19 Haziran 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
< Haziran Hergün Başkaları Ne Veriyorlar? Biz Ne Veriyoruz? M. ZEKERİYA Bütçede günden güne bü- Yüyen açığı kapatmak için ümet bin bir çareye baş Yururken Vekiller Heyeti blüyük bir feragat göstermiye razı Memur — maaşlarından tenzilât yapmamak için kendi isatlarının — yarısnı ve oto- Bobillerini teklif L Bir halk hükümeti erkânına Yakışan bu teklifi Bütçe Encü- Meni, devletin haysiyet ve ve- karile kabili telif görmedi ve Teddetti. terketmeyi * Bu münasebetle dün muhte- İf Avrupa ve Amerika memle- etlerinde meb'usların ve hü- et erkânının maaş ve tah- disatlarını tetkik ettim ve şu takamları buldum. Amerika (48 ) hükümetten Müteşekkildir. Her hükümetin #yrı bir meclisi vardır. Bu Meclis —azalarının — tahsisatı, İçtima — devresine — munhasır Olmak —üzere, günde bir dolarla sekiz dolar arasında değişmektedir. Hükümet reislerinin senelik tahsisatı ( 18000 ) dolar, yani (36) bin liradır, Belçikada meb'usların sene- lik tahsisatı (25) bin frank, yani 2500 - liradır. Fransada meb'- Usların senelik tahsisatı - (62) bin frank, yani 6200 liradır. Romanya — meb'usları günde 600 kuruş ve ayrıca ayda 25 liya alırlar. Yani aylıkları 200 lira kadar bir şey tutar. İsveçte meb'uslar — senede (1750) lira alırlar. İsviçrede meb'uslar, yalnız | İştirak ettikleri her celse için günde SM)) frank yani (16) lira alırlar. İçtima olmadığı günler için, yahut iştirak etmediği İçin, para alamaz. Diğer memleketlerin meb'- us ve hükümet erkânına ver- diği tahsisatı bulamadığım için burada maatteessüf rikredemi- Yorum. * Bizde meb'usların aylıkları beş yüz liradır. Vekiller meb'- t maaşı olarak (500), makam tahsisatı olarak (500), otomo- bil tahsisatı olarak (300) lira, yanl (1300) lira, bazan da daha fazla alırlar. Her memleket Vekillerine ve hükümeti erkânma mali nisbetinde — tahsisat verir. — Yukardaki — rakamlar gösteriyor ki, bu hususta biz hepsinden daha cömert davranmışızdır. — Bugün — ta- Sarruf yapmak — mecburiyeti karşısındayız. Bu — mecburiyet bizi hiç olmazsa diğer memle- ketlerin vekillerine ve hükümet erkânıma verdiği tahsisat his- betine inmeyi âmirdir. Hâdisat Ispat etmiştir ki, milletin büyük tahsisat vermiye kudreti yoktur. Bunu devletin haysiyet ve vekarı meselesi ile karıştırmak doğru değildir. Yiyecek ek- mek bulamıyan bir adamın hrakla gezmesi nekadar gü- İünçse, bizim de hühümet er- ünmın otomobilden iİnmeme- lerini istemek okadar gariptir. Cümhuriyet hükümeti, hal. ka kendisini ancak feragatte Könterdiği misallerle sındıra- bilir, Bugün - srillet, meb'usların- Son Postanın Resimli Makalesi 1 — Şarklı mütevekkildir. Kadere ina- nır. Her şeyi meçhul bir elin idare ettiğini farzeder ve bütün talisizliklerinden kaderi mes'ul tutar. kendisi — tanzim den — mes'ul bilir. 2 — Garplı kadere İnanmar. Hayatını eder. olanın — kendisi olduğunu Talisizliklerin- etmektir. 