12 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

PATRİKHANELER MESELESİ Her hakka Oiliye indir. Kai | Patrikhanenin köhne imtiyazları. — ile Adliye ve Mezahip Nezareti Rum Patrikhanesi arasındaki ihtilâf. — Patrikhane Adalara sahip çıkı- yor! Fstihten'sonra İstanbul Rum ortodoks patrikliği, köhne Bizanstan tevarüs eden hir takım müsacdatı muhafaza (ederek kalmıştı. Patrikhanc, ortodoksların ru- hani, cismani bütün işlerinin mercii mah- susu gibi tanmmıştı. İçtimai ve sahsi meselelerin mühim bir kısmı orada hâl ve faslolunuyordu. Bir nevi hakkı kazayı haiz olup ruhani, — imani heyetlerin verdikleri kararların icraatını hükümet kabul ve derühte et- mişti, Metrepolitler, Piskaposlar cema- vi temsil e e » dei ei tarafından, Katolikler ve te- vebii ise Fransızlar tarafından o bimaye U Li Ni , müsavatıvazife duğu sırada; gerek 1293 rr meşru” tiyet ilanlarında bile, bu köhne imtiyaz- lar kaldırılamamıştı. Patrikhanelerde cismani ve ruhani he yetler va ayrıca meclisiidare ve sensinot. | İsr mütaşekkil olup nikâh akti ve feshi, | nafaka, trahoma, vasiyet, heba, o mefi enüllk, nisp, tevris, tebenmi gibi ii temşiyet ve tesviye olunurdu. Son zamanlarda Adliye teşkilâtı yapıl- #nıştı, Büyük ve medeni Avrupa devlet- lerinin farmulleri alındı, asri kanunlar vazolundu. Hükümet, © patrikhanelerin eski şekildeki imtiyazlarını bu medeni tanzimat ve tensikat ile telifi kabil gör- mediğinden, tanımamak, kabul etmemek istedi Fakat, bu sütünlarda sırası geldikçe tekrar ettiğimiz gibi Sultan Abdülhami- din sızıntıya meydan vermemek ve idare imaslahatla vekit geçirmek istemesi işin ilerisine gidilmesine mani oldu. Hükümet israr edecek olursa, belki de muvaffakiyet aldıracak bunlar ise, doğ- vudan doğruya halel hülcümet olup ka- yanini mahsusasile beraber mamul © be vakfiyeler ahkâmı haricinde © muamele tesviz alunamıyacağını tebliğ ve tefhim,, maddesi idi, Bulgarların kiliselerini ayır. maları meselesi de buna insimam etmiş- “. Ar kaldı Büyükada, Heybeli, Kınalı, ları arazi ve emliki hep yordu, Mezkür adalardan başka, Beyoi İsada, Galatada, İstanbulda en mühim va leymetli yerlerdeki milyonlar Hira de- »ir Metrapolit?! lar, değil gol yaratmak, ellerine ge- | çen gayet müsait fırsatları bile sayı- ya tahvil edemiyorlardı.. Dünkü oyun da, Galatasaray canla başla oynama- sına rağmon hasın teneffüs kabiliye ti ve atletik mezayasının kurbanı ol- muştur. Yunanlılar aldıkları her to- ya kolaylıkla bizim mm sahamıza kar de Yunan oyuncuların eline geçen fevkalâde müsait fırsatlar gol olaydı ütün başka bir Sarı kırmızılılar. da iyi oynıyan iki kişi vardı: Avni ve Tevfik. Bütün takımm aksamasına rağmen bu gençler, renklerinin şerefi- ni kurtarmak için çok çalıştılar. Bil- hasan Tevfik her topa koşuyor ve ka- Mene uşaklaştrıyordu. Muavin hat tı gayretine rağmen oyunun tar- zmı değiştiremedi. Forvet oyunun ba undan sonuna ar oyuşamadı. Dün nedense Galatasaray hücumlarını en az muvaffak olan sol taraftan yapı- yordu. Hemen bu, maçm sonuna ka- Fakat 2 sıfar. İkinci devrenin, son kısımlarında Galatasaray takımında nefes bitmiş- PATRİKHANELER MESELESİ | a l Patrikhane kiliseleri kapıyarak hü kümeti Protesto ediyor! — hamit te