temini maksadile bu tadilât ka- |lebatta bulunmalarına vesile nunu ii kil edecektir. Ergeç Gandi taraf Kanunun yakında encümen: | tarlığını yakalıyarak ezmek 1-| lerde müzkeresine başlanacak|zımdır..... .. ve müstaceliyet kararile Meclis | M, Venizelos ve seyahati ten çıkarılacaktır, Eger tadilât| ATİNA TI(A.A) —M. Ve- kabul edilirse neşri tarihinden nizelos, Viyana, Prag ve Var- değil,sıl kanıma mülhak olduğu | şova'yı ziyaret etmek üzere No- için 1 haziran 930 dan itibar edilel yortularında Atinadan mufa tasında bu milli vazifemizi düşü nelim ve bütün sene zarfmda he | yerinden ütahya- hattının saplı yaşama ve gal etme- ikmaline çalışılıyor | fiya; zeki e de yerli malı kullan | çökmüş, vilâyet konağı, Ankara, 12 (Milliyet) — Kü-| maktır. Memleketimizde resmi esir hapisa- yeti- |ne hastane bazı bina ve tahya- Balıkesir hattında inşa-| şen ve yapılan mahsulât ve ma-|mektepler mühim hasara uğra- tE$ atın ikmali için faaliyetle çalı- | mülâtımızı tatmak, korumak ve | mıştır. şılmaktadır. Aldığım malümata nazaran bu hat bu ay nihayetin. 'de tammen ikmal edilmiş ola- cak ve hattım kabulü muvakka- t peşimi smet Paşa Hz. nin İstanbul- dan avdet ederek bu hattın res- mi küşadında bulunması muhte Fransız kabinesi Paris, (Telsizle)—M. Steeg, kabine lecektir. rakat edecektir teşkili hakkındaki teklifi kabuletmiştir meldir. si İlerinde takdir edilen bü muştur, Hiç bir mesele me İ olmadığından mülâkatın hiç b | müsbet mevzu üzerinde X yan etmediğini söylemiş ve goslavyanın Türk - Yunan iğ lâfnamelerinin gayesi etrafıf işae olunan haberler hiç bir & hemmiyet atfetmediğini . ilâv& re Venizelos, Zaimis'i etmiş samimi o mükâlemeleri bulunmuştur. M. Mihalâkop los M. Marinkoviç ve refikafl şerefine hususi bir öğle ziyafebi vermiştir. Fransız sefiri de resmi kabul tertip etmiştir. Marinkoviç gazetelere caki di yanatında ziyaretinin siyasi b mahiyeti olmamakla beraber iraat ittihadı meselesi etrafı | ği faydalı bulduğun söylemiş ve hiç bir rn ket piş edilmemiş olduğunu il eylemiştir. | Kanunların tadili! Ankara, 12 (Milliyet) — Bİ müddettenberi Adliye tinde muhtelif encümenler taf# fından İcra ve iflâs, Ceca, Ce usulü, Hukuk usulü | kamı üzerinde yapılmakta olan tetit larma Adliye vekili Yusuf E mal Bey de iştirak etmektedir. Haydarpaşa- Anka ra hattının takviye: Ankara, 12 (Milliyet) — Af” kara ile Haydarpaşa hattım” traverslerinin değiştirilerek 9 tın takviyesine devâm edilme tedir. Travesler Ankaradan i€ baren Eskişehire yakın bir m? takaya kadar değiştirilmişti. Bir kaç ay zarfında bitirileceği ümit edilen bu takviye ameli” sinden sonra Haydarpasa- kara arasındaki mesafe iki kadar daha kısalmış olacakti Son seyahat & iz (Baş tarafı 1 inci sahifede) , | İ yeni tezahürata yol açtı. Resti ve hususi Roma; bu ziyaret vw silesile âdetâ iki Türk günü Yö sadi. Türkiye Hariciye Vekili Sofyada gördüğü hesnii icab ve sebep olduğu samimi “ hürat; alelâde ziyaretlerde i duğundan büsbütün başk: siyasi fırkaları çok siyasi İÇ hatlar arasmda derin farki” bulunan, siyasi fırka ve içtibi! yüzlnden biribirlerinin ha: nâ kastetmekten çekini <4 Bulgarlar; yalnız bir noktad samimi olarak ittihat © ediy. il lar: Türk dostlağunda... BG, muhalif fırkaların, her nevi KE susi, ve siyasi teşekküller mümessillerinin hazır bulund!” ğu (Türk - Bulgar) dostluk © #niyetinin ziyafetinde en si İ de bu hakikat göze y i Türkiyenin; harici siyası her türlü riya, gizli emel yi” | ki politika oyunlarmdan 3 sâkin ve samimi sülhe müteii cih bir meğra takip ediyor. rupanm en mühim m timizin müuvaffakiyetini; ci derecede dürüst DU eği hürat karşımmda bizce yen j cak şey; ayni siyasete, fakat fn <kdiği ve Semimi olarak — em hi kımıza çalışmak ve yaşa imkânmı hazırlamak ve Mes de beynelmilel sulh poHtk | smda sayılı bir âmil olmak i Siirt Mi UT MAHMUT |