3 — Bugünün genci kaderini kendi idare eden, hayatını bizzat tanzim eden biri olmak gerektir. Tevekkül babalarımızın devrinde caizdi. Bugün mütevekkil olmak, peşinen mağlübiyeti kabul BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ l iDAM MAHKÜMU Yunanistandan Yüze Yüze İzmire Geldi Ve Yakalandı İzmir, (Hususi) — Vasilya- dis isminde bir Yunanlı Yuna- nistanda idama mahküm ob- muş, firar ederek yüze yüze Kuşadası açıklarına kadar ge- miş ve jandarma tarafından yakalanmıştır. Raşit Rıza B. Edirne, 18 (Hususi) — Raşit Rıza B. tiyatro heyeti Yunanis- tandan buraya geldi. Temsiller vermiyo bışladı H. Memurları Senenin Yarısını Mer- kezde Geçirmiyecekler Ankara, 17 (H. M.) — Ha- riciye Vekâleti ecnebi mem- leketlerinde vazife sahibi olan memurlarımızı altı ayında merkeze ek bu suretle kambiyo farkından ir- tifade etmek — düşüncesinden vazgeçmiştir. Hariciye Vekâleti bu vaz- =ııwyı mukabil — dahil ve iç memurlarınım — maaşları arasında mevcut tezadı refet miye çalışmıştır. Mübadele İşleri Bu Gidişle Biteceğe Hiç Benzemiyor Yunanistandaki Kıymet Tak- diri Heyetleri yakında tetki- katlarının neticesini Mübadele Komisyonuna bildireceklerdir. Mübadele Komisyonu da bu malümata istinat ederek elde mevcut (600) dosyeyi yeniden tetkik edecektir. Fakat haber aldığımıza gö- re Komisyon, cuma ve pazar lıınç olmak Üüzere haftanın beş gününde ancak ikişer sa- at toplanmaktadır. Bu vaziye- te göre mübadillere ait (600) dosyenin tetkiki de seneler sürecek demektir. dan ve hükümet erkânından bu feragati istiyorsa, halk vekil lerinin vazifesi derhal bu fera- gati göstermektir. Onun için İsmet Paşanın ha- reketini alkışlarken, Bütçe En- cümeninin kararını doğru bul- madığımızı söylemiye mecbu- ruz, senenin Muhafaza Li eşkılaiı Ve Irat Vergısı Nasıl Olacak? Ankara, 18 ( Husust ) — Tâyihasının basılması bitmiş Binalardan alınacak irat vergisi ve meclis azalarına dağıtılmıştır. Evvelce umumi şeklini bildirdiğim kanun metnine göre her on senede bir defa musakkafat tahriri yapılacak, bugün muame- lede bulunan işler ise yeni kanunun hükümlerine göre netice- lendirilecektir. Kanunun tatbik mevkiine 'gîrıneıi, halen çalışan temyiz komisyonunun lâğvını icap edecektir. Temyiz komisyonlarının kararlarına yapılacak itirazlar Devlet şurasından geçecektir. Vekiller Hayetinde Dün toplanan Vekiller hey- Muhafaza Teşkilâtı Gümrük muhafaza teşkilâtı- heti yine bütçedeki 7,5 milyon | nn askerileştirilmesi hakkında- liralık tasarraf esaslarını mü- | ki kanun lâyihası encümenler- zakere etmiştir. Vekil Otomobilleri Bütçe Encümeni. Vekiller Heyetinin kararını kabul et- mediğinden garajlara çekilen otomobiller - tekrar — fazliyetö getirilmiştir. Vekiller dün otomobillerile gidip gelmişlerdir. Mülhak Daireler Memur MaaMnh Tenzilât Yapılacak Ankara, 18 ( Hususi ) — Mülhak bütçe ile idare edilen dairelerde bu seneden itibaren barem usulünün tatbik oluna- cağını bildirmiştim. Bunun ne- | ticesi