kızmıştı, tatlıya bağlama dı! — &. Bu müddet zarfında akınlar Apollon oyuncuları tarafın- dan yapılıyordu. Fakat yukarıda da söylediğimiz gibi, bu oyuncuların gol a lan dolayı maç sa yısız olarak bitti. Maamafih bu neti ©e gene iyidir. Çünkü ne de olen İs- tanbul birinci likinin yedincisi olan saray takımı şöyle idi: Avni Tevfik Sapbi Nihat Suavi “Rebii, Fazıl, Necdet, Celâl, Necdet Maçı Kemal Halim Bey idare edi- e m eş e yordu. İlk akımı Yunanlılar yaptılar. Top biraz ortada dolaştı ve Galatasaray > kalecisinin elinde durdu. Mukabil a- ve Yunan müdafaası tarafından ia edildi. Yunanlılar iyi yer tutuyor- Jar ve biribirlerile anlaşıyorlar. Oyan i gerinde binalar ve arsalar, herhangi bir kiliseye, herhangi kimse tarafından verilmiş diye gösteriliyordu. Istanbul Köprüsünün. Karaköy başın- da, şimdiki Ziraat Bankasmın yanındaki vakif dükkân ve üstündeki (o camiişerif, o vakit, kassem askeri merhum — Hilmi Efendinin himmetile kurtarılmıştı.. Te pebaşı bahçesinin arsası hakkında ser- dedilen fuzuli tasarruf davası da adale- ten balledilerek Evkaf hazinesinin bhu- kuku ve vakıflarının meşrut lehleri mu- mi Ol çabasbükmiyenin güyri- menkul tasarrufuna mahsus bir kanun ve nizam olmadığından şunun bunun ta- rafından kilisilere heba ve teberrü olu- | man gayrrmenkuller, köhne imtiyazlar kö künden kazınacak devlet ve memleket, dalmi bir çıban başımdan kurtulacaktır Belki de kendi menfaatleri dolayisile ec- mebi devletler 'kalkışacaklar, hükümeti mevkide bırakacaklar- dı. Fakat Padişahın yah, sal çıkar kuruntusu, bile hükü- mete taliini ül iri ame Bir kaç vene de bu alan ve tered düdü, tereddüt 1 devam etti. LA bim bir ihtilâf üzerine mesele tazelendi. Adliye Nezareti, Patrikhanenin aldığı vaziyeti, hukuku hülcümraniye karşı bir tecavüz addettiğini ve o hazinelevkafm dahi büyük zarar ve zayiata uğramasını badi olduğunu ileri sürerek badema “em- vali gayrımenkule intikalâtma dair Oo lan,, işlere karışmamalarmı ve yalnız “nikâh akdinde, ayin din üzere merasim mutadenin kiliselerce yapılıp, neticeleri- nin, behemehal nüfusuumumiye kanun ve nizamı mucibince keyit ve (o tescile mechuriyetlerini,, emretti. Meselenin esası “Evkafıhümayun ha- sinesine,, sit bir cok İiymetli akaratı vakfiyenin Rumlardan filân filân şahısla. ra ait olduğu ve onlar tarafından güya bir teberrüname ile kiliseye terk ve tah- siş olunduğu iddiasmdan ibaret ve eşha- sıhakika uhdelerinde kalmakta ve ancak bir namrmüstear senedile kiliseye aidini temin olunmakta idi. ! Halbuki bu namumüştenr senetleri, su- | retiresmiyede hükümetçe tevsik edilme- diğinden işin içine günagün hiyle | ve hud'a girmekte idi. Sonradan bunun i- çin ayrıca bir kanun yapıldı, o konulan mahdut müddet zarfında müracantla ka- nani şartlar veçhile tevsik ve tescil etti- iyen meriyatm mesmu olmuyacağı ilân olundu. arkası v Abdül. | Yağlı ipi cebinde an ilk dakikalarında olmasına rağmen Apollonün ağır bastığı görülüyor İz- mirden gelen ve Galatasaray takımın da bugün yer almış olan Lütfi birkaç hücumu çok sakat bir tarzda durdur- du. Galatasaray hâlâ tazyikten kurtu- lamıyor. Bu arada Yunan sağ açığı çok müsait bir vaziyette Avni ile kar. şı karşıya kaldı, fakat topu kaçırdı.. Galatasaray buna mukabele olmak ü- zere bir dakika kadar süren ve sol- dan inen bir hücum yaptı. Fakat srra sile Necdetin ve Fazılım bozuk vuruş- ları bu fırsatm heba olmasına sebep ol du. Yunanlıların santrhafları ve sol i- çerileri çok iyi oynuyor. Oyun seri bir şekilde cereyan ediyor. Galatasarayın bütün gayretine rağmen oyun bir ti lâ mütevazinleşemiyor. Nisbi hâki yet Yunanlılarda, buna da sebep bu ©- yunculafın daha fazla atlet ve enerjik olmasıdır. Soldan inen bir Galatasaray muyor. Bir müddet için züm hâsıl oldu, LâtA p pek mühim bir yapamıyor. Bu vaziyeti görünce | zama lm elen ilk sual Bürha- Me SET oiyez O daba Lr ağlar rn ları ili Şimali oldu. Fazıl dün nedense i- yi oynayamayor ki telemik bir oyundan ziyade birer vücut oyununa inhimak “ Çalatazaray olamye akm ve Yunan forvedi de al laylıkla bu sistemin ütmadiyen ofaayda düşüzemde. 7” Bir akın esnasında Ai id fakat sağ açıkla çarpışarak sakatlandı ve bir müddet için çıktı ve tekrar oyuna gayet müsait bir vaziyette ve önünde kimse olmadığı halde topu 7 - 8 pas- tan kalenin dışma attı. Hemen birkaç dakika sonra gene ayni top e Rebiye geldi. Bu sefer çok i- yi ve görerek çekilen süt talisizlik yö- zünden kaleyi yalayarak harice gitti. “Eğer bu iki fırsatı kaçırmamış olsalar di Galatasaraylılar dün çok daha iyi | oyun çıkarabilirlerdi. Buna rağmen ge pe faikiyet Yunanlılarda... Galatasa- ray takımında yorgunluk alâmi belir. meğe başladı. Bu arada gene Yunan sağ açığı muhakkak bir golü dal çırdı. Arkasından .Dörtler misakı HARİCİ HABERLER Gümrük rük birliği Foplkni esl eski bir nazır yaralandı PARİS, 11 (A.A) — Avrupa güm- rük birliği komitesi toplantısında kral taraftarları büyük patirdılar o yapmışlar ve sisemli bir tarada hareket ederek söz söylemesine mani olmuşlar. Hallâ ağlatıcı bombalar atmışlardır. Toplantı- ya riyaset eden eski nazırlardân Letro- cauc hafifçe yaralanmıştır. | Polis gürültü çıkaranları dışa çe. | kartmış, bir çok sanayicilerin de bulun- duğu toplantı tehir edilmiştir. Ve Rusya M. Radek devl devletlere şid- detle hücum ediyor . MOSKOVA, 11 (A.A) — Tas A. jansı bildiriyor: M. Radek, İsventin ga. 3 i FE Zi ş z ge yadaki dahili mücadelelerin ileride inki. | yaf edeceği tarza ve faşist Alman al | metinin faşist kütlelerini komşularına karşı ifratperverane nasyonalizm hara ketlerinde bulunmaktan men'e muvaf. fak olmasın derecesine bağıdır. ! Şurası muhakkaktır ki misakm en | büyük ve başlıca amili olan İngiliz em. | peryalizmi, bu misakı Sevyet Rusyaya karşı bir mücadele âleti ve hallâ Avru. pa devletlerini İngilterenin. idaresi altın tirecek bir ur. | fiklerine vermis olduğu teminat olsa ol. sa buşünkü Fransa hükümetinin temi. natıder. Avrupaya sit mesele mevzuu bahso- lurkem 165 milyon nüfusa ve kuvvetli sanayin sahip olan bir devleti hesap ha rici tutmak tesebbüsleri alelade marka. ralıktan başka hir şey değildir. Bir müddet için MOSKOVA, 11 (A.A.) — Tas A- innamdan: İzvestia'da dörtler misoki hakkında yazdığı makalede Radek, misakın son Fransaya gelince; Fransanın 2 Silâhsızlanma Ordu mevcutları teknik komitesinin kararı CENEVRE, 11 (A.A.) — Silâhleri bırakma konferansı ordu mevcutları tek nik komitesi, 4 reye karşı 12 rey ile, kı