olarak memur maaşla- rında birer miktar yapılacaktır. Çirkin Bir Tecavüz Emirgânda mütekait Ali Efen- dinin 21 yaşındaki kızı Meli- hayı dört Lâx dağa kaldırmış- lar, tecavüz etmişler, bırakıp ııçıışlırdıı. tenzilât l l -de tetkik olunuyor. Mevcut muhafaza memur- larının müktesep hakları muha- faza edilecek. bu memurlar kıt'alara mal olunacak, askert nizamlara —göre iskân, iaşe ve ilbas edileceklerdir. Baş çavuşlara — 25, — muavinlerine 20, ” (çavuğlara — 15, < nölerlere beşer lira maaş verilecektir. Seyrisefainde Fabrikadan 130 Amele İşsiz Kalıyor Haber verâğinı göre Sey- risefain —idaresinin fabrikala- rında tasarruf maksadile öğ- leye kadar çalışılacak, her gün öğleden sonra tatil yapılacaktır. Bu karar üzerine fabrikadan Y430ğendar gnülenin ada berill çıkarılması lâzımgelmektedir. Türk Tütünü Tunuslular — İnhisar İdare- sine müracaat ederek Türk tütünü satın alacaklarım bil- dirmişlerdir. . * . ; . İster İnan, İster İnanma! Bugünün en mühim meselelerinden biri tasar- ruf münasebetile memur maaşlarının indirilip indi- rilmiyeceğidir. Bu müna- sebetle gazetelerde gözü- müze dikkate şayan bir | rakam ilişti. 1930 bütçe- sinde devlet memurlarının | maaşlarına sarfedilen mik- tar 65 milyon liradır. Ya- ni bütçemizin yüzde 34 ü memurlara gidiyor demek- tir. j HılbıH İngiltere bütçe- smemur — maaşları yhı.d. 9, Almanyada yüz- de 8 buçuktur. Bizde memur maaşları, diğer memleketlerdeki memurin maaş nisbetleri- ne - nazaran çok azdır. Şu halde bizde memur adedi | çok demektir. Bu nisbete- nazaran ar- tık bizim bürokrasiden kurtulduğumuza, — devlet makanizmesini ıslah etti- ğimize ve edebileceğimize, İster İnan, İster İnanmal SİYASI BUHRAN Almanyada Şiddetli Bir Şekil Aldı, Vaziyet Çok Gergindir. Berlin, 17 (A. A.) — Re- lcbstag meclisinin fırka reisleri komisyonu, müfritlerin, milli- yetçilerin ve — komünistlerin ısrarlarına rağımen Reichstagın vaktinden evvel içtimaa daveti hakkındaki teklifi reddetmiştir. Sosyalistler, mali emirname- lerde yapılması lâzımgelen ta- dilâtı müzakere etmek Üzere bir bütçe komisyonunun top- lanmasını — teklif — etmişlerdir. Komünistler ve müfritler bilâ- hare hattı hareketlerini tayin edeceklerdir. Komisyon saat 18 de tekrar içtima edecektir. Vaziyet çok gergin gözükü- yor. Reisicümhur Hindenbur- guün tatilini yarıda bırakarak geceleyin Berline döneceği bil- dirilmektedir. Pozantide Ekmek İhtikârı Pozanti, (Hususi) — Son zamanda — buğday fiatlerinin bir hayli düşmüş olmasına rağmen birinci undan yapılan ekmeği halk yirmi kuruşa yi- yor. Çok değil midir? M. Behçet İrtışa Davası Maznunların Tevkiflerine İntizar -Ediliyor Ankara, 18 (Hususi)— Barut irtişası maznunlarının —muha- kemeleri — etrafında — Ankara müddeiumumiliği ile müstantik- lik arasında bir noktai nazar me- selesi çıkmış ve ihtilâf Asliye Ceza Reisine intikal etmişti. Ceza Reisi Müddeiumuminin mütaleasını muvafık bulmuştur. Bu son karara göre maznun- lar