sa hizmetli ordularda mocbürü iş hizme- binin kaldırılması için karar vermiştir. K askerlikten evvel talim ve terbiyeyi kabul etmiyen devletlere ordu mevcutlarını çoğaltmak hakkında müsa- ade vermeğe ve askeri hizmetlerden son ra talim ve terbiyeye müsaade etmeme- ğe karar vermiştir. Amerikada müskirat bürosu kaldırılıyor WASHİNGTON, ti (A.A) — M. Roosevelt'in icrai emirlerinde men'i müs iz bü pacak bir tek teşkilât yapılması vardır. Sırp-Bulgar hududunda BELGRAT, il (A.A,) — Gece ya- rası, Bulgaristandan gelen iki haydut ha dadu geçmişler, mhafızlarin. karydıklı i andarıma ve köylülerin yar- dut öl ve mühimmat çıkmışlar. Tayyareci Mattern MOSKOVA, 11 (A.A.) — Dün sa yaz sasti) tay- yareci Rus - Mancari hududun da Habarwak'in 730 mil kadar ilerisin- de Rubmava üzerinden uçmuşur. aylarda son derece artmış fakat nihayet bir patlak verecok olan emperyalist dev letlerin rekabetlerini hir müddet icin a- lıkoyacığımı söylemektedir. Fransa - İtalya PARIS, 11 EA — Havas Ajanı bildiriyor: Tems gazetesi “Dört devlet misakı” başlığı altında cıkan büş yazısında me- busan meclisinin verdiği kararın ve bu kararı almadan önce yaptığı müzakere nin çok büyük bir ebetimiyeti olduğunu kaydettikten sonra diyor kit Bu projenin bir dereceye kadar taze bir hava vücude getirdiği, Fransız - İ- talyan münasebetleri bahsinde daha dün gözlerimizin görmemekte olduğu bir ta- kım ümit manzaraları ortaya çıkardığı muhalekak sayılablir.” Bugün iktisat konferansı çalışmasına başlıyor Fransız gazeteleri girişilecek olan mücadele ağırdır, diyorlar LONDRA, 11 CA.A.) — Dün Millet ler Cemiyeti kâtibi umumil neşredilen iktisadi konferans Bin ilk sayısı cılkmıştır.. İri Fransızça olan bu gazete, urumü celse ler ve başlıca komitelerin müzakereleri- “e verecektir. gazeteleri ne diyorlar! ee 11 A.A.) — Iktisat konfe- ransmuın açılacağı sn sıralarda gazeteler tl: bir lisan kullanarak temin tav. siyesinde bulunuyorlar ve Fransanın beynelmilel tesriki mesaide bulunmak için büyük bir hüsnü niyetle gitmekte i se de hiç olmazsa parasını ve iktısadını feda etmemesi lâzrm geleceğini kaydedi yorlar. Le Journal diyor ki: “Londrada girişilecek olan mücade- | le agırdır. e e niyetinden | süphe etmiyorsak ta orada iki nevi te mayül karşı karşıya yeleceletir. Birinci. si eski tasarruf memleketinin yani mu- kaveleler, paralar ve zihinlerin istikrar haleldar olraus zam iletırat i ğeri de paraların ve kredilerin marvak- kat oportumistler elinde muti bir âlet ol lerin sühulete meftun ye eve. SARI 1 (A.A) — - Londra “Ma- bildürdiği- İkinci devre Saat beş kala oyun yine baş- tadi Fr ii akn da melezi kendi İc Oyunun bitik 25 dakilen var. Va zâyete biç değişiklik olmıyor. Burada Yunanlılar aleyhine bir kor. İ mer oldu. Celâl çekti, Top hiç kimse do- kunmadan kaleye girerken Yunan sağ beki sıcradı ve kafa ile topu kalesinden unaklaşırmağı muvafak oldu. i ile İngi ları hakkında tamamen anlaşmış değil lerdir, Para meselelerinin Londra konferan #i mesaisine elzem bir başlangıç olduğu heyeti murahhasalı memleket milli bankaları mümessillerinin müdaha İelerini temin için şimdiden zöwini ha zırlamışlardır. Para meselesi 1 (A.A) — Japon he konferansı idare ede isine dair yör