tecil kanunundan istifade edemiyeceklerdir. Bunun üze- rine müstantik — maznunların İstanbulda — ikametgâha rapt olunmalarını ve ifadelerinin de şimdiden istinabe suretile alm- masını lüzumlu görmüştür. Hadeler alındıktan — sonra mazanunlar arasında bulunan memurların tevkif edilmeleri beklenebilir. Meseleden Millet Meclisinin haberdar edilmesi ihtimali de vardır. Çingeneler Çıkarılıyor İzmir, (Hususi) — Çingene- lerin şehirden uzaklaştırılmala- n kararlaştırıldı. Sözün Kısası Birinci — Ve İkinci Haber —mamammmmmmm Vekiller Heyeti, kendi aza- sının bir. kısım maaşmı ve otomobillerini feda ediyordu; bu haber hükümet gazeteleri tarafından bile alkışlarla kar- şılandı. Fakat ikinci bir haber, en- cümenin bu teklifi kabul et- mediğini bildirdi. Sebep, üç kelimeden — ibarettir: Kanun müsait değil. Tasarrufun merhametsiz eli, memurların katıksız. ekmeğine doğru uzanmak isterken ka- nun müsaitti; ayni el, Türk işçisinin iki mavi gömleğinden birini çekip almak için uzan- mak isterken kanun müsaitti; ayni el, Türk ecirlerinin, müs- tahdemlerinin rızkına ve bo- ğazına doğru tehdtitkâr bir Eençe halinde uzanmak isterken anun müsaitti; fakat, ayni el, vekil bevin havyar kutularından birine, altı kat smokininden biri- ne, sekiz şampanya şişesinden birine uzanırken, kanun müsait değildir, asla! Burada vekillere düşen va- zifeyi hatırlatmak biraz fazla- dır: Kendileri, maaşlarının iki yüzer lirasını ve otomobillerini hazineye hibe ederler. Herhalde kanun buna pek müsaittir ya. Kemik Ticareti Mezarlıklar Müdürü Bu- na İhtimal Vermiyor Ölü kemiklerinin mezarlar- dan çıkarılarak okka ile sa- tıldığı yazıldı. Biz bunu tah- kik ettik. En salâhiyet sahibi bir zatten öğrendiğimize göre çöplerin içinde bulunan hayvan kemiklerinin — tonu — eskiden yirmi liraya kadar satılır ve ihraç edilirdi. Şimdi ise tonu üç İiraya bile müşteri bula- mamaktadır. Bin kilo kemiğin üç lira etmediği bir devirde bir avuç kemik için birçok tehlikeyi göze alarak mezar deşmiye kimse teşebbüs etmez. Belediye Mezarlıklar Müdürü Süleyman Bey de bu haberi tekzip etmiş, mezarların bek- çiler tarafından dikkatle mu- hafaza olunduğunu, bir mezar- dan çıkarılacak kemiğin bir amele yevmiyesine bile teka- bül etmiyeceğini söylemiştir. Tütün Stoku Samsun Ve İzmirde 13 Milyon Kilo Var Son hafta zarfında memle- ketimizden harice hiç tütün ihraç edilmemiştir. İzmir ve Samsundaki tütün stok miktarı 13 milyon kilodur. İstanbulda- ki stok ise 1,5 milyon kilodur. Ayni hafta içinde bir miktar afyon, yumurta, arpa, zeytin yağı ve deri ihraç edilmiştir. İrtihal Sabık Mersin Meb'usu Ni- yazi Beyin kızı ve Devlet Bankası Meclisi İdare Azasın- dan Sabık Mersin Meb'usu Hakkı Beyin hemşire zadesi Küçük Tolun vefat etmiştir. Cenazesi bugün saat dörtte Maçkadaki Amerika haslane- sinden kaldırılarak — makberi mahsusuna defnedilecektir. Al- lah kederdide ebeveynine ve ekaribine sabrı. cemil ihsan buyursun.