verilme si içim faaliyet sarfetmektedir. Aman Heyeti murahhasası bu gece, Fransız murahhasları bu aksam için bek leniyor. Her iki heyeti murahhasa dolar lirasının altın mikyasına dön- melerini istemektedirler. Bilhassa Al manya, sen moratoriuma sebep olan ti- inri muvazenesizliğine sebep olarak, dün ya para istikrarsızlığını göstermektedir. olmasına rağmen Japon - Çin ihtilâf; konferansta mevzuu bahso- lacak gibi görünüyor. Avusturya başvekili LONDRA ML (A.A) — Avusturya M. ass, dünya iktisat kon feransına istirak etmek üzere Londraya Fransız PARİS, 11 (A.A) — ile Franaz ii smd ekserisi öğleyin Londraya lerdir. M. Paul Bonrour veifesi çim gul olduğundan Pariste kalmıştır. LONDRA, yordu, Kaan mütemadiyen sıkıştı sıyorlar. Galat heri hasaray panik içerisinde herkes topa yox, herkes mani fakat yine top bir türlü Böylelikle bir on beş dakika. kadar daha oynandı ve hakemin düdüğü Daçr bitirdi. Netice 0 - 0 berabere. Atletizm müsabakaları 23,2/5 400 metre : Mehmet Ali 54,2/5 800 metre : Küçük Besim 2,8 1000 metre ; Fethi 1X4 bayrak küçükler o 2/552 « Uzun atlama ; Haydar 6,07 metre Disk atma : Naili 36,8 metre omg Temyiz mahkemesinde raportörler ANKARA, 11 (Telefonla) — Adliye encümeni Temyiz mahke | mesinde ihdası düşünülen raportörlükler hakkındaki lâyihayı görü mektedir. Raportörlere rey hakkı verilmesi muhtemeldir. Gazi Hz.nin emlöklerine cit lâyihd ANKARA, 11 (Telefonla) — Reisicümhür Gazi Mustafa Kemal Hazretlerinin tasarruflarının kanunu medenideki mahfuz listeler hak kındaki hükümden müstesna olmasına dair olan lâyiha Adliye encir meninde müzakere ve kabul edilerek heyeti umumiyeye sevkolunmuş” tur. Şirket tahvilleri ve mürur zaman ANKARA, 711 (Telefonla) — Şirketlerin müruru zamana uğrayaf kupon, tahvilât, hisse senedi bedellerinin hazineye intikali hakkındaki kanun lâyihası raznameye alınmıştır. Bu lâyiha esaslarına göre ano” nim ve limited şirketlerile sermaye si eshama ayrılmış komandit şirket" lerinin komandilerlere ait hisse senetlerinin ve tahvillerinin kanuni mazeret olmaksızın beş senelik müruru zamana uğrayan faiz, temel tü ve ikramiye gibi menfaatleri ile bu şirketlerin hisse senetleri ve tah” villerinden bedele inkılâp etmiş olanlarının on senelik müruru zam& na uğrayan bedelleri hükümete intikal edecektir. Bu sirketler bahso lunan menfaat bedelleri müruru zaman müddetlerinin bitmesinden itibaren üç ay içinde mahalli mal sandığına vermeye mecbur olacak" lardır. Nizamnamelerinde müruru zaman müddeti tasrih edilip te tic4 ret kanunu mucibince hükümetçe tasdik edilmiş olan şirketler için t&- yin olunmaş müddetler müruru zamana esas tutulacaktır. Bu hüküm” İere riayet etmiyen şirketler vermeye mecbur oldukları parayı üç misli tazminat ile birlikte ödemeye mahküm edileceklerdir. Maliye Vekili yarın geliyor ANKARA, 11 (Telefonla) — Millet Meclisi reis vekili Hasan Beyle Fazıl Ahmet Bey, Osmanlı Bankası itilâfını imzalıyanM .Beleile bankanın şubesi müdürü M. Rithareket etmişlerdir. Maliye eki Abdülhalik Bey yarın hareket edecektir. Muhafız gücü bisikletçileri KURŞUNLU i1 A.A, — Muhafız gücü bisikletçileri İlgaz'dan bur | raya gelmişlerdir. Devamlı yağmurlar neticesinde yolların bazı kısım ları batak haline geldiğinden bisikl etçiler yolarda büyük müşkülâtle harşılaşmışlardır. Bu vaziyet öğrenildiğinden Kurşunludan kendilerini vesait yetiştirilmiştir. Bu mintakada seyahat çok çetin olmuştur, ÇERKEŞ 11 A,A. — Dün sabah saat 5 te İlgaz'dan yola çıkan muh&” fız gücü bisikletçileri sabaha yakın buraya gelmişlerdir. Sürekli yağmurlardan batak haline gelen yollar, kafileyi herpalami? tir. Yunan Darülfünunluları Ankaradi ANKARA, 11 A.A. — Yunan Darülfünanu talebesinden şehrimiz€ gelen on kişilik hafile bugün şehrin muhtelif görülecek yerlerini ge” mişlerdir. Öğlede Ankara Palasta Balkan Birliği Türk milli grupa reisi Hasa Bey tarafından misafirler şerefine bir ziyafet verilmiş, bunda Balkâri Birliği azalarıyla Ankara Hukuk Fakültesinden ve Maarif mensupları dan talebe ve bazı zeval bulunmuştur. Yunan gençleri misafir bulundakları musiki muallim mektebinde 69 İ akşam hususi verilen konserde bulunacaklardır. Talebenin ikisi hanım” dır. Afgan Şahı Hz. ne taziye telgraflar! ANKARA, 11 A. A. — Efgan Şahı Nadir Hazretlerinin biraderi" nin vefatı dolayısiyle Reisicümhur Hazretleri tarafından Nadir Şah H# lerine, Başvekil İsmet Paşa Hazretleri tarafından sadrıazama ve harici ye Vekületi vekili Şükrü Kaya Bey tarafından Hariciye vezirine aşaif daki telgraflar gönderilmiştir: Alâhazret Gazi Mehmet Nadir Şah Kâbil Biraderi şahanelerinin irtihalini derin bir teessürle öğrendim. Zal şahanelerine en samimi ve kalbi taziyetlerimi ve dostluk hislerimi iblâ eylerim. Gazi M. Kemal Sadrınzam Hazretleri Kâbil Biraderi şahanelerinin Berlin'de vefatından dayduğum teessürleri zatı devletlerine en kalbi taziyetlerimle iz SM Hariciye Veziri Hazretleri Bâbil Biraderi şahanelerinin Berlinde vefatından duyduğum teessürleri zatı devletlerine en kalbi taziyetleri mle birlikte arzederim. Şükrü Kaya Aç talebeyi doyurmak için teşkilât yapılacak Hilâliahmer gençlik dernek kollarının faaliyeti ve bu sene yapılacak işler ANKRA, 11 (A.A) — Hilâliahmer Gençlik Dernek kolları ve dernek şube- leri teşkilâtı ve faaliyeti etrafında mer- kez heyetinden aldığımız malümata gö” re, hedefi yalnız mektepler olan hu Leşki ista memleketimizin her tarafından baş lanmıştır. Ancak ders senesi sonuna gi- rildiği icin hazı uzak mıntakalarda teş. kilât yapılması ders senesi başlangıcına bırakılmıştır. Bütün mektep SL eril Sl Tür ve a suretle çalışma ya başlamışlardır. Balıkesir Maarif mü: düriyeti kendi muntakası dahilindeki i gençlerin in tamamile bu yeni teş kilâta ve ona göre dağıtılmak üzere karne istenmiştir. Merkez heyeti teşkilâtin esas mizam- namesine göre ayrıca bir izahname kale ime almış ve dağımıya başlamıştır. Şim- diye altı yerde dernek şubesi ve 30 yerde de dernek kolu mii İlk tahsilât yapıp umumi merkeze ikinin Gnl erik susunda ilk heyeli ders senesi başlangıcında şunlar” yapmayı düşünmüştür: 1 — Aç talebeği doyurmak için trk lit yapmak. 72 Tali eğlemilrkcik ve yol samanda ilmi ve fenni yük seltecek getirtmek ve bunları 8” yet mese Me pe Dergi gör rek onm göre yeni ve faydah işler mak. kai $ — Ders senesi başlans:a'nda b olursa kürük ve faydalı ve resimli mecmua çıkarmak. ! Merkez heyeti teskilâtin melecek *“ ne sonuna kadar memleketin her